Parijs verwacht na einde rebellie in Algiers:
K.
Lagaillarde
te Parijs
in arrest
Leger van VAR in
staat van
Parlement
vandaag
hijeen
Winkel op straat
i
Voorstel: nieuwe
hoger onderwijs
Nieuwe titels:
Magister en
Baccalaureus
it
1
it
II
Kadiervormend
Doodstraf geëist
tegen Pope in
Djakarta
Incidenten met -
Dreigende taal
uit Caï)ro
Verkeerschaos in
Londen door
staking:
Maniak maakt
Gouda onveilig
m
I
m
:\i
r
Den Haag wil 5
voor ambtenaren
Snel optreden
m
Caryl Chessman zet
de strijd voort
„Bijdrage bijzondere
universiteiten
gelijkwaardig"
■p
lf
II
i
m
-ill
m
m
pél
r
Afrikaans-Aziatisch protest
tegen Franse A-bom
II
II
It
i
üfe
"!§I
Éi
;pf
l§!
fis
DINSDAG 2 FEBRUARI 1960
Directeur: H. DE RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4515»
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
Raad aanvaardt motie
(PER 1 AUGUSTUS JL.)
RADIO-CAÏRO heeft bekend
gemaakt dat de. staat van alarm
is afgekondigd voor de strijd
krachten van de Verenigde Ara
bische Republiek (Egypte en
Syrië), naar aanleiding van de-ge
wapende botsingen die Eicb de
laatste dagen aan de Syrisch-
Israëlische grens hebben voor
gedaan.
W aarnemingspost
*4
ISRAEL
EGYPTE
D
NU DE REBELLIE in Algiers
is geëindigd (gistermorgen
gaven de muiters zich over) zal
president de Gaulle waarschijnlijk
regering en legerleiding gaan
„zuiveren" van elementen, die in
de crisis van de afgelopen weken
onbetrouwbaar zijn gebleken, al
dus verwacht men in Parijs.
Vanmiddag om vijf uur zou het
parlement in spoedzitting bijeen
komen. De regering zal dan specia
le bevoegdheden vragen, die .het
haar mogelijk maken een tijdlang
bij decreet te regeren dus zon
der de volksvertegenwoordiging.
(Zie verrier pag b. 7e Sol.)
(Van onze parlementsredactie)
Minister Cals heeft een nieuwe
stap gezet op de weg naar een
grootscheepse herziening van de
ondervvijswetgeving. door bij de
Staten-Generaal een wetsontwerp
op het wetenschappelijk onder
wijs in te dienen. De basis ervan
vormt een reeds in 1952 onder mi
nister Rutten opgesteld ontwerp,
waaraan nu*. Cals echter tal van
nieuwe elementen heeft toege
voegd. Het is bestemd om de
plaats in te nemen van de thans
geldende Hoger-Onderwijswet, die
van lS7fi dateert.
Aanwijzing'* vervalt
Zelfstandig
Academische Raad
Sö
-Wfl
PP
■I»
0
J&&|p
li 1
?-
mm
ijgfpl
vüt
•SSÈ
4»
pm
lil
i
:®1
-'#1
mi
::v;
mm
Botterdam:
'«-Graven li® ge:
Witte de WltUstraat sa relet. 1X5700 it U
Postbus 1112 Postgiro No 424313
Klacbtendienst abonnementen 15.3019 30 trtn
Zaterdags 17—08 ut» Telefoon 115700.
Huygenspleuj 1 Telefoon 183467 (3 lDnen)
Postbus 1091 Postgiro No 424867.
KJaehtendienst 18.3019.30 Telefoon 362369
Dordrecht: Souiwee 132 Telet <570.
Schiedam: Thomas Kempisstrast a Telef. 654S1.
Abonnementsprijs 61 cent per week. t 2.65 per maand, t 1M
oer kwartaal. Losse nummers 15 cent. Verschijnt dagelijks.
Tuxujuj-
(Geldig tot woensdagavond)
TOENEMENDE ZUIDELIJKE WIND
Veranderlijke bewolking en vooral aanvankelijk plaat
selijk mist. Geen neerslag van betekenis.. Matige tot
krachtige zuidelijke wind. Ten noorden van de grote ri
vieren stijging van temperatuur, in het zuiden ongeveer
dezelfde temperaturen als vandaag.
Morgen: Zon op: 8.19
Onder: 17.29
Maan op: 11.02
Onder: 0.04
l~v E P.v.d.A. heeft het nodig geoor-
L/ deeld verleden zaterdag in Den
Haag een kaderdag te houden van
wege de „grote politieke spanning",
die er in ons land zou heersen.
Nu we de verslagen lezen van die
vergadering, blijkt dat de heren zich
aan een mateloze kritiek iegens het
huidige kabinet hebben overgegeven.
Van een onverdraaglijke politieke
toestand werd gesproken en er werd
bij verteld dat partijpolitieke over
wegingen niet tot het beleggen van de
ze vergadering hadden geleid.
Waarom moest dat laatste er ni
bij verteld worden?
Als men een vergadering houdt
met zoveel kritiek, zoveel persoonlij
ke aanvallen op ministers en er dan
ook nog bij vertelt dat het met de so
cialistische ministers in het kabinet
zoveel oeter ging, dan spreekt het
toch vanzelf dat hier alleen het ge
prangd gemoed van mensen, die met
het lot des lands begaan zijn, aan het
woord is.
Wie zou hier nu aan partijpolitieke
overwegingen denken?
Het feit dat de heer Burgei meen
de uitdrukkelijk te moeten vertellen
dat ze er niets mee te maken hadden,
zou een mens op een gedachte bren
gen.
HET is ons opgevallen uit de ver
slagen hoe weinig positiefs er in
deze vergadering naar voren ge
bracht is. Of het moest zijn dat de
heer Evert Vermeer nu ook al voor
stander van belastingverlaging voor
de lagere en de middengroepen ge
worden is. De kritiek lag geheel in de
sfeer van net cabaret. Nu, daar kan
men mensen vaak aangenaam mee
bezig houden.
Wat ons opviel is het enorme ver
schil tussen deze bijeenkomst en de
tweedaagse conferentie die begin ja
nuari door de Wiardi Beekman
Stichting is oelegd.
Dat verschil zit niet in het feit dat
het luchtledig en bet gebrek aan in
houd en aan ideologie bij het socia
lisme waarvan op die conferentie
bleek, op de vergadering van zater
dag er ook maar enigszins anders uit
zag. Neen, wat dat betreft was hot.
wel gelijk.
Maar wat op die conferentie open
lijk gezegd werd, reden tot zorg was,
leidde tot gepaste zelfbezinning en
met droefheid vervulde, werd op de
vergadering van zaterdag bedolven
onder de grollen en de branie van po
litieke zwetserij
Dat is geen waardige oppositie, dat
is geen sterke politiek en daar ziet he'
publiek heel goed doorheep.
Een in wezen zwakke partij heeft
een grote mond opgezet. Dat hebben
de heren zaterdag gepresteerd.
Het werkt geweldig kadervormend.
(Van een onzer verslaggevers)
De Haagse gemeenteraad heeft, mei
slechts enige liberale stemmen tegen,
een motie aangenomen waarin wordt
uitgesproken dat het Haags gemeente-
personeel met ingang van I augustus
j.I. een salarisverhoging van vijf pro
cent moet hebben.
De motie was ingediend door de
raadscommissie van arbeidszaken
waarin zitting hebben vertegenwoordi
gers van de P.v.d.A., V.V.D., K.VP. en
Prot. Chr.
De socialistische wethouder wilde de
raad laten uitspreken, dat die verho
ging ten minste vijf procent moest ziin
maar de raad achtte het woord tV-
minste" een verzwakking van zijn
standpunt. „Wij hebben berekend, dal
het gemeentepersoneel voor 5 procent
in aanmerking komt", aldus dat stand
punt.
De Indonesische procureur-generaal
heeft de doodstraf geëist tegen de 31-
jarlge Amerikaanse vlieger Allen Law
rence Pope, op beschuldiging van hulp
verlening aan de Indonesische rebel
len.
Pope werd op 18 mei 1958 gevangen
genomen, toen zijn toestel, een B-26
werd neergeschoten nadat het een
bomaanval zou hebben uitgevoerd op
de vliegbasis Pattimura. Zijn Indone
sische boordtelegrafist, die tegelijk
roet Pope uit het toestel is gesprongen,
is thans getuige a charge.
Pope meot zich verantwoorden we
gens hulpverlening aan de rebellen te
gen de staat Indonesië, schuld aan de
dood van zeventien leden van de ge
wapende strijdkrachten, het bombar
deren en beschieten van een konvooi
regeringsschepen en het onwettig voe
ren van wapenen en munitie voor de
rebellen.
DE GAULLE GAAT LEGER
ZUIVEREN
EN REGERING
Tegen Pierre Lagaillarde, de extre
mistenleider, die zich maandagochtend
in Algiers met een groot deel van zijn
aanhangers aan het leger heeft over-
gegeven, is een dagvaarding uitge
bracht terzake van een aanslag op de
binnenlandse veiligheid van de staat,
aldus is maandagavond te Parijs mee
gedeeld. Op grond hiervan kan hij ter
dood worden veroordeeld.
Volgens functionarissen van het de
partement van Justitie zal Lagaillarde
zich niet als afgevaardigde van Algiers
in de Franse Nationale Vergadering op
zijn parlementaire onschendbaarheid
kunnen beroepen, omdat hij „op heter
daad" werd betrapt.
Lagaillarde is per vliegtuig naar
Parijs overgebracht en opgesloten in de
Santé-gevangcnis.
Men verwacht dat president de Gaul
le het sein zal geven tot een grote actie
tegen de muiters en hun aanhangers.
In Algiers is een arrestatiebeyel uit
gevaardigd tegen Ortiz, de caféhouder
die ook een leidende rol speelde in de
revolte. Ortiz is voortvluchtig. Een van
zijn belangrijkste medewerkers. Perez,
is er eveneens vandoor.
Waarschijnlijk is Ortiz door de riolen
van Algiers ontsnapt. Maandagochtend
ontdekten de Algierse autoriteiten dat
steeds meer oproerlingen uit het be
legerde kamp ontsnapten via het stede
lijke riolenstelsel. Men vreesde dat men
bij nog langer wachten het hele kamp
leeg zou vinden en besloot daarom tot
een onderhoud met Lagaillarde om er
althans zeker van te zijn hem later
persoonlijk gevangen tè kunnen maken.'
Er gaan in Algiers geruchten dat
Ortiz, geboren uit Spaanse ouders, naar
Spanje is uitgeweken,
Het Egyptische blad AI Achram
meldde vandaag, dat troepen van de
VAK stellingen hebben betrokken langs
de gehele demarcatielijn in het Sjnai-
gébied langs de IsraëlischEgyptische
grens. „Het blad schreef dat voor de
strijdkrachten de noodtoestand is afge
kondigd, opdat beide legers van de
VAR „volledig voorbereid zijn om alle
eventualiteiten bet hoofd te bieden".
De Egyptische minister van Staat
voor presidentiële zaken, Abdei Kader
Hatem, zei gisteravond: „Als Israël zijn
les nog niet geleerd heeft, zijn de strijd
krachten van de VAR ten volle bereid
Israël zulke lessen te Wijven geven tot
dit land het leert". Hij zei, dat de strijd
om het dorp Tawafik, gistermorgen
vroeg, een bittere nederlaag voor de
Israëlische strijdkrachten was gewor
den, waaruit Israël heeft kunnen leren
dat de tijd voorbij is dat Arabische
rechten kunnen worden verkracht".
In het Israëlische parlement heeft
premier Hen Goerion verklaard dat
zjjn land gedwongen zal zijn opnieuw
een militaire actie in het Syrische
grensgebied uit te voeren, indien de
grensincidenten niet spoedig een einde
nemen. Israëlische soldaten hebben
gistermorgen het dorp Tawafik, dat in
de gedemilitariseerde zone ligt, opge
blazen. Volgens de Israëli's was Tawa
fik door Syrische militairen ingericht
als een artillerie-waarnemingspost, die
beschermd werd met tanks en mitrail
leurs. Nadat de Syriërs in het dorp een
Israëlische patrouille hadden beschoten,
en er een artillerieduel was ontstaan,
viel een detachement van het Israëli
sche leger aan. De Syriërs werden
aldus de Israëlische lezing verjaagd,
waarna ongeveer vijftig huizen wer
den opgeblazen. Aan beide zijden vie
len doden. Van Israëlische zijde is ver
nomen, dat verscheidene automatische
wapens van Russische makelij op de
Syriërs zijn buitgemaakt.
Middellandse tee
JERUZALEM
L AR1SH
Suez kan
ISMAtLIA
WOESTIJN
SfNAf
NAKNL
SUEZ
srcArnA*tHA
KLOOsren
ZEN1MA
SEMI5UEF
Golf
Golf va
Suez
IMff
SINAf
murghaoa
Etfldc «e
ZOOlm
Gisteren heeft zich ook een luchtge
vecht voorgedaan tussen straaivliegtui
gen van de Israël en vaxi de Ver. Ara
bische Républiek. Israël beweert dat
vliegtuigen van de VAR het Israëlische
luchtruim schonden en dat zij toen zijn
verjaagd. Caïró beweert dat de Israë
lische straaljagers het luchtruim van
de VAR schonden en dat Arabische
vliegtuigen toen twee Israëlische My-
stère-straaljagers hebben neergesoho
ten.
- De VAR heeft de Veiligheidsrad
de Ver. Naties in een memorandum op
de hoogte gesteld van de. botsingen in
het gedemilitariseerde gebied, aldus het
persbureau voor het Midden-Oosten.
Amman-radio heeft meegedeeld, dat
koning Hoessein van Jordanië, bezorgd
over de Syrisch-Israëlische grensbot-
singen, per helikopter naar de Syrisch-
Jordaanse grens gevlogen is om de Jor
daanse strijdkrachten te inspecteren.
Het Britse blad „The Guardian"
dringt vandaag aan op de legering
van Indiase en Scandinavische militai
ren, die deel uitmaken van het VN-
leger, langs de grens tussen Israël en
Syrië. Het blad wijst er op, dat de toe
stand langs de grens tussen Israël en
Egypte rustig is sinds drie jaar geleden
daar troepen van de VN werden ge
stationeerd.
Het einde van de opstand in Algiers in
beeld. Een deputatie van de oproer
kraaiers, met hun leider Pierre La
gaillarde voorop, begeeft zich met de
Franse vlag op weg naar de Franse of
ficieren om hnn capitulatie bekend te
maken.
In Moskou is vandaag een conferen
tie, waarop communistische leiders uit
zeven Europese landen en uit Mon
golië en Noord-Korea ervaringen op
landbouwgebied zullen uitwisselen, be
gonnen.
De Londense ondergrondse en vele
Britse autofabrieken hebben maandag
te lijden gehad van stakingen.
Bij de ondergrondse ontstond een
chaos tijdens de piekuren, doordat door
een 24-uurstaking van personeel ter
ondersteuning van looneisen, 63 van de
272 ondergrondse stations gesloten
moesten worden.
De autobussen konden een deel van
het verkeer overnemen, doch er ver
schenen zoveel auto's op straat die an
ders tijdens de drukte de binnenstad
mijden, dat het verkeer herhaaldelijk
vastliep.
De staking brak uit tegen het advies
van de nationale bond, die op 15 fe
bruari een spoorwegstaking óver het
gehele land wil ontketenen. De sta
king van maandag in Londen ziet men
als een soort waarschuwing vooraf van
de betrokken arbeiders.
In de B.M.C.-autofabrieken in de
Midlands konden maandag 25.000 man
niet werken als gevolg van een staking
van 55 elektriciens, die loonsverhoging
eisen. Als deze 55 voet bü stuk houden
bestaat de kans dat in de loop van deze
week in totaal 50.000 man bij deze fa
brieken (Austin en 'Morris) moeten
worden ontslagen.
In dezelfde stadswijk van Gouda
waar zaterdagavond een aanslag is ge
pleegd op een schippersvrouw, is gis
teravond weer een meisje, de 18-jarige
Elly O., aangerand. Het meisje, dat
van haar betrekking naar huis terug
keerde, werd van achteren bij de keel
gegrepen toen zij haar fiets achter het
huis in de schuur wilde plaatsen. Haar
hulpgeroep werd dóór niemand ge
hoord. Ten slotte verloor zij het be
wustzijn. Een buurman vond haar later
en waarschuwde de politie.
Het meisje kan zich van het gebeurde
praktisch niets meer herinneren. Ze
liep geen enkel letsel op. Deze aanslag
werd gepleegd op het Uiverplein, even
als de Julianasluis, waar de vorige aan
slag gebeurde, gelegen aan het uiterste
punt van de stadswijk Korte Akker.
De politie vermoedt met een maniak
te doen te hebben.
De politie op Curacao heeft gisteren
een eind moeten maken aan een tegen
de regering gerichte protestmars naar
Fort Amsterdam, waar de gouverneur
en de ministers zjjn gezeteld.
Algemeen wordt aangenomen dat
president de Gaulle en de regering
de bevoegdheden vragen om snel en
krachtig te kunnen, optreden tegen
de burgerlijke en militaire autoritei
ten in Algerije die de ultra's de ge
legenheid gaven te volharden in hun
verzet.
Het is waarschijnlijk, dat Paul De-
louvrier. de hoogste Franse gezagsdra
ger in Algerije, een van de eerste
slachtoffers van de zuivering zal zijn.
Hem wordt verweten dat hij donder
dagavond irr een radiorede gezegd heeft-
dat hij samen met de leiders van de
opstand na hun capitulatie zou opmar
cheren naar het oorlogsmonument.
De speciale bevoegdheden zullen
het parlement vanmiddag door de re
gering en niet door de president wor
den gevraagd. Het laatste was ook
mogelijk geweest. Het resultaat is
praktisch hetzelfde daar de Gaulle
toch een grote invloed heeft op het
kabinet. Het verschil is dat indien de
president bevoegdheden had gevraagd
dit ongetwijfeld in sommige kringen
uitgelegd zou zijn als een poging om
Frankrijk dictatoriaal te besturen.
-.VT-r i
h-.-.- :"3~i;
De advocaat yan de ter dood ver-
"oordeeide"Caryr.Chèssxnan heeft maan
dag zeventien dagen vóór de datum
van terechtstelling de juridische
strijd om opschorting en eventuele
cassatie van het doodvonnis voortge
zet door indiening van een nieuw ver
zoekschrift bij het hof van cassatie.
Wederom stelt Chessman, dat hij in
1948 ten onrechte wegens roof en
seksuele vergrijpen ter dood werd ver
oordeeld, doch hij voegt hier ditmaal
een nieuw argument aan toe: dat hij
slachtoffer is vaxi wrede en ongebrui
kelijke bestraffing, omdat hij 11 Vz jaar
in de dodencel heeft moeten door
brengen.
ÏN Tuindorp-Oostzaan, waar
de bevolking is terugge
keerd, begint het leven zijn nor
male gang te hernemen. Sommige
winkels zijn echter nog totaal on
bruikbaar maar de Oostzaners
weten er raad op: op straat gaat
de verkoop gewoon door.
De Afrikaans-Aziatische groep in de
Ver. Naties heeft het ontwerp goedge
keurd van een protest tegen de Franse
plannen om kernwapenproeven in de
Sahara te nemen.
De tekst van het protest, dat zal
worden doorgezonden aan secretaris
generaal Hammarskjoeld, is nog niet
gepubliceerd.
Volgens de voorzitter van de groep
hebben tot dusver 26 van de 29 leden
het protest getekend.
Het ontwerp bevat aan „eigen vin
dingen" van minister Cats:
0 Een nieuwe subsidieregeling voor
de bijzondere universiteiten en hoge
scholen- Het rijk verstrekt een bijdra
ge van 95 procent in de kosten van
huisvesting en exploitatie.
0 Een subsidieregeling voor de ge
meentelijke universiteit te Amster
dam, die ook een rijkssubsidie van 95
procent krijgt.
0 De z.g. aanwijzingsprocedure voor
bijzondere 'nstellingen vervalt. Dit be
tekent, dat aan de op bijzondere uni
versiteiten en hogescholen afgeno
men examens civiel effect is verbon
den, zonder dat ze daartoe, zoals nu
gebeurt, vooraf door de Kroon moeten
worden aangewezen. Deze instituten
hebben immers bewezen, aldus minis
ter Cats, dat hun bijdrage aan het uni
versitaire onderwijs gelijkwaardig is
aan die van de openbare instellingen.
0 Alle universiteiten en hogescholen
moeten jaarlijks een financieel sche
ma, en bovendien om de vier jaar
een ontwikkelingsplan bij de regering
indienen. De minister zal dan een al
gemeen financieel schema opstellen,
dat hij cnèt de afzonderlijke overzich
ten en de ontwikkelingsplannen aan
de volksvertegenwoordiging presen
teert.
0 De bevoegdheid, nieuwe bijzondere
instellingen te bekostigen, wordt voor
behouden aan regering en Staten-Ge
neraal.
0 Wat de <tructuur van het wetsont
werp betreft, heeft mr. Cals zich aan
gesloten Dij het ontwerp op het voort
gezet onderwijs, in de wandeling Mam
moetwet genaamd. Hierin zijn ook de
gymnasia opgenomen; deze vallen
thans nog mder de Hoger-Onderwijs
wet.
Aan het ontwerp van oud-minister
Rutten neaft mr. Cals ontleend:
0 Het voorstel, de rijksuniversiteiten
de status van zelfstandige instelling te
geven, opdat de snel voortschrijdende
wetenschap niet meer wordt belem
merd door het „keurslijf" van bepa
lingen die voor de rijksdiensten gel
den. De verantwoordelijkheid voor het
beheer wordt aan het universiteitsbe
stuur zelve toevertrouwd, al houdt de
regering wel een oogje in het zeil.
0 Het voorstel, een Academische
Raad te stichten, die zowel de rege
ring als het hoger onderwijs van ad-<
vies dient, en elke vier jaar aan de
Kroon verslag uitbrengen moet over
de ontwikkeling van dit onderwijs.
Deze raad wordt gevormd door afge
vaardigden van alle universiteiten en
hogescholen, benevens 10 kroonleden.
EEN nieuwe academische titel:
„magister", zal worden in
gevoerd als het wetsontwerp
van minister Cals op het we
tenschappelijk onderwijs wordt)
aanvaard. Allen, die een docto
raal examen afgelegd hebben,
dat niet met de titel „mr." of
„ir." is bekroond, zullen deze
titel mogen voeren.
Minister Cals verwijst in zijn
voorstel naar de weinig stabiele
positie, waarin na de aandui
ding „drs." (doctorandus) ver
keert. Een schaduwzijde van het
instellen van de nieuwe titel
acht hij dat hij verwarring kan
stichten met de gelijkluidende
titel van hen die in een klooster
leermeester der novicen zijn (ge
weest). Dit wordt echter, aldus
mr. Cals, goeddeels ondervan
gen door de afkorting „mg.", in
tegenstelling tot dc rooms-ks-
thoiieke abbreviatie „mag.".
En andere nieuweling in de
titnlatuur is de „baccalaureus".
Deze titel wordt verleend aan
hen die bet baccalaareaatsexa-
men met succes hebben door
staan. H(j wordt afgekort als B.
en achter de naam geplaatst; er
moeten een paar letters aan
worden toegevoerd, die de stu
dierichting aandu Jen.
Groot nieuws, ten slofte,
brengt het wetsontwerp voor
alle titelhouders: hun titels
worden wettelijk beschermd;
wie ze op valse gronden voert,
is strafbaar. De professoren
vormen de uitzondering die
deze regel voor doctores, mees
ters in de rechten, ingenieurs,
magisters en baccalaurei moet
bevestigen. Wettelijke bescher
ming van „professor" biedt
weliswaar voordelen, vindt mi
nister Cals, maar de nadelen
wegen daar niet tegen op.
SS:
mi
'Mi
fe'.
i1
t
•'.-jrev
|i|
W:i
'iits
SÉ®
ÊlJk
5ri>
fey
<-
Prinses Beatrix Is gisteravond per
trein voor een veertiendaagse vakan
tie naar Sankt Anton in Oostenrijk
vertrokken. Prinses Irene, die een be
zoek aan Wenen heeft gebracht, zal
zich. daar bU haar voegen*
