Zorg
en
PLAN: IN OKTOBER MÉÉR TV-ZENDTIJD
n:
Discriminatie
Regering bepaalt
maandag
haar standpunt
zegt
Stijkel
6VV
7 mutaties
in Franse
regering
tl
Duitse scholieren op publieke tribune
Synagoge-besmeurders voor
rechter in Keulen
If
D
Lifters overvielen
chauffeur
Weer executies van
jonge Hongaren?
Vrijstelling vein
kijkgeld voor
bejaarden?
Zitting Marineraad
uitgesteld
KONINGIN EN PRINS BRENGEN
STAATSBEZOEK AAN BELGIË
Buspersoneel laat
voorschot-eis
vallen
Beklaagde Strunk:
Joden gevaar voor
,,Germaanse ras"
1NVENTUM
If
tl
li
li
V'-
iï
if
-li
Afgod
f;H
li
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1960
V
Directeur: H. DE RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4518
V*.
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BKUINS SLOT
Steekvlam
Unaniem betreurde men echter, dat de nota over radio en tele
visie, die reeds verleden jaar werd toegezegd, nog niet is ingediend
Staatssecretaris Scholten deelde mee, dat deze nota in een vergevor
derd stadium is. De tekst is nog niet geheel gereed, maar er wordt
intensief aan gewerkt.
Kringloop
Niet vooruitlopen
Geen lijn op Los Angeles
Lonen overheidspersoneel
Kettingreactie
intensieve warmtespreiding.
wfr
"Ui'
£113
lil
tï
■iff
'Iff
■Jpl
til
aettttdaoK
m-OnTaatMtsa:
Witt® Sm Wltlwtrut ao Tatat. llBTOO (6 U
Postbus 1.113 PöfftjjTO No. 424518.
KlMfeMMfenK abonoemenlea 18.30l#JO om
Zaterdags li—la uur Teieioan USTOQ.
1 Telefoon 1B34« |3 UjneB)
POrtWM!
~-J lOftl JV No 424867.
Klschtendieiut 13.30—19.30 Telefoon 362S69
SgOJweg 133 Tel«J. 4570.
Thorn*» Kemplwtrsait Teief. 65451.
AhpnrwTOTrtBprtJj «l cent oer week. I J.95 per musnd. t 1M
DW KWwrmUm i4n« nummer» 18 cent VersoWjrvt dasrell}k»
Tuxum-
(Geldig tot zaterdagavond)
IETS KOUDER.
Opklaringen, maar hier en daar mist en op de meeste
plaatsen droog weer. Vannacht temperaturen om het
vriespunt, morgen overdag iets lagere temperaturen dan
vandaag. Aanvankelijk weinig wind, later zwakke tot
matige wind uit oostelijke richtingen.
Morgen: zon op: 8.14
onder: 17.35
Maan op: 12.34
onder: 3.11
PRESIDENT de Gaulle heeft van
da Fraase Nationale Vergadering
de vrije hand gekregen. Terecht heeft
de heer Biesheuvel in zijn rede in de
Tweede Kamer erop gewezen, dat in
Frankrijk nu het gezag hersteld is, het
gezag dat tijdens de vierde republiek
en in de revolte die haar vernietigde
struikelde op de straten, maar dat de
vrijheid als noodzakelijk complement
van het gezag, wil het duurzaam goed
functioneran, in -Frankrijk nog ont
breekt. Niet dat in Frankrijk geen
vrijheid meer zou bestaan. Maar de
vrijheid in de staatkundige orde, de
democratie waarin gezag en vrijheid
elkaar ontmoeten en waarbij in de
spanning tussen die beide het beleid
groeit, is in Frankrijk op het ogenblik
weg. De Nationale Vergadering telt
een jaar lang niet mee.
Bij alle vreugde over het succes van
de Gaulle moet gezegd worden, dat de
interne crisis in het Franse volk nog
steeds niet is opgelost en gelijk we
reeds meer hebben gezegd: dat is de
eigenlijke taak van de Gaulle. Het is
een open vraag of de Gaulle voor die
taak geschikt is en het is ook een open
vraag of het Franse volk voor een op
lossing van die crisis rijp is.
Tweede Kamer akkoord
met hoger kijkgeld
E Gaulle zal zich voorshands wer
pen op zijn voor de hand liggen
de taak, de sanering van het mili
taire en het bestuursapparaat. Direct
daarop volgt een poging om het Al
gerijnse conflict te beëindigen.
We spraken gisteren over Kongo. In
Algerije ligt de zaak heel anders. Als
de Algerijnen hun lot in eigen hand
mogen nemen komt er wel een rede
lijke orde. Dit mag ons het oog niet
doen sluiten voor de zorgen, die de
Franse burgers van Algerije ten aan
zien van de politiek van de Gaulle
koesterden.
Die Fransen verkeerden tot dusver
re in Algerije in een bevoorrechte po
sitie. Dat zij die kwijtraken is niet
erg. Bevoorrechting is altijd ver
keerd. Maar nu vrezen zij en dat
is waarschijnlijk geen ongegronde
vrees dat zij in een onafhankelijk
Algerije tweederangs-burgers zullen
worden, misschien uit het land weg-
geplaagd zullen worden. En men moet
ermee rekenen, dat die Franse Al
gerijnen ec vaak al generaties lang
waren. Ze hebben nog een toevluchts
oord in 't Franse moederland. Maar
we hebben hier wel evenals wij in
Nederland met de Indische Neder
landers te maken met een van de
trieste gevolgen van de ontkolonise-
ring.
TEGEN deze achtergrond moet
men ook de apartheidspolitiek in
Zuid-Afrika zien. Wij kunnen die po
litiek onmogelijk aanvaarden. Ze is
niet uit te voeren en ze is zedelijk
een zeer bedenkelijke zaak.
Maar men moet zich realiseren dat
bij een politieke rechtsgelijkheid van
blank en zwart in Zuidx-Afrika de blan
ke bevolking overspoeld wordt door
een grote zwarte meerderheid. En
wat zullen daar de gevolgen van zijn?
In leder geval heeft de blanke bevol
king van Zuid-Afrika evenveel recht
om daar te leven als de zwarte. We
hebben begnp voor de vrees van de
blanke bevolking in Zuid-Afrika voor
de gevolgen der rechtsgelijkheid.
Maar we vrezen ook dat de weg die
de Zuidafrikaanse regering bewan
delt die gevolgen straks alleen maar
erger zal maken.
Raket: vuur
en rook in
Groningen
Twee Nederlandse lifters die in
België een chauffeur overvielen en
met diens wagen aan de haal gingen,
zijn door de politie te Couvin (België)
gearresteerd. Het zijn de 28-jarige A.
T- uit Nijmegen en de 35-jarige D. C.
uit Arnhem.
Volgens de politie dwongen zij de
man die hen in zijn wagen meegeno
men had, de Belg Henry Legros, onder
bedreiging met een revolver naar een
eenzame plaats in een bos te rijden.
Daar zetten zij hem uit de wagen.
Twee uur later werden de overvallers
door de politie gearresteerd.
Het Italiaanse nieuwsagentschap
«Italia" heeft meegedeeld, dat de com
munistische regering van Hongarije
een nieuwe groep van 45 ot 60 jonge
lui geëxecuteerd heeft wegens deel
neming aan de opstand van 1956.
Het agentschap dat betrouwbare
bronnen in Wenen citeert zegt, dat de
executies vallen buiten die van 150
jongelui en 54 volwassenen die kort
geleden door de BBC werden gemeld.
Evenals met de vorige executies gaat
het hier om jonge mensen die ten tijde
vnn de opstand van 1956 te jong wa
ren om geëxecuteerd te worden.
lopen was op de beslissing, die moet
worden genomen over de invoering van
de reclame in de TV. De staatssecreta
ris stelde duidelijk, dat hij een koppe
ling van de verhoging der kijkgelden
aan de invoering van de reclame TV
niet juist achtte.
(Van onze correspondent)
TEN seconds after now. Nine
eightseven six". Rustig
telde prof. W. B. Jones, Amerikaans
raketspecialist de seconden af, ter
wijl honderden belangstellenden
rondom de Grote Markt in Graningen
ademloos naar de ruim vijf meter
hoge raket staarden, die op de ster
van het Marktplein stond opgesteld.
Vol spanning wachtte men af wat er
gebeurde.
Prof. Jones met pandjesjas, hoge hoed
en lange baard telde rustig door
„five four.three.Dicht
in de buurt stonden mannen in as-
bestpakken, politieagenten, een
brandweerauto en twee grote tank
wagens, die de raket van brandstof
hadden voorzien, alsmede het bestuur
van de vereniging tot bevordering
van interplanetair toerisme te Gro
ningen, die deze raketlancering had
voorbereid.
„Twoonezero"... er ge
beurde niets. Verbaasd keek prof.
Jones naar het indrukwekkend ge
vaarte, maar de zilverkleurige raket
(met vier stabiiisatievinnen en een
vuurrode neuskegel) bleef rustig
staan in de hoge stellages. Een de
fect aan de ontstekingsapparatuur.
werd meegedeeld.
Technici in witte overalls, die tevoren
al enige uren bezig waren geweest
met bet treffen van de laatste voorbe
reidingen gingen opnieuw aan hel
werk en toen lukte het. Er schoot een
felle steekvlam onderuit de raket en
in een zee van vuur en rook. ver
oorzaakt door de verbranding van zes
kilogram natriumchloryde. vermengd
met suiker, viel.de neuskegel
naar beneden.
Tot opluchting van de talrijke omstan
ders schoot niet de raket omhoog
maar zeilden slechts twee ongevaar
lijke ballonnetjes de lucht in, nage
wuifd door de leden van het Gronin
ger studentencorps Vindicat atque
Polit, die deze stunt ter gelegenheid
van de dies op touw hadden gezet.
Cr. Northern Rmtv Notto-n-inst 195!)
S 26.556.273 (27 377.798) of 4.35 (4.32) per
aand.
Standard Oil iV.3.) kondigt een kwart.-
dlv. aan van 8 0.53.
Bethlehem Steel declareert een gebruike
lijk kwart, div, van f 0.60.
(Van onze parlementaire redacteur)
|~\E Tweede Kamer is akkoord gegaan met de verhoging van het
kijkgeld voor de televisie en met de uitbreiding van de zendtgd.
De staatssecretaris, die met zijn col
lega-Veldkamp deze nota voor de mi
nisterraad moet samenstellen, kon niet
zeggen, wanneer de nota wèl zou ko
men. „Ik kom liever een maand later
met een goede nota, dan een maand
éérder met een onvolledige nota," zei
hij en de Kamer billijkte dat.
Er is nog geen beslissing genomen
over het creëren van een tweede zend-
kanaal voor de televisie. Persoonlijk
meende de staatssecretaris, dat men op
den duur niet aan dit tweede kanaal
zal kunnen ontkomen.
Op vragen van jkvr. Wttcwaal van
Stoetwegen (C.H.) deelde mr. Schol
ten mee, dat, wanneer het wetsont
werp inzake de kijkgelden de Eerste
Kamer zal zijn gepasseerd en door de
koninklijke handtekening kracht van
wet heeft gekregen, hij voornemens
is Per 1 oktober de zendtijd voor de
T.V. opnieuw uit te breiden met eni
ge uren. Dit voornemen van dt
staatssecretaris was bekend, maar u
de memorie van antwoord had r
C.H.-woordvoerster niet helemaal
begrepen, wat r.u de bedoeling w.
Verschillende afgevaardigden, o.a.
mevr. Van Someren-Downer (VVD),
de heren Bakker (CPN) en Van Veen
(PSP) pleitten voor bejaarden. Zij zul
len voorlopig hetzelfde als iedereen
moeten betalen, maar de staatssecreta
ris zal doen nagaan of het mogelijk is
bepaalde groepen bejaarden vrijstelling
van kijkgeld te verlenen.
Vrijstelling van kijkgeld krijgen
naast de oorlogsinvaliden ook de ver-
zetsinvaliden. De heer Kieft (AR) had
hiernaar gevraagd en mr. Scholten zeg
de deze vrijstelling gaarne toe.
Ter sprake kwam nog het verood om
de film „Kringloop van het leven" voor
de TV te vertonen. De heer Vrolijk, die
hier vragen over stelde, kreeg van de
staatssecretaris te horen, dat hij deze
film zelf eens moest gaan zien en zich
daarna een oordeel moest vormen.
De heer Kleywegt, evenals de heer
Vrolijk behorend tot de prot. chr.
werkgemeenschap in de P.v.d.A zei,
dat hij de film wèl had gezien en niet
kon inzien waarom zij niet voor uitzen
ding in aanmerking kwam. Het hielf
echter niets. De staatssecretaris blee
bij zijn standpunt.
De heer Peters (KVP) kreeg te ho
ren, dat instemming met het betrokken
wetsontwerp beslist niet een vooruit-
(Van een onzer verslaggevers)
De regering zal maandag in de mi
nisterraad haar standpunt ten aanzien
van de salariëring van het overheids
personeel bepalen. Besprekingen op
dit punt tussen de regering en het ge
organiseerd overleg zijn, zoals bekend,
reeds enkele maanden aan de gang.
Dinsdag zullen vertegenwoordigers van
het overleg, de drie vakbonden en het
ambtenareneentnuu bijeenkomen om
het resultaat van deze beslissing te
vernemen.
Er bestaat kans dat gedurende dit
dan te houden overleg met de mi
nister van Binnenlandse Zaken over
eenstemming wordt bereikt over hex
percentage waarmee de salarissen
der ambtenaren kunnen worden ver
hoogd.
De minister hoopt namelijk binnen
zeer korte tijd de gemiddelde loons
verhoging in het bedrijfsleven te kun
nen vaststellen. Hiermee zal rekening
gehouden worden bij de salarisverho
ging van het overheidspersoneel.
Op een persconferentie te Washing
ton over de weigering van de Ameri
kaanse regering de KLM landings
rechten toe te staan in Los Angeles,
heeft staatssecretaris Stijgel gistermid
dag de V.S. beschuldigd van een vol
ledige discriminatie jegens Nederland.
De heer Stijkel zei dat de regering af
afwijzing van het Nederlandse verzoek
zeer ernstig neemt en dat deze weige
ring niet bij zal dragen tot een beter
begrip tussen Nederland en de V.S.
Vandaag keert de staatssecretaris in
Nederland terug.
Uit België is bericht ontvangen, dat
de heer Roland Viaene, schipper van
bet Belgische vissersvaartuig „O 281"
(Jenny), die ais getuige in de aanva
ringszaak Hr. Ms. Karei Doorman en
het Belgische vissersvaartuig „Frans
Elzamaandag door de marineraad
gehoord zou worden, die dag niet be
schikbaar kan zijn, daar hij dan nog
varende is. Daarom gaat de zitting van
de Marineraad op 8 februari niet door
De marineraad zal nu op donderdag
11 februari, des morgens om halftien,
in openbare zitting bijeenkomen om
deze getuige alsnog te horen.
Prinses Irene, die enkele dagen in
Wenen heeft doorgebracht, is in
Sankt Anton teruggekeerd, waar
inmiddels ook prinses Beatrix voor
een skivakantie van veertien dagen
was gearriveerd. Hier zien we de
beide prinsessen op weg naar de
skiweide.
Hare Majesteit de Koningin en Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins der
Nederlanden zullen zich, op uitnodiging van ZUne Majesteit de Koning der
Belgen, van 30 mei tot 2 Juni 1960 naar België begeven voor het brengen
van een staatsbezoek, aldus heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken te
's-Gravenhage bekendgemaakt.
De delegaties van personeel van ver
voersondernemingen hebben meege
deeld, dat zit na rijp overleg op hun
bestuit, dat inhield, dat zij zaterdag
6 februari om twaalf uur uitslag
wensten op hun eis van drie procent
van het jaarloon als voorschot op de
lopende onderhandelingen, terugkomen,
totdat de besprekingen tussen de werk
gevers- en werknemersorganisaties, die
tot dusver een gunstig karakter dragen,
geëindigd zijn.
Een volgepakte pnblieke tribune,
waarop zich vijftig leerlingen van mid
delbare scholen bevonden, was van
morgen in Keulen getuige van de ope
ning van het proces tegen de twee
jonge Duitsers die op de avond voor
Kerstmis de nieuwe synagoge in Keu
len met anti-semitische leuzen hebben
beklad het eerste grote incident in
een wereldomvattende golf van anti-
joodse daden.
Arnold Strunk en Paul Josef Schoe
nen. beiden 25 jaar oud en beiden
voormalige leden van de ultra-rechtse
DRP (Deutsche Reichspartei) moeten
zich verantwoorden wegens beschadi
ging van een openbaar bedehuis, gods
lastering, belediging van een volks
groep en het in gevaar brengen van de
bondsrepubliek. Indien ze op alle
punten schuldig worden bevonden kan
hun een maximumstraf van vijf jaar
gevangenis worden opgelegd.
De beide beschuldigden genoten ken
nelijk van de belangstelling die ze
hadden van de zijde van fotografen en
film- en tv-operateurs.
Het tweetal werd op kerstavond ge
arresteerd, binnen 24 uur nadat het
met rode verf hakenkruisen ert de leu
ze: „Duitsers wij eisen: de joden er
uit" op de muur had geklad van
de nieuwe synagoge in Keulen, die
herbouwd was op de piek waar de na
zi's het joodse bedehuis in 1938 tot
op de grond toe afbrandden. Diezelfde
avond hadden de beide beklaagden
zwarte verf gesmeerd op het monu
ment voor slachtoffers van het nazi
regime in Keulen.
Het nieuws van de besmeuring leid
de tot een kettingreactie van anti-
joodse uitingen in vele delen van de
wereld. Hakenkruisen verschenen op
bedehuizen en joodse winkels en fa
brieken en alleen al in West-Duits-
land werden ruim 500 incidenten ge
meld. Onder de joodse bevolking van
VVest-Duitsiand door massamoorden
onder het Hitler-regime teruggebracht
van 600.000 tot 30.000 zielen heeft
deze uitbarsting uiteraard diepe be
zorgdheid gewekt.
Strunk en Schonen werden door
de DRP terstond als lid geroyeerd en
in het openbaar verklaarde deze par
tij nadrukkelijk geen antisemistlsme
voor te staan. De regering te Bonn
heeft nog steeds niet besloten of ze
krachtens de grondwet een verbod
moet uitvaardigen tegen de DRP.
De Westduitse autoriteiten hebben
regelingen getroffen, waardoor meer
dan vijftig leerlingen van middelbare
scholen het proces kunnen bijwonen.
Er is de laatste maanden veel kri
tiek geweest op het feit dat de Duitse
jeugd niet voldoende is voorgelicht
Advertentie)
V
Vis'
t.s U
i
President de Gaulle van Frankrijk
heeft vandaag de verdachte wijzigin
gen aangebracht in zijn kabinet. Als
gevolg daarvan znüen Jacques Soustel-
le. minister voor Atoomenergie en de
Sahara, en Bernard Cornutgentille, mi
nister van Verkeer, niet langer deel
uitmaken van het kabinet.
In totaal zijn zeven ministers bij de
mutaties in het kabinet betrokken. Be
halve de twee ontslagen, werden vijf
portefenillewisselingen bekend ge
maakt.
Messmer is benoemd tot minister
voor de strijdkrachten en Bokanowskl
tot minister voor Posterijen en telever-
bindingen. Frey Guillaumat, resp. mi
nister van Voorlichting en strijdkrach
ten, zijn thans aangesteld tot gedele
geerd-minister bij de premier.
Terrenioire is minister van Voor
lichting geworden en Foyer minister
voor de Betrekkingen met de Franse
Gemeenschap. Op voorstel van pre
mier Debré kreeg de minister van
Staat, Lecourt, de portefeuille van
Overzeese Gebieden en Departemen
ten. en de Sahara.
Foyer, Terrenoire en Bokanowskï
zijn gaullisten, Messmer is partijloos
en Lecourt een rooms-katholieke MRP-
aanhanger.
Verscheidene Franase regeringsfunc
tionarissen moesten gisteren bij pre
sident de Ganile verschijnen om ver
antwoording af te leggen van hun
houding tuijdens de rebellie in Al
giers. Op de rechterfoto Jacques Sous-
telle, die te horen kreeg dat hij als mi
nister voor Atoomenergie en de Sa
hara is ontslagen. Links de regerings
gedelegeerd ni Algerije, Delouvrier.
'te s
«S3
f'r'"
I over de misdaden van de vorige gene
ratie.
Verdachte Strunk verklaarde van
daag tijdens het verhoor, dat hij vindt
dat de joden uit Duitsland moeten
verdwijnen omdat ze een gevaar vor
men voor het „Germaanse ras". De 25
jaar oude bakker beweerde het echter
niet eens te zijn met de uitmoording
van zes miljoen joden tijdens het Hit-
Ierbewind.
Strunk verklaarde „geen sympathie"
te koesteren voor de jojden, maar niet
„voor 100 percent antisemistisch te
zijn."
„Er is een gevaar dat ons Germaanse
ras door de joden, zal worden ver
nietigd," zei hij.
„Vernietigd?" vroeg de rechter.
,_Min of meer wordt vermengd met
joods bloed," corrigeerde Strunk zich
zelf.
Strunk gaf toe dat hij nazi- en neo-
naziliteratuur en grammofoonplaten
verzamelde. Ook hing er aan de muur
van zijn kamer een portret van Adolf
Hitler en van Horst Wessel, de nazi-
„martelaar". 1
„Horst Wessel was mijn afgod," zei
Strnnk. .Adolf Hitler", zei hij, op het
schilderij doelend, „heb ik tweede
hands gekocht."
Een bulderend gelach steeg op in de
rechtszaal.
„Ik geloof dat sommige nazi-ideeën
niet gek waren. Vooral zoals ze het
jeugdprobleem oplosten," zei hij. „Maar
ik veroordeel de manier waarop ze de
joden hebben behandeld," voegde hij
hieraan toe.
„Waarom heeft u dan de synagoge
besmeurd?" vroeg de rechter.
„Ik wilde mijn innerlijke gevoelens
uiten," zei Strunk met zachte stem,
die bijkans onverstaanbaar was door
het zware Rijnlandse accent.
„Ik heb de indruk, dat deze opvat
tingen niet in uw eigen brein zijn ont
staan," onderbrak de rechter hem.
,.U gelooft het misschien niet, maar
toch is het zo," antwoordde Strunk.
Hij had zich in 1958 bij de DRP aan
gesloten na het bijwonen van een ver
gadering „die zijn gevoelens raakte"
Hij bleef echter volhouden dat zijn
anti-joodse opvattingen niet het ge
volg waren van de opleiding in de
DRP, maar dat hij ze zelf had bedacht.
De rechtszitting duurt voort.
'Ill
IP
tfste
mp
tï?
:Fi
s
