Berichten over V K. R. van Staal (71) overleden DE GAULLE BESiOEÏ KMSÜISIE Kongo zou een dozijn staten gaan tellen FIS3 Koffie goedkoper Echtscheidings- vraagstuk Tienjarenplan van Kennedy voor Latij ns-Amerika De Bilt: droog maar weinig zon Stap van India, Malakka en Australië? Staking verlamt in Frankri jk m 111 Luns: de enige die de Gaulle recht in de ogen keek Compromis op Gemenebest conferentie? r r~- B Financiering eist $500 miljoen 1 jood will K.L.M.: vandaag geen dienst op Parijs IBiSfS^ O3 Den Haag: volledige vrije zaterdag per 1 mei Nixon weer advocaat overheidsdiensten Communistisch blad kritiseert Irak KOFFIE Commissie van V.N. wenst nieuwe topconferentie VERKIEZINGEN IN ISRAËL Geen verschrijvingen in Baarland TWINTIGSTE JAARGANG No. 4857 Mo^eliïk LEOPOLDSTAD GAAT FEESTVIEREN itSlSC „Reactionaire politiek" Kwestie Zuid-Afrika DINSDAG 14 MAART 1961 Spmwe8ndi3a^-8TS518«70~ T£leXooa 302369' "N V. Directeur: H DL RUIG Hoofdredacteur: Ur J A. H. J BRUINS SLOT 9 9 Onontbeerlijk (Van onze parlementaire redacteur) OG vóór minister Luns in Londen zijn besprekingen over Nieuw-Guinea en In donesië is begonnen, deden in de Britse hoofdstad ge ruchten de ronde volgens welke India, Malakka en Australië be reid zouden zijn, binnen het ka der van de Verenigde Naties een trusteeship over Nieuw-Guinea te aanvaarden. Deze zaak zou worden besproken als mogelijk voorstel voor de oplossing van het geschil over Nederlands Nieuw- Guinea. Dit meldde het persbu reau Reuter. Minister Luns, naar wiens mening maandag werd ge vraagd, toonde zich over deze ge ruchten zeer verrast; dit is ge heel nieuw voor mij, zei hij. HÖÜ SIEilWE KONGOLESE STATENE8N0 IN WORGING Uitvoerig (Zie verder pag 3. 4e kolom) DflN I Omdat deze uitstekeode plantagekoffie gegarandeerd cofieïnevrij is en deze heerlijke koffile ook de meest verwende fijnproever kan bekoren- Nieuwe „top Mishandelingen Botterdami 2'> Teief nsToo (g u Postbus 1112 Postgiro No 424^10 9to™~en liSsjO uur. Zaterdags 1718 uur Telefoon 115700. ^Grsvenhage: g. -J«ef°un <3 lUuen». Aleldastrast 23 Telef. 65451. Dordrecht: Schiedam: Abonnementsprijs 01 cent per weeJc, 2.65 per maand r 80 per kwartaal. Lom» nummer» 15 cent. Verschijnt dagelDk^ (Geldig tot woensdagavond) WEINIG VERANDERING Droog weer met plaatselijk wolkenvelden en. hier en daar mist, maar ook verspreide opklaringen. Zwakke tot matige westelijke wind. Weinig verandering in temperatuur. Morgen: Zon op: 6-56 Ouder; 18.44 Maan op: 6.23 Onder: 17.10 - 7-- 11 IJ de behandeling van de begrotin; van justitie in de Eerste Kamer ii te: ook het echtscheidingsvraagstuk sprake gekomen. Aanleiding daartoe was met name eei „Verslag van de gespreksgroep ter be studering van het vraagstuk van de echt scheiding", dat onlangs verschenen is Deze gespreksgroep heeft zich in 195 gevormd op verzoek van de toenmalig minister van justitie, de heer Samkalden en heeft in november 1960 het resultaa van haar beraad aan minister Beermar doen toekomen. De gespreksgroep bestond uit een aan tal theologen en juristen van verschil lende levensbeschouwing. Bij haar in: «tallatie bestond de commissie uit de he ren mr. C. Briët, prof. mr, W. F. de Gaay Fortman, prof. mr. G. E. Lange- meijer, prof. mr. dr. J. J. Loeff, prof. mr. Ch. «Petit, prof. dr. Herman Ridder bos, mr. W. F. Schokking, prof. dr. E. L. Smelik en mr. F. W. Westerouwen van Meeteren, HET belangrijkste is dat deze commis sie over het vraagstuk van de echt- schelding op het stuk van praktische wenselijkheden tot een grote mate van overeenstemming is gekomen. Zulks ondanks het feit dat de com missie welbewust weerspiegelt was de grote wereldbeschouwelijke verdeeldheid van ons volk, waardoor overeenstemming in beginselen uitgesloten was. De com missie heeft daar dan ook niet naar ge streefd. „Enerzijds erkenden zij, wier gods dienstige overtuiging echtscheiding vol strekt afwijst of tot streng gelimiteerde gevallen beperkt, dat de wetgever de daaruit voortvloeiende praktijk niet dwin gend kan of mag opleggen. Anderzijds werd toegegeven door hen, die hier niet een scherp getrokken grens lijn van godsdienstige herkomst menen te zien, dat echtscheiding niet gemakke- iper moet worden gemaakt dan onver mijdelijk is om schier ondragelijke ver houdingen o"p te heffen. Zij kwamen tot dit standpunt, eensdeels met het oog op dé belangen van de kinderen uit; het huwelijk, maar ook omdat het bewust zijn dat scheiding mogelijk is, zodra men die wenst, zo zij al niet het lichtvaardig aangaan van huwelijken bevordert, dan toch de strekking moet hebben om tijdens het huwelijk het besef te verzwakken van de plicht tot trouw en verdraagzaam heid, die vervuld moet worden om aan het huwelijk zijn volle waarde te geven." 9 9 TTET probleem waarvoor de commissie '"'•zich gesteld zag was de onbevredi gende bestaande rechtstoestand waar door echtscheiding te gemakkelijk tot stand kan komen wanneer de twee partijen dat wensen. Bovendien brengt die rechtstoestand mee dat de echtscheiding in vele geval len verkregen wordt op de grondslag van de door de ene party niet weersproken leugen dat de andere partjj overspel ge pieegd heeft, waardoor de zedelijke eer biedwaardigheid van de rechtsorde en het respect voor de rechterlijke macht wordt ondermijnd. Aan de andere kant zijn er thans ge vallen, aldus de commissie „waarin de echtelijke samenleving inderdaad zo goed als ondragelijk is geworden of althans elke positieve waarde heeft verloren en waar ontbinding van het huwelijk deson danks niet mogelijk is tengevolge van de weigerachtigheid van een der echt genoten, die soms door redelijke motie ven, maar ook door de meest onedele drijfveren kam zijn ingegeven. Het is duidelijk dat deze gevallen door het con trast tot de gemakkelijke echtscheiding bij onderling goedvinden, des te meer schrjjnend en demoraliserend van karak ter worden." Op de resultaten van het beraad over deze vraagstukken hopen wij morgen nader in te gaan. Nieuw- 5 l in ea - plan verrast mr. Luns Op de. laatste persconferentie, die deijotograahem in gesprek met zijn op- heer I. A. Aier als president-directeur j volger, drs. E. H. van der Beugel. Links van de K.L.M. heeft gehouden, trof de de „gaande" en rechts de komende man. fAdvertentie BINNENYER1NGBED htt beste bed ooif ge/naakt SCHUIMRUBBERSED met versterkte middensectof fabrieken Zevenbareen President Kennedy beeft een beroep gedaan' op dé Latijhsaméfthaanse lan den, een bondgenootschap met de Verenigde Staten te sluiten voor de gemeenschappelijke verwezenlijking van een tienjarenplan. De president zal vandaag het Amerikaanse Congres een bedrag van bijna 600 miljoen dol lar vragen. Voor de financiering van dit plan zullen 500 miljoen dollar ge bruikt worden. Honderd miljoen is bestemd voor hulpverlening aan de slachtoffers van de aardbeving in Chili. Kennedy deed zijn voorstellen aan een aantal afgevaardigden van de Or ganisatie van Amerikaanse Staten, de O.A.S., vaarbij Cuba en de Domini caanse Republiek echter niet aanwe zig waren. De president legde er de nadruk op, dat „ons bondgenootschap een ver bintenis is van vrije landen en dat het de tirannie moet verdrijven van ons halfrond, waar zij geen rechtma tige plaats heeft". Hij verklaarde ver volgens, dat „wij daarom speciaal onze gevoelens van vriendschap jegens het volk van Cuba en van de Domini caanse Republiek tot uitdrukking moet brengen, in de hoop, dat zij zich weer spoedig zullen aansluiten bij de maat schappij van vrije mensen". Hij wens te op korte termijn een bijeenkomst op ministerieel niveau van de inter- ameriksanse economische en sociale raad. President Kennedy noemde econo mische intergratie van Latijns-Ame- rika onontbeerlijk en verzekerde, dat de Verenigde Staten elk Latijnsame rikaans land, waarvan de onafhanke lijkheid wordt bedreigd, zullen ver dedigen. Hij zal geleerden uit deze landen uitnodigen deel te nemen aan onderzoekingen op de Amerikaanse wetenschappelijke laboratoria. Ameri ka zal medewerking verlenen bij het marktonderzoek in Latijns-Amerika. De uitvoering van het „voedsel voor de vr«de"-programma en de opleiding van het „vredeskorps" zullen worden versneld. Hij zal het Amerikaanse Con gres voorstellen, dat het bedrag van de Amerikaanse hulpverlening zal worden beheerd door de bank voor intiramerikaanse ontwikkeling. Tengevolge van de staking van het het Franse overheidspersoneel die om zeven uur vanmorgen is begonnen en die tot morgenochtend zeven uur zal duren, kon de K.L.M. vandaag al haar vluchten van en naar Parijs niet uitvoeren. De intercontinentale vluchten van de K.L.M. die ver Frans luchtverkeers- gebied gaan, werden goeddee's zoda nig omgeleid, dat niet gevlogen werd over het egbied van de Franse lucht verkeersleiding. ONS land bevindt zich nog steeds aan de rand van een hoge-drukge- bied, waarvan de kern voor de ingang ban- het Engelse Kanaal is gelegen. Lucht, die van zuidelijke breedten af komstig is, stroomt met westelijke tuin den over de Britse eilanden naar ons bind. Omdat deze lucht tamelijk vorh- is. komt er over het algemeen "l bewolking in voor. Depressies trek,., .i in een wijde boog om het hoge-druk gebied heen. Een front, dat maandag dicht by het noordoosten van ons land was geko men, verwijderde zich weer naar het oosten. Het ziet ernaar uitdat het ho- ge-drukgebied morgen nog wat dichter bij ons land zal komen. Het blijft daar om droog weer, maar er zullen slechts plaatselijke opklaringen voorkomen. P 71-jarige leeftijd is gistermid dag in bet Diaconessenhuis te Haarlem, waar hij veertien dagen ge leden met een hartkwaal was opgeno men, overleden de heer K. R. van Staal, die gróte bekendheid genoot door zijn aandeel in het werk van de Nederlandse Vereniging van Ex-poli tieke Gevangenen uit de Bezettings tijd en het Internationaal Comité ter bestrijding van het concentratiekamp- systeem. (Voor een levensbeschrijving zie men pagina 3). (Van een onzer verslaggevers) B. en W. van Den Haaf hebben van morgen besloten met ingang van 1 mei de volledige vrije zaterdag voor het gemeentepersoneel in te voeren. Aanvankelijk was besloten slechts één vrije zaterdag per 14 dagen te geven en in de loop van dit jaar te bezien of doorvoering van de volle dige vrije zaterdag mogelijk zou kun nen zijn. Deze opzet levert volgens B- en W. echter vele bezwaren op. De te treffen maatregelen voor de dienst- waarneming zouden dan immers voor korte tijd gegolden hebben, B. en W. constateren bovendien ont wikkeling tot een spoedige invoering van de volledige vrije zaterdag bij het particuliere bedrijfsleven. Minister Toxopeus heeft vorige week nog in een circulaire de gemeenten gewaarschuwd tegen een tè snel en lichtvaardig invoeren van de volledige vrije zaterdag. De vroegere Amerikaanse vice-pre sident Nixon is in dienst getreden van het advocatenkantoor Adams. Duque en Hazeltine in I,os Angeles. Nixon is ook vroeger als advocaat werkzaam ge weest. N Op een persconferentie In de" Ne derlandse ambassade weigerde minis ter Luns iets te zeggen over de meri tes van het plan waarover Reuter me dedelingen had gedaan. „Ik ben hier gekomen met een open gemoed", ver klaarde hii, daarmee te kennen ge vend, dat hij geen beapald plan en geen concrete voorstellen naar Londen had meegebracht ter bespreking met pre miers van het Gemenebest. Desge vraagd verklaarde de minister, dat volgens hem op het ogenblik geen militaire versterking voor Nieuw- Guinea nodig was, .T -L Een vari de kwesties die mr. Duns. met de premiers zal bespreken, zei hij, de betaling van pensioenen aan Nederlandse gepensioneerden en hulpverlening aan behoeftige personen met een Nederlands paspoort in Indo nesië. .In antwoord op een vraag verklaarde mr. Luns, dat een federatie van Neder lands en Australisch Nieuw-Guinea „zeker mogelijk" is. Zo'n federatie zou niet onlogisch ziin. daar beide delen van het eiland door hetzelfde volk worden bewoond en Nederland en Australië de gebieden in dezelfde geest besturen. Over Indonesië zei mr. Luns: „In donesië is Soekarno, die praktisch een dictator is en het is niet te voor spellen, wat hij in het hoofd heeft." Aan het optreden van Indonesische infiltranten in Nieuw-Guinea moet volgens mr. Luns geen grote beteke nis gehecht worden. De papcea's heb ben hen niet goed ontvangen en zijn zeer loyaal gebleven. Ingeval van een belangrijke Indo nesische aanval zouden de V.N. vol gens mr. Luns in moeten grijpen. De Reuter-correspondent, die het voor mr. Luns verrassende bericht bracht, wist waarschijnlijk, dat in het kader van de Gemene best-besprekingen, die in Lon den worden gehouden, ook de kwestie Nieuw-Guinea en de jongste stap van Indonesië ter sprake zijn geweest. Dat men binnen het Britse Gemenebest Abdoel Raehman de oplossing direct aantal landen binnen dit Gemenebest, streeft naar een oplossing van de moeilijkheden tussen Nederland en In donesië Is waarschijnlijk. Met name India en Malakka zouden het op prijs stellen, wanneer zowel met Nederland als met Indonesië goede betrekkingen zouden worden onderhouden, maar in het licht van de jongste Indonesi sche stappen kan men zich voorstellen, dat noch premier Nehroe, noch premier Abdul Raehman de oplossing direct ziet liggen. Een 24-uurss taking van ruim een ïiljoen ambtenaren verlamde vandaag '.e openbare diensten in Frankrijk. De ictie van het overheidspersoneel be ekent een nieuwe aanval op de sober- heidspolitiek van president de Gaulle, en zeer waarschijnlijk de inleiding voor een nieuwe golf van arbelds- mrust in het hele land. Vrijdag zullen de werknemers bij de staatsspoorwegen voor 24 uur het werk neerleggen. In Parijs vreest men, dat spoedig ook in de particuliere sector zal wo-rden gestaakt. De bank bedienden hebben al vage plannen be kendgemaakt. Volgens regeringskringen wil de Gaulle niet toegeven aan de eisen van de bonden, omdat dit de kans op in flatie voor het land zou vergroten. De bon-den menen echter, dat het econo misch herstel in Frankrijk een loons verhoging in het gehele land mogelijk maakt. Hier ziet u, hoe president de Gaul- sallies in Parijs Het meisje maakt le een meisje in wat dan heet „een daar reclame voor onze vaderland- typisch Nederlands kostuum" de se kaas. In he: midden op de foto hand drukt or een landbouwten- is de Franse minister-president De- toonstelling bij de Porte de Ver- bré zichtbaar. voor KATANGAm DéMnftrfcf éVkend door- de nieuwe statenbond BFJISTAk V.PELTlMJO» Onder heer schappij van dc Lcrnoem» bisten In het jongste nummer van het inter nationale communistische maandblad „Problemen van de Vrede en het So cialisme" wordt een aanval gedaan op het regime van premier Kassem in Irak. Gezegd wordt dat Irak een „reactie naire politiek" volgt door de berechting en gevangenzetting van communisten die in maart 1959 de opstand in Mosoel hielpen onderdrukken. Het blad, dat in veertien talen in Praag wordt uitgegeven wordt door di plomatieke waarnemers beschouwd als de meest gezaghebbende internationale pubïikatie van de communistische we reld. (Advertentie) Waarschijnlijk heef' men zich maandag itvoerig met de verschil lende mogelijkheden bezig gehou den. Een an deze mogelijkheden is inderdaad een trusteeship binnen het kader van de Verenigde Naties. Het is na.-lelijk niet de eerste keer dat India, Malakka en Australië als trusteelanden genoemd worden. EEN markante en onconventionele persoonlijkheid," Zo noemt de Londense „Times" minister Luns. In een schets van de Nederlandse bewindsman schrijft het blad, dat mr. Lans In de afgelopen acht Jaar getoond heeft opval lend onafhankelijk te zijn, hoewel hjj van onbetwistbaar r.-k. huize en een trouw lid van de KVP ls. „Zijn stijl is een mengsel van de oude plcchUee vormen en een soms opalen- barende vooruitstrevendheid. HIJ 1» er niet bang voor vast te houden aan een standpunt waarvoor de meeste anderen weinig voelen, zoals ls gebleken op de topconferentie van de „zes" te Parijs." Over zijn humor en oneonvenUonele en originele wtjze van uitdrukking zegt de „Times", dat mr. Luns een van de weinige Nederlandse ministers ls wiens redevoeringen In het parlement belang stelling trekken, zelfs van de serveer sters van de Kamer die achter het groene gordijn van de vergaderzaal staan te luisteren. Men zegt, aldus het Londense blad, dat hU op de conferentie te Parijs de enige was die generaal de Gaulte recht ln de ogen keek. Kennelijk acht mr. Lans het zijn taak voor alles op te komen voor de belangen van Nederland, aldus de „Times". De dag van morgen is in de Kongo lese hoofdstad tot nationale feestdag uitgeroepen uit vreugde o-ver het wel slagen van de topconferentie te Ta nanarive. Leopoldstad maakte zich vandaag op om president Kasavoeboe een grootse ontvangst te bereiden. Mor genavond zal Kasavoeboe een ont vangst geven in zijn residentie voor leden van het corps diplomatique en voor andere hooggeplaatste personen. In politieke kringen toonde men zich opgetogen over de bereikte re sultaten. In plaats van de zes provin cies, welke Kongo telde na de zeif- starsdigwording, zou de nieuwe Sta tenbond een dozijn of meer kleine staten gaan tellen. De V. N. verzoeningscommissie voor Kongo heeft een nieuwe topconferen tie van Kongolese staatslieden bepleit, welke niet in Kongo zou moeten wor den gehouden. De commissie kwam voorts tot de conclusie, dat Kongo een federale structuur dient te krijgen en geen confederate, zoals door de conferentie van Tananarive is voorgesteld. Tien Europeanen, die „op beestachti ge wijze" in de Kongolese provincie Kivoe zijn afgeranseld, zijn zondag avond in Leopoidstad aangekomen, zo hebben de V. N. meegedeeld. Een woordvoerder van de V. N. zei, dat de tien, onde wie drie Belgische nonnen en drie priesters, zwaar ge wond in eer, ziekenhuis liggen ln de Loemoemba gezinde provincie Kivoe wonen circa 300 Europeanen, Velen zouden door de Loemoembistische soldaten afgeranseld zijn. Enkele non nen zouden zijn verkracht. Het Kongolese ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft intussen mee gedeeld, dat de Kongolese (Moboe- toe)-troepen drie compagnieën Loe- moembisten hebben ontwapend en gevangen genomen. Een compagnie werd gevangen ge nomen in Mondombe, een stad op 500 km van Coquiihatstad. De troe pen van Moboetoe rukten vervol gens op naar de stad Ikeia, 70 km zuidelijker, waar twee compagnieën werden ontwapend. Hier werd ook een pantserauto buit gemaakt. Beide steden liggen in het Zui den van de Evenaarprovincie, dicht bij de grens met de Oostprovincie, die wordt bestuurd door de Loc- moembist Gizenga. Moboetoe's troe pen zijn hier reeds weken lang ac tief om te voorkomen, dat Gizenga een aanval doet in de Evenaarpro- vincie en m zelf een opmars in te zetten in de Oostprovincie. Na een uitvoerig debat over it vraag ot Zuid-Afrika in het Gemene best mag blijven als het straks een republiek is geworden, zijn de pre miers van de Gemenebcstlanden gis teravond ln Londen uiteengegaan zon der tot een besluit te zijn gekomen. Vandaag zullen de leiders zich op nieuw over deze tere kwestie beraden. Gedurende het debat hebben ver scheidene leiders hun afkeuring uit gesproken over de apartheidspolitiek van de Zuiaafrikaanse premier Ver woerd, maar naar verluidt, heeft geen van hen geëist, dat Zuid-Afrika zijn rassenpolitiek moet opgever, als het lid van het Gemenebest wil blijven. Volgens officiële woordvoerders werd er zeer openhartig gesproken, maar de discussie, bleef „waardig"- Waarnemers meenden vanmorgen, dat er zeer waar schijnlijk een cam promisop lossing zal worden gevonden in de vorm van een formule waarin aangedrongen wordt op verzachting van de apartheidspoli tiek, Premier Macmillsm en zijn mi nister van Koloniën. Maeleod, zouden gisteravond na de discussie overleg hebben gepleegd over de opstelling van deze formule. Premier Verwoerd ging gisteravond zeer uitvoerig In op alle kritiek die hij te horen kreeg. Hif verdedigde zich door te zeggen, dat zijn rassenpolitiek beoogt de negers gescheiden te hou den, maar gelijke kansen als de blan ken te geven. Met ingang van vandaag is de kof fie goedkoper geworden. Het betreft een prijsverlaging variërend van acht tot twaalf cent per pakje van 250 gram. Uit vakkringen werd vernomen, dat de situatie op de wereldkoffiemarkt, gepaard aan de revaluatie, deze „kof- fieprijsverlaging van betekenis" heeft mogelijk gemaakt. Ten aanzien van de thee dient te worden opgemerkt dat de revaluatie ten dele tegemoet komt aan de stij ging op de wereldmarkt, zodat er op dit ogenblik geen aanleiding gevon den wordt om een theeprijsverande- ring aan te brengen. In Israël zullen algemene verkiezin gen worden gehouden, nu de politieke partijen er .niet in zijn geslaagd tot een akkoord te komen over de vorming van een niemve regering. President Ben Zwi, die alles heeft gedaan om de partijen bij elkaar te brengen, verklaarde gisteravond geen andere oplossing meer te zien dan een nieuwe stembusronde. Later op de avond aanvaardde het parlement met algemene stemmen een wetsvoorstel voor nieuwe verkiezingen. Een com missie zal nu uitmaken wanneer de Israëliërs naar de stembus zullen gaan. Men meent te weten, dat de commissie zal aanbevelen de verkiezingen ia augustus te houden, na het proces- Eichmann. De commissaris der Koningin In de provincie Zetland heeft eintl vorige «eek een diepgaand onderzoek inge steld naar verschrijvingen die zouden zijn gepleegd in Zuid-Beveland, ge meente Baarland. Begin vorige week had het Provinciaal Bestuur een twee tal klachtschriften ontvangen, verzon den door eej ambtenaar, waarin ge steld werd dat _u onregelmatigheden !n Baarland zouden plaatsvinden. Dit het onderzoek is gebleken, dat van verschrijvingen of andere onregelma tigheden niets is te vinden. De comm'zsaris der Koningin, die dit maandag heeft bekendgemaakt, deelde mede dat de moeilijkheden in Baarland echter in een persoonlijke sfeer liggen, doorda enkele ambtena ren elkaar et verstaan.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1961 | | pagina 1