Gelijke kansen?
Luns en von Brentano tekenen verdrag
Elten en lidderen
bij bondsrepubliek
Fel protest
van Franse
boeren
Onwaardig
Dr. Banda: Nyasaland
snel op eigen benen
m
ra
Oberlander lest
verklaring af
Lesvluchten met
DC-8 in het
buitenland
r
NEBEI5-1
ru
m
Nederlands-Duitse
Eemscommissie
Ernstige autobotsing
nabij De Bilt
PLEIDOOI .VOOR BRITSE TELEVISIE
VRIJDAG 8 APRIL. I960
J
Directeur: H. DE RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4572
rn
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BKU1NS SLOT
PLAATSEN YAN DE GRENSCORRECTIES
GRENSCORRECTIE ELTEN
mCAUD
sSsb#!!*!
RESOLUTIES
2
Vorderingen
Grenskwesties
Twee punten
-» «AS
„Bullebak'
vergeren
C
Lang lijnen die met een liniaal
getrokken konden zijnstonden
de gardetroepen opgesteld in rode
tuniek en met de imponerende
beremuts ov, ter ere van presi-
dent de Gaulle die, in een open
auto naast de hertog van Edin
burgh gezeten, de Guardsmen in
specteerde.
overweegt
„Westhinder" aangevaren
Mttertia! Witte Wittunraat 39 Tem. 110700 i« u
Pcwtou» U13 Poetairo No 424S19.
FCUctJtendlcnat abonnementen 18.301930 uur
Zateroag! 17—48 crat Telefoon 119700.
•t^nvenhege: Huygerjrpletn 1 Telefoon 183437 (3 Ulnen)
Postbue 1091 Poetglro No 424887,
fDachtenritenst 18.30—19.30 Telefoon 362589
Dordrecht: Bmilwee 132 Telet. 4S70.
Schiedam: Th oma» i Kemplestraat 8 a Tetef. 63451.
Abonnementsprijs 61 eemt oer week. 285 per maand. 1 1M
oer kwartaal- Loaae nummer» IS eent Versehgnt 4ageH)ita
Tuywj*
(Geldig tot zaterdagavond)
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt en op de meeste plaatsen droog
weer. Koudere nacht met hier en daar mist. Morgen on
geveer dezelfde temperaturen als vandaag. Zwakke tot
matige zuidwestelijke wind.
Morgen: Zon op: 5.58 Maan op: 16.43
Onder: 19.27 Onder: 5.00
IS Amerika een land zonder stands-
verschiUen en met gelijke kansen
voor iedereen? Die vraag is nog
steeds actueel en misschien ook wel
een nog te weinig belicht aspect van
de Amerikaanse samenleving. In dit
verband is het interessant kennis te
nemen van de denkbeelden van Vance
Packard.
Packard is de schrijver van het be
kende boek „Verborgen verleiders"
Het succes van dit boek heeft hem er
toe gebracht nog eens zijn licht te la
ten schijnen over de vraag zoals wij
die zojuist formuleerden*).
Eerder dan andere landen heeft
Amerika de welvaart voor allen bin
nen zijn bereik gebracht. Televisie-
toesteilen, auto's, ijskasten etc. vindt
men in elk gezin. Wie spreekt er dan
nog van klassen of standen en van
klassentegenstellingen, wanneer niet
slechts de werkgevers maar ook de
werknemers per auto naar hun werk
gaan?
Packard laat zien, dat dit een wens
droom is (,JDe Amerikaanse
droom"). Het verlangen om meer te
zijn dan een ander is blijkbaar diep
geworteld in het mensenhart. De toe
nemende welvaart doet dat verlangen
niet zo maar verdwijnen. Integendeel,
de. groeiende welvaart doet een onuit
puttelijke nieuwe reeks van mogelijk
heden ontstaan om door levenswijze,
consumptie-gewoonten etc. te „bewij
zen", dat men méér is dan anderen
Amerikanen zijn en blijven (net als de
meest andere mensen) „statusseek
ers", mensen die voor zichzelf een
status najagen. Dit streven ontdekt
Packard overal waar mensen werken,
wonen, zich ontspannen, en zelfs tot in
hun kerken.
ACKARD stelt vast dat Amerika-
P nen meer en meer gaan verhui
zen. Het wordt daarom moeilijk om de
mensen te beoordelen naar hun kom
af. Men gaat hen dus beoordelen naar
meer zichtbare factoren, zoals de
baan die men heeft, de consumptie,
het gedrag, de school die men bezocht
heeft, het clublidmaatschap enz
Was tot vóór de tweede wereldoor
log de grote scheidingslijn tussen de
mensen het witte boordje, deze lijn is
steeds, meer. vervaagd. De gespeciali
seerde vakman verdient vaak meer
dan vele mensen uit de administratie
ve sector. Maar éeh nieuwe schei
dingslijn is naar voren gekomen. Door
dat de grote bedrijven (waar een
steeds gróter deel der beroepsbevol
king werkt) en de overheid steeds
meer^gaan letten op de vorming van
kader, gaat er een „diploma-elite"
ontstaan.
Hoewel onder de ouderen nog vele
mensen met een hoge functie voorko
men, die niet op een of ander diploma
kunnen bogen, is dit onder de jonge
ren steeds minder het geval. Packard
ziet thans 5 statusgroepen in de V.S.
De bovenste twee „lagen" omvatten
de „diploma-elite", de gegradueer
den. De meeste mensen laten zich ge
makkelijk in deze groepen indelen.
Met kunstenaars, wetenschapsmensen
e.d. gaat dat wat moeilijker, omdat
ze een groep apart vormen.
PACKARD komt pas goed op dreef,
zodra hij van de algemene be
schouwingen kan overstappen op con
crete voorbeelden.
Amusant zijn de beschouwingen over
de woning als statussymbool: de top
mensen wonen in dure, grote huizen
in klassieke stijlen (koloniaal, fede
raal, oud-Engels of oud-Frans) met
rustieke hekken en tuinen, een fraaie
hal, oude familieportretten (die niet
altijd echter familieleden voorstellen,
maar voor geld is alles te koop) en
oud-Amerikaanse symbolen (een spin
newiel, een oude lantaarn, musket
ten
Bijzonder, vruchtbaar is natuurlijk
ook de grote onderneming. Let op de
grootte van het bureau, het tapijt op
de vloer, de planten en de secretares
se in de belendende kamer, en ver
geet niet de afstand tot de lift. Dat het
automerk status aangeeft spreekt
eigenlijk voor zichzelf. Packard geeft
een lijstje van de goedkope Ford met
alleen verwarming voor de vertegen
woordiger tot de Cadillac voor de pre
sident (met witte banden, aircondition
ing en hydraulische besturing).
Zelfs hét lidmaatschap van een be
paald kerkgenootschap kan status ge
ven. Mensen uit de topgroep zijn <ot
worden) episcopaals Ook de presby
teriaanse, de congregationalistische en
de unitaristische kerken geven status
Maar dat geldt niet voor de kerken
met het grootste (en ook meest en
thousiaste) aantal leden: de metho
disten, lutheranen ->f baptisten, die
mensen uit brede lagen van het volk
aantrekken (hieronder valt eigenlijk
ook.de r.-k. kerk).
Packard's boek loopt uit op een plei
dooi, om de oude Amerikaanse droom
weer waar te maken. Nog al te zeer is
de opleiding, die de sleutel is om ho
gerop te komen, voorbehouden aan
jongeren uit de beter gesitueerde mi
lieus.. De grote ondernemingen, die
'oor hun topfuncties de universitaire
DUITSERS BETALEN ONS
280 MILJOEN
40 km
W«»t«rwold»ch< A
[Nieuwe Schan«l^^
[viog t w èd
f
ndpecN -
Radcwijkrr Beek j
[Rammel
fberekomp]^'
x zwitir
Zucitci •|R*kk<n^y
«ITUnfUÏ
MMEN
iGendringenl X
Bcckj\ nflC"| '|bochotter Aofc?
Ottersum
Hommers um
Sicbenaewoid Noordj
SiebengcwoidZaidJ
I Arcen Noord
fArcen Zuidr
niu
»SFÏt«
Vlodrop f
^Koning» boschl Molcnto«« k
RoJducp^:
imr
Roode Bc«k
ItOlE*
Kerkrade
An selder beek
Vaalst?
V.rtLTlMMOS
(Van onze parlementsredactie)
DE Duitse Bondsrepubliek zal ons land 280 miljoen mark betalen,
waarvan 125 miljoen wordt gereserveerd ter voldoening aan
vorderingen, ingesteld ten behoeve van hen die in de oorlogsjaren
omwille van hun ras, hun geloof of hun levensbeschouwing door
nationaal-socialistische vervolgingen zijn getroffen. Dit is bepaald
in een verdrag dat minister Luns en zjjn Westduitse collega von
Brentano vanmiddag in Den Haag hebben getekend.
Andere belangrijke bepalingen uit het verdrag:
Bij Elten, Tudderen en Dinxperlo zal, op een enkele wijziging na,
de vooroorlogse grens worden hersteld. De omvangrijkste grens
correcties zijn die bij Elten en Tudderen, waar oorspronkelijk Duitse
gebieden bij de bondsrepubliek gevoegd worden.
Bij Beek/Wyler daarentegen zal het grootste deel van het gebied,
dat na de oorlog bij Nederland kwam, definitief bij ons land gevoegd
worden.
0 De voormalige Duitse grenslanderüen, die nu nog door de Nederlandse
staat worden beheerd, zullen gekocht worden door de „Deutsche Bauern-
siedlung GmbH" en door dit instituut aan te wijzen personen. Hetzelfde zal
gebeuren met enige percelen, door het Nederlands Beheersinstituut aan de
provincie Groningen overgedragen. In totaal zal Duitsland ongeveer 1270 ha
aan zijn gebied zien toegevoegd.
0 Er wordt een permanent Nederlands-Duitse Eemscommissie in het leven
geroepen, die o.a. bezwaren tegen waterstaatswerken moet bespreken. Ook
is besloten een goede verbinding van de in het gebied van Eems en Dollard
gelegen havens met de zee te waarborgen.
Ontworpen
Autoweg
Bob b« rik
Stokxum
O
ELTEN
Htrwen
Lobith
RUH.
Grenscorrecttegebied
dat Duits wordt
I Grenscorrectie ge bied daty
I Nederlands blijft
Oud Nederlands gebied
d?t QuJtKvrorc*!.
xv peltÏ* 0400
In achttien Franse steden hebben
donderdag landbouwers bijeenkomsten
gehouden om te protesteren tegen de
landbouwpolitiek van de regering. Te
Sens in Midden-Frankrijk werden de
demonstranten, die de politie met ste
nen bekogelden, met behulp van traan-
gasbommen uit elkaar gejaagd. er-
scheidene mensen werden gewond. In
de andere plaatsen deden zich geen
relletjes voor.
Meer dan een kwart miljoen boeren
protesteren tegen het overheidsbeleid,
dat naar hun mening het de landbou
wers onmogelijk maakt van hun land
te bestaan. Met name hebben zij be
zwaar tegen de afschaffing van het
stelsel van gegarandeerde prijzen,
een bezuinigingsmaatregel van de re-
ring. Een van de boerenleiders ver
klaarde donderdag: „De Franse gran
deur kan niet op de armoede van de
boeren worden gebouwd."
Op vele protestbyeenkomsten wer
den resoluties aangenomen, waarin
wordt aangedrongen op reorganisatie
van de handel, vermindering van de
invoer van levensmiddelen en wijn,
betere kredietmogelijkheden en afkon
diging van een handvest, waarin het
recht van de boeren wordt erkend op
een even grote beloning voor hun werk
als in de industrie geldt.
Woensdag heeft het kabinet een
program goedgekeurd voor landbouw
hervormingen in de komende drie
jaar, waarmee een bedrag van 1.750
miljoen franken (ongeveer 1.350 mil
joen gulden) zal zijn gemoeid.
DE in 1944 in ballingschap en ge
vangenschap overleden Neder
landse staatsman dr. H. Colijn moet
volgens De Volkskrant maar verge
ten worden.
Na een aantal citaten uit het dag
boek van mevrouw Colijn op tenden
tieuze wijze te hebben gegeven luidt
de vernietigende conclusie van de
schrijver: „Het is beter dat „vaders
naam" bedoeld wordt dr. H. Co
lijn in de zwarte bladzijde van het
geschiedenisboek verdwenen is.
De bedoeling van de schrijver hij
noemt zich Wandelganger laat aan
duidelijkheid niets te wensen over. On
danks het feit dat ook wij kritiek had
den op de wijze waarop Colijn zich
tijdens de bezetting aanvankelijk heeft
geuit, en ondanks het feit dat wij zijn
ongelukkige brochure „Op de
grens van twee werelden" hebben
betreurd, willen wij hier zeggen, dat
wij deze kritiek infaam vinden.
Colijn had fouten. Ongetwijfeld.
Maar om uit zijn brieven of uit de
woorden van mevrouw Colijn in dit
dagboek te citeren zoals is gedaan, is
onwaardig. Ja giftig!
Colijn heeft zijn vaderland In vele
jaren grote en gewichtige diensten be
wezen. Ook in oorlogstijd toonde hi|
zich een Nederlander van allure.
Velen die iets met het verzet te maken
hebben gehad kunnen dit getuigen.
Een laf man is hij, die na zoveel ja
ren eén dode zo'n trap heeft kunnen
en willen nageven.
Door dit verdrag, waarmee de onder
handelingen tussen beide landen ge
cindigd zijn. worden niet alle uit de
oorlog daterende materiële vraagstuk
ken opgelost. Met name wordt voorals
nog een definitieve regeling van de
herstelbetalingen belemmerd, doordat
ook Nederland is gebonden aan de
Duitse Schuldënovereenkomst van
1950.
Krachtens deze overeenkomst zijn de
rechten van de Nederlanders, die om
andere dan de hierboven genoemde
redenen door de nazi's zijn getroffen,
gereserveerd. Onaangetast blijven
voorts de aanspraken, ingesteld op
grond van Duitse wetten tot herstel van
nationaal-socialistisch onrecht.
Met de betaling der 280 miljoen
mark worden verder de volgende Ne
derlandse vorderingen geregeld:
1 de investeringen die publiekrech
telijke lichamen ten onzent en de
Nederlandse Spoorwegen zich
in de af te stane grensgebieden
hebben getroost:
de resterende vorderingen krach
tens een uit 1952 daterende over
eenkomst inzake de restitutie
van effecten.;
alle aanspraken wegens:
tijdens de bezetting uit Nederland
weggevoerde zg. Auslandsbonds:
op 1 april 1941 nog niet afge
loste Tredefina-kredieten;
tegoeden van voormalige Nazi-or
ganisaties die feitelijk aan andere
Nederlandse instellingen toekwa
men en die in Duitsland zijn aan
gehouden;
nog niet afgeloste celwol-kredie
ten:
gelden die door z.g. Verwalters
naar Duitsland zijn overgemaakt
de overeenkomst van 1950 inzake
de restitutie van binnenschepen
DR. HASTINGS BANDA, de nationa
listische leider van Nyasaland,
heeft gisteravond in Engeland aange
drongen op „onmiddellijke onafhanke
lijkheid" van zijn land in Centraal-
Afrika en verklaard dat ziinvolk op
eigen benen kan staan en zijn eigen
weg kan banen.
Banda sprak voor de Britse tele
visie, kort nadat hy per vliegtuig uit
Afrika, waar hij dertien maanden ge
vangen heeft gezeten, in Londen was
aangekomen. Hij werd indertijd door
de Britten gevangen gezet omdat dezen
vreesden dat hij een gewapende op
stand tegen de Britse autoriteiten in
dit gebied beraamde. Een door de re-
graad als „toegangsbewijs" vragen
moeten z.i. ook hun veelbelovende
mensen de kans geven om zich dat
toegangsbewijs te verschaffen. Dit zou
een middel kunnen zijn, om door gro
tere'sociale mobiliteit de steeds meer
verstarrende gelaagdheid der Ameri
kaanse samenleving te doorbreken.
W. A
Vance Packard, The Statusseefcer»
Longmans, London, Se druk i960
(378 biz.).
Dr. Hastings Banda.. de nationalistische
leider van Nyasaland, bij zijn aankomst
op London Airport. De Afrikaanse -lei
der heeft ruim een jaar in de gevan
genis gezeten.
gering-Macmillan aangewezen com
missie heeft hem later van deze blaam
gezuiverd.
In een vraaggesprek met het liberale
parlementslid Thorpe zei Banda, dat
zelfbestuur voor Nyasaland zou kun
nen leiden tot een serie kleine fede
raties en uiteindelijke vrede in Afrika.
Hij verklaarde zich tegen elk geweld
en zei alleen te geloven aan onder
handelingen. Dr. Banda onthulde dat
in juni in de Britse hoofdstad een con
ferentie over de constitutionele toe
komst van Nyasaland zal worden ge
houden. Deze bijeenkomst zou van in
vloed zijn op de conferentie, die later
in het jaar over de constitutie van de
hele Rhodesische federatie (waartoe
behalve Nyasaland ook Noord- en
Zuid-Rhodesië behoren) zal worden
gehouden.
Op een vraag wat er zal gebeuren
als Nyasaland na het overleg in juni
niet zelfstandig wordt, wilde Banda
zich niet uitlaten. Hij zei. dat hij een
programma heeft van slechts twee
Wat de grenskwestie betreft, zes van
de in '49 uitgevoerde correcties blijven
geheel onveranderd. In negen andere
gebieden zal de definitieve grens zowel
van de voor-oorlogse als van de uit
1949 daterende afwijken. Los van de
herzieningen van elf jaar geleden is
de grens nog op een twintigtal andere
plaatsen verlegd.
Het verdrag waarborgt, dat Neder
landers die hun dagelijks werk vinden
in toekomstige Duitse gebieden, hun
beroep of bedrijf daar kunnen voort
zetten. Ook aan de steenfabrieken, die
in deze contreien klei winnen, aan de
autobusondernemingen en aan de ver
zekeringsmaatschappijen heeft men
gedacht.
Uitvoerig is de overgang van Ne
derlands naar Duits recht geregeld
en ook voor het verkeer dat zich via
Elten en Tudderen van Nederland naar
Duitsland begeeft, zijn talrijke bepa
lingen opgesteld.
Verder krijgt Nederland het
recht, van zijn gebied uit de steen
koolvelden bij Hillensberg en Wehr
te ontginnen.
Zie verder pag. 7, 7e kol.)
Omstreeks tien uur donderdagavond
is op de Utrechtseweg nabij De Bilt een
gecompliceerd verkeersongeval ge
beurd, waarbij de 27-jarige Th. G,
Cowan uit Utrecht werd gedood en de
26-jarige C. Kruyt uit Den Dolder
levensgevaarlijk gewond.
Uit de richting Utrecht reed een
vrachtauto met vóór zich nog een
tweetal auto's. De vrachtauto werd ge
passeerd door een andere wagen, die
op zijn beurt nogmaals gepasseerd
werd door een auto.
De bestuurder van deze laatste auto
kwam daarbij op het weggedeelte van
het tegenliggend verkeer, waardoor de
chauffeur van een uit de richting Zeist
komende wagen, de 26-jarige C. Kruyt
uit Den Dolder, de macht over het
stuur verloor en frontaal tegen de
vrachtauto aanbotste. De heer Kruyt
en zijn mede-passagier, de heer Cowan.
werden uit de wagen geslingerd.
(Advertentie)
1 voc
Y Verg
voor heet water.
Vergen weinig ruimte
illllllllliilillillllllilllli:illllilllllllillllllliilllillljill|lilllllljllji
punten: 1) onafhankelijkheid en 2)
afscheiding van Zuid-Rhodesië. Hij
verklaarde kansen te zien voor een
federatie met Noord-Rhodesië en Tan
ganyika. Toen Zuid-Rhodesië in dit
verband werd genoemd, sloeg hij met
zijn vuist op tafel en gaf hij te ken
nen. dat de Zuidrhodesische regering
„niet verschilt van de regering van
Zuid-Afrika".
Dr. Banda liet zich gunstig uit over
de Britse minister van Koloniën,
Maeleod, met wie hij na zijn vrijla
ting in Nyasaland een gesprek had.
Met de premier van de Rhodesische
federatie, Sir Roy Welensky, wilde hij
echter niet onderhandelen. Hij noemde
deze „een bullebak", die hem twee
jaar in de gevangen» had willen hou
den.
f Advertentie)
De Westduitse minister van Vluch
telingenzaken, prof. Oberlander, heeft
vandaag in de Bondsdag verklaard, dat
een in de oorlog tegen hem geveld
doodvonnis wegens verzet tegen de
nazistische politiek werd vernietigd,
toen het hoofd van de Gestapo, Himm-
ier, in Praag was.
Oberlander zei dit in antwoord op
een vraag van een lid van de Vrije
Democratische Party over een passage
in het officiële handboek van de
Duitse Bondsdag, volgens welke Ober
lander in 1943 uit het Duitse leger is
ontslagen en ter dood verooddeeld, om
dat hij voorstander was van „een hu
mane behandeling van de burgerbevol
king in de bezette oostelijke gebie
den."
Prof. Oberlander heeft vandaag ge
zegd, op 10 november 1943 uit het
leger ontslagen te zijn. Op 16 nov.
deelde het hoofd van de veiligheids
politie te Praag. Frank hem mee, dat
hij ter dood veroordeeld was en dat
het vonnis was getekend. Volgens
Oberlander had Frank eraan- toege
voegd dat hij een van Oberlanders pu-
blikaties gelezen had en zou probe
ren iets voor hem te doen. Op 18 ja
nuari vernam Oberlander, dat Himm-
ier in Praag was geweest en dat het
doodvonnis was vernietigd.
In antwoord op een nadere vraag
waarom in de documenten bij zijn zui
veringsproces in 1946 slechts gewaagd
werd van een voornemen om hem,
Oberlander ter dood te veroordelen
en in een concentratiekamp op te slui
ten, zei Oberlander, dat hij toen niet
over getuigen beschikte. Maar thans
zou hij kunnen aantonen wat er in 1943
gebeurd was.
Voor tenminste tweehonderdvijftig
Groningse en zevenhonderd a acht
honderd Friese landbouwers bestaat
de mogelykheid om gedurende vijf
weken in Zuid-Holland bij de land
bouw aldaar te werk te worden ge
steld. De arbeidsbureaus verlenen
bemiddeling. De arbeidskrachten
worden met bussen gehaald en ge
bracht. De beloning zal, naar men
ons van de zyde van het districtsbu
reau voor de arbeidsvoorziening te
Groningen meedeelde, aantrekkelijk
zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
De KLM overweegt met het straal
vliegtuig DC-8 in het buitenland te
gaan „lessen". Men zal er een West-
europesc luchthaven voor uitkiezen,
waar minder verkeer is dan op Schiu-
ho!. Bovendien wil de KLM graag de
bewoners van de Amsterdamse tuin
steden, Badhoevedorp en Amstelveen
het snerpende lawaai van deze vlie.
gende reus besparen.
By lesvluchten moet het toestel na-
melyk vrij laag vliegen en dat is het
maar al te goed hoorbaar. Vooral
s avonds kijken veel mensen geërgerd
naar boven. Overigens heeft de KLM
nog maar weinig klachten gekregene.
Men wil het geduld van de bewoners
rond Schiphol echter niet te lang op de
proef stellen.
De lesvluchten zullen nog enkele
maanden duren. De bemanningen moe
ten namelijk volkomen ingespeeld ra
ken op dit nieuwe type.
De eerste DC-8. de Albert Plesman,
gaat met ingang van 16 april één'keer
per week een dienst onderhouden tus
sen Amsterdam en New York. Half
mei zal dit een dagelijkse dienst zijn.
Dan heeft de KLM haar tweede DC-8,
waarmee instructievluchten kunnen
worden uitgevoerd.
Het lichtschip „Westhindér" is van
ochtend om zes uur aangevaren door
het Spaanse schip „Agrocal". Het
lichtschip kreeg een gat in de romp.
maar de schade was niet ernstig. Da
„Westhlnder" heeft geen hulp nodig.
