Abuis
Manifest was sein
voor opstand
Toestand in het
land rustig
Eisenhower: Westen laat
zich niet dwingen
Men ingsversch Uien
uit de weg geruimd
Overval op
hankloper
mislukt
Goede Vrijdag
SOEVEREINITEITSVERDRAG OPGEZEGD
Willem Barendsz
in Kaapstad
Schmidts vrijlating
verbaast Indonesië
m
Vandaag nota's over top gesprek
van MacmiUan
WÊÊKÊÊksïte
KPM moet ontslagen
Indon. zeelieden
schadeloosstellen
Engeland vertrouwt
op handhaving
goede betrekkingen
O
zakdoeken!
D
VÓÓR PAASDAGEN EEN FORMATEUR?
SCHIEDAM HEEFT
DE PRIMEUR
DONDERDAG 2*5 MAART 1959 1
J
MEVENTIEIVDE JAARGANG No. 425$
f'A
Hootclredacteur: D;. J A H J b UIÜUNS SLOT
Regering stelt onderzoek in
Zie verder pag. 3, 3e kol.)
W^S^ÊÊSÊ
«mmmë
Andere VCrKiiirillïZaken op belangrijke punten voldoen-
rn
J
Auto was gestolen
(.Van een onzer verslaggeversi
Om.tien uur vanochtend is de
64-jarige bankloper Th. Engel van
de Xederlandsche Middenstands-
bank op de Herengracht in Am
sterdam overvallen, toen hij met
een aktentas inhoudende 100.000
gulden in kleine coupures en een
pak effecten op weg was naar het
wisselkantoor van de Xeder
landsche Bank, eveneens aan de
Herengracht,
Sunny Seat
de stoel om
lekker lui ie luieren I
Om nooit te.vergeteay
Compensatie
Experimenten
Rotterdam; tfc de *vitnsir*Mi zo ïciei „»4,uü 10 t.
Pcwtbua 1112 Postgiro No. 4245 m
Klachtendienst abonnementen 18.30-,8.au u
Zaterdag» 1718 uur. Telefoon 1157(Xi
Huygenapfem 1 - Telefoon 183*67 t3 lijnen.
Postbua 1091 Poetgiro No. 404867.
fClaebtendlenst 18^0—18.30. Telef. 362369
Spui weg 132 - Telef. 4570
Lange Haven 73 - Telef. 67486.
IbonnemcnUprlJ» 61 cent per treek. 2.65 per maand, 7.90 pe:
cwartaal. Loose nummer» IS wet. Verschijnt dageitjm
t-Gravenbage;
Oortfreebt;
jchtedam:
"THkhua/"
(Geldig tot morgenavond)
LATER WAT MEER WIND
Aanvankelijk licht tot half bewolkt, later toenemende
bewolking met kans op enige regen. Aanvankelijk Iwak
ke tot matige, later matige of vrij krachtige wind tuisen
zuid en zuidwest. Dezelfde of Iets hogere temperature».
Morgen: zon op: 6.29
onder: 18.03
maan op: 22.52
onder; 7.51
Directeur: H. DE RUIG
(Van een medewerker)
ONLANGS heeft dr. W. J. van de
Woestijne het was enkele we
ken voor de verkiezingen in „De
Economist" een merkwaardige be
schouwing ten beste gegeven waarin
min of meer werd gesuggereerd dat
de Nederlandse Vakbeweging op weg
was een soort „Labour-Movement" te
worden.
De schrijver zocht daarbij de wer
kelijke oorzaak van de kabinetscrisis
in het falen van het sociaal-econo
misch beleid van de brede-basisrege-
ring doordat zij in de begroting van
1959 geen antwoord gaf op de vraag
of er ruimte is voor uitbreiding van
de bestedingen en zo ja in welke rich
ting die dan diende te gaan.
Het NVV nam volgens dr. Van de
Woestijne duidelijk stelling tegen de
wijze waarop de regering advies
vroeg aan de SER. De beide andere
vakcentrales maakten direct daarna
hün wensen voor 1959 bekend. Nadat
zo, volgens de schrijver, de gehele
vakbeweging stelling genomen had.
kwam de P.v.d-A. met haar zeven
eisen. Op 11 december viel de rege
ring. Waarom? Omdat zij niet regeer
de en op essentiële punten het initia
tief uit handen gaf.
Tibetanen breken met
communistisch-1 !hina
TTlE regering van Tibet heeft het land onafhankelijk verklaard en
het verdrag met communistisch-China betreffende de Chinese
soevereiniteit opgezegd, aldus de correspondent van de Londense
„Times" in Kalimpong (India).
Het besluit weid eenstemmig genomen, op grond van het feit dat
rood-China zich bij herhaling zou hebben schuldig gemaakt aan
schending van het verdrag.
In oktober 1930 trokken Chinese Iroepen Tibet binnen. Op 23 mei
1951 werd een zeventien punten omvattend verdrag getekend waar
bij de soevereiniteit van China werd vastgesteld.
Omtrent de Dalai Lama is niets bekend. Men acht het niet on
waarschijnlijk dat hij Lhasa heeft verlaten en zich bij de opstande
lingen heeft gevoegd.
Het fabrieksschip van de Ned. Maat
schappij voor de Walvisvaart, de Wil
lem Barendsz. is na een verblijf van
bijna vier maanden in dc Zuidelijke
IJszee in Kaapstad aangekomen.
De Willem Barendsz is het vierde
fabrieksschip. dat na het einde van het
vangseizoen in de Zuidelijke IJszee
Kaapstad aandoet.
De Indonesische vice-premier Hardi
heeft verklaard, dat de regering een
onderzoek zal doen instellen naar de
zaak-Schmidt, wiens levenslange ge
vangenisstraf is omgezet in vijf jaar en
onmiddellijke vrijlating.
De vrijlating heeft in Indonesië veel
verbazing gewekt. Vooral de linkse
pers toont zich ontevreden.
R. Van de Woestijne trekt uit de
gehele gang van zaken enkele
conclusies, dis we kort samenvatten.
Allereerst zouden de belangrijkste
besprekingen niet in de Tweede Ka
mer worden gehouden, maar in de ge
sloten kamers van de SER. De be
langrijkste beslissingen zouden niet
genomen worden door regering en
parlement maar door het in de SER
georganiseerde bedrijfsleven.
De vakbeweging zou voorts in de
plaats treden van politieke partijen.
De tegenstellingen in het parlement
tussen P.v.d.A. enerzijds en KVP en
andere chr. partijen anderzijds heelt
niet geleid tot een principiële tegen
stelling tussen de vakcentrales.
De laatste belde punten doen ver
dér vermoeden dat er in ons tand zoal
geen Labour-parly naar Engels mo
del, dan toch wel «en soort labour-
movemènt" aan het groeien is waar
bij, de ontwikkeling zou wijzen op een
ernstige verzwakking van ons parle
mentaire stelsel en óp éen groet van
wat men een „corporatiévè" of „or
ganische democratiè" zou kunnen
noemen.
U ET lijkt gewénst bij dit betoog «n-
li kele kritische kanttekeningen te
maken. Er zij de aandacht op geves
tigd dat van meerdere zijden, ook in
de.Kanter, erop gewezen is dat de re
gering er verstandig aan deed en
democratisch handelde, door over be
langrijke aangelegenheden op so
ciaal-economisch terrein advies te
vragen aan de SER. Bovendien was
zij daar wettelijk toe verplicht.
Wanneer het, zoals in dit geval,
ging om maatregelen die te maken
hebben met loon-, prijs- en subsidie
politiek, zou het onjuist zijn, indien
de regering zónden de SER te horen,
haar beleid bepaalde.
De belangrijkste besprekingen ko
men trouwens pas nadat de SER ad
vies hèeft uitgebracht. Het NW was
dan ook het CNV heeft daar des
tijds terecht op gewezen voorbarig
toen het reeds direct zijn standpunt
kenbaar maakte.
WAT de opmerking betreft dat de
vakbeweging in de plaats treedt
der politieke partijen, zij vastgesteld
dat de houding van het NW van gro
te, wellicht doorslaggevende beteke
nis is geweest voor het optreden van
de P.v.d-A. en daarmee voor de kabi
netscrisis.
Deze crisis vond haar oorsprong
niet inhet onbehagen van ons volk,
zoals dr, v. d. Woestijne stelt (dat
dan door de vakcentrales onder woor
den zou zijn gebracht), maar in de
poging van de P.v.d.A. haar wil op te
léggen aan het kabinet. Vast staat ook
dat het NVV zich meer en meer ver
eenzelvigt met de P.v.d-A.
HET CNV en de KAB hebben een
volkomen andere rol gespeeld.
Zij deelden zowel aan het brede-basis-
als aan hetrompkabinet hun stand
punt mee.' Zij hebben geen van beide,
zoals het NW, zich solidair verklaard
®et de P.v.d-A. Toen het NVV in ver
hand met de adviesaanvrage inzake de
arbeidstijdverkorting door een ver
klaring stemming wilde maken tegen
het „rechtse" kabinet volgden onmid
dellijk andersluidende verklaringen
van CNV en KAB.
Dr. Van de Woestijne moge mis
schien niets merken van principiële
tegenstellingen tussen de vakcentra
les, het staat vast dat zij onmiddel
lijk aan het licht treden zodra het
NVV zich al te zeer in de politiek
riengt, getuige o.a. de discussie rond-
ora het advies met betrekking tot de
ribeidstij dverkorting.
Hiermede vervallen de conclusies
riet betrekking tot de groei van een
•oort labou -mo- ament. Het zou niei
De informateur, prof. Beel, heeft
vanmorgen op Kuis ten Bosch zijn
eindrapport over de kabinetscrisis
uitgebracht aan H.M. de Koningin,
Volgens de correspondent van „The
Times" werd het verdrag met China
reeds een week geleden opgezegd. De
onafhankelijkheidsverklaring zou z(Jn
vergezeld met een verzoek aan China,
de troepen terug te trekken. Het soe-
vereinlteitsverdrag geeft China name
lijk het recht militaire en administra
tieve eenheden in Tibet te legeren.
De correspondent meldt, dat de eer
ste ernstige onrust in Tibet zich voor
deed op 10 maart. Toen nodigde de
Chinese commandant de Dalai Lama
uit een militaire parade bij te wonen,
zonder leden van zijn kabinet of zijn
gevolg. Toen dit in Lhasa bekend werd
verzamelden zich ongeveer 30.000 per
sonen voor het Norbulinka paleis, de
Dalai Lama verzoekend, niet te gaan.
De Dalai Lama sloeg de uitnodiging
af, doch in de straten van Lhasa bleef
het onrustig. Op 12 maart verzochten
5000 Tibetaanse vrouwen de consuls
vaa India, Nepal en Bhoetan, hen te
vergezellen naar de Chinese autoritei
ten, om een manifest te overhandigen.
In dit manifest werd opzegging van het
Chinees-Tfbetaanse verdrag geëist.
De consuls weigerden echter en de
demonstratie ging niet door. „Het ma
nifest kreeg hierdoor geleidelijk de
betekenis van een nationale onafhan
kelijkheidsverklaring, en toen het ten
slotte aan de Chinese autoriteiten werd
overhandigd, was het getekend door
vertegenwoordigers van de belangrijk
ste kloosters, leden van de grote na
tionale vergadering en ten slotte door
het gehele kabinet", aldus The Times.
Uit Kalimpong, een plaats in India,
dicht bij de Tibetaanse grens, zuilen
150 Tibetanen naar New Dehli reizen,
om de regering van India om steun
te vragen voor de opstand tegen de
communistische overheersing. De 150
afgezanten zijn vluchtelingen en ver
tegenwoordigen bijna alle landstre
ken van Tibet, de voornaamste kloos
ters, de verzetsbeweging en verschil
lende steden van Tibet, Zij zullen kort
na elkaar naar New Dehli reizen.
De Tibetaanse delegatie wil een toe-
A1 I I „rsntie van ministers van Buitenlandse
- V - O de,overeenstemming wordt bereikt.
("Van onze parlementaire redacteur)
De fractieleiders van de drie rechtse
partijen, de heren Romme, Bruins Slot
en Tilanus, hebben gisteren op het
departement van Onderwijs een on
derhoud gehad met minister Cals over
de mammoetwet.
Zoals bekend bleek in het kader van
het informatief onderzoek van profes
sor Beel, dat er verschil van mening
bestaat over deze wet tussen minister
Cals en de twee protestantse partijen.
Tijdens de besprekingen van giste
ren, waaraan ook werd deelgenomen
door pater Stokman (KVP) en mr.
Hangelbroek, secretaris van de School
raad, zijn de principiële meningsver
schillen uit de weg geruimd.
Zakelijk bestaan er nog wel enkele
problemen, maar deze staan een goede
samenwerking tussen de drie rechtse
partijen geenszins in de weg.
In enkele bladen werd gisteren ge
suggereerd, dat er diepgaande ver
schillen van mening bestaan in de
Kamerfractie van de CHU. Deze zou
den betrekking hebben op de positie
van de liberalen.
Van bevoegde zijde is ons echter
medegedeeld, dat deze verschillen niet
van dergelijke aard zijn, dat zij op
nieuw vertraging in het formatieproces
I Op Goede Vrijdag en Twee- I
de Pnasdnv zal ..Trouw" I
Paasdag zal „Trouw'
niet verschijnen. j
CNV en KAB daar zeer afkering van
zijn, om over een Labour-party naar
Engels model maar te zwijgen. Z< ï-
der chr. politieke partijen zou nl. de
toekomst voor deze vakcentrales er
ihoeilijk zijn om a&it te tonen dat somber uitzien.
zouden kunnen veroorzaken. Men is ei
in de CH-kring van overtuigd, dat in
's lands belang een spoedige oplossing
van de crisis noodzakelijk is.
Duidelijk werd ons te verstaan ge
geven, dat degenen in de CHU-fractie.
die zich het felst keren tegen een al te
vergaande samenwerking met de libe
ralen, zeker niet zullen aansturen op
een herstel van de brede basis.
Liever nog gaat men met een geheel
rechts kabinet in zee. Alle suggesties
in andere richting zijn pertinent on
juist en moeten worden toegeschreven
aan hen, die ondanks alles een herstel
van de samenwerking met de socialis
ten wensen.
Men kent het oude CHU-standpunt:
waar enigszins mogelijk samenwer
king. Wanneer en dat zal moeten
blijken bij de eigenlijke formatie
het in 's lands belang noodzakelijk is
dat de CHU medewerking verleent aan
een '.cabinet zonder socialisten, zal de
CHU een dergelijke medewerking on
getwijfeld willen verlenen.
Professor Beel, die gisteren mr.
Burger nog ontving om hem op de
hoogte te brengen van het standpunt
der andere fractievoorzitters, ging van
daag naar de Koningin. Het zal van
de Vorstin afhangen, wat er thans gaat
gebeuren, en in welk tempo.
Aangezien Hare Majesteit zelf voor
standster is van 'n snelle oplossing van
de crisis de benoeming van een
formateur wiist daarop neemt men
aan dat wellicht vandaag, maar in
ieder geval toch voor de paasdagen
een formateur zal worden benoemd.
Alle namen, welke men hoort fluis
teren, zijn volkomen voorbarig. De
Koningin en niemand anders beslis"
over de formatieopdracht. Tijdens de
gesprekken, welke de afgelopen dager
tussen de drie rechtse fractieleider
zijn gevoerd, werden ook nog enkelr
zakelijke meningsverschillen uit de
w«g geruimd.
..Niemand zal het Westen kunnen
dwingen op een topconferentie te ver
schijnen", aldus heeft president Elsen
hower gisteren op zijn wekelijkse pers
conferentie met nadruk verklaard.
„Een topconferentie is nodig om
een geldige overeenkomst met de
Russen te sluiten over de Duitse
problemen, maar door bluf of chan
tage zal men de geallieerden niet
naar een topgesprek krijgen", zo
verklaarde de president, te verstaan
gevend dat zijn komst op een top
bijeenkomst afhankelijk is van de
voortgang op de conferentie van
ministers van Buitenlandse Zaken.
Eisenhower zei nog dat de Britse
premier Macmilian nooit had gepro
beerd hem tot het onvoorwaardelijk
aanvaarden van een topconferentie te
bewegen.
MacmiUan heeft gistermiddag in het
Britse Lagerhuis echter een verklaring
afgelegd, die niet geheel met Eisen
howers woorden schijnt overeen te
stemmen, Macmilian liet namelijk dui
delijk uitkomen dat er een topgesprek
zal worden gehouden ongeacht het
resultaat van de ministersconferentie.
De Franse president de Gaulle heeft
woensdagmiddag op een persconferen
tie in Parijs te kennen gegeven dat hij
persoonlijk een topconferentie za! bij
wonen, vooropgesteld dat op de confe-
Terwijl de man op het trottoir liep
reed hem een personenauto voorbij
een groene Chevrolet 1951 (ND 2775)
die drie meter verder plotseling
stopte. Er sprong 'n man uit. deze liep
naar de bankloper toe en gaf hem een
vuistslag In het gezicht, terwijl hij
hem probeerde de aktentas iut de hand
te rukken.
Dit lukte niet. De bankloper
schreeuwde om hulp. waarna de over
valler in de auto sprong, die daarna
snel wegreed. Voorbijgangers zagen
kans het nummer te noteren en thans
blijkt, dat de auto woensdagavond in
ie Frans van Mierisstraat is gestolen.
Oe bankloper. die hevig overstuur is
en gevolge van de overval, is via het
bureau Singel, naar zjjn huis gebracht,
huis gebracht.
Vandaag zullen de westelijke nota's
over het topoverleg naar Moskou wor
den gezonden. "Vooropgesteld wordt eên
ministersconferentie op elf mei, met
het vooruitzicht van een topconferen
tie. De permanente raad van de Navo
heeft gisteren de antwoorden goedge
keurd.
(Advertentie)
(Van een onzer verslaegevers).
DE Amerikaanse ambassadeur Philip
Young heeft vanmorgen in het Tro
peninstituut te Amsterdam de ter gelegen
heid van de reis van de „Halve Maen"
(350 jaar geleden) Ingerichte expositie „In
het kielzog van Henri Hudson" geopend.
De tentoonstelling geeft met kaarten,
journaals, boeken en acten een, beeld van
do lange zeereis en met foto's, maquette*»
en modellen een indruk van de ontwikke
ling van Amsterdam, New Vork en het
transatlantische verkeer sedert 1609.
Op de toto een bijzondere maquette van
het vliegveld Idlewlld bij New Vork (af.
koznstig van de Expo) die na afloop van
de tot 25 april durende tentoonstelling
vernietigd aal worden.
SIROCCO N.V, ZUTPHEN TEL. 06750-4979
Een gerechtshof te Singapore heeft
21 Indonesische onderofficieren van de
KPM een schadeloosstelling toegekend
ten bedrage van drie maanden gage
omdat hun werkgeefster hun dienst
verband „op onrechtmatige .wijze heeft
beëindigd".
De Indonesiërs waren op hün schip,
de „Ophir", gebleven, nadat de KPM
hen op 16 juni 1958 had ontslagen om
dat zij zich niet van Singapore naar
Djakarta wilden laten overbrengen.
Het gerechtshofachtte de Indone
siërs gerechtigd geen gevolg te geven
aan de opdracht van hun maatschappij
tot terugkeer naar Djakarta,
Het Belgische lid van de Europese
commissie der Europese Economische
Gemeenschap, oud-minister Jean Rey,
zal het voorzitterschap op zich nemen
van de bijzondere commissie der ge
meenschap, die het vraagstuk van de
samenwerking tussen de EEG en de
buiten deze gemeenschap staande lan
den nader zal bestuderen.
ZOALS een vleermuis, aan het hout
Gespijkerd van een boerendeur,
In 't sterven iangzaam-aan vergrauwt
En, dood, een vod wordt zonder kleur
ZOALS in het bezaaide land
Een dode kraai, die op de wind
Zich wiegt aan een verrafeld band,
In goorheid zijn vergaan begint
■yO is aan U de dood verricht
Z— En reeds Uw lijf verstard tri vaal:
Maar uw gelaat draagt nog het licht
Als in een transparante graal 1
IN "t donker laaiend bloeit de brand,
Die door de broze wanden slaat
Want lichtende houdt God daar stand,
Die eeuwig is en nooit vergaat I
Dr. W. A. P. SMIT.
Singapore en snijbloemen
De Britse onder-secretaris voor Bui
tenlandse Zaken, Robert Allan, heeft
in het parlement verklaard, dat hij
erop vertrouwd dat de Brits-Neder
landse betrekkingen niet gehinderd
zullen worden door recente „commer
ciële"' besluiten tegen Nederlandse be
langen: de beperking van de KLM-
diensten op Singapore, de verhoging
van de importrechten van snijbloemen
en het handhaven van de quota van
Nederlandse bloembollen.
Allan zei, dat de besluiten „genomen
werden op commerciële gronden" en
dat de regering „erop vertrouwt, dat zij
de zeer hartelijke betrekkingen tussen
beide landen niet zullen bederven".
Op uitnodiging van de Londense West
minster-Abbey zal deze 'week het
Amsterdams Collegium Music um
o.l.v. Toon Vrankpn in de Engelse
hoofdstad een concert geven; Gezon
gen worden werken uit de oud-Ne
derlandse muziek.
Op deze Engelse tournee zullen o.a.
ook concerten worden gegeven in de
Zuidengélse badplaats Worthing:en
voor de BBC. Een belangrijk deel
van -het programma is gewijd aan
de vocale kunst van de moderne Ne
derlandse componisten.
f Advertentie)
Melk-kastjes in flats
(Van een onzer verslaggevers)
DE bewoners van de galerijwoningen
in de Schiedamse wijk Nieuwland
zullen voortaan niet meer naar
beneden moeten komen op het ogen
blik dat hun melkbezorger het flat
gebouw „aandoet" en de bezorger zal
niet genoodzaakt zün een aantal
trappen te beklimmen om zijn klan
ten van het nodige te voorzien.
In de hal van de flatwoningen worden
nl. een aantal bezorgkastjes aange
bracht. waarin de huisvrouw een
boodschappenlijstje legt en waarin de
melkbezorger ziin prodisk ten legt. Op
ieder gewenst moment van de dag
kan dc huisvrouw naar beneden
gaan om de melk op te halen.
De kastjes z(jn 35 cm hoog, 50 cm
breed en 25 cm d'ep. Driehonderd
zullen er in de galerij-woningen in
Nieuwland geplaatst worden. Schie
dam beeft daarmee landelijke pri
meur.
Woensdagmiddag is dc sleutel van de
eerste kast overgedragen aan de be
woonster van een flat ?n de Troel-
stralaau. Achter het deurtie van het
kastje vond zij voor deze bijzondere
gelegenheid geen melk, maar..
een doos bonbons.
Met deze kastjes denkt de melkhandel
een compensatie te bieden voor haar
weigering om trappen te lopen in
de hoogbouw. In mei vorig jaar ont
stond daardoor een „melkoorlog",
evenals later «n Zwolle en Vlissin-
gen het geval was.
Schiedamse melkhandel besloot
voor haar rekening de bezorgkastjes
te laten plaatsen: voor tedere wo
ning «en kastje, waarvan de bewo-
In
ners een sleutel krijgen. De hoofd
sleutel, die past op alle kastjes Is in
het bezit van de melkhandelaar.
Vlaardingen is al eerder met dit
systeem geëxperimenteerd, maar daar
werd men het ntet eens over de
vraag wie de bouw van de kastjes
zou financieren.
Nu is er ook elders in het land be
langstelling voor dit systeem zo ver
namen w|j van de fabrikant. Onder
handelingen worden momenteel ge
voerd in Utrecht en Velzen.
In de toestand van Jeff Hall, de voet
baller van het Engelse elftal, die met,
kinderverlamming in een ziekenhui»
is opgenomen, is enige verbetering
getreden. In het communiqué van
het ziekenhuis, waarin deze mede
deling werd gedaan, stond tevens,
dat Hall zich niet meer in een ijzeren
long bevindt, doch dat zijn adem
haling nog wel kunstmatig wordt ge
regeld.