Academie
President Kennedy kwam met verrassingj| Zij overleefden vliegramp
Nu ernstig
obstakel
weggenomen
Aankomst op
TO
El Salvador
SPAAK WEG
BIJ NAVO?
e vorst m
komende nacht
naar
Rooi vink: niet te
ras met invoering
5-daagse werkwees
pijler i„gKtort Drie kinderen bij
Drie mannen in brand omgekomen
mijn bedolven
i 1
i
m
li
r
aËHSiw
s
lil
fpj
N'
i
gftaa
Sneeuwkleed over
Zuid-Limburg
REBELLEN WIJZIGEN KOERS
Wat we doenis
't uiterste dat
we kunnen dragen
Galvao: We geven
ons niet over
Telegram van Trouw
aan ..Santa Maria"
Gezin van negen in
slaap verrast
GEEN VOETBAL
I
m
I
3
'ill
lil
1
RONDER» AG 26. JANUARI 1961
pirecteur: H. DE RUIG
J
TWINTIGSTE JAARGANG No. 4817
vi
Hoofdredacteur. Dr. J. A H J S BRUINS Si,üf
cN» X
WBIfef
P zijn eerste persconferen
tie als president der Y.S.
heeft Kennedy gisteren de
opzienbarende mededeling
gedaan, dat de Sowjet-regering
de twee Amerikaanse vliegers ka
pitein McKone (38 jaar) en eer-
ste-luitenant Olmstead (24 jaar),
wier toestel de RB-47 op 1 juli
door de Russen boven de Ba-
rentszee werd neergeschoten,
beeft vrijgelaten. De twee man
nen hebben sindsdien in Russi
sche gevangenschap vertoefd.
Vier andere leden van de
bemanning kwamen om bet
leven.
Kennedy zei, dat hiermee een
de voornaamste hindernissen maal vlak na eikaar", zei de 40-
In de komende nacht zal op de meeste plaatsen strenge vorst
voorkomen, verwachtte De Bilt vanmorgen. Ook voor morgen over
dag wordt geen verandering van het winter-weer verwacht.
op de "weg naar een betere ver
standhouding tussen Washington
en Moskou was weggenomen. De
vrijlating, aldus de president, is
jl. zaterdag op. .een. vriendschappe
lijke conferentie besproken tussen
ambassadeur Llewellyn Thomp
son en premier Chroestsjew.
De twee vliegers zouden van
middag reeds in de Ver. Staten
aankomen. Amerika heeft geen
concessies gedaan om hun invrij
heidstelling te bewerken.
Zaak-Powers
Zie verder pag. 4, 6e kol.)
klm."
(Zie vertier pag. 3, 5e kolom)
(Van onze correspondent)
DRIE kinderen van vier, vijf en
twaalf jaar zijn vanmorgen
om het leven gekomen bij een
brand in de ouderlijke woning in
Wijtgaard (gemeente Leeuwarder-
adeel).
Het gezin Wiersma, bestaande
uit vader, moeder en zeven kin
deren werd in de slaap door het
vuur verrast. Het huis stond toen
al in lichterlaaie. De ouders kon
den zich met vier kinderen ter
nauwernood in veiligheid stellen,
maar de vierjarige Elly, de vijf
jarige Sieneke en de twaalfjarige
Jan kwamen in de vlammen om.
F- Vader gewond
Steim
Bezorgd
Verbod
I
1
i
fill
I
1
till
tip
Mfi
-iPRf
i|j
MI
'SS
Rotterdams
'g-Gravenhage:
Dordrecht:
Schiedam:
Abonnementop:
per kwartaal
Witte de Wlthstraat 25. Telef. 115700 (B IJ.
Postbua 1112. Postgiro No 424319.
Klachtendienst abonnementen 18130—19.30 uur.
Zaterdags 1718 uur Telefoon 115700.
Huygenspleln 1. Telefoon 183467 <3 lijnen).
Postbus 1091 Postgiro No. 424867.
Klachtendienst 18.3019.30. Telefoon 382569,
Spulweg 132. Telef. 4570.
Aleldastraat 23 Telef. 65451.
ijs 61 cent per week, f 2.63 per maand, 7.90
Lots® nummer* 15 cent. Verschijnt degelijk^
Vw
(Geldig tot vrijdagavond)
PLAATSELIJK STRENGE VORST
Droog weer en over het algemeen weinig bewolking
In de nacht en ochtend matige tot strenge vorst, mor
genmiddag overwegend lichte vorst. Zwakke tot
later aan de kust vrij krachtige wmd tussen
suid.
Morgen. Zon op: 8,28. Maan op: U-59.
J Onder: 17.18. Onder: 4.56.
(Van onze militaire medewerker)
DEZER dagen is tijdens een pers
conferentie een uiteenzetting gegeven
van de nieuwe wijze van opleiding aan
Koninklijke Militaire Academie. De
weergave daarvan in de pers is niet
overal even duidelijk geweest. In een
enkel blad werd zelfs de voorstelling
gewekt alsof er nu aan de KMA na
enige tijd de hand zou worden gelicht
met de discipline zodat de studenten
zich zouden kunnen gaan gedragen als
vrijgevochten studenten die over onbe
grensde tijd kunnen beschikken voor de
voltooiing van hun studie.
Die voorstelling var, zaken is ver
keerd. Indien er al sprake is van min
der discipline dan slaat dat alleen op
de vroegere strakke gebondenheid aan
het studietableau. Men voigde aan de
KMA de HBS-methode met verplichte
studie in de avonduren. Men liep tot het
officiers-examen toe in een nauwkeurig
afgebaande tredmolen waarin van vrije
Studie of meningsuiting zo goed als geen
sprake kon zijn. Dit gedegen schoolse
werk werd dan nog eens gecontroleerd
bij de overgangsexamens. Aan het einde
van de opleiding werd dan een soort van
mammoet-examen afgelegd. Het gemid
delde cijfer behaald bij de repetities zo
mede het examenresultaat waren beslis
send voor de plaats die men ais officier
op de ranglijst zou innemen.
Naast deze theoretische kennis ver
wierf men zich een praktische bij onder
ling gehouden oefeningen en tijdens de
tacheringen in de zomermaanden bij on
derdelen van het leger (of van de lucht
macht). De opleiding was dus in,feite
een vakopleiding waarbij weinig of niets
gedaan werd aan een algemene weten
schappelijke vorming.
Moskou stelt twee vliegers
van de RB -47 in vrijheid
0
A de tweede wereldoorlog kwam de
kans om meer progressieve metho
den te gaan toepassen. Aanvankelijk
had men' de handen vol met
andere dingen want een nieuw
moest van de grond af
opgebouwd
allerlei
leger
aan worden
Lt.-gen. Calmeyer is destijds
«aar Amerika geweest om een studie
te maken van de officiersopleiding aldaar
en we zullen wel niet ver bezijden de
waarheid zijn als we veronderstellen dat
dienstrapport de. leidraad is geworden
voor de huidige modernisering van de
opleiding.
In hét kort komt het er thans op neer
dat de voordelen van het oude systeem
zijn gehandhaafd, nl. dat in het begin
een strikt militaire opleiding wordt ge
geven waarbij als eindresultaat de ge
schiktheid om op te treden als pelotons
commandant op de voorgrond staat. In
de volgende jaren wordt echter de strak
ka gebondenheid aan het studieprogram
ma hoe langer hoe meer losgelaten. De
kadet studeert dan steeds meer in eigen
vrije tijd waarin hij opdrachten uit te
werken krijgt waarin ook de eigen me
ning tot uiting kan komen. M.a.w. hij
leert zelf denken en- handelen.
De nieuwe opleiding zal, als ook de
wijze van examineren gemoderniseerd
wordt, grote overeenkomst gaan ver
tonen met die aan de universiteiten. Het
resultaat daarvan zal ongetwijfeld te
zien zijn in een grotore toeloop van stu
denten. Op haar naam van Academie
heeft de KMA thans meer dan ooit
recht gekregen.
De officiersloopbaan is voortaan een
algemeen wetenschappelijke geworden
met vele interessante en afwisselende
aspecten. Het zai er nu nog slechts op
aankomen door een ruime voorlichtings
campagne het nieuwe systeem in brede
kringen van ons volk bekend te maken
N een snijdend koude wind, die waarschijnlijk weinig onderdeed voor de
in een gereedstaande Constellation van de Amerikaanse lntótmacht.
n.i nwienbarende nieuws werd tegen middernacht wereldkundiff,
Het opzienoarenae meuws w boven de Atlantische Oceaan moeten zijn, maar
BoeideMcKone, vertrokken omstreeks 11 uur
De twee vrijgelaten Amerikaanse
vliegers bij aankomst op Schiphol.
Tweede van links McKone en derde van
van links Olmstead.
DE veiligheidsgordels hebben ver
moedelijk ons leven gered. Wij
schaffen ons er meteen een aan in
de auto". Dat zeiden mrj W. van der
Heyden en mr. R. Nye, heiden van
de Philipsf abri eken te Eindhoven,
toen zij nit New York op Schiphol
aankwamen.
Een week geleden ontsnapten zij aan
de dood, toen een BC8-straalmachine
van de Mexicaanse maatschappij
Aeronaves onmiddellijk na de start
van het New Yorkse vliegveld Idle-
wild verongelukte en in brand vloog.
Ondanks dit angstaanjagende avon
tuur keerden zij nu weer in een
DC-8-machine van New York naar
Nederland terug, ditmaal echter van
de KLM.
■nneuy zei, ucu. -Zoiets gebeurt toch immers niet twee
erdani om de aangekomenen heen. K e verder gereed-
sterdam om de ^ngeKomeneniiov... ttientaIien meters verder gereed
als donkere platform haastig naailuchtmacht, waarin de heide vlie-
staande Constellation van dLe Amenkwase luc\on aansprekèn. De
gers met hun begeleiders t erdwenen,Wiesbaden, waar een
Amerikaanse Constellation was reeds vele
naar Prestwick om vandaar naar New
York door te vliegen.
Rechtse militairen, die van mening
zijn dat het oude regime teveel naar
Moskou lonkte, hebben in de Midden-
amerilcaaiise republiek El Salvador een
staatsgreep uitgevoerd. Hoofd van de
.nieuwe junta is kolonel Portillo. Hij
heeft de grondwet van 1950 weer van
kracht verklaard. Het nieuwe bewind
is de toestand nog niet overal meester;
volgens reizigers wordt op enkele
plaatsen in het land nog gevochten.
De nieuwe junta vond, aldus een
officiële verklaring, dat de oude junta
communistische activiteiten toeliet,
waardoor de veiligheid van het land
in gevaar werd gebracht. Het nieuwe
'bewind zal een midden-positie" in
nemen, aldus de verklaring.
Volgens het in Brussel verschijnende
r -k Vlaamse dagblad „De Standaard
zal de secretaris-generaal van de
NAVO., Spaak, aftreden om opmeuw
fn België een politieke rol te kunnen
VeThdens'de komende verkiezingen zou
hij kopman willen zijn van de socia
listen in het arrondissement Brussel.
„Spaak wenst zijn politieke vrienden
van dienst te zijn, nu zij na de stakingen
in moeilijkheden verkeren
Standaard".
aldus „De
President Kennedy heeft opdracht
gegeven geen verkenningsvluchten
meer te maken boven Russisch ge
bied. Zij werden gestaakt toen er vorig
jaar mei een TJ-2 werd neergehaald
boven Siberië.
Op de vraag of de Ver. Staten met
de Sowjets ook de zaken besproken
hadden van de gevangen piloot Powers
en elf andere neergeschoten Ameri
kaanse vliegers, zei Kennedy, dat wel
de zaak van de elf vliegers besproken
was maar niet de kwestie Powers, om
dat deze laatste in een andere cate
gorie valt. Powers vloog hoven Sowjet-
grondgebied, de anderen niet.
Acht en dertig minuten lang behan
delde Kennedy op zijn persconferentie,
die, rechtstreeks door de televisie werd
uitgezonden, de vele vragen die op hem
werden afgevuurd en hij deed dat
met groot gemak en nuchterheid.
jarige mr. Van der Heyden, bedrijfs
jurist van Philips, die er echter aan
toevoegde:" „Maar voorlopig wscht--ik
toch even met vliegen in machines
van andere maatschappijen dan de
Bijna een week geleden sprongen zd
vlak buiten het vliegveld Idlewüd
als eersten van circa 100 passagiers
uit het reeds brandende wrak van
de Mexicaanse DC-8, die in een felle
sneeuwstorm zijn aanloop had geno
men, doch nauwelijks of zelfs in het
geheel niet van de grond kwam en
verongelukte.
De cockpit werd tijdens de mislukte
start door obstakels, die dit reuzen-
straalvliegtuig op zijn weg over de
grond ontmoette, van de romp ge
rukt en daarin kwam op één piloot
na de vliegende bemanning om.
Op de foto links de heer Nije
en rechts, inet de arm in het ver
hand, de heer Van der Heyden.
(Van een onzer redacteuren)
Staatssecretaris Kooivmk heen
woensdag een dringend beroep ge
daan op het Nederlandse bedrijfsleven,
om matiging te betrachten hij de '«voe
ring van de 45-urige werkweek. „De a-
beidstijdverkorting is op mars zei ae
staatssecretaris. „We moeten dat p^
tief waarderen, maar ook moeten we op
passen, dat 't ons niet gaat opbreken.
Een herhaling van de recessie van
1957-1958 moeten vvp npslist zien v
De' neer RoolvinK Ëai deze waar
schuwing tijdens hei Nationaa e. i -
handelscongres MHr.x 1961 in
dam waar hij sprak over
en produktiviteit »n de middenstand
Hii wees erop. dat de invoering van
de 45-urige werkweek, dus een arbeids
tijdverkorting met drie uur, de loon
de regelingslonen
reeds met tl procent
kosten met 63 pet. verhoogt letwel
sinds medio 1.959
:estegen zijn
Ondanks een huurverhoging, afschaf-
finp van de melksubsidie e.d. zijn m die
zelfde periode de kosten van levenson
derhoud slechts met 3 pet gestegen Het
resultaat is dus een reele welvaartssty-
„-km van 8 pet, waarbij dan nog buiten
beschouwing is gelaten ,,de
arbeidstijdverkorting, die over Nederlanc
gaat".
Het staat bepaald «>ei vast, dat t zo
door kan gaan, waarschuwde d««tw*
secretaris. „Wat we nu in een paar jaar
doen, is 't uiterste dal we kunnen dra-
Reeds nu rijst de vraag, of de
nroduktïviteH 'de totale stijging van de
loonkosten met ongeveer 18 pet overa
kan opvangen zonder een al te gro
dr"k op de prijzen. Bij een normale
iranc van zaken, zonder extra-stijging
van produktiviteit, zouden «e daar vier
jaar voor nodig hebben Met hei oog
daarop is het van groot belang iat h
bedrijfsleven deze ontWikkelMig
overhaast, maar matiging betracht.
Van woensdag op donderdag heeft
het vorstgebied in West-Europa een
verdere uitbreiding ondergaan. De
vorstgrens liep vanmorgen dan ook
van Zwitserland naar Zuidwest Frank
rijk in de buurt van Bordeaux. In
Duitsland en ons land nam de vorst
verder toe.
In onze oosteüjke provincies
kwam op verschillende plaatsen
omstreeks 10 graden vorst voor. Al
leen in Zuid-Limburg was net nog
wat minder, omdat daar nog de be
wolking aanwezig was, samenhan
gende met een over de Alpen weg
trekkende depressie. Deze bracht in
Oost-Frankrijk en Duitsland pbat-
selijk nog al wat sneeuw. Het
sneeuwgebied heeft zich juist tot
over Zuid-Limburg uitgestrekt,
waar in het uiterste zuidoosten
plaatselijk ook 15 tot 25 cm sneeuw
is gevallen.
Inmiddels verplaatst het Scandina
vische hogedruk gebied zich verder
naar het zuiden en het centrum ervan
zal morgen boven mid den-Duitsland
zijn aangekomen. Het neemt echter
thans weer in betekenis toe, zodat het
ook morgen het weer op het vasteland
van West-Europa zal blijven beheer
sen. Komende nacht zal er daarbij
minder wind zijn dan afgelopen nacnt
en kan vooral in het oosten en zuid
oosten van het land de temperatuur
nog wat lager worden.
Op de oceaan is de depressie-activi
teit belangrijk toegenomen. Enkele
zeer diepe depressies hebben ae
luchtdruk ten zuidwesten van IJsland
tot zeer lage waarden doen dalen. De
derpressie-invloed breidt zich lang
zaam verder in oostelijke richting uit,
maar zal morgen nog geen ander ef
fect op het weer in ons land hebben
dan een ruiming van de wind naar het
zuidoosten.
Het Portugese passagiersschip „San
ta,-Maria" heeft zijn koers gewijzigd
en vaart nu op topsnelheid naar de
Portugese Westafrikaanse kolonie An
gola. Een Amerikaans patrouillevlieg
tuig, dat de „Santa Maria" volgt, heeft
per radio aan de rebellenkapitein Gal
vao verzocht, naar San Juan op Porto
Rico terug te kéren, maar Galvao wei
gerde'dit. Wei verklaarde hij zich be
reid toteen bespreking op de „Santa
Maria" met vertegenwoordigers van
elk land, behalve Portugal of Spanje.
Aangenomen wordt, dat de „Santa
Maria"- thans buiten net bereik van de
schepen is, die haar twee dagen in de
Caraïbische wateren hebben achter
volgd. Twee Amerikaanse torpedoboot-
jagers en een tankschip hebben echter
bevel gekregen uit te varen vanaf ;de
Afrikaanse kust om het geroofde Por
tugese schip te onderscheppen. Volgen®
deskundigen heeft de „Santa Maria"
nog ongeveer 3% dag varen voor .da
boeg voor de Afrikaanse kust in zicht
komt. Het schip heeft zoveel brand
stof en voedsel aan boord, dat het Ide
Afrikaanse kust ruimschoots moet kun
nen bereiken. De „Santa Maria" va art
met een snelheid van 21 knopen, t
Kapitein Galvao heeft gisteren op
nieuw een radioboodschap uitgezon
den. Galvao zei, dat hij en zijn man
nen zich niet zullen overgeven, ais zij
benaderd of aangevallen mochten wor
den door Portugese of andere oorlogs
schepen.
Galvao zei, dat hij van plan was de
600 passagiers in een neutrale haven
aan land te zetten.
Drie mannen zijn, voorzover
vanmorgen bekend, bedolven,
toen vanmorgen om tien over ze
ven een pijler van de mijn Willem
Sophia te Kerkrade instortte. Het
lichaam van een van de slachtof
fers, een jongeman van 18 jaar uit
Bocholtz, is geborgen. De pijler is
ingestort over een lengte van zes
meter.
Trouw heeft vanochtend een
telegram verzonden naar kapitein
Galvao op de „Santa Maria" en ge
vraagd om inlichtingen over de
welstand van de Nederlandse pas
sagiers. Gebleken is, dat de „Santa
Mar ia" gisteren enkele telegram
men, uit Nederland verzonden vin
Seheveningen-Radio, heeft aange
nomen. Het is niet bekend of deze
boodschappen zijn beantwoord Het
is nog een open vraag of men op
het telegram van Trouw zal reage
ren. De Rijkstelegraaf en onze
redactie wachten in spanning af
Het gezin Wiersma bewoonde de helft
van een dubbele woning bij het zoge
naamde Barrahüs, enige kilometers ten
zuiden van Leeuwarden. De brand
werd omstreeks drie uur vannacht ont
dekt door een passerende boerenarbei
der, die het gezin wakker maakte en
de buren alarmeerde. Op hun beurt
alarmeerden de buren de Leeuwarder
brandweer.
Hoewel deze spoedig ter plaatse was,
stond men bijna machteloos tegen de
enorme vuurzee, die de woning van de
Wiersma's verwoestte.
i De heer Wiersma heeft geen kans
meèr 'gehad al zijn kinderen in veilig
heid te brengen, al heeft hij dat tot
het laatste ogenblik wanhopig gepro
beerd. Hij liep hierbij vrij ernstige
brandwonden op.
Met veel moeite gelukte het hem
vier kinderen naar buiten te brengen.
De andere drie. die.op een afzonderlijk
deel van de zolder sliepen, zagen zich
de weg naar beneden door de vlammen
afgesneden.
De vader heeft nog geprobeerd hen
dóór een dakraam, naar buiten te krij
gen, maar ook-dat is mislukt.
Óver de oorzaak van de brand tastte
men vanmorgen nog in het duister. De
brandweer slaagde erin de andere
helft van de dubbele woning te behou
den. Het gezin Wiersma woonde nog
maar kort in zijn huidige- woning. Het
blussen heeft tot zeven uur vanmorgen
geduurd.
(Van onze sportredactie)
Ook voor deze zaterdag heeft de
KNVB besloten over de gehele linie
niet te laten voetballen. Het is niet
bekend of het programma wordt op
geschoven naar zaterdag 4 februari.
Generaal Delgado, de leider van de
oppositie tegen premier Salazar, van
Portugal heeft meegedeeld, dat het
plan om zich van de „Santa Maria"
meester te maken, vorig jaar april 'in
Caracas is opgesteld. Zeker 75 pro
cent van de Portugezen overzee en in
het moederland steunt de nationale
beweging tegen Salazar. Delgado zei,
de indruk te hebben, dat de Engelsen
en Amerikanen zich niet „overijverig"
betonen bij het achtervolgen van de
„Santa Maria".
President Kennedy van Amerika
heeft verklaard, dat de Amerikaanse
marine opdracht heeft, de „Santa Ma
ria" te blijven achtervolgen. De orders
hieromtrent omvatten geen opdracht
om het schip te enteren. Amerika is
door de gebeurtenissen aan boord van
de „Santa Maria" bezorgd, niet alleen
omdat Amerikaanse staatsburgers aan
boord zijn, maar ook „omdat het schip
behoort aan een land waarmee de VS.
vriendschappelijke betrekkingen on
derhouden", aldus Kennedy.
Radio-Moskou heeft nu ook com
mentaar gegeven op de overmeestering
van de „Santa Maria" Het radio
station sprak van „een politieke ma
nifestatie, gericht tegen het dictato
riale regime van Salazar" en „een zui'-
vere binnenlandse aangelegenheid van
Portugal".
(Van een onzer verslaggevers)
Tijdens werkzaamheden op de spoor
brug over de Korte Prinsengracht in
Amsterdam, is de 48-jarige grondwer
ker W. Stevens uit Bergen op Zoom
misgestapt en in het water gevallen.
De politie neemt aan, dat hij is ver
dronken, want na enige uren dreggen
had men nog steeds niets gevonden.
-ïi
«SÉ lil
-
N. -i
Lör";?
'AS v-
L' 5
Sjgj
De Portugese regering heeft woens
dag een verschijningsverbod opgelegd
aan het oppositionele dagblad „Repu
blics" in Lissabon, wegens de houding
die dit blad ten aanzien van de mui
terij op de „Santa Maria heeft inge-'
nomen. In tegenstelling tot andere
bladen in Lissabon, had „Republica"
het verhaal van de opstand op de „San
ta Maria" zonder commentaar gebracht.
De andere kranten hadden in commeri-
taren op u"t gebei"-«n de opstand als
„Piraterij gebrandmerkt.
