Zware taak Mendès-France prijst de generaal De Braai plotseling in vrijheid gesteld Rebellen bereid tot „ieder soort gesprek" Scherp telegram aan minister over 37 verstekelingen Moet regeling op prijzen van landbouwgronden blijvend invloed hebben? Touw ging niet los Nogmaals vragen over de TOE D MAATREGELEN VINDEN DOORGANG Onderlinge strijd in comités Reeds herenigd met LAATSTE NIEUWS Oproep tot staking in Algiers A.R. kamerlid tegenover ministers gezin in Tilburg Straaljager valt, piloot gedood Diplomatieke breuk limis-Lairo Amerikaanse raket naar Venus? BANKOVERVAL MISLUKTE r MOET ZWIJGEN OVER GEVANGENSCHAP WOENSDAG 15 OKTOBER 1958 ZESTIENDE JAARGANG No. 4121 v_ VS keuren in beslag nemen Ned. eigendommen af Protestvergaderinjïeii in voorbereiding Protestver gadevin g in de hoofdstad Amendement-Biewenga krijgt steun van rechts; links tegen TE ONDERSCHEIDEN VAN BOMMENWERPER? Gemaskerde man gevlucht Ambtenaar bekent fraude Directeur: H. DE KUJG Hooidredacteur* L)i J A H J mti'iNt- ?>l.t>l Hoewel de toestand in Algerije door de nieuwe maatregelen van de generaal wat gespannen is lijkt niets erop dat de „revolutie van de 13e mei" zal worden hernieuwd. De militairen hebben de beve len van de Gaulle prompt opgevolgd en al hebben de burger-leden van het Algerijnse comité voor openbaar welzijn dan ook protesten naar Parijs gezonden, de grote massa in Algerije schijnt toch achter de generaal te staan. J 37 verstekelingen (Van onze Haag.se redacteur) DE heer H. de Braai, die in mei 1937 in Indonesië veroordeeld is tot zes jaar gevangenisstraf met aftrek, is gisteravond op Schiphol aangekomen. De heer De Braai, die bij zijn veroordeling 3lf> jaar in voorarrest had doorgebracht, is door de Indonesische autoriteiten plotseling in vrijheid gesteld. r~ Zie ver»! 6e koi.) UIU Botterdam: Witte oe tvitnatraut 10 ieiet. ila/do u m ev«lou* 11 lï Pustgirc No 4245ia KJocntendieost sooonemcnten tö M19 jo Zaterdag; i7—18 bui Teletoon <15700 'g-Gfavenhage tiuygi-rmpieir 1 - relet 16348? 3 iflnen). Pu»tbui 109] - Pongiro No 424867 (Oactitendienst 18.3019JO u relet JU2509. Dordrecht- tx-netterspiero 3 - Postgiro No 424208 i elefoon 4370 K.achtcndlen*t ne 17.30 uur 1314 Schiedam: Lange Kerlcatrnnt 24 d Telefoon t>7082 Abonnementsprijs 61 een» oer week f 2.65 oer maand 17MO per kwartaal. Loste nummers 15 cent VersehUnt dnceHikt (Geldig: tot morgenavond) WESTELIJKE WIND Af en toe zonneschijn en slechts hier en daar een bui voornamelijk in het noorden van het land. Weinis ver andering in temperatuur. Matige tot krachtige, langs de kust af en toe harde ■westelijke tvlnd. Morgen: Zon op: 7.05 Maan -p: J.l-30 onder: 17.46 onder: £0.27 E snelle groei van het Nijver heidsonderwijs voor jongens en meisjes stelt overheid en volk voor een zware taak®) Het aantal leerlingen dat toelating vraagt voor dit onder wijs, is sinds 1938 met 82 pet geste gen. Volgens de laatste nota van minis ter Cals wordt voor het lager technisch onderwijs een deelneming van 72.500 leerlingen in dit jaar geconstateerd In 1964 zal dit aartal, bij twee-yarig onderwijs, tot 90.000 leerlingen stijgen Als het mogelijk blijkt te komen tot 3-4-jarige cursussen, zal het aantal leerlingen in datzelfde jaar tot pim 139 000 stijgen. Voor het onderwijs aan de meisjes op huishoud- en landbouwhuishoud- scholcn verschaft ook een nota van de minister de noaige gegevens In 1958 waren er op deze scholen 103.000 leer lingen; in 1964 zal dit aantal gestegen zijn tot 116.000. <m Hoe is nu in de afgelopen drie jaar di ontwikkeling geweest van de te stichten scholen? De begrotingen van het Departement van Onderwijs ge ven op deze vraag een antwoord. Deze gegevens tonen enerzijds de grote krachtsinspanning om het aan tal leerlingen, dat zich voor het nij verheidsonderwijs aanmeldt, op te vangen en geven anderzijds aan, hoe mocilij'k de achterstand valt in te ha len. Op de tijdstippen van 1 juni 1956, 1957 en 195B zijn de volgende gegevens bekend. Voor het lager nijverheidson derwijs voor jongens, (uitgebreid en middelbaar technische scholen zijn bui ten beschouwing gebleven) waren er op die data beschikbaar resp. 184, 196 en 206 scholen. Subsidie voor aange vraagde nieuwe scholen was toege kend of in vooruitzicht gesteld: op de zelfde tijdstippen resp. voor 70, 67 cn 73 scholen. In drie jaar tijds een niet onbelangrijke toeneming van nieuwe scholen. De Gaulle wint nieuwe ronde m Algerije VOOR het onderwijs aan de meisjes op huishoud- en landbouwhuis- houdscholen hebben we de volgende gegevens uit de stukken, aan de Sta ten-Generaal overgelegd, opgediept. Op de data 1 juni 1956, 1957 en 1958 waren er resp 422. 440 en 458 dag scholen, Subsidie voor nieuwe scholen was toegekend of in het vooruitzicht gesteld op dezelfde data, resp. 114, 115 en 115. Deze cijfers hebben betrek king op beide soorten van huishoudon derwijs. Evenals voor de jongens op de lage re technische scholen een belangrijke toeneming van scholen, doch geen toe neming van de achterstand. Opmerkelijk is, dat de achterstand van het aantal scholen voor het jon- gensnijverheidsonderwijs, verhou dingsgewijs groter is dan voor het on derwijs aan de meisjes in deze sector. Hoewel het verblijdend is, dat de si tuatie voor het meisjesonderwijs gun stiger is, mogen we onze ogen niet sluiten voor het tekort aan scholen voor N.O. ten behoeve van de jon gens. Dc behoefte aan geschoolde ar beiders voor ambacht en industrie kan op deze wijze niet worden voldaan en velen gaan zonder vooropleiding aan de technische scholen, het bedrijf in. Daardoor wordt schade berokkend aan onze jongeren die een plaats in het be drijfsleven moeten innemen, de onder nemingen ondervinden daarvan ern stige moeilijkheden, terwijl de geeste lijke schade voor onze jongens, die on voorbereid naar fabriek en werkplaats gaan, niet uit het oog verloren mag worden. II ET is jammer, dat de minister van Onderwijs zijn nota inzake bouwvolume voor het onderwijs, zoals verleden jaar het geval was, nog niet aan de Staten-Generaal heeft overge legd. Uit de nota van 30 oktober 1957 weten wij dat in 1957 voor het gehele nijverheidsonderwijs beschikbaar was 44 miljoen gulden, doch dat er slechts 9,8 miljoen gulden werd verbruikt Van de 190 miljoen gulden die voor het ge hele onderwijs in 1958 beschikbaar werd gesteld, kwam 50 miljoen gulden ten goede aan het nijverheidsonder wijs. Belangrijk is het antwoord op de vraag welke geldsommen verbruikt zijn voor het bouwen van scholen, In het bijzonder voor het nijverheidson derwijs. De toenemende achterstand bij het lager technisch onderwijs wijst °P de gevolgen van de bestedingsbe perking en de kapitaalschaarste. Bij de behandeling van de begroting in de Staten-Generaal, zal dit vraagstuk wel aangesneden worden. Dan zal de toe gezegde nota waarschijnlijk reeds ver schenen zijn 20 valt er dus over het onderwijs in al zijn vertakkingen, ook over het nijverheidsonderwijs, licht en scha duw. Het christelijk nijverheidson derwijs deelt in dit licht en deze scha duwt De situatie, dat eigenlijk eerst ua 1948 grotere activiteit werd ont plooid, is oorzaak, dat de schaduw van l""5 ENERAAL de Gaulle pleegt op het ogenblik in Parijs overleg met de Franse opperbevelhebber in Algerije, generaal Salan, de minister voor het leger, Guillaumat, en de minister van Justitie, Debré, over de situatie die in Algerije is ontstaan nadat de Franse premier alle Franse militairen bevolen had zich te onthouden van politieke activiteiten in dit gebied. De Verenigde Staten hebben uiting gegeven aan hun „onmiskenbare af keuring" van liet zonder schadever goeding in beslag nemen van Neder landse eigendommen in Indonesië. Dit heeft de Nederlandse ambassadeur in ■Washington, dr. J. 11- van Koljen, ver klaard nadat hij de Amerikaanse on der-minister van Buitenlandse Zaken. C. Burke Elbrick, had bezocht. Het comité voor openbaar welzijn in Algiers heeft gisteren, nadat de mili tairen uit het comité waren getreden, verklaard, dat het zich in staat van alarm beschouwt en tn permanente zitting bijeen zal bliiven. Voorts be sloten de ontevreden burger-leden van het comité twee afgezanten naar de Gaulfe te zenden om opheldering over de maatregelen te vragen. Na het aftreden van de militairen schijnt er in de comité's een strijd te zijn ontbrand tussen gematigde leden, die nu de comité's zouden willen ont binden cn de uiterst rechtse vleugel, die het werk wil voortzetten en die voorlopig de overwinning schijnt te hebben behaald. Oud-premier Mendès-Frar.ee heeft over do richtlijnen van de Gnulie o.m. gezegd: „Ik aarzel niet te zeggen, dat dft getcGiidc twdoelingen en-Mcenégt maakte beslatten in de goede richting gaan. Indien deze bedoelingen trouw-wor den uitgevoerd, indien concrete en on aanvechtbare daden volgen, dan kar de weg naar vrede en een vermindering der spanning worden geopend''. Politieke waarnemers in Algiers zijn over het algemeen van oordeel, dat generaal de Gaulle's maatregelen door de jongere officieren worden toege juicht. De oudere officieren, die op dracht kregen zich uit het „comité voor openbaar welzijn" terug te trek ken, deden dit kennelijk zonder veel enthousiasme. Over het algemeen kan men spre ken van een scherpe tegenstelling tus sen de rechtse extremisten onder de „colons" en de jongere officieren, die in de „bied" (het platteland) de op standelingen moeten bestrijden. ilill!llll!llllilllll!l!ll|i|lililli!ill'l!illlililllillllli;!illllll!>i|flil! Ferhat Abhas. premier van de „Vrije Algerijnse regering" te Cairo, heeft in een interview verklaard, dat zün re gering bereid is tot „leder soort ge sprek" met Frankrijk ter regeling van de problemen die verband houden met de oorlog In Algerije, die hU een „ver schrikkelijke tragedie" noemde. Hii ontkende, dat hii onafhankelUkheid van AïgerUe als voorwaarde voor besprekingen met Frankrijk had ge steld. De premier ontkende, dat hij op dracht had gegeven het terrorisme in Frankrijk zelf te intensiveren. Hy deelde mee, dat het Algerijnse „natio nale bevrydingsfront" in Frankrijk uitsluitend militaire doelen mocht aan vallen en dat de burgerbevolking en de politie met rust moestemworden ge laten. Het centrale comité voor openbaar welzijn In Algiers heeft vandaag opge roepen tot een morgenmiddag te hou den algemene staking, uit nrotest te gen het bevel van premier de Gaatje, dat alle offic'eren utt de comités voor openbaar welzijn moeten treden. Onder de dreiging vin een 48 unrs ultimatum van president Chehab en een algemene staking is gisteravond iaat in Libanon een nieuwe regering tot stand gekomen. Ka rami blijft wel iswaar premier, maar Jn z|in kabinet zullen twee van de drie ministers chris tenen zijn. Dinsdagavond werd In de kleine zaal van het Concertgebouw te Am sterdam een protestbycenkorast ge houden naar aanleiding van de uit wijzing van 37 verstekelingen door minister Samkalócn. Xruus Coster, presidente van de Jeugdgroep „De Jonge Leeuwen", deed een felle aan val op minister Samkaidcn. Foto: .1 ii.r.: de heer De Vries, die het woord voerde namens de stichting Door de Eeuwen Trouw, ir. .Manusa- mi, minister-pres. der Zuid-Molukken, cn mevrouw Mamtfanuv-j^kt tig luisteren naar Truus Coster. De stichting ..Door de eeuwen trouw maakt bekend, dat in verschillende plaatsen in Nederland protestvergade ringen in voorbereiding zijn tegen het beleid van de regering inzake de ver stekelingen, die naar Indonesië zün te ruggezonden. (Van een onzer verslaggevers) Het Amsterdamse actiecomité 37 heeft gisteravond een fel protesttele gram aan de minister Samkalden ge stuurd- „Wij stellen uwe Excellentie aansprakelijk voor alle gevolgen na de eventuele ontscheping van de 37 ver stekelingen en doen alsnog een dr.n- gend beroep op u uw besluit te her zien". Aan dc 37 Indonesische verste kelingen die zich aan boord van de naar de Australische haven Fremantïe varende Johan van Oldenbarnevelt be vinden seinde het actie comité 37 „houdt moed. Nederland vecht voorn". Tot het versturen van deze tele grammen werd besloten na afloop van een zeer slecht bezochte ver gadering in het Concertgebouw te Amsterdam. Daar werd o.a. het woord gevoerd door ir. J. A. Manu- sama. minister-president van de niet-erkende republiek der Zuid- Molukken. Hij maakte een zeer ver moeide indruk en sprak de hoop uil. dat er alsnog een parlementaire commissie gevormd kan worden, die een onderzoek in deze affaire mag instellen. „De ministei ontkent, dat er een binding is tussen deze verstekelingen en Nederland. Laat een onpartijdige" parlementaire commissie nu uitzoeken of dit werkelijk zo is. De uitwijzing van de 37 verstekelingen lijkt mij vol komen on-Nederl;vds. Ik voel dit zo aan, ook al ben ik dan zelf geen Neder lander." „Iemand uit Utrecht schreef my, het is een dolksteek in de rug van het Nederlandse volk. Ik geloof dat' vele Nederlanders dit zo aanvoelen". Op deze vergadering werden door andere sprekers bittere klachten geuit aan het adres van de minister van Justitie. De toespraken waren helaas niet altyd vrij van demagogische be weringen. De heer De Vries, hoofd bestuurslid van „Door de eeuwen trouw", maakte zelfs opmerkingen aan het adres van minister Samkalden, waarmee hü o.i. de zaak van de 37 verstekelingen maar weinig goed doet. Op Schiphol werd hij begroet door zün echtgenote en zijn drie kinderen. Ook namens het ministerie van Bui tenlandse Zaken werd hij ln Neder land welkom geheten. Kort na zijn aankomst vertrok de heer De Braai naar zün woning in Tilburg. Over zijn gevangenisstraf cn zijn proces in Indonesië zal de heer De Braai niets mogen vertellen, omdat de Nederlander Schmidt nog in een - Indonesische gevangenis zucht. Men vreest dat, indien de heer De Brarl mededelingen zou doen, dit aan Schmidt schade zou berokkenen. De Braai werd in mei vorig jaar veroordeeld door het landgerecht te Madjalengka, nadat een aantal gehr- gen (uiterst vage) verklaringen had afgelegd, erop neerkomende dat zij De Braai gezien hadden in gezelschap van leden van de Daroel Islam. Ge tuigen a decharge ontkenden dit ech ter. Desondanks werd hij veroordeeld wegens subversieve activiteit tegen de Indonesische regering- Tegen De Braai was tien jaar geëist. (Van een onze.? verslaggevers) De Tweede Kamer heeft zich giste ren langdurig beziggehouden met de wijziging van de Wet op de Vervreem ding van Landbouwgronden. De alge mene beschouwingen over deze wijzi gingen, en met name over de vraag of ingegaan moest worden op het voorstel vart dc regering: om het tijdelijk karak De openbare aanklager In het „Ba- zookaproccs" te Parijs heeft dinsdag vijftien jaar dwangarbeid geëist tegen Phiiippe Castilie en tien jaar tegen vier andere verdachten. De belang rijkste verdachte, dr. Kovacs, is voort vluchtig. illIlliniIlilillHIISIiillil!Illl!ll!illlllliliIlillllIllil!IIIIIIIil!liilillIilllIiilllillllllilili!IIi!!IIIIIIIIIIIi!lll||ill!iIlllillIIUIilll!l|lilliil bestedingsbeperking en kapitaalschaar ste dit onderwijs het meest treft. Dit moge blijken uit enkele gegevens over dit onderwijs. Op 1 juni 1958 waren er 206 lagere technische scholen in „bedrijf"; daar van waren er slechts 29 voor de pro testantse groepering, 54 voor de r.k. en 123 scholen konden als neutrale in stellingen worden aangemerkt. De achterstand van 73 scholen is aldus verdeeld: 22 prot-chr., 29 r.k. en 22 neutrale. Voor het huishoud- en land- bouwhuishoudonderwijs was de ach terstand op 1 juni 1958 in de gehele sector 115 scholen. Voor de protes tantse groep was deze achterstand 36 scholen; voor de r.k. 43 scholen en voor de neutrale groepering 36. Voor het christelijk nijverheidson derwijs is er dus nogal „werk-aan-de- winkel". J. SCHIPPER Het eerste artikel stond in „Trouw" van vrijdag 10 oktober. Gisteren heeft minister dr. Klompé in Oosterwolde (Fr.) het nieuwe bejaardence .rum „RikkingahoP' .officieel geopend. De opening ge beurde door het hijsen van de Nederlandse vlag een plechtig heid die nogal wat voeten in dc aarde had, aangezien het touw zo strak om de vlaggemast was ge- allemaal afliep. wonden, dat de minister het niet los kon krijgen. Dr. Klompé hurkte bii deze Gordiaanse knoop neer en slaagde er met de hulp van een ijlings toegeschoten bestuurs lid in, het touw te ontwarren. Rechts op de foto burgemeester Mr. Bontekoe van Oosterwolde, die met spanning toekeek hoe dit ter aan de vervreemdingswet te ont nemen, duurden, na de middagver gadering, tot in de avond voort. De vele amendementen, van verschillende zijden ingediend, verlengden het débat. De Wet op de Vervreemding van Landbouwgronden zou op 1 januari 1959 vervallen. Maar, aldus de rege ring, de omstandigheden, die tot deze wet hebben geleid, gelden nog steeds. Daarom kwam het de regering ge wenst voor de Vervreemdingswet zonder beperking van kracht te laten blyven. In haar Memorie van Toelichting stelde de regering, dat voor het voort duren van de wet pleitten de schaarste aan cultuurgrond en de toenemende bevolkingsdichtheid, de daaruit voort vloeiende wanverhouding tussen de vraag naar en het aanbod van land bouwgronden, de noodzakelyke beheer sing van de koopprijzen, het beoordelen van de overdrachten naar hun land bouwkundige gevolgen en het voor keursrecht van de pachter Ier r>-'2 Een Nederlandse straaljager is van morgen omstreeks halftien in Duits land. waarschijnlijk 40 a 5'< mijl ten oosten van Keulen neergestort. De bestuurder is om het leven geko men. Het toestel was een F 84 F „Thun- derstreak" van de basis Eindhoven, die op een oefenvlucht was. De bestuur der heeft nog getracht zijn toestel te verlaten, doch deed dit te laat, zodat hij niet meer behouden met zijn para chute kon landen. iTI p O De Tunesische minister van Buiten landse Zaken, Mokkadem, heeft ver klaard, dat Tunesië overweegt de di plomatieke betrekkingen met de Ver enigde Arabische Republiek van pre sident Nasser te verbreken. Tussen Tunesie en de V.A.R. is een gespannen verhouding ontstaan, nadat de Tunesische afgevaardigde op een bijeenkomst van de Arabische Liga had gezegd, dat de V-AR. zich met de binnenlandse zaken van de andere leden van de liga bemoeit. De „New York Times" heeft dinsdag verklaard, dat het waarschijnlijk is, dat de Verenigde Staten volgend jaar zullen proberen een raket naar de omgeving van Venus te zenden. Dat zou dan een van dc twee ope raties zyn waarvoor de Amerikaanse luchtmacht toestemming heeft ge kregen, buiten de drie schoten op de maan. Het Tweede-Kamerlid prof. Gerbrandy (a.-r.) heeft aan de ministers van Bui tenlandse Zaken, van Verkeer en Wa terstaat en van Oorlog opnlenw,vra gen gesteld over het. Rnssis"1'^ ver keersvliegtuig Toepoiev 104, t de Sowjet-Unie gebruikt op de nieuwe luchtlijn MoskonAmsterdam. De ministers hebben op eerdere vra gen van de heer Gerbrandy geant woord dat het verschil tussen de TOE en de Russische bommenwerper TU-16 voor enigszins geöefenden nog tot op grote hoogte waarneembaar is. De heer Gerbrandy wijst nu op een artikel getiteld „TU-104 of TU-16?.— Verkeersvliegtuig ontwikkeld uit bom menwerper", dat op 9 september ver schenen is in „De Vliegende Hollan der", het officiële orgaan van de Ko ninklijke Luchtmacht. In dit artikel stond het volgende: Wanneer we dan nog even de sil houetten bestuderen om de verschil len in de diverse aanzichten vast te stellen, zal direct onvallen, dat het in onderaanzicht onderscheiden van beide toestellen een zeer moeilijke opgave wordt. Op grote hoogte zal het zelfs geheel niet mogelijk zUn ze in dit aanzicht te onderkennen" Prof. Gerbrandy vraagt nu of de mi nisters, na kennisneming van dit arti kel, niet menen dat hun eerder gege ten antwoord herziening behoeft. (Van een onzer verslaggevers) Dank zü het snelle optreden van de echtgenote van de administrateur van de boerenleenbank te Almkerk is dins dagavond een roofoverval op deze bank mislukt. Omstreeks kwart voor tien werd er gebeld aan de huisdeur van de admini strateur, de heer Nooyen, wiens woon huis in de bank is ondergebracht. Toen de heer Nooyen de deur opende, zag hij een gemaskerde man staan, die een pistool op hem richtte en riep: .Handen omhoog en het licht uit". De man drong daarop met een pistool en een dolk in de handen de woning binnen onder het uiten van bedreigingen. Daar de heer Nooyen geen gevolg gaf aan het bevel, deed de indringer zelf het licht uit. Mevrouw Nooyen, die het lawaai hoorde, begreep wat er aan de hand was en zette de alarm installatie in werking, waarop de ge maskerde man de vlucht nam met achterlating van zijn pet en het masker, die hy in de haast van het hoofd had gerukt De politie stelde spoedig met een speurhond een onderzoek in. Tot nog toe kon nog niemand worden aan gehouden. (Van onze correspondent) In Apeldoorn is aangehouden de 31- jarige J. S„ tot voor enige tijd ambte naar op het Bureau Huisvesting aldaar. S. heeft bekend valsheid in geschrifte' geDleegd te hebben. De man, die gehuwd is, had in ver band met de relatie, die hü met een meisje had. een uittreksel uit het be volkingsregister nodig. Om te voorko men dat zyn ware identiteit openbaar zou v/orden, fabriceerde hj] het zelf.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1958 | | pagina 1