Mulder draait om Geen hierheen naar buitenland lint Griekse tad Volos RODEER I zijn vals jgfaMUZlEK1 CONSERVATIEF bedreigd door ëardgas m wmm. 'ïMm OMZETTEN DAALDEN AL MET 15 PCT. mm Amerikaan biedt 300 kinderen luchtreis aan ff Klap Verwacht voor honderden als overheidssteun uitblijft Burgemeester verbiedt revue Nazi Jordan iml premier Wilson Profetische boodschap v. Computer Honderd WËmgm Ds. A. A. Leenhoufs Vrijhoven Klap Aanval Uitweg Overheidssteun Tip van Vondeling -léi.'lur ROTTERDAMMER Pagina S ZATERDAG.23 OKTOBER 1965 H. ■I p»i wmm mm. m w A io2y A4 v J tA 4 ..x^ <'v" ;V. 6. "«V -• i g 4 -"- ij kV J> "tJ f r' liS x Spreker: Bouw de Ware Oecumene. Eerste wekelijkse saaienkomst. Zendingskapel, Gerard Scholtenstraat 128. Zondag 24 oktober - Aanvang 20.00 u. De confectiefabriek in Zwolle, gebouwd ah één grote moderne bungalow. Van een onzer verslaggevers ZWOLLE Confectiefabrikant J. Mul- der (46) beeft de rollen omgedraaid. Voor zijn uitbreidingsplannen moest hij zeker honderd nieuwe naaisters hebben, maar die waren in Zwolle en omgeving niet te vinden. Negen van de tien ondernemers zouden buitenlandse werkneemsters heb ben aangetrokken. Mulder niet! Hij open de zijn nieuwe fabriek in bet buitenland: in de Griekse stad Volos, halverwege Athe ne en Saloniki. En het ziet er naar uit, dat hij daarmee in alle opzichten een goede gooi heeft gedaan. fabrieken noemen, 't Zijn donkere, stinkende holen, in één woord vre selijk", vertelt Mulder. Negentien jaar geleden begon Mulder in een af gedankte gaarkeuken met twee naaimachines, die in een Gro ningse kelder de oorlogsjaren had den overleefd, een bloezenfabriekje, dat thans een florerend confectie bedrijf is geworden. Het was is 1946 pionieren. Er waren geen machines en bijna geen stoffen er was eigenlijk niets. Mulder zette door. Hij reisde stad en land af om stoffen los te branden en ging daarna met zijn producten naar het buitenland om ze aan grootwinkelbedrijven te verkopen. En hij slaagde. Zijn eerste grote succes kwam van een groot Parijs bedrijf, dat een order van één miljoen gulden plaatste. De op drachten bleven hierna binnenstro men. Het bedrijf groeide; elk jaar werden de omzetten groter. Als eerste fabriek verhuisde Mulder Confectiebedrijf NV in 1959 naar Zwolles nieuwe industrieterrein, waar op de kale vlakte een juweel van een gebouw was verrezen, eigenlijk één grote, uiterst moderne bungalow. Ce zaken bleven goed gaan. De export steeg tot 80 a 85 procent. Om een idee te geven van de productie: elke week worden dertig a veertig duizend meter doek tot damesbloe- zen verwerkt! Maar Mulder zag nog meer expansiemogelijkheden. Al leen: niet in Zwolle, waar het re servoir van vrouwelijke arbeids machten zo goed als uitgeput is. Min of meer toevallig viel zijn oog op Griekenland, dat een goede basis is voor de afzet naar landen achter het IJzeren Gordijn en m het Mid den-Oosten. De Griekse ambassade, happig op elke nieuwe industrie, verstrekte alle mogelijke voorlich ting. Mulder vloog naaf Grieken land en informeerde zich uitputtend over alle mogelijkheden én moei lijkheden. En tenslotte zei hij: ja! In Volos, heel vroeger een textielcen trum, kocht hij een nieuw pand, waar binnenkort honderd naaisters onder (voorlopig) Nederlandse lei ding de productie van hoofdzakelijk vrijetijdskleding (daarvoor bestaat m het Midden-Oosten een goede markt) starten. Een aparte onder neming met een Griekse directeur nan het hoofd zal zich met de verkoop belasten. Aan een vestiging in het buitenland zitten risico's vast, maar in Grieken land schijnen die niet zo groot te zijn. De regering, die de industriali satie van harte aanmoedigt, geeft een veilige garantie voor buiten lands kapitaal en daarnaast tal van faciliteiten. Elk bedrijf krijgt bv, wn export-bonus van vier procent; de vennootschapsbelasting is zeven Procent lager dan bij ons, de sociale lasten zijn tien procent geringer en lonen zijn de helft van die in Nederland. En -daarbij komt nog, pt je als ondernemer in Grieken- land je g?en zorgen hoeft te maken °jer Personeelsproblemen. Op één advertentie in een Griekse krant, Waarin Mulder een bedrijfsleider Vr°eg, die aan tal van eisen moest Voldoen, kwamen veertig brieven binnen.... Griekenland de energieke fabrikant, die met uitgesproken ideeën rond loopt over de toekomstige aanpak van de confectieindustrie, verwacht veel van de nieuwe dochteronder neming. Hij heeft er veel geld en veel tijd ingestoken. En daardoor is er de afgelopen maanden voor de uitwerking van andere plannen niet zo veel gelegenheid geweest. Dat komt nog. Hij droomt van een computer, die kledingstukken maakt zonder dat er mensenhanden bij nodig zijn. Weer zullen misschien tal van collega's hierover hun schouders ophalen. Dat hebben zij in het verleden wel meer gedaan. Maar meestal te voorbarig! COLLECTIE HERFST 1985 TRICOTS PARIS Kruiskade 28 t/o Thalia (Van onze Leidse redactie) LEIDEN In de afgelopen dagen is het enkele keren voorgekomen dat een vrouw via de telefoon hoorde dat haar echtgenoot plotseling overleden was. Zogenaamd werd dit meegedeeld namens de commissaris van politie. De politie neemt aan dat hier een geeste lijk gestoorde vrouw aan het werk is. Berichten als deze worden nooit per telefoon doorgegeven. AMSTERDAM Harry Bradley, directeur van de Houston Aviation in Texas, een chartermaatschappij en tevens handelsonderneming in vliegtuigonderdelen, staat bekend als een groot kindervriend. Dat heeft hij weer gedemonstreerd door ongeveer 300 kinderen uit Amster damse kindertehuizen morgenmid dag een vliegtochtje boven Neder land aan te bieden. Hoewel de vlucht maar 40 minuten zal duren is de service die van een Oceaanvlucht. De kinderen krijgen allen een „kinder-complet" voor gezet. Bradley en zijn vrouw zullen het grote feest op Schiphol bij wonen. Het kloeke bedrijfspand van Mulder International Ltd. in Volos, HELDEN Burgemeester M. Hoeij makers in het Limburgse Helden heeft zich gestoten aan de tekst van de jaarlijkse-dorpsrevue Onder de toren en heeft verdere opvoering verboden. Volgens hem komen er passages in voor die voor plaatselijke autoriteiten, met name drie wethouders, beledigend zijn. Er zijn twee opvoeringen geweest. Samensteller van de revue, Ton Peters, begrijpt er niets van. Volgens hem is de burgemeester niet eens bij de eerste opvoeringen geweest. Hij heeft nu de heer Peters gezegd dat de teksten eerst op het gemeentehuis be oordeeld moeten worden. In de revue wordt gesuggereerd dat de drie wet houders nogal eens een glaasje drin ken. Burgemeester Hoeijmakers had geen commentaar op 'zijn. besluit; Hij vond de zaak te onbelangrijk om er veel herrie over te maken. Verleden week heeft de burgemeester ook al inge grepen in het beleid van twee plaat selijke kasteleins. Hy oordeelde dat' de verlichting van de cafés erotische gevoelens opriep en hij beval de kas teleins veranderingen aan te brengers DEN De leider van'dé Britse nazi's, Colin Jordan <42), wil de Britse premier Harold Wilson oproepen als getuige, als hij volgende maand voor de rechtbank moet verschijnen. Jordan werd begin oktober - gearres- op de ambtswoning van de premier ach- teerd, toen hij probeerde een plakkaat ter te laten. - De tegenstelling progressief-con- servatief snijdt weer diep door ons politieke wereldje heen. Tenminste, als -we de linkse bladen mogen,gelo ven. Die zijn in de radio - tan- kwestie even de klats kwijt ge weest. Toen was er geen touw meer aan vast te knopen. Wie was toen vooruitstrevend? PvdA en ARP, die de „zuilen" verdedigden? Of de liberale en christelijk-historischë o- pen-bestellersï De kwellende onze kerheid is nu voorbij. Progressief is iedereen die achter het kabi- net-Cals en deszelfs program staat, conservatief wie daar min of meer tegen is. Een kleine nuancering is men nog wel bereid aan te bren gen: de CHU heet gematigd- of pseudo-conservatief, de WD reacti onair. KVP en ARP varen momen teel een „linkse koers", maar pas op: in die partijen schuilen „conser vatieve krachten". Reden waarom Schmelzer en Roolvink vorige wèek niet volmondig „ja" durfden, wilden of konden zeggen tegen het program-Vondeling: de hoofdscho tel van het regeringsbeleid. Een reusachtig aardig spelletje, dat gegoochel met de infectieven progressief, conservatief, reactio nair, links en rechts. Als je aan de goeie kant van de streep staat, kan je je er heerlijk jong bij voelen. Het is een 'soort leverinjectie tégen oudworden. Je ogen worden wat scherp en Je gaat je conservatieve tegenstander zien als. een aderver- kalkt mannetje, dat in het politieke bejaardentehuis z'n droeve levensa vond slijt. Je hebt boyendien het voordeel, dat niemand zichzelf graag conservatief noemt. Zodra dat zou gebeuren, worden je kwali ficaties overbodig en is de aardig heid eraf.Rrrr Maar het spelletje moet met eni ge zelfspot worden beoefend, an ders gaat het verdraaid veel op de magogie lijken. En c demagogie is „volksverlakkerij'!. Wie gebruikte dat woord vorige week in de Ka mer, tot grote verontwaardiging van links? De bij uitstek „conserva tieve" mr. Geertsema. Goed, het program-Vondeling (la ten we het zo" maar even noemen) heet dus progressief. Niet omdat het afkomstig, is van een kabinet waarin soci- disten zitten. Dat is geen maats' af, althans geen hon derd procenbetrouwbare. Ook soci alistische ministers kunnen behou dend 'zijn. De scherpslijpers van links willen dat wel toegeven. Met een lichte huivering denken ge te rug aan hét beleid-Drees-Van der Kieft in de jaren 1952'56. Nee, niet de politieke herkomst, maar de inhoud van het pro gram-Vondeling is progressief. Omdat het zo sterk de nadruk legt op de gemeenschapsbehoeften en daarvoor vele miljoenen meer uit trekt dan'vorige kabinetten. In die versnelling* zit het 'mi Meer geld voor collectieve voorzieningen is hét sjibbolet voor progressiviteit. Nu heeft minister Vondeling in de Kamer gezegd,, dat dit kabinet de rijksuitgaven met, slechts 250 miljoen méér heeft verhoogd dan het kabrnet-Marijnen zou hebben gedaan als het was aangebleven. Met andere woordenhet verschil in koers tussen het huidige vooruit strevende en het vorige behoud zuchtige (want rechts-liberale) ka binet bedraagt maar een kwart mil jard. Dat is een belangrijk bedrag, maar', toch net niet genoeg om de aan het kabinet-Cafs klevende ima ge vanprogressiviteit erg geloof- 311 belang is ook, dat Volos weldra f?n vrijhaven wordt. Mulder mag •"ervan thans reeds de profijten trekken bij de invoer van zijn in V„i pan 6ekochte machines. yens Griekse begrippen is het nieuwe bedrijf in Volos een hyper moderne fabriek. „Dat is wel te ^grijpen, als je ziet wat ze daar (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Zeker enkele honderden van de 4500 brandstof handelaren in Nederland zullen slachtoffer worden van het aard gas. Dat is de verwachting in vak kringen, waar men met enige onge rustheid de toekomst tegemoet ziet. De ervaring heeft geleerd, dat in de noordelijke provincies, waar het aardgas al in de meeste plaat sen is binnengedrongen de omzet ten met gemiddeld 15 procent daal den. Een groot deel van de han delaren hoekte zelf nóg slechtere resultaten. Voor velen zal deze te ruggang funest worden, zo is de algemene trieste verwachting. Dat het aardgas in volle opmars is blijkt wel uit de cijfers over de haardenverkoop. Bedroeg het aantal verkochte kolenapparaten in 1S61 nog 342.700, in 1964 was dit al gedaald tot 170.400, De verkoop van olieapparaten gaf een stijging in deze jaren te zien van 47.500 naar 178.000, maar nog véél sterker was deze stijging bij de ver koop van gasapparaten: van 12.500 naar 168.600. Een stijging, die zich nog steeds zeer snel voortzet. Gebleken is wel, dat velen met groot gemak nog vrijwel nieuwe kolen- en oliehaarden, waarvoor zij zo'n 300 tot 500 gulden betaalden, viot van de hand doen om er gasverwarmingsapparaten voor te kopen. En meer en meer gaan ook de woning bouwverenigingen ertoe over aardgas te gebruiken voor de centrale blokverwar- ming. Ondanks het feit, dat men bij de huidige olieprijsstelling daarmee zo'n slordige 20 procent duurder uit is. in de kolenseetor. Hoewei de omzetten hierin thans nog maar met ruim tien procent zijn gedaald, verwacht men in de naaste toekomst een nog. .veel grotere teruggang. Velen denken het nog te kunnen zoe ken in de vlucht naar olie, maar juist in deze sector heerst de laatste jaren een zeer ongezonde situatie. De prijzen zijn ri goureus omlaag gegaan: in anderhalf jaar werden ze bijna gehalveerd. Felle werden forse kortingen gegeven, die concurrentie, zowel.tussen de maatschap pijen als tussen de handelaren, deden de prijzen onverantwoord afbrokkelen. Voor de centrale verwarming van woningen en niet te vergeten de industrie werden ze bijna gehalveerd. Felle con- uitliepen op een eindprijs, die eigenlijk te laag lonende exploitatie in veel geval- ring en die een lonende exploitatie in veel gevallen onmogelijk-maakt. Zegt de heer I. Oskam, algemeen secretaris van de Nederlandse Bond van Handelaren in Brandstoffen: er zal meer contact moeten komen Lassen maatschappijen en handelaren. Slechts door intensieve samenwerking kan men deze ongezonde prijsontwikke ling keren. Overigens staat weL vast dat deze vlucht in olie in de meeste gevallen geen oplossing zal bieden voor het aardgas probleem. Want de meeste handelaren hébben de olie-omzetten al. En snelle vergroting daarvan lijkt niet waarschijn lijk nu bet aardgas klaar, staat om een aanval op de markt te beginnén. Hoe die aanval zal uitpakken, welk deel van de markt zal wegvallen is nu nog moeilijk te voorspellen. De een zeg 40 tot 50 procent, de ander 60 tot 70. Maar de aardgas-opmars is nog zo in een begin stadium, dat niemand een verstandig woord kan zeggen. Het staat in ieder geval wél vast, dat bet niet de hele markt zal kunnen „pakken". Vooral in oudbouw-huizen zal men niet zo gemakkelijk op aqrdgas overgaan, omdat dit toch altijd nog vrij aanzienlijke brekerijen vergt. In de meeste woningen beschikt men niet over een gasaansluiting in de woonkamer. Den Haag is de enige gemeente, waar dit verplicht is. In andere gemeenten ziet men het slechts sporadisch. Met de nieuwbouw ligt dit anders: bij vrijwel alle projecten wordt nu al reke ning gehouden met de komst van het Hoe. zal de kolenhandelaar deze klap aardgas. De buizen liggen kant en klaar kunnen afweren? Want dat het een klap en men zal slechts de kraan behoeven zal worden, staat wel yast. In ieder geval open te draaien om het binnen te laten. Daarom: juist in deze nieuwbouw zal de aardgas-aanval het hevigst zijn. I ïs er voor de handelaar dan geen enkele uitweg meer? Zeker, er zijn mogelijkheden om de verliezen zoveel mogelijk te beperken, al zullen die verliezen in de meeste gevallen wél komen. De heer Oskam: de handelaar- zal in de toekomst meer warmteleverancier moeten worden dan brandstoffenhande- laar. Dat betekent, dat hij de levering van verwarmingsapparaten en de aanleg daarvan voor zijn rekening kan nemen. Uiteraard gaat dit niet zonder meer. Er zullen vakdiploma's nodig zijn en men zal vestigingsvergunningen moeten bezit ten. Eisen, die vooral de oudere handela ren voor problemen zullen plaatsen. Een afdoende oplossing is het dan ook zeker niet. Een andere poging deden tot nu toe de enkele honderden handelaren, die benzi ne gingen verkopen. Van de 400 zgn. „vrije pompen" zijn de meeste in bezit van brandstoffenhandelarcn, die er een flinke extra verdienste mee in de wacht slepen. Maar belangrijker vinden de handela ren overheidsmaatregelen ter ondersleu ning van hun ondernemingen. Men wenst een ontwikkelings- en saneringsfonds voor de brandstofhandel, een fonds, dat los staat van het waarschijnlijk volgend jaar in werking tredende fonds voor de middenstand. En aan: investeringssubsi dies. In principe staat de minister hier niet negatief tegenover. Op het ogenblik stelt het CBS een onderzoek in naar de structuur van de brandstoffenhandel, waarvan de resultaten in gezamenlijk overleg met de handel zullen worden bestudeerd. Indien de ontwikkelingen daartoe aanleiding geven zal de minister overwegen ot en, zo ja. welke voorzie ningen gewenst zuilen zijn voor het opvangen van mogelijk optredende ern stige moeilijkheden, aldus minister Den Uyl in zijn memorie van toelichting op de begroting 1965. In november worden de uitslagen van de enquête verwacht. De handel hoopt, dat de resulta ten positief zullen zijn en dat er van overheidswege wat zal worden gedaan om dreigende gevaren te keren. Want dat het aardgas voor vele handelaren de nekslag zal kunnen betekenen, staat wel vast. v 4 V Tl IT Cuba is in Key West (VS.) een bijzondere vluchteling aangekomen. Het is de 92-jarige Anselmo Hernandez. Hij zegt dat hij de „oude man van de zee" van Hemingway is. De beroemde schrijver zou hem. regelmatig hebben bezocht wanneer hij op Cuba was. waardig te maken. Het verhaal van Vondeling was in ieder geval een lelijke tegenvaller voor wie aanvan kelijk in deze regering de belicha ming van de vooruitstrevendheid meende te herkennen. Links raakte er door in verwarring. Was de club van Marijnen, dat tóch niet zo con servatief? Of Cals c.s. onvoldoende vooruitstrevend? »-•' TtE ONZEKERHEID en teleurstel- ling uitten zich in geprikkeld heid jegens KVP en ARP, die de trouweloosheid opbrachten om de regering af te remmen door haar .te verzoeken het uitgavenniveau te vermindera-x r.'et.... uitgerekend dat vervelende bedrag van 250 miljoen. „De confessionele regeringspartijen willen immers volhouden dat dit kabinet het beleid-Marijnen voort zet", zei de communist Bakker, die met deze opmerking zoutzuur in de socialistische wonden goot. Het is wel te begrijpen, dat met name de PvdA van de voorziening in gemeenschapsbehoeften zo'n zwaar punt heeft gemaakt. 'Haar verkiezingsmanifest van 1963 bond de strijd aan tegen de publieke ar moede en de particuliere overdaad van de „affluent society". Die strijd wordt nu op regeringsniveau gestre den, met medewerking van twee partijep, die (naar mr. Beemink aantoonde) volgens hun verkie zingsprogramma's de particuliere bestedingen juist wilden uitbreiden ten koste van de overheidsuitgaven. Hebben ze zichzelf nu laten meesle pen door de progressiviteitsdrang van hun rode partners? Laten we wel wezen: een drasti sche verhoging van de rijksuitga ven heeft op zichzelf even weinig met progressiviteit té maken als een verlaging of stabilisering van die uitgaven met conservatisme. Alle partijen, ook de „conservatie ve" liberalen, hebben vorige' week in de Kamer gezegd, dat ze bet uitgavenprogram - Vondeling graag verwezenlijkt zouden zien (zij het niet in één keer, aldus WD en CHU).iDe tegenstelling tussen voor- 9 uitstrevendheid en behoudzucht" komt hier pas om de hoek kijken bij de vraag waar de extra midde- len voor de toegenomen gemeen- t schaps behoeften vandaan: moeten komen. Uit een verzwaring van de direkte belastingen waardoor voor al de hogere inkomens en grote ver mogens worden getroffen? Of; uit een verhoging van de indirekte be- V. lastingen waaraan de minstdraag-, krachtigen relatief-meer pijn héb---; ben dan .de „gegoeden?? De: eerste oplossing zou met recht progressief kunnen worden genoemd; Maar de ze regering heeft overwegend-voor methode no. 2 gekozen en daarmee komt haar vooruitstrevendheid(in de sociaal-politieke zin van het woord) wel in een wat ander licht te staan. Anders gezegd: Vondeling is in feite niet progressiever dan Witte- veen, die de overschrijdingen van de uitgavennorm uit leningen wilde financieren. En Vondelingwas, naar eigen maatstaven gemeten, be paald conservatief toen hij vorig jaar met de overgrote meerderheid van zijn fractie stemde vóór de be lastingverlaging van' ƒ,1 miljard, die beslag legde op een heel belang rijk deel van de ruimte voor open bare voorzieningen. Laten zij, dié nu doen alsof het progressieve tijd perk pas bij Cals c.s. begint, dat niet vergeten. Het is misschien ouderwets en dus conservatief, maar; de werkelij ke tegenstelling tussen vooruitsteek vendheid en behoudzucht zien we toch veel meer dan in het vlak van de publieke behoeften naar véren komen in de sociale politiek en. in de inkomens- en vermogensverde- - ling. Progressieven, conservatieven en reactionairen vinden elkaar als het gaat om meer wegen en beter onderwijs. Hun wegen scheiden als de inkomens- en bezitsverhoudin gen in het geding komen. Van dit centrale strijdpunt leidt de progres- siviteitscultus rond het pro gram-Vondeling de aandacht af. So ciaal-politiek moet het kabi- net-Cals nog waarmaken dat het boven zijn voorganger uitkomt, dat (wat altijd door KVP, ARP en CHU is betwist) met de socialisten beter valt te regeren dan met de liberalen. Daarbij gaat het'niet om wat procenten loonsverhoging meer of minder, maar om een structurele ingreep in de verhoudingen. IJ EBT u nog bezuinigingstips voor Vondeling, schrijf de mi nister dan geen benepen, serviel briefjewant daar heeft hij een gloeiende hekel aan. Dat had hij al als Kamerlid. In een interview met Kamerlid-journalister mevr. Brauti- gam zei hij begin dit jaar." „Er i» iets grandioos mis in de verhouding tussen kiezer en gekozene. De men- sen zetten een Kamerlid in een an- dere, veel hogere wereld. Dat zit me dwars. De onderdanige tbon in brieven, ook van je eigen partijge- noten, is voor mij onverteerbaar. Ze zetten er de mooiste titels uit de zakagenda boven tot en met excel- lentie toe. En ze putten zich uit in verontschuldigingen omdat ze je las tig vallen, zoals ze dat noemen, af je. kostbare tijd in beslag némen". De bewindsman noemt dat „dwaze gezagsaanbidding". „We hanteren standsbegrippen uit vroeger eeu wen. Jongere maatschappijen hen nen dat niet, maar onze maatschap- pij is wat dat betreft versteend ent verkalkt. Het gala-uniform voor Kamerleden bestaat officieel nog ent sommigen dragen het waarachtig bij officiële plechtigheden. Belache lijk. Het nette pak van de burger is een donkerblauw pak, op zijn best' een jaquet...."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1965 | | pagina 1