Regering neemt maatregelen in censu u rk west ie
ingen
en over
plaatsingen
Kou in heel Europa
Spoedig voorstel
instelling
N.-Guinea-raad
Dezer dagen
voorstel
hogere huur
Wegverkeer ondervond veel stagnatie
Vanavond weer
gladde wegen
verwacht
op SNEEUW
Koopt op tijd
uw zekerheid
Vluchtelingenminister vlucht—'
Commissie zwicht voor hardnekkige journalisten
Prinses Irene in
Sankt Anton
Eenzaam kamp op
gevaarlijk ijs
In ons land: kans
V erontwaardiging
over het anti
semitisme
Mr. S. C. de Vries
overleden
Spoorwegman door
sneltrein gedood
„Schuld van minister
nog onbewezen
r
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
Democratisering
Verhoren
Onafhankelijk.
Hemd van 't lijf
MAANDAG 11 JANUARI 1960
A
J
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4490
Directeur; H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr J A. H. J S. BRUINS SLUT
■wwi?*
v.ï,y>
te i
"H
I
(Van een onzer verslaggevers)
HET wegverkeer in Nederland
heeft gisteren en vanmorgen
een klein voorproefje van de
moeilijkheden en gevaren van t e
winter gehad. De dooi. die in het
westen des lands de ernstigste
problemen spoedig oploste, was
maar van korte duvr: de vorst
zet thans door. Het wegverkeer
moet zich voorbereiden op een
periode van gladde wegen, snel
op. elkaar vozende periodes van
vorst, sneeuw, ijzel, lichte dooi
en weer opvriezende wegen.
Over geheel West-Europa breidt
zich een front van koude lucht
uit, dat vanochtend in het n^or-
den aï werd aangekondigd door
een naar het noord-oosten draai
ende wind, die de eerste koude
lucht het land binnen voerde.
Stagnatie
Afsluitdijk
Proleslvergadering
Prinses? Wiilielmina steun!
remonstrantse kerkbouw
Adenauer in West-Berlijn
Zie verder pa» 3. 2e kol.
Directeur bureau herv. kerk
PARLEVINKER WERD IN
HAVEN OVERVAREN
rjfTIJ hebben het loodje gelegd."
Met die woorden gaf de secretaris van de commissie van ver
zetsmensen, die zaterdagmiddag de Duitse minister Oberlander in
Den Haag heeft gehoord, gisteravond toe de strijd met de pers ver
loren te hebben.
De commissie, die tot nu toe in het diepste geheim bijeen kwam,
heeft beloofd voortaan haar doen en laten te zullen publiceren, na
dat de journalisten zatei-dag de Duitse minister voor vluchtelingen
zaken, die voor hen op de vlucht was gegaan, toch hadden weten te
achterhalen.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Minister Van Aartsen zal dezer
dagen het wetsontwerp, waarin de
per 1 april a.s. aangekondigde
huurverhoging zal worden gere
geld, bij de Tweede Kamer in
dienen. Het wetsontwerp is de
Raad van State reeds gepasseerd.
Als wassen
v niet meer helpt
Communistisch
Zie verder pag. 39 3e kol)
Botterdam:
Witte de withatraat as relet, lisïoo ie n
Postbus 1113 - Poetzira No Ï24S19 U
Kiaosneadlenst abotmememeo 18,30—1930 uur
Zaterdags 17—18 uur Telefoon 115700.
•«^Sravenhage. Huvgenspicte 1 Telefoon 183467 >3 ttineat
Postbue 1091 Postgiro No <24867.
Klachtendlenst IS 30—19 30 Telefoon 362569
Dordrecht: Spuiwea 132 Telet 4570.
Schiedam: Thomas 5 Kempisstraat 8 a Tele! 85451
Abonnementsprijs «1 aent oer week. t a SS per maand. I tj)0
oer ewartaal Losse nummers 15 eeni Verschijnt dagelijlu
T+uyiM-
(Geldig tot dinsdagavond)
VORST
Opklaringen en plaatselijk enkele lichte sneeuwbuien.
Matige tot vrij krachtige noordoostelijke wind. Lichte
tot matige vorst.
Morgen: Zon op: 8.45
Onder: 16.52
Maan op: 16.03
Onder: 7.06
ONEERVOL ONTSLAG VOOR
Mr
->ï&T jV-V
e(. "1 'ïjtfügfeï
v>
f fciri "is <A
5 sr f
Dit itfn de hutten van 25 Ameri
kaanse pocivorsers en militairen, die
vorige week werden geïsoleerd op een
noordwestelijk van Alaska drijvende
K 'V
rv - - -ij, «w; A x "t
slaagde erin op de schots te landen en
een aanvang ie maken met de evacua
tie van de mannen en hun uitrusting
naar een veiliger gebied.
ijsschots. De ijsschots die hun tijdlang
tot basis had gediend was door afbrak,
keling niet langer betrouwbaar. Een
Amerikaans transporttoestel op ski's
WINTER ZETJC<: H
Gisteravond en vanmorgen heeft
het verkeer is ons gehele land het
met gladde wegen te kwaad gekre
gen. De sneeuwval in ae avonduren,
het wegdooien van sneeuw in de
westelijke provincies en het in de
nacht weer opvriezen van de wegen
veroorzaakten hier en daar ernsti.
ge verkeerssiagnaties en stelden de
automobilisten vrijwel in alle delen
van het land voor problemen en ge
varen.
De moeilijkheden, die de eerste aan
val van de winter op het wegverkeer
veroorzaakte, liepen zeer uiteen. In
Groningen en Friesland stagneerden
de autobusdiensten vanmorgen ernstig
en kwam het wegverkeer met veel
vertraging op gang, terwijl de wegen
vrij glad bleven, In Utrecht onder
vond het verkeer aanvankelijk wat
moeilijkheden, maar werden de wegen
spoedig beter.
In het westen vooral op het plat
teland, op de grens van sneeuw- en
regenval werd het ^verkeer door
spiegelgladde wegen overvallen. Voor
Noord-Brabant gaf de KNAC-Wegen-
informatiedienst de volgende inlich
tingen: oostelijk deel plaatselijk glad,
midden der provincie glad, westelijk
gedeelte zeer glad.
De Afsluitdijk was vanmorgen vrij
goed te berijden. In de omgeving van
Gouda, Nieuw-Vennep en Nieuwkoop
moesten vele automobilisten hun wa
gens in de berm rijden omdat de weg
een gevaarlijke ijsbaan was gewor
den.
De verwachting was, dat de wegen
In de loop van de dag met uitzon
dering van de noordelijkste- en ooste
lijkste provincies waar de tempera
tuur vrit laag zou blijven vrij goed
zouden worden (ook in Limburg),
maar dat zü tegen de avond en in de
loop van de nacht opnieuw In het ge
hele land zeer gevaarlijk 'zouden wor
den.
Bij de KNAC draaide de Wegenm-
fomatiedienst vandaag op volle toe
ren. Busondernemingen regelden hun
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE winterkoude houdt in Europa
de overhand. Voor ons land
wordt voor de komende dagen
sneeuwval verwacht.
De zachte lucht, die zondagavond
van de Noordzee ons land binnen
stroomde, werd vanmorgen door een
in kracht toenemende noordooste
lijke wind, weer verdreven. Door
deze snelle verandering heeft de
dooi het zuid-oosten van ons land
niet bereikt. In Zuid-Limburg vroor
het vanacht 7 graden en in Zuid-
Oost-Brabant stond het kwik van
morgen nog 2 graden onder nul.
Langs de kust echter dooide het op
dezelfde tijd 46 graden, maar. la
ter in de ochtend begon de tempera
tuur weer te dalen.
Met de overgangszone tussen vorst
en dooi over ons land kwamen de
afgelopen nacht en vanmorgen vroeg
in hoofdzaak in het midden van
het laud gladde wegen voor door
üzel ais gevolg van regen op een
wegdek met temperaturen onder
nul. Sneeuw van betekenis is er
vrijwel nergens gevallen. Daaren
tegen werd uit Noord-Duitstand
flinke sneeuwval gemeld, plaatse
lijk meer dan 10 cm. In Zuid-Duits-
land bleef het bewolkt, waardoor
de temperatuur daar op veie plaat
sen tot omstreekt 13 graden onder
het vriespunt daalde. In geheel
Frankrijk vroor het de afgelopen
nacht matig en zelfs in Noord-Span-
je meldden tal van stations 3 tot 5
graden vorst.
Met nieuwe aanvoer van koude
lucht uit het noordoosten wordt ons
land weer ingeleid bij het vorstge-
bied met op de meeste plaatsen
matige vorst in de nacht. De koude
lucht, die naar ons land stroomt,
passeert de Oostzee en gedeeltelijk
ook de Noordzee, waarbij boven het
warmere water wolkenmassa's ont
staan, die af en toe ook ons land
binnendrijven. Uit deze bewolking
valt al plaatselijk wat lichte sneeuw.
t Artnvrtcvltf
Zon
op
Zon onaer
„Sluit uw ogen niet voor de daden
van het antisemitisme; het is geen
nozemprobleem, maar puur antisemi
tisme, dat verantwoordelijk is voor
het vandalisme."
Dat was te lezen in een pamflet, dat
met de „Davidsster'-getooide leden
van het Nederlands Auschwitz-comité
zaterdag in de Kalveretraat aan voor
bijgangers uitreikten.
In het pamflet stond verder: „In
Wes'-Duitsiand zitten zeer, velt Nazi's
op belangrijke posten. Wat voor zin
heeft het als de Westduitse Bondsre
gering maatregelen neemt als zij niet
eerst haar rechtsapparaat van boven
tot onder zuivert? Onze regering die
voor de wil van West-Duitsland buigt,
diensten mede naar aanleiding van
de KNAC-in formaties, expeditiebe
drijven en duizenden individuele weg
gebruikers hebben opgebeld om hun
plannen te maken naar aanleiding van
het door de KNAC gegeven overzicht
van de wegen.
laat steeds meer oorlogsmisdadigers
vrij. Zij heeft praktisch al de belang
rijke N S.B.-ers vrijgelaten. Daardoor
en daardoor alleen krijgen deze lieden
weer de moed hun smerig antisemitis
me te bedrijven."
Om uiting te geven aan de „diepe
verontwaardiging" wordt donderdag
avond om acht uur in Bellevue een
p.-otestvergadering door dit Ausch-
witz-comité belegd: sprekers zijn
mevr. L. AlmaHeynen, prof. dr. S.
Dresden, dr. B, Polak en de heer
B. Voeten. De voordrachtkunstenares
mevr. Marie Hamel en de musicus
zanger Hans Krieg verlenen mede
werking
De Remonstrantse Broederschap
heeft van prinses Wilhelmina een be
langrijke gift ontvangen voor de kerk
bouw.
De "Westduitse ondskanselier dr
Adenauer is vanrr «en op het Wost-
berlijnse vliegveld Temr'-'hof aange
komen voo-r een driedaags bezoek aan
West-Berlijn.
(Van onze Haagse redactie)
De centrale figuur in de kwes
tie van de onwettige censuur op
Nieuw-Guinea, de geschorste ad
vocaat-generaal mr. W. C. van
Beek, zal uit 's lands dienst wor
den ontslagen.
Dit ontslag zal in tegen
stelling tot het advies van de com
missie Witsen-E'ias niet het pre
dikaat „eervol" dragen. Wat de
eensuur-commissie omtrent mr.
Van Beek's activiteiten heeft ver
nomen, duidt op een volstrekte
ongeschiktheid voor het door hem
beklede ambt.
Dit heeft de staatssecretaris
van Binnenlandse Zaken, mr Th.
H, Bot. aan de Tweede Kamer
meegedeeld.
Bij haar beoordeling van deze aan
gelegenheid, schrijft de staatssecretaris
verder, heeft de regering zwaar laten
wegen, dat twee achtereenvolgende
procureurs-generaal, mr, W. Beun en
mr. P. Okma, die inmiddels de diens!
van het gouvernement hebben verla
ten, de onwettige toepassing van de
censunr hebben bevorderd dan wel
oogluikend toegestaan. Bovendien
heeft mr. Okma verzuimd terstond af
doende maatregelen te treffen om aan
de schending van het briefgeheim een
eind te maken.
Ook kan de regering niet voor
bijgaan aan het feit, dat de vorige
gouverneur van Nieuw-Guinea, dr.
J. van Baal, onwettige censuur op
de post van de Wisselmeren door
'—"de vingers heeft gezien, en, ""toen
•hij merkte, dat de zaak de perken
te buiten ging, onvoldoende heeft
gecontroleerd, of zijn verbod in de
zen terstond en afdoende werd na
geleefd. Het wordt dr. Van Baal
tevens aangerekend, dat hij mr. Hel
ders, destijds minister van Zaken
Overzee, op diens uitdrukkelijk ver
zoek om informaties op zijn minst
onvolledig heeft ingelicht omtrent
de onwettige censuur.
„Indien", zo vervolgt mr. Bots
brief, „deze gewezenn ambtsdra
gers (dr. Van Baal, Br. Beun en
mr. Okma - Red.) hun plicht had
den verstaan, zou de onwettige
briefcensuur nimmer die proporties
hebben kunnen aannemen en uit
gegroeid zijn tot een zo grove schen
ding van een der grondrechten
het briefgeheim als door het on
derzoek der commissie blijkt ie zijn
geschied.
Na rijp beraad ïs de regering tot
de overtuiging gekomen, dat van
strafvervolgingen moet worden af
gezien. Ze wil volstaan met admi
nistratieve maatregelen van ver
schillende zwaarte en draagwijdte.
Van de residenten J. van Bodegom
en F. R. J. Eibrink Jansen, die destijds
voor de aandrang van het oarket, ille
gale censuur uit te oefenen, zijn be
zweken, en die thans nog in gouver
nementsdienst zijn, had de regering
verwacht, dat zij tegen de aandrang
van het parket weerstand zouden heb
ben geboden. Daarom zullen deze bei
de residenten een schriftelijke onte
vredenheidsbetuiging ontvangen, waar-
(Van onze correspondent)
Mr. S. C. de Vries, directeur van het
bureau van de Ned. Hervormde Kerk
in Den Haag, is gistermiddag tijdens
een kerkdienst in de Hervormde Kerk
te Willemstad (N.-B.) plotseling over
leden. De heer De Vries is 56 jaar ge
worden.
Mr. De Vries woonde gistermiddag
de kerkdienst in Willemstad bij om
dat daar zijn kleinzoon gedoopt zou
worden.
Sinds 1945 was mr. De Vries
directeur van het bureau der Her
vormde Synode. Hij was na de oorlog
teruggekomen uit Indonesië waar hij
in een Japans interneringskamp had
gezeten Voor de oorlog was mr. De
Vries in Semarang werkzaam, waar hij
de protestantse gemeente als diaken
en als ouderling diende. Ook was hij
hier bestuurslid van de militaire te
huizen.
Mr De Vries werd op 25 januari
1903 te St. Annaparoehie geboren. Hij
studeerde rechten in Utrecht, waar hij
zich aanvankelijk ook als advocaat
vestigde. Na nog enige tijd te hebben
gewerkt aan de gemeente-secretarie
van Weesp vertrok hij in 1930 naar
Indonesië.
r» KOF DR. OBERLANDER, Westduits minister voor Vluchtelingenzaken,
f was zaterdagmiddag in Den Haag zelf vluchteling. Deze foto is het bewijs,
^De plaats waar Oberlander voor de commissie zou getuigen, was .strikt ge
heim gehouden. Fotografen die hel commissielid Van Staal vanaf znn woning
in Heemstede probeerden te volgen, raakten het spoor bijster. Ook de Duitse
minister werd onderweg naar Den Haag opgevangen, maar zjjn cnanitenr
zag kans een achtervolging te voorkomen.
De directeur van hotel „Central" zag kans tijdens het verhoor de com
missie goed te verstoppen, maar toen Oberlander na afloop ongezien wilde
vertrekken, bleken alle uitgangen van het hotel goed bewaakt. Journalisten
zagen kans de auto van de minister even op te houden, zodat telegrafenen
cameralieden rustig hun werk konden doen, terwijl de minister ongeduldig
stond te wachten (zie foto). Opgewonden zei de minister niet naar Bonn te
gaan. „Ik ga heel ergens anders heen". Waarheen bleef ook geen geheim:
Gummersbach, waar hij een vergadering moest bijwonen.
De drukte van de fotografen veroorzaakte zelfs even een oploopje onder
het winkelende publiek, dat niet wist wat er aan de hand was.
Toen de auto eindelijk voor stond, verborg de minister eerst zun gezicht
achter een oude Duitse krant, trok vervolgens zijn lichtbruine hoed met ge
krulde randen scheef en stapte toen gauw in de wagen.
De commissie heeft het allemaal sportlef genomen en gisteravond uit eigen
beweging het een en ander uit de doeken gedaan.
(Van onze Haagse redactie)
Het ministerie van Binnenlandse Za
ken heeft de laatste hand gelegd aan
een wetsontwerp, dat de instelling van
een Nieuw-Guinearaad mogelijk zal
maken. Dit deelt staatssecretaris Bot
de Tweede Kamer mee. Mr. Bot ver
wacht, dat dit ontwerp binnenkort aan
de volksvertegenwoordiging kan wor
den aangeboden.
Inmiddels zou gouverneur Platteel
nagaan, welke voorbereidingen ha
moet treffen om, nadat het ontwerp zal
zijn aangenomen, de erin vervatte
maatregelen zo spoedig mogelijk uit
te voeren.
Een democratisch ingestelde samen
leving op Nieuw-Guinea vergt even
eens een verdere ontwikkeling van de
vrije nieuwsvoorziening en van de
pers, benevens een verdere uitbouw van
de radio-omroep, zodat deze mede doos
de samenleving zelf worden gedragen.
Ook hierover heeft de regering advies
gevraagd. Daarover zal te zijner tijd
met gouverneur Platteel overleg wor
den gepleegd.
(Van een onzer verslaggevers)
Zaterdagmiddag is in de Maashaven
te Rotterdam het motorbootje „Angnd"
van de parlevinker Beiksloot overva
ren door het 235 ton metende motor
schip „Hendie". Een 15-jarige jongen,
die met het bootje voer, kon op het
laatste moment nog aan hoard van de
„Hendie" worden getrokken,
De „Angrid", die voor een bedrag
van 5000 aan handelswaar aan boord
had, is gezonken. De eigenaar, die zich
tijdens bet ongeluk aan boord van een
zeeschip bevond, zal voor de berging
van het parlevinkerbootje zorgdragen.
Zwijgen om Oberlander
toch verbroken
Met de indiening van het wetsont
werp wordt een einde gemaakt aan
alle geruchten, die suggereren, dat de
huurverhoging aal worden uitgesteld,
omdat de werknemers nog niet in vol
doende mate van de gestegen welvaart
hebben geprofiteerd.
Staatssecretaris Roolvink heeft dezer
dagen voor de televisie verklaard, dat
reeds veertig procent van de werk
nemers een loonsverhoging of een
voorschot op een loonsverhoging heb
ben ontvangen. Voor 1 april ral nog
een groot aantal C.A.O.'s worden her
zien, terwijl het geenszins onmogelijk
is, dat verschillende groepen, die op
grond van een te geringe produktivi-
teitsstijging niet voor eert loonsver
hoging in aanmerking komen (o.a, het
vervoer) en dus tot de achterblijvers
gaan behoren, nog voor 1 april voor
een loonsverhoging in aanmerking
zullen komen.
(Van onze correspondent)
Nabij de overweg aan de Schaarweg
bjj De Steeg is vanmorgen even voor
halfelf de 60-jarige W. G. Jansen, af
komstig uit Rheden, door de sneltrein
ArnhemZutphen gegrepen en op slag
gedood,
De man, een los-arbeider bij de N.S.,
was met een collega bezig met het
schoonmaken der wissels op het spoor
wegemplacement te De Steeg
De komst van de sneltrein werd
door hem niet opgemerkt, evenmin als
door de ploegbaas, die gewoonlijk de
nadering der treinen aankondigt.
Het treinverkeer in de richting Zut
phen ondervond een half uur vertra
ging.
I Arlrertfntle)
echfa
|WÏT
De commissie heeft, direct nadat ze
zich gewonnen had gegeven, een pers
conferentie belegd, waarop ze ver
klaarde dat van verschillende kanten
is geprobeerd het onderzoek te be
moeiiyken tloo» Het lanceren van
nieuwe beschuldigingen zonder bewijs,
kracht met betrekking tot de massa
moord in Lemberg, die alleen dienen
om dr. Oberlander te belasteren.
De berichten die vooral door com.
munisten verspreid worden als zou de
schuld van minister Oberlander al be
wezen zijn of als zou er onenigheid m
de commissie zijn, zijn volkomen uit
de lucht gegrepen.
De commissie betreurt het dat op
geroepen getuigen uit communistische
landen tot nu toe niets van zich hebben
laten horen, terwijl getuigen uit het
westen en ook dr. Oberlander zeil
zonder enig bezwaar voor de commis
sie zijn verschenen
De beschuldigingen tegen prol.
Oberlander zijn, voor zover nu be
kend, van drie kanten gekomen, na
melijk van de hoofdredacteur van het
negentalige Moskouse blad Nieuwe
Toden. Bezimenski, van prof Norden
van het Oosbcrlijnse Informat'.ons-
amt en van de Verein Von Verfolg-
ten vom Naziregime V.V.N. te
Frankfort. De VVN is crypto-com-
munistisch.
Prinses Irene is zaterdagmiddag, sa
men met enkele vriendinnen, in het
wintersportcentrum Sankt Anton am
Ariberg aangekomen voor een korte
skivakantie.
De Prinses heeft haar intrek genomen
in hotel Post. waar de leden van het
koninkljik gezin al jaren lang vaste
gasten zijn. In hetzelfde hotel ver
blijft op het ogenblik ex-keizerin
Soraya van Perzië.
Bü haar aankomst op het station van
Sankt Anton werd de Prinses be
groet door Toni Marth. de Oosten
rijkse skileraar, die ieder ïaar de
leden van de koninklijke familie
oefent
he tnes'pnrl van de sneeuw in Sankt
Anton is uitstekend. Het plaatsje is
vol toeristen en journalisten.
De WN heef tot dusver geweigerd
het bewijsmateriaal, dat men beweert
te hebben, over te leggen. Van Bezi
menski en Norden is geen antwoord
ontvangen op de uitnodiging te komen
getuigen. Tal van andere getuigen in
het Oosten zijn schriftelijk uitgenodigd
terwijl een afschrift van de uitnodi
ging aan de betreffende ambassades
is gezonden. Van verreweg de meesten
is geen antwoord gekomen.
Wij hebben echter wel verklaringen,
van achter het ijzeren gordijn, omdat
er toch altijd wel gaatjes te vinden zijn.
aldus zei de secretaris van de commis
sie de heer Zwart.
De commissie beschikt over de pro
cessen-verbaal van de verhoren, die
aan prof. Oberlander door een inter
nationale militaire commissie in 1945)
46 zijn afgenomen. Prof. Oberlander
zat toen als Amerikaans krijgsgevan
gene in een Engels kamp. In deze mi
litaire commissie van onderzoek zat
ook een Rus.
De militaire commissie heeft geen
bewijsmateriaal tegen prof. Oberlander
gevonden om hem in staat van be
schuldiging te kunnen stellen, Men
heeft hem van het kastje naar de muur
gestuurd en tenslotte vrijgelaten.
De commissie heeft eveneerts vrije
lijk toegang gekregen tot de documen
ten van de Duitse justitie inzake eea
aanklacht tegen prol Oberlander,
Deze aanklacht is naar mening van de
heer Zwart terecht geseponeerd, aan
gezien het daarin vervatte bewijsma
teriaal verre van voldoende was om een
vervolging te rechtvaardigen.
Men wees er speciaal op dat, de Noors-
Deens-Belglsch-Zwitsers-Nederlandse
commissie uit strikt onafhankelijke
mannen bestaat. Daarom ook is de
initiatiefnemer, de Duitse journalist
Wolfgang Mfilier, niet opgenomen,
evenmin als ae Franse ambtenaar en
oud-verzetsman Michel, die namelijk
in zijn doen en laten van een minister
afhankelijk bleek.
De commissie wil ook vrij kunnen
vergaderen en verhoren. Ze komt ln
Den Haag bijeen zonder voorkennis van
de Nederlandse regering. Ze zou ook
naar communistische landen willen ko
men als ze daar ongehinderd mensen
kon ondervragen.
Over het verhoor van zaterdag ts
nog niets meegedeeld. „We hebben.
Oberlander het hemd van het lijf ge»
vraagd", zei een van de commissie
leden alleen Men hoopt in maart het
rapport te publiceren.