Grote verant
woordelijkheid
operatie-D
tijdens rede Stevenson
Tot over
V/2 jaar
M
I
De Bilt: Droog en zacht
Hammarskjoeld
wijkt niet
Bootje met twee
opvarenden
op zee vermist
Na de ramp met de Sabena-Boeing
Waarom lichtte de co-piloot
verkeerstoren niet in?
stremt verkeer
Schepen aan de
grond; Zeeuwse
veren stil
Vermoedens over
m
landingsgestel
s
Het weer in Europa
m
EET
Belgische kapitein
doodde Loemoemba
Slachtoffer van
carnavalsbrand
overleden
DOWRDAO 16 FEBRUARI 1961
f
V-,
Directeur: B. DE RUIG
TWINTIGSTE JAARGANG No. 4835
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J S BH UI NS SI .UT
en in Nederland
[N de Veiligheidsraad van de
I Verenigde Naties is gisteren
ijdens het Kongo-debat een hevig
umult ontstaan, toen een aantal
ïegers op de publieke tribune de
rde verstoorden. Het rumoer be-
on tijdens de rede van de Ameri-
aanse afgevaardigde Stevenson,
ie de jongste Russische ontwerp-
esolutie betitelde als een oorlogs-
erklaring aan de V.N.
De Russen hadden het aftreden
■an secretaris-generaal Hammar-
kjoeld en beëindiging van het
/.N.-optreden in Kongo geëist.
Stevenson waarschuwde, dat de
V.S. niet afzijdig zullen blijven,
indien „anderen" zouden trach
ten de situatie in Kongo te ver
ergeren.
Rumoer
(Zie verder pag. 3, 5e kolom)
Een ongewoon dichte mist, die
het zicht op sommige plaatsen
tot tien meter beperkte, heeft het
verkeer ernstig gestagneerd. Al
leen in de kop van Noord-Holland,
in Groningen en in Friesland be
droeg het zicht 100 tot 150 meter.
Overal elders was de situatie aan
merkelijk slechter.
Aanvaring
zonk
Schip
Luchtverkeer stil
Nederlandse verongelukt
bij skiën in Oostenrijk
Verpletterend
Bevreemdend
Gezagvoerder louis lam-
Landingsgestel
Niet alleen af
Joegoslavisch persbureau:
erk
«otterdam! Witt* d* Wlth#tr*at as. Telef. 115700 (8 U,
Postbu» 1112. Postgiro No 424510.
Klachtendierurt abonnementen la.3010 30 uur
Zaterdags 1718 uur Telefoon 115700.
%4Sr*v*nlMie: Huygensplein 1. Telefoon 1834G7 (3 UJnenl.
Postbus 3091. Postgiro No. 424BG7.
Klachtendienst 18.3019.30. Telefoon 362569
Dordrecht! Spulweg 132. Telef. 4570.
Bchiedam: Aleldastraat 23 Telef. 65451.
Abonnementsprijs «1 «ent per wee*, 2.65 per maand, f 7.B0
per kwartaal. Loeea nummer* 15 «ent. Verschijnt dagelljk®
Tuxjuu*
A
(Geldig tot vrijdagavond)
PLAATSELIJK MIST
Overwegend droog weer met plaatselijk mist of laag*
hangende bewolking maar ook enkele verspreide
opklaringen. Zwakke tot matige wind uit zuidelijke
richtingen. Weinig verandering In temperatuur.
Morgen: Zon op: 7.52 Maan op: 8.58
Onder: 17.57 Onder: 21.00
•zonde
•den-
0K moord op Loemoemba heeft zowel
het interne probleem van Kongo als
ook de Internationale situatie weer een
stuk moeilijker gemaakt.
Het interne probleem was al moeilijk.
Want als een kolonie haar vrijheid ver-
wjjgt, moet men er van uitgaan dat dit
jsnd voortaan, al is het ook nog zo primi-
tiet en elementair, zijn eigen zaken kan
beredderen.
Dit kon Kongo niet. verscheurd als het
werd door de strijd der stammen onder-
ling.
Dit leidde tot de interventie van de
Verenigde Naties die door Hammar-
gisjoeid werd uitgevoerd uitsluitend met
behulp van troepen van niet-koloniale en
alet-oudkoloniaie mogendheden.
Het zijn met name de Russen geweest
die deze interventie hebben laten mis
lukken. En ongelukkigerwijze heeft de
„deelstaat" Katanga onder leiding van
Tnjombe, die niets van de Russen heb
ben moest, deze matsten daarbij gehol
pen door ook zijnerzijds de Verenigde
jf.M-- tegen te werken.
De Bussen gieten nu al da fiolen van
hua schijnheilige toom uit over Ham-
murskjoeM en over België, welks hand
ïfl in da Katangese politiek menen te
zien.
Desa dubbele aanval van Russische
jijde is echter innerlijk tegenstrijdig.
Want Ham mars kjoeld was juist geen
vriend van Tsjombe. En Hammarskjoeld
beeft het juist om de Katanga-kwesüe
voortdurend met de Belgen aan de stok
gehad.
HOE men onder deze omstandigheden
de aanval van Russische zijde op
Hammarskjoeld moet waarderen is dus
wel duidelijk. Men zal moeten trachten
deze aanval af te slaan. Het heengaan
van Hammarskjoeld zou de Verenigde
Naties in de crisis storten, die de Rus
sen begeren. Het zou bet laatste restje
van het streven naar collectieve veilig
heid vernietigen en in de internationale
samenleving volledig de wet van de
jangle herstellen.
De Verenigde Naties kunnen dus niet
run" hun taak in Kongo abdiceren.In
tegendeel, men zal óndanks alles moe-
te®' proberen die taak tot een redelik
etóöe te brengen. Het ai daarom nodig
ijjn' dat de doeleinden van de V.N. in
Ktjjigo straffer worden omlijnd. Men zal
zich van de illusie van de Kongolese soe
vereiniteit in zoverre los moeten maken
dal herstel van de orde en van de func
tionering van de infra-structuur daar bo.
ven uitgaat.
Gebeurt dit niet, dan is Kongo rijp
voer een conflict dat op het Korea-con-
flfct gaat geljjken, of nog erger, dan
komt Kongo geheel a de Russische in
vloedssfeer terecht.
-En dat zou een bijzonder grote ramp
rijn.
'Het zal nu binnenkort om grote en be
langrijke beslissingen gaan. Mogen de
verantwoordelijke staatslieden uit de
liet-communistische wereld de wisheid
efc de kracht opbrengen om de juiste
Beslissingen te nemen.
Advertentie)
64103
Wind- Ma*, temp.
richting v. «öterea
en snelheid en neemt*»
mtrp.MC. «igl.Ma
Hsisinki gch. bew.
Stockholm geh. bew.
jjslo zw. bew.
Kopenh. motregen
Aberdeen h. bew.
konden motregen
Amsterdam mist
Brussel mist
Mraembtirg mist
mist
Bordeaux mist
*»renoble onbewolkt
g'Ce onbewolkt
Berlijn geh. bew
{Jankfort motregen
lunchen onbewolkt
Zürich mist
^Geneve mist
^ocarno mist
Venen mist
2 2
ZW 4
w 1
nw 6
zzw 6
windstil
zo 3
verand erl.
o no 2
windstil
o 2
windstil
n 6
nw 4
o 2
n 2
n 1
windstil
windstil
zzw 1
7
6
14
9
13
14
12
13
17
17
15
16
4
12
14
16
12
4
0
0
0
0.1
0
0.1
0.2
0
0
0
0
0
0
0
0.3
0
0
0.5
0
0
ben Helder mist x 4 10
iWnburg mist o U J
•lissingen mist ozo 3 ,5 2
«Me mist ozo 2 12 0
bsBitt mist z 2 14 2
£*™te mist windstil 14 0
undhoven mist o 1
"••Iajnburg mist zo 2 15 O
TUMULT IN V-RAAD
£EN afscheid voor anderhalf
jaar valt niet mee. Dat onder
vonden de tweehonderd opvaren
den van het fregat „Evertsen",
dat gisteren uit de haven van
Den, Helder vertrok naar Nirnxc-
Gülned. Verloofden (foto boven)
en gezinsleden (onder) stonden
allen voor dezelfde zware opgave.
Het fregat zal van 3 tot 6 maart
Curacao aandoen en daarna door
varen naar Nieuw-Guinea.
iiiijiiiiiiiiiiiiniiijiiiiiiiiiiiiiimii'iiinHiiiiiimiiiiiiiiiMüiiii)
PRINSES IRENE naar
SANKT ANTON
H.K.H. prinses Irene zal zondag in
gezelschap van enige vriendinnen voor
een kort verblijf naar Sankt Anton
vertrekken.
Europese hoge-drukgebied is nog
omvangrijker geworden en in het
centrum, dat zich boven de Oostenrijk
se Alpen bevindt, is de luchtdruk ge-
gaStepen tot 1040 mb. De lucht in het ho
ls ye-drukgebied is vochtig, waardoor zich
t' ^uitgebreide schaal mist kon vormen.
'~t nistgebied bestreek donderdag-
JWfjjett grote gebieden van Frankrijk,
Duitsland en Engeland. Ook breidde de
utist zicli bijna over geheel ons land
De zonnestraling is in deze maand
na9 niet krachtig genoeg om alle mist
overdag te doen oplossen. Tussen IJs-
®hd en Schotland stroomt
een hoe
veelheid zeer zachte lucht naar de
Noorse kust. Aan de oostflank van het
hoge-drukgebied wordt door een aan
tal devressies nogal wat koude pool-
lucht Rusland binnengevoerd. Maar het
hoge-drukgebied wordt er weinig door
bedreigd. Dit betekent dat het droge en
zachte weer. meer passend in de maand
april dan in de februarimaand, zal
voortduren.
Waar de mist zich overdag handhaaft
zullen de temperaturen een vijftal gra
den achterblijven bij die op plaatsen
waar de zon doorkomt,
Voordat de zitting van de Veilig
heidsraad begon, hadden reeds beto
gers vóór het gebouw gedemonstreerd.
De demonstranten, voornamelijk kleur
lingen, droegen borden waarop stond:
„Hammarskjoeld treed af" en „Alle
Belgen uit Kongo".
Hammarskjoeld zag er opgewekt uit
toen hij de vergaderzaal betrad. Hij
legde een verklaring af naar aanlei
ding van de Russische eis dat hij ont
slag moet nemen als secretaris-gene
raal. Hammarskjoeld zei op vastberaden
toon, dat hij niet zal bukken voor Mos
kou. „De Sowjet-Unie heeft me in een
situatie geplaatst waarin ik niet zou
kunnen aftreden, tenzij de neutrale
landen dit zouden willen. Ik heb de
moed de consequenties onder ogen te
zien, zelfs ais het betekent zonder de
hoogstnodige steun voort te gaan", al
dus de secretaris-generaal, die zei dat
het doel van de Russische campagne
tegen hem is de V.N. onder Sowjet-
invloed te brengen.
Toen vervolgens de leider van de
Amerikaanse delegatie, Stevenson, ais
eerste de kwestie Kongo ter sprake
bracht ontstond ao'n rumoer op de pu
blieke tribune dat de voorzitter, de
Engelsman Sir Patrick Dean, de zit
ting moest schorsen.
Stevenson noemde de Russische ont-
werp-resolutie waarin o.m. het af
treden van Hammarskjoeld wordt ge-
eist „een oorlogsverklaring aan de
Verenigde Naties". Zowel Kongo ais de
Volkerenorganisatie verkeert in een
ernstige crisis, doch de Verenigde Sta
ten zullen Hammarskjoeld blijven
steunen, zo zei bij.
Stevenson zei dat hij niet veel woor
den zou vuilmaken aan Ruslands aan
val op de persoon van de secretaris
generaal. Hij zei over Hammarskjoeld:
„Wil de Sowjet-Unie doen alsof hij
niet bestaat, dan zullen de Russen
moeten constateren dat hij verre van
een geest is".
(Van een onzer verslaggevers)
Een motorvlet met twee opvarenden,
die gistermiddag omstreeks vijf uur
van Scheveningen naar Hoek van Hol.
land vertrok, wordt sedert die tijd ver
mist. Op zee hing een dikke mist.
Woensdagavond iaat zUn de redding
boten „President Jan Leis" uit Hoek
van Holland en „Dorus Rijkers" nog
uitgevaren, maar de speurtochten had
den geen resultaat. Vanmorgen zijn
collega's van de opvarenden en perso
neel van het haven- en marktwezen
in Den Kaag langs het strand in de
richting Koek van Rolland gaan zoe
ken.
De twee opvarenden zijn de heren
J. Kooper en R. de Breichi, beiden in
dienst bij de gemeentewerken te Den
Haag. Het tweetal had de opdracht
naar Hoek van Holland te varen en
vervolgens met het getij mee terug te
keren. Onderweg zouden zij drijvers
uitleggen, aan de hand waarvan de
stroming van het water uit de Nieuwe
Waterweg kan worden gevolgd. De
Haagse dienst van gemeentewerken
stelt nl. een onderzoek in naar de
oorzaken van strandvervuiling.
Verondersteld werd dat de mannen
met hun vlet in de mist zijn ver
dwaald.
Koning Boudewijn en koningin Fabiola hebben aisleren, diep onder de indruk, het hergen van de slachtoffers van
de ramp met de Belgische Boeing gadegeslagen.
Tijdens de behandeling van het debat
over Kongo is het gisteren vóór en in
het gebouw van de Ver. Naties te New
York tot opgewonden betogingen ge
komen tegen Hammarskjoeld en de
Belgen. In de gangen van het gebouw
hadden boden de handen vol om de
demonstranten te verwijderen.
ZWARE MIST
In Zeeland ondervond het scheep
vaartverkeer sinds woensdagavond
ernstige hinder van de mist. De veer
diensten werden gisteravond reeds
vrijwel alle gestaakt. Alleen op de
veerdienst VlissingenBreskens is
vanochtend een boot overgevaren,
maar verdere vaarten waren door de
dichte mist niet mogelijk.
De Zweedse ertstanker „Matarengi",
ruim 24.000 b.r.t,, liep woensdagavond
aan de grond ter hoogte van Walsoor
den. Het schip is later op eigen kracht
vlot gekomen doch ten anker gegaan.
Het Noorse motorschip „Vignus" ruim
5.300 b.r.t. groot, liep in het Nauw van
Bath aan de grond. Een sleepboot uit
Terneuzen is ter assistentie uitgeva
ren. De Belgische Kongoboot ,,Moko-
to", ruim 9.000 b.r.t. groot, liep bij
Saeftinge aan de grond.
Op de zeedijk te Wemeldinge strand
de het motortankschip „Guif 93". Het
werd vlot getrokken door de sleep
boot „Adja"
Bjj Yerseke vond een aanvaring
plaats tussen de „Yerseke 21" en het
motorschip „Gier" van de Visserijpo-
litie. Een ander vaartuig van de visse-
rij politie, de „Meeuw", voer naast de
haven van Yerseke omhoog.
Uit Vlissingen is de sleepboot ,,Scal-
dis" uitgevaren omdat het Zweedse
schip „Brittta" noodseinen had uitge
zonden daar het \i aanvaring was ge
komen met de Italiaanse tanker
„Mirello d'Amico". De „Britta" zou
een gat in de boeg hebben opgelopen,
maakt water en heeft een geringe
slagzij.
Op de Maas ter hoogte van Schie
dam kwam vanochtend omstreeks vier
uur het uitvarende Duitse zeeschip
„Fruenfels" in botsing met de binnen-
vaarttanker „Vlieland" van de V.T.,
die kort tevoren de Tweede Petro
leumhaven was uitgevaren met behulp
van radar. De schade aan de „Vlie
land" was zo groot, dat het schip zonk.
De bemanning van vier personen
werd door een roeiboot opgepikt en
aan de wal gebracht.
Hoewel de loodsdienst te Hoek van
Holland niet gestaakt is, liepen
slechts enkele schepen, voornamelijk
coasters, met behulp van radar Rot
terdam binnen. Het uitgaande ver
keer ligt geheel stil. Ook de haven-
sleepdiensten hebben de werkzaam
heden gestaakt en op de gehele ri
vier is het zeer rustig.
Het luchtverkeer is in grote deleen
van West-Europa tot een minimum
beperkt. Op Schiphol zijn sinds gister
avond halfnegen geen vliegtuigen op
gestegen of geland. De intercontinen
tale vluchten tussen Amerika en Euro.
Pa werden alle gestaakt.
De DC-8-machine van de KLM uit
New York, die in de afgelopen nacht
de oceaan overstak en om kwart voor
negen vanochtend op Schiphol werd
verwacht, week uit naar Prestwick in
Schotland en wachtte daar tot het
weer in Amsterdam zou opklaren.
Ook op het Rotterdamse vliegveld
Zestienhoven is sinds woensdagavond
geen vliegtuig meer vertrokken of
binnengekomen Het KLM-toestel uit
Engeland week uit naar KeKulen, om
dat ook Schiphol dicht zat. De Sabena-
helikopter, die de dienst onderhoudt
tussen Brussel en Rotterdam, is van
ochtend niet opgestegen. De dienst is
voorlopig gestaakt.
Tegen de middag trok vanuit het
zuiden de mist iets op en ten zuiden
van de lijn Rotterdam-Den Bosch-
Venlo werd het zicht geleidelijk iets
beter.
De 24-jarige mejuffrouw J. Beiiers
uit Zwolle is bij het skiën in de Oos
tenrijkse Alpen bjj Frastanz om het le
ven gekomen.
Zij gleed uit over het hard en glad
geworden spoor onder de skilift en
viel toen langs de helling 250 meter
naar beneden.
(Van onze iHChtvaartredacteur) v
OP het vliegveld van Brussel stond
gistermorgen een Amerikaan op
zijn vriend te wachten. Hij zag de
Boeing voorhü glijden door de blauwe
voorjaarslucht en keek voor de laat
ste keer op zijn horloge. Het toestel
was iets te laat, maar niet veel. Nog
even, dan zou het geland zijn.
Gistermiddag trof ik deze Ameri
kaan aan bij wat er van het grote
straalvliegtuig overgebleven was:
een over honderd meter verspreide
hoeveelheid geblakerde brokstuk
ken. Jk ben hier komen kijken om
mezelf ervan te overtuigen dat het
inderdaad gebeurd is. Maar verwer
ken kan ik het niet", zei de Ameri
kaan. Het was hem aan te zien wat
hij de afgelopen uren had doorge
maakt. Een geslagen man.
EEN luchtvaartongeluk speelt zich
in een paar seconden af en
meestal zijn er veel slachtoffers te
betreuren. Het komt zelden voor da',
de inzittenden zo'n ongeval overle
ven. De massaliteit van zo'n ramp
maakt telkens weer een verpletteren
de indruk en doet de mens beseffer
dat er grenzen gesteld zijn aan zijr
technisch vernuft. Want juist in de
luchtvaart speelt de techniek een
zeer belangrijke rol en is de men:
volkomen één met een machine. Hel
neerstorten van een vliegtuig houdt
de krantelezers daardoor langer bezig
dan het onbarmhartige feit, dat
tweeduizend mensen het afgelopen
jaar het leven bij verkeersongeluk
ken op de Nederlandse wegen hebben
verloren. Bovendien weet men ge
woonlijk heel weinig over de oorzaak
van een vliegtuigongeluk, omdat er
meestal niemand is die enige ophel
dering kan verschaffen.
In dit opzicht vormt het verongeluk
ken van de Sabena-Boeing een angst
aanjagend mysterie. De Belgische
luchtvaartmaatschappij had deze ma
chine reeds een jaar in gebruik, zodat
men mag aannemen dat de kinder
ziekten, die bij elk nieuw type optre
den, geheel overwonnen waren.
BRECHTS was bezig met de
laatste landingsprocedures, maar
toen ging er plotseling iets mis?
Wat? daar kan men op dit ogen
blik slechts naar gissen. Bevreem
dend is echter dat de co-pilot, die
naast de gezagvoerder zit en belast is
met de radiotelefonie-communicatie
niet de verkeerstoren heeft ingelicht.
Dit zou een kwestie van een paar se
conden zijn geweest. Contact met die
toren moet er daarvoor in elk geval
wel geweest zijn, want geen ver
keersvliegtuig kan zo maar het nade-
ringsgebied boven een luchthaven ko
men binnenzetten. Storing in de ra
diotelefonie kan hier dus niet de oor
zaak van zijn.
WAARSCHIJNLIJK dat lijkt nu
wel vast te staan heeft de
Sabena-Boeing moeilijkheden gehad
met het uitlaten van het landingsge
stel. Bij de introductie van de Boeing
een zeer goed straalvliegtuig,
waarvan de Amerikaanse fabriek er
nu meer dan 340 heeft verkocht
zijn er enige moeilijkheden ge
weest met het landingsgestel. Daar
zijn toen wijzigingen in aangebracht
en de laatste tijd waren hier absoluut
geen klachten meer over.
Een storing veroorzaakt natuurlijk
in dë kleine cockpit een'nerveuze be
drijvigheid, zeker wanneer zo'n sto
ring tijdens de landing optreedt. Het
behoort tot het werk van de boord
werktuigkundige om een dergelijke
storing op te heffen. Hij is de techni
cus aan boord. Aan boord van deze
Boeing bevond zich,echter een zoge
naamde. radio-mecamciin: een radio-
telegrafist, die een technische spoed-
cursus heeft gehad. De KLM bemant*
de DC-8 de concurrerende broer
van de Boeing met getrainde'
boordwerktuigkundigen, die voor het
straalvliegtuig bovendien een zware
cursus van enigemaanden ontvangen.
DE mogelijkheid is niet uitgesloten
dat de radio-mecanicien het niet
alleen afkon en er met man en macht
gewerkt is in de cockpit om de storing
te verhelpen. Dit zou verklaren waar
om de co-pilot geen tijd heeft gehad
de verkeerstoren in te lichten. Boven
dien zou de gezagvoerder door deze
van zaken afgeleid kunnen zijn.
Uiteraard zijn dit slechts veronder
stellingen en zal er een diepgaand
onderzoek worden ingesteld naar de
oorzaak van deze ramp, die in lucht
vaartkringen een diepe indruk heeft
;emaakt. Er zijn tussen de wrakstuk-
een een aantal instrumenten gevon
den, die zorgvuldig bestudeerd zullen
worden.
Pe Sabena, die ais luehtvaartmaat-
;chappy goed bekend staat, heeft vijf
oestellen van het type Boeing-707 be-
.teld. Twee had de maatschappij er
>as ontvangen. Met het toestel, dat
psteren in het dorp Lemmeke-Berg
leerstortte, begon de Sabena vorig
7 i.A straaltijdperk. De openings-
/lueht werd naar Kongo gemaakt.
De afgezette premier van Kongo
Loemoemba is door Belgische leger
eenheden doodgeschoten onmiddellijk
nadat hij naar Katanga was overge
bracht. Dit staat in een bericht nit Leo-
poldstad van het officiële Joegoslavi
sche persbureau Tanjoeg.
Volgens het bericht van het pers-
bureau was de moord op Loemoemba
gepleegd door een kapitein van het
Belgische leger.
„Eerst doodde hij M'polo," aldus Tan-
joe, „en toen Okito zich over hem heen
boog om te zien of hy dood was, schoot
de kapitein hem met zyn revolver in
het achterhoofd. Een half uur later
werd Loemoemba naar dezelfde plaats
gebracht en eveneens gedood," aldus
Tanjoeg.
(Van onze correspondent)
In het ziekenhuis te Bergen op Zoom
is een van de slachtoffers van de
brand tijdens de carnavalsoptocht, de
heer A. Bruggemans uit Hoogerheide,
overleden. Hy was de leider van een
groep van de harmonie „De Scheldezo-
nen" uit Hoogerheide, die als sneeuw
mannen in de carnavalsoptocht zouden
meedoen, waarbij de maskeradepak
ken van elf van hen in brand vlogen.
De heer Bruggemans was comman
dant van de brigade Hoogerheide der
Koninklijke Marechaussee. Hij
gehuwd en vader van twee kinderea,
s,
