voor onderzoek censuur
Rode rebellen winnen terrein
mam SM
Bemiddeling in Algerije
door Af rikaanse landen
Geladen
schokte
Gerstenmaier
z'n vrienden
Uil see geredden bleven onbekend
Nw-Guinea heeft
actiecomité
voor expeditie
ijew ook
naar China?
De Gaulle voelt
weinig voor
westelijke „top"
J
Tocht-te-paard langs strand
ga.a,uB"rssy: isas™
LAATSTE RONDE
IN GENÈVE
Heden slotzitting
Hervatting in sept.
te New York?
Duits echtpaar te
Venlo mishandeld
mm
Conferefttie begonnen
in Monrovia
Onderwijzer gedood
Ook interventie van
Noord-Vietnam
Zeer ernstig
Parachutisten
Verdeeld
Zó vol was het op
WmmmMmm
Volmachten
Terschelling
Vrij stabiel
r
r
LIBERIAANSE PRESIDENT TUBMAN:
J
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1959
SSSftS TiïF.fSX.l'f&üg*'
Spm^n^n:èete-«70C Te~ 362569
~N
J
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4S64
V.
Directeur: H DE HUIG
Hoofdredacteur: Dr. J A H J HKUINS SLüT
(Van onze parlementaire redacteur)*
IVTAAR wij vernemen zal minister Korthals een commissie benoemen
id om in Nieuw-Guinea te onderzoeken in hoeverre er sprake is
geweest van onwettige postccnsuur, gedurende de laatste jaren.
Het zal geen parlementaire commissie zijn. De bewindsman zal
een aantal vooraanstaande juristen uitnodigen om het onderzoek
ter hand te nemen.
Het een esn ander is gisteren besloten nadat de minister, alsmede
gouverneur dr. P. J. Platteel, langdurig hadden vergaderd met de
vaste commissie van Zaken Overzee uit de Tweede Kamer. De mi
nister had de commissie verzocht bijeen te komen om met hem en
de gouverneur de ccnsuurzaak te bespreken.
In Den Haag werd gisteren bevestigd dat de gouverneur vóór zijn
vertrek een rapport had ontvangen van het Hof van Justitie in
Hoilandia inzake de advocaat-generaal mr. W. C. van Beek. Deze
is, zoals bekend, voorgedragen voor ontslag.
Zaken Overzee
De ministers van Buitenlandse
Zaken van de Grote Vier sloten
vandaag te Genève drie maanden
van vruchteloos onderhandelen
over Berlijn, en West-Duitsland
af. Zij hielden de mogelijkheid
van voortzetting der besprekingen
open.
cm*
IpBpMMH
99
99
99
J
ïn Oude Maas verdronken
Tegen zin van Faubus in:
Middelbare scholen in
Little Rock open
óók voor negers
Defecte goederenwagon
beschadigt spoorlijn
>yw .ftmm
v tha i l a
tmi!
OVERBOORD
Prof. De Quay officieel
minister van Defensie a.i.
Rotterdam:
'y-Gravenuage: Huygenaplein i Telefoon 183467 (3 Hirani
Po«tou« 1091 Postgiro No. 4248G7.
Thomas a Kemplsstraat 6a - Teief. 65451.
Abonnementsprijs 61 cent pear week, f 2.85 ™>r maan)j 7 9n
kwartaal. Losse nummers 35 cent vLSSStat ö.fi?
Dordrecht:
gcbierfani:
(Geldig tot donderdagavond)
WEINIG VERANDERING
Veel bewolking met hier en daar wat motregen, maar
ook enkele opklaringen. Overwegend matige wind tussen
west en noordwest. Weinig verandering in temperatuur.
Morgen: Zon op: 5.08 Maan op: 7.22
Onder: 20.23 Onder: 20.56
Juristen-commissie
naar Nieuw-Guinea
Hoewel men In Den Haag weigert in
lichtingen te geven over de mening
van het hof, mag worden aangenomen,
dat in het rapport tot de conclusie
wordt gekomen dat voor ontslag van
mr. Van Beek geen aanleiding is. De
vraag ls, wat de gouverneur tc doen
staat Ook deze zaak sehUnt met de
vaste commissie uit de Tweede Kamer
besproken te zijn.
Or. Platteel vertrekt vandaag weer
naar Nieuw-Guinea. Hij heeft met mi
nister Korthals en diens ambtgenoot
van Binnenlandse Zaken mr. Toxopeus
ook geconfereerd over de opheffing
van, het departement van Zaken Over
zee. Zoals bekend ligt het in de be
doeling dat de zaken, welke Nieuw
Guinea betreffen, bij opheffing van
het departement voor Zaken Overzee
worden ondergebracht bij het ministe
rie van Binnenlandse Zaken.
Vandaar, dat mr. Toxopeus bij de
besprekingen, welke dr. Platteel de
laatste dagen heeft gevoerd, ten nauw
ste betrokken is geweest.
De besloten vergadering, die de mi
nisters gisteren hebben gehouden, heeft
lang geduurd. Men kon het moeilijk
eens worden over de tekst van het
slotcommuniqué. Volgens een Russische
woordvoerder is men ten slotte tot vol
ledige overeenstemming gekomen. Ver
wacht wórdt dat ambtenaren het com
muniqué vandaag in zijn definitieve
vorm zullen gieten. In conferentie
kringen werd vernomen dat Couve de
Murville een grote rol heeft gespeeld
by het verzoenen van de tegengestelde
meningen tussen Oost-en West over
het communiqué. De tekst zou onge
veer één uladzijde beslaan.
Volgens het communiqué wordt de
conferentie opgeschort tot een nader
tijdstip, dat zal worden, vastgesteld
langs diplomatieke weg.
Een Russische woordvoerder te Ge
nève heeft meegedeeld, dat de Sow-
jet-minïster van Buitenlandse Zaken,
Gromiko, donderdagochtend uit Genève
naar Moskou zal vertrekken.
Vanmiddag komen de ministers bij
een in een plenaire slotzitting. De
Amerikaanse minister Herter is van
p'.nn donderdagmorgen huiswaarts te
vliegen.
De westelijke ministers hebben in
Genève de Sowjet-tfnie voorgesteld,
de ministersconferentie op 15 septem
ber in New York te hervatten. Dit is
de datum waarop de jaarlijkse bijeen
komst van de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties wordt ge
opend.
(Van een onzer verslaggevers)
Een jong Duits echtpaar, dat vla
Nederland uit Italië terugkeerde van
huwelijksreis, is in Venlo door drie
Jonge arbeiders (23, 25 en 26 jaar oud)
op wrede wijze mishandeld. Het echt
paar moest na de vechtpartij la hel
ziekenhuis te Venlo worden opgenomen.
Het drietal is gearresteerd.
De drie mannen, die te veel gedron
ken haden, hielden op de Kwartelmarkt
te Venlo de auto van het Duitse paar
aan. „Jullie mogen hier niet rijden,"
schreeuwden ze tegen de inzittenden.
Toen de Duitser verwonderd naar bui
ten kwam hij mocht daar namelijk
wèl rijden werd hij door de drie
mannen aangevallen. Hij liep een ge
broken neus en nog enige verwondin
gen op. Zyn echtgenote, die hem te
hulp kwam, werd gemeen in de rug
geschopt.
In Ned. Nieuw-Guinea is," met het
doel om steun te verlenen aan de ex
peditie naar het Sterrengebergte, een
landelijk comité opgericht onder de
naam „Comité Nieuw-Guinea Expedi
tie Sterrengebergte".
Het uit twaalf personen bestaande
comité is van oordeel, dat het mogelijk
is, in Ned. Nieuw-Guinea een bedrag
bijeen te brengen van f25,000.
Hiermede zou met name de zeer be
langrijk geachte doorsteek van het ba
siskamp der expeditie, in de Sibilvallei,
naar de hoofdplaats Hoilandia kunnen
worden verwezenlijkt.
Een algehele inzameling zal geschie
den via de Nieuw-Guinea Handelsver
eniging, door collectes op kantoren, het
geven van klassieke muziekavonden,
een postzegelactie, nachtelijke vispar
tijen en voetbalwedstrijden. Aan de
residenten en de hoofden van plaatse
lijk bestuur zal worden verzocht plaat
selijke acties te organiseren.
Volgens het Britse blad „Daily Te
legraph" zal premier Chroestsjew na
zijn Amerikaanse reis waarschijnlijk
naar Peking gaan, waar hij denkelijk
de herdenking van het tienjarig be
staan van de communistisch Chinese
volksrepubliek op 1 oktober zal bijwo
nen.
Mao Tse Toeng was in Rusland aan
wezig bij de herdenkingsfeesten van
1957, aldus het blad, en daarom zou
het haast een belediging zijn, als
Chroestsjew wegbleef van de Chinese
herdenking.
Het blad herinnert voorts aan Mao
Tse-Toeng's heimelijk verzet, tijdens
Chroestsjew's laatste bezoek aait Pe
king deze zomer, tegen het houden van
een topconferentie en wijst op het ont
breken van officiële Chinese reacties
op de uitwisseling van bezoeken tussen
Rusland en Amerika. Dit zou kunnen
betekenen, aldus het blad, dat China
buiten het vooroverleg daarover is ge
laten of deze bezoeken niet erg op
prijs stelt.
Chroestsjew heeft voor vandaag een
van zijn zeldzame persconferenties
aangekondigd, waarschijnlijk voor de
bespreking van de uitwisseling van
bezoeken met de Amerikaanse pre
sident.
President de Gaulle van Frankrijk
voelt, aldus berichten uit Parijs, niet
veel voor eenwestelijke topconferen
tie, voorafgaand aan het bezoek van
Chroestsjew aan de Verenigde Staten.
De president wil wel gaarne apart
besprekingen voeren met president
Eisenhower, wanneer deze in de
laatste week van deze maand naar
Europa komt, maar hij wil geen
conferentie van Adenauer, Macmil-
ian, Eisenhower en hemzelf, zoals
vooral jZou worden voorgestaan door
de bondskanselier en Eisenhower.
De Gaulle meent dat een dergelijke
conferentie de indruk zou kunnen ge
ven, dat de drie Europese staatshoof
den Eisenhower een soort machtiging
geven om mede namens hen met
Chroestsjew te spreken. Ook vindt de
Gaulle de plaats van West-Duitsland
niet gelijkwaardig aan die van Enge
land en Frankrijk, aangezien de bonds
republiek geen verantwoordelijkheid
buiten Europa heeft. Hij zou dus in
ieder geval Adenauer niet aan der
gelijk overleg willen laten deelnemen,
aldus bericht Le Monde.
Jozsef Revai, een van de oprichters van
de Hongaarse communistische partij
en lid van het centrale partyccrauté,
is dinsdag overleden.
NOODTOESTAND IN LAOS
v
Ipgs t r-, tU WMÊm MMèMÉMËÈÊM.
HONDERDEN paren kinderogen
volgden gistermiddag vanaf het
Zandvoortse strand hoe een straffe
wind honderden luchtballonnen in
zijn greep kreeg en ze landinwaarts
stuwde.
De ballonnenwedstrijd is een
jaarlijks terugkerend punt op het
programma van de Zandvoortse
V.V.V., maar steeds zijn de kinde
ren van de badgasten er weer en
thousiast voor. Ook nn vragen zij
zich weer gespannen af welke bal
lon de verste reis zal maken.
President Tubman van Liberia heeft
dinsdag geopperd dat „bevriende Afri
kaanse naties", zoals de. zijne, bemid
delen zullen tussen Frankrijk en de
Algerijnse opstandelingen.
Tubman opperde dit denkbeeld, toen
hij de gedelegeerden van negen, onaf
hankelijke Afrikaanse naties in de
Liberiaanse hoofdstad Monrovia ver
welkomde op de „vrij Afrika"-confe-
rentie. Tubmans voorstel kwam als een
verrassing. Een andere" verrassing was
een telegram met de beste wensen voor
het succes van de conferentie, afkom
stig van de Amerikaanse onderminis
ter van Buitenlandse Zaken, C, Dou
glas Dillon.
De negen landen die aan de confe
rentie deelnemen zijn Liberia, Libië,
Marokko, Ghana, Guinee, VAR, Ethio
pië, Tunesië en de Soedan.
„Mijn broeders, mijn vrienden," zei
Tubman. „Men kan een leger van een
miljoen man bestrijden, maar onafhan
kelijkheid is een miljoen ideeën en
men kan niet een miljoen ideeën be
strijden."
Over het Algerijns probleem zei hij:
„Wij geloven niet dat de erkenning
of niet-erkenning van Algerije, of de
eventuele breuk der diplomatieke be
trekkingen met Frankrijk, het Alge
rijnse probleem zou oplossen. Nodig is
bemiddeling door bevriende Afrikaanse
landen en door leden van de Ver.
Naties.
Zijn verklaring werd met applau:
ontvangen door alle gedelegeerden, in
clusief die van de Algerijnse „rege
ring-in-baliingschap". -
DEZOEKERS van de voorzitter van
D [je Westduitse bondsdag, dr.
Eugen Gerstenmaierdie deze voor
aanstaande politicus hadden bezocht,
vertrokken de laatste tijd enigszins
onthutst. Wanneer zij Gerstenmaier
namelijk de hand drukten kregen
zij een gevoel, alsof zij een elektri
sche schok kregen
Zelfs degenen onder hen, die in
de eerzame Westduitse politicus een
„geladen figuur" sagen, werd dit
toch te machtig. Resultaat: omzich
tig gevoerde telefoongesprekken
met Gerstenmaiers secretaresse.
Schudde zij hem wel eens de hand
en zo ja, had zij dan ook dat eige
naardige „schokgevoel"?
De secretaresse waarschuwde een
functionaris en die stelde, „uit de
eerste hand", een onderzoek in. Het
resultaat was schokkend: er was
een nieuwe vloer van plastiek in
Gerstenmaiers werkvertrek aange
legd en dit had ertoe geleid, dat de
voorzitter der Westduitse Bondsdag
letterlijk was „opgeladen" met sta
tische elektriciteit. Wanneer hij nu
een bezoeker de hand schudde „ont
laadde" hij zich weer enigszins, tot
Dr. GERSTENMAIER
pijnlijke
noemde.
verbazing van laatstge-
Het euvel is thans verholpen. De
vloer van plastiek is weggehaald en
ir. Gerstenmaiers statische elektrici
teit is weer tot de voor elke mens
normale hoeveelheid gedaald.
Ex-keizerin Soraya heeft tij
dens de tweede dag van haar
verblijf in Noordwiik reeds vol
op van zee en strand genoten.
Zij verbleef geruime tijd op het
strand, dook in zee en maakte
een rit te paard. Deze foto werd
tijdens de rit genomen. Naast de
prinses haar broer, prins Byra.
De 14-jarige Marrie Remis uit de
Waalstraat te Rhoon is dinsdagmiddag
in de Oude Maas bij het zwemmen
verdronken. Hij was met een vriend
te water gegaan,
Twee onderwijzers van de Ned, her
vormde driexnansschool te Stroe (ge
meente Barneveld) zijn betrokken ge
weest bij een verkeersongeluk te Sar-
nen in Zwitserland. Een van hen, de
24-jarige heer A. Schans uit Baarn
werd gedood, de ander, de heer A.
Kleijer uit Voorthuizen werd ernstig
maar niet levensgevaarlijk gewond.
De heer Schans, die samen met de
heer Kleijer een vakantietocht per
scooter maakte, is te Samen in de om
geving van het Vierwoudstedemeer ge
slipt. Beide mannen vielen. De heer
Schans werd overreden door een ach
terop komende scooter. heer Kleij
er kon zijn vader in Voorthuizen de
volgende dag zelf telefonisch van het
gebeurde op de hoogte stellen.
De heer Schans was ongehuwd.
De schoolraad van de Amerikaanse
stad Little Rock heeft onverwachts be
sloten de vier middelbare scholen in
de stad, die op 12 september van het
vorige jaar door gouverneur Faubus
van de staat Arkansas zijn gesloten en
op 8 september a.s. zouden worden
heropend, reeds op 12 augustus te
openen. De schoolraad heeft hiermee
kennelijk ten doel gouverneur Faubus
vóór te zijn. Deze is er nl. fel tegen,
dat er negers op deze tot dusver
blanke scholen worden toegelaten en
er gaan geruchten, dat hü van plan is
het parlement van Arkansas opnieuw
in buitengewone zitting bijeen te roe
pen om te verhinderen dat de scholen
heropend worden.
In totaal 2ullen nl, zes negerleerlin
gen de lessen op de vier scholen gaart
volgen. Faubus heeft voorgesteld op
twee van de vier scholen negers toe te
laten en de twee andere „blank" te
laten. De rechtskundige adviseur van
de schoolraad betwijfelt echter of dit
voorstel wel in overeenstemming is
met de wet.
Gouverneur Faubus was zelf niet in
Little Rock, toen de schoolraad dins
dag zijn besluit nam om de scholen
vroeger te heropenen. De motie om de
scholen reeds volgende week te her
openen werd dinsdag tijdens de ver
gadering van de schoolraad ingediend
door Ted Lamb, een van de drie leden,
die grote tegenstanders zijn van
Faubus' schoolpolitiek en thans een
meerderheid in de raad vormen.
DE NOODTOESTAND is afge
kondigd in vijf van de tien
provincies van Laos,waar grote
legers communistische opstande
lingen de laatste dagen terrein
hebben gewonnen.
Zoals gemeld zyn in het gebied
van Houei Chinezen het land bin
nengekomen om de rebellen te
helpen. Ook üit Noord-Vietnam
hebben de communistische op
standelingen steun gekregen.
De minister van Buitenlandse Za
ken van Laos zei gisteren dat de
communistische troepen op sommige
plaatsen viif tig kilometer diep hét
land zijn binnengedrongen. Hij
noemde de toestand zeer ernstig:
De minister had Dag Hammar-
skjoeld, de secretaris-generaal van de
V.N., telegrafisch op de hoogte ge
steld van „een campagne van Intimi
datie", die dtoor het communistische
Vietnam tegen Laos wórdt gevoerd.
De regeringsstrijdkrachten hebben
parachutisten afgeworpen, in de pro
vincies Phong Saly en Sam Neua, waar
dé rebellen de laatste dagen belang
rijke successen hebben geboekt. Het
Laotisehe leger organiseert ook anti-,
guerrilla-eenheden in deze gebieden.
Bij de Geneefse overeenkomsten van
juli 1954 werd het voormalige Frans
Indo-China als volgt „verdeeld": De
communistische Vietminh kreeg Noord-
Vietnam en zou Zuid-Vietnam, Cam
bodja en Laos verlaten. Het duurde
echter tot 1957 voordat Laos tot een
akkoord kwam met een. andere com
munistische groep, de Pathet-Lao be
weging, die tot dan toe de twee noor
delijke provincies van Laos bezet "hield.
Enkele Pathet-Lao leden kregen bij
het akkoord van-1957 ministerszetels in
de regering van Laos r en onderdelen
Bij het station Wezep op het traject
ZwolleAmersfoort is vanochtend een
goederenwagon van de N.S. door een
as gezakt. Hierdoor werden de dwars
liggers over een afstand van ongeveer
2Vz kilometer beschadigd. Tussen We
zep en Oldebroek werd het treinver
keer tijdelijk over enkel spoor ge
leid. De treinen hadden geringe ver
traging.
NB
QAN&
«lEHiWNt
,vvw.£*r ij*
van het rode verzetsleger werden, bij
de regeringsstrijdkrachten onderge
bracht.
Bij de verkiezingen van 1958 boek
ten de communisten, in Laos behoor
lijke winsten. Een linkse regering
dreigde. De prorwesterse minister
Phwi Sananikone slaagde er toen ech
ter in volmachten van't parlement te
krijgen waardoor hü een tijdlang
zonder volksvertegenwoordiging zou
kunnen regeren. Verkiezingen, die
dit jaar hadden moeten plaatsheb
ben gingen niet door.
Het schijnt dat de communisten nu
in eerste instantie van plan zijn de
twee noordelijke provincies weer te
bezetten, aangezien zij menen dat de
regering van Laos het akkoord van
1957 heeft geschonden.
SCHIPPER Mathe Rijff is er gister
middag ua veel moeite en met
hulp van veie anderen in geslaagd
twee zwemmers, die bij het strand van
Midsland op Terschelling in moeilijk
heden raakten en naar zee afdreven,
met de. Roode Krnisvlet in veiligheid
te brengen. Het was echter op het
strand zó druk dat redder en geredden
elkaar uit het oog verloren en geen
kennis met elkaar hebben kunnen ma
ken.
Ondanks de eb en de zware rollers
was het tweetal, een heer en een da
me, ver in zee gegaan. Toen de bad
meester ontdekte, dat zij ondanks
pogingen het land te bereiken, naar
zee afdreven sloeg hij alarm. De
Roode Kruisvlet werd in het water
gebracht en schipper Mathe Rijff
nam het roer.
Door de zware branding miste de vlet
bij de eerste poging de zwemmers
op tien meter. Een werpboei met
een lijn bracht echter uitkomst, doch
door twee overslaande zeetjes wer
den twee van de drie opvarenden
van de vlet overboord geslagen. Zij
wisten echter weer op het vaartuig
te komen.
Pogingen om, met de geredden op
sleeptouw, het land te bereiken lie
pen op niets uit. Geoefende zwem
mers probeerden van het strand af
met een lijn naar de vlet te zwem
men, doch tweemaal brak de lijn
De derde maal ging het goed en met
de trekkracht van véle handen, werd
de vlet op het strand gezet. In het
gewoel van de vele badgasten kreeg
de schipper echter geen kans het ge
redde tweetal de hand te drukken
(Van onze Haagse redactie)
Prof. dr. J. E. de Quay, die naast mi
nister-president, pok minister van Al
gemene Zaken is, is bij Koninklijk Be
sluit benoemd tot minister van De
fensie a.i. Dit is geschied in verband
met het ontslag van de heer S. J. van
den Bergh als minister van Defensie.
Prof. De Quay blijft minister van De
fensie ai, tot in de vacature zal zijn
voorzien.
IN de luchtdrukverdeling komt
weinig verandering. Ten zuid
westen van Ierland handhaaft zich
een hogedrukgebied en aan de noord-
westfiank daarvan koersen enkele
storingen in de richting van Scandi
navië. Wel is de baan van de storin
gen, die van tijd tot tijd veel bewol
king veroorzaken, wat zuidelijker
geworden. De matige wind handhaaft
zich in de westhoek en de tempera
turen in de van de Noordzee aange
voerde lucht bereiken waarden, die
vrijwel normaal zijn voor de tijd van
het jaar. Regen van enige betekenis
is niet te verwachten. Meer naar het
Tuiden, in Frankrijk en ook in Duits
land, is het weer zonniger en iets
warmer. f.. -
