i
Morgenmiddag begin van
de onderhandelingen
Memorandum
m£de?.e.?feld' <*at*aar a"e waar- uitgangspunt
3»
ten weer terug
Verdachten van diefstal
Haarlem
nu naar
Nw.-Guiiiea
Sowjetunie breekt alle 1
ruimtereeords
Waterman met bijzondere
emigranten naar V.S.
Angstig avontuur op lava
uitstotende vulkaan
I
Weer auto onder trein:
dode en zwaargewonde
_1~\
I
Verwachting in New. York:
DC-8 met record
aantal repatrianten
°p tv-scherm
Het laatste van cle 7272
Drie Nederlanders 2 dagen zoek
Duitser werd
in Vlissingen
aangehouden
(Ti!
üüSBH
DE ROTTERDAMMER
PAGINA 4
MAANDAG 13 AUGUSTUS 1962
nubeduidend
goedkoper
fANMORGEN is van Indo
nesische zyde in New York
schijnlijkheid de formele onder- O O 1
handelingen tussen Nederland en
Indonesië over de kwestie-!
Nieuw-Guinea morgenmiddag om
vy£ uur Nederlandse tyd onder
leiding van de secretaris-generaal
der Ver. Naties, Oe Thant, zullen
beginnen. Naar het oordeel van
de Indonesische minister van
buitenlandse zaken, dr. Soehan-
drio, moet, voordat tot deze for
mele onderhandelingen kan wor
den overgegaan, „nog enig infor
meel overleg worden gepleegd."
Volgens hem dient tijdens dit
informele overleg „min of meer
overeenstemming op alle punten
te worden bereikt." De minister
verklaarde „vaag" op de hoogte
te zijn van de reactie in Neder
landse kringen op het memoran
dum van 31 juli. Commentaar
wenste Soebandrio daarop niet te
geven.
„VERGISSING"
De vier kostbare schilderijen uit
de villa van jhr. Loudon in Aerden-
hout zijn weer in Nederland terug.
Precies veertien dagen nadat ze
waren gestolen droegen hoofdin
specteur-korpschef J. Voerman en
chef recherche brigadier C. Baas
van de Bioemehdaalse politie ze
zaterdagmiddag het politiebureau
binnen. Ze hadden ze 's morgen?
met hun auto uit Aken meege
bracht na daarvoor vanuit Genève
volmacht te hebben gekregen van
mevrouw Loudon.
Leidraad
Verzoek
Man knijpt keel van
vriendin dicht
UITGANGSPUNT
FEEST
RESOLUTIE
AMBTENAREN
TUSSENGROEP
(Vervolg van pag. 1)
Protestschrijven
Antara
(Vervolg van pag. 1)
Gesprek
nu
Drie Nederlandse toeristen, die
een uitstapje hebben gemaakt naar
de centrale krater van de Etna op
Sicilië, hebben enige barre dagen
achter de rug. Van vrijdagavond
tot gistermorgen zijn zij vermist
geweest, nadat vrijdagmiddag een
hevige storm was losgebroken bo
ven de vijf kilometer brede kegel.
Toen de storm tot bedaren kwam
werd de berg in mist gehuld.
Tot overmaat van ramp brak de Etna
de nacht daarop uit in een van zijn
veelvuldige erupties. Grijze rook trok
omhoog uit de centrale kegel en vul
kanische as werd in de lucht geslingerd,
waardoor in de straten en op de hui
zen van dorpen tot op 20 kilometer af
stand een dunne grijze stoflaag kwam
te liggen.
Verdacht van roofmoord
1
beduiden dl
goedkoper
f70 x 2.2.0 cm
f90 x 230 cm
Reacties
In Nederland
ïöHBBSISil
<ETpïb
Op de door knipperlichten be
veiligde spoorwegovergang in
het baanvak ZwolleAlmelo te
Kaalte is zaterdagmiddag om
half vijf een personenauto met
twee inzittenden gegrepen door
de trein die om 16.20 uit Raalte
naar Heino vertrekt.
(Advertentie)
Dinsdagmorgen begint de ver
koop van 'n zeldzame partij ex
clusieve dubbelbrede dames-
stoffen voor het komende na
jaar. voor een prijs, die U
normaal aan het eind van hec
seizoen zoudt verwachten.
Kreukherstellende dubbelbrede
stoffen, in vele prachtige kwali
teiten, in exclusieve streeo-des-
sins. japon-tweeds, changeant
flbrenkaen vele andere fantasie-
stoffen.
Dinsdagmorgen om 9 uur be
gint de verkoop van deze
japonstoffen in een groot sorti
ment kleuren en dessins, kreuk-
herstellend, dubbefbreed, (voor
een pakje 2,5 m, voor japonnen
1,5 m en voor rokken SO cm),
alle stóffen,
door elkaar
per meter voor
Géén tel, of schriftfcest.
dan de kwestie van het hijsen van
de Indonesische vlag, aldus werd ge
zegd.
Secretaris-generaal Oe Thant heeft gis
teren een onderhoud van ©en uur gehad
met minister Soebandrio. Volgens Vak
kringen. is de kwestie van het memoran
dum nog steeds niet geheel opgelost,
maar het zou onjuist zijn te zeggen, dat
Nederland de intrekking van het memo
randum had gevraagd. Zoals bekend had
Oe Thant het document (dat bedoeld zou
zijn het gezicht van Soekarno te redden)
op 31 juli aan Soebandrio overhandigd.
Gisteren heeft een woordvoerder van
Oe Thant bevestigd, dat Nederland het
memorandum enkele dagen later dan
Indonesië had ontvangen. Dit was een
„vergissing", een „technisch misverstand".
In gezaghebbende Indonesische
kring in New York heeft men van
morgen de symbolische overdracht
van het gezag over Nieuw-Guinea
tegen het einde van dit jaar door
het hijsen van de Indonesische vlag
„fundamenteel" genoemd in de
voorlopige overeenkomst tussen
Nederland en Indonesië, Gezegd
werd, dat zonder deze voorziening
geen overeenkomst kan worden be
reikt. De toekomstige betrekkingen
tussen de twee landen „tot voor
deel van beiden" ztjn belangrijker
Onmiddellijk na aankomst hadden
de beide politiemannen, die een zo
belangrijk aandeel hebben gehad in
de oplossing van deze geruchtmaken
de diefstal, een onderhoud met de of
ficier van justitie mr. G. W. F. van
der Valk Bouman.
Met eigen ogen kon de officier
vaststellen dat de schilderijen, waar
onder een Rembrandt, onbeschadigd
'Ze waren keurig beschermd door
handdoeken van de Akense politie)
terecht waren. Sn daarna waren het
de persvertegenwoordigers, die zich
daarvan op een inderhaast belegde
persconferentie in het sportzaaltje
van de politie, konden overtuigen.
Nogmaals deed hoofdinspecteur Voer
man er het verhaal van de speurtocht,
die hem, rechercheur Baas en twee col
lega's uit Heerlen (men meent in de
drie aangehouden Duitsers ook de da
ders van een juwelendiefstal in Heerlen
te hebben gevonden) naar Bern en Aken
voerde.
De manier van inbreken is onze be
langrijkste leidraad geweest, zei inspec
teur Voerman. De dieven hebben zich in
de nacht van 27 op 28 juli tussen twaalf
en vier uur) toegang verschaft tot de
villa door met enkele stenen ruiten In te
gooien. Dat Is een niet alledaagse ma
nier van Inbreken.
Informatie leerde ons dat op deze wij
ze enige tijd geleden ook was ingebro-'
ken in een juwelierszaak in Heerlen.
Toen ook de Akense politie haar archie
ven opende en daar een dergelijk geval
aantrof, hadden we het eerste „redelij
ke vermoeden": verdachten waren drie
Duitsers, die inmiddels in een blauwe
Opel op weg naar de Zwitserse grens
Waren.
Onmiddellijk hebben we toen-via in
terpol ecu telexje naar Zwitserland ge
stuurd. En daar werd de eerste slag ge
slagen. In de drukke toeristenstad Inter
laken signaleerde een 32-jarige Landja-
ger-op-ronde de wagen. Ik heb het
grootste respect voor deze man, aldus
de heer Voerman.
In een flits herinnerde hij zich het
door Interpol verspreide nummer, ver
geleek dat met het nummer van de
Opel en zette op zijn fiets de achtervol
ging in.
In een nauwe straat hield hij de wa
gen aan cn vroeg het paspoort van de
chauffeur. Deze bleek de gezochte te
zijn cn ook de namen van de beide an
dere mannen bleken overeen te komen
met die in zijn zakboekje. Een van hen
wist nog te ontvluchten maar kon even
later toch op het politiebureau van In
terlaken worden gebracht. Vandaar zijn
ze naar Bern overgebracht.
Hoofdinspecteur Voerman heeft hen
daar samen met zijn collega's onder
vraagd. Ik ben zeer tevreden over de
samenwerking met de Bernse politie, al
dus te heer Voerman. Ook prees hij het
werk van do op de persconferentie aan
wezige speurhond Cas.
Zoals bekend hebben twee van de drie
verdachten bekend. De derde, Stöhr,
heeft gezegd voorlopig te willen wach
ten en eerst te spreken als hij het tijd
stip daarvoor geschikt acht.
Van Bern zijn de Bioemendaalse poli
tiemannen in de loop van de vorige
week naar Aken gegaan ornaat zich hier
de schilderijen bevonden (nadat de drie
verdachten ze eerst hadden verstopt er
gens in dr buurt van Vaals).
Hoewel de schilderijen nu in Ne
derland terug 2ijn, zullen ze voorlo
pig nog niet in de villa van jhr. Lou
don kunnen worden opgehangen. Ze
gaan eerst naar de heer W. van Es
sen uit Haarlem van het centrale ex
pertisebureau in Amsterdam, die na
mens de verzekeringsmaatschappij
Mees en Zn. ook de beloning heeft
uitgeloofd.
Wie de beloning van ƒ23.060 krijgt is
nog niet .bekend, aldus de heer Voer
man. Dat is trouwens een civiele zaak,
w(j als politie staan daarbuiten. (Er gaan
geruchten als zou de beloning in Aken
worden uitgekeerd). Wél een politiezaak
Is, aldus de heer Voerman, de berech
ting van de drie verdachten.
Nu de Haarlemse rechtbank inmiddels
een bevel tot gevangenneming heeft uit
gevaardigd zullen de verdachten langs
diplomatieke weg naar Nederland wor
den gebracht en, zo voegde de inspec
teur er aan toe, dit gebeurt niet via
Duitsland. De verdachten zullen dus in
Haarlem terecht staan.
D« heer Voerman deelde voorts mee
dat de Zwitserse politie bij de Neder
landse politie een verzoek heeft inge
diend om, gezien het succes met de
speurhond Cas, twee Nederlandse speur
honden met geleiders In Bern te willen
detacheren om ook in Bern politiespeur-
honden te kunnen africhten.
Mijn Bernse collega's waren zeer ver
rast door het optreden van de speur
hond die feilloos de daders wist aan te
wijzen, aldus de heer Voerman.
Over de helers deelde de heer Voer
man mee, dat het al of niet aanhouden
van hen. een zaak is die alleen de poli
tie in Aken aangaat. Tot nu toe zijn zij
niet gearresteerd. Zoals bekend zorgden
zij nog voor een min of meer sensatio
neel slot aan de schilderijen-affaire door
hun advocaten in te schakelen bij de te
ruggave van de schilderijen aan de po
litie. Deze bedongen voor de teruggave
een geldsom. Of het gevraagde bedrag
inderdaad is betaald, is niet bekend.
Een - telegrafische felicitatie ontvin
gen hoofdinspecteur Voerman en bri
gadier Baas zaterdagmiddag van jhr.
Loudon, die op het ogenblik met va
kantie in Italië verblijft. De heer Lou
don deelde de beide politiemannen
mee hen eind deze maand persoonlijk
zijn dank te komen betuigen.
Met de mededeling, dat hij waarschijn
lijk een meisje vermoord had, meldde
zich zaterdagavond de 22-jarige fa
brieksarbeider F. de W. uit Amsterdam
op het hoofdbureau van politie. Het
bleek, dat de man met zijn 17-jarige
vriendin was gaan wandelen bij da
Schellingwouderbrug, waar het tweetal
in de graskant ging zitten. Er ontstond
toen onenigheid, waarop De W. zich op
wond en de keel van het meisje dicht
kneep. Hij geraakte hierop in paniek
en ging rechtstreeks naar het politie
bureau, waar hij werd ingesloten. Het
meisje meldde zich later op de avond
op het bureau Linnaeusstraat, waar zij
verklaarde geruime tijd bewusteloos te
zijn geweest. Bij een onderzoek in het
ziekenhuis is vastgesteld, dat het hier
een ernstige wurgpoging betreft, aldus de
politie. Het tweetal kende elkaar door
vriendschap tussen de wederzijdse ouders
Overigens verluidde in V.N.-kringen,
dat het befaamde document straks het
uitgangspunt zal rijn van de formele
onderhandelingen. Er werd aan toege
voegd, dat dr. J. H, van Koijen, de Neder
landse onderhandelaar, met de Inhoud
ervan akkoord zou gaan. Vandaag zou
dr. Van Roijen Informele besprekingen
voeren met OeThant en Soebandrio. De
formele onderhandelingen zonden slecht»
twee dagen In beslag nemen. In Washing
ton heeft dr. Van Roüen zaterdag nog
over technische zaken gesproken met
Adam Malik, in tegenwoordigheid van de
heer Bunker. Vandaag of morgen wordt
in New York ook verwacht de Indonesi
sche vice-minister van defensie, luite
nant-generaal Hidajat.
Indonesië bereid zich inmiddels voor
op de grootste viering van de onafhan
kelijkheidsdag in de geschiedenis van
het land als onafhankelijke staat. Het
wordt een zesdaagse „marathon" van
festiviteiten en toespraken. De autori
teiten hopen op een definitieve regeling
van de kwestie Nieuw-Guinea vror on
afhankelijkheidsdag, 17 augustus. Hier
door zou president Soekarno de kans
krijgen zijn feestrede op te luisteren met
de aankondiging, dat het gebied volgend
jaar in Indonesische handen zal zyn.
In geheel Djakarta worden erepoor
ten gebouwd. Overal zijn de roodwitte
vlaggen te koop. Het stalen skelet van
een 80 meter hoog nationaal monument
is met de Indonesische kleuren behan
gen en wordt 's nachts helder verlicht.
De kranten mogen, ondanks het gebrek
aan papier, een supplement van zes pa
gina's uitgeiven voor de feestdag.
De feestelijkheden beginnen op It
augustus en duren tot en met 26 augus
tus. Kermissen en culturele activiteiten
zetten luister bU aan het feest. Op 17
augustus zal Soekarno vanuit het Mer-
deka-paleis zijn gebruikelijke lange re
devoering houden. Hjj is nu op Ball be
zig met de opstelling hiervan. Op 13
augustus zullen strijdkrachten en bur
gers een grote parade houden in Dja
karta.
De Indonesische minister van mijn
bouw en basisindustrieën, Chaeroel Sa-
ieh, heeft verklaard, dat de 87 miljoen
Indonesiërs ook nadat de crisis rond
Nieuw-Guinea is opgelost, te kampen
zullen hebben met economische moeilijk
heden. Wij zullen nog steeds staan voor
tekortkomingen en moeilijkheden in di
verse sectoren, die nog geruime tijd zul
len blijven bestaan, vooral op het ge
bied van de opvoering van de produk-
tie". Hij voegde hieraan toe, dat het
prdbleem van het verschaffen van ma
terialen en onderdelen aan plaatselijke
industrieën niet op korte termijn kan
worden opgelost.
De voorzitter en de secretaris
van het comité Front Nationaal
Papoea, dat vrijdag de in HoUandia
gehouden demonstratie organiseerde, de
heren D. Sarwon en J. Ajamseba, zijn
zaterdag door gouverneur Platteel ont
vangen om hem een resolutie te over
handigen. Daarin wordt aangedrongen
op volledige .garanties voor het zelfbe
schikkingsrecht van de Papoe's bij de
onderhandelingen in de V.N.
Voorts wordt gevraagd, dat tijdens het
overgangsbestuur zo spoedig mogelijk
Om half acht is zondagochtend de
eerste DC-8 van de KLM op Schiphol
aangekomen, die is ingeschakeld in de
luchtbrug tussen Nieuw-Guinea en Ne
derland. De sriaalreus bracht meteen
het record-aantal van 178 repatrianten
uit Biak op Schiphol, Van dit aantal
maakten zeer vele baby's, kleuters en
kinderen deel uit. Zo waren er o.a. 8
grote families met S of 6 kinderen, die
tezamen al bijna 60 zielen vormden.
Drie uur later bracht een tweede
DC-8, de KLM-lijnmachine uit Tokio,
nog een 20-tal repatrianten, die in
Bangkok aan boord waren gekomen,
naar Schiphol. Zoals bekend vliegt eer,
Super-Constellation van de KLM gere
geld met repatrianten van Biak naar
Bangkok.
Met een andere Super-Constellation,
die chartervluchten tussen Bangkok en
Schiphol uitvoert, zijn later nog circa
110 repatrianten op Schiphol gearri
veerd, Deze machine, die aanvankelijk
om 16 uur zondagmiddag zou aanko
men, had vertraging opgelopen.
De Engelse kustvaarder Lady Sonia is
gisteravond bij Hoek van Holland op de
Maasvlakte gelopen. De seinpost van
Hoek van Holland had waargenomen, dat
bet schip verkeerd voer en geruime tijd
getracht dit de bemanning door seinen
onder dc aandacht te brengen. De seinen
algemene verkiezingen zullen worden
gehouden. Het Front Nationaal Papoea
dlrlngt er bij de Nederlandse en Indone
sische regering op aan de NSemv-Gui-
nea-raadsleden Jouwe, Tanggahma en
Womsiwor, die als adviseurs aan de
Nederlandse delegatie zjjn toegevoegd,
bij de komende besprekingen te erken
nen als derde partij, die het gehele Pa
poeavolk vertegenwoordigt.
Mr. J. H, Boekraad, landrechter in
Kollandia, die als bijzonder gemachtigde
van de afdeling Nieuw-Guinea der Al
gemene r.k. Ambten&renvereniging naar
Nederland is gereisd, heeft zaterdagmid
dag bij zijn aankomst op Schiphol ver
klaard, dat de bezorgdheid onder de
ambtenaren in Nieuw-Guinea schrik
barend is toegenomen. Dankzij mede
werking van het gouvernement had mr.
Boekraad gelegenheid gekregen een
maand te vroeg op verlof te gaan. HU
vermoedt, dat hij niet meer naar Nieuw.
Guinea terug zal keren.
De overkomst van ntr. Boekraad wordt
.van belang geacht voor de vergadering,
die vandag begon als de centrale com
missie voor georganiseerd overleg in
Den Haag. bijeenkomt. Daar wordt de
algemene maatregel van bestuur onder
de loep genomen, die moet voortvloeien
uit de wet op het bijstandskorps.
Mr. Boekraad meende, dat de regering
er onjuist aan had gedaan de evacuatie
der ambtenaren-gezinnen een vrijwillig
karakter te geven, „Wij protesteren daar
tegen", zei hij, „de overheid dient de
volle verantwoordelijkheid op zich t*
nemen. Nu de ambtenaren zelf moeten
kiezen is er grote spanning en besluite
loosheid on'staan. Vrouwen hebben het
gevoel, dat ze hun mannen in de steek
laten".
Had u het dan beter geacht, wanneer
de regering de gezinnen gedwongen had
naar Nederland terug te keren, zodat
geen vrouw zou hebben mogen blijven
ook al had ze dat gewild? Meent u dat
het opleggen van verplichte evacuatie
minder spanning teweeg zou hebben ge
bracht?", zo werd ter persconferentie
gevraagd. Mr. Boekraad moest zich op
die vraag even beraden, voor hij deze
bevestigend beantwoordde.
Desgevraagd deelde hij mede, dat er
naar zijn schatting circa 2800 Nederland
se ambtenaren in Nieuw-Guinea zijn en
nog eens 1000 gekleurde, merendeels In
donesische. ambtenaren, de zg. tussen
groep, ook wel genoemd de maatschap
pelijke Nederlanders, die echter geen
Nederlandse nationaliteit hebben, al zyn
sommigen wel Nederlands onderdaan.
Het bijstandskorps heeft geen betrekking
op deze groep, die zich volgens mr.
Boekraad in een bijzonder precaire po
sitie bevindt Hij meende, dat Neder
land verplicht is deze mensen, die jaren
lang in goed vertrouwen op de Neder
landse regering aan de opbouw van
van Nieuw-Guinea hebben meegewerkt,
eveneens garanties te geven. Volgens hem
moest hun op vrijwillige basis de gele
genheid worden gegeven eveneens naar
Nederland te vertrekken.
Met nadruk stelde mr. Boekraad, dat
weinig of geen Nederlandse ambtenaren
bereid zijn het werk In Nieuw-Guinea
nog- voort te zetten nadat het Neder
landse bewind over het land zou zijn
beëindigd en overgedragen aan de V.N.
en Indonesië.
In Den Haag en New York is zater
dag jl. het protestschrijven van de Ne
derlandse regering tegen, de infiltraties
van vorige weelk voor publikatie vrijge
geven. De brief is vrijdag jl. door mr.
C. W. A. Schürmann, permanent verte
genwoordiger van Nederland bij de V.N.,
aan secretaris-generaal Oe Thant over
handigd. In de brief staat, dat een eerste,
uit veertig man bestaande groep Indo
nesiërs in de nacht van dinsdag op
woensdag met boten op het eiland Was,
ten westen van het schiereiland Onin,
is geland en dat in de nacht van don
derdag op vrijdag volgens mededelin
gen van de plaatselijke bevolking onge
veer 140 Indonesiërs, ook in boten, bij
Wey op Misool zijn geland. Leden van
deze groep hadden verteld, dat nog
meer infiltranten zouden volgen. Ver
zocht werd de brief te doen circuleren
als een document van de Veiligheids
raad.
In Indonesische kringen in New York
werd zaterdag gezegd, dat de Indonesi
sche regering nog steeds van mening
is, dat wat vorige week is gebeurd geen
„infiltraties" genoemd mogen worden,
omdat Westelijk Nicuw-Gulnea Indone
sisch gebied is en de Indonesiër* het
recht bebben daar te verblijven.
Antara heeft gemeld, dat de Indone
sische marine schietoefeningen met
zwaar geschut heeft gehouden bU Paotere
op Zuid-Celebes. De oefeningen hid
den verband met de campagne om Nieuw-
Guinea. Antara meldde eveneens, dat
pro-Indonesische inwoners van Nieuw-
Guinea donderdag jl. de e'ktrische cen
trale van Hollandia onklaai hébben ge
maakt De hele stad zou daardoor in het
donker hebben gezeten en er zou paniek
onder de bevolking zijn ontstaan
Vol
gens het persbureau (dat berichten uit
Maikassar citeerde) hebben pro-Indone
sische bewoners ook een aantal hoogst
belangrijke objecten in Hollandia in
brand gestoken en Nederlandse patrouil
les aangevallen.
De derde Russische astronaut, majoor
Nikolajef, 32 jaar oud, getrouwd en vader
van een dochtertje van zes jaar, heeft
88,5 minuten nodig voor een omwente
ling. Op het hoogste punt beweegt zijn
ruimteschip zich 251 kilometer boven de
aarde, op het laagste punt is de hoogte
183 kilometer. Het doel van de vlucht,
zo zei de radio-omroeper met trillende
stem, is aanvullende gegevens te verkrij
gen over de invloed van de omstandig
heden tijdens een ruimtevlucht en het
vermogen tot handelen van een mens ge
durende een langere periode van ge
wichtloosheid. Tevens wil men aan de
hand van de gegevens die de Wostok 3
regelmatig naar de aarde zendt toekom
stige ruimteschepen verbeteren en de
communicatiemiddelen nauwkeuriger be
studeren.
Een half na de lancering verscheen
bet beeld van Nikolajef op de Russische
tv-schermen. De derde ruimtevaarder
lijkt op Titof, maar hü is knapper. Na
t(jn portret uitgezonden te hebben, ver
scheen de astronaut in zijn ruimtekos
tuum op de beeldbuis. Er werden toen
nog enige schaarse mededelingen gedaan
over de communicatiemiddelen die Niko
lajef ten diensten staan en In een be
knopt bulletin werd gezegd, dat de ruim
tevaarder zich uitstekend voelde en dat
alle apparaten volgens plan functioneer
den.
Zes uur na de lancering gaf Tass het
eerste bericht waaruit duidelijk bleek,
dat er al meer dan een baan was af
gelegd. Toen begon ook de gebruikelijke
uitwisseling van groeten. Een speciale
boodschap was bestemd voor premier
Chroesjtsjef, die met vakantie aan. de
Zwarte Zee vertoeft. „Ik vo«l me uit
stekend en het hele systeem van het
ruimteschip functioneert prima. Ik groet
u en ik ben er trots op, dat u de moed
hebt getoond deze historische vlucht te
laten uitvoeren", zo zei Nikolajef.
Evenals Titof destijds berichtte Niko
lajef toen de nacht boven Moskou viel.
Te midden van aile rommelige drukte,
die nu eenmaal de afvaart van een groot
zeeschip kenmerkt, bevond zich zater
dag aan boord van het sa Waterman
het .gezin Van Helden uit r aardingen.
Vader, moeder 34 jaar - n zeven
kinderen van 2 tot 16 jaar ou<_ Ly vorm
den het laatste van 7272 gezinnen, die
dank zij een bijzondere Amerikaanse
wet Walter Pastore wet in de ge
legenheid werden gesteld buiten de nor
male quota om een vedbüjfsvisum voor
de VB. te krijgen. Veie uit Indonesië
gerepatrieerde gezinnen konden er ge
bruik van maken. Amerika werd dank
zij deze wet 17.895 burgers rijker.
Op 1 juli werd gestopt met het verder
uitreiken van Walter Pastore visa maar
juist voor die datum had de oud-marine
man W. van Helden voor zich en zijn
gezin, het laatste exemplaar in de wacht
.gesleept. Hem wacht een huis in Mil-
ford en een baan in Beüihgham, twee
plaatsjes in de staat Massachusetts, De
Wereldraad der Kerken bemiddelde bij
het pogen te emigreren en in Miiford
zal de vrouwelijke dominee van de First
Baptist Church, miss Palmer, het gezin
voorlopig onder haar hoede nemen. De
heer Van Helden keerde in 1952 terug
uit Soerabaja waar hij bij de Konink-
Ujke Marine diende. Een jaar later kwam
hij in dienst bij de Shell en hoewel hot
hem dus niet tegen zat was de drang te
emigreren 't kleine Nederland weer
te verlaten toch. te groot. „Amerika
biedt meer kansen voor myn kinderen",
zo meent vader Van Helden. De tijd zal
leren of hij gelijk heeft De zeven kin
deren zelf maakten zich er zaterdag
niet al te druk om. Voorlopig was voor
hen het avontuur van de zeereis en het
sluiten van vriendschap met de tien
tallen medepassagiers van hun leeftijd
veel interessanter.
dat hij had gegeten voedsel uit tube*
en natuurlijk voedsel en dat hij van
plan was een uurtje rust te nemen.
Voor de maaltijd had Nikolajef zich los
gemaakt uit zijn stoel. Hij kon zich vrij
in de cabine bewegen, zonder dat er een
koerswijziging van de Wostok 3 merk
baar was. Twee keer heeft de astronaut
de handbesturing in werking gesteld. Hij
kon zo het ruimteschip een geringe koers-,
afwijking geven. Westelijke waarnemers
leiden uit de mededeling dat Nikolajef
heeft gewandeld af, dat de Wostok 3
aanzienlijk groter is dan vorige Rus
sische ruimteschepen. Radio-Moskou
heeft noch over de afmetingen, noch
over het gewicht van het ruimtevaar
tuig iets meegedeeld.
In een door Tass gegeven levensbe
schrijving werd gezegd, dat Nikolajef
geboren Is op een collectieve boerderU-
Na de lagere school wilde hjj dokter
worden, maar het draaide uit op hout
hakker. We] had hij als kind al een bij
zonder grote belangstelling voor vlieg
tuigen. Zijn dorpsbewoners herinneren
zich d&t hij met moeite van het voorne
men af te brengen was uit een boom te
vliegen na een bezoek aan een vlieg
veld. Volgens Gagarin, die met beide
astronauten in voortdurend contact stut
heeft Niko'ajef als piloot van straal
jagers grote moed betoond.
Een etmaal na de lancering van de
Wostok 8 begon luitenant-kolonel Po-
povic met- de Wostok 4 aan zijn ruimté-
vlucht. Spoedig na de eerste omwen
teling kwamen westelijke ruimtevaart
deskundigen tot de conclusie, dat het
hier niet gcat om twee geheel afzónder
lijk te beschouwen vluchten, doch om
een experiment dat zowel in de Ver
enigde Staten als in Rusland sinds lan
ge tijd werd bestudeerd. De Britse
radiotelescoop in Jodrelt Bank ving
gistermorgen om half elf de eerste sig
nalen van de Wostok 4 op. De Brittan
hoorden dat overste Popovic premier
Chroesjtsjef meldde dat alles uitste
kend verliep aan boord. Het ruimte
schip van Popovic legt de afstand oln
de aarde af in dezelfde tijd als de Wostok
3. De ruimtevaartuigen bevonden zich
lange tijd vlak bij elkaar en radio-Mos
kou heeft verklaard, dat er rechtstreeks
radio-contact tussen da beide bestuur
ders mogelijk was.
Volgens de politie hadden de Neder
landers, de 52-jarige heer S. Wilk uit Den
Haag met zijn zoons Maurice en Isidore,
de tocht al eens eerder gemaakt, zodat de
hoop bestond dat zij zich niet al te dicht
bij de krater hadden gewaagd. Een uit
gebreide speurtocht van carabinieri en
soldaten liep echter op niets uit. Gepro
beerd werd om met behulp van vuurpij
len de vermisten behulpzaam te zijn. On
derwijl zat mevrouw Wilk aan de voet
van de Etna te wachten op nieuws over
haar gezin. Zeifs helicopters werden in
geschakeld.
Gistermorgen evenwel kwam het
grote nieuws: de Nederlanders waren
gevonden in Adrano, een dorpje op de
zuidwestelijke helling van de vulkaan.
Het drietal maakte het uitstekend. De
Nederlanders waren vrijdag in de mist
de weg kwijtgeraakt. Zy hebben toen
besloten niet verder naar een pad te
zoeken, aangezien dit levensgevaarlijk
werden echter kennelyk niet waargeno
men en ongeveer 2V4 kilometer voor de
seinpost liep het vaartuig aan de grond.
Na ongeveer een kwartier slaagde het
schip er evenwel in op eigen kracht vlot
te komen. Het is vervolgens de Nieuwe
Waterweg binnengevaren.
■was op de In potdichte mist gehulde
kegel van de werkende vulkaan.
In plaat» daarvan rijn ZU recht naar be
neden de Etna afgedaald. Na meer dan
24 uur lopen, afgewisseld met korte peri
odes waarin zij sliepen, kwamen x(j bij
het dorpje Adrano aan. Zij hadden de
weg daarheen gevonden door de vuur
pijlen, die de politiepatrouilles hadden
afgeschoten.
Op vereoek van de rechtbank van
Sarreguemines In Frankrijk is in Vlissin
gen aangehouden de Duitser H. O. uit
Diisseldorf. Hij wordt verdacht van roof
moord op de eveneens uit Diisseldorf af
komstige 58-jarige weduwe Alma Goertz.
O. sou deze vrouw in de aan de Frans-
Duitse grens gelegen plaats Saaralben
door halsafsnijding van het leven hebben
beroofd en. zich meester hebben gemaakt
van een bedrag van 11.000 Mark. Mevrouw
Goertz, eigenaresse van een restaurant
in Düsseldorf, was op 13 juli uit die
stad vertrokken om in Frankrijk te gaan
kamperen. De aanhouding van O. tn
Vlissingen kon gebeuren op aanwijzing
van eén dochter van het slachtoffer. Hij
werd aangetroffen in huurkamers. O.
had geen uitzonderlijk groot geldsbedrag
by zich. Het slachtoffer werd 21 juli
dood aangetroffen en kon eerst donderdag
j.l. door de politie van Straatsburg wor
den geïdentificeerd. De van roofmoord
verdachte Duitser is voorgeleid voor de
officier van justitie in Middelburg en
ingesloten in het Huis van Bewaring
aldaar. Hij zal vermoedelijk aan Frank
rijk worden uitgeleverd.
O. verbleef met zijn gezin in Vlissin
gen. De Duitser had de beschikking over
een auto. Zijn vrouw geraakte in moei
lijkheden, doordat zij niet in het bezit is
van een rijbewijs en dus niet per auto
Vlissingen kan verlaten.
Morgen begint de voorseizoen
verkoop van een grote fabrieks-
partij Fl brace! wollen dekens
in extra grote maten, heerlijk
warm en zp licht als een veertje.
Al: U deze winter verzekerd
wilt zijn van een heerlijk lang
harige geruwde wollen deken,
in de grootst denkbare maat,
zorg dan dat U er morgen bij
bent, want dan koopt U ze, al
die grote maten door eikaar
voor één prijs... voor nog
géén zeventien gulden.
Dinsdagmorgen cm 9 uur be
gint de verkoop van deze extra
grote wollen dekens, In double-
face, moderne
strepen en fraaie
fantasie dessins, Ë/mKL
nu voor
Citn 1*1, schrift, telt.
Toen de belde Wostok* gisteravond
vlak bij elkaar waren, werd er een radio
gesprek georganiseerd waaraan Nikolajef,
Popovic en Gagarin deelnamen. Vanuit
de rolmte werden enthousiaste versla
gen over de kleuren van de hemel ge
geven, die Gagartn uit herinnering aan
vulde.
Tenslotte heeft de Sowjetunie de Ver
enigde Staten verzocht zich te onthou
den van kernproeven die gevaar kun
nen opleveren voor de beide Russische
astronauten. In een boodschap van
radio-Moskou werd er op gewezen dat
de vluchten vreedzame onderzoekingen
van de ruimte ten doei hebben ea de
belangen van slle landen dienen, In
haar antwoord heeft de Amerikaanse
regering gezegd dat. zij in de eerste
plaats de Russen een behouden terug
keer wenst cn dat de enige proeven in
de atmosfeer waarvan zij weet de on
langs dooi Chroesjtsjef gelaste zyn.
De belde grote invloedrijke bladen In
de Verenigde Staten, de New York
Hersüd Tribune en de New York Time*,
hebben vanmorgen uitvoerig commen
taar geleverd op de nieuwe Russische
ruimteprési&Uëj DFTfew YorsrTïmei
merkte o.m. op, dat de Ver. Staten hun
krachtinspanningen in de ruimtevaart,
met het oog op de jongste Russische
successen, dienen te verdubbelen. De
V.S. liggen verder achter dan men
dacht", aldus het blad.
De Herald Tribune meent, dat riva
liteit geen afbreuk mag doen aan de
hartelijkste gelukwensen voor de moedige
ruimtevaarders en voor geleerden en
technici, die hun prestatie hebben moge
lijk gemaakt. Verder schrijft het blad:
„Het is begrijpelijk, dat de Russen op
deze dag, op de eerste verjaardag van
de muur in Berlijn, hun grote mis
lukking trachten te verbergen met een
nieuwe buitengewone prestatie in de
ruimte. Maar zij kunnen geen veran
dering brengen in het feit. dat de muur
hier op aarde betekent dat het commu
nisme aEeen kan bestaan door een
betonnen barrière -P te richten, dus door
van .een bepaald gebied een reusachtige
gevangenis te maken".
De rond de aarde draaiende ruimte
schepen zyn ook gedurende korte tijd
in Nederland te zien (geweest). De Wos
tok 3 is zaterdagavond om 21.29 uur
waargenomen door de heer Kamperman
uit Olst, vrijwillig medewerker van de
Utrechtse sterrenwacht. Wostok 3 was
te zien als een zwak, maar voor het
blote oog onmiskenbaar zichtbaar flik
kerend lichtpunt, dat zich met de
schijnbare snélheid van een vliegtuig
van het noordwesten naar het zuidoosten
bewoog.
Prof. dr. C. de Jager van de Utrechtse
sterrenwacht heeft medegedeeld, dat men
met behulp van nieuwe gegevens heeft
uitgerekend, dat zowel de Wostok 3 als
de Wostok 4 vanavond in het noordooste
lijke deel van ons land om tien uur pre
cies zullen passeren.
De Amerikaanse televisiemaatschap-
pllen hadden de Sowjetunie gisteren ver
zocht om een directe televisieuitzending
van de ruimtevluchten via de Amerikaan
se satelliet Telstar. Dit is door de Sow
jetunie echter geweigerd. De televisiesta
tions in de Ver. Staten zonden gisteren
de in Europa uit Moskou opgevangen te
levisiebeelden uit De filmopnamen hier
van waren per vliegtuig overgebracht.
pr
4hhk==
wtHnum
nu bekend geworden. Het ongeluk zou
om 22.00 uur gebeurd zijn, toen d« heer
Vlugt op zijn bromfiets werd gesneden
door een personenauto, die na het onge-
geluk is doorgereden. Het slachtoffer is
inmiddels in het ziekenhuis geopereerd.
Hij mocht nog niet door de politie wor
den gehoord.
Te Westwoud is vrijdagmiddag de 5-
jarige Sjaak Braas bij het plotseling
oversteken van de rijweg door een pas
serende auto, bestuurd door de heer T.
M.uit Veenhuizen, gegrepen. Het jongetje
De bestuurder, de heer - A. H.
Jansen uit Velp, werd zwaar gewond kwam op Tiet"trottoir*'terecht eh över-
en is naar het r.k.-ziekenhuis te Haal-, leed tér plaatse,
te gebracht. Zijn medepassagier, de j
'heer M. P. J. Rockx uit Nijmegen, wasl Vrijdagmorgen omstreeks tien uur
I op slag dood. De auto werd zwaar be-1 is in de haven van Oostmahorn het
sehadigd. Het treinverkeer had een i stoffelijk overschot gevonden van de
half uur vertraging. 161-jarige uitvoerder bij de Lauwers-
I zeewerken, de heer A. Raadsveld. Hy
Op 8I augustusi heeft de 24-jarige hef-; |s waarschijnlijk in de nacht van don-
tnickenauffeur J. T. Vlugt, na een aan- derdag op vrijdag verdronken bij het
rijdtag, twee uur ernstig gewond op de aan boord gaan van eer. motorschip.
Zeeburgerzeedijk te Amsterdam gele- dat naast de reddingboot Insulinde gé-
gen. Een onbekend bebleven man heeft meer la_g. Het was iaag water en «a
toffer daarna thuis gebracht, j heer Raadsveld moest een trap afdalea
Dit is de Amsterdamse politie eerst I om het schip te bereiken.
