Democratie TERVERLAGING VAN GOUDTEKORT Gezinnen van militairen in het buitenland moeten naar V.S. terug CHURCHILL liclit gewond door val Franse klacht over houding van Adenauer Korter werken in tuinbouw Verrassing in Franse hoofdstad Scholen in New Orleans door blanken geboycot Wilde tonelen in rechtszaal r Prins Philip pleit voor Brits-Duitse vriendschap Meer spoed bepleit bij proces tegen Menderes c.s. VERSE BOTER IETS DUURDER Atoömspioniii -VS-; vrijgelaten PONDERDAG 17 NOVEMBER I960 Directeur: H. DE RUIG NEGENTIENDE JAARGANG No. 4751 r-v V__ Hoofdredacteur: Dr. J A. H J. S. BHUiNS SIX3T Eisenhower heeft voor vandaag de nationale veiligheidsraad naar zijn vakantieverBlijf in Augusta ontboden. Naar verluidt houdt deze oproep verband met zijn maatregelen tot verbetering van de betalingsbalans. Zevéit punten Miljard dollar Druk op Bonn? Kennemer duinen: in tien jaar bijna 3 miljoen bezoekers Verordening vastgesteld VERWACHT wordt dat de onrust onder de Europeanen in Al gerije nog meer zal stijgen, nu president de Gaulle heeft laten weten dat hy het Franse volk door middel van een volks stemming wil vragen of het akkoord gaat met een nieuwe staatsvorm voor Algerije. Als het volk zyn „ja" zou geven, zou de Algerijnse bevolking in laatste instantie door een eigen referendum de staatsvorm moeten bepalen. De kolonisten, die de laatste dagen toch al onrustig zijn, wijzen zoals bekend elke toe speling op een onafhankelijk Algerije resoluut: af. De Gaulle", die gisteren zijn plan voor hét referendum aan het kabinet-Debré bekendmaakte, heeft de regering verzocht de tekst voorde nieuwe „voorlopige staatsvorm" voor Algerije op te stellen en het referendum voor te bereiden. Een officiële woordvoerder heeft laten weten, dat het kabinet moet beslissen of ook de kiezers ih Algerije hun stemmen zullen mogen uitbrengen. Discoverer 13" verbrand HÉ Naar Algerije Rapport Lopend vuurtje Rustig «otttrdami •i-öravenhage Dordrecht' Schiedam i Witte de Wlthïtiaat 25 Telet. 113700 16 Ik Posïbui 1112 - Postgiro Ko. 424310. Klacbtendienst abonnementen 18.3010.30 uur Zaterdags 17—18 uur. Telefoon 1137Q0, Huygenspïeln 1 Telefoon 183487 (3 Ulnen) Postbus 1091 Postgiro no. 424387. Klachtendienst 18.3019.30 TelefooD 302365 Spuiweg 133 Telef. 1570. Bellstraat Ta Tel. 63161 AbonnementsprD» 61 cent per week. ƒ2.65 per maand, 7.00 per kwartaal. Loss* nummer» 15 «ent. Verschijnt dagelüks (Geldig tot vrijdagavond). MINDER KOUDE NACHT. Aanvankelijk plaatselijk énige regen, later opklaringen en op de meeste plaatsen droog weer. Matige naar zuid west draaiende wind, tijdelijk toenemende tot krachtig. Minder koude nacht. Morgen overdag iets hogere tem peraturen dan vandaag. Morgen: Zon op: 8.05 Maan op: 6.57 onder: 16.45 onder: 16.59 HET gezag is er in de wereld omdat er orde moet zijn. Zonder gezag Is er anarchie en dan Is het een bende en dan is er geen samenleving mogelijk. De behoefte aan orde ls primair. Van- daar het telt dat als een democratie (aalt, de dictatuur onvermijdelijk is. Waarschijnlijk is het zo dat In prim! lieve staatsverbanden men dikwijls het probleem van democratie en dictatuu; niet heeft gevoeld. In de oude monar ctilcën werden de rechten van het volk en de behoefte aan orde tot een synthese 8i het aanvaarden van een dynastie van'vorsten die oog en begrip hadden VMr wat het volk behoefde. Kloris V Wcrd niet voor niets ,,der Keer'Ien God" genoemd. Naarmate de maatschappij gecompïi ceerdcr werd en naarmate de mensen en volken volwassener werden, bleek de monarchie steeds meer een onbevredl gender antwoord te geven op de vraag n&ar de verhouding tussen democratie en orde. Zo groeiden de monarchieën naar constitutionele monarchieën, la ter naar parlementaire monar- diieen. Soms werden zij door een revo lutie republieken. Zo ook werden nieuwe staten terstond republieken. Van het laatste ls Zwitserland een oud voor beeld. De Verenigde Staten is een be trekkelijk jong voorbeeld. Dat allemaal met elkaar noemen wc democratieën. wil een bezuinigen PRESIDENT Eisenhower heeft een programma van zeven punten opgesteld, waarmee hy de uitgaven van de Amerikaanse rege ring in het buitenland drastisch wil besnoeien. Eisenhower verklaarde by het afkondigen van zijn maatregelen, dat, als de landen die voor hun financiële reserves dollars zowel als goud gebruiken, de Amerikaanse dollar zouden gaan wantrouwen, er zoveel goud zou wegvloeien, dat Amerika in grote verlegenheid' zou kunnen komen. Volgens ene officiële schatting zal Amerika in 1961 een miljard dollar minder in het buitenland uitgeven dan aanvankelijk in de bedoeling lag. IN de staat, en ook in de democratische staat gaat het om orde en om recht. En recht Impliceert vrijheid en dus recht om mee te spreken. De democratie ls geboren uit de be hoefte om in de staat, intern, de bur gers tot hun recht te doen komen. De tegenhanger van dat recht van de bur ger is de verantwoordelijkheid van de burger. Wanneer het verantwoordelijk heidsbesef van de burger niet aanwezig ls, faalt de democratie. O De democratie, zoals wjj die In de wqtétöke landen kennen, was het meest geslaagd, zolang het er om ging bur- tgj-i gie.nog friet tot hun recht waren Sir Winston Churchill, de Britse ood- premier, heeft in zijn woning een val gemaakt, waarbij-hU letsel heeft op gelopen dat, volgens een officieel com.- muniqué, niet van ernstige aard is. Churchill, die was uitgegleden, is onderzocht door een orthopedisch spe cialist. prof. Seddon. Deze heeft ver klaard dat de bijna 86-jarlge staats man wegens een kleine fractuur in de rug entóe tijdihet bed zal inoefen hóu- .^(mrtn. stauu-Mn jtj Jwlpejt.'lndieW^jdën. Hij j»f vttföeh behandeld dóór om recht'biëefcv-ook. detegenhanger daarvan, het verantwoordelijkheidsbesef aanwezig te zijn. En dat ls begrijpelijk, want als het om de eigen interne zaken gaat, blijken allen een zeker besef te hebben van de samenhang tussen public ke orde en eigen rechten. TTET vraagstuk waarvoor de demo- oratie in deze tijd staat is een geheel ander. Het gaat nu niet meer om de publieke orde en de eigen rechten maar om de publieke orde en de rechten van anderen, die niet tot het eigen staats bestel behoren. In het vraagstuk van de verhouding van de rijke en de arme lan den is dat aan de orde. Dat betekent dat het zwaartepunt ln de democratie, in het mederegeren van bet volk verlegd wordt van de factor „eigen recht" naar de factor „eigen verantwoordelijkheid1 Eigen verantwoordelijkheid betekent zelfverloochening. Zij betekent geen zelf moord maar wel het oog hebben voor de noden van anderen eif het bereid zijn rich offers te getroosten tot leniging daar van. Alleen ais de westelijke democratie dit aankan heeft zjj kans op voortbestaan, beeft zjj een antwoord op het commu nisme en kan zjj een positieve bijdrage la de ontwikkeling der wereldhistorie leveren. En wie begrijpt dan niet dat het Evan gelie dat de vrijheid van de mens stelt, dat de eenheid van het menselijk ge slacht op de voorgrond stelt en dat de overheden dienaressen Gods noemt, iverkzaam ten goede van de .mensen, hier van beslissende betekenis is? PrinsPhilip, de echtgenoot van de Britse vorstin, heeft ais eregast aan e' jaardiner van de Duits-Engelse vereniging te Londen, gepleit voor vriendschap tussen het Britse en het Duitse volk. Hjj zei niet de gedachte le willen opperen dat men het verle den moest vergeten maar wel dat de foe komst veel belangrijker is. „Zich hoos maken over het verleden ls een onvruchtbare bezigheid en maakt blind voor de gebeurtenissen van het .lieden", aldus de prins. "9 merkte verder o.m. nog op te menen dat men zich ln Engeland niet vol doende bewust is van det betekenis volle ontwikkeling der Europese ge voelens op het vasteland in de afge lopen jaren, in het bijzonder onder de jongere generatie. Hij drong aan op toenadering tussen de Europese ge meenschap en het Britse Gemenebest. H«t was voor het eerst dat een üd van de Britse koninklijke familie aan een dergelijke bijeenkomst van de ver- saigtng deelnam. prof. Seddon én door zijn lijfarts, lord Moran. Sir Winston en zyn vrouw..Lady Cle mentine, waren onlangs in Londen te ruggekeerd na een Vakantie in Zuid- Frankrijk. Vorige week woonde de Britse oorlogsleider nog een reünie bij van zijn oude school, Harrow. De vroegere Franse hoge commissa ris en ambassadeur in Bonn, André Frangois-Poncet, heeft gewaarschuwd voor een verslechtering van de Frans- Westduïtse betrekkingen, die z.i. spoe dig in een crisis zullen geraken wan neer bondskanselier Adenauer „zijn tegenwoordige houding" niet wijzigt. Franpois-Poncet zegt dit in een vraag gesprek met het Franse blad „Le Figa ro". „Adenauer's slechte manieren zijn die van een goede bondgenoot noch die van een goede vriend". Adenauer is geprikkeld, zoals uit zijn uitlatingen op de persconferentie van 10 september bleek. Hij heeft Engeland nadrukkelijk rijn vriendschap betuigd terwijl de verhouding met dit land enige tijd ge leden nog allerminst goed was, „en hij gaat zelfs zo ver dat hij toenadering tot Chroestsjew zoekt, alsof hij Frank rijk de rug wil toedraaien en het wil isoleren". (Adenauer heeft dezer dagen in een interview met een Duits blad o.m. verklaard, dat de Russische premier een man is „met wie te praten valt" Red. Trouw) O Het nieuwe comité voor nationale eenheid in Turkije heeft opdracht gege ven tot bespoediging van het proces tegen leden van het regime van esc-pre- mier Menderes. De commissie van onderzoek die meer dan 600 dossiers voor het proces heeft bestudeerd, moet haar taak beëindigen én de nog niet afgedane zaken overge ven aan openbare aanklagers van spe ciale rechtbanken. In politieke kringen werd opgemerkt, dat de thans ontslagen leden van het oude comité voor nationale eenheid er niets op tegen zouden hebben gehad het massaproces nog jaren te laten voort duren Generaal Gursel, het Turkse staats hoofd, heeft tegenover een delegatie van studenten van de faculteit der politieke wetenschappen in Ankara verklaard, dat de veertien ontslagen officieren van het oude comité voor nationale eenheid het plan hadden hem te vermoorden en een militaire dictatuur in te stellen. Waarschijnlijk zal het mogelijk zijn, medio 1961 een kamerdebat te houden over het gehele terrein van de Publiek, rechtelijke Bedrijfsorganisatie. Dit heeft minister-president De Quay de Tweede Kamer meegedeeld,. Op een persconferentie verklaarde Eisenhower, dat de terurkeer van de gezinsleden van militairen uit het bui tenland. een belangrijk onderdeel vormt van zijn bezuinigingsplan. Er verblijven in totaal 460.7S9 gezinsleden van militairen buiten de V.S. Van dit aantal zullen 284.000 gezinsleden moe ten terugkeren. Op 1 januari a.s. zal met de terugkeer van de betrokkenen een aanvang worden gemaakt. Per maand zullen er 15.0"" mensen wor den' overgebracht. Het bezuiwgingsprogramma van .Eisenhower bevat de volgende zeven richtlijnen: 1. Het departement van Buitenlandse Zaken moet bij alle economische en technische hulp aan andere landen aan Amerikaanse goederen en dien sten de voorkeur geven. 2. Het departement van Defensie moet in zeer grote mate de voorgenomen militaire aankopen voor 1961 in het buitenland verminderen, zowel voor de Amerikaanse strijdmacht als voor die van verbonden landen. 3.' De Amerikaanse winkels voor mili tairen overzee mogen geen buiten landse goederen meer kopen zonder persoonlijke toestemming van de minister van Defensie. 4. Intendanten en magazijnen van Amerikaanse ambassades mogen geen buitenlandse goederen meer inslaan voor de verkoop aan Ame rikaanse diplomaten en hun gezin nen. 5. Alle regeringsbureaus moeten naar het voorbeeld van het departement van Defensie het aantal gezinsle den van ambtenaren op posten over zee verminderen. 6. De minister van Buitenlandse Za ken moet nieuwe, krachtige pogin gen ondernemen om nieuwe tarief- en handelsconcessies te verkrijgen voor Amerikaanse produkten. Hij moet ook bevorderen, dat er meer buitenlanders naar de Verenigde Staten reizen. 7. Het departement van Landbouw moet er beter voor zorgen dat de verkoop van overtollige landbouw- produkten tegen gereduceerde prijs niet de omzet van soortgelijke pro dukten tegen contante dollars ver mindert. Volgens een schatting op de ministe ries van Financiën en Buitenlandse Za ken, zou het gehele program een be sparing opleveren van even meer dan een miljard dollar per jaar. Dit zou een aanzienlijke verlaging van het te kort op de Amerikaanse betalingsba lans teweegbrengen. Onderstreept werd dat het enige doei is te bezuinigen op „gouddollars". Het militaire werk in het buitenland draagt jaarlijks naar schatting 2,1 miljard dollar bij tot het goudtekort. De terugkeer van familie leden van militairen zou voornamelijk gelden voor hen die verblijven in sterk geïndustrialiseerde landen met krach tige valuta, zoals West-Duitsland, Frankrijk, Japan, Nederland en België. Eisenhower verklaarde, dat de V.S. op het ogenblik niet van plan zijn, de sterkte van de zes Amerikaanse ge vechtsdivisies in Europa in te krimpen. ,Het laatste dat wij willen doen, is onze gevechtskracht aantasten, voor dat de NAVO-landen het mogelijk achten de „kloof te dempen"." Sommige diplomatieke waarnemers zijn van mening, dat de maatregel in zake terugkeer van familieleden ook bedoeld is om druk uit te oefenen op West-Duitsland, dat naar het oordeel van Amerika meer moet bijdragen in de kosten van onderhoud. In welinge lichte kringen in Washington meende men, dat de „nieuwe regering"-Ken- nedy vrijwel zeker volledig achter Eisenhower's bezuinigingsplannen.staat. Vandaar Ij het tien jaar geleden dat de hekken van de Kennemerdutnen ln Bloemendaal" vóór hét publiek werden geopend. In deze Jaren hebben 2.900.000 bezoekers tonder -wie 600.080 kampeer ders) ln het duinterrein gewandeld. Op „topdagen" waren -er 17.000 be zoekers. Dit jaar bedroeg bet aantal be zoekers 400.000, wat 30 procent minder was dan vorig Jaar. Vijftig procent van de dagbezoekers was afkomstig uit Haarlem, ?5% uit Amsterdam, 1J% uit Bloemendaal en'omgeving, 10% uit de rest van Noord-Holland, Utrecht en Zuid- Holland en 2 procent uit da rest van Nederland. Van de buitenlandse kam peerders kwamen .96% - uit West-Dutts- land. (Van een onzer redacteuren) Het Landbouwschap heeft woensdag een arbeids- en rusttijden ■verordening voor de tuinbouw vastgesteld, waarin wordt bepaald, dat «en arbeider niet langer tuinbouw werkzaamheden mag verrichten dan 2550 uur per jaar. Tot dusver was de maxhmrm-werkduur in diverse collectieve arbeidsovereenkom sten bepaald op 2600 uur. In enkele gebieden was tot dusver een maximale werkduur van 56 uur voor één week toegestaan. In het ver volg zal in het gehele land nergens meer. dan 54. uur in een week mogen worden gewerkt, 's Zaterdags zal het werk uiterlijk om 12 uur (voorheen 13 uur) moeten worden beëindigd. Het is de bedoeling, dat deze verordening in enkele delen van het land per 1 februari in werking treedt. ■A.V'r"--V.is't. - /,■- y Lagaillarde, nog enigszins' onthutst door de ixitspraak-;van de krijgsraad, verlaat de Par.ijsè Santé^gevangenis. Naast hem zijn vrgjtw. President de Gaulle gaat naar Algerije De verse boter is met ingang van vandaag drie vier cent per pakje duurder geworden. De prijs van de koelhuisboter bleef onveranderd. Een en ander is het gevolg van het door het bestuur van het Produktschap voor Zuivel in besloten vergadering ge nomen besluit, de toeslag op verse bo ter voor het binnenland te verlagen van 64 tot 50 cent per kilogram. 59- De satelliet „Discoverer 13", die op 10 augustus is gelanceerd, is maan dag boven het zuidelijk deel van de Stille Oceaan verbrand, zo heeft het bureau voor ruimte-onderzoek van de Amerikaanse luchtmacht meegedeeld. De satelliet heeft 1498 maal rond de aarde gedraaid. De Franse minister van Staat, Mal- raux heeft gisteravond naar aanleiding van het besluit van generaal de Gaulle gezegd: „Het is nu ernst met de strijd, maar wij zullen winnen". In Parijs is men van oordeel dat president de Gaulle al degenen, die zich tegen zijn Algerijnse politiek verzetten, de hand schoen heeft toegeworpen. Het onderwijs op de twee, op last van de federale rechter, geïntegreerde scho len in New Orleans is woensdag door het wegblijven van de blanke kinderen, en door ernstige ordeverstoring, prak tisch onmogelijk gemaakt. De afwezigheid van de overgrote meerderheid der blanke leerlingen was een gevolg van een. oproep van het Congres van de staat Louisiana. In de stad kwam het tot een treffen tussen de politie en enige honderden blanke scholieren met hun ouders, die bij het gebouw van de onderwijsraad een protestdemonstratie hielden. Nadat de menigte, die riep „wij willen niet integreren", door de politie met gum mistokken was verspreid, gebruikte de politie later brandspuiten om de de monstranten, die zich weer voor het gebouw hadden verzameld, uit elkaar te jagen. Een negerjongen en een hem te hulpkomende politieman werden De politie van New Orleans had, de handen vol om de betogers tegen in tegratie te verdrijven, Brandspuiten moesten er aan te pas komen om de opgewonderi demonstranten -uit elkaar te jagen. door opgeschoten jeugd afgeranseld. Ruim vijftig betogers werden gearres teerd. Een journalist, die een ooggetuige- verslag over de radio gaf, zei, dat de betogers geprobeerd hadden zijn zend- installatie te vernielen. De jongelui, van wie velen kennelijk spijbelden, waren naar het centrum van de stad gekomen met auto's waarop kentekenen van de Ku Klux Kian een geheime organisatie tegen negers, Joden en rooms-katholieken, waren aangebracht. J N politieke kringen te Parijszei 1 men, dat het vaststaat dat de Gaulle voor het einde van het jaar naar Algerije zal gaan en wel naar het ge bied van Cpnstantine, waar Frankrijk zich in het bijzonder toelegt op een grootscheeps „economisch ontwikke- lingsprogram. De data .van de Gaulle's reis naar Algerije en het referendum zijn nog niet bekend.: In genoemde kringen zei men dat de Gaulle pas naar Algerije gaat indien de ministerraad de-wet op de organisatie van de overheid heeft opgesteld. Hij zou .kort na 6 december, dus na de. verklaring van premier Debré over: deze vraagstukken' in de nationale vergadering, deze reis on dernemen. Over het referendum zei men in de politieke kringen dat tussen het ogen blik waarop de tekst van de wet op .de organisatie varf de overheid zal wor den gepubliceerd dat moet voor 16 december gebeuren en dat van het referendum minstens zes weken zullen liggen. EEN officiële woordvoerder heeft niet willen zeggen of de Algerij nen aan het referendum zullen deel nemen maar het wordt waarschijnlijk geacht dat alle Algerijnen, Fransen en Mohammedanen, samen met de be volking van het moederland zich over het wetsontwerp zullen kunnen uit' spreken. Het referendum zal geen be trekking hebben op reeds genomen be sluiten. Voordat hij zijn mededeling aan de ministerraad deed, had president de Gaulle uit handen van zijn minister van Defensie, Messmer, en de stafchef, generaal Ely, een rapport ontvangen over hnn recente inspectiereis in Alge rije. Ook Paul Delouvrier, de regerings gedelegeerde in Algiers, is gisteren door de Ganlié ontvangen. Eerder had de Franse president reeds elke minis ter afzonderlijk naar zijn opvattingen over Algerije gevraagd. Volgens een verslaggever van het persbureau Reuter heeft de Franse mi nister van Defensie, Messmer, ver klaard dat de militaire toestand ln Al- LAGAILLAKDE, de voornaamste beschuldigde in het proces tegen de leiders van de „barricadenopstaad" in Algiers, is door het Militair Tribn- naai te Parijs in voorlopige vrijheid gestéld; Déze maatregel tast echter het karakter van de beschuldiging 'Iniet'; aan. Hiertoe is besloten, nadat dinsdag' in de Nationale Vergadering een voorstel tot invrijheidstelling met geringe meerderheid was verworpen. -,y Het Hof nam het besluit na een. hartstochtelijk pleidooi van de verde diger GaHót, die verklaarde- dat ver lenging-van de hechtenis in strijd zou zijn met .de wet, daar Lagaillarde, als parlementslid, niet op heterdaad is gepakt. De uitspraak werd met „Bravo"- geroep ontvangen. President Thiriet hamerde vergeefs om stilte en gaf toen opdracht de zaal te ontruimen. Voordat de boden hier mee konden beginnen, waren Lagail larde, de advocaten van de verdediging en de meeste toeschouwers in de hou ding, gesprongen en hadden zij de Mar seillaise ingezet. Buiten wachtte Lagaillarde een uit bundig juichende menigte. Op het kantoor van zijn'.vriend De Serigny, die ook terecht-staat,; zei La gaillarde: „Wij hebben, genoeg van; het liberalisme van president de/Gaülle. De Gaulle is niet Frankrijk'.'. AS Lagaillarde bracht de avond door in het huis van zijn advocaat." Vandaag zal hij weer in de getuigenbank plaats nemen. - Als een lopend vuurtje heeft het nieuws van de vrijlating van Lagaillar de zich door Algiers, Oran en andere Algerijnse steden verspreid. In" politieke kringëh' in Parijs ver wacht men echter dat generaal de Gaulle -weinig ingenomen zal zijn met de beslissing van het hof. Aï-'A' De beslissing zou dë: kolonisten In Algerije hoop kunnen geven, dat zjj in hun streven naar een Frans Algerije de steun krijgen van het.leger dat in Algerije een half miljoen man omvat. Na een gevangenisstraf van negen jaar en vier maanden uitgezeten te hebben, is de Amerikaan David Gréén- glass, die atoomgeheimen heeft uitge leverd aan een Russische spionage- groep vrijgelaten. - De 39-jarige broer van de ter dood gebrachte Ethel Rosenberg, wérd af gehaald door zijn advocaat, die .wei gerde te verklaren'waar Greenglass heen zou gaan of wat zijn-plannen voor de toekomst waren. Greenglass, die op het atoomlabora torium te Los Alamos in Nieuw Mexico werkte, gaf aantekeningen en schetsen van de atoombom aan zijn zuster en haar man, Julius Rosenberg, in New York door. Het was zijn getuigenis dat hen op de elektrische stoel bracht. gerije beter is dan ooit. Hij zei dat de FLN, de opstandelingenorganisatie, nog nooit zo weinig wapens en mannen heeft gehad als thans. In Algiers was de toestand gister avond rustig, maar het nieuws uit Pa rijs werd op verhitte toon besproken door de vele tegenstanders eh weinige aanhangers die de Gaulle in de stad beeft. Soustelle heeft zich tegen de plan nen van de Gaulle gekeerd, „Ik geloof dat het onwettig en in strijd met de grondwet is voor te stellen, dat een Frans gebiedsdeel onttrokken wordt aan de Franse soevereiniteit" vér- klaarde hij gisteravond, Aki—i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1960 | | pagina 1