Ont oerende momenten op A.R. Partijconvent
Nog geen nieuwe
paus gekozen
ub ica
AUSTRALIË WIL MET
INDONESIË PRATEN
„Geen ondergronds, maar
bovengronds verzet
Bundel opstellen
aangeboden
Botsing bi Delft eist vi
levens
Peking gunt haven van
Quemoy om de dag rust
Prof. erretson
overleden
Over kwestie Nieuw-Guinea
Invalide uit Meppei
slachtoffer van
overval in Dortmund
VEEL WAARDERING DANK
VEEL SLACHTOFFERS IN HET VERKEER
Auto in Soest tegen
boom: 2 doden
T
oor aanvoer van
voorraden
Emigrantenschip was
tijdig in Freemantle
Rebellen verwerpen
voorwaarden van
de Gaulle
r
IR. MEYER DREES
(kolibneheli kopter)
EMIGREERT
MAANDAG 27 OKTOBER 1958
ZESTIENDE JAARGANG No. 4131
r
Onbuig
zaam
Dank van redering
i
Pilool omgekomen op
Nieuw-Guinea
Directeur: H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
Wé
V.
Een ongedwongen gesprek
op het zaterdag in Musis
Sacrum te Arnhem gehouden
A.R. Fyrrtijconvent. Van links
'naar rechts? dr. '\V.lP'. berg
huis, de hiinister-president
dr. W. Drees, dr. J. Schouten
en de voorzitter der Tweede
Kamer, dr. L. G. Kortenhorst.
_y
J
Andere ongelukken
Ongeveer een uur nadat het onge
luk op de rijksweg tussen Delft en
Overschie vyf mensenlevens had ge-
eist. is de 25-jarige Ruugrok uit Pijn-
Duitsland
tweeling op zee geboren
J
I Zie verder pag. 3, le kol.)
V
UUJ
EoUera*m: wme au wunstraut 43 - xiaei. ii0,uu 14 1 1
Poitbtis 1112 - Ptmgiro No. -ü 24518
gluctiteBdietui Abonnementen 16 36—is so
Zaterdags 17—18 uur Teletooo 1157OU
'ï-Gravenhagc rtuygensplein 1 - Teles, 1834G7 «3 ibnenl
Po*tbu« 1091 - 1 ostgiro No. 424867
Kiachtencüenjt: 18.30—18,30 bl Telel. 362569.
Dordrecht: SoheUeripleso 3 - Postgiro No 424208 Telefoon 4570
ICmchtendlensl na 17..K «ar 731*
Schiedam; Lange Kerkstraat 24 b Telefoon 87882
Abonnementsprijs 61 cent oer week t 3.8B per msand. f 7,80 per
t«r.-.?taal. Loose nummer» 16 cent
Veruchttnt dagellMc*.
V
(Geldig tot morgenavond)
RUSTIG WEER
Overwegend droog weer met plaatselijk mist of laag
hangende bewolking. Meest zwakke wind uit zuidelijke
richtingen. Dezelfde of iets lagere temperaturen.
Morgen: Zon op: 7.28
onder: 17.21
Maan op: 17.54
onder: 8.05
Dr. SCHOUTEN GEHULDIGD
door }artij en Volk
moest zijn. En dr. Drees wilde nog
maals gaarne in het openbaar verkla
ren, dat in het algemeen het a.-r- volk
zijn beginsel heeft hooggehouden en
zich in de bezettingstijd heeft geweerd.
Dp 51 kardinalen die sinds zaterdag
in een afgesloten ruimte binnen het
Vaticaan het conclaaf vormen, dat tot
taak heeft een nieuwe paus te kiezen,
hebben inmiddels zes keer gestemd
zonder tot resultaat te kunnen komen.
Wanneer een witte rookwolk u:t
de schoorsteen van de Sixtijnse kapel
opstijgt is een nieuwe paus gekozen,
een zwarte rookwolk geeft een stem
ming aan. die geen succes had.
De 76-jarige kardinaal Mooney uit
New York is zaterdag, kort voor het
conclaaf begon, overleden.
Advertentie)
matrassen
Australië is bereid met Indonesië tenea zou kunnen wegnemen. Australië
(Van onze correspondent).
Enkele jongemannen hebben in
Dortmund de heer II. J. Boer uit Mep
pei met een zwaar voorwerp op het
hoofd geslagen, toen deze een café ver
liet. Vervolgens is de heer Boer van
zijn-geld beroofd. Dc heer Boer is
levensgevaarlijk geword in een zieken
huis te Dortmund opgenomen.
Het slachtoffer bracht zijn vakantie
bij vrienden in Dortmund door. De
heer Boer, oud-militair van het KNIL.
was invalide.
spreken over de kwestie-Nieuw-Gui-
nea, maar dc Australische regering
bluft ervan overtuigd dat de souverei-
niteit over westelijk Nieuw-Guinea bü
Nederland berust
Dit blijkt uit de woorden die de
Australische minister van Buitenlandse
Zaken Casey zaterdag, terugkerend van
een diplomatieke reis van twee maan
den. op het vliegveld van Sydney
sprak.
Op hetzelfde moment sprak de Ne
derlandse minister van Zaken Over
zee, mr. G. Ph. Helders, zijn tevre
denheid uit over het welslagen van
de besprekingen van Nederland en
Austrauè, die de afgelopen week in
Canberra zijn gehouden. „Het resul
taat voldoet meer dan volledig aar;
de eisen, die wij ons tevoren gesteld
hebben', zei de minister, die in Hasfr-
lem sprak op de provinciale toogdag
van de christelijk historische jonge
rengroepen.
Deze samenspraak is een stap m de
richting van hechtere internationale
samenwerking. Goede voorlichting is
nodig om de kennis van de stand van
zaken uitgebreider te maken, zei mi
nister Helders.
Casey zei in Sydney te hopen dat be-
sprekingan tussen Australië en Indo
nesië misverstanden over Nieuw-Gui-
(Van een onzer verslaggevers)
>ENE nieritus. Goed gediend.
Deze woorden zijn zaterdagmiddag herhaalde malen gebruikt,
toen op het Partij Convent van de A.R. Partij le Arnhem door een
zestal sprekers gewezen is op de betekenis van het levenswerk van
dr. J. Schouten, thans ambteloos burger, ere-voorzitter van het Cen
traal Comité van A.R. Kiesverenigingen.
Bene nieritus. Het is de titel van de bundel opstellen, welke aan
de thans 73-jarige door de partijvoorzitter, dr. W. P. Berghuis, uit
dankbaarheid voor zijn velerlei arbeid werd aangeboden.
Vele goede woorden werden vervolgens gesproken door de minis
ter-president, dr. V. Drees. door de voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, dr .L. G. Kortenhorst. de vice-president
van de Raad van State, dr. A. A. L. Rutgers, de voorzitter van
de C.H. kamerfractie dr. H. W. Tilanus namens alle fractievoorzit
ters en dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot als voorzitter van de A.R. Tweede-
Kamerfractie.
Woorden van grote waardering, maar bovenal woorden van dank
aan God voor hetgeen Hij ons volk in dr. J. Schouten heeft ge
schonken:
Indrukwekkend was dc zang, waar
mee de middagbijeenkomst werd ge
opend: ;,Neem mjin leven, Iaat het.
Heer, toegewijd zijn aan Uw eer".
De voorzitter heette de bijzondere
gasten hartelijk welkom. Het waren,
behalve de reeds genoemden, mr. J. A.
ft Burger van dc PvdA. de heer H. A.
Korthals van de VVD, de rector mag
nificus, directeuren, voorzitter en leden
van het curatorium van de Vrije Uni
versiteit, prof. dr. A. M. Donner, pre
sident van het Hof van Justitie van de
iriuropese Gemeenschap, vertegenwoor
digers van de Dr. A. Kuyperstichting.
schoolraad en van de Nederlandse
Bond van J.V. op G.G.
Telegrammen van verhindering wa
ren ingekomen van prof mr. C. P- M.
Rornme en prof. mr. P. J. Oud.
Zich tot dr. Schouten richtend
merkte dr. Berghuis op, dat het voor
zün vrienden vaststond, dat bij het
terugtreden van dr. Schouter uit het
politieke leven een gelegenheid meest
worden gevonden om uiting te geven
aan de grote dankbaarheid voor zijn
activiteiten op politiek terrein.
Aangezien bekend was, dat elk in de
persoonlijke sfeer liggend geschenk zou
worden geweigerd, is gezocht naar een
stijlvol huldebetoon, waartegen dr.
Schouten geen bezwaar zou kunnen
inbrengen. Zo kwam het tot de bundel
opstellen, waarin gehandeld wordt
over onderwerpen betreffende de zaak,
waaraan dr. Schouten zijn leven heeft
gewijd.
Het zal u.' zo zei de voorzitter, een
grote troost zijn. dat de uitgave de
Party geeri cent kost, omdat de firma
Kok te Kampen deze zonder be: waar
voor de schatkist van de partii heeft
verzorgd.
Eenmaal, aldus dr. Berghuis, moeten
wij toch eens uitdrukking geven aan
Wat onder ons voik jegens u leeft. Wii
Dabben respect voor uw belijndheid als
Glimlachend neemt clr. Schouten
hier het geschenk, een bundel
opstellen, in ontvangst van
dr. Berghuis.
politicus. Gij waart een geboren parle
mentariër.
W(j hebben eerbied voor uw onbuig
zaamheid in moeilijke omstandig
heden. De christelijke zaak hebt u
met beheerste hartstocht gediend
Maar er is méér dan aspect. Ons a.-r.
volk houdt van u wegens uw persoon
en stijl en omdat u er het levend be
wijs voor bent. dat men niet aan poli
tiek doet om er zelf beter van te
worden. Daarvoor zijn wij u dankbaar
U hebt uw mening nooit aan anderen
opgedrongen. U gaf uw mening, maar
liet ons zelf beslissen. Zo was het, toen
spr. in 1941 aan dr. Schouten advies
vroeg hoe hij als burgemeester in be
zettingstijd moest handelen. Na uw af
treden als voorzitter hebt u zich ook
op geen enkele wijze meer met de lei
ding van de partij bemoeid.
De partij wil u thans eren in „Bene
nieritus", een bundel opstellen, waar
aan 13 sehrijvers hebben meegewerkt
en waarin ten slotte is opgenomen do
laatste deputatenrede van dr.-Johannes
Schouters
De voorzitter overhandigde vervol
gens een in leer gebonden en op bij
zonder fraai papier gedrukt exemplaar
van de bundel
O to
Het is een goede gedachte geweest
om de huldiging van dr. Schouten niet
uitsluitend tot de a.-r. kring te beper
ken, aldus de minister-president, dr. W.
Drees, die gaarne uiting wilde geven
aan de overtuiging, dat de betekenis
van dr. Schouten voor land en volk
groot is geweest. Bij alle menings
verschillen bliift toch in ons land mn
gelijk, dat we warme waardering en
sympathie hebben voor politieke
tegenstanders
Namens de regering en ook persoon
lijk wilde dr. Drees getuigen van ziin
bewondering voor de arbeid door dr
Schouten, in zün langdurige politieke
loopbaan verricht.
Gij hebt u, aldus dr. Drees, steeds
laten leiden door hetgeen u zag als het
belang van land en volk. Dat voik hebt
u vele jaren in het openbaar vertegen
woordigd. Maar toen dc; bezetting
kwam. hebt gij geen ogenblik gemeend,
dat uw taak was geëindigd en uw ver
antwoordelijkheid was weggenomen.
U wist wat de Nederlandse houding
Zie verder pa<t. 3. 5e kol.)
(Van een onzer verslaggevers)
Op de ryksweg Rotterdam-Den
Haag tussen Delft en Overschie
zyn zaterdagavond een perso
nenauto en een vrachtauto op el
kaar in gereden en in brand ge
vlogen. Vijf personen kwamen
by deze botsing om het leven;
een zesde slachtoffer is in levens
gevaarlijke toestand naar het
ziekenhuis in Delft vervoerd.
De slachtoffers waren allen af
komstig uit Den Haag. Het waren: de
25-jartó lieer M. Batist, de 24-jarige
B. Batist, hu» tweejarig zoontje; de
22-jarig® F. Kok en zijn acht maan
den oude zoontje. Mevrouw K. H.
KokHulleman is zeer ernstig ge
wond.
Het ongeluk gebeurde omstreeks
zeven uur op een zeer siecht weg
gedeelte. Uit de richting Rotterdam
naderde eenvrachtauto, bestuurd
door de 20-jarige militair M. van acker met zün motor op de tramrails
van de Vrijenbanselaan te Delft
Veldhoven uit Monster. Waarschijn
lijk door een defect aan de stuur
inrichting raakte de wagen op de
linker rijbaan, waar hü tegen de
personenauto botste. De zes" inzit-,
tenden van de personenauto wer
den uit de wagen geslingerd; drie van
hen moeten op slag gedood zijn.
Alle slachtoffers zün met zieken
auto's naar het gasthuis in Delft
gebracht.
Sen auto, die achter die van de fa
milies B. en K. kwam, reed ?P de
wrakstukken in. Een bestuurste'r van
een andere auto zag kans tydig te
remmen. De auto sloeg over de kop.
Dc bestuurster kwam met de schrik
vrü.
Het verkeer uit beide richtingen
moest worden omgelegd. Vanuit Den
Haag moest de lange file motorrijtui
gen door Delft en over de oude Rot
terdamse weg rüden.
ge-
slipt en door een achterop komende
truck met oplegger overreden. Hij
was op slag dood. Zijn verloofde, die
op de duo zat. was ongedeerd.
De 23-jarige A. J. C. Stam uit Baarn
en de 21-jarige mej. G. C. van Dijk
uit Amersfoort kwamen in de nacht
van zaterdag op zondag om het leven
toen de auto. waarin zij zaten, op de
rijksweg in Soest tegen een verkeers
bord opreed, tegen een boom botste en
van de weg schoof. Zij werden bei
den uit de auto geslingerd en op slag
gedood. Naar het ANP meldt werd de
De communistisch Chinese minister
van Defensie heeft zaterdag bekendge
maakt. flat de aanvoerhaveijs en het
vliegveld van Quemoy voortaan op
even dagen niet zullen worden bescho
ten. zodat voldoende voorraden kun
nen «orden aangevoerd voor de bevol
king.
Gisteren namen de communisten
Querm.' desondanks onder vuur. Het
is niet bekend of granaten in het
havengebied en op het vliegveld
zijn terechtgekomen.
De communistische minister van
Defensie heeft m een boodschap tot de
bevolking van Formosa gezegd: ..Als
er aan iets gebrek is zegt hel ons en
wii zullen het u geven. Het is nu de
tüd om van vijanden vrienden te wor
den".
Amerikaanse deskundigen zien de
nieuwe bekendmaking als een deel
van de psychologische oorlogvoering,
waarmee Peking hoopt een breuk tus
sen de nationalistische bevoiking en
Tsjang Kai Sjek te weeg te brengen
De New York Times schrijft, dat mi
nister Dulles bij zijn besprekingen met
Tsjang Kai Sjek, China met Duits
land hccll vergeleken.
Beide hinden zijn verdeeld, zou Dul
les gezegd hebben, en beide willen her
eniging. Het vtrschil is echter, dat
Adenauer opentijk heeft verklaard,
geen gc\ eld te willen gebruiken om
dis hereniging te bewerkstelligen, ter
wijl Tsjang en zijn mimsteis herhaal
delijk nier het gebruik van geueld
hebben gesproken.
Het Nederlandse emigrantenschip
Johau van Oldenbarnevelt is er, na een
race tegen de klok in geslaagd een
tweeling in leven te houden die op 18
oktober voortijdig ter ivereld «-as ge
komen.
De onverwachte, te vroege geboorte
van Maria en Engelina Visser leidde
ertoe dat gezagvoerder P. de Groote
bevel gaf om full speed op te stomen
naar Freemantle, de haven van Perth
en twee dagen eerder dan het reis
schema aangaf liep het schip vandaag
de Australische haven binnen.
De scheepstimmerman had na de ge
boorte ijlings van glas en multiplex een
couveuse annex zuurstoftent gebouwd,
maar na een paar dagen begreep men
reeds dat de zuurstofvoorraad met vol
doende zou zijn.
Een ïadioboodschap naar Freemantle
werd verstuuid en dc- race tegen de
klok nam een aanvang
..We hebben het gehaald, geloof ik,
al was het op het nippertje'', zei van
morgen een glunderende gezagvoerder
toen de kinderen met een gereedstaan
de ambulancewagen op de kade wer
den afgehaald
„Het was een snelle reis. Het heeft
weliswaar zesduizend gulden extra ge
kost maar het was de moeite waard."
Inmiddels wordt uit het ziekenhuis
in Freemantle gemeld dat de toestand
van de tweeling nog steeds zorgwek
kend :s.
De ouders van de tweeling zijn mevr.
Grietje Visser. 27 en de heer Barend
Visser. 28. van beroep havenarbeider en
vroeger woonachtig m de Tien Geme-
ienstraat 6 te Amsterdam. De familie
Visser bestaat verder uit Wilhelmus en
Jozef us resp. drie en twee jaar oud.
Een rokend autowrak blokkeerde
zaterdagavond de weg tussen
Delft en Overschie. Vijf mensen
hebben dit ongeluk niet over
leefd. Een politieman is hier
bezig met het bergingswerk.
auto bestuurd door mej. Van Dijk, die
geen rijbewijs had.
Op de Wittenburgergracht te Am
sterdam is de 12-jarige T. A. Jonker,
toen hij met zijn fiets naar links uit
week. aangereden door een bus van
het gemeentelijk vervoerbedrijf en op
slag gedood.
B Op de kruisihg Johannes Vermeer-
plein/Johannes Vermeerstraat te Am
sterdam is een scooter aangereden
door een vrachtauto De duopassagier
op de scooter, de 62-jarige mevrouw
H. Zwart uit Amsterdam, kwam om
het leven. De bestuurder van de scoo
ter werd licht gewond.
Onder Oerle, gem. Veldhoven, is
de 39-jarige landbouwer J. Machielse
uit Oirschot op zün motorrijwiel te
gen een boom gereden. Hij werd op
slag gedood. Zijn vrouw, die op de
duo z.at. is zeer ernstige gewond naar
het ziekenhuis in Eindhoven vervoerd.
Het echtpaar had vier kinderen.
Op de Stationsweg te Woudenberg
is de 19-jarige motorrijder G. W. 'van
Gulpen tegen een vrachtauto gebotst
en op slag gedood.
Ket vijfjarig zoontje van de heer
Verwey uit Ermeio. dat op de Putter-
weg door een auto werd aangeredene,
is in het ziekenhuis „Salem" overle
den,
Zaterdagavond is de heer H G.
Beek uit Hummelo met zijn bromfiets
gevallen en ter plaatse overleden.
zou bereid zijn de Indonesische minis
ter van Buitenlandse Zaken, dr. Soe-
bandrio te ontvangen, zei minister Ca
sey, die er overigens geen twijfel over
liet bestaan dat naar Australische op
vatting de souvereiniteit over westelyte
Nieuw-Guinea aan Nederland behoort.
In Den Haag was geen commentaar
te krijgen op deze mededeling van
Casey
Uit het slotcommuniqué van de con
ferentie van Canberra blykt dat over
eenstemming bereikt is over het op
richten van gemeenschappelüke eentra
voor tecnnische en beroepsopleiding
voor de inheemse bevolking van beide
delen van Nieuw-Guinea.
In het Stads- en Academisch Zie
kenhuis te Utrecht, waar hy al ge
ruime tijd werd verpleegd, Is over
leden prof. dr. F. C. Gerretson. HU
bereikte de leeftijd van 74 jaar.
Prof. Gerretson werd op 9 febr. 1884
te Kralingen geboren. Aanvankelijk:
werkzaam in de firma van zün vader,
wierp hy zich na zijn middelbare
schoolopleiding tevens op de studie.
Hij volgde o,a.
colleges te Utrecht
en Brussel, pro
moveerde aan de
Heidelbergse uni
versiteit tot doc
tor in de wijsbe
geerte. In het be
gin van zün maat-
sehappebjke car
rière was de
thans overleden
hoogleraar werk
zaam op het de
partement van
Koloniën.'
Vervolgens ging hü over in dienst
van de Bataafsche. Als directie-secre
taris van deze oliemaatscbappü was
hij de rechterhand van dr. H. CoUja.
- Gerretson was een groot bewonde-
-Braar van Groen van Prinsterer en
- van zün hand verschenen destijds in
de CJi. Nederlander een aantal ar
tikelen over de christelijke politiek.
Als dichter maakte by naam door
zqn bundel „Experimenten", die hy
schreef onder het pseudoniem Geer-
ten Gossaert, Zün geschiedenis .van
de „Koninklijke" wordt beschouwd
als een literair werk van hoge kwa
liteit.
De thans overledene is als buiten
gewoon hoogleraar verbonden geweest
aan de Utrechtse Universiteit. Aan de
byzondere Indologiscbe faculteithield
hy zich v.nJ. bezig met het doceren
van constitutionele en parlementaire
geschiedenis.
In 1951 werd hü door de Christelyk-
Historische Unie afgevaardigd naar de
Eerste Kamer. In het parlement nam
hy een geheel eigen positie in. Hy was
met prof. mr. P. S. Gerbrandy destijds
één der leiders van het comité Hand
having Rykseenheid.
Prof. Gerretson bezette zyn senaats
zetel tot juni van dit jaar.
Dc minister van Voorlichting van de
„Vrye Algerijnse regering" Moham
med Yazid, heeft verklaard dat de
r eg erin; wel wil onderhandelen met
Frankryk. maar niet op de voorwaar
den. die generaal de Gaulle heeft ge
steld.
De onderhandelingen moeten, aldus de
minister, gevoerd worden op een voor
beide parlüen aanvaardbare plaats. De
regering van Ferhat Abbas wil in
ieder geval niet onderhandelen in Pa
rijs, zoals de Gaulle heeft voorgesteld.
Voorts zouden de onderhandelingen
over het gehele vraagstuk Algerye*
moeten gaan. De Gaulle's aanbod werd
van de hand gewezen, omdat daarin de
gedachte van onvoorwaardelyke op
gave ligt opgesloten.
Bij een ongeluk met een Bell 47-d-
toestel van de „Worldwile helicopters
ltd" is de 32-jarige piloot J. P. R. F.
Hulsman (ongehuwd), afkomstig uit
Nijmegen, op 22 oktober m het gebied
van Digcel (Ned. Nieuw-Guinea) om
gekomen. De oorzaak is niet bekend.
Deze maatschappij, die haar hoofd
kwartier heeft op de Bahama's en een
bijkantoor in aPrijs. veert reeds enige
iaren vluchten uit voor de Ned. Nieuw-
Guinez netroleum maatschappij, hoofd
zakelijk voor het vervoer van mate
riaal voor seismische opsporingsploe
gen.
De beide directeuren van de Neder
landse Helikopter Industrie N.V., de
heren ir, G. F. Verhage uit 's-Graven-
hage en ir. J. Meijer Drees uit Rotter
dam zullen vrijdag 31 oktober in een
der gebouwtjes van deze jonge indus
trie op de luchthaven Rotterdam af
scheid nemen. Beiden hebben, zoals be
kend is. onlangs hun ontslag aange
boden.
De heren Verhage en Meijer Drees
zijn er, met een kleine groep medewer
kers. in geslaagd de „Kolibrie"-heli-
kopter te bouwen, waarin verschei
dene voor de helikopterbouw revolu
tionaire ideeën van eigen vinding zyn
toegepast.
De heer Meüer Drees zal, naar ver
wacht wordt, over enkele maanden
emigreren naar de Verenigde Staten.
Hij heeft daar een werkkring by een
grote Amerikaanse helikopterfabriek -
aanvaard.
Over eer nieuwe werkkring van ir.
Verhage. lie. voordat hy enkele jaren
geleder directeur werd van de Neder
landse helikooterindustrie, hoofdinge
nieur by de PTT is geweest, staat op
dit ogenblik nog niets vast.