Grijpt als 't rijpt Vliegtuig stortte op huizenrij bij Londen Opnieuw r Londense wijk Radio-telex-verbinding met Scheveningen Verdwaalde dame na 19 uur zoeken gevonden Wat overbleef van een straaljager Visserij geschil in nieuw stadium Reikjavik wil weer praten Kon Tiki-leideren van Paaseilanden5 Schiphol Thor Heyerdahl: BRITSE PERS VERBITTERD Uitvinding van Nederlander Hellevoetsluis weer marinehaven Werkloosheid loopt verder terug Het blijft zomer Weer straaljager neergestort „Aku Aku bracht me vele voordelen"' Scholen in iVmerika zonder incidenten begoimen Vooruitzichten bij - Aviolanda beter? GRIEKSE REDER NIARCHOS WIL: il WOENSDAG 3 SEPTEMBER ÏH8 ZESTIENDE JAARGANG No. *4085 J Directeur; H. DE RUIG Hoofdredacteur; L)r J A H J S BKUhX'S SLOf m GRAFSTENEN NIET LEUK ALLEEN 4#tt*raamj aar. Wl«» WlUutrui JU ioiel 113700 u. Postbus IU2 Postgiro No «245J9 KJdcaitendlenjrt «bonnemenum lüjo—.19.30 Zaterdag» 17la uur Telefoon US7O0 •s-QrareiUiase: Huygenspleta 1 Telcl UB467 ia ujneni Postbus 1091 Postgiro So *24837 Klacbtondtewrt 182,0—1930 u Telei 332539 Swdtefferspleifi 3 Postgiro Nu 42421M reletoon 4570 KLaehtendlenrt «te njo uur 731* --Unje Kerfurtraat 34 b Telefoon 37 Wti AbonoementsoTÜ» 31 oent Der w**ir f 2.85 per msaad. 17,80 per fcw»rw»l* Low:» nummer» t« cent verscftttat durelHlc» QtJ róiêtüti écnicaam. (Geldig tot morgenavond) ONGEVEER DEZELFDE TEMPERATUREN*. Aanvankelijk weinig bewolking, later wat meer bewol king en in het zuiden van het land een kanS op onweer. Ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Overwe gend matige wind in hoofdzaak tussen oost en zuidoost. Morgen: Zon op: 5.55 Maan op: 21.51 onder: 19.22 onder: 12.22 VOOR een klein land als het onze is exporteren een levensbelang. Onze bevolking groeit snel en binnen weinige jaren zal de druk daarvan zich nog sterker dan tot dusver het geval was doen gevoelen, doordat dan de na de oorlog geboren generatie haar in trede gaat doen in heï bedrijfsleven. Wil er voor zovele handen werk en brood zijn, dan moeten wij niet alleen voortdurend meer produceren en in vesteren, maar ook exporteren. Wij zullen steeds bedacht moeten zijn op het vinden van nieuwe afzetmarkten, waar wij onze produkten kwijt kunnen Dat is een verre van gemakkelijke laak. Het betekent, dat ons bedrijfs leven onafgebroken en zonder verslap ping er op uit moet zijn voor onze hooggekwalificeerde produkten good will te kweken. In het verleden hebben wij ons op dat punt niet onbetuigd gelaten. De cijfers, welke deze week verstrekt werden op de exportdag van de sa menwerkende werkgeversverbonden, wezen dat wel uit. De heer T. J. Twijnstrn wees er immers in zijn ope ningsrede on. dai 43 pet. van ons mr.at-r'rvmeHik inkomen wordt ver kregen uit de verkoop van onze pro dukten n«ar het buitenland. Dat per centage is boog. Voor Duitsland be draagt het 21 en voo- de V.S, niet meer dan 2 a 3 pet. Hieruit blijkt wel dat hei ..pionieren" op dit gebiesd ons in het bloed zit en dat reeds vele kan sen gegrepen werden om onze export op een hoog peil te handhaven. ft 14 Pj E vraag is echter, of reeds genoeg gedaan werd. Gezien het behan delde op de exportdag, moet men wel geneigd zijn die vraag ontkennend te beantwoorden. Z. K. H. Prins Bern- hard die in het verleden op het ge bied van de export vele malen als „on ze reizende ambassadeur" is opgetre den heeft zelfs met een zekere open hartigheid tijdens zijn rede te kennen gegeven, dat hij wel eens meer en sneller resultaat van gegeven advie zen zou willen zien dan soms het ge val is. De heer Twijnstra van zijn kant heeft uiting gegeven aa de opvatting dal de omstandigheden i de praktijk er meer dan eens de oorzaak van zijn. dat dia resultaten minder snel komen dan gewenst.'Die opmerking moge al leszins begrijpelijk-zijn, toch herinne ren wc ons dat af en toe ook op onze redactietafel wel eens brieven van le zers uil verre landen worden neerge legd, waarin men er zijn verbazing over uitspreekt dat de N°derlandse in dustrie do exportkansen niet aangrijpt, die ginds zomaar voor het grijpen lig gen. Het is daarom goed geweest, dat de industriële werkgeversverbonden zich op «en speciale exportdag op dit pro bleem hebben bezonnen. Tijdens de fo rumdiscussie is óók de opvatting naar voren gekomen, dai er in veie gebie den grote kansen liggen. Grijpt, als 't rijpt, zegt bet bekende spreekwoord. De suggesties gedaan op de exportdag, om tot een zekere samenwerking te ko men tussen de middelgrote en kleine re bedrijven is waardevol. In geza menlijke krachtsinspanning moet ons bedrijfsleven er voor zorgen dat niet anderen, die eveneens zeer actiV zijn, onze kansen voor de neus wegkapen. ft TERECHT is er door de heer Twijn stra >p gewezen dat exporteren allereerst een taak s van het bedrijfs leven zelf. Het particulier initiatief dient voorop te gaan. Hcf sterkst staat degene, die overheid, kuip niet van no de heeft. Maar er zijn omstandighe den. dat die hulp toch met gehe-al kan worden ontbeerd, nl daar waar abnor male risico's moeten worden gedragen of waar het gaat om kredietverstrek king op langere termijn, waarbij ga ranties vereist worden Het gaat er hierbij om in goed samenspel, zoals de Prins opmerkte, tu-sen overheid, bankwezen, en gezond industrieel en exporteursinitiatief bepaalde risico's te dragen en te overwinnen. De exportdag van de werkgeversver bonden heeft ongetwijfeld een nieuwe stimulans gegeven aan de exporidrang van de Nederlandss ondernemers. Wij hopen dat de resultaten van deze dag spoedig zichtbaar zullen worden, dat nieuwe mitiatievep er het gevolg van zullen zijn en op die wijze voor ons groeiend volk onder de zegen Gods werk en brood verzekert mogen blij ven. Zeven personen zijn om het leven gekomen loen een Vickingvliefftuig in Southal! bü Londen neerstortte op een rij woonhuizen. Het vliegtuig was op weg van Londen naar Tel Aviv. Vier huizen verden volledig vernield en een aantal zwaar beschadigd. Onder de omgekomenen bevoiid.-n zich de drie bemanningsleden van het vliegtuig. De eerste piloot was de 26-jarige Nederlander G. H. Alteno uit Rotter dam. Het ongeluk gebeurde kort voor acht uur. Toen het vliegtuig neer kwam en brandende wrakstukken door de lucht vlogen ontstond op verschil lende plaatsen brand. Lekgeslagen gas leidingen zonden grote gasvlammen omhoog. Er heerste een paniek, die door snel optreden van politie cn brandweer echter spoedig bedwongen was. Op het moment van het ongeluk waren de meeste bewoners van de straat aan het ontbyt. Zeven personen werden gewond. OOR de vierde achter een volgen de avond zijn gisteren in de Londense wijk Not- tinghill en omgeving gevechten geleverd tussen blrnken en ne gers. Aan heide zijden vielen ge wonden en de politie, die krach tig en vastbesloten optrad, ar resteerde zestig personen. Het was niet zo druk in de slra. ten als de vorige avonden, daar velen gehoor hadden gegeven aan de waarschuwing van Scotland Yard om hinren te blijven of an Alle ruiten van dit huis, bewoond door een negerechtpaar, werden in de nacht van zondag op maandag door groepen blanken ingegooid in de Londense wijk woord. 'xri- Nottmghill, waar de rassenrelletjes in volle gang waren Aan de deur van haar hvis staat de bewoonster, gewa pend met een bijl, de verslaggevers te De Griekse reder Slavros Niarchos, zwager van de reder Aristoteles Onassis, wellicht de rijkste reder ter wereld, wenst zijn luxe kantoorschip In de Middellandse Zee tc voorzien \-an een mdio-tclcxverbinding met Scheveningen Radio. De telex is een telegrafisch werkende schrijfmachine. De radio-telex, een uitvinding van dr. if. H C A van EEN POT BIER was de beloning voo» i veertig militairen en twee rykspoll- tfemannen, die urenlang en met succes hebben gezocht naar een bejaarde dame. de 71-jarige mevr. Kramer. Maandagavond omstreeks tien uur kreeg de postconjmandant van de rijkspolitie te Rozendaal, opper wachtmeester Oosterbroek, een telefoontje: mevrouw Kramer was i aiet in het rusthuis „Kasteel Rozaa- daal" teruggekeerd van een wanriJ- ling in de bossen. De heer Oosterbroek en een wacht meester hebben daarop de hele nacht de bossen rondom Rozendaal (bij Arnhem) afgezocht, maar tever geefs. Op hun verzoek kregen zij gisteren door bemiddeling van de burgemeester van Arnhem steun van 40 militairen van de zevende Cie. Regt. Van Heutsz uit de Menno van Coehoornkazerne te Arnhem De dame werd omstreeks halfvyf gis termiddag gevonden. Duuren, directeur van het PTT-labo- ratorium te Leidschendam, wordt in ternationaal Tor (telex-over-radio) genoemd De apparatuur heeft de eigenschap tijdens het overseinen verminkte tekens m de ontvanger te weigeren, waarop de zender het teken op wei- geringssein van de ontvanger her haalt. De Tor wordt gebruikt op de Atlantische verbindingen en o.m. ook in Zwitsei land. De reder Stavros Niarchos. die thans reeds alle /akeliik telegiafisch vei- kcer via Radio Scheveningen laat verrichten, wil af van het seinen van zyn schip naar Scheveningen met morsetekens. Daarom heeft hij aan de Nederlandse PTT verzocht een Tor-verbinding tc ontwerpen. De technici van het FTT-iaboratoriuni te Leidschendam zijn thans bezig deze eerste internationale „mobiele"' Tor-verbinding te ontwerpen. Gelukt deze proef, dan is het niet uitge sloten, dat Niarchos verder zal gaan en zal trachten al znn tankers en andere schepen net deze radio-telex- verbindwg uit te rusten. Radio Sche veningen is van rywri alle punten ter wereld dagelijks te bereiken. ders het risico te lopen te worden gearresteerd. De politie was onafgebroken in de weer. Voortdurend werden samenscho lende blanken of negers uiteengedre ven of gefouilleerd en tientallen auto's werden aangehouden en doorzocht. Een bende opgeschoten blanke jon geren bestormde op een gegeven mo ment de vrijwel uitsluitend door ne gers bezochte Calypsoclub in Bayswa- ter en bestookte deze met benzine bommen. Tientallen negers kwamen naar buiten rennen en bonden de stryd met de aanvallers aan. Messen flitsten en er werd ook gevochten met gebro ken flessen, terwijl drinkglazen door de lucht suisden. Het gevecht verspreidde zich snel en weldra werd op vele plaatsen in de buurt slag geleverd. Opgeschoten blanke jongens wierpen stenen en ben zinebommen door de ramen van door negers bewoonde huizen De Engelse pers heeft vandaag haar enorme lezerstal gestriemd met een storm van verbitterde commentaren waarin de rassengewelddadigheden aan de kaak gesteld worden. De Daily Mirror schrijft: „Elk fat soenlijk mens in dit land schaamt zich over het uitbreken van rassenrelletjes en straatschenderij in de Britse stra ten". „De gebeurtenissen van de afgelopen dagen hebben een abrupt einde ge maakt aan onze fatsoenlijke zelfvol daanheid. Laten we het moraliseren maar achterwege laten". De Times schryft in een artikel on der de kop: „De eeuw van de straat schenders": „De uitbarstingen zullen een nuttig doel gediend hebben als zij het pu bliek dwingen te begrijpen dat de mentaliteit van de Sturmtruppen nog steeds bestaat, ook in England. Zij blijft beperkt tot een niet omvangrijk straatschenderselement. Het moet on der de duim gehouden worden van de beschaafde meerderheid en door streng handhaven van de orde". Daily Mail geeft deze mening- „Ras sengewelddadigheden zijn gebaseerd op onwetendheid en vrees en wij heb ben ze nu kunnen zien in ons eigen tolerante land. leder met een sprankje gezond verstand en fatsoen betreurt en verafschuwt het". News Chronicle: „De relletjes in Londen en Nottingham zyn het werk van enkele van de laagste elementen van de bevolking. Zij wórden door geen enkel -verantwoordelijk mens aangemoedigd". Daily Herald (Labour): „De rassen- rites. die Hitier begon, zijn overge plaatst naar Londen en Nottingham". Daily Sketch: „De fascisten hebben hun kracht getoond. Zij hebben de juisfe soort hysterie gevonden om de verveelde massa teddy boys en ge frustreerde jeugd van de grote steden op te jagen. Zij hebben hun rassen haat aangeboden als een verontschul diging van bruutheid en geweld en zij zyn erin geslaagd", „Hitier viel de joden aan, maar het patroon van verwoede haat en hyste rie was precies hetzelfde". fVan onze correspondent Hellevoetsluis zal met ingang van 1 januari 1959 weer marinehaven zyn. Er zullen vijf operationele en tien ob- servationele mijnenvegers worden ge stationeerd. Dit heeft burgemeester jhr. T. A. J. van Eysinga in de raadsver gadering meegedeeld. Dit bleef over van de Hunter M4 straaljager, die gisteren neerstort te aan de rand van Leeuwarden. Op ongeveer honderd meter hoog te maakte de piloot, de 2t-jarige sergeant E. Sjamaar uit De Bilt zich uit het vliegtuig los door middel van de schietstoel, doch deze hoogte was te gering voor een veilige daling per*parachute. Toen hü op de grond terechtkwam werd hij dan ook ernstig gewond- Blijkens een mededeling van het ministerie van Sociale Zaken waren er per eind augustus 71.194 werkloze mannen geregistreerd (tegen 77.305 eind juii en 36.179-tegen eind augustus 1957). 12.149 waren op sociale werk voorzieningsobjecten te werk gesteld en 11.719 waren op aanvullende wer ken werkzaam (eind juli 13 177 eind augustus 1957 6632J. Er waren 6724 werkloze vrouwen geregistreerd. De openstaande aanvragen beliepen eind augustus 24.433 .nannen en 25.631 vrouwen. Een hogedrukpebied handhaaft zich boven Scandinavië, en het roesten van Rusland. Aan zijn zuidelijke flank staat een vrij krachtige oostelijke luchtstro ming, die in de onderste niveau's ge leidelijk drogere lucht aanvoert. Ten zuidwesten van Ierland bevindt zi:h een tamelijk diepe oceaandepressie, die slechts >angzaam beweegt. Het erbijbehorende frontensysteem bereikte het westen van Frankrijk en Engeland en veroorzaakte er plaatse lijk vrij veel regen. Met het regenge- bied samenhangende bewolking in de hogere niveaus kan later ook boven hel zuidwesten van ons land verschij- tien. Overigens komt er maar weinig ver andering in het huidige weertype. UIT kringen van de IJslandse rege ring werd vanmorgen vernomen, «at IJsland bereid is om het visserij- geschil met Engeland opnieuw, en dan weer via de NAVO, te gaan bespreken. (Van onze correspondenten) Gisteravond omstreeks 22.10 uur Is op de vliegbasis Vo'bel een straal jager van het type E 84-F „Thun- derstreak" neergestort. De vlieger de 22-jarige en ongehuwde sergeant D. Koning uit Rotterdam, heeft getracht zich met de schiet stoel te redden. Wegens de geringe hoogte, waarop het vliegtuig zich be vond Is hit bU het neerkomen ge wond geraakt. Hü is uaar het hospi taal te Oss overgebracht, waar nü na aankomst is overleden. Het toestel is neergestort tijdens oefeningen in het nachtvllegen. De oorzaak is vermoedelijk het uitval len van de motor. Eerder op de dag was gisteren eer. Hunter M. 4 straaljager van de vlieg basis Leeuwarden bij het dorpje Jel- sum, enige kilometers van Leeuwal den, neergestort. De piloot, de 21-ja- rige reserve-sergeant E, Sjamaar uil De Bilt, is ernstig gewond. IJsland is tot deze onderhandelingen bereid zodra Engeland de legaliteit van de nieuwe territoriale grens heeft erkend r IJsland is dus, tot op zekere hoogte, geneigd tot een compromis. Hoe de En gelse regering hierop zal reageren durft men in Reikjavik niet te zeggen indachtig het duidelijk geïllustreerde feit dat Engeland de nieuwe grens niet erkent. De IJslandse visserijinspectie weet inmiddels dat-,de Engelse vissers, die met een veertigtal treilers onder be scherming yan vier Engelse oorlogs schepen op drie plaatsen onder de kust .vissen, niet helemaal gelukkig zijn met de maatregelen,welke hun opgelegd zijn door de admiraliteit in LondeD. Men heeft radiotelefomegesprekken opgevangen waarónder- verscheidene treilerschippers hun cscorteurs toe stemming vragen voor het opzoeken van beter viswater. Hun vangsten zyn tot nu tos slecht geweest en zij zeiden betere visgronden te weten. Maar de escorteurs hebben geen toestemming gegeven voor het verlaten van de „konvooien" die zy bewaken. De IJs- landers geloven dat de Britten alleen nog doorgaan met hun operatie om te bewijzen dat zij zich van de IJslandse territoriale grenzen weinig aantrekken. Hun vangsten zijn de reden niet meer voor de grensoverschrijdingenMen vermoedt dat detreilers naar betere visgronden zullen gaan. misschien bin nen. mischien buiten de IJslandse ter ritoriale wateren. Dinsdagmorgen kwam het nog tot een treffen tussen IJsland en Engeland. Twee IJslandse officieren en zeven man waren aan boord van de Britse trailer „Northern Foam" gegaan om het schip op te brengen. Zij werden hierin be lemmerd door het Britse "fregat",.East- borne", dat de" WsJanders -dwong de treiler te verlaten. President Eisenhower en minister Dulles zullen morgen in New Port. waar Eisenhower verblijft, besprekin gen voeren over de „ernstige toestand" in de Straat van Formosa. (Van een onzer verslaggevers) Een man met een stoere baard en een roodbruine kop, die er uit zag alsof hü zo van het vlot van de Kon Tiki-expedltie was afgestapt kwam gistermiddag uit het vlieg tuig, dat passagiers van Italië naar Schiphol had gebracht. Dat is na tuurlijk expeditieleider Thor Heyer- dahl. dachten wij meteen. Maar dit bleek een heel gewone Nederlander te -zyn die nog nooit van zy'n leven op een vlot had gevaren. De 43-jarige Noorse ontdekkings reiziger Heyerdah! liep echter vlak achter licm en moest glimlachen om onze vergissing. In zijn lichtgrijze kostuum zag deze gladgeschoren geleerde er helemaal niet uit i!s iemand, die gevaarlijke tochten (waarvan Kon-Tiki de be kendste was) op zijn naam neclt «taan „Ik leis nu naai New Vork," ver telde Thor Ht-yerdahl, „waar mun boek gaat verschijnen over myn ervaringen op de Paaseilanden Daar ben ik twee jaar geleden naar toe geweest. Mijn boek heet: Aku Aku bat is de speciale geest die volgens de bewoners van de Paaseilanden een mens soms kan bezitten en die hem tegen allerlei moeilijkheden kan beschermen Zij dachten dat ik een vroegere koning was, die weer op aarde terug gekeerd was en zeiden: „U bezit Ie Aku Aku." Daardoor heb ik veel van hen gedaan weten te krijgen Op de Paaseilanden staan eeuwenoude grafstenen opgericht, die 12 tot ,22 meter lang zijn en soms wel 70.000 kilo wegen. Niemand wist hoe die mensen zulke steengevaarten recht overeind hebben kunnen zetten. Eif generaties geleden hebben zij de laatste grafsteen opgericht. Tegen woordig doen zy het niet sneer. Jul lie kapitein Roggeveen maakte er in 1722 al melding van. Natuurlijk wilde ik als etnoloog graag weten, hoe zij het indertijd klaar hebben gespeeld die stenen op te richten Ais drager van de Aku Aku vertrouwden zy mij meer dan anderen. Zij hebben mij voorgedaan hoe die stenen vroeger werden on gericht. Het geheim is namelijk van vader op zoon overgegaan, elf gene raties lang, en prima bewaard ge- hieven Zo'n stenen kolos ligt op de grond De mannen duwen er allerlei klein" stenen onder, steeds meer, et» met veel geduld brengen zij op die ma nier zo'n gevaarte in verticale stand tk heb het zelf gezien. Twaalf man nen zyn achttien dagen bezig ge weest om op die maniei een steen van 25 ton op te richten. Het was fantastisch Ontdekkingsreiziger Thor Heyer- dahl schryft populaire reisverhalen over zyn tochten om de volgende expeditie weer te kunnen betalen Het geld voor de eerste expeditie. Kon Tiki, schoot zijn vader zolang voor. Het boek over die gevaarlijke tocht werd een succes: in 53 talen vertaald. Ook Heyerdahl's Aku Aku zal in ons land verschijnen. Naast dit boek komt er een wetenschappelijk boek van hem in twee dikke delen over zijn belevenissen. Deze Noor, die erg veel reist, heeft weinig van de stoerling. Hy is veel meer een bescheiden geleerde. Op de laatste expeditie nam hy zijn vrouw, zoontje en dochtertje mee. „Het is niet aRjjd leuk om er ai- leen op "it te trekken," zei hij. De scholen iu Amerika zijn begon nen. In een aantal plaatsen in de zuidelijke staten, waar negerkinderen voor het eerst naar de scholen gingen, die anders uitsluitend door blanken werden bezocht, deden zich geen moeilijkheden voor. In Little Rock begint zoals ge meld de school 15 september. Met het oog op daar 'verwachte moeilijk heden „staan reeds federale agenten klaar om de situatie op de centrale middelbare school daar in handen te nemen". Dit zei gouverneur Faubus op een persconferentie. Hij voegde eraan toe. dat hy zich met alle macht zou verzetten tegen het gebruik van federale politie in Arkansas. Een der eerste maatregelen die hy ingeval van optreden van deze politie zou nemen, zou de sluiting der scholen zyn. s Zoals bekend zal het hooggerechtshof de hoogste gerechtelijke instantie in de V.S.. 11 september opnieuw de kwes tie van de opheffing der rassenschei ding op de middelbare school te Little Rock in behandeling nemen. (Van een onzer verslaggevers) Naar wy vernemen, zal de directie van Aviolanda in Papendrecht de ar beidsbeurs verzoeken de lijst der ont slagenen een maand uit .te stellen** i.v.m. een mogelijke verruiming der werkzaamheden in de nabye toekomst.' Nieuwe ontslagen zouden niet volgen en de reeds aangezegde zullen nader*" worden bezien. 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1958 | | pagina 1