Quadros zou rebellen
Prinses Beatrix morgen 231
Sïf
VLIEGTUIG KLAAR
KENNEDY wil: voor Nederlanders
invloed leger
beperken
op „Santa Maria"
Boden op de weg
Santa Mariablijft
50 km uit de kust
liep
ing
Gesprek over
passagiers
Boot met 44
man zinkt:
allen gered
Schepen kregen het
zwaar te verduren
Wind blaast
ijs weg uit
Waddenzee
TWEE BINNENBRANDEN in
AMSTERDAM: 2 DODEN
De Bilt: ONVAST WEER
Doodstraf tegen
Bavar geëist
r
r
18§f#fSll
Twee zusters door
gasverstikking
omgekomen
OlltSC
„Ontwapen troepen
clie Loemoeraba
gezind
Helft Indonesische
begroting voor
de strijdkrachten
Stuurhuis gekraakt
van kusttanker
Elf brandweerlieden
in Chicago bij kamp
met vuur omgekomen
Slapende mannen
door vunr
en rook verrast
r>
r
zijn
FLINKE STORM IN WEEKEINDE
r
MAANDAG 30 JANUARI Ï9G1
J
Directeur: H. DE RUIG
TWINTIGSTE JAARGANG No. 4820
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J S. BRUINS SLOT
QUBlDROS, de man die morgen wordt beëdigd als de nieuwe pre
sident van Brazilië, heeft kapitein Gaivao aan boord van het Portu
gese passagiersschip „Santa Maria" de toezegging gedaan dat hij
zijn passagiers in een Braziliaanse haven aan wal zal kunnen zetten.
Hij zei ook dat hij de „Santa Maria" niet aan de Portugese rederij
zal teruggeven, indien het schip een Braziliaanse haven binnenloopt
nadat iiij aan het bewind is gekomen. Quadros liet zich zondag zeer
vriendschappelijk jegens Gaivao uit.
Aangvnornen wordt dat Gaivao nu zal wachten tot Quadros
officieel president van Brazilië is, alvorens nieuwe stappen te onder
nemen. Generaal Delgado, de Portugese oppositieleider die in Bra
zilië verblijft, heeft Gaivao aanbevolen in de internationale wateren
te blijven totdat Quadros is ingehuldigd. De „Santa Maria" lag van
morgen op ongeveer vijftig kilometer uit de Braziliaanse kust. De
Amerikaanse vice-admiraal Smith zal vandaag waarschijnlijk aan
boord van de „Santa Maria" een onderhoud met Gaivao hebben om
een eventuele ontscheping van de passagiers te bespreken.
Gedistantieerd?
Protest
Aanvaring in Rotterdam
Kasavoeboe tot V.N.:
Het heeft dit weekeinde danig
gespookt op zee. Er stond een
flinke storm, de Nederlandse
kuststataons meldden windkracht
tien. Yele schepen, ook Neder
landse, kregen het zwaar te ver
duren en liepen averij op.
Macliineschade
Dekens in brand
A
Gisteren toerden in Nederland maxi
Con f ectiehed rij f
De brand ontstond omstreeks halfvijf
Rotterdam) Wltw da Wltbstraat 3S. Telef, 115700 <8 1)
Postbus 1112, Postgiro No. 424519.
Klacmecdienst abonnementen 18.3019.30 uur.
zaterdags 1718 uur. Telefoon 115780.
'«-Gravenbage: Hu.vgenspleln 1. Telefoon 183467 <3 lijnen).
Postbus 1091. Postgiro No. 424867.
KUchtendier.st 1B.30~19.30. Telefoon 36238».
Dordrecht: Spuiweg 132. Telef. 4670.
Schiedam: Aleldastraat S3 Telef. 63451.
Abonnementsprijs 61 eent per week. 12.6S per maand, fT.98
per kwartaal. Lorna nummer* 15 cent. Verschijnt dagéiykj
Turuw-
(Geldig tot dinsdagavond)
IETS MINDER ZACHT
Veel bewolking en verspreid voorkomende opklaringen,
maar voornamelijk in het aaiden van het land ook tijde
lijk regen. Overwegend matige wind tussen west en
zuidwest. In het algemeen iets lagere temperaturen.
Morgen: zon op: 8.23 Maan op: 17.25
onder: 17.25 onder: 7.56
Kapitein ialva owacht op
nieuw bewind in Brazilië
A. A/tri-'- (i Jiv l'ü' 'V\-; is'Zii-.
Een recente foto van II. K. H. prinses
Beatrix, die morgen haar 2'iste
verjaardag hoopt to vieren.
Foto Max Koot.
De nieuwe Amerikaanse regering
onder Kennedy heeft besloten „een
einde te maken aan de oorlog met
scheldwoorden en erop toe te zien) dat
de .strijdkrachten weer een „zwijgen
de macht" op het gebied van de bui
tenlandse politiek worden."
Het Witte Huis en de ministeries van
Buitenlandse Zaken en Defensie
zijn overeengekomen, dat voortaan
1 in redevoeringen van hooggeplaat
ste militairen zekere beperkingen
in acht zullen worden genomen.
Het eerste resultaat van deze afspraak
was, dat op instigatie van het Witte
Huis en het State Department een
rede, die de stafchef van Marine, ad
miraal Burke, vrijdagavond in Wash
ington zou uitspreken, herschreven
werd.
Intussen heeft Radio-Pefcing ge
zegd, dat de verklaring van Steven-
spn, de Amerikaanse permanente ver
tegenwoordiger bij de V.N., over de
Amerikaanse politiek t.a.v. Rood-Cbi-
ha. gekenmerkt wordt door „huiche
larij en verwarring".
„Hoewel de V.S. het verlangen tot uit-
drukking hebben gebracht om „nor
male" betrekkingen te onderhouden
met alle andere landen, met inbe
grip van de Chinese Volksrepubliek,
blijkt uit „verscheidene elementen
van de Amerikaanse politiek ten op
zichte van China nog steeds een
agressieve en vijandige geest", aldus
de commentator van Radio-Peking.
(Van een onzer verslaggevers)
Twee bejaarde zusters, de dames
C. en B. Mooyman. respectievelijk 75
en 74 jaar oud, zijn zaterdag in het
bejaardencentrum „De Blinkert" aan
het Rockaerthof 76 te Haarlem door
gasverstikking om het leven gekomen.
Waarschijnlijk hebben zij na de we-
kelijke poetsbeurt van de gaskraan
deze niet goed afgesloten. Buren, die
op onderzoek waren uitgegaan troffen
de bejaarde dames levenloos op de
frond aan.
De regering op Curacao en de Ko
ninklijk e Nederlandse Shell overwe
gen een KLM-vliegtuïg te charteren
om de Nederlandse en ook Portugese
passagiers van de „Santa Maria" op
te halen, als het schip de Braziliaanse
haven Recife zon aandoen.
Op Curasao wordt hiervoor een toe
stel gereed gehouden.
Het vliegtuig zal daar zeker tot
woensdag blijven wachten, zegt ce
KLM, omdat men verwacht, dat oe
„Santa Maria" dan eerst een Brazili
aanse haven zal aandoen. De Neder
landse passagiers zijn voor een groot
deel Antilliaanse functionarissen en
personeelsleden van de Shell. Als de
vlucht doorgaat, zal het toestel via
Lissabon naar Schiphol vliegen.
Waarschijnlijk doordat hij onvol
doende op net verkeer lette is zaterdag
de heer R. Haverkort te Vroomshoop
door een bestelauto aangereden. Hij
werd daarbij zo zwaar gewond dat hi)
kort daarna is overleden.
0 In het ziekenhuis te Venlo is zater
dag de 8-.iarige Jan Silvrants overle
den, die donderdagmiddag bij het
sneeuwballen gooien door een perso
nenauto was aangereden.
0 De heer A. Pieter uit Ooy-Eriecom
(gemeente Ubbergen), die drie weken
geleden te Beel met een vrachtauto in-
botsing was gekomen, is in het Sint
Canisius-ziekenhuis in Nijmegen over
leden.
0 Op het Hofland in Mijdrecht is een
63-jarige bromfietser, de betonarbeider
H. Doomekamp, om het leven ge
komen toen hij in botsing kwam met
een wielrijder. Zwaar gewond werd hij
naar een ziekenhuis te Amsterdam ver
voerd, waar hij kort na aankomst is
overleden. De fietser werd slechts licht
gewond.
Kleding en andere eigendommen van
prins Albert en prinses Paola van Bel
gië zijn vrijdagavond uit bon auto in
Milaan gestoten. De persoonlijke chauf
feur van het echtpaar reed de wagen
terug van Rome naar Brussel.
De chauffeur overnachtte in M'iaan
Volgens hem bevonden zich in de Mer
cedes-Benz, die op het binnenhof vae
het hotel geparkeerd was, zeven avond
jurken, zeven hoedjes en een mink
stola.
Er bestaat ook een kans, dat Gaivao
zal besluiten de passagiers in volle
zee over te zetten op de Amerikaanse
torpedobootjager „Wilson" of een
ander Amerikaans schip.
Indien Gaivao mocht besluiten de
passagiers in Brazilië aan land te zet
ten zal dit waarschijnlijk gebeuren te
Recife of op het eiland San Fernando
do Noronha. ten noordoosten van
Recife. De „Santa Maria" schijnt niet
van plan te zijn de havenstad Belem
aan te doen.
Enkele waarnemers te Rio de Ja
neiro wijzen erop. dat men voorzich
tig moet zijn met de uitlatingen van
de nieuwgekozen Braziliaanse presi
dent Quadros. Zij wijzen erop. dat
Quadros soms dingen zegt. die voor
tweeërlei uitleg vatbaar zijn. Volgens
sommige berichten waren de opmer
kingen volgens welke Quadros niet
van plan is de „Santa Maria" aan
Portugal terug te geven „geksche
rend" bedoeld.
Uit de Braziliaanse hoofdstad kwa
men vanmorgen berichten, dat Qua
dros zich gedistancieerd heeft van
uitspraken, die hij volgens enkele
kranten heeft gedaan.
„Als ik iets over de „Santa Maria"
wil zeggen, zal ik dat niet op deze
wijze doen", zei Quadros, naar aanlei
ding van berichten, dat hij niets tegen
de „Santa Maria" zal ondernemen.
„Op dit ogenblik heb ik verder niets
te zeggen", aldus de aanstaande pre
sident.
De huidige Braziliaanse president.
Kubitschek, heeft steeds verklaard,
dat hij de „Santa Maria" in beslag
zou nemen indien het schip een Bra
ziliaanse haven zou aandoen. De op
standelingen zouden in dat geval wor
den geïnterneerd.
De Portugese ambassadeur in Bra
zilië heeft bij de Braziliaanse rege
ring geprotesteerd tegen het optreden
van generaal Delgado, „die zich ge
draagt als de leider van een regering,
die niet bestaat", aldus welingelichte
kringen. Voorts zon de ambassadeur
hebben geëist, dat Gaivao en zijn vol
gelingen aan de Portugese justitie
worden uitgeleverd, als de „Santa
Maria" een Braziliaanse haven mocht
aandoen.
Portugese en Spaanse oorlogssche
pen hebben orders gekregen de
„Santa Maria" indien nodig tot zinken
te brengen als passagiers en beman
ning aan boord zijn gegaan. De op
standelingen aan boord hebben steeds
verklaard hun strijd tegen het be-
wind-Salazar in Portugal „tot de dood"
te zullen voortzetten.
Een sleep met 44 mensen aan boord
is vanmorgen in de Rotterdamse Waal
haven in aanvaring gekomen, met de
Belgische tanklichtèr „Citerna 46" en
gezonken. Vele opvarenden van de
sleepboot nersoneel van het class!-
ficeerbedrijf JL W. Gunius en Zn. N.V.
raakten te water. Ondanks de duis
ternis het ongeluk gebeurde om ze
ven uur konden allen gered wor
den. De meeste drenkelingen werden
aan boord van de „Citerna" genomen.
Op het druk bevaren riviergedeelte
ontstond een enorme consternatie.
Veie schepen koersten naar de zin
kende sleepboot, de „Maria 1", en
wierpen boeien en ander reddings-
materiaal in het water. Een half uur
na het ongeluk vreesde men nog dat
vier opvarenden van de „Maria I" wa
ren verdronken, maar later deelde de
firma Junius mee dat allen waren ge
red.
Drie geredden werden door de ge
neeskundige dienst ter observatie naar
het Dykzigt-ziekenhuis gebracht. La
ter op de morgen konden zij naar huis
terugkeren.
O
77
In een toelichting op de Indonesi
sche begroting voor 1961 voor het In
donesische parlement, heeft president
Soekarno medegedeeld, dat ongeveer
de helft van de inkomsten op de be
groting voor 1961 zal worden besteed
voor de strijdkrachten.
Soekarno zei, dat de wens van In
donesië om de kwestie-Nieuw-Guinea
op vreedzame wijze te regelen, door
de Nederlanders was beantwoord met
een vertoon van kracht.
Aan de strijdkrachten zal in 1961
32,5 miijard roepia worden besteed en
30 miljard aan „algemeen herstel".
De overige uitgaven noemde Soekar
no: „routine-uitgaven".
Radio "Brussel heeft gisteren be
kendgemaakt, dat president Kasavoe
boe van de republiek Kongo de troe
pen van de Verenigde Naties verzocht
heeft alle Loemoemba-gezinde strijd
krachten in de voormalige Belgische
kolonie te ontwapenen.
Volgens de radio was het verzoek
van Kasavoeboe vervat in een brief
aan Dayal, de Indische vertegenwoor
diger van de Verenigde Naties in
Kongo.
Generaal-majoor Moboetoe zou gis
teren in zijn actie tegen de aanhan
gers van Loemoemba in de Oost
provincie twee belangrijke plaatsen in
het westen van de provincie, nl. Boeta
en Basoko, hebben ingenomen, Basoko
is slechts 180 km verwijderd van Stan-
leystad, de hoofdstad van de provincie
De regering van Katanga heeft
tegengesproken, dat een „vreemde
lingenlegioen" van Europeanen wordt
gevormd, dat zou worden gebruikt
voor een offensief tegen de Loe
moemba-gezinde strijdkrachten in
het noorden van het iand De enige
Europeanen in de gendarmerie van
Katanga zijn officieren, onderofficie
ren en instructeurs.
1
hüiiüHiiiiiiiiiiüiniiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiniiüiiiiiiiii
De kusttanker „Matthew" 464 ton,
van de rederij Bakker, Veendam --
worstelde zich zondag gehavend door
de Ierse Zee. op weg naar Manchester.
Het stuurhuis was aan de voorkant
helemaal en aan de zijkanten groten
deels weggeslagen; het kompas was
van zijn fundament gerukt ea aan
stuurboord in de golven verdwenen.
Ook de installaties van zender en
echolood op de brug werden bescha
digd Enkele opvarenden liepen lich
te verwondingen op.
In stormweer met windkracht elf tot
twaalf kreeg de treiler Um. 34 „AI-
lanwater", varena op de Noordzee,
zaterdag machineschade. Al spoedig
werd het schip geëscorteerd door de
treiler IJm. 20 „Johannes Polder
man", die in de nacht van zaterdag
op zondag, toen de machine van het
gehavende vaartuig helemaal uit
viel, de „Allanwater" op sleeptouw
nam. De twee schepen vorderden
maar drie mijl per uur. Ze werden
vanmiddag in IJmuiden verwacht.
Bij Terschelling heeft de „Helder
19", een scheepje van, het Zoölogisch
Instituut in Den Helder, enkele dagen
in moeilijke omstandigheden verkeerd.
Het maakte ten slotte bijna veertig
graden slagzij en zond noodseinen uit,
o.a. door de dekens die aan boord wa
ren jn brand te steken.
Een sleepboot van de rederij Doek-
sen uit West-Terschelling heeft zater
dagavond het scheepje uit zijn benar
de positie verlost en naar de haven
van Terschelling gesleept. Het in nood
verkerende scheepje werd opgemerkt
door de vuurtorenwachter van Vlie
land
De Groningse kustvaarder „Unitas"
is zaterdagmorgen, zoals wij reeds
in een deel van onze edities meld
den, in de haven van Birkenhead
gekapseisd, nadat hij tegen een boei
gevaren en lek geslagen was. Via
een brug' van touw konden de op
varenden. acht mannen en een vrouw,
naar de vaste wal worden gebracht.
President Kennedy heeft de vroe
gere Amerikaanse minister voor de
Luchtmacht Finletter, benoemd tot
ambassadeur bü de Noordatlantische
Verdragsorganisatie.
(Van onze correspondent)
De harde wind heeft het ijs vrij snel
uit de Waddenzee verdreven, zodat
de bootdiensten op Terschelling,
Vlieland en Ameland zondag konden
worden hervat. Zaterdag waren deze
eilanden geheel geïsoleerd, doordat
wegens het slechte weer de lucht
brug niet kon functioneren.
De boot van Oostmahorn kon de aan
legsteiger van Schiermonnikoog
weer bereiken, maar met het oog op
het slechte weer zal de eerstkomen
de dagen de avonddienst niet wor
den uitgevoerd, ook al omdat in de
Waddenzee vrijwel de gehele be-
bakening van de vaargeulen is ver
dwenen.
De sleepboot „Geertruid" uit Amster
dam, die een baggermolen uit Zout
kamp sleepte en bij Ameland enkele
dagen vast heeft gezeten, is ook
vlotgekomen en heeft met de bag
germolen de haven van Harlingen
kunnen bereiken.
Acht Belgen, die in Roeanda-Oeroen-
di werkten, en gevangen genomen
werden door Loemoemba-gezinde mi
litairen toen zij de grens van Kïvoe
(Kongo) overschreden, werden ge
dwongen voor een fotograaf te pose
reu. De militairen hadden zich met
veel bravoure en wapenvertoon rondom
hun gevangenen opgesteld. Kort nadat
deze foto in Boekavoe (provincie Ki-
voe) was gemaakt, werden de Belgen
overgebracht naar Stanleystad, hoofd
stad van de Oostprovineie, waar aan
hangers van Loemoemba de baas zijn.
O'
Zeker elf brandweerlieden zijn zater
dag omgekomen bij het bestrijden van
een brand in Chicago. Hierbij, werden
eén fabriek voorb'akkersbér.odigdhe»
den en een glasfabriek verwoest. Twin
tig brandweerlieden werden door een
instortende muur bedolven; veertien
van hen liepen verwondingen op.,Bij
na 35 procent van het in Chicago aan
wezige brandweermaterieel was inge
zet bij de strijd tegen bet vuur. Het
vijf verdiepingen hoge gebouw stortte
tijdens het blussen van de brand in.
De schade van de brand, die na twee
uur onder controle was, wordt ge.-ebat
op een half miljoen dollar (ongeveer
1.900.000 gulden).
Ongeveer terzelfder tijd brandde in
het noordelijk dee! van de stad een
gebouw van drie verdiepingen af.
Hierbij werden vier personen gewond,
van wie een levensgevaarlijk.
Bij een hevige brand in een woning
ongeveer 15 kilometer van Memphis in
de Amerikaanse staat Tennessee zijn
in de nacht van zaterdag op zondag vijf
negerkinderen uit een gezin (8, 5, 4., 3
en 1 jaar oud) omgekomen. De moeder
wist zich op het nippertje te redden.
In Illinois zijn zaterdag vier kinde
ren in hun bed verbrand.
£\EiV tweetal depressies
heeft ge-
durende het afgelopen weekeinde
het weer in Nederland beheerst. De
eerste kwam ran de Golf van Biscaje
en trok zaterdag over Engeland naar
Zuid-N oorwegen. De tweede, die in de
nacht van vrijdag op zaterdag nog ten
zuiden van New Fnundland lag, stak
met zeer grote snelheid de oceaan over
om twee etmalen later het Skagerrak
te bereiken. Deze depressie deed giste
ren de zuidwestelijke wind langs'onze
kust tot storm aanwakkeren. Zachte
oceaanlucht drong daarbij tot ver in
Europa door.
mum temperaturen van S en 9 graden
bereiktook de afgelopen nacht bleef
het erg zacht. In het koufront van de
in het Skagerrak aangekomen depres
sie ontstond een kleine storing. Deze
passeerde vannacht ons land, hetgeen
behalve in het uiterste voordwesten,
veel regen veroorzaakte In het mid
den en zuidwesten van het land viel
bijna overal meer dan 20 millimeter.
Een volgende storing in het front
is in aantocht. Deze zal morgen over
of dicht langs Nederland voorbijtrek
ken. Da regenkansen blijven daarom
groot
Twee Amsterdammers zijn in de
nacht van zaterdag op zondag bij bin
nenbranden om het leven gekomen.
Een van hen. de 58-jarige emballenr
L. N Barbierïe. is gestikt door de rook
van een brandje, ontstaan rondom de
kachel in zlin zitkamer op de zolder
verdieping van een pension aan de Re
guliersdwarsstraat.
De embalieur werd dood op bed
gevonden. Waarschijnlijk is de brand
veroorzaakt door de stormwind, die
de kachel heeft aangewakkerd, waar
bij door uitvallend vuur de vloer
moet hebben vlamgevat. Zeven
mensen die ook op de zolderverdie
ping woonden, zijn eiders onderdak
gebracht.
Het tweede slachtoffer was een al
leen wonende man van 86, G. A. Geek.
Hij hoonde aan de Albert Cuypstraat
en was, in een stoei bij een elektrisch
kacheltje zittend, in slaap gevallen.
Een poot van de stoel verkoolde door
de straling van de kachel en brak. De
stoel viel om en even later moeten de
kleren van de oude man en de vloer
van de kamer zijn gaan smeulen.
Toen het vuur zondagmorgen om vijf
uur werd ontdekt, was er een grool gat
in de vloer gebrand, waardoor de
bonen van de toen ai bewusteloze man
hingen. Tijdens het vervoer naar het
'Vilhelmina-gasthuis is hy aan zün
brandwonden overleden
Een vrij krachtige brand die zater-
'agmiddag in een confectiebedrijf in
ie Zwanenburgstraat in de hoofdstad
heeft gewoed, beert geen slachtoffers
geëist.
oo de bovenste verdieping van het ge
bouw en even na vijven was de met
groot materieel uitgerukte brandweer
het vuur meester. Intussen was de 20
meter lange vierde verdieping van het
perceel al finaal uitgebrand.
Ernstige waterschade liepen de daar
onder gelegen etages en de buizen aan
de overkant op; die huizen werden na
melijk door de brandweer met een wa
terkanon bespoten, opdat de vlammen
in de smalle straat niet zouden over
slaan.
Enkele honderden japonnen zijn ver
loren gegaan. De oorzaak van de brand
is onbekend.
In het proces te Yassiada is zaterdag
de doodstraf geëist tegen ex-president
Bayar van Turkije en voor de twee
de keer tegen ex-premier Menderes,
destijds leider van de Turkse oppositie,
wegens poging tot moord op Inönü,
Op 4 mei 1959 werd een door Bayar
en Menderes opgestookte menigte in
beweging gebracht tegen Inönil, die te
Topkapi, nabij Is tan boel, een rede-
voering hield, aldus de aanklacht. Ook
zouaen Menderes en Bayar een belang-
ruk aandeel hebben gehad in onlusten
te Cannakaïe en Geyikli, waar auto's
van leden van de oppositiepartij ver
meid werden en leden van deze partij
door aanhangers van de democratische
'lartij mishandeld werden.
Dif is de tweede maal deze week
dat de doodstraf werd geëist tegen
Vlonderes. s
Bovendien lopen Menderes en Bavar
nog de kans de doodstraf tegen zich
te horen eisen op beschuldiging de
Turkse grondwet afgeschaft, te hebben
gedurende hun 10 jaar lange bewind,
