Aderlating
Nederland moet 81 miljoen bijpassen
Enorme schade bij
tal van branden
schilderzelfmei
PROTEST IN
DJAKARTA
X
MALINOWSKY:
WILLEN WÉÉR
KOUDE OORLOG
r dan lekker!
VUUR TEISTERT DROOG LAND
Vlammenzee over
900 ha in Drente
Schadevergoeding
gevraagd
10 mei 1940
Koopt op tijd
uw zekerheid
VEEL RUMOER OM SPIONAGE-INCIDENT
Dreigende rede
in Moskou
Cleopatra wordt
gelost in V.S.
V.S.: vluchten
gaan door
50
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
wnonade
limonade
limonade
DINSDAG 10 MI 1060
r
J
Directeur: H. DB RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4594
r— n
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BKUiWS SLOT
Papoea-ambtenaren
Papoea-korps
(Zie vertier pas 3. Ie kol.»
(Van onze correspondenten)
VERWOESTEND VUUR heeft
ook maandag grote stukken van
het schaarse natuurschoon zwart
geblakerd. Bovendien gingen op
diverse plaatsen woningen err
boerderijen in vlammen op>'Waar
door velen dakloos werden.
De ergste brand woedde nabij
Schoonebeek (Drente) -waar niet
minder dan negenhonderd ha
veengebied in vlam raakten.
Bijna de hele produktie van en
kele grote verveners ging hierbij
verloren: ongeveer honderd
miljoen turven.
Bij jeugddorp
Vele daklozen
Namens de Nederlandse rege
ring is vandaag in Djakarta een
krachtig protest ingediend tegen
de bestorming van de Neder
lands» missie door Indonesische
demonstranten.
In een nota, die het hoofd van
de Nederlandse vertegenwoordi
ging, mr. Frowein, op het Indo
nesische ministerie van Buiten
landse Zaken overhandigde, wordt
om genoegdoening gevraagd voor
de „beledigingen, het Koninkrijk
aangedaan".
5?
„Bandieten"
Ver. Naties
grote gezïnsffes
citroen - frambozen - sinaasappel
champagnepils - cider
(et op de handige beugelsluiting!
Vruchten
limonade
jtettvnUun:
Witte 6e Wlthttraat SB TelcrJ. 11S700 (0 u
Postbui ma Pcurtztro No 424810.
fOaentendienst soonnementes 1B.301930 mcr
Zaterdag! 1718 oor Telefoon 119700.
HuygenaplahJ 1 Telefoon 183467 f3 tUaan)
Pottin» 1091 Postgiro No 424867.
EQaehtendlenat 183010.30 Telefoon 362569
Soulweg 133 Teler 4570.
Thoma» 4 Kemplaatreat 8e— Telef. 115457-
Abonnefnentsprijs 8T eonf ner week, t 2.65 oer retaand 1 730
oer kwartaal. Inrce nummer* 18 eent Verschilnl aagz'Uks
•(-Gnnrabas*:
Oor dracht:
SeMedaror
(Geldig tot woensdagavond)
OOSTELIJKE WIND
Perioden met zonneschijn maar ook enkele verspreid
voorkomende lichte buien. Overwegend matige oostelijke
wind. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lager.
Morgen: Zon op: 4.52 Maan pp. 20.39
Onder: 20.2C Onder: 5.25
(Van onze militaire medewerker)
p. E benoeming van kolonel Eekhout
U tot commandant van de land
macht in Nieuw-Gumea stemt tot gro
te voldoening. Hier heeft taak- en eer
herstel plaats in het belang van de de
fensie van dat gebiedsdeel. Kolonel
Eekhout Is namelijk een ex-Knil-offi-
cier, die zijn sporen op het stuk van
rimboe-tactiek en -oorlog heeft ver
diend en bovendien in Korea onder
uiterst moeilijke omstandigheden be
wezen heeft leiderschap te bezitten.
Thans zal wederom van de langdu
rige ervaring van het KNIL gebruik
kunnen worden gemaakt, die na terug
trekking van de landmacht uit dat ge
biedsdeel verloren dreigde te gaan.
We hopen, dat aan kolonel Eekhout
een kern van „old-timers" zal wor
den toegevoegd, zodat een nieuwe
grondslag kan worden gelegd voor de
defansie-te-land, waarop dan een nieu
we generatie van rimboespeciaiistet
kan worden geschoold. Deze scholing,
ook van de komende Papoea-eenhe
den, is kol. Eekhout met minder goed
toevertrouwd op grond van zijn laat
ste functie, die van commandant van
de Infanterieschool te Harderwijk.
NIEUW-GUINEA DUURDER
Twee miljoen
BEGINT de verdedigmg van Nieuw-
Guinea dus met een goede start,
direct rijst de vraag wat de regering
van plan is te doen met onze nationa
le verdediging in NAVO-verband. De
marine ondergaat weliswaar geen blij
vende verzwakking de Karei Door
man keert immers in december terug
- maar in de lucht en te land ligt de
zaak anders. Daar heeft een blijvende
aderlating plaats.
De luchtmacht wordt door de uitzen
ding van Hunters materieel niet ver
zwakt, want het gaat hier om over
complete reservetoestellen. Wel wordt
het grond- en vliegend personeel aan
de parate sterkte onttrokken. Hier is
geen reserve aanwezig, die deze ader
lating kan opvangen.
De vraag rijst dus oi de regering
voornemens is het verlies aan persone
le sterkte voor de luchtverdediging te
compenseren door uitbreiding van de
formatie, zodat onze bijdrage in
NAVO-verband niet wordt verzwakt.
Deze verzwakking zou te kwalijker
zijn omdat deze sector onzer verdedi
ging toch al de zwakste ts.
NAAST de luchtmacht ondergaat
ook de landmacht een aderlating
Er moeten drie bataljons van het pa
rate legerkorps worden opgeheven. De
kernen daarvan gaan naar Nieuw-
Gumea aldus de berichten de res
tanten worden gebruikt om bestaande
tekorten op te heffen
Hier komt dus om de hoek kijken
de onderbezetting van het parate leger
korps, waarvan de regering heeft toe
gegeven, dat het parate percentage niet
boven de tachtig ligt En dat niette
genstaande reeds naar jongere lichtin
gen gegrepen wordt om de gelederen
te completeren. De opheffing der drie
bataljons betekent, dat er voor de bei
de divisies elf over blijven, dus per di
visie vijf en dan nog één voor de le
gerkorpstroepen.
De vraag wordt nu acuut een
vraag die ook reeds overwogen is op
grond van de mogelijkheid van dienst
tijdverkorting of het geen tijd wordt
de divisie-organisatie te herzien en te
baseren op minder mankracht doch
meer vuurkracht We denkers hierbij
aan de Amerikaanse divisieorganisa
tie, die bestaat uit vijf bataljons ge
vechtsgroepen Per gevechtsgroep een
kern van een mfanteriebataljon, waar
aan toegevoegd artillerie en tanks, zo
dat zelfstandig kan worden opgetre
den
In handen van de divisiecomman
dant zijn dan nog artillerie- en tank
eenheden, waarmee de gevechtsgroe
pen kunnen worden versterkt en een
zwaartepunt van actie kan worden ge
legd,
begroot voor
Papoeakorps
(Van onze parlementsredactie)
Het tekort op de begroting van
Nieuw-Guinea voor 1960 over
treft het nadelig saldo der vorige
begroting met ruim negen mil
joen gulden. Moest het rijk voor
1959 71.950.000 gulden bijdragen
om het begrotingstekort te dek
ken, ditmaal moet daartoe BI
miljoen gulden uit de schatkist
worden geput.
De uitgaven voor 1960 zijn ge
raamd op meer dan 143 miljoen
gulden; daar staat ruim 62 mil
joen aan middelen tegenover.
In de memorie van toelichting op de
begroting, die gisteravond bij de
Sta ten-Generaal is ingediend, herha
len minister Toxopeus en zijn staats
secretaris, mr, Bot. dat de regering het
gewenst vindt, zo spoedig mogelijk niet
alleen over te gaan tot intensivering
van het bestunr in de gebieden die al
onder controle staan, maar ook het
binnenland „verder open te leggen".
Dat vraagt méér dan een bestuur, dat
waakt voor orde en rust; medische
zorg. "culturele en sociaal-economische
ontwikkeling zün evenzeer vereist.
Van veel belang achten de bewindslie
den de voorlichting der bevolking.
Hieraan zal dan ook bijzondere aan
dacht worden besteed.
Aanstelling van Papoea-ambtena
ren die niet onder aanhoudende lei
ding van Nederlandse collega's staan,
is volgens de beide regeerders nog
met mogelijk.- De ervaring der
Papoea-ambtenaren 4s, „zeker voor
alsnog", niet van dien aard, dat ze
voortdurende leiding en toezicht van
de Nederlanders geheel kunnen ont
beren.
Extra-aandacht willen de bewinds
lieden schenken aan wat zij „lokale
initiatieven" noemen. Mochten, om een
enkel voorbeeld te noemen, Papoea's
plotseling bereid blijken, een weg aan
te leggen, een verwaarloosd areaal in
produktie te nemen of zich op beter
gelegen gronden te vestigen, dan moet
dit „terstond gehonoreerd kunnen wor
den". Daartoe is op de begroting 200.000
gulden uitgetrokken.
Voor het Papoea-vrijwilligerskorps
hebben de bewindslieden een bedrag
van I miljoen gulden genoteerd. Hier
mee moeten de eerste aanloopkosten
worden gedekt: op de defensie-begro
ting komt een extra-rijksbijdrage van
gelijke grootte voor.
Het korps, zo laten de minister en
zijn adjudant in de memorie van
toelichting weten, heeft niet enkei
militaire betekenis: het kan tevens
de saamhorigheid van de Papoea's
bevorderen. Tijdens hun verbin
tenis zullen de vrijwilligers geschikt
worden gemaakt voor hun terugkeer
in de maatschappij. Ze zullen zoveel
kenr.is en handvaardigheid moeten
-v.'-ry
f ArftjertpntteT
de verf voor het schilder feest
II ET verlies aan mankracht wordt
1 vergoed door meet vuurkracht
alsmede door verschillende soorten
van geleide en ongeleide raketten,
voorts door algehele mechanisatie, zo
dat een grote tactische mobiliteit
wordt verkregen met een deze mobi
liteit extra bevorderende organieke in
deling van luchttransportmiddelen.
SIKKEKS-TjALLEKA PR0DUKT
Willen we dus deze weg gaan en
er is geen andere keuze, willen we het
personeelsprobleem oplossen en onze
NAVO-bijdrage handhaven dan zul
len we het nodige moeten doen voor
de materiële modernisering van het
parate legerkorps. Wil de regering de
ze weg niet op, dan is de vraag wat
zij dan wei denkt te doen om deze de
fensieperikelen op te lossen.
Deze grootste turf- en veenbrand se
dert vele jaren in de Zuidoosthoek van
Drente brak maandagmorgen nit. Door
de straffe oostenwind joeg het vuur met
een ontstellende snelheid op het kurk
droge veen en in de hoge heide en
struiken voort.
Een achttal gezinnen zag zich ge
noodzaakt de woningen te ontruimen,
daar deze ernstig door de vuurzee wer
den bedreigd. Tien spuiten van de
brandweren uit Schoonebeek, Emmen,
Coevorden en Odoorn werden ingezet
om de ontzaglijke vlammenzee te
stuiten. Veel wild, waaronder ook een
aantal reeën met jongen zochten in
panische angst een goed heenkomen of
kwamen in het vuur om. Over de hele
streek lag een dichte verstikkende
rook, die de zon verduisterde.
Maandagmiddag ontstond door grove
onvoorzichtigheid van een werkman
brand in een perceel dennen nabij het
r.k. jeugddorp Betanië te Horn, dat
verleden week vrijdagmiddag door
prinses Beatrix officieel in gebruik is
gesteld.
Dank zij een massale brandbestrij
ding werd geen schade aangericht aan
het jeugddorp zelf, maar 2% hectare
fraai dennebos ging verloren.
Vijf hectare heide viel aan het vuur
ten offer bij een brand op „Boescho-
ten" bij Garderen. Brandweer en mili
tairen uit de omgeving slaagden erin
de omliggende landhuizen te behou
den.
Zestien personen werden dakloos,
toen maandagmiddag te Greonterp in
de Friese gemeente Wonseradeel twee
woningen, een schuur en een onbe
woonde woning door een felle uitslaan
de brand werden vernield. Het vuur
sloeg over naar de historische dorps
toren, die aan de 'binnenzijde veel
schade opliep, maar desondanks be
houden kon blijven.
Te Boertange zijn maandagmiddag
de boerderijen van de families Bor-
cheld en Bima en de kapschuur van de
landbouwer H. van Lessen tot de grond
toe afgebrand.
De vrij nieuwe, met riet bedekte
boerderij van de heer J. W. Masselink
te Meppel is eveneens maandagmiddag
door vuur verwoest.
In de Noordlimburgse gemeente
Ottersum brandde de eeuwenoude
boerderij „De Biesterfeld", een goed
geconserveerd voorbeeld van het
Nedermase boerderijtype, totaal af.
In de Maastrichtse randgemeente
Heugem legde een felle brand maan
dagavond twee woonhuizen in de as.
Slechts een klein deel van de inboedels
kon worden gered.
TRAAG, ZEER TRAAG ts een idee
verwezenlijkt dat betrekking had op
het snelste all-er vervoermiddelen: het
vliegtuig. Precies 44 jaar tiadni voor
net eerst het plan geopperd is, zal vol
gende week het Nationaal Luchtvaart
museum op Schiphol ziijn poorten
openen.
Onze fotograaf maakte gisteren dit
plaatje van een stewardess in Fokkers
„Spin". Op de voorgrond boordwerk
tuigkundige H. Alsem en oud-gezag
voerder J. J. Moll.
(£g Méér over het museum op
pagina 4).
De verwachting wordt uitgesproken
dat er maatregelen genomen znllen
worden om herhaling te voorkomen en
dat de beschadigingen, bij de betoging
aangericht, vergoed zullen worden.
VANDAAG is het twintig jaar gele
den, dat de verraderlijke overval
van de Duitse Hitlerstaat op ons land
plaatsvond.
We herinneren ons die stralende
voorjaarsdag van 1940 nog zeer leven
dig. Het was allemaal erg onwezen
lijk. Daar was de vlammende procla
matie van koningin Wilhelm ina. Daar
waren de luchtbombardementen. Ve
len voelden zich als verlamd. In geen
125 jaar waren wij, in een oorlog be
trokken geweest.
De meidagen van 1940 bewezen, dat
wij op een totale oorlog, zoals de
Duitsers die voerden, vooral geeste
lijk onvoorbereid waren. Gelukkig
hervond ons volk geleidelijk zichzelf.
Wij kregen weer ruggegraat en leer
den onze les. Die les is, dat wij onder
alle omstandigheden waakzaam moe
ten blijven en dat een goed leger ge
dragen moet worden door een wils
krachtig en vastberaden volk, dat be
reid is offers te brengen voor zijn vrij
heid.
Met Gods hulp zullen wij dan ook
in de toekomst vertrouwend voor
waarts kunnen gaan.
t Art nwripi,. f i
Zon op
Zon onder
Chroestsjew dreigt en
De Russische minister van Defensie,
Malinowsky, heeft gisteren in Moskou
verklaard, dat „de Amerikaanse agres'
sors de koude oorlog willen hervat'
ten".
Op een bijeenkomst van 10.000
personen in het sportpaleis in Mos'
kou, ter gelegenheid van de vijftien
de verjaardag van de overwinning op
nazi-Duitsland, heeft Malinowsky de
kwestie met het Amerikaanse spio-
nagevliegtuig uitvoerig ter sprake
gebracht. Onder het gehoor van de
minister, bevond zioh premier
Ghroestsjew.
Malinowski verklaarde, dat wie het
Zestig havenarbeiders zijn gisteren
in New York begonnen de „Cleopatra"
te lossen. Het schip, dat in de "Verenig
de Arabische Republiek geregistreerd
is, kwam 25 dagen geleden iu New
York aan. maar ten gevolge van een
boycot-actie van de havenarbeiders is
de lading niet gelost.
Vrijdag kregen de posters opdracht
het schip vrij te geven, nadat de vak
bonden overleg hadden gepleegd met
h-et Amerikaanse ministerie vin Bui
tenlandse Zaken.
He. schip heeft 356 ton stukgoede
ren aan boord. Verwacht wordt dat
vandaag het lossen voltooid zal zijn,
waarna het schip zal vertrekken.
Het bestuur van het internationale
verbond van vakverenigingen heeft
gisteravond te Beiroet besloten dat de
boycot van Amerikaanse schepen in
Arabische havens nu de Cleopatra
wordt gelost gisternacht om twaalf
uur zou worden beëindigd.
zwaard tegen zijn land opheft, van het
aangezicht der aarde zal worden ge
vaagd.
Malinowsky zei: „Wij zijn technisch
thans zo ver gevorderd, dat wij feilloos
kunnen uitmaken van welk vliegveld
in weik land vliegtuigen zijn opge
stegen, die onze grenzen schenden. En
wij hebben het recht om in dat gevat
elke denkbare maatregel te treffen,
om dergelijke vluchten onmogelijk te
maken
„Onze strijdkrachten zijn uitgerust
met kernwapens, waarbij interconti
nentale projectielen, welke de vijand
op elke plek van de aardbol kunnen
vernietigen. Wij zijn onverwoestbaar
aldus de minister.
Malinowsky verklaarde dat de
defensie van de Sovvjet-Unie nog nooit
zo goed is geweest als thans: „We heb
ben niet alleen de kracht -om de hete
hoofden van de agressors af te koelen,
maar ook om hun hoofden af te slaan".
De minister noemde de vlucht met
het Amerikaanse vliegtuig een „bam
dieteninvasie" en zei, dat er uit blijkt,
dat de Amerikaanse agressors de koude
oorlog willen hervatten.
Malinowsky zei dat de U-2 was
waargenomen onmiddellijk toen het
toestel in het luchtruim boven Rus
land verscheen. Het werd voortdu
rend in het oog gehouden en toen
loestemming van de regering kwam,
kon het op elke gewenste hoogte
worden neergeschoten
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken gaf het feit toe,
dat het vliegtuig was uitgezonden om
te spioneren. Maar de officiële kringen
hadden geen toestemming gegeven en
er was hun niets van bekend. Er be
staat geen elementair gevoel van fat
soen in dat land onder de fanatici van
de atoomdood", aldus Malinowsky.
Evenmin als Ghroestsjew gaf Mali
nowsky president Eisenhower persoon
lijk de schuld van het incident. We]
verklaarde de minister nog, dat de op
merking van het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken dat alle
naties spioneren, onbeschaamd en mis
dadig was.
sust te
WEINIGE uren nadat de Russische
premier zich gisteravond nog zeer
dreigend had uitgelaten over het Ame
rikaans-Russische vliegtuigincident,
hebben de westelijke leiders brieven
van de Sowjet-premier ontvangen,
waarin, naar verluidt, wordt gezegd,
dat het gebeurde niet te zwaar mag
wegen op de komende topconferentie
in Parijs. President de Gaulle van
Frankrijk en premier Macmillan van
Engeland kregen de brieven vandaag
uit handen van de Russische ambas
sadcur in hun land. Het is niet officieel
bevestigd, dat ook president Eisen
hower een soortgelijke boodschap van
Chroestsjew heeft ontvangen.
Indien de berichten over de inhoud
van deze boodschappen juist zijn, dan
zou dit betekenen, dat Ghroestsjew
althans gedeeltelijk de uitwerkin0 van
de anti-Amerikaanse campagne wü
verzachten. In zijn brieven zou
Chroestsjew hebben verklaard, dat hij
het Westen niet in de overtuiging wil
laten, dat bij de topconferentie bij
voorbaat als mislukt beschouwt, een
overtuiging die vaste grond scheen te
hebben gekregen.
Op een receptie in Moskou ver
klaarde Chroestsjew gisteravond nog
grimmig, dat represailles rullen wor
den genomen tegen elk land, dat Ame
rikaanse verken nigsvleigtui gen zai
toestaan vanaf zijn gebied beven de
Sowjet-Unie te opereren. „De landen
die dergelijke bases op hun grondge
bied hebben, moeten er zeer zorgvul
dig nota van nemen, dat wij op dit
bases zullen toeslaan, indien r:.i an
deren toestaan daar op te stijgen voor
vluchten boven ons land," aldus de
Russische premier. Chroestsjew sprak
tot een groep diplomaten uit o.a. de
Ver, Staten, Noorwegen, Pakistan en
Turkije. De Russische leider noemde
de verkemügsvl ueht een „uitdaging",
die men opzettelijk kort voor de top
conferentie heeft doen plaatsvinden.
Hij voegde hieraan toe: „Er is ge
zegd, dat de militairen dit hebben ge
daan. Doch wat is dat voor een staat,
waarin de militairen dinger, doen,
waar de regering tegen is? Wat voor
vertrouwen kunnen wij in de politiek
van een dergelijke staat stellen'"
De Russische leider vervolgde: „Op
9 april jl. vloog er ook een Amerikaans
vliegtuig over Sowjet-Russisch gebied.
tVij hadden bet eigenlijk-moeten neer
schieten, doch wü deden het niet.
Maar wij maakten er wel zo te zeggen
een aantekening van. En toen het op
1 mei weer gebeurde, schoten onze
militairen, die hun taak prachtig ver
vulden, wel, en raak."
De Russische afgevaardigde bij de
Ver. Naties, Sobolew, heeft verklaard
„te verwachten" dat de kwestie van
het Amerikaanse spionagevliegtuig
„spoedig" bij de Veiligheidsraad aan
hangig zal worden gemaakt.
„Ik weet ndet meer dan u." aldus
Sobolew. „Chroestsjew heeft verklaard,
dat de kwestie in de Veiligheidsraad
ter sprake zal worden gebracht. Ik heb
geen instructies, maar ik verwacht,
dat deze zaak spoedig aanhangig zal
worden gemaakt".
Amerikaanse vliegtuigen hebben
reeds jaren op uitgebreide schaal de
Soivjet-grenzen uit de lucht verkend
en zijn nu en dan het Russische lucht
ruim binnengedrongen, aldus heeft de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Herter gisteren meege
deeld. Herter liet doorschemeren, dat
men met deze vluchten zal doorgaan
tenzij de Russen instemmen met' be
veiliging tegen een onverhoedse aan
val. -
Het Witte Huis in Washington ont
kende gisteren een bericht van de
New York Times, dat de „spionage-
vluchten" zijn stopgezet.
In zijn antwoord op de beschuldi
gingen van Sowjet-premier Chroes
tsjew zei* Herter dat het verketir.ings-
program, dat door ongewapende bur-
gervüegtuigen was uitgevoerd, ten
doei heeft te waken tegen een onver
hoedse aanval. Het program bestaat
krachtens een instructie van president
Eisenhower tot het verzamelen van in
lichtingen met alle mogelijke middelen.
Volgens Herter zijn evenwel bepaal
de opdrachten van deze ongewapende
burgervliegtuigen niet onderhevig ge
weest aan de presidentiële goedkeu
ring
Herter zei verder, dat het blijk
baar geen geheim was voor de Rus
sische leiding, dat dergelijke Ameri
kaanse verkenningen werden uitge
voerd. De vraag rijst nu, wjarom
zij (de Russische leiders) op dit
ogenblik proberen het huidige inci
dent als een propagandaslag in de
koude oorlog uit te buiten, aldus
Herter.
f AftrprrpTtlip
Kvhv.V/.W.'ZV.WAV.V^MVWl
'ViVAVaViVwM'X'Iv
««r»
v.v.v.4
