beweert:
KVP en ARP: Onze
is
moet in
de lucht blijven
Basis voor christelijke
coalitie te smal
e titel voor de
verloofde van Prinses?
O'
Mr. Geertsema is er voor
Nieuwe traditievorming mo
Voor tuinbouw
7 procent
toeslag
5
Geen vergoeding
voor militaire
ldeermakerij en
Klachten over
open stallingen
Ned. Spoorwegen
Bankschandaal in
Zuid-Frankrijk
HAL-dii 'ectie
heeft het hard
te verduren
j)E rotterdammer
ZATERDAG 13 MAART 1963
EN
n,
Vragen in Kamer
Krijgen bedienaren
van godsdienst" 600
gld. in Bemmel?
Onaanvaardbaar
OOLDSCHMEDING
FINANCIEEL W EEK O"VERZICHT
Concessies
(Vervolg van pag. 1)
Samen met P. v. d. A.
Bij elkaar blijven
Verkiezingen?
Samenwerking
De pers
Alle opvattingen zijn vastgelegd
in een synopsis, zoals de heer
Schmelzer het stuk noemde. Het
kan dienst doen bij het verder
zoeken naar een oplossing. De in
formatieperiode heeft in elk geval
het voordeel gehad, aldus de heer
Schmelzer, dat misverstanden uit
de weg zijn geruimd en men nu
precies weet welke de verschil
lende opvattingen zijn. Op som
mige punten is men naar elkaar
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Omtrent Radio-
Veronica blijkt een verschil van
mening te bestaan tussen de libe
ralen en dechristelijke partijen,
dat waarschijnlijk verklaart waar
om Nederland nog steeds niet de
Conventie van Straatsburg (tegen
piratenzenders .heeft ondertekend-
Op 2- februari Verklaarde minister
Luns in de Tweede. Kamer, dat dit
nog slechts, een kwestie van-dagen
was. j'G v viTiC'h"V
HAL
de Hl AV is uw vertrouwen waard'.
Moet de heer Pieter van Vol-
lenhoven in de adelstand verhe
ven worden? is een interessante
vraag, nu een „gewone burger"
een prinses van Oranje-Nassau zal
huwen. Van die mogelijkheid
dat weten we nu zo langzamer
hand wel kan de Koningin ge-
jruik maken op grond van artikel
65 in onze Grondwet, dat de ver
heffing in de adelstand als een
koninklijk prerogatief stelt.
In onbruik
Ridicuul
„Uitbouw gewenst van
ondernemingsraden"
Igistem ming
Internationals
Minder prettig
Iloog'oveiis
pagina 3
Ét
ebs.
prfls.
egt
tik
I?c,
«4
- Beernink in
strijd met Unieraad
■f
(Van onze parlementsrcdactie)
J^JEN HAAG De a.r.-fractievoorzittcr Smallenbroek meent, dat de
inhoud van het bemiddelingsvoorstel van z(jn c.h.-coliega Beer-
nm in strijd \vas met het door de Unieraad ingenomen standpunt van
non- ïscnmmatie. Hij had elke mogelijkheid van bevoorrechting moe
ten uitsluiten. Daarnaar gevraagd antwoordde de c.h.-fractievoorzitter
ons, dat hij in zijn voorstel de mogelijkheid voor beroep op de Kroon
Vo°r e anS"ebbenden had opengelaten. „En de Kroon discrimineert
nooit
J. SMALLENBROEK
geen starre houding
lera,
1
-
DEN HAAG Het socialistische Twee-
He-Kamerlid J. H. Scheps heeft, de mi-
"nistcrs van binnenlandse zaken en van
volkshuisvesting en bouwnijverheid
schriftelijk gevraagd of het juist is dat
jde „bedienaren van de Godsdienst" in
van de gemeente jaarlijks ƒ600
uitgekeerd krijgen. In het bevestigen
de geval wil hij weten wanneer de ge
meenteraad een dergelijk besluit heeft
genomen en of dit besluit, en de post op
ïöe gemeentebegroting de goedkeuring
'nebben gekregen van Gedeputeerde Sta
ten van Gelderland.
Voorts vraagt hij of de bewindslie
den r/'.en dat het besluit van de ge-
^meeatersad van Bemmel in overeen
stemming is te brengen met de opvat
tingen. die vorm hebben gekregen bij de
besprekingen en de vaststelling van de
wet die de subsidiëring van de bouw
van kerken regelt en zo ja, welke maat
regelen zij denken te nemen om nieu-
;,we strijd op dit terrein te voorkomen.
ie
elf.
nr
Utf.
fc.
la
aü.
Gisteren heeft de heer Beernink
nog eens uiteengezet hoe hij donder
dagavond tijdens het overlegvan de
fractievoorzitters met informateur
Schmelzer Heeft geprobeerd om de
liberalen enerzijds en de anti-revolu
tionairen en KVP-ers anderzijds tot
elkaar te brengen. Hij is ervan uitge
gaan, dat een niet te verwaarlozen
groep in ons volk behoefte heeft aan
reorganisatie van het omroepbestel,
maar geen nieuwe omroepvereniging
wit stichten.
Omdat het hier dus om „ongeorga
niseerden" gaat, kan men niet uitslui
tend getalscriteria voor de toelating
van. nieuwe zendgemachtigden aan
leggen. 1
Be minister van O., K. en W. moet
de bevoegdheid - hebben om, gehoord
de radioraad,- van de toelatingseisen
af te wijken. Hij moet dat kunnen
doen, m bijzondere omstandigheden
wanneer er reden is om te veronder
stellen, dat er bij een niet onbelang
rijk deel van de kijkers voldoende
aanhang en sympathie voor een kandi
daatzendgemachtigde bestaat. Een
dergelijke afwijking van de algemene
regel de objectieve getalsnorm dus
zou moeten worden gemotiveerd en
voor de belanghebbenden zou de
mogelijkheid voor beroep bij de
Kroon moeten openstaan.
Alle gegadigden moeten voldoen
aan in het volk levende culturele
behoeften en niet op het maken van
winst uit mogen zijn.
Deze regeling had de heer Beernink
willen laten gelden vanaf 1 juli 1967:
gedurende de overgangsperiode zou
het getalskriterium soepel moeten
worden gehanteerd.
0.0.
BlüTHNER.
SCHIMMEL
OP AANVRAAG
ZENDEN WIJ U GAARNE
EEN UITVOERIGE
PROSPECTUS
KLASSIEK S MODERN
Sci>-«da-iS6 Vast 67. Rotts.dsm, 1,1. 122766
Hdva.sym Hoartam - Kaaifjan -Goaa
Dc heer Geertsema verklaarde zich
bereid om het compromisvoorstel van
de heer Beernink in zijn fractie te
brengen. Voor de heren Van der
Ploeg en Smallenbroek was het echter
volstrekt onaanvaardbaar. Uit de ze
kere gretigheid, waarmee de liberale
fractievoorzitter op het bemiddelings
voorstel inging, concludeerde de wnd.-
fractieleider van de KVP, dat mr.
Geertsema kennelijk een mogelijk
heid zag om via een achterdeur toch
zijn doel te bereiken. Hij ging er
kennelijk van uit, dat de kandidaat
zendgemachtigde, die hij wil steunen,
In elk geval van de uitzonderingsregel
zou profiteren.
BEERNINK
toch geen discriminatie
gegroeid en kwam men'in principe
tot overeenstemming. Juist deze
punten waren het, die in het kabi
netsberaad de breekpunten vorm
den.- Maar op andere punten, die
in de ministerraadminder moei
lijkheden opleverden, stond men
lijnrecht tegenover elkaar.
DEN HAAG Minister De Jong
(defensie) ziet geen reden aan militaire
kleermakerijen in Nederland, zo die nog
over onverkoopbare hoeveelheden stof
zouden beschikken, schadeloosstelling te
verlenen, zo deelt hij mede naar aan
leiding van schriftelijke vragen van de
Tweede-Kamerleden J. A. van Befine-
kom en T. Walburg (beiden a.r.) over
de aankoop van confectie-unifonnen
voor vaandrigs in het buitenland.
De bewindsman stelt, dat deze order
ten dele in eigen land en voor de rest
in België en Duitsland is geplaatst, om
dat bij de in aanmerking komende Ne
derlandse bedrijven te weinig belangstel
ling bestond, vermoedelijk omdat zij
reeds voldoende van werk waren voor-
zoen. Van het plan om de afgestudeerde
vaandrigs van confectie-uniformen te
voorzien was lang tevoren reeds melding
gemaakt. Hij wijst er verder nog op. dat
een militair, d'ie dit wenst, zien van
een dagelijks tenue naar maat kan voor
zien. Hij is slechts van de verplichting
daartoe ontheven. Tenslotte herinnert
hij er nog aan. dat bij de overgang op
de nieuwe tweekleurige uniformen
op 1 januari 1963 de voor de maat-
kledingbedrijven onverkoopbaar gewor
den khakistoffen door het Rijk togen
15 per meter zijn overgenomen.
DEN HAAG Het socialistische Twee
de-Kamerlid Scheps is niet te spreken
over de z.g. open stallingen bij de Ne
derlandse Spoorwegen. Volgens zijn in
lichtingen ontaarden deze in ordeloze op
slagplaatsen, waarover zelfs de politie
bij de Ned. Spoorwegen klaagt en worde
zoals in Den Dolder, onderdelen gesto
len en. wordt ruw met de voertuigen om
gesprongen, zodat door het weglopen
van benzine van bromfietsmotoren zelfs
brandgevaar dreigt Hij verzoekt de mi
nister van verkeer en waterstaat om
maatregelen om in deze situatie verbe
tering te brengen.
Veel aandelen KLM
naar Ver. Staten
De heer Beernink stelt waarschijn
lijk meer prijs op een voortzetting
jjan de huidige coalitie dan de heer
ritmallenbroek, al had ookiaatstge-
IW pnperade graag gezien, dat het thans
«missionaire kabinet z'n 'vier jaar
nad uitgediend. „Het is niet. prettig
wanneer halverwege de rit van paar
den moet worden gewisseld", merkte
hij op.
Terwijl zijn c.h. collega als zijn
mening gaf, dat hij een samen-,
gaan met de P.v.d.A. niet als. een.
constructieve mogelijkheid kari
zien, hoewel er natuurlijk over te
praten valt,, wekte de a.r. fractie-
I voorzitter de indruk tamelijk po-
sitief tegenover samenwerking
met de socialisten te staan. Hij
I' vond dat het sociale, beleid van
het kabinet-Marijnen er zijn
mocht, maar merkte ook 'op, dat
I een regering met socialisten
waarschijnlijk meer geld voor
ontwikkelingshulp'zou uittrekken,
De, heer Smallenbroek heeft daar
veelvuldig voor gepleit. Voorts
bevestigde hij van oordeel te zijn,
i dammen met de P.v.d.A.', waar-
sehijnlijk gemakkelijker tot her-
nening van het vennootschaps-
recht .kan komen,
s De prijsvorming van onroerend
goed die dr. Vondeling door
een initiatief-voorstel ondér de
l prijzenwet wil brengen zou
nader onderzocht kunnen worden.
i «Het is geen zaak van beginsel",
judus de a.r. woordvoerder, „maar een
kwestie van beleid, een afwegen van
J'rschillende zaken.
I De heer Van der Ploeg wees er op,
pi de PvdA wel wat van zijn
fjrogram zou moeten laten vallen om
Snee te kunnen regeren. De PvdA zelf
'heeft tot nog toe bij monde van de
heer Vondeling, die gisteravond voor
Amsterdamse studenten sprak al
leen gezegd, dat een gezamenlijk
welnemen van de VVD en de PvdA
pn een regering hoogst onwaar
schijnlijk is. Met de idee van een zeer
ihfede basis kan men waarschijnlijk
piieen bij een lantal CHU-ers terecht.
.V.
ij*
diet
De heer Smallenbroek zou het met
oog op de hele reformatorische
BH»
ipohdek zeer betreuren wanneer de
*ne protestantse partij wel en de
pdere niet aan een nieuwe regering
;2°ti deelnemen. „Het is mij wat
??ard de KVP, de ABP en de CHU
hij elkaar te houden", ging hij verder.
heer Beernink schudde echter van
See toen hem werd gevraagd of ook
Pm dit samengaan een offer waard
*as. „Er openbaart zich nu eenmaal
verschil van visie tussen de A.R. en
C.H." Reeds eerder had hij ^ver
klaard de basis voor een christelijke
Poalitie te smal te vinden. Van chris-
Pn-democratische partijen wil hij
spreken.
De heer Van der Ploeg vroeg zich
af of de CHU die „minder duide
lijk" is dan de WD zichzelf niet
buiten de deur zal zetten. Het stand
punt van de heer Beernink week
fundamenteel van het onze af, maar
ik ben er niet zeker van, dat men in
de CHU helemaal gelijk over het
omroepvraagstuk denkt", merkte hij
op.
Ook de liberale fractievoorzitter
ziet de CHU niet zo gemakkelijk, met
de KVP en de' ARP tot een vergelijk
komen.
„De heer Beernink gaat er met mee
akkoord wanneer uitsluitend het ge-
talskriterium voor toelating van nieu
we gegadigden wordt gehanteerd.
Zelfs zijn minst vergaande voorstel
was voor de ARP en de KVP onaan
vaardbaar.."
Volgens de heer Smallenbroek kan
er echter alleen maar worden gespro
ken van beleidsverschillen - met de
heer Beernink. Over de vorming van
een minderheidskabinet wilde hij nog
niet spreken.
Zouden tussentijdse verkiezingen
een oplossing kunnen brengen? De
heer Smallenbroek: „Daar ben ik
tegen want er is geen conflict tussen
Kamer en kabinet geweest. Zij zou
den trouwens niets oplossen. Boven
dien moet er een kabinet zijn, dat er
de verantwoordelijkheid voor wil
dragen."
De heer Geertsema: „Het zou kun
nen zijn, dat het Nederlandse volk
een zo duidelijke uitspraak deed, dat
deze een aanwijzing voor een of meer
partijen zouzijn om de tot nu toe
«ehuïdigde opvattingen te herzien."
De heer Beernink: „Tussentijdse ver
kiezingen? Nee."
In hun gesprekken met journalisten
hebben de fractieleiders uiteraard
■niet willen meedelen welke adviezen
zij aan de Koningin zullen uitbrengen.-
Maar men kan er nu toch wel een
idee van hebben..,, officieel staan zij
open voor elke constructieve samen-
king, zoals die cliché-term luidt. Men
kan daarmee nog alle kanten op. En
dat moet ook aan het begin van
formatie-onderhandelingen.
NICE De „Banque de Nice", een
particuliere plaatselijke bank is giste
ren onder re.geringsbebeer geplaatst
naar aanleiding van een onderzoek,
dat een tekort van bijna twintig
miljoen francs (ruim 15 miljoen gul
den) aan het licht bracht. De direc
teur van de bank, Louis Martinon, die
sinds woensdag vermist werd, is gis
teren dood in zijn auto aangetroffen
in een meer op zijn landgoed Je
Frejus aan de Rivièra. Onmiddellijk
na de verdwijning van Martinon was
een onderzoek ingesteld naar de m<k
gelijkheid van verduistering.
De voorzitters van de ARP- en
KVP-fracties ontkennen, dat zij een
starre houding hebben aangenomen.
Op diverse punten hebben zij conces
sies gedaan om toch maar overeen
stemming te bereiken. Zo getuigde
het volgens hen van inschikkelijk
heid, dat zij voor de overgangsperiode
de lage getalseis van minister Bot
(10.000 leden) ivilden overnemen.
Tevens wilden zij aan een nieuwe
zendgemachtigde evenveel zendtijd
geven als aan de bestaande concessio
narissen. Met de bereidheid om een
nieuwe concessionaris in de A-groep te
plaatsen, gaven zij er blijk van reële
ontplooiingskansen te willen geven.
De nieuwe zendgemachtigde zou aan
het eind van de overgangsfase echter
uitgegroeid moeten zijn tot een orga
nisatie van minstens 400.000 leden om
in de A-groep te kunnen blijven.
Aanvankelijk had de heer Geertse
ma voor een nieuwe zendgemachtigde
onmiddellijk twaalf uur zendtijd per
week gevraagd, terwijl de grote om
roeporganisaties maar zeven uur heb
ben, Bij uitbreiding tot honderd uur
zendtijd in totaal zou de nieuwe
concessionaris achttien uur kunnen
uitzenden en de bestaande nog geen
elf. Dit achtten de heren Van der
Ploeg en Smallenbroek een grove
onbillijkheid tegenover de omroep
verenigingen, die in de tientallen
jaren van hun bestaan zoveel ver
dienstelijk werk hebben gedaan.
Voorts hebben de heren Van der
Ploeg en Smallenbroek zich akkoord
verklaard om de NTS en de NRU
„open te breken". „Het was een
compromis, waarvan ik in een nieuwe
regeringseonstellatie liever af zou wil
len", aldus de KVP'er,
De heer Beernink stelde zich op het
standpunt, dat de NRU en de NTS
dienen te worden gereorganiseerd. Op
technisch gebied ligtjiet wat anders,
maar op het terrein van de arbeids
voorwaarden en de programma-coör
dinatie vait aan samenwerking niet te
ontkomen, stelde hij. Hij stelde voor
een commissie van drie „wijze" man
nen in hoogste instantie te laten
oordelen over de voorwaarden van
toelating tot deze organisaties.
Ook over de regeling van de recla
me en de verdeling van de opbrengst
daarvan had men het wel eens kun
nen worden. De heer Geertsema kon
er wel mee akkoord gaan, dat de
gelden in één pot zouden worden
gestort. Voor de schadeloosstelling
van de pers was een regeling uitge
dokterd, die volgens de heer Van der
Ploeg niet gelijk was aan het voorstel
van de pacificatie-commissie, maar
daarvan materieel toch niet verschil
de.
Aangezien een totale overeenstem
ming niet werd bereikt, achten de
betrokkenen zich ook niet gebonden
aan de deelcompromissen. De fracties
hadden daaraan trouwens eerst hun
fiat moeten geven.
De liberalen willen alleen hun
goedkeuringaan de ratificatie geven,
wanneer radio-Veronica als adspirant-
concessionaris een voorkeursbehande
ling kijgt. De .heer Geertsema ver
klaarde gisteravond het een eis van
recht en billijkheid te vinden, dat
radio-Veronica, een legale zender, die
al een paar jaar in een behoefte
voorziet, gewoon blijft uitzenden. Na
tuurlijk moet radio-Veronica voor het
verkrijgen van een zendmachtiging
voldoen aan de nog te formuleren
voorwaarden voor een kwaliteitspro
gramma.
De fractievoorzitters van de christe
lijke partijen hebben zich donderdag
avond in; het overleg met informateur
Schmelzer op het standpunt gesteld,
dat binnen het bestaande bestel, moet
wordengezorgd voor lichte muziek.
„Liefst de heledag", .aldus de heer
Van der Ploeg. Zij menen, dat j het
verdrag spoedig moet worden gerati
ficeerd.
Van een medewerker
OK deze week is Amerika
voortgaan met 'het opzet
ten van de koers der aandelen
K.L.M., zodat de notering ginds
tot boven de 160 is gestegen.
Over de achtergronden van deze
aanhoudende Amerikaanse koop
orders werd geen nieuws bekend.
Van officiële zijde hult men zich
in stilzwijgen. Gezien de omvang
van de operatie van Amerikaanse
zijde in ons nationaal luchtvaart
fonds, waarin de Staat voor ze
ventig procent participeert, zou
den wij het toch wel op prijs stel
len, als onze regering eens mede
deelde, of en zo ja wat er haar
bekend is van de achtergronden
van de Amerikaanse aankopen.
Men mag veilig aannemen, dat het
grootste gêdeel te der aandelen
K.L.M., tot dusver in het bezit van
het Nederlands publiek, naar de over
zijde van de oceaan is verhuisd. Het is
haast niet aan tenemen, dat een
internationale groep bezig is een
machtspositie in onze nationale lucht
vaartmaatschappij op te boawen,
maar met zekerheid is er niets te
zeggen, gezien de vasthoudendheid der
kooporders.
De Nederlandse Staat bezit 10Ó
miljoen aandelen, verreweg de meer
derheid dus, zodat het nationaal ka
rakter onzer luchtvaartmaatschappij
ongetwijfeld behouden kan blijven.
Intussen zijn vele baissiers in het
nauw gedreven en het afdekken van
hun posities jaagt de koers der aande
len K.L.M. verder op. Het kan in deze
omstandigheden nog enige tijd' duren,
alvorens de rust rond de aandelen
K.L.M. terugkeert. Zolang niets con
creets over de motieven der Ameri
kanen bekend wordt, lijkt de langdu
rige operatie op een moderne „tul
penhandel".
Verrassend" kwamen deze week de di
rectie der Holland-Amerika Lijn voor de
dag met een résumé van het komend
jaarverslag. Hieruit bleek, dat de exploita
tie in dit scheepvaartbedrijf in 1964 heel
wat gunstiger is geweest dan in het
voorafgaand .jaar. Het bedrijfsresultaat
was ditmaal ƒ15,1 miljoen tegen ƒ9,5
miljoen in 1963. Er is een voorstel om
het dividend met één procent (v.j. was
het dividend 5 pet.) te verhogen. Maan
dag wordt het jaarverslag gepubliceerd,
maar het exposé ten behoeve van de
aandeelhouders werd deze week gegeven
in verband met een actie van de zijde
van ontevreden aandeelhouders.
Gelijk men weet. hebben wij de vorige
jaren herhaaldelijk geklaagd over de
schrielheid van het bestuur der HAL.,
VERZEKERD KAPITAAL
MEER DAN 174 MILJARD GULDEN
HAV LEVENSVERZEKERINGEN - SCHIEDAM TELEFOON(010)2693 04* - HAY LEVENSVERZEKERINGEN
Het gaat om dit kernpunt: is het om de
een of andere reden noodzakelijk dat de
heer Van Vollenhoven adeldom krijgt?
Daarop kan men antwoorden: neen, want
het verlenen van adeldom is heden ten
dagen hoogstens een incidentele zaak en
geen gebruik meer.
Zo is er nog een t oekennen van
adeldom bekend uit het jaar 1939 aan ene
familie Valkenburg te Haarlem op grond
van historische aanspraken en. pok nog
uit het jaar 1954 aan de familie Ploos
van Amstel eveneens op grond van
historische aanspraken. Hetgeen nog iets
anders is dan op grond van verdiensten,
rium om adeldom te verkrijgen,
het eigenlijke en oorspronkelijke krite-
De bekende Gijsbert Karei van Hogen-
dorp heeft immers in het begin van de
negentiende eeuw het in de adelstand
verheffen altijd gewild bp grond van
VERDIENSTEN, een gedachte die Ko
ning Willem I tot de zijne maakte door
tal van vooraanstaande personen, meren
deels in de gouvernementele sleer ook
inderdaad een adellijke titel te verlenen.
Dat bet verlenen van deze titels en
zeker op grond van verdiensten in on
bruik is geraakt wordt ten overvloede
duidelijk als men weet dat een van de
laatste beroemde Nederlanders die op
deze wijze werd geëerd minister F. A.
van Hall was, in 1844, nadat hij bet land
van een financiële ondergang had gered
door het tijdig uitvaardigen van de z.g.
Leningwet.
Het praten over adeloom in verband
met de toekomstige status van de heer
Van Vollenhoven lijkt in dit licht bezien
nogal eigenaardig. Want men suggereert
hiermee zoveel als dat het toch eigenlijk
niet voldoende moet worden geacht dat
de heer Pieter van Volïenhoven is wat
hij is.
T3
Maar ja, hiermee zijn we er toch nog
niet. Want er kunnen nog andere rede
nen zijn, dan de genoemde, die het
verlenen van adeldom opportuun zouden
kunnen maken, waarbij gedacht kan
worden aan protocollaire moeilijkheden
die zich in de toekomst zouden kunnen
voordoen.
Daarvan weet de heer Armstrong
Jones mee te praten, die meermalen in
eigen- en buitenland protocollair zijn
hoofd heeft gestoten omdat hij niet van
adel was. Zo mocht hij een keer niet
naar de traditionele opening van het
parlement, in 'tegenstelling met zijn echt
genote (die daarop boos wegbleef) en
mocht hij ook niet naast zijn vrouw
lopen tijdens de huwelijksplechtigheid
van koning Boudewijn. Al deze ongerie-
ven zijn toen verholpen met de verhef
fing van de heer Armstrong Jones in de
adelstand.
Soorgelijke moeilijkheden (en andere)
zouden de heer Van Volïenhoven ook
kunnen wachten. Dus dan toch maar een
adellijke titel? Maar dan wordt iets
gedaan wat helemaal niet meer leeft in
deze tijd en in het geheel geen traditie
meer is. In feite dus een zinloze daad,
die zeer velen alleen maar ridicuul zal
kunnen voorkomen.
Toch is er wellicht een aardige oplos
sing voor dit probleem- Zou dit nu niet
een goede aanleiding vormen om in ons
land in te stellen adeldom bij verdienste,
dLwzs. voor het leven van degene die
ermee worden geëerd, een titel die
derhalve niet erfelijk is? In de trant van
Engeland dus, waar de Koningin op grond
van iemands verdienste adeldom voor het
leven kan schenken.
Anders gezegd: men zou het geval
Van Vollenhoven aan kunnen grijpen
om het op bovenomschreven wijze
verlenen van adeldom weer enigerma
te tot een zinvolle in deze tijd
passende traditie om te zetten, een
gedachte waarmee overigens wel
meer gespeeld wordt. Werd die ge
dachte verwezenlijkt dan zou boven
dien de „adellijke burger" Van Vol
lenhoven niet meer alleen staan.
DEN HAAG Uitbouw van de onder
nemingsraden is een goed middei om
medezeggenschap var. de arbeiders te
bevorderen. Dat is de mening van zeer
veie KVP-jongeren, blijkens een studie
over „Democratie in het bedrijfsleven".
De ondernemingsraden zouden naar de
mening van de KVP-jongeren geleidelijk
kunnen uitgroeien van adviserende tot
meesprekende organen.
De belangstelling voor de gang van
zaken in het bedrijf bij de werknemers
dient naar de mening van het rapport
stelselmatig te worden bevorderd. Vele
groepen jongeren staan sympathiek te
genover de gedachte van .de vermogens-
aanwasdeiing van de drie vakverenigin
gen. De belastingverlaging ontmoette
geen onverdeelde instemming.
De diensttijd zou naar de mening van
vele KVP-jongeren met een half jaar
kunnen worden bekort. Men wenst een
betere vergoeding voor de diensplicbtin-
gen en een ruime uitkering na afloop van
de, diensttijd.
wat betreft het uitdelen van winst aan
de aandeelhouders. In goede tijden werd
een groot deel der winst bestemd voor
reservering, om sterk te staan, als de
conjunctuur voor de scheepvaart zou
omslaan. In slechte tijden werd weinig
dividend uitgekeerd om het bedrijf op
„krachten" te houden. Op die wijze
kwamen de aandeelhouders nooit aan
hun trek. terwijl het bestuur zich mees
tal met ,,een Jantje van Leiden" van
protesterende aandeelhouders afmaakte.
Er is nu „een daad" gesteld tegenover
deze mentaliteit der HAL-bestuurders in
de vorm van het bundelen der oppositie
door middel van een stichting. Tot deze
stichting, welke de belangen der aan
deelhouders wil behartigen, kan elke
aandeelhouder toetreden en men hoopt
op deze wijze „een vuist" te kunnen
maken tegenover de machtspositie van de
bestuurders-aandeelhouders, die het tot
dusver op de vergaderingen voor het
zeggen hadden.
Het schijnt, dat reeds vete aandeel
houders van deze scheepvaartmaatschap
pij zich tot het Stichtingsbestuur met
instemming hebben gewend. Het bestuur
van de 1I.A.L. heeft blijkbaar nota
genomen van de oprichting van deze
stichting, door reeds cijfers over 1964 in
beknopte vorm te geven, met het advies
aan aandeelhouders om te wachten met
een oordcel tot na de publikatie van het
jaarverslag. Wij geloven echter, dat er
veel aandeelhouders zullen zijn, die d®
puntjes wel eens op de i willen zetten en
door eendrachtig samenwerken een
„vuist" willen maken.
De verhoging van het dividend van 5
op 6 pet. is erg bescheiden en het
bestuur der H.A.L. zal op de aandeel
houdersvergadering duidelijk moeten
maken, waarom een grotere verhoging
niet kan plaats vinden. Intussen is de
koers der aandelen H.A.L. deze week
gestegen van 115 tot 126 pet., waaruit
men kan afleiden de hoop van de nieuwe
kopers op meer dividend dan voorgesteld
wordt.
Andere scheepvaartaandelen werden
meegetrokken in de kooplust, zodat Bo
ten op circa 140 pet. en Scheepvaart Unie
op bijna 141 pet. terecht kwamen.
Van de internationale aandelen had
Kon. Olie te lijden van aanbod vanwege
de daling der nettowinst met 3 pet, zoals
die uit de deze week gepubliceerde
cijfers bleek. Het dividendvoorstel is
echter gelijk aan vorig jaar gebleven,
zodat in totaal ƒ6.25 pér 20 nominarl
tot uitkering komt over een door de agio-
bonus van 20 pet. verhoogde kapitaal. Het
was overigens mogelijk om in 1964 een
afzet te bereiken met 10 pet stijging,
maar de concurrentie op de Westeurope-
se markten heeft met name in het vierde
kwartaal de prijzen van olieprodukten
omlaag gebracht. De koers van het fonds
daalde deze week van 156 tot 151.50.
Algemene Kunstzijde Unie kwam met
een gunstig dividendvoorstel en een agio-
uitkering, hetwelk resp. 18 pet. (v.j. 17
pet.) en 10 -pet. In aandelen (v.j. 5 pet.)
bedraagt. Uit dit voorstel is af te leiden,
dat het bestuur der AKU de vooruitzich
ten van het concern gunstig bekijkt. De
resultaten, welke de laatste jaren in ihet
wijdvertakte bedrijf zijn behaald, getui
gen trouwens van een opvallende groei.
Minder prettig vond de beurs het
bericht, dat een Dedrag van 35 miljoen
der converteerbare 4V4 pet obligaties zal
worden afgelost Dit betekent een ge
dwongen omwisseling in aandelen en
daaruit kan aanbod van materiaal voort-,
komen, wat we in deze tijd moeilijk
kunnen verwerken. Het bericht, dat de
American Enka een aandelensplitsing, in
de verhouding van 1 op 2 zal doorvoe
ren. werd echter weer gunstig door de
beurs opgevat. De koers van de aandelen
AKU is deze week per saldo onveran
derd gebleven. Beurstechnisch is de
positie van het fonds niet al te sterk,
daar naast de gevolgen van de gedwon
gen conversie der obligaties in aandelen
ook aanbod van agiostocks straks kan
ontstaan. Maar aan de andere kant ziet
de toekomst van dit concern er uitste
kend uit. gezien de krachtige ontplooiing
der laatste jaren.
Kon. Hoogovens heelt een onveranderd
dividend van 20 pet. voorgesteld, hetgeen
in overeenstemming met de verwachtin
gen was. Er wordt een zesde hoogoven
gebouwd met een enorme capaciteit. nL 1
miljoen ton ruw ijzer per jaar. Door
deze uitbreiding zal de staalproduktie
straks tot circa 3 miljoen ton kunnen
worden opgevoerd. De financiering van d
nieuwe hoogoven zal geen speciale maat
regelen vergen. De koers van het fonds
draaide rond de 547 pet.
Neiam steeg verder van 335 tot 360
pet., Jongeneel van 483 tot 520 pet. Kier
zal wel sprake zijn van insiders-aanko
pen.
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Overeenstemming is
bereikt over de nieuwe c.a.o. voor de
tuinbouw. De werkgevers hebben zich
bereid verklaard een prestatietoeskig
te betalen van maximaal 7 procent,
waarvan 3 procent verplicht. Hiennee
is de reeds bestaande produkten-
toeslag omgezet in een prestatietoe-
siag. Voorts is de 5 procent loons
verhoging in de c.a.o. verwerkt.
Op basis van dit mantelcontract kan
nu verder onderhandeld worden over
de arbeidsvoorwaarde in 1965 in de
afzonderlijke provincies. De hoofd
afdeling sociale zaken van het land
bouwschap, waarin het overleg is
gevoerd, kon aanvankelijk geen over
eenstemming bereiken. Het dagelijks
bestuur van het landbouwschap, waar
in eveneens werkgevers- en werk
nemersvertegenwoordigers zitting heb
ben, heeft 2ich daarna echter met de
materie beziggehouden. Het dagelijks
bestuur werd het eens over een voor
stel dat met een aanbeveling naar de
hoofdafdeling werd gezonden. Ook de
hoofdafdeling is daarna met dit voor
stel akkoord gegaan.
Het overleg over de nieuwe c.a.o.
voor de akkerbouw en de veehouderij,
dat al enige tiid slepende is, wordt
23 maart in de hoofdafdeling voort- -
gezet.