De huren (I)
Rudolf Mengelberg
overleden
i
m
Leiders van rebellen nog
steeds welkom in Parijs
CAMERAMANNEN VAN DE
WAL IN DE BOOT
op Schiphol
WEDUWE VERLIEST DRIE
KINDEREN BIJ BRAND
Wigny geeft Euromarkt
versnelling van 7 jaar
Gaf Abbas toe?
Spoor van inbrekers door
handdoeken gemarkeerd
Japanse prinses
Eisenhoiver 69
EF
Koningin steunt
voorstel. vajL
haar moeder
Kerkbouwactie
N. H. Kerk
Twee jonge Duitsers
gearresteerd
mstssmm
Prins brengt bezoek
aan landgenoten
in BRAZILIË
Prinses schreef dit:
In slaap door vuur verrast
Verslagenheid in
Heeze fN.-B J
(plannen gisteren ingediend)
i
li
lil
WOENSDAG 14 OKTOBER 1959
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4423
/-
Directeur: R. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
OUD-DIRECTEUR VAN
CONCERTGEBOUW
v - 'r^
Beleidsverklaring
- iiv stUzwijgea gehuld -
Iti rcidioivinkel
J
Opnieuw tegenslag
Spaarregeling ambtenaren
I januari in werking?
m
BotUrtJjau
Wttt* d* WiUu&raai 20 - 'JL'ftiex. 115700 ié Li
i?12 42451# 44
tCUchtenal«aBt abonnementen I8.au—19jo uue
zaterdag# 17—18 uur. Telefoon 115700.
Huygcnepleui 1 - Teletooc 183487 0 üjocn)
Postbus 1081 - Postgiro No, 131867
KlBChtendienst: 18.30—18.se Telefoon 36256#
ScuJwag 132 Taks. «70.
Thosnas Ksmplsmrsat 6» - '-lef. 65451.
VOrarenlute;
DaMmU!
aeniaduu
LSeS maand. 7.90 pet
kwartaal. Uw nummers IS cent. Varschlint dasclliit*.
(Geldig tot donderdagavond)
VRIJ ZONNIG.
Droog en overwegend zonnig weer. Koude nacht met
bier en daar mist. Ongeveer dezelfde middagtemperafu-
rcn. Zwakke wind.
Morgen: Zon op: 7.03 Maan op: 17.08
onder: 17.48 onder: 5.33
(Van een medewerker)
IN de regeringsnota van 25 juni
van dit jaar werd een huurverho
ging van 20 pet. per 1 januari 1980
voorgesteld. In de loop van het Ka
merdebat werd deze datum drie maan
den later gesteld.
Er komt dus op I april a.s. een
nieuwe huurverhoging. Het is goed ora
vast te stellen, dat er noch in de Ka
mer noch elders serieuze stemmen
zijn opgegaan, die de noodzaak van
'n huurverhoging ontkennen. Menings
verschil is er slechts over de wijze, het
tempo en de bestemming der huur
verhoging.
Toch kan men zich niet aan de in
druk onttrekken, dat voor velen in den
lande de wenselijkheid, om maar niet
te spreken van de noodzakelijkheid,
van de huurverhoging allerminst vast
staat. Dat Is jammer, omdat zodoen
de veel kiezers het gevoel krijgen, dat
hun opvattingen geen weerklank vin
den in het parlement.
Dit komt doordat velen er nog te
weinig van doordrongen zijn, dat ons
huurpeil thans te laag is. Zulks blijkt
uit de groeiende last, die de subsi
dies op de nieuwbouw op ons staats
budget uitoefenen. Zulks blijkt ook
hieruit dat de huurverfcouding tussen
vóór- en naoorlogse woningen een be
lemmering vormt voor een doelmatige
verdeling van de woonruimte.
at de subsidies op de nieuwbouw
U langzamerhand te zwaar gaan
drukken op de staatsbegroting blijkt
uit de cijfers. De bedragen, die jaar
lijks nodig zijn om de particuliere cn
de woningwetbouw te subsidiëren, rijn
namelijk sinds 1930 van veertig mil
joen gulden tot bijna 't tienvoud daar
van opgelopen. Deze ontwikkeling
moet niet alleen iedere minister van
Financiën, maar ook iedere belasting
betaler zorgen baren.
Naar onze mening moet In principe
iedere valide werknemer die werk
heeft, in staat zijn om de huur van
zijn woning te betalen. Omdat in de
praktijk voor grote groepen van ons
volk zodoende een onaanvaardbaar
groot deel van het inkomen voor de
huur zou worden bestemd, zal het wel
niet mogelijk zijn deze gedachte op
vrij korte termijn te verwezenlijken.
Op den duur moet dit echter wei het
doel van de huurpolitiek zijn.
Het te lage huurniveau vormt ook
een belemmering voor een doelmatig
gebruik van de beschikbare woonruim
te. Ieder die wel eens om zich heen
kijkt kan vaststellen dat, hoewel een
zeker huurverschil tussen oude en
nieuwe woningen met het oog op het
verschil In woongenot wel verant
woord Is, dit doorgaans te groot is.
Er bestaat zodoende voor kleiner
wordende gezinnen geen prikkel om
de grotere (oude maar goedkope) wo
ningen tg ontruimen en naar kleinere
(nieuwe maar dure) woningen te trek
ken.
r_j ET is duidelijk, dat er geen be-
n ter middel zou zijn om aan de
weet te komen welk huurverschil tus
sen oude en nieuwe woningen voor het
publiek aanvaardbaar Is, dan de wer
king van een vrije markt voor huur
woningen. Men zal dan immers rela
tief dure woningen mijden en relatief
goedkope woningen willen betrekken.
De vrije markt zal zo op den duur tot
een nivellering der huurverschillen
leiden. Zolang er nog een woning te
kort is, is deze vrije markt echter on
mogelijk.
De regering kan dus slechts probe
ren om op grond van zo goed moge
lijke benaderingen een zodanig huur
verschil tot stand te brengen, dat, wan
neer de vrije markt hersteld kan wor
den, niet al te grote aanpassingen no
dig zijn. Dit betekent, dat zij een ra
ming moet maken van de huur, die
voor nieuwe woningen in een vrije
markt tot stand zou komen en dat ze
een schatting moet maken van het
huurverschil tussen oude en nieuwe
woningen dat het publiek, gegeven de
verschillen in het woongenot, zal wil
len aanvaarden,
HET is niet gemakkelijk om te we
ten te komen waar de huur, die
een rendabele exploitatie in een vrije
markt mogelijk maakt, zal komen te
liggen. Wel is het buiten kijf dat deze
huur nog belangrijk boven het huur
peil der vooroorlogse woningen zal ko
men te liggen. Het is daarom ook bui
ten kijf, dat nog meer dan één huur
verhoging nodig zal zijn, vóór een be
vredigend peil is bereikt. Het is boven
dien een illusie om te menen, dat een
zo grote verlaging der bouwkosten bin
nen de mogelijkheden zou liggen, dat
verdere huurverhoging overbodig zou
zijn.
Zowel de Sociaal Economische Raad
als de regering staat op het stand
punt. dat gegeven de kwaliteit van de
woningen, die vóór 1918 gebouwd zijn,
vele van deze woningen niet meer
DEBRE WIL VERTROUWEN
voor Algerije-politiek
DU. K.UDÜLF MENGELBERG, com
ponist en de vroegere directeur
van het Amsterdamse Concertgebouw,
is op 67-iarige leeftijd in Beau SoieÜ
bii Monte Carlo overleden.
Dr. Mengelberg werd in 1917 aan
het Concertgebouw verbonden. In
1925 werd hij artistiek leider; van
1935 tot augustus 1956 was hij al-
gemeen directeur. In zijn composi
ties prevaleerde het vocale element.
Hij was officier in de orde van
Oranje-Nassau en ridder in het Le
gioen van Eer. Ook werd hij onder
scheiden met de zilveren medaille
van de stad Amsterdam en de gou
den medaille van het Concertge
bouw.
Zie verder pag. 5, le kol.)
Doordat in één da? ruim f 450.000
aan giften binnenkwam is de op
brengst van de hervormde kerkbouw
actie tha»s gestegen tot f 4.362.974.
Meer dan een kwart van hei beoogde
bedrag 16 miljoen galden is nu
ontvangen.
T\E FRANSE premier Debré heeft in de Nationale Vergadering
meegedeeld, dat hij de vertrouwenskwestie verbindt aan de
Gaulle's politiek inzake Algerije.
De stemming zal waarschijnlijk donderdagavond plaatsvinden aan
het slot van het debat over Algerije, dat gisteravond is begonnen.
Debré is zeker van een grote meerderheid in dit vertrouwens
votum, het eerste in de geschiedenis van de nieuwe, Vijfde Repu
bliek. De premier deelde mede, dat de Algerijnse opstandelingen
leiders nog steeds welkom zijn in Parijs voor onderhandelingen over
een staakt het vuren in Algerije en dat zij vrij zijn Parijs weer te
verlaten als de besprekingen mochten mislukken.
Is Ferhat Abbas, de leider van de
Algerijnse rebellenregering, bereid
naar Parijs te komen voor overleg met
de Gaulle? Het Partjse weekblad
„Jours de France" heeft gisteren een
interview met Abbas gepubliceerd,
waarin deze verklaarde, dat hij in Pa
rijs wil komen overleggen. Het artikel
is voorzien van foto's, waarop men de
correspondent van het blad in gesprek
ziet met Abbas en twee andere opstan
delingenleiders-
Een woordvoerder van de rebellen-
regering heeft echter later namens
Abbas tegengesproken, dat de verzets
leider de in „Jours de France" gepu
bliceerde verklaring heeft afgelegd.
„Jours de France" verklaarde on
danks deze tegenspraak het artikel
naar „letter en geest" te zullen hand
haven.
In Farijse politieke kringen neemt
men aan, dat Abbas wel met de cor
respondent heeft gesproken, maar dat
het niet zijn bedoeling was dat het
gehele gesprek zou worden gepubli
ceerd.
Premier. Debré hield gisteren, aan
het begin van een driedaags debat over
Algerije, in de Nationale Vergadering
een rede van een uur en tien minuten,
waarin hij het beleid van de regering
ten aanzien van Algerije uiteenzette.
Zijn rede bood evenwel weinig nieu
we aspecten na de verklaring die pre
sident de Gaulle op 16 september heeft
afgelegd. Zoals bekend stelde de Gaul,
ie de Algerijnen toen drie mogelijk
heden voor: Afscheiding, volledige
aansluiting bü Frankrijk en samen
werking met Frankrijk. Uit deze mo
gelijkheden kunnen de Algerijnen, vier
jaar nadat in hun land de rust is te
ruggekeerd, een keuze doen.
In zijn rede foonde Debré zich af
en toe weer wat „gauilisiischer dan de
Gauiïe" hoewel hU niet openlijk af
week van de verklaring van de presi
dent van 16 september. Wei zei hij,
dat afscheiding van Algerije „ondenk
baar" was.
Een aantal Algerijnse afgevaardig
den, dat voor volledige aansluiting van
Algerije bij Frankrijk is, boycot de
zittingen.
Na de rede van Debré ging het par
lement uiteen. Vandaag zal het eigen
lijke debat beginnen.
mssmw
Prinses vraagt rou
verkeersdoden
voor
(Van een onzer verslaggevers)
Twee Jonge Duitsers zijn door de
recherche in Amsterdam gearresteerd,
nadat zij In enkele dagen tijd minstens
zes inbraken hadden gepleegd in ver
schillende delen van ons land. De 26-
jarige J- G. en de 16-jarige H. O. In
werkten steeds op dezelfde manier: ze
gooiden een zware steen door een ruit
en verschaften zich dan toegang. Twee
keer verpakten ze de steen, om het
geluid te dempen, in een handdoek,
die bedrukt was met hetzelfde patroon.
Deze handdoeken en de oplettende
argwaan van een politieman in Sneek
hebben hen de das omgedaan,
In de nacht van zaterdag op zondag
werd een ruit ingegooid van een ben
zinestation in Bolsward. De buit be-
droeg 60 gulden en twee elektrische
scheerapparaten. Achtergelaten was
een steen plus handdoek.
Ook een benzinestation in de Wie-
ringermeer werd die nacht door de
inbrekers bezocht.
Een surveillerende agent in faneek
zag diezelfde nacht twee jongens in
een Volkswagen met Duits nummer
bord op verdachte wijze rondschar
relen. „Wij zoeken nachtlogies" zeiden
de twee Duitsers, die er in zaten. De
agent zag in de auto een flinke steen
liggen en het leek hem beter alle
bijzonderheden van de jongens te no-
Dinsdagmorgen werd een steen ge
gooid door de ruit van eer: radiowin
kel in Groningen. Er werd voor 800
lllj|l!ll|illlllllllIIllIll!ll!ll)l]IlIi,|llIinilllllfIlllHlHlliniUIHIIl
voor een huurverhoging in aanmer
king behoeven te komen.
Voor alle overige vooroorlogse
een groot deel van de sinds de oorlog
gebouwde woningen geldt dus dat een
huurverhoging noodzakelijk is.
In een tweede artikel zullen wij nog
enkele andere kwesties, verband hou
dend met de huurverhoging, behande
len.
gulden aan toesteilen gestolen. En weer
werd zo'n hand-doek achtergelaten.
Bovendien had men bij het benzine
station in de Wieringermeer enkele
bladen uit een Duits telefoonboek ge
vonden.
De agent in Sneek ging een licht op
en meteen werd het signalement van
de jongens en het nummer van hun
auto op het telexnet van de politie
gezet.
Op de Amsterdamse Nieuwmarkt
werden ze gearresteerd. Ze hebben
vermoedelijk ook nog inbraken ge
pleegd bij een radiozaak in Apeldoorn
en bij een juwelier in Putten, waar
voor 7000 gulden aan sieraden is ge
stolen.
Prins Bernhard zal van 19 tot 27 ok
tober in Brazilië de verschillende ne
derzettingen van Nederlandse immi
granten bezoeken. Deze reeds in febru
ari voorgenomen bezoeken moesten
destijds vervallen door ongesteldheid
van de Prins.
Na het verblijf in Brazilië zal dt
Prins vijf dagen naar Peru gaan om op
verzoek van de Peruviaanse regering
een naar haar mening voor immigran
ten geschikt deel van het lar.d te be
zichtigen.
Voorts zal een bezoek worden ge
bracht aan Cuzzo, de hoofdstad van het
rijk der Inca's.
Via Los Angeles, waar de Prins eer,
rede zal uitspreken over internationale
samenwerking keert Z. K. H. 4 novem
ber in Nederland terug.
Prins Bernhard hoopt maandagmid
dag om kwart voor één per K.L.M.
naar Brazilië te vertrekken.
President Eisenhower is vandaag 69
jaar geworden de oudste president
die de Ver, Staten ooit gehad hebben,
Andrew Jackson en James Buchanan
uitgezonderd.
De oudste dochter van de Japanse
keizer Hirohito, mevrouw Higa Shi-
koena, is vanmorgen uit Dusseldorp
op Schiphol aangekomen voor een
privébezoek aan ons land. Zaterdag
vliegt zc naar Frankrijk. Haar echt
genoot, een zakenman, is in Duitsland
gebleven voor enkele besprekingen.
De Japanse prinses werd, na aan
komst van het vliegtuig, onmiddellijk
naar de VIP-kamer geleid, het ver
trek voor de zeer belangrijke per
sonen. Ze werd verwelkomd door de
Japanse ambassadeur. De pers mocht
heel even naar haar kijken. Vragen
mochten er echter niet gesteld
worden- „Dit bezoek is strikt privé,"
zei een woordvoerder tot de jour
nalisten. En bij privébezoeken spreken
Japanse prinsessen niet.
Mevrouw Higa Shikoena zal in Den
Haag logeren en ook een bezoek
brengen aan Amsterdam.
(Van onze correspondent)
In een Boodschap aan de jaarver-
gadering van het Verhond voor
Veilig Verkeer, dat vandaag in
Nijmegen bijeen komt heeft
H.K.H. prinses Wilhelmina
voorgesteld een jaarlijkse dag
van rouw en bezinning in te
stellen ter nagedachtenis van
de vele slachtoffers, die het
verkeer jaarlijks eist.
Deze suggestie van prinses Wil
helmina wordt door H.M. ko
ningin Juliana gesteund in een
telegram, waarin de vorstin
stelt dat wij bij deze langzaam
werkende ramp, die jaarlijks
zo veel slachtoffers eist niet die
ontzetting ervaren die wij bij
een plotselinge ramp zoals de
overstroming van 1953 gevoe
len. Het verkeer eist jaarlijks
niet minder slachtoffers en bij
het vernietigen van zo veel
levens en levensgeluk past een
gezamenlijk herdenken.
De voorzitter van het Verbond
voor Veilig Verkeer, jhr. Th. Röell,
deed mededeling van deze konink
lijke boodschappen tijdens een geza
menlijk diner van de verschillende
afgevaardigden. Dit diner ging gis
teravond de jaarvergadering vooraf.
Aan deze maaltijd zat ook de minis
ter van Verkeer en Waterstaat, de
heer drs- H. A. Korthals, aan, die in
een toespraak opmerkte dat de be
hartiging van de verkeersveiligheid
in ons land niet denkbaar is zonder
de steun van het Verbood voor Vei-
„Overtuigd, dat uwe vergadering
en ik diep geschokt zijn door en mee
leven met het HJJen en leed van de
duizenden en duizendm. dié ten ge
volge van de roekeloosheid, inhet
verkeer htm leven lieten, van hunne
nabestaanden, en van hen, die levens
lang geheel of gedeeltelijk lichamelijk
ongelukkig werden, wil ik de aandacht
van uwe vergadering vragen voor de
overweging van een jaarlijks asn te
wijzen dag van rouw en bezinning,
ten einde hen allen te gedenken."
(w.g.) WILHELMINA.
lig Verkeer. De bewindsman zei het
tot zijn speciale taak te rekenen de
verbetering en uitbreiding van het
wegennet te bevorderen-
Ten aanzien van de koninklijke
boodschappen zei minister Korthals,
dat het inderdaad tijd wordt ons te
bezinnen wat daadwerkelijk gedaan
kan worden ten aanzien van de 1500
doden en de vele verminkingen, die
het verkeer jaarlijks eist.
(Van een onzerverslaggevers) -
De cameramensen, die er niets voor
voelen te gaan betalen oin bö hei
befaamde gat" in Wormer te mogen
filmen, hebben een heel wat goed
kopere oplossing gevonden. Het gat
zit aan de rand van de wei vlak bij
de sloot en vanuit een bootje kan
men daarom ook heel goed op het
celluloid vastleggen hoe de militai
ren ploeteren om het geheimzinnige
„ding" te voorschijn te halen. V;
De explosievenopruimingsdienst had
gisteren tegenslag. Het bleek, dat; de
sonde niet zonder meer doorde-
aardkluiten kon heenkomen, Mén:
heeft daarom een gat geboord door
de sonde. Daardoor spoot men water
om zo de kluiten klein, te krijgen.'
Deze methode leverde aanvankelijk
succes op. Hoewel diverse weerstan- m
den-*owrwóBnen;fJttdésteo-'
vgas de sonde om ongeveer hajfyier
tot een diepte van ongeveer dertien
meter gezakt, Öp. dat moment moert
eefl nieuwe buis opgezet worden.
Nadat de aansluiting tot stand was
gebracht bleek, dat de sonde niet
verder wilde zakken. Waarschijnlijk
ontstond overdruk op de persslacg
en op een gegeven moment knapte:
deze bij de koppeling finaal door
midden. Noodgedwongen moest het
werk toen verder worden stilgelegd,
Men had gehoopt vanmorgen weer
aan de slag te kunnen gaan, maar dat
is niet gelukt, omdat men tegenslag
had met de nieuwe koppeling, die in
de loop van gisteravond door het per
soneel van de explorievenopidimings-
dienst in gereedheid was gebracht. Men
hoopte echter vanmiddag meer succes
te hebben.
(Van ome correspondent)
Dinsdagavond zijn drie kinderen om
tiet leven gekomen bij een brand, die
irnstreeks halltien uitbrak in een ar
beiderswoning te Heeze bij Eindho
ven.- Terwijl de moeder van de kinde-
Bö de opening van de tweedaagse
zitting vfn de raad van ministers van
Euromarkt, heeft de Belgische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Pierre
Wigny, formeel voorgesteld de econo
mische fusie van de zes landen van
Euromarkt tegen 1966 te voltooien,
m.a.w. besnoeiing van de overgangs
periode met zeven jaar. Volgens func
tionarissen werd dit Belgisch plan
„warm" ontvangen. Vandaag zal de
raad het uitvoerig bestuderen.
Het door Wigny naar voren gebrach
te denkbeeld, is gebaseerd op het idee
dat de welvarende economische stel
sels van de zes leden niet" geschaad
zouden worden door versnelde inte
gratie.
De Belgische minister van Buiten
landse Handel, Van Offelen, heeft ver
klaard, dat België de motor wil zijn
die de onderhandelingen over een
samengaan van de achttien landen
van de Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking (O-E.E.S.).
op gang brengt.
De Italiaanse minister van Buiten
landse Zaken, Pella, heeft in de mi
nisterraad van de Euromarkt naast
economische integratie nauwe poli
tieke samenwerking bepleit. Hij stelde
o.ro. de oprichting van een permanent
politiek secretariaat voor.
De ministerraad heeft de aanvragen
van Griekenland en Turkije die geas
socieerde leden willen worden, goedge
keurd.
ren, de weduwe S, Stienen-van de
Velde, bü buren vertoefde,-kwamen
raar drie kinderen, Nelly (12), Annie
'8) en Leo (4) in de vlammen om het
leven..
Toevallig passerende leden van een
verkeersgroep van de rijkspolitie za
gen uit het pand' Ginderover dikke
rookwolken naar buiten komen; het
bleek dat de overwegend houten zol
derverdieping in lichterlaaie stond.
De mannen, die terstond alarm sloe
gen, hoorden hulpkreten van kinderen.
Hoewel verwoede pogingen werden ge
daan tot de zolder door te dringen,
was de vlammenzee van dien aard, dat-
me n werkeloos moest toezien:
Hoewel de brandweer van Heeze
binnen een kwartier ter plaatse was
en met vier stralen water gaf, kon een
ramp niet worden voorkomen. De on
herkenbaar verminkte stoffelijke res
ten van de kinderen, zün later uit het
huis gehaald en per ambulance naar
het klooster van de zusters te Heeze
overgebracht.
Omtrent de oorzaak van de brand Is
nog niets bekend. De verslagenheid
in het Brabantse dorp is groot. Het
vierde kind van mevr. S. was op het
tijdstip van de brand niet thuis.
(Van onze Haagse redacteur)
Het georganiseerd overleg in ambte
narenzaken zal 22 oktober de spaar
regeling voor ambtenaren bespreken,;
Het staat nog niet vast wanneer deze
regeling in werking zaf treden. Waar
schijnlijk zal dit 1 januari 1960 zijnS:
Over de richtlijnen bestaat reeds lang
overeenstemming.
mïM
