Preventief
Toezicht
Mr. dr. Kolf! overhandigt
jubileumfonds (f 21.000)
Auto's stopten voor TOE
..Een blijven op
fundament"
Grote brand in
Alexandria
Joviale „Koning
de Dam verlaten
if
l
Chamoun: fik blijf niet
aan na september
Jongeman startte bus... en wist
niet hoe hij remmen moest
Morgenochtend nog zomer
STIJLVOLLE PLECHTIGHEID DOMKERK
Vrije-Verencomité
in Den Haag
Martin Bonnaim Jr.
wordt priester
Amerikaans vliegtuig
boven Armenië door
MIGS beschoten
Libanese president neemt twijfel weg
Rebellen blijven
zeer actief
Nachtelijke rit in
klei geëindigd
Twee Nederlanders
in Italiaanse
Riviera vermist
Vri jdag geen radio en
t.v. in Italië
r
WOENSDAG 9 JEU 1958
ZESTIENDE JAARGANG No. 4037
v
Eén basis
Hulde
Discussie
Bejaarde wielrijder gedood
Reg
ering verwacht geen
verzoek om militairen
"N
Directeur: H. DE RUIG
f
Hoofdredacteur: Ür J A H J S HKUINS zilAJ'l
(Van onzt
ET een sfeervolle
is vanmorgen <k
H. W. TILANUS
-
S AC*#
,...•„1 erslaggever)
i i de Utrechtse Domkerk
et vijftigjarig bestaan van
de Christelijk-Hislori<-t:ht. n-a begonnen.
Uit alle delen van het land waren leden van de Unie, autoritei
ten en belangstellenden samengekomen om de wij dings- en dank
dienst bij te wonen.
Vanmiddag werd het herdenkingsfeest voortgezet met een jubi
leumsamenkomst in de Utrechtse Stadsschouwburg, waar de voor
zitter van het „Comité 50 jaar C.H.U.", mr. dr. G. Kolff, het jubi
leumfonds aanbood aan het bestuür en waar vier prominenten uit
de Unie toespraken hielden. In het jubileumfonds is tot nog toe
f 21.000 bijeengebracht.
Mr. W,
Zie verder pag. 4. Ie kql.)
Waarnemers in Libanon
(Van onze correspondent)
EEN jongeman uit Sellingen.
die alleen een tractor kan be
sturen, is in de nacht van zondag
op maandag ,,op hol" geraakt met
een autobus. Hij kon het voertuig
toen hii er eenmaal mee op weg
was, met weer tot staan brengen;
zo is deze vreemde joy-riding na
een tocht van een kleine honderd
kilometer via Winschoten in Gro
ningen geëindigd, waar de jonge
man hei voertuig ten slotte in een
weilandje aan de Jan Steenstraat
kon manoeuvreren Hier bleej de
bus steken in de klei en eindelijk
had de nachtelijke avonturier de
gelegenheid zich het angstzweet
van het hoofd te wissen en aan de
haal te gaan.
Personeel staakt 24 uur
Sonerojua.
mor.
mwe am mvungm mt 113700 <4 li
Pottbus 1118 Postgiro No, 42HB1S,
Klacblendiirnat abonnementen. «i
Zaterdag* 17—18 «mTTeiSSon mjoo
^rarenh**» Jiuygenapleto 1 Zsiel 10407 13 innen).
Poetbua 1091 - Postgiro No. 42480?
KJaehtentUeim 1830—lflJO B. Telit. SflcWO».
ScheUersp elo 3 Poetgiro No 43*208 Telfeloon 457?
Kjichtendleim 42 1730 uw 7314
Betuedijn: Lange Kerkstraat 84 b Teletoon 87882.
AbonnementsprU» 81 cent per week f 2,as per t?$0 per
r TT..,u,^83* nummers: IS oent
verachihit datfeHikji
Dordrecht:
(Geldig tot morgenavond)
LATER TOENEMENDE BEWOLKING
Aanvankelijk warm en overwegend zonnig, later echter
van het westen nit toenemende bewolking met hier en
daar enige motregen en daling van temperatuur. Zwakke
tot matige westelijke wind.
Morgen: Zon op: 4.31 Maan op: 0.18
Onder: 20.58 Onder: 14.45
IN de Tweede Kamer is een discus
sie gevoerd en gisteren is er een
besluit gevallen over het zg. pre
ventief toezicht op de verenigingen
In het ontwerp van boek 2 van he!
nieuwe burgerlijk wetboek is nl. een
onderscheid gemaakt tussen door de
overheid erkende en niet erkende ver
enigingen.
Beide soorten verenigingen hebben
rechtspersoonlijkheid, maar de niet
erkende hebben een rechtspersoonlijk
heid waaraan mindere rechten verbon
den zijn dan aan die der erkende.
Die mindere rechten bestaan hoofd
zakelijk hierin dat een niet erkende
vereniging geen zg. registergoederen
kan bezitten. Registergoederen zijn m
>het algemeen goederen, die in eigen
dom overgaan door overschrijving in
een openbaar register, zoals b. v. met
onroerende goederen het geval is.
In de erkenning door de overheid
heeft deze dus een zeker machtsmid
del ten opzichte van verenigingen, dat
men preventief toezicht noemt en dat
een middel is dat zowel n goede nis
ten kwade kan werken.
m
DE heer Van Rijckevorsel had tegen
deze zaak bezwaar. Hij wilde het
preventief toezicht van de overheid
uitsluiten en diende daartoe een amen
dement in. Een vereniging zou een ver
eniging met volle rechtspersoonlijkheid
zijn als zij zou zijn opgericht bij nota
riële akte. Naar onze mening had de
indiener daarmee gelijk.
Het preventief toezicht hoort al. in
het burgerlijk recht niet thuis. Toezicht
hoort thuis in het publiek recht. Als de
openbare orde en de goede zeden in
het gedrang komen bU bepaalde ver
enigingen moet zo nodig de overheid
met publiekrechtelijke maatregelen,
strafrechtelijke en administratieve,
daar tegen optreden.
Het burgerlijk recht Is privaatrecht,
geen publiekrecht. En daarom is het
vericeerd,om in dat privaatrecht pu
bliekrechtelijke regelingen als b. v. het-
preventief toezicht is, op te nemen.
Naar onze mening onderscheidde de
heer Calmeljer dit fundamentele ver
schil niet, toen hij gisteren in de Ka
mer verklaarde dat het hier om de
typische taak der overheid ging ten
aanzien van openbaar belang, openbare
orde en goede zeden.
Die taak bestaat wel, maar zij be
hoort niet thuis in het burgerlijk
recht.
Men moet bovendien goed bedenken
dat men door het onthouden van bet
recht om registergoederen te bezitten
een vereniging, die in strijd met open
bare orde en goede zeden wil handelen,
in het geheel niet hindert, daar zijn
andere maatregelen voor nodig.
Het amendement-Van Rijckevorsel
werd echter verworpen met 60 tegen
59-stemmen, hetgeen jammer is.
Gouden C.-H. U. in
Utrecht
een
Het actie-comité „Vrije Veren" zat
vanmorgen om negen uur al voltallig
in „Centraal" in 's-Gravenhage de
besprekingen met de Kamerleden, die
vandaag zullen worden gehouden, voor
te bereiden.
Na deze besprekingen zouden de
comltéleden de interprdlati --Verkerk
in de Tweede Kamer bijwonen. Moeh
ten de wensen van het Zeeuws-Vlaamse
comité niet in vervulling gaan, dan is
de laatste hoop gevestigd op de ver
gadering van de provinciale staten van
Zeeland in Middelburg op 30 juli. Dan
zal daar de kwestie van de vrije veren
ook worden bespreken.
Martin Bormann Jr., zoon van één
van Hitler's belangrijkste medewer
kers, zal op 26 juli te Innsbruck tot
priester worden gewijd.
De jonge Bormann heeft verzocht als
missionaris in Afrika aangesteld te
worden,
77
-j «jf
I M HVk
De wijdings- en dankdienst in de
Domkerk werd geleid door dr. P. A.
Elderenbosch. Ned. herv. predikant te
Amersfoort, die een predikatie hield
onder de titel „Herinnering en ver
wachting". HU deed znlks naar aan
leiding van Hebreeën 11 vers 10: „want
hfj (Abraham) verwachtte de stad met
fundamenten, waarvan God de ontwer
per en bouwmeester is".
Aan de plichtigheld werd medewer
king verleend door het Utrechts Meis
jeskoor onder leiding van Mees van
Huis en door de organist Stoffel van
Viegen.
De middagsamenkomst in de Stads
schouwburg begon met de aanbieding
van het jubileumfonds, voor de vor
ming waarvan het „Comité-50 jaar
CHU" zich heeft beijverd. Deze aan
bieding geschiedde bij monde van mr.
dr. G. Kolff, die in herinnering bracht
dat de C. H. Unie destijds is ontstaan
uit een samenkomen van groeperingen,
wier opvattingen op sommige punten
niet geheel overeenstemden.
De Savornin Lobman zag dit in, maar
hij zei: „Er kan slechts één basis zijn,
en wel de christelijke. Daar het in ons
land nog altijd hierom gaat, behoren
van nature alle christenen saam, ook
al bestaat tussen hen verschil op prak
tisch gebied. Dit verschil lost zich tus
sen hen, die op christelijke bodem
staan, van lieverlede wel op. Maar niet
door kunstmatige of geforceerde partü-
besluiten. Wij moeten de vrijheid van
discussie behouden, mits wij één blij
ven op de hoofdzaak, het fundament".
In de praktijk bleek, aldus mr. dr.
Kolff, de samenwerking zich zo geluk
kig te ontwikkelen, dat mr. dr. Schok
king bij het dertigjarig bestaan van de
unie kon getogen, dat de vereniging
van beide groepen gedoeld werd op
de uit de Vrij-Antirevolutionaire Partij
en de C.-H. Kiezersbond ontstane Chr.-
Historische Partij enerzijds en de Bond
van Kiesverenigingen op Chr.-Histo-
rische grondslag in Friesland ander
zijds óf geen waagstuk was geweest,
öf als zodanig de proef uitstekend had
doorstaan.
De heer Kolff releveerde voorts hoe
Het Amerikaanse transportvliegtuig
van het type €-118, dat'op 27 juni ln
Sowjet-Armcnië tot dalen werd ge
dwongen, was eerst op 4500 meter
hoogte door twee MIG-straaljagers ln
brand geschoten, zo heeft de Ameri
kaanse luchtmacht te Wiesbaden be
kendgemaakt.
Vijf leien van de bemanning brach
ten zich met hun valscherm in veilig
heid, terwijl de overige vier inzitten
den trachtten een noodlanding te ma
ken. Toen de vijf bemanningsleden aan
hun parachute daalden en het bran
dende toestel begon te landen werd het
opnieuw aoor Migs beschoten. Het toe
stel was door zware onweersstromen
boven Russisch gebied gekomen.
De bemanning die het er levend ai
bracht werd tien dagen door de Rus
sen vastgehouden. Maandag werden de
negen mannen over de Russisch-Perzi-
sche grens gezet, vanwaar zij dinsdag
te Wiesbaden aankwamen.
In de Egyptische stad Alexandrië
woedt een van de hevigste branden in
de geschiedenis van de stad. De brand
brak gisteravond uit in een houtopslag
plaats en breidde zich snel uit naar
aangrenzende winkels en huizen. Het
gevolg was, dat een hele wijk in vlam
men opging en dat 20.000 mensen hun
huizen hebben moeten ontruimen.
Vanmorgen waren 24 brandweer
auto's en 250 brandweerlieden' nog
steeds bezig het vuur te bestrijden. Zij
trachtten voornamelijk te voorkomen,
dat de brand zich tot de haven zou uit
breiden.
Een groot deel van Alexandrië is
door de brand verstoken van elektri
citeit. Alle beschikbare ambulances en
medici zijn gemobiliseerd voor eerste
hulpverlening. Tot nu toe zijn vijf per
sonen gewond. De schade wordt voor
lopig geraamd op tien miljoen gulden.
het er na de bevrijding op leek, dat de
CHU was ingedommeld, en hij sprak
een woord van lof en hulde tot de heer
Tilanus, die, in samenwerking met
enige anderen, de organisatie weer tot
leven wekte en zelfs erin slaagde haar
in haar vroegere omvang te herstèllen.
Sprekend over het gevormde jubi
leumfonds, waarvan de helft is be
stemd voor de jhr, mr. A. F. de Savor
nin Lohman-stichting en de andere
helft voor het dagelijks bestuur ten
behoeve van de algemene voorlichting
(o.m. door versterking van de chris-
telijk-hlstorctche pers), wees mr. dr.
Kolff op de noodzaak voor de unie
wetenschappelijk werk te verrichten
op het terrein, waarover haar bemoeie
nis zich uitstrekt.
„Zouden wy op deze dag, bij alle
voldoening die er overigens bestaan
mag, niet goed doen ons eens ernstig
af te vragen of van de vrijheid van
onderlinge discussie wel voldoende
is, en wordt, gebruikgemaakt?"
In dit verband wees spr. op het ver
lies van het enige dagblad van de unie,
„De Nederlanders". Vooral in de na
oorlogse jaren is het meermalen ge
bleken, dat sommigen, hoezeer van
dezelfde beginselen uitgaande, ten
slotte omtrent een of ander vraagstuk
tot uiteenlopende opvattingen kwamen,
en hoezeer de vrijheid van menings
uiting ook-op prijs moet worden ge-
PRESIDENT CHAMOUN van de Li
banon heeft verklaard „dat hij
zeer zeker de bedoeling heeft af te
treden" wanneer zijn ambtstermijn in
september afloopt. Zijn onmiddellijke
plannen daarna zijn een privé-reis naar
de Ver. Staten.
De kwestie van het presidentschap
Is de oorzaak van de nu al zestig dagen
durende burgeroorlog in de Libanon.
De oppositie houdt vol, dat Chamoun
van plan is ook na september aan het
bewind te blijven. Zli eist, dat Chamoun
onmiddellijk aftreedt.
Een bende gewapende rebellen heeft
gisteravond een aanval gedaan op de
woning van Dory Chamoun, de zoon
van de Libanese president. Het huis
werd doorzeefd met kogels, maar Dory
Chamoun en zijn vrouw werden niet
getroffen. Vier aanvallers kwamen om
het leven en drie bewakers van het
huis werden gewond.
Vanochtend hebben opstandelingen
een aanval gedaan op een brug bij Bah-
sad, op de hoofdverkeersweg van Bei
roet naar Tripoli. Na een gevecht van
Bet autoverkeer op de Schipbolwes b(J
Amsterdam Is gistermiddag ongeveer drie
minuten stilgelegd in verband met een
proefvlucht van het Russische straalvlieg
tuig Toepolew 104 A.
Dat de veiligheidsmaatregelen wel ge
wenst waren, blijkt uit het feit, dat de wie
len van de Toepolew slechts twee meter
over de heg, die de landingsbaan van de
weg scheldt, scheerden.
De bedoeling van de proefvlucht was ver
trouwd te geraken met start en landing op
Schiphol. Ook wilde men oefenen op de
bakens, die bij de wekelijkse dienst van
Aerofiot, eind juli te beginnen, door de
Russische vliegers uit veiligheidsoverwe
gingen moeten w orden gebruikt.
De Toepolew vloog gisteren van Schiphol
naar Delfzijl en vandaar vla Eelde en Enk
huizen terug.
De 77-jarige gepensioneerde tim
merman H J. van Oldeniel uit Schalk
haar is op de provinciale weg ie De-
venter-Raalte door een auto gegrepen
en gedood
President Eisenhower en de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken Dulles zijn gisteren per vlieg
tuig ln Ottawa aangekomen voor een
goodwillbezoék van vier dagen.
Er is reden om aan te nemen, dat
onder de huidige omstandigheden geen
officieel verzoek tot de Nederlandse
regering zal worden gericht een klein
detachement militairen ter beschikking
te stellen ter assistentie van de waar
nemers van de Verenigde Naties in
Libanon. Minister-president dr. W.
Drees heeft dit meegedeeld in antwoord
op schriftelijke vragen van het lid van
de Eerste Kamer, de heer Seegers
(CPN).
De senaat der rijksuniversiteit te
Groningen heeft het antwoord op de
eerste prijsvraag van de faculteit der
wis- en natuurkunde, binnengekomen
onder de kenspreuk: „Het is niet no
dig te hopen om te ondernemen, noch
te slagen om te volharden" de gouden
erepenning waardig gekeurd. Bij ope
ning van het naambriefje bleek de in
zender te zijn de heer J. Boersma te
Aduard, mathematisch kandidaat aan
de rijksuniversiteit te Groningen.
De autobus heeft de hele maandag
in de klei gestaan, waar zij 's avonds
door de politie van Groningen werd
gevonnen. De jonge Sellinger is in
middels ook in de kraag gepakt.
De autobus behoort toe aan een
touringcarbedrijf te Onstwedde, Het
voertuig stond zondagnacht gepar
keerd voor de woning van de chauf
feur Th. Blauw aan de Oosterstraai
te Ter Apel, die ?r des morgens om
nalfvier mee weg moest om een aan
tal arbeiders naar IJmuiden te bren
gen.
Toen hij in het holst van de nacht
wilde vertrekken, bleek dat de bus
verdwenen was. Eerst dacht de heer
Blauw met een grappenmaker te
doen te hebben, maar een speurtocht
door htt dorp leverde geen enkel re
sultaat op, zodat hij toen maar de
politie heeft gewaarschuwd.
In de loop van de morgen werd
een politietelexbericht uitgezonden,
maar het duurde tot 's avonds voor
de autobus werd gevonden. Een ga
ragehouder aan de Friesestraatweg
te Groningen had de touringcar de
hele dag onbeheerd aan de Jan
Sieensiraat zien staan. Toen hij na
een teiefoontje met Onstwedde hoor
de wat er aan de hand was. belde
hy ook de politie op.
Dinsdagmorgen is de jongeman
aangehouden, die de bus naar Gro
ningen heeft gereden, Hy vertelde
dat hij maandagnacht omstreeks
twee uur door Ter Apel liep en
staande bij de autobus had gedacht
als ik een tractor kan besturen, dan
kan ik toch ook met een bus wel
uit de voeten. De Sellinger avontu
rier stapte in, startte de motor en
reed weg.
Maar toen begon het avontuur pas
goed, want met de beste wil kon hij
de bus niet meer tot staan brengen.
Wat kon hij dus anders doen dan
doorrijden?
Gelukkig was er weinig of geen
verkeer op de wegen en zo toerde
de jongeman langs de Duitse grens
naar zijn woonplaats en vandaar naar
Winschoten. Zwetende van angst
stuurde hij de bus langs het Win-
sehoteraiep, tot hy eindelijk in Gro
ningen terecht kwam. Zonder brok
ken te maken loodste hij de bus
dwars door de stad naar de Friese
straatweg, waar eindelijk dat be
vrijdende weilandje voor hem op
doemde
twee uur werden - zij door eenheden
van het Libanese leger teruggedreven.
Het was de tweede maal in een week
dat de rebellen trachtten deze belang
rijke brug in handen te krijgen. De
aanval van de opstandelingen wijst er
op, dat zij vastbesloten zijn de ver
binding tussen de Libanese hoofdstad
en de havenstad Tripoli te verbreken.
In Beiroet zijn vandaag alle winkels
gesloten. De winkeliers zijn namelijk
bevreesd, dat hun bedrijf het slacht
offer wordt van een zelfde soort aan
slag als die waardoor gisteren
een groot warenhuis in vlammen op
ging. Men neemt namelijk aan, dat dit
een actie was van de opstandelingen
die het Handelsverkeer in de stad wil
len verlammen.
De 32-jarlge J. Oosterveer uit Den
Haag heeft de terugtocht uit Genua
naar zün woonplaats aanvaard na
dagenlang vergeefs gezocht te hebben
naar zijn negenjarig zoontje, dat
tijdens een vakantiereis langs de
Italiaanse Riviera plotseling verdwe
nen is.
De heer Oosterveer had tijdens de
tocht een lift gegeven aan een Neder
lander, waarover hij verder niets wist
te vertellen. Op een morgen waren zij
uit Genua vertrokken. Onderweg werd
gestopt om benzine te tanken en
ondertussen ging de lifter, wiens naam
volgens de Italiaanse politie waar
schijnlijk J. Swaal is, met de jongen
naar het nabijgelegen stadje Busaila
om inkopen te doen.
De heer Oosterveer wachtte geruime
tijd. ging daarna naar Busaila en nog
later terug naar Genua, doch ai zijn
nasporingen bleven vruchteloos. Ten
slotte begaf hy zich naar het einddoel
van de reis, een kampplaats in Andor
ra, in de hoop de vermisten daar te
vinden. Toen dit niet het geval was,
deed hij aangifte bij de politie, die
tot nog toe geen spoor van hen ge
vonden heeft. Een ongeluk wordt ge
vreesd. (A.P.).
„De koning der wereld", bisschop Homer
Aj Tomlinson van een Amerikaanse secte
„De kerk van God", die dinsdagmorgen op
Schiphol aankwam, wilde vanmorgen op de
Dam zijn „koningschap" over ons land pro
clameren. Toen zijn kleurige en potsierlijke
verschijning een groep van ongeveer
veertig mensen had getrokken en de heer
Tomlinson een rede zou gaan afsteken, kwa
men een paar agenten van het bureau War-
moesstraat do „koning" vriendelijk, maar
dringend verzoeken zijn biezen te pakken.
„Waar wilt u heen?", yroeg een agent
hem. „Lijn 16", luidde het antwoord. En
met de tram is de in elk geval joviale bis
schop met zijn „spreekgestoelte" en wereld
bol naar het KLM-kantoor vertrokken. Ver
moedelijk om passage te boeken naar een
land, waar hij hoopt meer succes te hebben,
Het personeel van de R.Ai, de Ita
liaanse Radio Omroep en Televisie zal
vrijdag 24 uur staken, om eisen tot
hogere Ionen kracht bij te zetten.
De staking zal volledig zijn, d.w.z.
er zullen in het geheel geen program
ma's worden uitgezonden. Bij acties in
het verleden werden grammofoonpla
ten en films uitgezonden.
Hoewei de verplichte gele bordjes
ter herkenning van bromfietsen pas op
1 oktober moeten zijn aangebracht,
laten veel bromfietsryders ze nn al be
vestigen. Het bordje moet op het spat
bord zitten.
HET weer. in ons land staat nu
onder invloed van een gebied
van hoge luchtdruk, dat zich van
de Azoren tot aan de Alpen uit
strekt. In dit hogedrukgebied ont
stond op verscheidene plaatsen mist,
die in de loop van de ochtend echter
snel verdween. Op het noordelijk
deei van de oceaan trekt een actieve
storing in de richting van de kust
van Midden-Noorwegen. Het hier
mee samenhangende front dringt via
de Britse eilanden langzaam naar
het oosten door, om morgenmiddag
wellicht onze kust te bereiken.
De activiteit van het front is ge
ring. Het zal waarschijnlijk de be
wolking in de loop van de middag
iets doen toenemen, maar voordien
verwacht het KNOT zonnig en warm
weer met nog iets hogere tempera
turen dan vndai»
