Bureaucratie
w
Veerboot ramde tanker; paniek op schepen
Nederlanders onder
doden en vermisten
J
V.S. zetten hulp
aan Laos stop
Koopt op tijd
uw zekerheid
Onrast onder
politie stijgt
ten top
r
G1
Het weer in Europa
Politieke gevangenen
op Cuba ontsnapt
JUTEZAKKEN
Bussen vervangen
trams in Leiden
Grote kloof tussen
Debré en Adenauer
RUSSEN erkennen
Algerijns bewind
Onbestendig
Loonvoótstel gaat
ongewijzigd naar
rijksbemiddelaars
r
WEVER'S ZAKKENHANDEL I.V,
zo„ op NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
GEUBTS' CoRservenfabrlek c,?,
ZATERDAG 8 OKTOBER 1969
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4724
a
Directeur: H. UE KÜIG
Hoofdredacteur: Dr J A H J S BHUINS SLOT
en in Nederland
In enkele seconden
mm
Süj
NIEUWE EN GEBRUIKTE
Paniek
Enorme fakkels
Geblakerde schepen
Ook beambten
„Reeds bekend*'
„Wegtrekken"
's
Werelds grootste hotel
verrijst in New York
Nigeria 99ste VN
aatterdam;
■j.Gravenhage
Dordrecht:
Schiedam:
Witte Ce Wlthstraat 25 .l'cici, 115700 IS 11
Postbus 1112 Postgiro No. 424518-
Klachtendienst abonnementen 1B.3U18.30 uur
Zaterdags 17—18 uur. Telefoon 115700.
Huygensplein 1 Telefoon 183467 (3 lijnen)
Postbus 1091 Postgiro no. 424867.
Klachtendienst 18.3019.30 Telefoon 362569
Spuiweg 132 Telef. 4570.
Bellstraat 7a Tel. 63181.
"J,
Abonnementsprijs 61 cent per week, 2,65 per maand, j 7,90
per kwartaal. Losse nummers 15 cent. Verschijnt dagelijks.
Vuyujüj-
(Geldig tot zondagavond)
ENIGE REGEN
Enige regen maar ook enkele opklaringen. Matige af en
too krachtige en langs de kust mogelijk tijdelijk harde
wind tussen zuidoost en zuidwest. Iets lagere middag-
temperaturen.
Morgen: Zon op: 6.54
onder: 18.00
Maan op: 20.40
11.35
ISTEREN hield Prof. Dr. G. Kuypers
zjjn inaugurale oratie aan de Vrije
Universiteit als hoogleraar in de po
liticologie, Er is voor ons alle aanlei
ding om aan dit feit ook te dezer plaatse
in ons blad aandacht te schenken.
In de eerste plaats omdat de politico
logie zoals die aan de Vrije Universiteit
beoefend zal worden voor een blad als
Trouw een interessante en belangrijke
saak is en in de tweede plaats vanwege
d8 persoon, die deze leerstoel gaat be
zetten.-.
'AT dit laatste betreft, willen wij in
herinnering brengen dat Prof. Kuy
pers na de oorlog gedurende negen
jaren redacteur-buitenland van ons blad
is geweest. Interessanter is echter dat
Prof. Kuypers tijdens de oorlog de lei
ding had van een door hem met een
aantal medewerkers georganiseerde
juisterdlenst ten behoeve van het illega
le blad Trouw.
Ergens in de stad Amsterdam wa
ren radiotoestellen gekoppeld aan dicta
tors en schrijfmachines bijeen ge
bracht. Daar werd geluisterd, opgeno
men en uitgewerkt al het nieuws dat
de geallieerde radiozenders gaven. Het
resultaat werd op schrift gebracht ten
dienste van 't illegale Trouw, ten dien
ste van tal van mensen die aan het poli.
tieke leven tijdens de bezetting leiding
gaven en verder ten dienste van een uit
voerig dagelijks nieuwsbulletin dat ille
gaal werd verspreid.
Het was uiteraard een gevaarlijke zaak
Want als men overvallen zou worden
kon men niets meer verdonkeremanen
en zat men onherroepelijk in de val.
Dat was het werk waaraan Prof. Kuy
pers tijdens de oorlog leiding gaf. En
men zal begTijpen dat wij er behoefte
aan gevoelen om hem met zijn hoog
leraarschap aan de Vrije Universiteit
van harte geluk te wensen.
DE Inaugurale oratie, die wij gisteren
beluisterden verdient om een bezon
ken oordeel te geven dat wij haar
eerst nog eens rustig in druk lezen.
Prof. Kuypers stelt het probleem van
de bureaucratie aan de orde. De bu
reaucratie waar het volk tegen foetert
en waarin toch de ambtenaar juist zo
zijn uiterste best doet. Hij snijdt een
vraagstuk aan dat wij allen als bestaand
ervaren, waar wij onze bezwaren tegen
hebben, maar waar wij zo weinig tegen
weten te doen.
Daarom is het zo goed dat Prof. Kuy
pers begonnen is het probleem te analy
seren. Hij zet ons uiteen hoe de bureau
cratie ontstaat en welke factoren daarin
meespelen en samenspelen. Eerst als
men dat weet en door heeft kan men
trachten de kwade kanten te neutralise
ren.
We zouden in dit verband met name
naar voren willen halen wat Prof. Kuy
pers zeide over het delegeren van be
voegdheden;
„Dat de ambtenaren grotere deskundig
heid bezitten, zal juist zijn. Dat de sa
menleving gecompliceerd is geworden,
wie zal 't tegenspreken. Maar of dit een
delegatie van wetgevende macht recht
vaardigt, wanneer zou blijken, dat dit
beter een abdicatie van wetgevende
macht genoemd aan worden acht lk de
vraag."
Deze opvatting is, naar ons gevoelen
juist in deze tfjd bijzonder actueel.
-Zeer belangwekkend is ook dat Prof.
Kuypers het probleem der bureaucratie
ook in de Bijbel, met name in de ont
wikkeling van de leiding van het Jood
se volk ontwaart, en ziet hoe Christus
zich juist daar tegen opstelt.
Prof. Kuypers is van oordeel dat juist
de gelovige ten aanzien van het pro
bleem der bureaucratie daarom grote
mogelijkheden heeft. De Bijbel is, zegt
bij, een lamp voor onze voet, mits wij
de ogen open houden.
RIJN WERD LAAIENDE VUURZEE
fatlOB
Weer
Wind- Max. temp.
richting v. gisteren
en snelheid en neerslag
mtr p. aec. afgei. 24 a.
Helsinki regen ono
Stockholm motregen nno
oslo motregen
kopenhagen. regen
Aberdeen mist
Londen regen
Amsterdam mist
Brussel geh. bew,
Uxemburg regen
Parijs gch. bew.
Bordeaux regen
1, bew.
zw. bew.
motregen
geh. bew.
regen
zw. bew.
mist
1. bew.
Grenoble
Mee
Berlijn
frankfort
Munchen
Zurich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
Ajacrio
Madrid
Majorca
LüMbon
regen
mist
zw. bew.
1. bew.
zw. bew.
h. bew.
h. bew.
1. bew.
motregen
2
2
nno 2
o 12
windstil
ozo 4
windstil
2
wzw
z
zzo
zzw
nnw
nno
zzw
wzw
z
ono
windstil
WZW 5
windstil
windstil
windstil
windstil
no 2
windstil
no 3
z 7
5
9
10
13
13
17
19
17
14
16
11
15
20
14
14
11
13
15
15
14
11
24
25
21
20
18
23
2
0.4
0.1
0.1
0.3
2
0.1
0
1
6
6
3
0
0.1
18
40
12
6
0
14
7
5
0
0.2
27
0
0
4
jjM Helder mist
Dichte rookwolken kolkten om
hoog nadat de benzine uit de
tankboot „Diamant" vlam gevat
had.
(Van onze speciale verslaggever)
EMMERIK, ZATERDAGOCHTEND Rijn in vlammen! Zo
zeggen het de lokkende folders, maar wat nu bij de Duitse Rijnoogst
een blij feest is, werd gisteren bittere werkelijkheid, want de Rijn
bij Emmerik stond in vlammen. Veertig tot vyftig meter hoog
sloegen de steekvlammen uit, een nog hogere zwarte wolk stond
als een enorme paddestoel boven de brandende rivier. Maar het
was geen atoombom-ontploffing: 'wee schepen waren op elkaar
gehotst, een grote veerboot en een met vliegtuïgbenzine volgeladen
tanker, en hecht aan elkaar verbonden dreven zij brandend de rivier
op.
Nog 3 motorschepen raakten in brand doch nooit heeft zich op
de Rijn een dergelijk scheepsdrama afgespeeld. Het kostte minstens
2 mensen het leven, 8 personen werden zwaar, en veertien licht
gewond, de schade loopt in de miljoenen.
De in Nederland gebouwde en in.Keu
len afgebouwde Deense veerboot „Ti-
na Scarlett" kwam de stroom af, ge
trokken door de „Martinus" en de
„Niederrhein". Vlak voor Emmerik
waar tientallen opvarende schepen
op stoom lagen voor de douanecon
trole, raakte het automatische roer
onklaar, de kleine slepers konden
het grote zware schip niet meer hou
den-en de „Tina Scarlett" zwaaide
dwars over de rivier, waar o.a. ook
een volgeladen munitieschip voor
anker lag. Dit werd gelukkig niet
geraakt, maar wel de 000 ton meten
de Belgische tanker „Diamant" vol
geladen met 728 ton, licht ontvlam
bare vliegtuïgbenzine. Met een enor
me klap boorde de boeg van de
veerboot zich midscheeps in de tan
ker en beide schepen dreven stuur
loos de Rijn af.
Dat was rond halftwee in de middag
en gedurende ongeveer tien minuten
bleven de twee vaartuigen als een
hecht aaneen gesmeed blok dry ven.
Eerst toen raakte de uitstromende ben
zine in brand en stond, na een enorme
steekvlam ai een paddestoelvormige
rookwolk, in enkele seconden de hele
rivier in vlammen
Schipper Dung van de „Diamant",
die op het moment van de botsing aan
de wal was, had zijn vrouw en beide
kinderen inmiddels van boord ge
haald. Ook een matroos verliet het
brandende schip, maar niet dan nadat
haastig de tanks geopend waren. Was
dit niet gebeurd, dan zou de tanker
in de lucht gevlogen zijn, wat een on
voorstelbare ramp zou zijn geworden.
mm
Op Cuba Is bekendgemaakt dat vijf
tien contra-revolutionairen zijn ont
snapt uit het Morro-kasteel, een ge
vangenis bij Havana, waar politieke
gevangenen zitten opgesloten.
Vijf leden van de Cubaanse marine
worden ervan beschuldigd, de vluch
telingen te hebben geholpen. De ma
rine bewaakt het Morro-kasteel.
In een communiqué van het Cubaan
se ministerie van Defensie wordt ge
zegd dat de mogelijkheid bestaat dat
de vluchtelingen zich hebben aange
sloten bij de groep rebellen die deze
week per schip Cuba is binnengekomen.
Advertentie)
o.a. voor MELKPOEDER, GRANEN
AARDAPPELEN enz.
Magazijn: HARL.STRAATWEG 3-5-7
F'RAREKER fHoIIand).
Telef. 2429 (05170) na S uur n-nn
246S—2314.
Vraagt vrijblijvend prijsopgaaf.
Sinds 1880 uw adres.
De geweldige brand veroorzaakte
een paniek, zowel op de rivier, als in
het stadje Emmerik. Maar de belde
brandende schepen waren niet te ont
wijken, De „Vaarwel H" die naast de
„Diamant" gelegen had raakte - in
brand, zo ook de „Fortuna" van schip
per Van der Flag. Zijn vrouw vond
hierbij de dood, de schipper en zijn
knecht werden gewond.
De „Hean", met schipper Van Bom
mel aan het roer, voer dwars door de
vuurzee heen en nam de Fortuna mee.
Zwart geblakerd raakten de schepen
stroomaf aan. de grond, de „Vaarwel
II" zonk twee kilometer buiten Em
merik.
Kapitein Cornelissen werd vermist;
vermoedelijk is feij overboord gespron
gen en omgekomen. De zesenveertig
opvarenden van de veerboot, meest
personeel van de Keulse werf, spron
gen na de botsing eveneens over boord,
of werden door bootjes van het bran
dende schip gehaald. En nog twêe vaar
tuigen raakten in brand, de Zwitser
se motorschepen „Bellizona" en de
„Camboto". Ook deze werden zwart
geblakerd aan de grond gezet.
Precies op de Duits-Nederlandse
grens bij de laatsle krib, op Duits ge
bied en zeven kilomter stroomaf van
Emmerik, by het Nederlandse grens-
gehucht Spijk, kwamen en de fel bran
dende „Diamant" en de „Tina Scarlett"
eindelijk in ondiep water aan de grond.
De op- en afgaande scheepvaart was
intussen stilgelegd.
ïpenburg mist
•üwingen zw. bew.
motregen
«Bilt mist
regen
«ndhoveri mist
«.-Limburg 2w.bew.
windstil
o 2
z 2
windstil
z 1
windstil
windstil
Z 4
17
IR
15
16
19
16
18
17
Toen wij gisteravond in Spijk kwa
men was de hemel boven de rivier nel
rood gekleurd, want nög brandden de
twee schepen, die men met moeite uit
eikaar had getrokken, als enorme fak
kels. De eens zo trotse veertig meter
hoge veerboot (bouwkosten vier mil
joen gulden) brandde van onder tot
boven en toen ook de aanwezige mag
nesiumfakkels met helrode gloed knet
terend uiteen spatten, leek 't een angst
aanjagend vuurwerk. Vlakbij lag de
„Diamant", waaruit hoge vlammen de
donkere lucht grillig verlichtten.
Vanmorgen vroeg zijn wij langs de
wrakken gevaren. In de Emmerikse
haven lagon de geblakerde schepen.
De andere slachtoffers van deze in de
Rijnscheepvaart ongekende ramp, Nög
brandde de veerboot en uit de „Dia
mant" sloegen de vlammen nog hoog
op. Een triest gezicht. Beide schepen
zijn alleen nog goed voor de sloop.
De Wasserpolizei in Emmerik had
vanochtend nog steeds geen juist over
zicht van het tragische gebeuren.
Vast stond slechts dat de schippers- verdere integratie.
Brandende benzine had de Rijn
veranderd in een dichte vuurzee,
met steekvlammen die veertig tot
vijftig meter hM; uitsloegen.
Ambtenaren van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken
hebbétt vrijdag meegedeeld dat de Ver.
Statenhet militaire hulpprogramma
aan Laos tijdeiük hebben opgeschort.
Het ministerie had eerder reeds be
kendgemaakt dat de Ver. Staten een
einde hebben gemaakt aan het uitbe
talen van de soldij aan leden van de
30.000 man tellende strijdkrachten.
Volgens het ministerie was de split
sing van het leger van Laos de be
langrijkste reden voor deze maatregel.
Eerder deze week was in Washing
ton ook al bekendgemaakt, dat de
Amerikaanse militaire hulp aan Laos
was stopgezet; dit bericht werd later
herroepen.
Het opschorten van de volledige mi
litaire steun aan Laos zal het kleine
koninkrijk in een ernstige financiële
crisis storten. Tussen de 80 en 90 pro
eent van het budget van Laos wordt
door de V.S. bekostigd. Het afgelopen
belastingjaar (tot 1 juli) beiiep die
steun 46 miljoen dollar.
Van vandaag af zullen de Leide-
naars het moeten stellen zonder de
bekende blauwe tramtreinen, en dat
wel in de lokaaldlenst Leiden en op
de lijnen van Leiden naar Katwijk-
Noordwijk. De stadstrams en de trams
op Katwijk/Noordwijk zijn gisteren al
vervangen door buslijnen.
vrouw Van der Flag van de „Fortuna
omgekomen is en dat een man (vrij ze
ker schipper Cornelissen van de "Vaar
wel II") vermist wordt. Alle betrokken
schippers moesten zich vanmorgen bij
de waterpolitie melden. Men hoopt
dit drama, dat op de hele Rijnvaart
grote consternatie veroorzaakte, te
kunnen reconstrueren. De scheep
vaart was uiteraard geheel in de war.
De afgaande vaart was nog gestremd,
de opvaart, dus in Duitse richting,
werd vanochtend echter weer vrijge
geven.
De Franse premier Debré en minis
ter Couve de Murville hebben op de
eerste dag van hun besprekingen met
bondskanselier Adenauer en minister
von Brentano in Bonn slechts overeen
stemming kunnen bereiken ten aan
zien de „vitale noodzaak van de
nauwst mogelijke samenwerking met
Amerika" en de aanwezigheid van
Amerikaanse troepen in Europa.
Op alle overige punten, zowel wat
de NAVO* betreft als de politieke
ontwikkeling van Europa, is er tus
sen Bonn en Parijs groot verschil
van opvatting en uitleg blijven be
staan, aldus heeft een zeer gezagheb
bend zegsman te Bonn vrijdagavond
aan United Press International mee
gedeeld.
Tussen bondskanselier Adenauer en
premier Debré zijn ernstige geschillen
gerezen. De Westduitse regeringsleider
heeft met grote-klem betoogd dat he:
niet alleen noodzakelijk is dat dc
NAVO in zijn huidige vorm gehand
haafd blijft, maar dat tevens met spoed
voortgebouwd moet worden aan de
{Advertentie)
Zon onder
De Russische premier Chroestsjew
heeft in New York verklaard, dat Mos
kou de Algerijnse rebellenregering van
premier Ferhat Abbas de facto erkent.
Chroestsjew zei: „Niet alleen wij er
kennen de facto het bestaan van de
Algerijnse regering maar de hele we
reld doet dat, president de Gaulle in
cluis en nog wel als eerste, want hij
erkende de Algerijnse regering door
onderhandelingen met het voorlopige
bewind".
Franse autoriteiten toonden zich nog
al verrast over de erkenning van het
Algerijnse bewind door Moskou. Zoals
bekend, heeft Parijs gezegd dat Frank
rijk het officieel erkennen van de Al
gerijnse regering als een onvriendelijke
daad beschouwt.
De Algerijnse premier Ferhat Abbas
brengt op het ogenblik een bezoek aan
Rusland. Zoals gemeld heeft hij Moskou
om hulp gevraagd.
Tijdens het weekeinde zal het
weer in ons land onder invloed
staan van een nieuwe oceaande
pressie. die van de Golf van Bis-
caye, via het Engelse Kanaal in
noordoostelijke richting koerst.
Deze depressie was tot vannacht
weinig actief. Voor de ingang van
het Kanaal werd de storing snel
dieper waardoor de 'vind om de
depressie tot storm aanwakkerde.
Een tweede depressie, waarvan het
centrum boven Polen is gelegen,
veroorzaakte in vrijwel geheel"
Midden-Europa uitgebreid regen.
Dit regengebied bedekte vanmorgen
ook het noorden en oosten vari
Nederland. In Noord-Scandinavië
is de temperatuur door aanvoer
van zeer koude poollucht verder
gedaald. Mede door nachtelijke
opklaringen kwam op verscheidene
stations 10 tot 15 graden vorst
voor.
Metaal"
voet bij
(Van een onzer redacteuren)
TAE metaalindustrie houdt voet by
stuk. De overeenkomst, die vorige
week in de vakr&ad tot stand kwam.
wordt ook na de brief van de regering
aan de Stichting van de Arbeid en na
de debatten in de Tweede Kamer on
verkort gehandhaafd. De organisaties
van werkgevers en werknemers hebben
er. in algemene ledenvergaderingen en
bijeenkomsten van de bondsraden, alle
zes hun fiat aan gegeven.
Daarmee staat vast, dat hun voorstel
tot loonsverhoging en winstdeling on
gewijzigd aan rijksbemiddelaars zai
worden voorgelegd.
Het voorstel zal vergezeld gaan van
een uitvoerige motivering, een z.g.
ruimteberekening met gegevens over
produktiviteit, rendabiliteit e.d. Deze
ruimteberekening moet nog worden
vastgesteld door de vakraad, die
woensdag bijeenkomt.
Wat er zal gebeuren wanneer het
college „nee" zegt, is niet te voor
spellen. Niemand waagt zich nog aan
een uitspraak. „Dan zullen we wel
weer zien", Is het voorlopige com
mentaar.
Intussen heeft de centrale commissie,
waarin de arbeidsvoorwaarden voor de
beambten in de metaalindustrie worden
geregeld, besloten dat ook de beambten
in eventuele verbeteringen zullen delen.
Overeengekomen is dat de verbeterin
gen voor de beambten dan van dezelfde
orde van grootte zulten zijn als die voor
de handarbeiders.
Voorshands ziet het er dus niet naai
uit dat de metaalindustrie gehoor zal
geven aan de aandrang om haar voor
stel aan te passen aan het standpunt
van de regering, du de Kamer zich in
grote meerderheid achter dat regerings
standpunt heeft gesteld. „We kenden
dat standpunt ai toen we In de vakraad
tot overeenstemming kwamen", wordt
hiertegen aangevoerd. „We hebben dus
geen reden om ons besluit alsrog te
herzien".
In werkgeverskring wordt nu «o rao
gelijk met rog meer nadruk dan tevo
ren de klemtoon gelegd op de mneily'ke
situatie, waarin de bedrijfstak ve.keert.
Het aantal klachten over arbeiders, die
door andere bedrijven worden wegge
trokken. neemt toe.
Behalve de drie werkgeversverenigin
gen, die dee! uitmaken van de vakraad
staat ook dc vereniging van metaalin
dustrieën (V.MJ.l achter het akkoord
De bij deze vier verenigingen aangeslo
ten bedrijven hebben samen meer dan
300.000 van de circa 370.000 metaalar
beiders in dienst.
Onder het Nederlandse politieperso
neel heerst grote onrust en verontwaar
diging als gevolg van het afwijzen van
een salarisherziening door de regering.
„Wij zouden niet graag de garantie ge
ven, dat wfj onze mensen blijvend in de
hand kunnen honden", werd gister
avond verklaard op een persconferentie,
die door de drie bonden van politie
personeel de algemene, de.prot. chr.
en de rooms-katholieke was belegd.
„De regering mag ons wel dankbaar
zijn, dat de zaak al niet nit de hand
gelopen is. Dat heeft ons ontzaglijk veel
moeite gekost. In elk geval is zeker,
dat de leden overal in het land vol
komen achter ons staan."
Langzaam-aan-acties, modelaeiies e.d.
worden door de besturen beslist van
de hand gewezen. Een dergelijke reactie
achten zij onmogelijk, omdat dit zelf#
mensenlevens zou kunnen kosten. Het
publiek mag niet de dupe worden van
ons geschil met de regering, zo werd
nadrukkelijk verklaard.
Wel zullen de drie politiebonden hun
toevlucht nemen tot andere middelen
om te proberen alsnog hun gerecht
vaardigd geachte verlangens te verwe
zenlijken. Op 21 oktober beleggen
zij een „Poli tiesalariscon gres" in Den
Haag, waar honderden politiemannen
uit het hele land worden verwacht
Ook ministers, kamerleden, politie
autoriteiten, de vakcentrales e.a. zul
len worden uitgenodigd voor deze bij
eenkomst, die een voorlichtend, dus
beslist geen demonstratief karakter
zal dragen. Voorts werken zij aan een
soort witboek en ten slotte zullen zij
trachten Kamerleden van diverse frac
ties te bewegen hun belangen in het
parlement te behartigen.
Zie ook pagina 8
Irv New York is een begin gemaakt
met de bouw van 's werelds grootste
hotel, het New Americana-hotel. Het
zal vijftig verdiepingen hoog worden
en in mei 1962 zijn voltooid.
Advertentie)
De algemene vergadering van de
Ver. Naties heeft de nieuwe onafhan
kelijke Afrikaanse staat Nigeria tot de
Volkerenorganisatie toegelaten, Nigeria
is het 99ste lid van de VJN.
DODEWAARD
DE FIJNSTE FRUITPRODUKTEN
uit de BETUWSE BOOMGAARDEN
Vraagt uw winkelier ons merk
jams,
appelmoes, vruchten
enzovoort.
op sap