Geen sluitend
budget
Nederland heeft 750
kernfysici nodig
Rebellenleider atsis
yprus gedood
op
Taxichauffeur
bi] overval
gedood
Navo-defensie nog
altijd onvoldoende
Slechts twintig
illilWEMEF
STEIGER VIEL OM: TWEE
KLEUTERS GEDOOD
divisies bereed
Vier Rotterdammers kraakten
veertien brandkasten
IjJy
dol
ffeithenl#L
rammofoonp aten te ken
PLANNEN VAN MR. TOT 1965
Generaal Cahneijer in Parijs
Hoepelende hinderen verrast
Parate troepen met
Kerstmis of
Nieuwjaar naar huis
Tijsseling
Atlantische prijzen
voor litteratuur
r
BRITTEN WIERPEN
HANDGRANATEN
IN SCHUILPLAATS
KONINKLIJK PAAR
NAAR BELGIk
PONDERDAG 20 NOVEMBER 1958
y
ZESTIENDE JAARGANG No. 4151
V.
Te weinig
K.
Voor
MODERN
bestek
Ouol-ofcnu secretaris
van Bussimi overleden
Afweerraketten
K_
14 dagen gratis,
A
jfc Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
r"
m£8&
J
Grote apparaten
O
VAN de dertig Xavo-clivisies in
West-Europa zijn er slechts
twintig gereed voor de strijd. In
beginsel worden alle divisies ge
steund door tactische atoomwa
pens, doch ook deze twintig kun
nen niet eens alle rekenen op
atoomwapens.
li j/ zijn zo blij—
r»
N
J
Botterdam rtilte ue %wuiauu«u *.o lexcx hsmuu m i«;
Postbus 1U2 Postgiro No -j^4s>19
Klachtcndienst abonnementen 18 JU39.30 uui
Zaterdags 1718 uur. Teleloon U57O0
5-Grat enhage: Hujgcnsplein 1 Telcl 18.1487 (3 lijnen)
Postbus 1091 - Postgiro No 424867
Klachtcndienst: 18 3019 80u Tclef J625G9
Dordrecht. Schcffcrsplcin 3 - Postgiro No. 424208 Tclctoon 457i
Klachtcndienst na 37 30 uur 7314
schledam: Lange Kerkstraat 24 b - Telefoon 67882
Abonnementsprijs 61 cent per week ƒ2,65 per maand,/7.P0
kwartaal Lo««e nummers 15 cent. Verschijnt dagelij**
N
(Geldig tot morgenavond)
WEINIG WIND.
Overwegend droog weer met enkele verspreide op
klaringen en hier en daar mist. Weinig wind. Over het
algemeen weinig verandering in temperatuur.
Morgen: Zon op: 8.09 Maan jp v
onder: 16.42 onder: 2.49
La
EN weloverwogen, verantwoord en
gezond financieel oeicid der pro
vinciale overheid is volstrekte voor
waarde om de provincie, binnen het
kader van -vat algemeen economisch
landsbelang vordert, in staat te stel
len haar taak naar behoren te ver
richten en, haar zelfstandigheid en
autonomie in zo groot mogelijke om
vang te handhaven.
Met zulk een uitspraak in ccn pro-
vincicprogram zal een ieder zich wc!
kunnen verenigen. Maar net zegt nog
niet. hoe de provinciebestuurders zich
in de praktijk moeten gedragen. Een
voudig is het zeker niet om een alge
mene gedragslijn aan te geven. De
situatie is in verschillende provin
cies niet gelijk.
Zeker is wel, dat in deze lijd niet al-
leen de gemeenten, maar ook de pro
vincies met moeilijkheden te kampen
hebben. Ook r de gewesten is er
nog veel onzekerheid-
Reeds verscheidene jaren wachten
de provincies op een herziening van
de wcgcnfmanciering. doch dit jaar
werd in hoofdstuk V van de rijksbe
groting voor 1959 medegedeeld, dat
met het oog op dt financiële situatie
nog geen wetsontwerp ter zake kan
worden ingediend.
Wat de betvcrdelp"* van de lasten,
verbonden aan dc v\rplczing an
geesteszieken betreft is een regeling
eèrst te verwachten als herziening
van de financiële verb oucAn gen tussen
het rijk en d» tcmccnten laar beslag
heeft gekregen.
-
r IT seeds ingediende provinciale
U begrotingen voor het jaar 1959
Ij gebleken, dat verscheidene provin
cies er niet in kunnen slagen een slui
tend budget te krijgen. De provincie
Groningen zag haar tekort van 1958
voor 1939 ongeveer verdubbelen tot
1.196.345.-. De provincie Zuid
Holland komt voor 19" tot een tekort
van 443.000.-.
De gevolgen van dc recessie vinden
hun weerslag in de conjunctuurgevoe
lige inkomstenbronnen van de provin
cie. Optimisten, ie van mening zijn,
dat de recessie niet verder doorzet,
zien momenteel nog geen bijzondere
gevaren voor 'e provinciale financien
Voor de provincie Zuid-Holland, iic
het tekort, voor 1959 geraamd, kan
opvangen uit het te verwachten over
schot, dat de gewone dienst 1957 zal
opleveren, is er -eker ook nog geen re
den tot ernstige ongerustheid, al blijtt
ook nu reeds waakzaamheid geboden.
Andere provincies -taan er minder
gunstig voor. Blijkens een verschenen
rapport over de financiële positie der
provincie Groningen, is dc situatie
daar verre van rooskleurig. Telkens
blijkt weer, dat het met eenvoudig is
eci verdelingssleutel te vinden voor
de uitkeringen it ho' provinciefonds,
welke tot volle vredenheid en recht
vaardig werkt. Dc toestanden en om
standigheden in de onderscheidene
provincies lopen "aak zeer vet uiteen.
-
DE vraag, waarvoor de provinciale
besturen th« komen te staan is
Veertig miljoen méér
voor atoomopleiding
[AJEDERLAND zal tot 19G3 veertig miljoen gulden moeten uitgc-
3 ven voor de verbetering van dc opleiding op het gebied van de
atoomenergie. Dc helft van dit bedrag zal worden uitgegeven aan
grote apparaten voor dc universiteiten en voor het Reactor Centrum
Nederland.
Tot 19(13 zullen 730 deskundigen op het gebied van dc kernener
gie cn haar toepassingen nodig zijn. Er zullen dus gemiddeld ne
gentig deskundigen per jaar beschikbaar moeten komen. Om dit mo
gelijk te maken zyn dc extra-voorzieningen voor het onderwijs nodig.
Dit staat te lezen in dc ..Nota inzake
opleiding op het gebied van atoom
energie" en het rapport van dc Com
missie opleiding kernfysica cn kern
energie cn haar toepassingen. Deze is
door minister Cals aan dc Tweede Ka
mer gezonden
Een tekort aan fysici is tc verwach
ten, alous rie nota. Het zou onjuist
zijn ais ccn tc grote groco (ongeveer
dertig procent) van dc beschikbaar
komende fysici een functie op het ge
bied der atoomenergie zou gaan ver
vullen. De belangstelling voor deze
studier-chting m haar geheel zal dus
moeten worden gestimuleerd.
Verbetering van de m technisch op-
7.ich vaa.: verouderde uitrusting van
onze' universitaire insle'', ugen door het
op peil brengen van hei instrumenta
rium en dc grote apparatuur alsmede
door uitbreiding van het personeel cal
op de belangstelling voor aezc studie
richting ten gunstige irrvlocd kunnen
uitoefenen.
Hierdoor zal de opleiding niet alleen
doelmatizcr worden, maar tevens kun
nen worden bekort. Daarenboven zai
het minder moeilijk zijn wetenschappe
lijke we-kers aan de instellingen van
hoger onccrwijs te binden.
Naar schatting van de commissie zal
joen gulden. Bij deze raming is men
ervan uitgegaan, dat zowel voer het
RCN als voor een der universiteiten
een rcscarchrcactor zal moeten worden
aangeschaft. Voor de radio- cn stra-
lingschenne zullen minder omvang
rijke voorzieningen nodig zijn.
Naast de hoger onderwijsreactor te
Delft zal naar het oordeel van de com
missie nog een kleine experimentele
reactor voor het hoger onderwijs nodig
zijn en wel speciaal voor dc opleiding
van fysici, chemici, medici en biologen
Bijzonderheden over plaats en type van
de toekomstige reactor zijn nog niet
bekend.
Bij dc stichting Instituut voor Kern
fysisch Onderzoek (IKO) ten slotte is
een plan in studie om over te gaan tot
het ontwerper, en bouwen van eei.
lineaire versneller voor 3 GEV-elek-
tronen, om de Nederlandse activiteiten
op het terrein van de mesonenfysica te
ontwikkelen.
«vC 'V-
Drie Fokker-Friendships maak
ten gistermiddag ccn rondvlucht
boven dc Fokker-fabriek nadat
in de grote vlicghal van deze fa-j
brick ccn historische plechtig
heid had plaatsgevonden: de eer
ste twee F.27 toestellen, gebouwd
voor de Aer Lingus, werden cr
officieel aan deze Ierse lucht
vaartmaatschappij overgedragen.
va de afgestudeerden m de periode
19571965 34 procent van de fysici, 18
procent van dc natuurkundige inge
nieurs en 7 prccent van de werktuig
kundige cn elektrotechnische ingeni
eurs beschikbaar moeten komen voor
de ontwikkeling van het terrein van
de kcrntysica en de kernenergie en
haar toepassingen. Slechts voor de fy
sici is dit percentage gezien de grote
be.zocfte op andere gebieden, te hoog
Er zullen dus rcer fysici moeten wor
den opgeleid, wil aan de behoefte van
de verschillende terreinen enigermate
tegemoet gekomen worden. De percen
tages van de andere groepen zijn rede
lijk aldus de commissie.
De outillage en de personeelsvoor
zieningen zullen moeten worden uit
gebreid. Voor de universiteiten en-ho
gescholen wordt een uitbreiding van dc
academische staf van ca. 100 personen
noodzakeliik geacht tot 1965. De meer
dere jaariijksc exploitatiekosten wor
den voor 1965 geschat op i 3.25 mil
joen. terwijl vr.or de periode voor een
minimum investering in grote kernfy
sische mtcnines gerèkend moet worden
op een br.orag van ca f 12,8 miljoen
(exclusief oe koste-i voor gebouwen)
Voor de uitbreiding van de beschik
bare grote apparaten heeft de commis
sie een bedrag aan investeringskosten
aangegeven van ongeveer twintig mil-
Een van de belangrijkste leiders van
dc Grieks-Cyprische verzetsorganisatie
EOKA. Kyriaco Matsis, is gisteren door
Britse veiligheidstroepen gedood.
Matsis na de EOKA-leider Grïvas
„de meest gezochte man" op Cyprus
werd na een Britse speurtocht van
tw ee weken in zijn schuilplaats in hel
dorpje Dhikomo ontdekt.
Hu stuurde twee andere verzets
leiders naar buiten, zodat ze zich
over konden geven, maar zelf wei
gerde hij zich gevangen te laten
nemen. De Britten wierpen daarop
twee handgranaten naar binnen,
waardoor Matsis om het leven kwam.
Op zijn hoofd was een prijs van vijf
duizend gulder gesteld. Hij was lei
der van de EOKA op Noord-Cyprus.
In dc hossen tussen Swalmcn in Lim
burg en dc Duitse grens is gisteravond
omstreeks tien uur :cn Nederlandse
taxichautfeur overvallen cn met een
vuurwapen gedood.
De chauffeur vervoerde een Duitser,
afkomstig uit Beieren, van Venlo naar
de Duitse grens. Op een stil gedeelte
van de weg tussen de bossen heeft de
overval plaats gehad. De auto reed
tegen een boom op, de overvaller maak
te zich uit de voeten.
Een passerende Duitser waarschuwde
de grenspost en de politie.
Men heeft dc Duitser, die in dc taxi
vervoerd werd en zelf ook gewond
raakte, aangehouden en naar Roer
mond overgebracht, waar hij in aen.
ziekenhuis is oogerromen. Uit een dooi
de politie ingesteld orderzoek is niet
gebleken, dat deze man de overval
heefi gepleegd.
VJ
De Britten hebben voorts op Noord-
Cyprus een verzetsleider gearresteerd
op wiens hoofd eveneens een prijs van
vijf duizend gulden was gesteld
De Britse autoriteiten hebben woens
dag bepaald, dat de bevolking in het
vervolg na incidenten direct van de
straat moet verdwijnen. Tot nu toe
hadden de Cyprioten dan nog een
kwartier de tijd om thuis te komen,
doch nu moeten zij direct dekking zoe
ken en later zullen zij dan gelegenheid
krijgen om naar huis te gaan Deze
maatregel is genomen om veiligheids
troepen direct ruim baan te geven in
geval zich
doen.
deze, of onder de gegeven omstandig
heden reeds bestaande subsidies nog
kunnen worden verhoogd cn nieuwe
subsidies kunnen worden toegekend
Het antwoord op deze vraag is nie
eenvoudig. Enerzijds is er alles voor
te zeggen, voorlong geen nieuwe las
ten op zich te nemen. Maar het nne
men van dit standpunt kan ook on bil
lijk en onrechtvaardig werken. Want
het is mogelijk, dat een bepaalde zaak.
welke tot nu toe niet gesubsidieerd
'werd, belangrijker en noodzakelijker
is, dan tal van andere zaken, welke
reeds jarenlang «leun van dc zijde
van de provincie genieter
Wat ten aanzien vin de subsidies
geldt, kan ook mzegd worden van an
dere taken, waarvoor de provincie zich
geplaatst ziet.
Teneinde een verantwoorde sprai
ding van uitgaven over de verschil
lende terreinen van provinciale be
moeiing te verzekeren, verdient het
opstellen van een rgentieplan ove
een te overzier.e periode dan ook
zeker overweging.
Binnen het raam van haai finan
ciële middelen en deze ziji. niet zo
bijzonder veel - heef; de provinciale
overheid te streven naar een harmo
nische behartiging van de belangen,
welke haar zijn toevertrouwd. Afwe
ging van belangen is daartc noodza
kelijk. Dat is een van de belangrijke
taken, waarvoor de provinciale be
stuurders ich geplaat'' zien.
Verruiming van bevoegdheden van
de Provinciale Staten word4 terecht
bepleit. Doch zo lang de financiële
mogelijkheden oiet groter worden dan
deze momente zijn. heeft dt provin
cie dan och in elk geval te zoeken
naar een zodanige besteding van het
provinciaal inkomen, dat een zo groot
mogelijk aantal van de ingezetenen
daarmede is gebaat.
lp de kleine zaal van het Vredespa
leis te Den Haag heelt gistermiddag
jhr. W. J. M. van Eysinga een beeld
onthuld van Albert Schweitzer.
Schweitzer, zo zei jhr. tan Eysinga,
is hier volkomen op zijn plaats or de
zelfde redenen die hem enkele jaren
geleden de Nobelprijs voor de vrede
deden winnen. Het geschenk «erd in
ontvangst genomen namens de Carne-
giesticliting door jhr. nu dr. A. W L
Tjarda van Slarkenborgh Stachouwcr.
Het beeld is vervaardigd dooi dc Am
sterdams.' beeldhouwer P. de Monchy.
Op de foto van links naar rechts:
de Franse ambassadeur m Neder
land. jhr. Tjarda van Slarkenborgh
Stachomver. prof. jhr Van Eysinga
en de beeldhouwer, de heer P. de
\lonchv
(Advertentie)
Vraag gratis
folder bij
WeMEF
Nes 23-25,
Amsterdam C.
(Van onze Haagse redacteur)
Koningin Juliana cn prins Bernhard
hebben een uitnodiging ontvangen van
de Belgische koninklijke familie om
enkele dagen te vertoeven op het kas
teel van Ciergnon, een koninklijk do
mein nabij Namen. Het Nederlands
vorstenpaar wordt daar maandag ver
wacht. Prins Bernhard zal deelnemen
aan een jachtpartij.
Twee kleuters werden op slag gedood
toen gistermiddag bij het herste van
een woning aan de Pastoorswal in
Roermond een steiger omviel. De palen
en plaukm vielen midden in een groep
kinderen, die bezig waren met het
hoepelspei. De slachtoffertjes zijn twee
vierjarige meisjes uit de gezinnen Gec-
nen en Luyten.
De gebr Cox uit Roermond en de
heer Van Tuyl uit Weert waren gister
middag bezig met het voegen van dc
vooigevel van de woning. Naarmate het
werk vorderde, braken zij de steiger
af. Zij waien tot de eerste „vetdieping
gekomen, toen zij plotseling melkten,
dat de steiger van het huis losliet en
instortte.
Een van de gebroeders C. kon zich
redden door via een raam naar binnen
te springen, de ander bleef aan de
sponningen hangen. De heer Van T
uit Weert viel naar beneden cn weid
aar het hoofd en armen gewond.
Onder de hoepelende kinderen ont
stond een paniek. De groep vloog uit
een, maar de twee vierjarige meisjes
konden zich niet tijdig redden.
De politie onderzoekt de schuld
vraag.
Dit zei generaal M. R. H. Calmeyer
ergens incidenten voor-1 lid van de Nederlandse Tweede Ka-
De rechtbank te Rotterdam heeft
uitspraak gedaan in de zaken tegen
de vier Rotterdammers die in een half
jaar tijd 23 inbraksr in verschillende
plaatsen var ons land gepleegd had
den, waarbij in 14 gevallen brand
kasten werden opengesneden. In ver
schillende combinaties waren zij te
werk gegaan en de „verdiensten" per
persoon liepen van 12 000 tot
ƒ46.000.
De 26-jarige autohandelaar J. w.
van der V. werd veroordeeld tot een
gevangenisstraf van 4 jaar met aftrek
Zijn 27-jarige broer, de autohandelaar
E. van der V. tot twee-er. -een-half jaar
met aftrek, de 31-jarige koopman
Voor de kerst- en nieuwjaarsverlo
ven voor de landmacht is een regeling
getroffen, die in, grote trekken erop
nerkom' dat van de militairen, inge
deeld bij de parate onderdelen, dc helft
met vcr'of gaat van 22 december 17
uur tot 29 december 12 uur en de an
dere hcltt van 29 decembe 17
uur tot .i januari 12 uur. Voor militai
ren bij de vredesoplcidingseenheden is
het verlof vastgesteld van 24 decem
ber. 's-ochtends 5 uur, tot 5 januari 12
uur.
(Advertentie
dat wij al on?c
meubelen hebben van
Tijsseling in Nijkerk!
Le\enng rechtstreek* van dc fabriek
Catafafuj D gralu op êonnaat
MEUBELFABRIEKEN - NIJKERK
P, J. K. tot zes jaar met aftrek en de
24-jarige monteur G. J V. tot twee-
en-een-half jaar met aftrek.
De rechtbank overwoog in het von
nis dat de verdachten bij hun inbraken
gebruik hebben gemaakt var auto's
en andere technische hulpmiddelen en
dat hun arbeidsveld zich uitstrekte
over verschillende provincies.
De eisen waren tegen K. zes jaar
met aftrek, tegen J. V/. van der V.
vier jaar met aftrek, tegen V. drie jaar
met aftrek en tegen E. van der V.
twee-en-een-half jaar met aftrek.
De beide eerste prijzen voor de At
lantische boekenprijsvraag zijn toege
kend aan Hella Haasse en prof. dr P.
J. Bouman. De prijzen, die tot een to
taal van f 11.000 waren uitgeloofd door
de Atlantische commissie, werden toe
gekend aan vier auteurs en hun vier
uitgevers. In de literaire sector gaat
de eerste prijs naar de schrijfster en
dc uitgever (Quendo) van „De Inge
wijden".
Naast Hella Haasse Is de tlweede
prijs voor An Rutgers van der Loeff-
Basenau en uitgever Ploegsma voor
,Je bent to goed Giacomo",
In de niet-literaire sector werd prof.
Bouman (en uitgever Van Gorcum) be
kroond voor zijn „Vijfstromenland". De
tweede prijs in deze sectie gaat naar
dr. J. W. Schulte Nordbolt en uitgever
van Loghum Slaterus voor „Het volk
dat in duisternis wandelt". De jury be
stond uit dr. E. van Raalte. prof, mr.
B. V. A. Roling en Bernard Verhoeven,
BUSSUM In de leeftijd van 81
jaar is hier overleden de heer J. H
W. Reddingius, oud-gemeentesecreta-
ris dezer gemeente. De heer Reddin
gius bekleedde het ambt van secreta
ris van 1909 tot 1942.
Dc crematie is bepaald >p a.s. vrij
dagochtend halftwaalf te Westerveld.
mer, woensdagmiddag in Parijs, waar
Navo-parlemcntsleden confereerden
over een rapport van het militaire co
mité. De generaal concludeerde dat
dc situatie onbevredigend blijft
In deze situatie kan volgens de ge
neraal slechts verbetering worden ge
bracht, wanneer de Franse divisies uit
Noord-Afrika terugkeren, de Duitsers
hun strijdkrachten hebben opgebouwd,
de Belgen hue bijdrage nie: vermin
deren en Engeland «en doeltreffende
strijdmacht kan blijven handhaven.
Ook zal de gehele oostelijke verdedi
gingslinie versterkt moeten worden
raet tactische atoomwapens.
Generaal Calmeyer zei ook. dat er
nog onvoldoende samenwerking is bij
de verzorging, bij de bewapening, en
dat de organisatie nog verre van ideaal
is. Men moet zich nu in de eerste plaats
met nieuwe uitrusting en bewapening
bezighouden, niet alleen vvoor de
atoomraketwapens, doch ook voor con
ventionele bewapening.
Overwogen moet worden een ver
betering van de structuur van de be
velvoering om de bevelhebbers reële
volmachten te kunnen verstrekken,
vooral wanneer het verrassingsaanval
len betreft, aldus generaal Calmeyer.
Generaal-majoor John Medaris,
hoofd van de afdeling projectielen van
het Amerikaanse leger, heeft voor
NAVO-parlementariers een uiteenzet
ting gegeven over de mogelijkheid
vijandelijke ruimtevaartuigen te on
derscheppen met razend snelle projec
tielen.
Intussen wordt grotera spoed gezet
achter het Amerikaanse programma
om afweerraketten tegen vijandelijke
intercontinentale projectielen te ont
wikkelen.
Als een toekomstmogelijkheid ver
meldde Medaris het gebruik van pru-
lectielen om militairen en hun bewa
pening tot diep in vijandelijk gebied
te schieten.
De generaal was het niet eens met
ie mensen, die beweren, dat de Rus
sen een voorsprong op het Westen
hebben op het gebied van projectie
len.
ZAANDAM. Bij Kon. Besluit is
benoemd tot Heemraad van de polder
Oostzaan de heer G. Fraaij, te Qost-
zaan.
(Adcerten£ie>
(Vin ccn onzer verslaggevers)
ZWOLLENAREN zullen straks,
.lis eersten in Nederland, een
klassiek muziekstuk op de plaat uit
dc bibliotheek kunnen halen. Voor
twee kwarties kunnen ze dan ern
week lang de plaat v.o vaak af
draaien als ze maar willen.
Zwolle heeft hiermee een lande
lijke primeur. Wel zijn cr hier en
daar discotheken, maai uitgeleend
worden grammofoonplaten nog ner
gens.
De Zwolse Openbare Leeszaal en
Bibliotheek, die de uitleen-disco
theek zal beheren, zal voorlopig ze
venhonderd platen aanschaffen,
waarmee een bedrag van ongeveer
f 7000 gemoeid is. In hoofdzaak zal
men klassieke platen kopen. Van de
leners wordt gefelst dat ze dc platen
met ik meeste zorg behandelen
want san krassen is rtien niet ge
diend.
In een speciale afdeling van de
Zwolse bibliotheek zal men ook
grammofoonplaten via een koptele
foon kunnen beluisteren.
Naam.
Straat;
Woonplaats:
Wenst zich ingaande beden te abonneren op het dagblad irouw
en ontvangt gedurende 14 dagen de krent gratis Betaling zai
geschieden t>*>t week (61 cent) /pei kwartaal 7,90).
Doorhalen wal mei gewenst wordt,
U wordt verzocht deee bon toe te eenden aan
Administratie „Trouw', Witte de With straat 25, Rotterdam
*4
