Johan Bodegraven
onthult geheim
NCRV-actie
x Z... N":
van
4
DOEL: IV2
MILJOEN
Emmertje water halen
en Syrië boos
rood-China
Egypte
op
Vrouwen en meisjes
Beloofde Macmillan
iets te veel? I
MARCONIST:
IK BEN
wenst goede
betrekkingen met Bond
Havenstaking in Amerika
bezorgt veel overlast I
Algemeen
politiek debat
Betrekkingen in
gevaar
r
D
Datum topgesprek
zou binnen enkele
clagen bekend zijn
Huidige generatie in
West-Duitsland
niet aanspra
Extra moeilijkheden
op staalmarkt
VRIJDAG 2 OKTOBER 1959
ZEVENTIENDE JAARGANG N©. 4413
v
giro 353535ma hiircrsam
W
NA BESCHULDIGING IN PEKING
Sluiting?
Genegeerd
Gedood door vallende takel
BELANGSTELLING
GIRONUMMER
Moorcl op passagiere
TWAALF MILJOEN JODEN
Lof voor de Gaulle
Overleg tussen regering
en Stichting voortgezet
IXrecteur: H. DE RUIG
J
V
Hoofdredacteur: Ur. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
lïïim
lp!!
flotterium: vViitc ae Witftstraai ieiei nsroo i.\
Portbut 1112 Postgiro No. 424519
lach ten diensr a oon nemen ten 10 3019.30 uur
Zaterdag» 17)fl uur Telefnoh U570O.
rtuygtnspmn tettioor taa4oi ta üjnen).
Postbus 1091 - Postgiro No 124867
Klachtendtenst 18.30— ia.3i Teieloon 36256Ö
Souiwep 13? Telei «70
Thomas Kemoisstniai 6p - M«t 05451
•i-Grarenhae*
Dordrecht:
Schiedam:
Ajownnementsprlj» 81 cent pe, weeft r tic pc, maana. .'.du per
fcws.-taal. U>s» nummers cent Verschilnt dmïeiMw
(Geldis tot zaterdagavond}
ZWAKKE «VIN».
Droos en zonnis vreer met ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaas. Vannacht hier en daar mist.-
Zwakke wind.
Morgen: zon op: 6.42 Maan op: 7.44
onder: 18.15 onder: 18.50.
E algemene politieke treschouwin-
gen zijn achter de rug. De eer
ste dag verliep uitermate kalm. De
onderscheidene fractievoorzitters hiel
den ieder een eigen betoog waarin
zij onderwerpen, die zij zelf uitkozen,
behandelden. De betogen waren dus
niet op elkaar afgestemd. Het ingaan
op eikaars beschouwingen begon op
de tweede dag bij de replieken. Van
daar dat die veel levendiger waren
Toen kwam er discussie. Toen kwa
men er interrupties. Toen kreeg men
vat op elkaar.
Als wij ons de vraag stellen hoe
het kabinetsscheepje te midden van
dit alles gevaren Is, dan kunnen wij
zeggen dat het tussen de klippen door
gezeild en in veilig water beland is.
Er was maar één motie van de
P.v.d.A. over de inpoldering van de
Lauwerszee. Er was in de Kamer
een sterke stroming P.v.d.A.,
AH. 'en C.H. hebben zich duidelijk
"uitgesproken ten gunste van op
zijn minst de afsluiting van de
Lauwerszee. De veiligheid van Fries
land en Groningen en een goede af
watering van Groningen, Friesland
en Drente vergen dit.
Maar minister Korthals stond sterk
toen hij, in een korte interventie, er
voor pleitte nu geen uitspraak te doen,
maar dat te doen bij de behandeling
van de begroting van Waterstaat.
Dan zulten alle stukken op tafel lig
gen. Dan kan de eerst verantwoorde
lijke minister de zaak met de Kamer
behandelen. Ook de heer Burger zag
de redelijkheid van dit standpunt in
én stemde ermee in dat de door hem
ter zake ingediende motie bij de be
handeling van de begroting van Wa
terstaat zou worden behandeld.
Het scheepje is nu langs een klip
gevaren, maar het Kabinet zal er
goed aan doen zich ervan bewust te
rijn dat de klip in zijn vaarwater
blijft liggen. Als het besluit een af-
sluitdam voor de Lauwerszee te leg
gen Is het er zeker van dat het niet
op die klip zal varen.
j-
VOOR SURINAME
ANDERHALF MILJOEN GOL
DEN wil de NCRV bijeenbren
gen met de donderdagavond ge
starte actie. Lukt dat, dan kan
over anderhalf jaar het nieuwe
diaconessenhuis in Paramaribo
compleet met laboratoria, rönt-
genafdeling, operatiekamers,
apotheek, polikliniek en zuster
huis gereed zijn.
J
(Van onze radio- en tv-redacteur)
OHAN BODEGRAVEN heeft gisteren in de eerste steravond
van de NCRV een grootse come back beleefd. Reeds in zijn
spraakwaterval had hij de zaal in Aalsmeer volledig in de
hand. Helemaal de oude werd hij bij de aankondiging van een
nieuwe radio-actie onder de naam „4 maal Z...N", een actie die tot
doel heeft de bouw van een diaconessenhuis in Paramaribo. „Heerlijk
dat wij het mogen doen", zei de populaire radioman, wiens stem
enkele jaren niet in de ether heeft geklonken, omdat hij zich moest
wijden aan zijn taak als hoorspelregisseur.
Het was de come back van Johan Bodegraven, maar het was mis
schien nog wel meer de come back van het beroep op onbaatzuch
tige naastenliefde, dat in tal van gokacties door hebzucht dreigt te
worden overwoekerd. Johan Bodegraven begon met voor te lezen
uit zoals hij zei het boek dat ons het liefst is: de bijbel, uit
1 Cor. 13, waar het gaat over de liefde. „Zij Zoekt Zich Zelf Niet"
las Johan Bodegraven voor. En daarmee onthulde hij de betekenis
van de lettercombinatie ,,4 maal Z....N".
HET Kabinet Is er tussen door ge
zeild. Dat gevoel hebben wij
meermalen gehad. Want bij sommige
onderwerpen omzeilde het Kabinet
de punten waar het eigenlijk om ging.
Dat was zo bij de vragen die ge
steld werden over het loonbeleid. Wij
hadden willen weten wat de rol van
de regering nu precies bij de beslis
singen over verschillende c.a.o.'s
was geweest. Er is in het land veel
kritiek te dezer zake op de regering
uitgeoefend. Wat zou nu beter zijn
geweest dan in de Kamer precies te
vertellen welke de rol in dezen was
geweest van de regering.
Maar op de duidelijke vragen te de
ter zake kwam geen antwoord. De re
gering zette omstandig uiteen dat ze
een rol had gespeeld. Maar dat was
ten slotte heel Nederland al wel dui
delijk geworden. Over de aard van de
rol echter vernamen we niets.
Ten aanzien van de landbouwpoll-
tiek was de regering iets duidelijker.
Maar naarmate de duidelijkheid iets
toenam, steeg het gevoel van bezorgd
heid. Wij herhalen hier de in de Kamer
uitgesproken hoop dat het overleg van
de Minister van Landbouw met het
Landbouwschap niet alleen een preci
sering van zijn beleid, maar ook be
vrediging zal schenken.
In de grote lijn van het financieel-
économisch beleid oogstte de regering
in het algemeen de instemming der
Kamer. Maar de zaak zal daar bij de
algemene financiële beschouwingen
pas goed uit de verf komen.
Over de herziening van het vennoot
schapsrecht volhardde het Kabinet tot
ons leedwezen in zijn vaagheid met
betrekking tot de opdracht aan de
Staatscommissie.
Ook op de dringende vraag om spoed
te betrachten met de indiening van
een loonwet was het antwoord ontwij
kend. Aan de voorbereiding zou met
spoed worden gewerkt. Maar deze
hoopvolle mededeling werd weer ver
zwakt door de daarbij gevoegde op
merking dat men met de vrijere loon
vorming eerst enige ervaring moest
opdoen.
Wij nebben de indruk gekregen en
daar zijn wij verheugd over dat de
regering voor de bezwaren tegen al te
grote V.H.M.O.-scholen begrip had en
dat zij' tegen splitsing en de instelling
van dependances in die gevallen waar
dat niet nadelig werkt op het leraren-
tekort,- geen bezwaar zal maken.
AL met al is onze conclusie dat wij
de daden van het Kabinet nu ver
der maar moeten afwachten
De minister-president heeft duide
lijk gesteld dat zij di- een christelijk-
sociaal beleid voo staan wezenlijke
elementen en grondtr *kken daarvan
la 't beleid der regering zuilen terug-
Door de aanhoudende droogte issoeneren. Zo kan men nu huisvrouwen
men er in het Westduitse stadje Siegenen kinderen in de rij zien staan voor
toe overgegaan het drinkwater te rant-een emmertje water.
In de betrekkingen tussen de Ver.
Arabische republiek (Egypte en Sy
rië) en communistisch China is een
crisis ingetreden na de toespraak, die
de Syrische communistische leider Ka-
led Bagdasj te Peking, ter gelegenheid
van de viering van het tienjarig be
staan van de Chinese volksrepubliek,
heeft gehouden, Bagdasj noemde de
Ver. Arabische Republiek hierin een
„marionet" van de Ver. Staten.
DE VAR heeft te Peking tegen de
toespraak van Bagdasj geprotesteerd.
Radio-Caïro riep" vanmorgen een be
richt om van het Egyptische dagblad
„Al Goemhoeria", inhoudend dat de
ambassadeur van de VAR te Peking,
dr. Tarzi, die zich thans in Egypte be
vindt, „tot nader order" niet naar zijn
standplaats zal terugkeren.
„De regering van de VAR wacht het
antwoord van de communistisch-Chi-
nese autoriteiten op haar protest af al
vorens haar houding te bepalen", al
dus „Al Goemhoeria". De zaakgelastig
de van de VAR te Peking is naar Cairo
teruggeroepen.
vinden. Wij namen daarvan met vol
doening kennis.
Als dal werkelijk gerealiseerd wordt
zullen dingen die nu omzeild zijn, niet
meer omzeild worden.
In dat vertrouwen wachten wij het
beleid in het jaar dat komt af,
Volgens het dagblad „Ai Ahram"
te Cairo, overweegt de VAR een ver
zoek aan de Chinese volksrepubliek tot
sluiting van haar consulaat te Damas
cus, daar dit „ongetwijfeld de activiteit
voortzet van de verboden communis
tische partij".
Duizend Egyptenaren, die waren uit
genodigd voor een ontvangst op de
communistisch-Chinese ambassade in
Cairo ter gelegenheid van de viering
van het tienjarig bestaan der Chinese
volksrepubliek, hebben aan deze uit
nodiging geen gevolg gegeven, aldus
meldden de Egyptische bladen van
vandaag.
Slechts 150 personen hebben de re
ceptje bijgewoond.
Het Franse persbureau AFP meldt
uit Damascus dat geen enkele Syrische
gezagsdrager is verschenen op de al
daar door het communistisch-Chinese
consulaat-generaal gegeven ontvangst.
Ook geen der uitgenodigde vooraan
staande Arabieren heeft de receptie
bijgewoond. Slechts leden van de con
sulaire korpsen te Damascus van com
munistische staten en onderdanen van
die landen waren op de ontvangst aan
wezig.
(Van onze correspondent)
De 67-jarige E. Buter uit Haarlem
is op de werf van Grootes en Buter
te West-Knollendam getroffen door
een takel va nongeveer 100 küograrr
die bij hijs-werkzaamheden viel. Dr
heer Buter, die de vader van een dei
firmanten was, is zwaargewond naai
het gemeenteziekenhuis te Zaandam
vervoerd, waar hij later is overleden, I
De NCRV had eigenlijk na de vo
rige succesrijke geldinzamelingen be
sloten niet meer dergelijke acties te
voeren. Maar toen de Surinaamse
stichting diakonessenarbeid een be
roep oj» haar deed, heeft ze toch maar
de. hand over-'het .hart- gestreken en
haar volledige medewerking toege
zegd.
De NCRV heeftvoor deze actie
contact gezocht met- alle vrouwen
en meisjesorganisaties. Zeventien
duizend enveloppen zijn verzonden
om de vrouwen te activeren.
Op de enveloppe stond:„Niet
openen voor 1 oktober 21 uur". Uit
tal van reacties bleek evenwel, dat
vele dames hun nieuwsgierigheid
niet hadden kunnen bedwingen;
Reden waarom als onderwerp voor
da spraakwaterval gekozen was: „Is
een vrouw nieuwsgieriger dan een
man?"
Ook de jeugd Is ingeschakeld
voor de verkoop van kaarten waar
op een jonge Surinaamse verpleeg
ster staat afgebeeld. Dit meisje
werkt nu in „Bronovo" te Den Haag
en hoopt later in Paramaribo in het
te bouwen diakonessenhuis te kun
nen werken.
Dat er belangstelling voor de actie
zal zijn lijdt geen twijfel. Nog voordat
Johan Bodegraven gisteravond voor de
microfoon kwam, waren er al enkele
giften binnengekomen.
De stichting heeft ook al opmerke
lijke blijken van medeleven ontvan
gen. Zo bood de K.L.M. de heer Bode
graven de reis naar Suriname om zich
daar te oriënteren gratis aan en een
grote onderneming heeft het drukken
van de tienduizenden affiches voor
haar rekening genomen.
Achter de radiocampagne staat dus een
visuele „veldslag". „Ik moet toegeven",
zei de heer Hoek van de NCRV ons,
„het is een moeilijke actie. Suriname
is ver weg en velen zijn onbekend met
het werk van de diakonessen, maar we
zullen een beroep doen op het hart
van de mens."
Dit is de eerste actie in Nederland
waarbij alle vrouwen en meisjes op
geroepen worden mee te helpen aan
de verwezenlijking van een zo diep
menselijk project.
Het hele diakonessencomplex zal in
Nederlands geld ongeveer ƒ3.500.000
kosten. Alle hoop is gericht op de
N.C.R.V .-actie.
Het gironummer van de actie luidt:
35.35.35. Gemakkelijk te onthouden
voor iedereen die bedenkt dat de
NCRV 35 jaar bestaat.
Een woensdagavond door de Britse
premier Macmillan op een verkiezings
bijeenkomst in Schotland afgelegde
verklaring dat binnen enkele dagen
de datum van een topconferentie zal
worden vastgesteld, heeft in het Brit
se ministerie van Buitenlandse Zaken
enige verwarring veroorzaakt.
Van bevoegde zijde werd verno
men dat er nog geen datum is vast
gesteld en dat het onwaarschijnlijk
is dat voor 8 oktober, de dag van de
algemene verkiezingen in Groot-
Brittannië, een bekendmaking over
de datum van een topconferentie zal
worden uitgegeven.
Het is voor het ministerie moeilijk
commentaar te leveren op uitlatingen
van de minister-president en de mi
nister van Buitenlandse Zaken die zijn
uitgesproken in het vuur van een po
litiek debat en waarvan de juistheid
moeilijk is vast te stellen.
Van diplomatieke zijde te Londen is
vernomen dat de bondgenoten te ver
staan zouden hebben gegeven, dat
zij liever het resultaat van de
verkiezingen willen afwachten al
vorens besprekingen te houden over de
vorm en het tijdstip van toekomstige
ontmoetingen met de Russen op hoog
niveau.
Macmillan heeft in de verkiezings
campagne gesuggereerd dat het vooral
zijn werk is dat een topconferentie':zal
worden gehouden.
Het gezaghebbende Amerikaanse
blad New York Times schrijft, dat7.de
Amerikaanse regering van mening, is,
dat de volgende stap bij de onder
handelingen met de Russen een top
conferentie zal zijn. -ir».
Volgens goedingelichte kringen yin
Washington meent de Amerikaanse-re-
geroing, dat een hervatting van deriop
dood spoor geraakte conferentie van
de ministers van Buitenlandse Zaken
niet veel zal uithalen, aldus het blad.
En daarom maakt men in Washing
ton plannen, die gericht zijn op een
bijeenkomst van de regeringsleiders
van de V.S., Engeland, Frankrijk en
de Sowjet-Unie. Besprekingen hier
over met onze westelijke bondgenoten
zijn gaande.
JAPAN worstelt nog steeds met de na
ween van. de stormramp die het land
dezer dagen heeft geteisterd. Op tal van
plaatsen staan huizen onder water.
Honderden mensen worden nog ver
mist. Deze foto toont een ondergelopen
straat in een buitenwijk van Tokio.
De marconist van het Nederlandse
schip de „Utrecht", W. van R. houdt
vol dat bü niets te maken heeft met
de dood van de 23-jarige mevronw
Lynn Kauffman, een passagier van
het schip, wier lijk in de haven van
Boston was aangetroffen nadat het
schip vertrokken was.
De advocaat van de marconist, die
woensdag is gearresteerd- onder ver
denking van móórd, meent dat de on*
schuld van Van R. kan worden vast
gesteld. Hij zei dit donderdag tegen
over verslaggevers na een eerste on
derhoud met de marconist.
Op zijn verzoek is Van R. nu nog
niet in staat van beschuldiging ge
steld. Dit gebeurt pas op 6 oktober.
Daardoor heeft de advocaat, Fonta-
na, gelegenheid zich in de zaak in
te werken.
Volgens de politie had Van R. tij
dens een lang verhoor bepaalde feiten
toegegeven ,maar ten slotte weigerde
hij een verklaring te ondertekenen
waarin deze dingen waren vastgelegd.
Een rechtskundige van het Neder
landse consulaat-generaal in New York
leverde donderdag kritiek op het feit
dat Van R. vijftien uur door de po
litie is verhoord zonder dat hij bijstand
van een advocaat had gekregen.
Van R. heeft tijdens een kort ver
hoor voor een rechter in Brooklyn ge
zegd dat hij niet alles had begrepen
van de terminologie die de politie
woensdag bij zijn arrestatie had ge
bruikt.
Blijkens een publikatie van het
joodse wereldcongres zijn er op het
ogenblik ongeveer 12.000.000 joden op
de wereld, van wie ruim zes miljoen
in Amerika, ruim drie miljoen in Eu
ropa (waarvan twee miljoen in de Sow
jet-Unie) en twee miljoen in Azië
(waarvan 1.800.000 in Israël).
Premier Ben Goerion van Israël
heeft in een vraaggesprek met een
verslaggever van het liberale blad
Haaretz aangedrongen, op het aan
knopen van vriendschappelijke betrek
kingen met West-Duitsland.
Ben Goerion verklaarde dat de hui
dige generatie in- Wëst-Diiifriahd. niét
aansprakelijk kan worden-gesteld, voor
de misdaden, die de Nazi's .bedreven
hebben. Wanneer wij dit wel zouden
doen, zouden wij ons schuldig maken
aan rassenhaat,aldus de Israëlische
premier. Ben Goerion maakte - een on
derscheid tussen de nieuwe generatie
Duitsers en die uit Hitiers dagen. Hij
zei, dat het Duitse volk. verantwoorde
lijk was voor de daden van zijn leiders
ten tijde van het Hitler-bewind. Ik ben
echter wel van mening, zo vervolgde
Ben Goerion, dat de Oostduitsers
moordenaars en schurken zijn, omdat
zij zich niet verantwoordelijk voelen
voor de daden die zij hebben begaan.
De Westduitsers hebben deze verant
woordelijkheid wel aanvaard. Hij ver
klaarde, dat Israël de vriendschap van
West-Duitsland moet zoeken, evenals
die van andere volkeren, daar „Israël"
die vriendschap nodig heeft".
Ben Goerion sprak voorts van een
mogelijke nauwe samenwerking tus
sen Israël en Frankrijk, speciaal LVjai.
de vrije Afrikaanse volkeren. President
de Gaulle heeft begrepen dat het ohr
mogelijk is om de Afrikaanse volkeren
te blijven regeren en daarom hééft hij
alle onder Frans beheer staande gebie
den in Afrika de mogelijkheid gege
ven om met Frankrijk te-breken,
Ben Goerion noemde de Gaulle niét
alleen een groot .patriot, maar ook: een
van de belangrijkste staatslieden van
de wereld. Hij zei dat de Gaulle „één
man is met een grote visie, die de
sociale en politieke vraagstukken bp
menselijke wijze benadert".
De Israëlische premier verklaarde
dat - zijn land niet tegen Frankrijk zal
stemmen zo -de Algerijnse kwestia -in
de V.N. ter sprake mocht worden ge
bracht en een stemming hierover mocht
worden uitgelokt. 'r - vjï,::
Advertentie)
Vraagt Inlichtingen
bij uw handelaar of bü
INVENTU M - Bllthoven
Het werk in de havens aan de Ame
rikaanse oostkust, van Maine in het
noorden tot aan de Golf van Mexico In
het zuiden, ligt vandaag voor de tweede
achtereenvolgende dag stiL Gisteren
legden ongeveer 100.000 man het werk
neer omdat onderhandelingen over een
nieuwe CAO waren afgebroken Eén,
belangrijk district in New York, de sUS'
deling Brooklyn van de bond van ha**
venarbeiders, die ongeveer 10.000 leden
telt, heeft echter opdracht gegeven het
werk vandaag te hervatten. ?*-•■
Het is overigens niet uitgesloten dat
de staking zich zal uitbreiden tot dé
westkust, waardoor het héle vrachtver
voer per schip aan beide kusten lam
gelegd zou worden.
De staking bezorgde gisteren meteen
al veel overlast. Het Amerikaanse pas
sagiersschip Constitution wordt naar
Halifax gedirigeerd inplaats van naar
New York en de 983 passagiers zullen
met een speciale trein naar New York
worden gebracht. Diezelfde trein neemt
passagiers voor het schip mee terug. Op
deze wijze.zal de Constitution dinsdag,
normaal naar Europa kunnen vertrek
ken. Verscheidene buitenlandse sché
pen konder echter niet meer naar an
dere havens worden gedirigeerd, zodat
hun passagiers bij aankomst in New
York zelf hun bagage moesten behan
delen.
De handel in de oostelijke helft van
de Ver. Staten lijdt zwaar onder de
staking. Bovendien wordt de situatie
op de staalmarkt er verder door ge
compliceerd. Door de staking wordt de
invoer bedreigd van staal uit het bui
tenland, die van groot belang is voor
ae Amerikaanse industrie nu de arbei-
jtsrs uit de staalindustrie al sinds enige
tijd niet meer werken.
Het aantal arbeiders dat in de Ver.
Staten werkloos is als gevolg van sta
kingen wordt thans geraamd op meer"
dan een miljoen.
De zaterdag begonnen besprekin
gen tussen de regering (vertegenwoor
digd door de ministers Van Rooy en
De Pous en de staatssecretaris Rooi--t
vink) en de looncommissie namens het'
bestuur van de Stichting van de Ar-.,
beid zou vandaag haar mondeling toe- -
gelichte zienswijze schriftelijk aan
regering mededelen.