Ongewenste
verruiming
Uitzendingen
van Echo I
zijn duidelijk
Vrij handelsblok
van 13 landen
„nadelig"
y
Marine blust felle brand op
Argentijns zeeschip
VUUR WOEDDE
BIJNA 12 UUR
op Rio Diamante
Houdt de marine er een
bergingsstation op na
Heimwee kostte gezin
twaalfduizend gulden
V.N. zal Katanga
niet dwingen
Beide partijen
op de hoogte
van standpunt
w
LEIDERS IN WASHINGTON:
VRAAG NA BRANDBLUSSING:
HAMMARSKJOELD IN RAPPORT
r
r
itoogtereeovrt 40 hm- communicatie in heelal
via satelliet - capsule uit ruimte terug
Kromme Nieuwe Gracht 8-10, Utrecht
Ernstige zorgen om
ST. LAURENT MOET
TOCH IN DIENST
Hartelijk
„concurrentie
O I s j
Koninklijke familie
nog op
Onbestendig
ZATERDAG 13 AUGUSTUS I960
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4676
V.
J
Directeur: H. DB RUIG
V
Hoofdredacteur: Dr, J. A. H J S. BKU1NS SLOT
HET Amerikaa nse experi
mentele raketvliegtuig
X-15 heeft gisteren een
nieuw hoogtereeord ge
vestigd door tot 131.000 voet
ca. 40.000 meter) te stijgen.
Bestuurder van het toestel was
majoor Robert M. White, die
de vorige week met de X-15
een nieuw snelheidsrecord van
3532 km per uur had g
Zie verder pag. 3, le kol.)
(Advertentie)
N.V, Levensverzekering Mij. USQ
N.V, Aigem. Verzekering Mij, UBO
vestïgd.
De mededeling van ,de vlucht
kwam na de successen die Ame
rika had behaald in de ruimte
vaart met de Echo 1 's werelds
eerste satelliet voor het terug
kaatsen van radiosignalen en
met de Ontdekker 13. Voor de
eerste maal werd een capsule die
verscheidene malen een baan om
de aarde had afgelegd, gaaf te
rugontvangen.
intnnf»inniiti!ii?tii!*inniiin'»fninitmiiiniiinimiinint[it
Instructies
PARAAT
Zie verder pagu 3. 4e kol.)
De met rubber geladen „Rio Diamante" brandend op de golven bij
Den Helder. Enkele sleep- en marineboten verlenen assistentie.
n
Het leger der V.N., aldus de se
cretaris-generaal, heeft niet het
recht of de plicht burgerlijk of
militair personeel uit Leopoldstad,
dat Katanga binnenkomt, te be
schermen. Wel moet het zich uiter
aard kwijten van zijn plicht, orde
en recht te handhaven.
GOEDKOPE HULP
hond j*
mee
XacanUs K T, Iv ,t,
tiol^ i-tcantie-jtiejiLL: -i
Wttt» Oc Wltbstrut 88 Talttt. 113790 tS u
Postcma ma Poauoro Mo tttfu
fdaobteodienst abonnementen mum19 30 oor
SUxard.it» 17—48 ut» Telefoon U37QU
Hursrenuplein 1 Telefoon 183*87 <8 ttltMO)
Postbus 1091 Pottjlro Mo «3H«7.
Klactitendlenst 18.3019 30 Telefoon 36238®.
Oositwa» 132 Telef «870.
Thorn*. 8 ICempbwtraat 8 a Telef. 68451.
AborroementsprrOff! een» oer wee*. 2.8B oer fiutodi I IJ®
oer kwartaal Losse nummert 18 e«M VwwMJnt daselijka
Eotterdam:
a-Graven ha ge:
Dordrecht:
Schiedam:
(Geldig tot zondagavond)
VEEL BEWOLKING
Veel bewolking, met later plaatselijk enige regen. Bedelf
de temperaturen als vandaag of iets hogere. Overwegend
matige wind uit zuidelijke richting,
Morgen: zon op: 5.22 Maan op: 23.43
onder: 20.07
onder: 14.01
DE discussie In de pers over het
„mammoetontwerp" tot rege
ling van het voortgezet onderwijs is
nog steeds niet geëindigd. Naar ver
luidt zouden over dit wetsontwerp na
indiening ervan in oktober 1958 reeds
meer dan 500 artikelen van formaat
verschenen zijn.
Prof. dr. Th. L. Haitjema heeft de
zer dagen dit aantal met één ver
meerderd, toen hij in de serie „Ge
schriften betreffende de orde der
Net'. Herv. Kerk" iiet verschijnen
een brochure: „Het „mammoetont
werp tot regeling van het voortge
zet onderwijs". (Uitgave H. Veen-
man en Zonen N.V. Wageningen).
Uiteraard beziet de hoogleraar dit
wetsontwerp vanuit de kerkelijke si
tuatie. Van hieruit heeft hij teg«n be
paalde voorstellen ernstige bezwaren
Bedenkingen heeft hij tegen wat hij
noemt de beschadiging van de klas
sieke vorming, die hij door de voor
stellen van minister Cals vreest, in het
bijzonder tegen diens plan om iedere
bezitter van welk einddiploma ook
van een Instelling van voorbereidend
wetenschappelijk onderwijs bevoegd
te verklaren tot het afleggen van de
examens la 411e faculteiten of afdelin
gen van universiteiten en hoge
scholen.
Anderen waren hem In het uiten
van deze bedenkingen speciaal met
het oog op de theologische studie
reed* voorgegaan. We denken aan de
artikelen, die de directeur van „Nieuw
Ruimzicht" te Doorn, de heer W.
Dekker, onlangs onder de titel „Cals
ad portas" in „In de Waagschaal'
publiceerde en aan wat cs. O. V.
Hengel te berde bracht op de verga
dering van 7 mei JL te Amsterdam
van het convent van het prot chr. on
derwijs.
Triomfen van Y.S.
in de ruimte
AT betekent de door miniiste
Cals voorgestelde verruiming?
Dat b.v. elke leerling, die straks
het einddiploma van een atheneum
A of B in zijn zak heeft, zich kan la
ten inschrijven voor de theologische
stud!# aan universiteit o£ hogeschool
met het recht daar «examens at te leg
gen sender ook maar snige kennis
van bet Grieks te hebben en met een
zeer summiere kennis van het Latijn.
Want het is de bedoeling van de mi
nister. dat op de athenea, die de
plaats van de huidige h.b.s.-en zullen
Innemen, wel (eenvoudig) Latijn zal
worden gegeven, maar geen Grieks.
De eventuele lacunes in zijn „ken
ris" van de klassieke talen zal de
student dan tijdens zijn universitaire
studie zelf dienen san te vullen!
Indertijd! wilde de minister aan de
bezitters van een gymnasiumdiploma
B reeds de bevoegdheid geven tot het
afleggen van examens in de theologi
sche faculteit Maar een amendement-
Versteeg heeft toea dat plan van de
minister verijdeld.
Wat nu in het mammoetontwerp
Wordt voorgesteld gaat veel verder,
omdat de beta's van de gymnasia al
thans ook Grieks hebben gehad.
Het is begrijpelijk, dat men hierin
niet alleen een verschraling ziet van
de klassieke vorming voor de as. stu
dent In de A-faculteiten, maar ook een
belemmering voor de theologische stu
die In 't bijzonder.
Prof. Haitjema schrijft: „Het recht,
dat minister Cals thans aan ieder
Levens-, Stndle- en ültiet-, Lijfrente
Pensioen- en Begrafenisverzekeringen
Brand-, Inbraak-, Ongevallen- en
W.A.-verzekerlngen. t
CBO voor alle verzekeringen.
®e X-15 werd op een hoogte van
13.730 nieter door een B. 52 atraalbom-
meowerper gelanceerd. Be B. 52 had als
moedervUegtalg gefungeerd en het
klotao toestel vanaf de vliegbasis Ed-,
ward* la California meetetwtten tot
eenv hoogt* waarop de raketmotoren
goed kunnen werken.
Een- vlueht Van <4 minuten bracht ma
joor White tot aan de rand van de
ruimte, waar hij enkele ogenblikken
gewichtloos bleef hangen, alvorens te
dalen.
Op het hoogste pnnt deelde White
per radio mee: „Het is hier werkelijk
i'antasüseh".
Ter wij5 de X-15 naar de aarde daalde
hoorde men op ongeveer 13.000 meter
een ongewoon bulderend geluid, dat
zich vijfmaal herhaalde.
Verwacht wordt dat de X-15, nadat er
een motor in geplaatst is, die driemaal
sterker is dan de huidige en dit zal
later in dit jaar geschieden zal stij
gen tot hoogten van 800 tot 1600 km
met een snelheid van 6400 km per uur.
V.S. tegen fusie
.zes' en .zeven'
Naar in Amerikaanse regeringskringen in Washington verluidt,
zullen de Ver. Staten zich verzetten tegen een eventuele overeen
komst tussen de twee Europese handelsblokken, de zes landen van
de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en de zeven van de
Europese Vrijhandelsassociatie (EVA). In Amerika vreest men, dat
een groot vrij handelsblok van dertien landen discriminerend zal
werken in de rest van de wereld.
Zoals bekend worden de laatste weken in West-Europa weer ver
woede pogingen gedaan de twee handelsblokken aaneen te smeden,
vooral ook omdat men vreest, dat economische verdeeldheid poli
tieke onenigheid tot gevolg zal hebben.
Het oude noogterecord van 37.000 ten tot stand
meter was van kapitein Iven C. Kin-
cbeloe met een X-2.
De records die met experimentele
vliegtuigen worcen gevestigd zijn of
ficieus.
Het officiële hoogterecord van 31.018
meter staat op naam van de Ameri
kaanse kapitein .Toe Jordan, met een
jager van het type F 104-c.
De Amerikaanse marine wilde in de
reeks successen niet achterblijven en
lanceerde gisteren een Folaris-raket.
die een afstand van 1760 km aflegde.
De luchtmacht vuurde een Atlas-ra
ket af, die 8000 km ver zijn doel in de
Atlantische Oceaan bereikte. De neus-
kegel van de raket kon echter niet
worden teruggevonden. -
De technici van het laboratorium te
Holmdei in New Jersey hebben meege
deeld dat de eerste radioverbinding
heen-en-terug door middel van de re-
laisballon „Echo", die een baan om de
aarde beschrijft, vanochtend tot stand
is gekomen.
Voor deze geslaagde proefneming
werd gebiuik gemaakt van op de band
opgenomen boodschappen die door pre
sident Eisenhower en senator Johnson
waren uitgesproken. *De boodschap van
Eisenhower, welke men gisteren reeds
als eerste proefneming door de ballon
had laten terugkaatsen, werd nu door
het laboratorium te Holmdei naar dat te
Goldstone (Californië) uitgezonden en
Goldstone antwoordde met uitzending
van de boodschap van Johnson. Aldus
kwam een verbinding tussen de oost
en de westkust van de Verenigde Sta-
In Amerika heeft men indertijd de
vorming van de Euromarkt gesteund,
omdat de voordelen, die deze politiek
zou opleveren, ruimschoots zouden op
wegen tegen de nadelen van de ge
vreesde discriminatie van de Ameri
kaanse handel. Naar verluidt ziet de
regering dit evenwicht echter niet
terug wanneer dertien Europese lan
den zich op handelsgebied, aaneen
sluiten.
De ongerustheid- in Amerika schijnt
te zijn ontstaan na de uitlatingen van
een Westduitse woordvoerder over
een „de kloof overbruggen" en een
verklaring van de Britse premier
Macmilian tijdens diens recente be
zoek aan Bonn, dat de „zes" en de
„zeven" moeten samengaan. In Wash
ington zei men dat de visie van de
regering over deze zaak zo spoedig
mogelijk onder de aandacht van de
leden van de EEG en EVA gebracht
zal worden. Naar verluidt zou dit ge
beuren in de permanente raad van de
NAVO in Parijs en in de Organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO). Men achtte het
echter niet uitgesloten dat de regering
van de Ver. Staten zich tot een hoger
gezagsorgaan zou wenden om haar
stem te laten horen.
Inmiddels is uit diplomatieke krin
gen te Bonn vernomen, dat de natio
nale regeringen van de landen aan
gesloten bij Euromarkt (EEG) en
Europese vrijhandelszone in het ver
volg weer het tempo en de wijze waar
op men tot de Europese eenheid wil
geraken, zullen aangeven. De voorzit
ter van de EEG-eommissie, Walter
Hallstein, en functionarissen als de
Britse handelsleider. Maudling, zullen
uitvoerige instructies ontvangen, op
dat zij hun bevoegdheden niet meer
zullen overschrijden.
("Van onze correspondent)
Na zes uur onafgebroken strijd is de
Marine- beroepsbrandweer te Den Hel
der er gisteravond in geslaagd de brand
aan boord van het voor de Argentijnse
regering varende s.s. Kio Diamante af
komstig uit Buenos Aires te blussen.
Toen de Rio Diamante tegen het
middaguur het Molengat passeerde en
om precies 12 uur het anker onder de
Texelse wal liet vallen Was, zoals wij
gisteren reeds meldden, de *s morgens
vroeg in de met rubber geladen rui
men ontstane brand in hevigheid toe
genomen.
Inmiddels was de reddingsboot
Dorus Rijkers van uit Den Helder
uitgevaren om eventueel de beman
ning van boord te kunnen halen. Te
vens voeren de Marine-havensleep
boten Dommel en IJssel uit, die van
een. brandblusinstallatie zijn voor
zien, Aan boord van deze bodems
bevonden zich veertien leden van de
Marine-beroepsbrandweer, die aan
boord van het brandende schip gin
gen.
Met assistentie van de Argentijnse
bemanning en opvarenden van de red
dingsboot ging men toen met dertien
stralen de vuurhaard te lijf. Sterke
rookontwikkeling belemmerde de blus-
singswerkzaamheden ten zeerste en
men moest zich dan ook spoedig van
zuurstofapparaten en -maskers voor
zien, om in het ruim te kunnen afdalen
De brandweer stond onder leiding
van brandmeester Jan Dijkhuizen,
Met parate en vooral ook bekwame
hand grepen de Marinemannen het
vuur aan. Het Mar3ie-b rand weer korps
bestaat nog niet zo lang. maar beschikt
over ultra modern materieel en goed-
geoefende manschappen. Een scheeps
brand als deze had men echter nog
niet eerder bestreden. Aan de wal had
men ondertussen de overige leden van
het korps geconsigneerd, zodat zonodig
direct een aflossing gereed zou staan
De sleepboot Simson van rederij
Wijsmuller uit IJmuiden is steeds in
Foto: Stevens en Magielsen.
MEER dan twaalfduizend ruiden heeft de Nederlandse familie Schipper
moeten betalen voor de ontdekking dat men beter in Australië dan
Gis ter e'n'kwam' het'gMln in Sydney aan om voor de tweede keer te pro-
elektricien"J^Schippcr'ult^im Haag1 vertrok zeven jaar geleden naar
Australië met z«n echtgenote, twee dochters en zoon. Hij woonde vier jaar
in Parramatta. een randgemeente van Sydney.
Toen kregen zijn vrouw en dochters het 20 kwaad met heimwee* dat men
besloot naar Nederland terug te keren. Het huls moest verkocht worden
om de overtochtkosten te kunnen dekken. De heer
Australië, oiïdat hij een huls moest afbouwen en verkopen, voordat hij kon
reGIstlrJn"iei mevrouw Schipper in Sydney: „Toen wM in Nederland terug
waren ontdekten we onze fout. \V« misten het vrije leven en vooral het
heerlijke klimaat van Australië".
Het hoofd van t>et Amerikaanse
nationale bureau vonr Lucht- en Ruim
tevaart, Keith Gierman, vertelt presi
dent Eisenhower op icelke wijze diens
stem door de ballon van de Echo I
werd teruggekaatst naar de aarde. De
stem van de president werd, na ont
vangst, op een bandrecorder opge
nomen.
De jonge Franse mode-ontwerper
Yves St. Laurent, die de scepter
zwaait in het modehuis Dior, moet
toch in militaire dienst. Hij heeft
van de iegerautoriteiten een oproep
gekregen om op 1 september aan
staande zijn burgerkostuum te ko
men verwisselen voor het militaire
uniform,
St. Laurent had reeds in 1959 een op
roep gekregen, maar kreeg uitstel
wegens het feit dat door zijn ver
trek een grote nationale industrie
verlamd zou worden. Men nam toen
min of meer aan, dat dit uitstel af
stel zou betekenen.
St. Laurent is kortgeleden 24 gewor
den.
De troepen der Verenigde Na
ties in Kongo kunnen niet ten be
hoeve van de centrale regering in
Leopoldstad worden gebruikt om
de regering van Katanga tot een
bepaald gedrag te dwingen. Dit
deelt secretaris-generaal Hammar-
skjoeld mee in een verslag aan de
Veiligheidsraad.
Er mogen geen middelen van de
V.N. worden gebruikt om, tegen
de wil van de Katangese regering,
burgerlijke of militaire vertegen
woordigers van de centrale rege
ring naar Katanga te vervoeren.
Aan de andere kant heeft de V.N.
niet het recht de centrale regering te
verbieden met eigen middelen stappen
ten aanzien van Katanga te onderne
men, als deze niet strijdig zijn met
doel en beginselen van het Handvest.
Deze conclusies, aldus Hammarskjoeid,
geiden vanzelfsprekend" ook voor Ka-
tanga bij zijn betrekkingen met Leo
poldstad.
In zijn document verklaart de secre
taris-generaal zijn standpunt te heb
ben kenbaar gemaakt aan beide zijden
van het geschil. Als zij dit zouden
verwerpen, dan zal hij onmiddellijk de
Veiligheidsraad op de hoogte brengen
met het verzoek een oordeel uit te
spreken over zijn uitleg van de reso
luties.
Hammarskjoeid heeft gisteren een uur
en veertig minuten met Tsjombe gespro
ken. Het gesprek, dat vandaag wordt
voortgezet, ia volgen* ecu officiële ma-
(Van een onzer verslaggevers)
TERWIJL twee berglngshoten van
particuliere sleep vaartmaatschap
pijen de zeesleper ..Simson" van
Bureau "Wijsmuller en de zeesleepboot
„Doggersbank" van de Reederü Doek-
sen vrijwel gelijktijdig b|j het Ar
gentijnse vrachtschip „Rio Diamante"
waren, hebben de marine-autoriteiten
in Den Helder gemeend, toch hnn
sleepboten „Dommel" en „IJssel" te
moeten inzetten. Deze sleepboten be-
chikken evenals de particnliere ber-
gingsboten over moderne brandblus-
installaties.
De marine heeft geweigerd de par
ticuliere rederijen dit bergingskarwei
te laten of over te dragen. „De „Sim
son" en de .Doggersbank", slepers die
dag in dag uit op bergingsstations te
IJmuiden en te West-Terschelling lig
gen en het zwaarste stormweer niet
duchten als schepen in nood verkeren,
konden on verrich terzake naar hun
thuishaven terugstomen.
De vraag rijst nu, of de Koninklijke
Marine m dit geval niet te ver is ge
gaan. Dit praktijkgeval toont aan, dat
de marine in Den Helder een concur
rente van particuliere sieepvaartmaat-
schappijen is. Het lijdt geen twijfel,
dat de directies van deze maatschap
pijen, die enorme sommen reserveren
voor hun bergingsstations en soms
maanden op een job moeten wachten,
terwijl hun schepen handenvol geld
kosten, zich over deze situatie ernstig
zorgen maken.
Ongetwijfeld zal de, gezagvoerder
van het Argentijnse schip er bij- - de
marine-autoriteiten op hebben aange
drongen, het blussingswerk niet .aan
de particuliere sleepvaartmaatsehap-
pijen over te laten, want de hulp van
de marine was het goedkoopste, daar
de marine geen bergingsloon int.
t Maar deze omstandigheid kan
geen excuus vormen voor het feit.
dat marine-schepen het werk gaan
doen, dat aan particuliere schepen is
voorbehouden. Als de Argentijn in
een woedende stormzee had gelegen,
was de marine trouwens óók thuis
gebleven.
Hiermee dingen wü niets af op de
prachtige prestatie, die de marine
brandweer heeft geleverd en die tot
het behoud van het Argentijnse vracht
schip heeft geleid. Het gaat hier niet
om de wijze waarop het karwei werd
geklaard, maar om het gevoerde be
leid.
Het lijkt ons voor de particuliere
bergingsmaatschappijen wel prettig nu
te mogen vernemen of onze Kon. Ma
rine van plan is er in Den Helder een
bergingsstation op na te blijven hou
den. - T I,
Advertentie
UW
M
a. spoedt Ui Sirius
b. Dmatin
tins in blik I
Hel abc t oor Uw vritnJjt!
VALKENBURG Z-H
tr'krijzbaar bij alk spttïaahaktn
dedeling gevoerd in een sfeer van
hartelijkheid en wederzijds begrip.
Aan de Belgische werknemers in
Katanga is meegedeeld dat zij, nu er
troepen van de Verenigde Naties zijn
aangekomen, desgewenst terugzending
naar België kunnen vragen. Zij, diè
wensen te blijven, zullen als „vrijwil
ligers" worden beschouwd en hun zal
vanaf vijftien september a.s. een extra
toelage worden toegekend.
Het kantoor te Leopoldstad van het
Franse persbureau „Agence France
Presse" heeft van de Kongolese rege
ring telefonisch de aanzegging gekre
gen, dat het werk van A.F.P. in Kongo
onmiddellijk een einde moet nemen".
De Verenigde Naties hebben mee
gedeeld, dat de Soedan, de V.A.R. en
Indonesië ieder een bataljon strijd
krachten naar Kongo zullen zenden.
De sterkte van de politiemacht der
Ver. Natie* bedraagt Uuw* 12.000 aim
Een krachtige wind hoven de Mid
dellandse Zee was er de oorzaak van.
dat het koninklijke gezin zijn vertrek
uit Syracuse even heeft uitgesteld.
De vorstelijke vakantiegangers heb
ben de vrijdag voor een groot deel
doorgebracht met zwemmen, vissen
en bezoeken aan oudheidkundige plaat,
sen, terwijl de Piet Hein en de Groen»
Draeck in de haven achterbleven, tot
dat het weer zou opklaren.
Koningin Juliana is 's morgeus al
leen uit winkelen geweest. Soramig#
van naar inkopen deed zij in een druk
bezocht warenhuis.
's Middags heeft het koninklijk ge
zin gezwommen in de baai van Syra
cuse.
Ais de wind gaat liggen, willen
Koningin en Pri.js met hun dochters
uit de haven van Taormina vertrek
ken.
NA het passeren van een gebied
met hogere luchtdruk, komt het
w eer morgen in ons land weer onder
invloed van een nieuwe oceaan-
depressie. die nu ten westen vaa
Ierland is gelegen. In verband daar
mee zal er morgen overdag veel be
wolking zijn. met later op de dag
van het westen uit enige regen.
In het oosten en noordoosten van
het land kan het echter een groot
deel van de gehele dag nog droog
blijven.
De wind draait naar zuidelijke
richtingen, maar er wordt nauwe
lijks warmere lucht uit Frankrijk:
aangevoerd, zodat de temperatuur
slechis weinig hoger zal zijn dan.
vandaag.
De depressie, die de afgelopen da
gen in onze streken langdurig#
regenval veroorzaakte, is boven
Zweden aangekomen, met een rand-
storing boven Zuld-Poien,
Het gehele lagedruksysteem ver
plaatst zich nog langzaam naar het
noordoosten.
