Monotoon
christendom
Interpellatie over schrootaffaire in Kamer
Van der Goes van Naters
bood excuses aan
Oudhollands huwelijk
TOMADO
Vandaag overleg
in Brussel
Volledig akkoord over
onafhankelijk Cyprus
Straaljager ramt bomen
en stort in tuin
KLM koopt méér
straalvliegtuigen
A.R. pleiten voor betere
huisvesting bejaarden
Koopt op tijd
uw zekerheid
Vervalsing en
kartelvorming?
Schroot
Makarios verheugd
over resultaat
Op 100 meter van landingsbaan
Piloot met schietstoel uit brandend wrak
Financiering door obligatielening
in de Verenigde Staten
Inkomsten voor het
eerst sinds jaren
verminderd
Flesje met zwaar
vergif verloren
Door gasvergiftiging
omgekomen
r
r
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
I
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1959
"N
y
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4227
Directeur: H. DB RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
Zit verder pag. 3, Xe koL)
Zwakke plekken
Kartelvorming
Schoolvoorbeeld
boerenkool
SNELKOOKPAN
(Zie verder pag. 3, Ze-kol.)
-- •■nnrr-
(Van een onzer verslaggevers)
ER is een schrijnend tekort aan rust- en verpleegtehuizen
voor de bejaarden. En in de toekomst dreigt dit tekort nog
groter te worden. Om aan de geraamde behoefte te voldoen,
moet tot 1980 een bouwprogramma worden verwezenlijkt dat
in 105.000 bedden voorziet.
Dit zegt het college van advies van de Anti-Revolutionaire
Partij in een rapport over „De huisvesting van bejaarden, met
name in verzorgïngs- en verpleegtehuizen", dat thans is ver
schenen. Een samenvatting van de inhoud van dit rapport
vindt men elders in ons blad.
X* Zie verder pag. 3, 5e koL)
MtMtlWS Witte de Withstraat 23 - Teler. 115700 (6 IJ
Postbus 1112 - Postgiro No. 424519.
Klachtendlenst abonnementen: 18 3018J0 uur
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 113700.
•s-OraveBbageHuygensplein 1 - Telefoon 183467 (3 lijnen).
Postbus 1081 - Postgiro No. 424887.
Klachtendlenst: 18J018 30 u, Telef. 38238S
Dordrecht: Spulweg 132 - Telef. 4370.
Klachtendlenst rus 17.30 uur 1
Schiedam: Lange Haven 73 - Telefoon 6Ï486.
Abonnementiprbs 61 cent per week. 1 2 65 per maand, 7.90 per
kwartaal. Losse nummers 15 cent. Verschijnt dagelijks.
(Geldis tot morgenavond)
WISSELEN» BEWOLKT
Zonnige perioden, maar ook plaatselijk enkele talen.
Matige, in het kustgebied tijdelijk krachtige tot harde
wind tussen west eta noordwest. Iets lagere middagtem-
peraturen.
Morgen: Zon op: 7.45 Maan op: 16.13
Onder: 18.03 Onder: 6.17
NU de verkiezingen naderen blijkt
het voor vele christenen maar
bijzonder moeilijk om verband te leg
gen tussen politiek en heiliging. Er zyn
ef onder hen, die tot dit contact leggen
maar moeilijk kunnen komen omdat
zt vuurbang zyn. dat er bij de ver
kiezingen goedkope verbindingen zul
jen worden gelegd tussen een zoals
zjj het zien veelal werelds bedrijf
als de politiek en het Evangelie. Het
zijn de gelovigen, die huiveren als ze
het „koude vuur'' zien en het „leuze-
gekwaak" horen, waarmee h.i. de ver
kiezingsstrijd onvermijdelijk gepaard
moet gaan. Zij voelen zich verwant aan
die ethisch-orthodoxen uit de vorige
eeuw, die bun woordvoerder vonden
In Aart Jan Theodoras Jonker, van
wie onlangs ds. Jac. Petri in „In de
waagschaal" vertelde, dat hjj en zyn
broer zich van predikanten ais Talma
en De Visser verwijderden toen dezen
zich naar hun mening encanailleerden
door in de politiek te gaan. En nog
hoort Petri Jonker zyn banbliksems
slingeren tegen hen. die als gelovige
christenen zich warm ma ik ten voor
„een blikken bus", waarmee Jonker
raets anders dan de stembus op het
oog had.
Niemand zal willen ontkennen, dat
bet gevaar, om ook in de politieke
strfjd „vreemd vuur'* op het altaar te
leggen, denkbeeldig is. En zó gezien
behoudt Jonker's waarschuwing ook
voor vandaag haar actualiteit. Maar
hoewel mep by hem bedenkt, dat h(j
en de zijnen toch allerminst gerekend
wilden worden tot de af- en opgeslo
ten individualisten, moet toch worden
opgemerkt, dat vanuit deze visie een
dualisme tussen politiek en heiliging
wordt geconstrueerd, dat onbereken
bare schade kan doen aan de doorwer
king van het Evangelie op het ge
bied der staatkunde.
VEEL ernstiger staat het o.i. met
een andere groep christenen. We
hebben het oog Op hen, die zich ver
want weten aan het leven uit het z.g.
„innige christendom", zoals dat in de
dagen van Voetius, Amesius, de TeeJ-
lineks, Brakel, Lodensteyn, Slader.us
en niet te vergeten Schortinghuis en
zjjn epigonen, gestalte kreeg.
Natuurlijk zal men de mensen van
deze Kg. "„Nadere Reformatie" dank
baar moeten blijven voor het kostbare
goed, dat zy in de erfenis der Refor
matie aan de volgende geslachten heb
ben overgedragen. Met name dient hier
dan genoemd te worden het benadruk
ken van het bevindelijk karakter
van het kennen van onze Heer. ZU
hebben ervoor gewaakt dwars tegen
een dode orthodoxie in dat het
bijbelse kennen zou kunnen verzelf
standigen, zou worden losgemaakt van
de werkelijke verbondenheid met
Christus. Hun accentueren van deze
kennis als een kennis der liefde, als
een kennis, die resulteren moet In een
ontmoeting met de Heer zélf, heeft de
kerk ervoor bewaard en bewaart haar
er nog voor, dat zij hier zou verzeilen
in de intellectualistische wateren van
een formeel bloedloos christendom,
waaruit aiie waarachtig leven is weg
getrokken.
Maar na gesproken te hebben over
het hier verspreide licht in de kerk,
zal ook gewezen moeten worden op
de schaduwpartijen, die evenzeer op
het doek van dit mystieke christen
dom te zien zijn.
Met Van der Linde die men hier
toch moeilijk een verdacht getuige zai
kunnen noemen moet men staande
houden, dat een deel van deze groep
toch te eenzijdig praktisch-kerkelijk
ingesteld is geweest ln de smalste zin
ea daardoor de wereld wel eens al te
gemakkelijk heeft losgelaten. Velen van
deze „oude schrijvers" hebben, als
„praktizijns", hun belangstelling slechts
gegeven aan de „praktijk der godzalig
heid" en vaak in genen dele aan he'
universele en culturele.
Men lette b.v. op een figuur als
Schortinghuis, bij wie het dikwijls nog
heel wat gunstiger ligt dan bij velen
zijn epigonen, die dikwyls zijn
ideeën verwrongen hebben weergege
ven en vertekend in praktijk hebben
gebracht.
Minister Zijlstra slaat
felle PvdA-aanval af
(Van onze parlementaire redacteur)
jP|E INTERPELLATIE van de socialistische Tweede-Kamerleden
NEDERHORST en VAN DER GOES VAN NATERS inzake
de schrootfraude is voor de interpellanten zeker geen succes gewor
den. Uit het verloop van de interpellatie bleek duidelijk, dat de r
gering beter op de hoogte was dan de beide afgevaardigden en
met name minister ZIJLSTRA het aan hem gemaakte verwijt, t
by zyn departement niet voldoende onder controle had, afdoe
kon weerleggen.
Hadden de socialisten al gedacht uit deze interpellatie nog enige
verkiezingswinst te kunnen halen, dan zijn zij' wel zeer bedrogen
uitgekomen, want de aanval, die zij op het beleid van de minister
van Economische Zaken richtten, werd volledig door de bewinds
man afgeslagen en het slot van de middag bracht dan ook een ex
cuus van de interpellant Van der Goes van Naters, dat hij zich al
thans op één punt had vergist, n.l. de aard van de documenten, die
op. het departement van Economische Zaken zouden zijn vervalst.
i Adoerienlie)
Zon op
Zon onder
DE „innige christen" zoals
tinghuls hem tekent
1740
Schor-
in zijn in
verschenen boek: „Het innige
christendom" vindt zijn beeld in de geit
aan het touw, die nimmer verder komt
dan het koord haar toelaat. Deze
christen dwaalt slechts rond in dat
beperkte veld, waarin zich zijn per
soonlijke verhouding met God af-
«peelt.
De Vrijer heeft in zijn monografie
over Schortinghuis gewezen op het
wonderlijke feit, dat deze man in zijn
k°ek zijn bekering tweemaal ver
haalt. Dit is niet te wijten aan een
fout in de compositie van het boek,
maar dit feit is symptomatisch. De in-
rige christen komt niet verder. Hij
Wat aldus De Vrijer een cirkel
gang rondom het centrale feit der we
dergeboorte. Om de ene „weg", die dc
Hare altijd weer met een „veranderd"
teen» houdt, wentelt zich altijd en al-
thd weer de meditatie. Hij heeft een
feestelijk leven dat een repetitie is van
De vragenstellers behandelden ieder
een deel van de stor. laarbij viel al
onmiddellijk op. dat de heer Neder
horst zakelijker en met meer argu
menten de regering bestreed dan zijn
collega. (Jonkheer Van der Goes van
Naters loopt nogal gauw voor een
zaak warm) en dat speelt hem wel
eens parten. Het moet gezegd worden,
dat de socialistische afgevaardigde zijn
ongelijk dan meestal w->! wl» erken
nen. Zo ook deze middag.
De vragen, die de ïrterpHlanten
hadden gesteld concentreerden zich om
drie .zaken.
j! De vervalsing var documenten op
het departement
Jl^ De kartelvorming in de schroot-
handel.
De justitiële maatregelen tegen de
wat de interpellanten noemden
hoofdaanleggers, te weten de
directeuren van de metaalindus-
tie.
De heer Nederhorst vroeg zich af
of de minister wel voldoende inzicht
had in de interne departementale ver
houdingen. Nemen de grote interna
tionale zaken de bewindsman n'et te
veel in beslag, zo vroeg hij zich at.
Hü stelde uitdrukkelijk, dat geen aan
val op de persoon van de bewindsman
werd bedoeld, maar dat hij toch we)
graag antwoord wilde hebben op de
vragen, die hij had gesteld. De inter
pellant was ervan overtuigd, dat op het
departement van Economische Zaken
over bet algemeen onkreukbaar wordt
opgetreden. Maar »r zijn zwakke plek
ken in het ambtenarenkorps en in het
bedrijfsleven. Is het ambtenarensalaris
voor mensen met verantwoordelijke
posities relatief gezien wel hoog ge
noeg en dient voor het aanstellen in
belangrijke functies niet met groter
zorgvuldigheid te werk te worden ge
gaan?
Met name wilde de heer Nederhorst
weten hoe het mogelijk was geweest
dat het vervalsen van documenten
door één enkele ambtenaar mogelijk
was geweest.
Ten aanzien van de kartelvorming
in de EGKS, die naar zijn inlichtin
gen bestaat, merkte hij op, dat dit
een ontduiking is van de uitdrukke
lijke bepalingen van de verdragen
De regering kan nu wel zeggen, dat
"k mij met mijn vragen tot de Hoge
Autoriteit moet richten, maar daar
mee is de minister van Economische
Zaken niet van mü af. Want in dat
geval stel ik mijn vragen aan de
heer Ziilstra. lid van de bijzondere
raad van ministers van de EGKS.
Dit laatste had drs. Nederhorst be
ter niet kunnen zeggen. Minister ZU1-
stra. kennelijk geïrriteerd door deze
Interpellatie, diende de socialistische
afgevaardigde onmiddellijk van re
pliek- Ik noem juist dit een school
voorbeeld van een zaak, die door het
Enropese parlement bü de Hoge Auto
riteit aanhangig moet worde» ge
maakt, Wanneer de heer Nederhorst
meent dat ik voor deze affaire enige
verantwoordelijkheid draag, dan kom
ik hiertegen op. Als verantwoordelijk
bewindsman in Nederland gaat dit
buiten mij om."
(ADVERTENTIE)
Binnen to minuten
met worst
De heer Nederhorst moet bij de Ho
ge Antoriteit zijn. Hy heeft in het Eu
ropees parlement de gelegenheid vra
gen te stellen.
De interpellant moest dit in tweede
instantie erkennen. Maar zo hield
hy vol is de minister dan niet van
mening» dat w)j Ier bescherming van
onze belangen in de EGKS niet een
samenspel dienen te spelen?
Opnieuw was minister Zijlstra at-
-v
-IV -M, i .- - 'a
jSê<- - -*
De 58-jarige generaal Lavaud is be
noemd tot stafchef van het Franse
leger. Lavaud heeft naam gemaakt
in Algerije, waar hij zich zeer moe
dig heeft gedragen in de strijd te
gen de opstandelingen.
i
P» E interpellatie over de schroot-
JJ affaire, op zichzelf juist, kwam te
vroeg. Het onderzoek is nog niet zover
gevorderd, met name niet in het buiten
land, om de zaak geheel te kunnen be
oordelen.
Waarom kwam die interpellatie nu?
Waarschijnlijk zal de 12e maart daar
niet geheel vreemd aan zijn. Vanwaar
anders die regen van interpellatie-
aanvragen van socialistische zijde in
deze verkiezingstijd?
Nu, daar hebben de interpellanten
ditmaal geen plezier van beleefd-
Minister Zijlstra gaf hun geen zweem
van enig succes. Brandschoon kwam
hij uit het debat te voorschijn. Een
debat, dat niet door de heren Neder
horst en Van der Goe«, maar alleen
door hem werd beheerst.
Er RUST HOOP, dat het hoogte
punt van de mijnwerkersstaking
in Belgie thans achter de rug is- Van
daag wordt er in Brussel een ronde
tafelconferentie gehouden, waarop ver
tegenwoordigers van de regering, vak
bonden en werkgevers zich over de
situatie zullen beraden.
In afwachting van de resultaten
heeft de socialistische vakbond het sta
kingsparool onverminderd gehand
haafd.
Met 118 tegen 78 stemmen bij drie
onthoudingen heeft de Belgische Ka
mer van volksvertegenwoordigers gis
teren de rcgeringspolitiek in de kolen-
crisis goedgekeurd. De r.-k. en liberale
afgevaardigden steunden de regering,
de socialisten en de communisten stem
den tegen. De regering bestaat uit li
berale en rooms-katholieken- Aan de
stemming was woensdag een storm
achtig debat voorafgegaan.
In de Borinage zijn inmiddels veel
wegversperringen verdwenen. Een re
den daarvoor is ook bet feit dat men
in sommige streken moeilijkheden met
de voedselvoorziening begon te onder
vinden.
Engeland, Griekenland, Turkije en
de leiders der Turkse en Griekse Cy
prioten hebben gisteren in Londen
overeenstemming bereikt over de
stichting van een onafhankelijke repu
bliek Cyprus.
Ook aartsbisschop Makarios, de
leider van de Griekse Cyprioten,
heeft de overeenkomst getekend,
hoewel hjj woensdag nog bezwaren
had gemaakt. Makarios verklaarde
tegenover de pers: Ik ben verheugd
over de overeenkomst. Naar verluidt
zijn op verzoek van de aartsbisschop
enkele wijzigingen aangebracht in
het akkoord, dat eerder tussen Grie
kenland en Turkije in Zürieh was
gesloten.
Makarios zal binnen enkele dagen
naar Cyprus terugkeren.
Premier Menderes van Turkye, die
herstellende is van verwondingen, op
gelopen bij een vliegongeluk, heeft
de overeenkomst ondertekend in een
Londens ziekenhuis, in aanwezigheid
van zyn Britse en Griekse ambtgeno
ten.
De tekst van het akkoord zal
maandagmiddag om zes uur worden
gepubliceerd.
In Londen is ai uitgelekt dat Cyprus
een eigen strijdmacht zai krijgen, dat
de Engelse bases op het eiland Brits
grondgebied worden, dat Cyprus in de
Ver. Staten economische bystand zal
vragen, dat duizend B.O.K.A.-leden
met lichte gevangenisstraffen vrijge
laten worden en dat 36 andere EOKA-
kopstukken, die in Engeland gevangen
zitten, aan Griekenland zullen worden
uitgeleverd.
De Britse premier Macmillan heeft
laten weten dat de „noodtoestand" op
Cyprus spoedig zal worden opgeheven.
Op Cyprus heerst over het algemeen
vreugde over het bereikte akkoord. In
de Turkse wijk van Cyprus hebben
leerlingen van Turkse middelbare
scholen vanmorgen echter fel gepro
testeerd. Zü schreeuwden dat Makarios
nooit mag terugkeren.
In Polen is een r.-k. priester ver
oordeeld tot acht maanden gevangenis
straf omdat hy zijn parochianen zou
hebban aangezet tot het bieden van
weerstand tegen bijzetting van niet-
katholieken op r.-k. kerkhoven.
Burgemeester Van Hall van Amsterdam
is hier In gesprek met twee hoge persoon
lijkheden uit de Afrikaanse staat Ghana:
de vorst Nana Njornva Pan} in 11 (links)
en Solomon K G. Asante. Dez- twee
heren hebben een bezoek aan Amsterdam
gebracht om contacten te leggen in de
diamantindustrie. Deze foto werd geno
men tijdens een receptie, die gehouden
werd bij een hoofdstedelijke diamant-
firma.
ONGEWOON kleurig was de
wijze waarop gistermiddag
in Amersfoort de heer M. Dui
ven en mej. AL A. Mulder in het
huwelijk traden. De gehele stoet,
en ook de ambtenaar van de
Burgerlijke Stand, de heer A. J.
Bruynooge. had zich in histori
sche kleding uitgedost. Een en
ander kan worden beschouwd
als de inleiding tot de feestelijk
heden die deze zomer in Amers
foort plaatshebben in verband
met het 760-jarig bestaan van
de stad. De vader van de braid
is voorzitter van het feestcomité-
centrum, Zodoende. In Klein-
beeld vindt IJ meer over dit hu
welijk anno 2580.
(Van een onzer verslaggevers)
Op enkele tientallen meters van de woning van de lieer B. J. van
Dillen, Amersfoortsestraatweg 45, Soesterberg, is vanmorgen om
kwart voor elf een Amerikaanse straaljager brandend neergestort-
De vlieger bevond zich, toen het toestel met een harde klap tegen
de grond sloeg, nog in het toestel. Op het moment, dat de omwonen
den toestormden om hem uit de brandende cockpit te bevrijden,
stelde hij de schietstoel In werking.
(Van een onzer verslaggevers)
DE KLM heeft besloten om naast de reeds in bestelling zynde
acht straalvliegtuigen van het type Douglas DC-8 nog een aantal
straalvliegtuigen te bestellen in de Verenigde Staten. Het staat nog
niet vast van welk type de vliegtuigen zullen zyn. Voor de finan
ciering van de nieuwe bestelling zal naar schatting $40 miljoen
nodig zyn. Om de daarvoor nodige middelen bijeen te krijgen heeft
de KLM het voornemen om in de Verenigde Staten een obligatie
lening uit te geven, welke obligaties op verlangen van de houder
kunnen worden omgewisseld in aandelen.
Het verzoek tot reeistratie voor de
uitgifte van deze lening is woensdag
door de KLM ingediend bij de com
missie, welke belast is met het toezicht
op de effectenhandel en de effecten
beurzen in Amerika. De omvang van
de lening is nog niet bekendgemaakt,
doch verwacht wordt, dat zü omstreeks
17 miljoen zal bedragen.
De looptijd van de lening wordt
twintig jaar, maar de verdere voor
Tussen de Warmoesstraat en de
Raampoort in de binnenstad van Am
sterdam is donderdagmiddag een flesje
met zwaar vergif verloren. Het is een
droge stof, bestaande uit kleine wit
achtige kristallen. Het innemen van
enige milligrammen kan de gezond
heid reeds ernstig schaden. Het flesje
is bruin van kleur met een bakelieten
stop.
waarden, zoals de rente, de conver
siekoers en de aflossingstermijn zul
len later worden besproken met de
bankiers, die de lening zullen over
nemen, zodra de goedkeuring van de
commissie van toezicht The Se
curities and Exchange Commission
is verkregen.
Het syndicaat zal na de overneming
van de obligaties de lening aan het
publiek aanbieden. De benodigde for
maliteiten zullen naar verwachting op
10 maart a.s. zijn vervuld, zodat dan
de dag daarop, als de verdere voor
waarden zijn geregeld, onmiddellijk
met de handel kan worden begonnen.
Een deel van de emissie zal door een
Nederlands bankierssyndicaat onder
leiding van Pierson, Heldring en Pier-
son en de Nederlandsche Handel-Maat-
sehappy hier te lande aan het publiek
worden aangeboden. De obligaties zul
len verhandelbaar zijn op de officiële
effectenbeurzen in New York en in
Amsterdam. Zij zulten tot de aflossing
omwisselbaar zijn in aandelen tegen
een nog nader vast te stellen koers.
Gezien de Amerikaanse verhoudingen
en de geldende marktprijzen van de
aandelen lijkt het ons niet onwaar
schijnlijk dat de conversiekoers op om
streeks 30 of in Nederlands geld
uitgedrukt op 113 114% zal uit
komen.
Naast het geld dat door uitgifte der
obligaties wordt verkregen is de KLM
doende om nog 20 miljoen te lenen
van de drie Amerikaanse banken^ die
onze nationale luchtvaartmaatschappij
al in 1956 een krediet van S 50 miijoen
hebben verstrekt.
Behalve de reeds ln bestelling zijnde
acht Douglas DC-8 straalvliegtuigen,
die in 1960 zullen worden afgeleverd,
heeft de KLM nog twaalf Lockheed
De piloot werd meters hoog de lucht
Ingeslingerd. Hij kwam met zijn para
chute in een boomtop terecht. Zelf viel
hij en kwam met een harde smak op
de grond terecht. De parachute bleef
in de boomtop hangen. De piloot bleek
verscheidene brandwonden en een
beenbreuk te hebben opgelopen. De
iuchtmaehtvooriichtingsdienst méldt;
dat zijn toestand op het ogenblik rede
lijk is.
Tegen kwart voor elf hoorde de heer
Van Dillen, die lid van het Actie
comité tegen straaljagers is, het toestel
gierend aankomen. Hy vloog naar het
raam en zag de jager pijlsnel aankomen
uit de richting Amersfoort. „Dat gaat
mis," riep hy nog tegen, zijn medebe
woners en hjj zocht onmiddellijk dek
king. Hjj zag nog hoe het toestel rake
lings over het laboratorium van zijn
buurman, de directeur van de Gezond J
heidsdienst voor dieren, de heer W. J.
Soepe. daarbij een groot aantal bomen
kraakte, tegen de grond sloeg en in
brand vloog.
De straaljager kwam ten slotte op
ongeveer veertig meter afstand van. de
woning van de heer Van Dillen, in de
achtertuin, terecht, dat wil zeggen op
ongeveer honderd meter afstand van
de landingsbaan.
Het verongelukte toestel was een
Hunter Mark 6. Het toestel was om
10.12 gestart en kreeg in de lucht een
z.g. .flame out". De piloot draaide het
toestel daarna in een bocht terug naar
het vliegveld, maar het had niet ge
noeg snelheid meer om de landingsbaan
te bereiken.
f Advertentie)
(Van onze correspondent)
Vannacht i3 de 69-jarige mevrouw
M RothuisJansen uit Den Helder
^00E, gasvergiftiging in een woning aan
de Rijksstraatweg te Haarlem om het
leven gekomen. Zij was op bezoek bfl
haar zuster. Vermoedelijk heeft zy des
avonds bij het wannen van water een
verkeerd gaakraantje in de keuken
opengezet.