Verkeerd
uitgangspunt
I
Adenauer
waarschuwt
tegen paniek
Koningin in Delftse collegebank
Sport vraagt meer
geld en leiders
Overheid moet
steun geven
Verlies verwacht voor
Franse Communisten
Soldaat liet kinderen
zijn pistool zien
Laat Sint
strooien
SOWJET-NOTA'S VANDAAG JN ZEE
Morgen zie ik je weer
Amerikaanse raket
op 5 december
Nieuw tijdverdrijf
„tussen de rails
Nota van Necl. Olympisch Comité:
1 oedracht van ongeluk bij Eminen
Hij wist niet dat
wapen geladen was
STRAALJAGER
STORT NEER
Krijgt ons land een
atoomschip
Morgen verkiezing
voor Nationale
Vergadering
Elf mijnwerkers
gedood
ERIK
ONDERDEKENS
r
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1958
ZESTIENDE JAARGANG No. 4158
€3<ü)UÖI3D
Explosie in Franse mijn
Jl
N.
A
Directeur: H. DE RUIG
fs
V.
J
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
f
MEER DAN 250.000 MENSEN
Filmbureau
Hilversum
fxiaMjol
groningen
•ealerslijst op aanvraag
REUMA - ASTMA - BRONCHITIS
HARTPATIËNTEN
ELEKTRISCHE ZWAKSTROOM
LINKER - LISSE
Vijf patronen
VJ
Botterdam: witte ae wiinairaat 20 - iciei. no<uv i* i.j.
Pojtbli* 1112 - Postgiro No. 424519.
Klachtendienst abonnementen: 13 3019 30 uui
Zaterdags 1738 uur. Telefoon 113700
•i-Gravcnhagc: Huygensplein 1 - Telct. 18346? (3 lijnen.)
Postbus 1091 - Postgiro No 424867
Kiachlcndlenst: 18.30- >9.),: Telef. 362369.
Dordrecht: Scheffcrspiein 3 - Postgiro No. 424208. Telefoon 4S?«
Klachteridlenst na 17 30 uur 7314.
Schiedam: Lange Kerkstraat 24 b - Telefoon 67882.
Abonnementsprijs 61 cent per week I 2.65 per maand, f 7,90 pei
kwartaal. Losse nummers 13 cent. Verschijnt dagelijks
(Geldig: tot morgenavond)
VRIJ KOÜD
Droog weer met enkele verspreide opklaringen en
hier en daar mist. Zwakke tot matige wind in hoofdzaak
tussen oost en zuidoost.
Weinig verandering in temperatuur.
ii '•i
(Van een bijzondere medewerker)
HET wetsontwerp tot regeling van
het voortgezet onderwijs is stel
lig in verschillende opzichten zeer ver
dienstelijk.
Niettemin kleven daaraan zodanige
bezwaren, dat het als geheel genomen
niet bevredigend kan worden genoemd.
Het onderhavige wetsontweu s, u.
afwijking van de thans gemende on
derwijswetten welke het on iersvht d
tussen openbaar en bijzoudci onder
wijs tot uitgangspunt hebben oei a-
seerd op de onderscheiding tussen uit
de openbare kas bekostigd oudciwjjs.
waaronder zowel het oiTbaar ais
het gesubsidieerd bijzonder onderwijs
is te verstaan en niet uit de open
bare kas bekostigd onaei w ii, nctwelk
dus wordt gevormd door het niet ge
subsidieerd bijzonder onderwijs. De
uit de openbare kas bekor'g ie scho
len, zowel de bijzondere als de open
bare, zijn aan dezelfde v i ischrifter,
onderworpen, zij het dan, dal ac/c
voorschriften voor het oo-t.oaar on
derwijs het karakter draden van een
bindende regeling en voor het bijzon
der onderwijs subsidievoorwaarden
z'Jn-
Russen vóór Kerstmis
NAAR onze mening is hie'm.c.U: een
verkeerd uitgangspunt voor de re
geling van het onderwijs gikozcn. Aan
elke andere onderscheiding van het
onderwijs gaat immers voorat die tus
sen openbaar en bijzonder onderwijs
De vraag of een schooi al dan niet uit
de openbare kas wordt bekostigd raakt
het wezen van die school niet. Voor de
overheid maakt het echter bij de uit
oefening van haar regelende taak ten
aanzien van het onderwijs een essen
tieel verschil uit of zij met een open
bare dan wel met een bijzondere school
te doen heeft.
In artikel 208 van de Grondwet is
dit fundamentele onderscheid tussen
openbaar en bijzonder onderwij-s ook
uitdrukkelijk neergelegd. Genoemd ar
tikel bepaalt immers, dat het open
baar onderwij-s bij de wet wa.dt ge
regeld en dat het bijzonder onderwijs,
behoudens een hier niet ter zake doen
de uitzondering, vrij- is. Bemoeienis
met het bijzonder onderwijs krijgt de
overheid eerst, indien de verlening
van subsidie in het geding komt. Ar
tikel 208 van de Grondwes schrijft
voor dat de eisen van deugdelijkheid
en de subsidievoorwaarden voor het
gesubsidieerd bijzonder onderwijs bij
de wet worden vastgesteld.
DIT fundamentele ondersïheid tus
sen openbaar en bijzonder onder
wijs wordt echter in het onderhavige
wetsontwerp ten gevolge van de daar
voor gekozen structuur verslumrd.
Het is, blijkens de tekst van artikel
208 van de Grondwet en de geschie
denis van de totstandkoming daarvan,
duidelijk, dat de subsidievooi waarden
voor het .bijzonder ondcrwti-s zkh tot
een minimum moeten oepa«.'«.en, De
indeling van het wetsontweip leidt er
echter toe, dat deze voorwaardeu tot
een maximum worden opgev.ie.d. Uit
deze structuur vloeit, om een voorbeeld
te noemen, voort, dat de on rondere
scholen op straffe van subsid'.everlies
gebonden zij-n aan dezelfde klasse-
sphtsmgsnormen als de openbare scho
len. De schoolbesturen zijn dus niet
bevoegd voor eigen rekening meer
klassen te vormen dan het aantal,
waarvan de kosten door het Rijk wor
den vergoed.
De vraag rijst, om welke reden de
ze vrijheidsbeperking, die van het ge
kozen systeem een noodzakelijk ge
volg is, nodig is
In de memorie van toelichting op
het wetsontwerp betoogt de minister,
overigens zonder nader bewijs, dal
deze binding van het bijzonder onder
wijs aan de voor het openbaar onder-
Wijs geldende regelen een noodzake
lijk uitvloeisel is van de financiële ge
lijkstelling van openbaar en bijzonder
onderwijs.
Bovendien wordt, aldus de bewinds
man, hierdoor een gelijk verzorgings
niveau van openbaar en yzonder on
derwijs bevorderd.
weg uit
K GELOOF DAT le Duitsers een rustig kerstfeest zullen
kunnen vieren". Met deze verklaring heeft de Russische
X ambassadeur in Bonn cr gisteren niet langer twijfel over
late" bestaan dat de Russen van plan zijn op zeer korte
termyn hun bevoegdheden in Oost-Berïyn aan de Oost-Duitsers over
te dragen.
antidag hebben vertegenwoordigers tan alle landen, die met
Duitsland in oorlog zijn geweest, op het Russische ministerie van
Buitenlandse Zaken een nota in ontvangst genomen, waarin de
plannen van premier Chroestsjew met betrekking tot de toekomstige
status van Berlijn vervat zijn. Ook de Nederlandse ambassadeur"tc
.Moskou is van de voorstellen in kennis gebracht.
Bonn r.et het sluiten van deze over
eenkomst niet als een teken van ver
minderde spanning. Bovendien wordt
er uiteraard niets In bepaald over de
verbindingen van de westerse Drie met
Berlijn.
In Washington is nogmaals ver
zekerd dat Amerika zyn standpunt
ten aanzien van West-Beriijn niet heeft
gewijzigd. De V.S, blijven vasthouden
aar. het viermogendhedenstatuut.
Op een verkiezingsbijeenkomst in
Munchen heeft bondskanselier
Adenauer de Westduitsers opgewekt
zich door de campagne om Berlijn
niet in paniek te laten brengen.
Hij gaf :oe, dat de Russische drei
gementen kunnen leiden tot een ern
stige situatie, maar wees ook weer op
de mogelijkheid, dat Rusland deze
crisis geschapen heeft om de aandacht
af le leiden van interne spanningen,
bij voorbeeld In verband met de cam
pagne tegen oud-premier Boolganin
Aan de vooravond van deze offi
ciële slap van hei Kremlin is de vrees
van de Westberlijncrs voor een drei
gende blokkade enigszins weggenomen
door de totstandkoming van een
nieuwe handeisovereenkomsï tussen
*>cst- cn Oost-Duitsland, waarbij de
handelsverbindingen tussen West-
Duitsland en West-Beriyn gewaar
borgd worden. Bovendien zal Bonn
staal aan Oost-Duitsland leveren
iets wat nog nooit eerder gebeurd is
■.mits de toestand het toelaat". De
betekenis van deze laatste vijf woor
den is niet bekendgemaakt.
(Advertentie)
zagen tot nu toe bij dc Ctta
(Cinemascope Color dc Lunc)
Indien nog niet vertoond in Uw
gemeente stel U met ons in
verbinding.
Vraagt inl. a/d-Afd.„Verhuur
CHRISTELIJKE FILMACTIE
T»t. K29S0
m
Het Amerikaanse leger is van plan op
5 december een eenvoudige raket af te
schieten die de maan zal passeren en
in een baan om de zon zal komen, zo
meldt het Amerikaanse tijdschrift
Projectielen en Raketten".
Voorts meldt het tijdschrift, dat eind
februari of begin maart van het vol
gend ja*r een poging zal worden ge
daan om een raket naar Mars af te vu
ren. Deze raket zou ruim acht maan
den, om juist te zijn 247 dagen, nodig
hebben om Mars te bereiken.
Mdoertentip)
(Van onze correspondent
FEEL in Den Helder gelegerde
militairen schijnen de tijd, die
zij tussen de rails" doorbrengen,
tc doden met het invullen en op
sturen van allerlei couponkaar-
ten cn postorders uit ccn zeker
tijdschrift, dat aan een Irnje be
hoort te worden opgehangen,
maar meestal in het bagagenel
slingert. Daarbij vullen zij echter
vaak naam en adres van een an
der in.
Dezer dagen kreeg een Hel-
derse dome een compleet servies
thuisbezorgd, dat zij niet had be
steld. Dat zou 110a wel aardig ge
weest zijn. ware het niet. dat zij
later de rekening gepresenteerd
kreeg via een plaatselijke winke
lier.
•Een verpleegster in een der
aemeentelgke ziekenhuizen kreeg
een proefles van een taleninsti
tuut. Ook zij wist van niets, tot
dat zij van een neef hoorde, dat
hij haar zo vriendelijk had be
dacht
De overheid behoort naar vermogen
de mogelijkheid te scheppen voor een
zinvolle sportbeoefening, zonder op 't
terrein van de sportorganisaties tc ko
men. In sportkringen meent men dat
de overheid de sport in vele gevallen
nog onderwaardeert.
Dit staat in de nota die het Neder
lands Olympisch Comité heeft laten
opstellen.
De sportbonden zijn van mening, dat
de sportwereld zelf niet de enorme
sommen kan opbrengen, die nodig zyn
voor sport- en spelaccommodatie, het
organiseren van cursussen en voor in
ternationaal contact. De bonden me
nen, dat de overheid hier moet hel
pen, omdat het hier gaat om een maat
schappelijke taak die aan sociaal-
culturele waarde zal winnen als de
leiding beter onderlegd is en uitge
breid wordt,
Hoewel de financiële nood van de
sport in Nederland zeer hoog is,
vragen de bonden niet in de eerste
plaats om vaste bedragen in geld,
maar voor alles om meer aandacht,
zeer juist gerichte belangstelling en
meer begrip. Zij vragen om kader
opleiding, opdat de organisatie
efficiënter kan worden, zij dringen
aan op de aanstelling van deskundi
gen op pedagogisch-technisch ter
rein en op cursusleiders in vaste
dienst. Zij vestigen de aandacht op
vormende activiteiten in het club
leven en beseffen de noodzaak van
deskundige research-arbeid op sport-
fysiologisch en -psychologisch ter
rein.
Adoertentie)
1 persoons
90 X 190
2 persoons
130 X 190
UTSJUMEAUX, 2 MAAL, 90 X 190,
5 standen regelbaar, 2 pers. en Litsju-
meaux elke helft afzonderlijk regel
baar.
HEEREWEG 7 - 02330—3185
Alleenverkoop voor Nederland.
Prosp. gratis op aanvraag verkrijg
baar.
Voorts wijst de nota op het belang
van een universitair studiecentrum,
opdat het wetenschappelijk onderzoek
op het gebied van de sport en de licha
melijke opvoeding gesteund kan wor
den. Nederland heeft op dit punt een
achterstand.
(Advertent td
DE WOESTE HOEVE
HÜIS VOOR SPÉCIALITÉS
BEEKBERGEN. Teler. 06768—580
(Ar.no 1771)
IN OUDE GLORIE HERREZEN.
Restaurant aan de hoofdweg Apeldoorn—
Arnhem.
Specifiek whdrestaurant te midden van de
Veluwse jachtterreinen.
(Advertentie)
j"\EZE zinsnede doet het vermoeden
rijzen, dat de structuur van het
wetsontwerp niet slechts ter wille van
de overzichtelijkheid is gekozen, doch
"'ede om te bevorderen dat openbaar
en bijzonder onderwijs zoveel moge-
*'jk gelijk word n gemaakt. Het wets
ontwerp bevat jrschi'iende bepalin-
8en, die in deze richting wijzen
'U punt is naar onze mening van
Sroot belang, zowel voor het openbaar
®h voor het bijzonder onderwijs.
Bij de gevoeligheid die er nog steeds
beslaat ten aanzien van de verhou-
^'ng van openbaar en bijzonder onder
is is het op zichzelf riet onverklaar
baar, dat de minister naar meer ge-
ykheid van beide onderwijsvormen
streeft.
bit het specifiek karakter van het
®Penbaar onderwijs als overheidson-
"ïWije enerzijds en het bijzonder on-
"voor ccn jocd
fcschcnk
Vraag deskundig advies
aan de juivelier-hvrloger
derwijs als vrij onderwijs anderzijds
vloeit echter s-utomatisch voort dat
er van gelijkheid an beide geen spra
ke kan zijn. doch slechts van gelijk
waardigheid.
Het nastreven van gelijkheid is bij
voorbaat tot mislukken gedoemd ten
zij men daarvoor het offer van de
vrijheid van onderwijs zou willen
brengen
in een slotartikel hopen wij nog aan
enige andere tacetten van het wets
ontwerp aandacht te schenken
Het eerste artikel stond in
ons blad van woensdag 19 novem
ber jl.
Het pistoolschot, dat dinsdagavond
de achtjarige Ida Haverdings in Em-
men dodelijk trof en soldaat J P.
van Veggei zeer ernstig verwondde,
is gelost door een soldaat die iaii
nieuwsgierige kinderen zijn wapen
del zien. Daarbij moet hi: aan de
trekker gekomen zijn zodat het
pistoot afging. De militair wist niet
dat vijf scherpe patronen in het
pistool svaren achtergebleven
Dit is het voorlopige resut'aat van
het onderzoek dat de Koninklijke .Ma
rechaussee naar dit ernstige ongeluk
heeft ingesteld
Het pistool, waaruit het schot is ge
lost werd op 17 november door do
dienstplichtig soldaat L. C. G. V..
houder van dat wapen, in leen gege
ven aan de dienstplichtige sergeant
L. in verband net de door deze laat
ste van 17 op 18 november te vervul
len functie van wachtcommandant in
de kazerne te Assen. Bij het betrek
ken van die post bracht sergeant L.
overeenkomstig zijn instructies een
houder met 5 cherpe patronen in het
pistool.
Op 18 november 's morgens werd
sergeant L. als wachtcommandant af
gelost. Tot het nieuw opkomende
wachtspersoneel behoorde soldaat V.
die in het wachtlokaal zijn pistool van
sergeant L. terugkrec Hierbij werd
verzuimd dc houder met 5 patronen
uit het wapen te halen terwijl over
de aanwezigheid van de houder in het
wapen ook niet is gesproken.
In verband met het inmiddels ont
vangen alarm voor de oefening Ca
rillon" deed soldaat V. zijn pistooi
dadelijk aan z>jn koppel. Korte t'jd
later is soldaat V. met zijn compag
nie op mars gegaan tr de omgeving
van Emmen hield het onderdeel hall
en zocht een leeeringsplaats Soldaat
V. kreeg te zamen met de dienstplich
tige soldaat Van Veggei opdracht een
dubbelpost ter bewaking van het kam
pement te betrekken.
Al spoedig kwamen kinderen uit
dc omgeving naar de oefenende
troepen kijken, ook naar de dubbel
post die bij een bosje stond opge
steld Op »cn gegeven moment
stond een 8-jarig meisje tussen bei
de soldaten in. Soldaat Van Veggei
liet zijn pistoolmitrailJeur aan de
om hem heen staande kinderen zien
en demonstreerde daarbij hoe het
wapen werkte. Ook soldaat V- wilde
dit doen haalde zijn wapen van de
koppel en trok ter demonstratie de
slede achteruit. Aangenomen moet
worden dat hij daarbij aan de trek
ker is gekomen omdat het wapen
afging. Het schot trof eerst het
meisje Ida en daarna de soldaat
Van Veggei.
Een Nederlandse Huntcr-straalja-
gcr va» de Koninklijke Luchtmacht
is gistermiddag boven Duitsland ver
ongelukt. De bestuurder is om liet
teven gekomen. Het was de reserve-
twecdc-luitenant-vliegcr L, J. L. Wis
se uit Wissekerke (Zld.). Hij was
25 jaar en ongehuwd.
Het toestel behoorde tot een squa
dron van de basis Leeuwarden, dat
tijdelijk op de vliegbasis Twente is
gestationeerd. Het steeg op van
Twente als volgtoestcl in jen forma
tie van twee. Kort na de start meld
de de bestuurder, dat hij zijn leider
was kwijtgeraakt. Daarna is hij in
een steile linkerbocht omlaag geko
men en heeft de grond geraakt bij
het Duitse dorpje Gildehaus, even
over dc Duitse grens.
Op het kruispunt Leenderweg—
Rondweg te Eindhoven is de 49-jarige
wicliijder F. Rietbergen door een
vrachtauto aangereden, Tijdens het ver
voer naar het Sint Jozefziekenhuis is
hij overleden. De man was gehuwd en
had vijf kinderen.
II.M de Koningin heeft gisteren
weer in de collegebank plaatsgeno
men: Samen met 140 Delftse studen
ten woonde dc Vorstin, gezeten ach
ter in de zaal een college toegepaste
mechanica bij, dat gegeven werd
door prof. ir. A. D. de I'ater
Dit gebeurde tijdens een officieel
bezoek, dat Koningin en Prins gis
teren brachten aan de Technische
Hogeschool.
Het T.N.O. studiecentrum scheep
vaart en navigatie te Rotterdam heeft
een rapport samengesteld over dc mo
gelijke verbouwing van een tank
schip van 20.000 ton. Deze verbouwing
zou moeten uitwijzen of het tankschip
kan worden uitgerust met een atoom
reactor. De kosten van dit werk wor
den geraamd op zeven miljoen gulden
Het piars beperkt zich tot de vervan
ging van het turbo-elektrische voort
stuwingssysteem door een kernreactor.
Op deze wijze blijft altijd de mogelijk
heid open dat bij het uitvallen van
dc kernreactor de bestaande machines
weer kunnen worden ingeschakeld.
f tankrifk kiest morgen de eerste Na
tionaie Vergadering van de Vijfde Re
publiek, Het nieuwe kiessysteem met
89 districten zal waarschijnlijk zeer na
delig verken voor de communisten, ook
al zullen zij wellicht, wat stemmen be
Ir?" wel de grootste party van Frank
rijk blijven. De campagne voor de ver
kiezingen is bijzonder kalm geweest.
Een gevolg van het nieuwe systeem
is ook een vermindering van het aantal
vrouwelijke kandidaten. In 1956 waren
dat er nog 494, thans slechts 65 op een
totaal van 2784 kandidaten voor de
465 te bezetten zetels voor het moeder
land. Premier de Gaulle zelf heeft zich
niet met de campagne als zodanig in
gelaten en geen enkele groepering bij
zondere steun gegeven.
De eigenlijke gaullistische groep is
die van de „Unie voor de nieuwe re
publiek'5 onder leiding van de minis
ter van Voorlichting, Soustelle. Deze
groep heeft driehonderd kandidaten
gesteld en vele waarnemers ver
wachten dat zij e ensterke centrum
formatie in het parlement zal gaan
vormen waaruit mogelijk de nieuwe
premi.ï. voort zal komen.
Het stemmen begint zondag m het
gebied van Parijs te acht uur des och
tends (Ned. tijd) en de bussen blijven
open tot 18.00 uur. In andere distric
ten variëren de tijaen van openstelling
van de stembus naar gelang van de
plaatselijke omstandigheden. Slechts
een klein aantal uitslagen wordt reeds
oj; zondagayond verwacht.
Op 30 november wordt in het moe
derland de tweede ronde gehouden
voor districten, waarin geen kandidaat
de vereiste meerderheid heeft behaald
en tevens de enige ronde in Algerlj®
waarvoor 47 gemengde kandidatenlijs
ten van Europeanen en Mohammeda
nen zijn opgesteld.
Elf mijnwerkers vonden de dood cn
zeventien werden zwaar gewond bn
een müngasonlploffing. die iel» giste
ren heeft voorgedaan in de Franse
steenkolenmijn „Charles IV In het
kolenbekken van Petite Rosselle, dicht
by de grens van bet Saarland.
Op de explosie volgde een instorting,
waardoor twaalf mijnwerkers opgeslo-
ten raakten. Zij konden door reddings
ploegen worden bevrijd.
Onder grote belangstelling van de in-
Qclrprleritie)
HOTEL-CA1 (.-RESTAURANT
WK LA l>RO,Mi:iV\»E
11 \AR.N
A.MALI ALA AN l - TEL Ujyo-I -yia
Gunst IKV ligging jti hei centrum vnn
net dorp. 3 minuien van het station en
in directe nabuheid van prachtige bossen.
4c PRIMA KEUKEN'
4c ZEER VERZORGDE WIJNKELDER
weners van liet Westduitsc stadje Gor-
lesen is de voorste helft van het 230
ton nietende Duitse schip „Kurier"
over land in vrijheid gebracht. De an-
«ere helft z?I over enige dagen volgen
waarna dc beide delen weer aan el
kaar gezet zullen worden. De eigenaar
was met zijn gezin naar West-Duits*
land gevlucht, daar hij %*reesdc, dat het
schip in Oost-Duitsland onteigend zou
worden. Hij kou dc Eihe echter niet ver
der afvai en, omdat de rivier bij Gor-
ieben de grens met Oost-Duitsland
vorafc
OF Sint Nicolaas nog eens op
de maan zal gaan strooien?
Er is niemand, die dit zal kun
nen zeggen, vrienden. Wat wél
vast staat is dat de gulle gever
straks wil gaan strooien geen
pepernoten maar geschenken
in acht protestantse kinder
centra.
Waarom juist daar? Omdat
daar kinderen vertoeven, die
door welke omstandigheid ook,
het heerlijke avondje niet thuis
kunnen beleven.
Op verzoek van Sint en Piet
heeft TROUW wederom 1500
kinderen geadopteerd. Het gaat
om een verrassing voor dit aan
tal kinderen, dat veelal, ir de
schaduw leeft.
Nu vraagt de heer van Myra
uw hulp.
Er zijn reeds veel hulptroepen
geformeerd, maar hun aantal is
nog ais een Gideonsbende.
Versterkt de gelederen. Zend
een pakje voor het andere kind
aan Trouw. Nieuwe Zijd: Voor
burgwal 225 Amsterdam-C. of
een gift via oostgiro
41 27 39, of gemeentegiro Am
sterdam x 500. Ook een post
wissel of een gift op Sint's reke
ning by De Twentse Bank, Am
sterdam. is bijzonder welkom. U
kunt alles geven, wat kinderen
ook oudere kinderen blij
maakt. Vermeld s.v.p, inhouds
opgave op uw zending.