Vijf
mei
Het leven verstilde in steden en dorpen
Jeugd legde
Nationaal
bloemen bij
Monument
O!
Marshall krijgt
Karei de Grote-
prijs van Aken
Na gesprek met mr. Burger
Prof. Beel vraagt
landpunten vaii
vijf fractieleiders
Toeschietelijker
PvdA-houding?
Ontvoerde liever
in Amerika
is vermoord
Besprekingen kolencrisis
©p dood punt
CNV bespreekt
SER-advies
Ijoodwill
Half miljoenste op Keukenhof
Koopt op tijd
uw zekerheid
KONINGIN ontvangt
schrijver over
vliegende schotels
Stille tochten op
vele plaatsen
Flinke daling van
K.S.G. in gevaar
Duitsland weigert
elk compromis
Portugese schrijver
vraagt asiel in
Cubaanse ambassade
r
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
DINSDAG 5 MEI 1959
V-.
ZEVENTIENDE JAAKGANG No. 4287
s~
Directeur; H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BHU1NS SLOT
HUIZE „DE HOEK"
Villa „BEUKENHOF"
(Van onze verslaggevers)
ADER een fletsblauwe hemel, waarin donkere wolkenstoe
ten een grillig patroon tekenden, heeft Nederland van Dol-
lard tot Schelde gisteren voor de veertiende maal de doden
uit de laatste wereldoorlog herdacht. In steden en dorpen trokken
kinderen en ouderen, veelal met bloemen in tie hand, naar de plaat-
sen. die herinneren aan hen. die hun leven gaven voor de vrijheid.
Weer werd de ernst van het ogenblik benadrukt door een ogen
blik van stilte: twee minuten lang leek het leven te zijn verstild.
Ons volk, in al zijn geledingen, was vereend in een aangrijpende
manifestatie, waarbij de gedachten der ouderen teruggleden en her
inneringen aan de lange, bange nacht verlevendigd werden. Na twee
minuten klommen de halfstok gehesen vlaggen naar de top en bleef
aan de voet van grote en kleine gedenktekens een ontroerende bloe
menhulde achter.
Zie verder pag. 7, 4e kol.)
M
Zon onder
u
li
-Ac -
T -.kr'it 4?
«v .y
;1 AIS
Moederdag
'al
SCHUIMRUBBERBED
Vooraf overeenstemming
Grensafbakenïng
Onpartijdig
SUCCES bij zoeken
naar vermiste vlet
Botterdam:
s-Gr»reutuir«:
OordrecUt;
Scl>le<S«n:
wnte ae witnotraat aa - relet. 11571x1 ie i
Poetbue 1112 Postgiro No. 4245i.il
Klachtendlenst abonnementen 18.30-19.30 uu
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700
HuygeuspPein 1 - Telefoon 183467 13 lijnen)
Postbus 1091 Postgiro No *24867
Klaehtendienst 18250—19.30. Telef. 302589
Spuiweg 132 - Telef. 4570.
Lange Haven 73 - Telef. 61QS6.
M>onnement«prys 81 cent per week, I 2,85 per maand I 7.90 pei
rwartaal- Losse nummers ld cent. Verschijnt dageitjkt
A
T*v
(Geldig; tot vanavond)
OPNIEUW NACHTVORST
Opnieuw plaatselijk kans op zware nachtvorst. Morgen
overdag droog weer en weinig bewolking. Zwakke tot
matige wind in hoofdzaak noordoostelijk. Ongeveer
dezelfde middagtemperaturen.
Morgen: Zon op: 5.03 Maan op: 4.41
onder: 20.11
onder: 18.50
D de mei roept ons na het geden
ken van de gevallenen gisteren op tot
vieren van de bevrijdingsdag. Dat
inderdaad een nationale feestdag: We
werden weer vrij na vijf jaar bezet
ting.
Maar we kunnen mei 1945 uit natio
naal gezichtspunt toch niet hoger clas-
jificeren dan november 1813.
Uit het oogpunt van de vorming van
ona nationaal bestaan staat 1 april
1572 bovenaan. Dat was het begin der
vrijheid, die in 1813 en in 1945 werd
herwonnen
T ging heeft het Oranjehuis in die
strijd een beslissende roï gespeeld. En
het Oranjehuis is ook de belichaming
geworden van een nationale vrijheids-
gedachte die voor alle ieden van ons
volk aanvaardbaar is
Daarom vinden wij de vc:,aardag
van onze Koningin niet maar een na
tionale feestdag, maar de nationale'
feestdag.
De historische data, die wij noem
den. zullen altijd ergens in het Neder
landse volk uitgangspunten van dis
cussie zijn- Want wij kijken, bij alle
gemeenschappelijke waardering voor
de vrijheid, toch wel verschillend aan
tegen de historische processen, waar
van zij het merkteken is. tegen de
strevingen die zij hebben ingeluid.
Voor de rooms-katholieken heeft 1572
toch wel een andere waarde dan voor
reformatorische christenen.
1813, dat met de tirannie van Na
poleon en met de slechte tradities ook
de goede tradities van de Republiek
der Verenigde Nederlanden opruim
de, raakte niet wezenlijk los van 1789,
het jaar der Franse revolutie. En
belandden wij via een verlichte despo
tic in de eeuw van het liberalisme.
En 1945 is wel een hernieuwede be
leving van onze gezamenlijke vrijheid,
waar reeds voor de bevrijding ei
vooral daarna was er over de vraag der
nationale heroriëntatie een grondig
verschil van mening.
Dit verschil duurt tot op de huidige
dag voort en het is o.l. een der oor
zaken van de politieke crisis, waarin
wij ons heden ten dage bevinden.
„Herstel en vernieuwing", „door
braak", „brede basis", zijn dingen
die tot een interne overspanning van
de nationale gedachte hebben geleid,
die wij nu langzamerhand bezig zijn
kwijt te raken. Dat het moeite kost
hier behocriijk uit te komen is niet te
verwonderen.
NEDERLAND HERDACHT DE
GEVALLENEN
.«jij vieren de vijfde inei met dank-
Vf baarheid over wat God ons in
1945 hersehonk. Wij hopen dat de ka
binetscrisis nu ons de politieke oriën
tatie schenken zal, die ons in 1945
werd onthouden.
(Advertentie)
Bouievarn 11 'fel. K S332
RozendulselMn 32 - VEEP
Tel. K 8302—3361
Spedaa3 Ingericht voor verlofganger*
en familie*. Vraagt prospectus.
De internationale „Karei de Grotë"-
Wiia van de stad Aken is dit jaar toc-
Kkend aan generaal George Marshall
*1* erkenning van zijn buitengewone
verdiensten het Marshall-hulpplan
voor het herstel na de oorlog van
ie Westeuropese landen.
De Duitse zaakgelastigde, Franz
Krapij heeft de gouden medaille over-
handigd aan mevrouw Marshall en ge-
neraal-majoor Heaton. commandam
van het „Walter Reed army hospital"
bi) een plechtigheid, die in het bureau
van Heaton plaatsvond. Marshall ver
blijft al geruime tijd in dit hospitaal,
"adat hij enige keren door een beroer
te was getroffen.
Onder de vorige winnaars van de
«Karei de Grote"-prijs bevinden zich
Winston Churchill, Konrad Adenauei
en Paul-Henri Spaak.
Koningin Juliana zal op maandag
*8 mei op Soestdiik George
A d a m k i ontvangen, een man die
aeweert contact te hebben gehad met
Bewoners van andere planeten en
zelf» een keer uitgenodigd te zü" voor
rondviuchtje met een vliegende
schotel van Venus. Deze rondvlucht
Ï°B hij, naar hij beweert, ook gemaakt
Bebben.
George Adamski, die in Californië
woont en een boek over vliegende
schotel; geschreven heeft, maakt thans
Bpt tournee. Op het ogenblik is hij in
geland. Op 18 mei zal hij in het ge-
bouw voor Kunsten en Wetenschappe1
i^Den Haag een lezing houden en op
in Beilevue te Amsterdam.
In Amsterdam schaarden duizenden burger- zich rondom het Nationaal
Monument op de Dam. In de lange stoet, die zwijgend door de halfstok-vlag-
«rende stad trok, liepen dit laar ook veie jongeren, mede een resultaat van
het streven van hoofdstede'"ke instanties de jeupd meer dan vroeger bij de
r>-chtleheid ie betrekken: hii het herdenken van een recent verleden waarvan
zij vaak ontstellend weinig bleek te weten.
Terwijl de Amsterdamse Politie
Kapel gedragen koraalmuziek over
het nationale plein liet klinken,
wachtte de rouwende menigte in dit
uur tussen licht en duister op het
trompetsignaal. Toen ebde geduren
de twee beklemmende minuten he'.
iaatste gerucht weg, viel er die stil
te, waarin de mens alleen me'
het kloppen van zijn hart meer
dan door woorden gericht wordt op
wat slechts kort voorbij is. Hij ge
denkt de doden en beseft dat de
tijd niet alle wonden heelt.
Jr.
Burgemeester mr. G. van Hall zag
sn het feit dat zovelen op de Dam en
elders de herdenkingen bijwonen een
bewijs dat de plechtigheden geen lege
formaliteiten zijn. maar leven in het
hart van ons volk, dat we ze niet wil
len missen. Daarom is het niet ?.orIs
menigeen zegt langzamerhand lijd
om er mee op te houden.
De actrice mevr. Enny Mols-de
Leeuwe droeg een stuk proza voor van
A. H. Nijhoff: „Aan de dooden". een
klagende en zelfaanklagende monoloog
van de levenden gericht tot de doden,
dat aldus besluit:
Dooden, die deze smadelijke we
reld rijt ontgroeid blijft uraken
over de kinderen en de geliefden.
Blijft waken over ons die voor de
vreugde van het zonlicht vw een
zaamheid vergeten. Ondanks uw
bittere vermoeidheid blijft waken,
dooden. over uw tuin waar onze
toeko.nst rijpt. Blijft waken over deze
hulpeloze menschheid en haar vrij
heid, Blijft waken over ons, de
levenden die zich schamen."
Na het gemeenschappelijk zingen
van het Wilhelmus besloot een geblazen
„Taptoe" de plechtigheid. Velen droe
gen daarna voorgegaan door stede
lijke en militaire autoriteiten bloe
men aan.
Gistermorgen hadden H.M. de Ko
ningin en Z.K.H. prins Bernhard reeds
een krans van witte tulpen,- gesierd
met de koninklijke linten, bij het Na
tionaal Monument gelegd.
Terwijl manschappen van een com
pagnie intendancetroepen een stramme
erewacht vormden en het fanfarekorps
der genie koraalmuziek speelde, eerde
het koninklijk paar de gevallenen.
Even later plaatsten de minister-presi
dent, prof, dr. L. J, M. Beel en de mi
nister van Oorlog, ir. C. Staf, namens
de raad van ministers een krans met
witle linten naast het bloemstuk van
de Vorstin en haar Gemaal.
-
werkloosheid
Blijkens door het ministerie van So
ciale Zaken en Volksgezondheid ver
strekte cijfers betreffende de stand
van de werkloosheid per eind april is
het aantal werkloze mannen gedaald
van 66.024 (per eind maart) tot 54.183
Het aantal werkloze vrouwen daalde
van 5,361 tot 4.610. Deze getallen
(eveneens per eind maart en eind
april) waren voor 1958: werkloze man
nen van 91.615 tot 76.985 en vrouwen
van 6.109 tot 5.515.
Rekening houdend met de aantallen
werknemers, werkzaam op aanvullen
de werken, Is de geregistreerde ar
beidsreserve voor mannen gedaald van
89.902 per eind maart tot 72.597 per
eind april.
De aantallen openstaande aanvragen
voor werknemers hebben een stijging
te zien gegeven. De vraag naar man
nelijke werknemers is van eind maart
tot eind aoril gestegen van 22.468 tot
26.759 en die naar vrouwelijke werk
nemers van 26.284 tot 28.104. Deze ge
tallen bewogen zich in maart 1958 rond
de 22.000.
(Advertentie)
Zon op
(Van onze parlementaire redacteur)
Prof. Beei heeft gistermiddag een
onderhoud gehad met mr. Burger en
daarna met prof. Romme. Vandaag zou
hij achtereenvolgens besprekingen voe
ren met prof. Oud, dr. Bruins Slot en
dr. Tilanns.
Prof. Beel heeft met eerstgenoemde
heren gisteren de politieke situatie be
sproken en hij zal dat ook vandaag met
de andere fractieleiders doen.
Na afloop van het onderhoud mei
prof. Beel legde mr. Burger de vol
gende verklaring af;
DUIZENDEN Amsterdammers waren gis
teravond naar de Dam gekomen voor
de jaarlijkse dodenherdenking rondom het
nationaal monument aan de soet waarvan
langzaam een tapijt groeide van bloemen,
die daar stil en devoot werden neergelegd.
SCHERP afstekend tegen bet licht van
de ondergaande zon, gaf een hoorn
blazer gisteravond op de erebegraafplaats
aan de Zeeweg te Overveen het signaal,
waarop twee minuten stilte In acht werd
genomen ter herdenking van hen die vielen.
Uit de rivier de Pearl in de Ameri
kaanse staat Mississippi is het lijk op
gehaald van de 23-jarige neger Mack
Charles Parker, die negen dagen ge
leden uit een eet in de gevangenis Pop-
larviïle werd ontvoerd. Parker was
beschuldigd van aanranding van een
blanke vrouw.
Het lijk van Parker werd aangetrof
fen nabij Bcgalusa, op ongeveer dertig
kilometer van de gevangenis van
PoplarvUle
De jeugdige neger werd op 25 april,
twee dagen voordat hij zou. terecht
staan. door een aantal gemaskerde
blanken uit de (onbewaakte) gevan
genis gesleurd en in een auto wegge
voerd.
De'Britse luchtmacht overweegt een
bombardement uit te voeren op het
vliegtuig dat met een geheime lading
voor de Britse raketbasis Woomera in
Australië aan boord in Turks bergge
bied is neergestort.
i y %i V «7:
V All
4!>"ï Vr",
DE besprekingen over de Europese
kolencrisis, die maandag tot Iaat
in de avond gevoerd werden tussen
dc ministers van de zes landen van de
Kolen- en Staalgemeenschap en de
Hoge Autoriteit, zijn volkomen op een
dood punt geraakt.
Het hoge gezagsorgaan, welks com
promis-plan In de morgenzitting door
de Westduitse afgevaardigde Ludwig
Westrick werd afgewezen, heeft stand
vastig geweigerd enig nieuw com
promis aan te gaan. „Dit zou ertoe
kunnen leiden, dat het hoge gezags
orgaan gaat dreigen met ontslag", al
dus het commentaar van een der mi
nisters. De raad van ministers van de
KSG vergadert vandaag weer om toch
nog tot een oplossing te komen.
Van het resultaat van deze bespre
kingen hangt de internationale status
van de KSG af, met mogelijk ook ge
volgen voor de Euromarkt en Eura
tom, welke lichamen pas begonnen
zijn met de hun opgelegde taak Europa
economisch te verenigen.
ïn samenwerking met de Hoge
Autoriteit van de KSG, dienen de mi
nisters een compromis-plan te vinden
om de kwestie van het kolenoversehot
van Europa, dat 28 miljoen ton be
draagt, op te lossen.
Zij moeten een compromis vinden
tussen het Duitse standpunt en dat van
de Hoge Autoriteit. De ministers, die
gisteren een z.g. ..particuliere" d.i.
onofficiële zitting hielden, bevinden
zich "in een gevaarlijke impasse.
De Duitse oplossing, die door gedele
geerde Ludwig Westrick aan de hand
werd gedaan, werd onverenigbaar met
de opvatting van de Hoee Autoriteit
genoemd. De Hoge Autoriteit wenst de
impasse te doorbreken door quota voor
aroduktie en import ïr> te stellen, ter
wijl de Duitsers vrijwiilige produktie-
maxima. en" gecontroleerde import
voorstaan,.
f Advertentie
De Portugese schrijver en journalist
dr. Rodrigo de Abreu heeft op <te Cu
baanse ambassade in Lissabon politiek
asiel gevraagd. Dr. Rodrigo de Abreu
was verbonden aan het blad „Republi-
ca", dat wordt gerekend tot de opposi
tie tegen Salazar.
Volgens Portugese regeringswoord
voerders dreigde voor dr. Rodrigo de
Abreu absoluut geen vervolging.
In verband met het door de Sociaal-
Economische Raad uitgebrachte advies
over lonen, prijzen, haren en subsidies
belegt het Christelijk Nationaal Vak
verbond op 9 mei een nationale kader-
bijeenkomst. In deze bijeenkomst zal
secretaris B. Rooivink namens het Ver-
bondsbestuur het CNV-standpunt in
zake de te voeren loonpolitiek en de
te nemen maatregelen op het gebied
van de huren, prijzen en subsidies uit
eenzetten.
Deze nationale kaderbijeenkomst is
in de eerste plaats toegankelijk vooj.
afgevaardigden van de besturenbonden
en de overige kaderleden van plaatse
lijke afdelingen en besturenbonden.
Voor zover de plaatsruimte dit toelaat,
kunnen ieden van de christelijke vak
beweging, die geen functie In afde
lingsbestuur of besturenbond vervul
len, eveneens worden toegelaten.
De Christelijke Muziekvereniging
,De Bazuin" te Utrecht verleent mede
werking aan de bijeenkomst, die word'
gehouden in „Tivoli", Lepelenburg, te
Utrecht. De aanvangstijd is bepaald op
i 3 uur.
Advertentie)
BINNENVERINGBED
HA2 ET-FABRIEK EN ZEVENBERGEN
(Van onze correspondent)
DE Duitse mejuffrouw Irmpsrd Wrobel uit Hagen Is gistermorgen
als 500.000ste bezoekster van „Keukenhof" te Lisse ontvangen. ZO kreeg
een boeket tulpen en een speciaal voor deze gelegenheid vervaardigde broche
in de vorm van een gouden tulp.
Irmgard was met haar chef en diens echtgenote op een driedaagse tour door
Nederland, waarbij zU Volendam en Marken hebben bezocht, een rondvaart
hebben gemaakt In Amsterdam e het Rijksmuseum hebben bezocht,
JKcukenhofs 400.000ste bezoeker was op vrijdag 1 met ontvangen.
„Prof. Beel heeft met mij de po
litieke situatie doorgenomen. Ik heb
hem meegedeeld, dat de Partij van
de Arbeid onveranderd bereid blijft
tot het voeren van onderhandelin
gen, die zouden kunnen leiden tot
een meedragen der regeringsver
antwoordelijkheid door de Partij van
de Arbeid, onder erkenning van dé
moeilijkheden die alsdan zouden zijn
te overwinnen.
Ik heb hem voorts meegedeeld, dat
waar mijns Inziens dit hem bekend
was, terwijl tot dusver niet gebleken
is de bereidheid van de KVP tot
zodanige formatie, ik de volg
orde van deze' bezoeken niet heb
begrepen".
Prof. Beel heeft aan de verklaring
van mr. Burger toegevoegd dat z.i.
dergelijke onderhandelingen alleen
maar vruchtdragend kunnen zijn in
dien vooraf overeenstemming bestaat
over enige punten van regeringsbeleid,
die van wezenlijke betekenis zijn.
Reeds tijdens de informatie van prof.
Beel heeft hij deze punten naar voren
gebracht ais controversieel.
Prof. Beel heeft nochtans gemeend
in een schrijven aan de fractievoorzit
ters van de vijf grote partijen deze
punten te moeten omschrijven. Hij
heeft aan de fractieleiders verzocht
hun standpunt over deze punten uiter
lijk morgenavond aan hem kenbaar ie
maken.
In politieke kringen in Den Haag
meent men, dat prof, Beel. door op
nieuw een schriftelijke verklaring van
de fractieleiders te vragen over de
controversiële ponten van hef toe
komstige regeerbeleid. tracht tot een
duidelijke afbakening van de grenzen
te komen.
Bij de formatiepoging van prof. De
Quay kwam de Partij, van de Arbeid
buiten spel te staan omdat mr. Bur
ger nog voor de essentiële punten van
het regeerbeleid in de besprekingen
aan de orde kwamen, meedeelde dat
de PvdA niét zou meewerken aan het
formeren van een kabinet dat niet
door vaste afspraken met de fracties
zou zijn gebonden.
Prof. Beel vat zijn taak als altijd
zeer serieus op- Hij vermijdt alles wat
hem ais partijdig zou kunnen worden
verweten. Voortbouwend op het werk
van prof. De Quay en op zijn eigen
werk als informateur had prof. Beel
natuurlijk alleen het oordeel van mr.
Burger over de „controversiële pun
ten" van het regeringsbeleid kunnen
vragen. Hij heeft er echter de voorkeur
aan gegeven de posities nog eens ge
heel af te tasten om ze daarna te
kunnen afbakenen.
Nu er dobr prof. Beel een regerings
program is opgesteld zal het ook voor
de andere fractieleiders mogelijk zijn
Zie verder pag. 7, 3e kol.)
(Van een onzer verslaggevers)
Vier mannen van Rijkswaterstaat,
die gistermorgen met een vlet waren
uitgevaren en tegen de avond niet op
hun basis waren teruggekeerd, zijn
gisteravond laat aangetroffen bij de
dam in de Brleise Maas.
Vier schepen, waaronder de redding
boot van Hoek van Holland, hebben
de gehele avond naar de vermiste vlet
gezocht. Een boot van de rijkspolitie
zocht de omgeving af aan de binnen-
kant van de dam in de Brielse Maas.
De bemanning van dit schip trof der
zoekgeraakte mannen aan. Zij hadden
intussen de wal bereikt en trachtten te
voet" in Brielle te komen.
Hun scheepje was op een zandplaat
gevaren. Met veel moeite hadden de
mannen kans gezien de vlet weer vlot
te krijgen, waarna zij in de richting
van de dam waren gevaren.