Voordelen rechtvaardigen uitgaven niet Inpoldering Waddenzee zou ZeS miljard gulden kosten radio Binnenhof Vakcentrales roepen op tot gezamenlijke aanpak HOLIDAY •ON ICE,* Huib van Doorne de baas in eigen blijft huis Toch weer overleg in Stichting v. d. Arbeid technisch Een van de rijkste natuurt •gebied en Ook Dollard een probleem Beroep op iverkgevers Het grote Centouri vliegreizen programma is uit! O Met Staatsmijnen in zee, maar DAF laat niets De sluiting van textielfabrieken Na uitspraak parlement en regering <Sg; MOGELIJK Rapport commissie: Busonderneming looft premie uit Dijkstra Prijswinnaars puzzel 1965 "A ROTTERDAMMER pagina S ZATERDAG 18 DECEMBER ,1965 UTRECHT Is indijking van de bijna 200.000 hectare grote Waddenzee mogelijk en gewenst? Deze vraag stond vandaag centraal tijdens de alge mene vergadering van de contact-commissie voor na tuur- en landschapsbescherming, die in Utrecht werd gehouden. Na het afwegen van de voor- en nadelen van zo'n indijking is maar één conclusie mogelijk: vooralsnog lijken de voordelen van inpoldering van de Waddenzee geen rechtvaardiging voor de uitgave van de enorme bedragen die met het project gemoeid zouden zijn. Mr. H. P. Gorter van de Vereniging tot behoud van natuurmonumenten drukte het zo uit -Afsluiting van de Waddenzee zou Nederland bero ven van zijn laatste eilanden, waar de eigen rust en de sfeer de trekpleisters zijn." Kosten Grondgebied Natuur Voorts verkleint iedere gedeel telijke inpoldering niet alleen het in totaal beschikbare areaal, maar zij heeftsteeds betrekking óp de ondiepste delen van de Wadden zee, die juist de grootste voedsel- rijkdom bezitten. Men zal dan ook gauw geneigd zijn toe te geven aan het verlies van „een stukje" dit leidt onherroepelijk tot een af- knabbelproces en voor men het weet is het te laat Hebt u weieens van de heren IVilmans, Engels en Daams ge hoord? We nemen aan van niet. 't ls dat we beroepshalve het Binnenhof frequenteren, anders zouden wij ze ook niet kennen. De heren zijn lid van de Tweede Kamer, maar ze spreken hoog stens twee keer per jaar toeval lig deze week) en dat is veel en veel te weinig om ook maar een beetje bekendheid te verwerven. DEN HAAG Volgens de drie vakcentrales bestaat aan werkge verszijde onvoldoende openheid om de bestaande overlegorganen op bedrijfstakniveau te gebruiken voor een gezamenlijke aanpak van de sociale en economische proble men in de textielindustrie. Dit standpunt heeft het overlegorgaan van het NW, het NKV en het CNV gistermiddag per communi qué bekend gemaakt na afloop van een spoedvergadering naar aanleiding van de recente slui tingen van bedrijven in deze industrie. AHOY' ROTTERDAM Vraag het aan bij: Centouri vliegreizen n.v. HEERLEN De geweldige uit breiding, die het DAF-concern j 11 gaat ondergaan, wordt misschien los over moaei het beste geïllustreerd met enkele cijfers. In 1972 hoopt Van Doorne's Automobielfarbiek N.V. de eni ge nationale industrie van perso nenwagens, die wij in Nederland hebben 100.000 personenauto's per jaar te produceren (thans 32.000) en een omzet van meer dan één miljard gulden te berei ken (thans 360 miljoen) de gehe le personenwagenproduktie, op het huidige type Daffodil na, zal in Born-Nieuwstadt worden gecon- treerd, waar een nieuw industrie terrein van 100 hectaren is verkre gen. Het gaat om drie nieuwe mo dellen, naar alle waarschijnlijk heid een 950 cc, een 1300 cc en een 1500 cc, doch hierover wenst de fabriek zich op dit moment nog niet uit te laten. EEG BESTUURSVORM Verantwoordelijk ONBRUIKBAAR K.E.S*-zegels sparen is veilig sparen Goede sfeer Het zgn. „zeven-voorzitters-overleg" (dat al vaker loonpolitieke crises heeft DICTATUUR OVERTROKKEN c.»: ,:oio SS. t ^isï» 1 Occï. sols®. ®ia239 1 hai £venals in het Deltagebied zal mea door de aanleg van secundaire dammen het langgerekte bekken van de Waddenzee in een aantal gescheiden vloedkommen moeten verdelen alvorens de primaire dammen in de negen zeegaten kun nen worden gebouwd. WADDENZEE primair* dijk lecundair» dijk DElYAöEStED GRONINGEN Niet alleen de eventuele Indijking van de Wadden zee is in discussie, ook de landaan winning in het gebied van de Bol- iard vormt een probleem, dat een commissie, ingesteld door het mi nisterie van verkeer en waterstaat ,ln het jaar 1947; diepgaand heeft bestudeerd. Na zestien jaar studie was het rapport klaar (in 1963) maar eerst nu is het aan de openbaarheid prijsgegeven. Dit Dollard-rapport bevat twee plannen. Een oplossing van de afwateringsproblemen in oostelijk Groningen en aansluitend deel van Drenthe. Plan 1 behelst het maken van een nieuwe Dollardpolder van 1000 hectare met een randkanaal naar de landpunt van Reide, en vrije lozing aldaar door middel van een te bouwen sluizencomplex van het gehele op de Dollard afwa terende gebied. In de nieuwe polder wordt circa 800 hectare nieuwe nuttige cultuur grond gewonnen, de dijk van de nieuwe polder zal op Deltahoogte worden gemaakt zodat verhoging van J4 ',2 km bestaande zeedijk overbodig wordt. De Westerwold- se Aa tussen nieuwe Statenzijl en de Bult alsmede het Verenigd ka naal worden verruimd. De kosten hiervan zijn destijds geraamd op 67.500.000, Bij plan twee wordt de afwate ring van oostelijk Groningen ver beterd door het stichten van een boezemgemaal te Nieuwe Staten- zi]l. de Westerwolse Aa tussen Nieuwe Statenzijl en Tutjeshut wordt door het Verenigd Kanaal veruimd doch gedeeltelijk in gerin gere mate dan bij plan een. De kosten hiervan zijn geraamd op ƒ47.850.000. In een uitvoerig betoog belicht te mr. Gorter alle aspecten die aan dit vraagstuk, dat zijn weer ga in waterbouwkundig Neder land niet kent, verbonden zijn. Allereerst gaf hij enkele cijfers om een indruk te krijgen van de omvang van het Waddenproject. Er zullen 150 kilometer secun daire en 100 kilometer primaire dammen moeten worden aange legd (ter vergelijking: in het Del taplan „slechts" 13 resp. 22 kilo meter) Zou men voorts een tempo van uitvoering en investering aanhouden dat overeenkomt met de huidige Delta werken, dan zou dit Waddenplan vijf tig jaar in beslag nemen en tussen de 5 en 8 miljard gulden kosten (twee tot driemaal zoveel als het Deltaplan) Hierin zijn niet begrepen de noodzake lijke aanpassingswerken, zoals voorzie ningen voor de afwatering van het „oude land" en maatregelen ter voor koming van de te verwachten sterkere duinafslag op de eilanden. Evenmin is rekening gehouden met de inrichtings kosten van de droogvallende gron- den. De indijking van de Waddenzee is technisch mogelijk, zo stelde mr. Gor ter vast. De verkorting van de zeewe- PURMEREND De Naco-busonderne- ming heeft een premie van ƒ25 uitge loofd op het aanbrengen van een vandaal die vernielingen in de bussen aanricht. rende dijken is aanzienlijk geringer dan in het Deltagebied: van 240 tot 140 kilometer' tegen in het zuidwesten van ons land van 700 tot enkele tiental len kilometers. Wat de kosten betreft vergt de verzwa ring van de bestaande dijken slechts zes procent - 300 tot 400 miljoen gulden van de kosten van de totale indijking. Bij het Deltaplan was nauwelijks van enig verschil sprake. Aangezien de dijk verzwaring langs de Fries-Groningss kust en op de eilanden thans in volle gang is, is, aldus Rijkswaterstaat, afslui ting van de Waddenzee uit veiligheidso verwegingen niet noodzakelijk. Afronding van de landaanwinningswer- ken langs de Fries-Groningse kust levert een één tot twee kilometer brede strook van 10.000 a 15.000 hectare goede land bouwgrond op. Ook hiervoor is een tota le bedijking niet nodig en zelfs onverant woord kostbaar, meeat mr. Gorter. En dan de recreatieve kant van de Indijking van de Waddenzee. Behalve moeilijkheden ia verband met het zoute milieu heeft een en ander vergaande fi nanciële gevolgen. De inrichting van nieuwe recreatiegebieden kost tien tot twintig mille per hectare nog afgezien van de exploitatievoorzieningen. Aange nomen mag worden, aldus mr. Gorter, dat het weinige geld dat voor dit doel beschikbaar is. zal worden besteed waar de nood het hoogst is: in de Randstad Holland. Daar is één miljard gulden no dig voor negen grote boscompiexen. In ieder geval zou inpoldering van de Waddenzee een vreedzame vergro ting van ons grondgebied kunnen bete kenen. Alles wijst er echter op, dat de expansie van industrie en bevolking zich in hoofdzaak in het westen en zuiden van ons land zal blijven voltrek ken, aansluitend op soortgelijke ontwikkelingen over onze grenzen. Ook hier geldt: bij indijking van de Waddenzee zou ten koste van giganti sche bedragen een overvloed aan ruim te beschikbaar komen op een plaats waar daaraan juist weinig behoefte be staat Het zal duidelijk zijn, zo zei de heer Gorter, dat de natuurbescherming aan de debetzijde van de balans komt ie staan. Het verlies van de Waddenzee zou dub bel lellen omdat het internationaal zulke verstrekkende gevolgen heeft. Behalve de Waddenzee zouden ook de meest be langwekkende natuurgebieden op de eilanden denatureren of geheel verloren gaan. Alvorens enige beslissing ook over gedeeltelijke projecten te nemen, zal men volgens de heer Gorter wmst en verlies in internationaal verband moeten bezien en zorgvuldig moeten afwegen. Men zal moeten beslissen of men vijf tot zes miljard gulden aan dit enorme pro ject wil besteden, terwijl de verstedelij king voor ons land toch al grote over heidsuitgaven zal vergen, zoals veie mil joenen guldens voor wegen, twee miljard voor de openluchtrecreatie, een miljard voor iandschapsreconstructie en natuur behoud en een miljard voor de bestrij ding van de verontreiniging van onze oppervlaktewateren. Dr. J. Venvey, oud-directeur van het Nederlands instituut voor onderzoek der zee te Den Helder, ging in op de Wadden zee als een van de rijkste natuurgebïe-j den van ons land. Ook de Waddeneilan den zijn een belangrijk bezit: het geheel i vormt een areaal met meer ruimte en rust dan een mensenhand kan maken. Inpoldering terwille van de recreatie leidt dan ook onherroepelijk tot kwalita tieve verarming. „Laten wij oppassen j niet Vermeers „Gezicht op Delft" weg te doen om er een dure, onberispelijke kleu renfoto voor in de plaats te hangen" Afsluiting van de Waddenzee betekent] bovendien dat Nederland geen eilanden meer zal hebben. Dit verlies zal nooit i meer ongedaan kunnen worden gemaakt. Of zal eens de tijd komen dat men be sluit ten behoeve van de recreatie een eliandenreeks op te spulten in de Noord-j zee? lijk enthousiast over. Het dichter bij elkaar brengen van kiezers en geko zenen is natuurlijk heel mooi en heel noodzakelijk, maar of een eigen par lementaire omroep daartoe hét mid del is wagen we te betwijfelen. Elke dag Kamer op het scherm, n' impor ts of er wetenswaardige dan wel onbelangrijke dingen worden gezegd, kan averechts, want afstompend wer ken. De mensen willen verzadigd, niet overvoerd worden. Ze verlangen terecht dat voor hen geselecteerd wordt. Dat doen de dagbladen, de omroepen en de NTS, die in hun Ze betalen hun lid-zijn van een berichtgeving aan de werkelijk belang grote fractie (KVP, Pv.d.A.) met een anonimiteit waarvan hun collega's uit kleinere tot zeer kleine fracties verschoond blij ven. (Van onze sociaal-economische redactie) Het overlegorgaan doet een drin gend beroep op de werkgeversorganisa- mei Sjoukje A NOG SLECHTS ENKELE DAGEN.* De prijswinnaars van de puzzel uit ons zondagsblad van 11 december zijn: J. F, Keulen, Statensingel 116 c te Kotter- ƒ5.-; mevrouw W. v.d. Berg, Veer- siraat li rood te Maassluis ƒ2,50 en T. booriandt, Voorstraat 52 te Groot Am- «s ƒ250. Kruisstraat 15, Haarlem Kantoren te Amsterdam: Vijzelstraat 87 - Spulstraat 257A i Apeldoorn: Stationsstraat M3 Rotterdam: Grootbandelsgebcuw Hal A I Agenten over geheel Nederland I AUmed» alle Cebuto kantoren. De dit jaar afgetreden president van de raad van bestuur van DAF, dr. Huub van Doorne, maakte gisteravond met zichtbare trots de grootse plannen van zijn concern bekend. Als (enige) commissaris van het familiebedrijf heeft hij een werkzaam aandeel gehad in de nieuwe binding met Limburg. Nog maar nauwelijks „in ruste" werd hij opgebeld door de president-direc teur van de Staatsmijnen, drs. A. C. J. Rottier met het verzoek „eens te ko men praten". Uit deze eerste bijeen komst is ten slotte het DAF-project geboren, dat zo goed past in de her- structuering van de industrie van Zuid-Limburg, waarover de regering aan de Kamer een nota heeft doen toekomen (zie krant van vandaag, of de laatste edities van die van giste ren). Dr. Huub van Doorne verheelde niet dat de deelneming van de Staatsmij nen in de voor Limburg op te richten dochteronderneming een hele ingreep voor het bedrijf betekent. .We blijven echter baas in eigen huis", voegde hij er aan toe. „omdat het slechts om een kwart van het benodigde kapitaal gaat" (het bedrijf in Born-Njeuwstadt de populaire klasse. In 1968 zullen dit 1500 personen zijn met een geschatte produktie van 30.000 auto's, waarvan dan nog verschillende delen uit Eindhoven zullen worden aangevoerd. jn i960 zuller er 3500 man werken die „nn «uHnor» miiHcn ongeveer 60.000 zullen produceren. In gaat ongeveer „00 miljoen gulden Kos- -r - slotfase dus van ten). Bekijkt men de cijfers, waarop iy het 3aar van - Qus - de inbreng is gebaseerd, dan zouden de DAF-aandelen bij een notering op de beurs dit gebeurt overigens niet, het automobielbedrijf blijft een beslo ten nv liefst boven een koers van 600 komen te liggen. Door het samenvallen van de behoef ten van Zuid-Limburg aan nieuwe werkgelenheid, en de behoeften van DAF aan uitbreiding van de personen- wagen-produktie, zijn de plannen ontstaan om een nieuwe automobielfa briek te vestigen. De mijnstreek is er hiermee niet. Als de fabriek op volle capaciteit draait (1972) zal er werk voor ongeveer 6000 mensen kunnen zijn. Vele duizenden mijnwerkers meer zullen moeten worden omge schoold en ondergebracht, wat bete kent dat er nog andere industrievesti gingen zullen moeten komen, „Ons streven zal erop gericht zijn", aldus dr. Van Doorne, „de personenwa genproduktie zodanig uit te breiden dat wij in ca. 90 procent van de totale automobielmarki van de EEG zullen kunnen werken." Met uitsluitend het type Daffodil zou DAF niet met de internationale concurrentie kunnen meekomen. Er was dringend behoefte aan uitbreiding van het personenwa genprogramma, ook al, omdat de dea lers in het buitenland zich dan uitslui tend op het merk DAF zouden kunnen concentreren. Naar we vernamen gaat het in de middenklasse om totaal nieu we auto's, die vrijwel niets met de Daffodil gemeen zullen hebben, of het vol-automatische wagens op basis van de Variomatic worden, is nog een groot geheim. In ieder geval is de ontwikkeling van de Variomatic reeds zover gevorderd dat ook zwaardere auto's ermee kunnen worden uitge rust. Zoals gepland, wordt er eind 1967 in Limburg gestart met ongeveer 500 per sonen, die in dat jaar nog 4000 wagens zullen maken van het grotere type in DAF Born-Nieuwstadt zal het aantal personeelsleden tot 6000 man zijn opge lopen, en de jaarproduktie de 100.000 wagens overschrijden. Duidelijk is dat de DAF voor een groot deel op de EEG-markt moet gaan werken. In 1964, toen er in Ne derland ongeveer 225.000 auto's aan het wagenpark werden toegevoegd, be droeg het binnenlandse aandeel van de Daffodil bijna 14.000. Ook DAF-Eindhoven zal in de toekomst grote uitbreidingen ondergaan. Het be drijf, waar thans 6000 man werkzaam zijn, produceerde dit jaar 5500 bedrijfs wagens, 32.000 personenwagens en dui zenden speciale voertuigen, trailers en militair materieel. Er worden op het ogenblik investe ringen tot een bedrag van 75 min. gulden gedaan, terwijl het personeels bestand met 500 dient te worden uitge breid. Wat de nieuwe bestuursvorm van DAF betreft, zal een raad van commis sarissen worden ingesteld, die uit ten hoogste 4 leden zal bestaan. Voorlopig zullen hiervan slechts drie plaatsen be zet worden. Dr. Hunb van Doorne wordt er lid van, maar ook de presi dent van de Staatsmijnen, drs. Rot eer. De minister van economische zaken, drs. J. M. den Uyl, die de inhoud van de hersndustrialisatie-nota persoonlijk bekendmaakte in de overvolle Stads schouwburg van Heerlen, liet er in een vragenuurtje met journalisten geen twijfel over bestaan dat de voor gestelde stimuleringsmaatregelen van de regering zowe! voor binnen- als voor buitenlandse ondernemingen be doeld zijn. Of de Staatsmijnen het plan hebben aan nog meer financierin gen ten behoeve van Zuid-Limburg deel te nemen, liet hij in het mid den. „Van geval tot geval zal dit bekeken ties in alle bedrijfstakken, in het bij' zonder daar waar zich belangrijke structuurveranderingen voordoen, met de vakbeweging samenwerkingsorga nen in te stellen en deze ook te gebrui ken. Daarbij zal moeten worden nage gaan «p welke wijze nadelige gevol gen voor de werknemers in materieel opzicht blijvend kunnen worden voor komen. Volgens de drie vakcentrales is door de ontwikkeling in de textielindustrie de noodzaak van coördinatie van het beleid binnen de bedrijfstak opnieuw gebleken. Immers, naast - elkaar ziet men massale ontslagen en het aantrek ken van buitenlandse werknemers, het sluiten van bedrijven en nieuwe vesti gingen in het buitenland. Naast het bedrijfstakoverleg is echter ook over leg op ondernemingsniveau noodzake lijk, aldus het overlegorgaan. „Opnieuw is in één geval gebleken dat de bereidheid van de werkgevers om op het niveau van de onderneming tot tijdig overleg met de vakbeweging en de ondernemingsraad over reorganisa tie te komen volstrekt onvoldoende is.'' De vakcentrales menen dan ook dat de in het rapport van de commis sie-Verdam gedane voorstellen hierom trent spoedig in concrete maatregelen moeten resulteren. Het overlegorgaan heeft verder uitgesproken dat bij reorganisatie voor overtollige werknemers een finan ciële tegemoetkoming volstrekt onvol doende is, omdat het betrokken con cern in principe verantwoordelijk blijft voor de werkgelegenheid en de handhaving van de levensstandaard van. de betrokken werknemers. Voor hen dient daarom in eerste instantie binnen het concern een oplossing te worden gevonden door verplaatsing en her- of omscholing (binnen of buiten het concern), gepaard met een inko mensgarantie. De vakcentrales staan in principe positief tegen concentraties en rationa lisaties in het bedrijfsleven, mits de vertegenwoordigers der werknemers ten nauwste bij de te nemen maatrege- Er zijn meer van die parlementa riërs die vrijwel nooit op de voor grond treden. Men kan ze vergelij ken met de „heipers" in de Tour de France: ze sjokken trouw mee in het peloton, mogen de sprint aantrekken voor de groten, moeten af en toe hun fiets afstaan als de meesters een lek ke band krijgen, maar een étap pe-overwinning is hun niet ge gund. Misschien wordt hun lot wat drage lijker als de liberale mevrouw Van Someren haar zin krijgt. Ze heeft deze week gepleit voo-c een eigen par lementaire omroep, die volksverte genwoordigers in staat zou moeten stellen om voor Kamercamera en -mi crofoon kort samen te vatten wat ze die dag in de openbare vergadering van de Kamer hebben gezegd. Twee a drie minuten per spreker, dat is een half uur Kamernieuws per verga derdag. Mevr. Van Someren gelooft dat op deze wijze het parlement dich ter bij het publiek kan worden ge bracht. Wordt haar suggestie overge nomen, dat krijgen ook de „backben chers" in de Kamer het jaarlijkse vleugje beeldbuispubliciteit - dat no dig is om op straat herkend te wor den. Het denkbeeld van mevrouw Van Someren leeft ook in andere politie ke kringen en daarom zal het zeker niet als onbruikbaar van de hand worden gewezen. Wij voor ons zijn er eerlijk gezegd niet zo versehrikke- len worden betrokken, aldus het over legorgaan. DEVENTER Intussen heeft drs. C. A. Monster, directeur voor de aanvullen de werkgelegenheid en vakopleiding van het directoraat-generaal voor de arbeids voorziening een bezoek gebracht aan De venter. Hij heeft gisteren besprekingen gehad met vertegenwoordigers van de provinciale commissie voor de werkgele genheid in OverijsseL Gebleken is, dat in het bijzonder ih de omgeving van Deventer wel een aantal mogelijkheden tot tewerkstelling bestaat. Nagegaan wordt nu, in welke mate de financiering is verzekerd en op welke termijn zo nodig met de uitvoering van werken kan worden begonnen. In het rayon Deventer wordt verder nagegaan of er op korte termijn nog aanvullende werkobjecten kunnen wor den voorbereid. Verder zal nog contact worden opgeno men met- de provinciale commissie voor de werkgelegenheid in Gelderland om zo nodig ook in die provincie passende mogelijkheden van tewerkstelling voor werknemers uit Deventer te reserve ren. Er zijn een duizend h twaalfhonderd aanbiedingen voor werkgelegenheid op het gewestelijk arbeidsbureau in Deven ter binnengekomen. De ambtenaar van het gewestelijk arbeidsbureau zal In de eerste plaats rekening houden met de belangen van de ontslagenen en zal alles in het werk stellen om ieder op de juiste plaats te krijgen. (Van onze soc.-econ. redactie) DEN HAAG Zoals wg gis teren in een deel van onze edi ties nog konden melden hebben de voorzitters van de vier cen trale werkgeversverbonden en van de drie vakcentrales gister middag besloten het standpunt van het parlement en de regering over het minimumloon af te wachten en daarna hun bespre kingen voort te zetten. De kwes tie van het minimumloon (het grote breekpunt in de Stichting worden," aldus de bewindsman. De functionarissen van de Staatsmijnen achtte hij in ieder geval terzake kun dig om ook op andere terreinen dan die van de chemie en de steenkool werkzaam te kunnen zijn. Volgens mi nister Den Uyl beschikte de regering op dit moment" niet over de nodige machtsmiddelen om het sluiten van particuliere mijnen te voorkomen, of er een fasering aan te geven. Zoals bekend, denken de Belgische eige naars van diverse mijnzeteis eraan met de kolenwinning op te houden in verband met de steeds geringer wor dende mogelijkheid winst te maken, 40 procent van de Limburgse kolenpro- duktie is afkomstig uit particuliere mijnen. Gevraagd naar een eventuele „de-na tionalisatie" van de Staatsmijnen, antwoordde de socialistische bewinds man: „In mijn tijd niet" van de Arbeid) komt dinsdag stellig aan de orde bij de behan deling van „sociale zaken" in de Tweede Kamer. De zeven voor zitters kwamen overeen begin ja nuari by elkaar te komen. Na afloop van hun gistermiddag ge voerde overleg werd een perscommu niqué uitgegeven waarin de hoop wordt uitgesproken, dat in de uitspraak van parlement en kabinet „voldoende aanknopingspunten zullen zitten om het overleg over de centrale loonpolitieke elementen te hervat ten. Hieruit mag, zo vernamen wij gis teravond uit betrouwbare bron, wor den geconcludeerd dat het niet uitge sloten is dat het afgeknapte beraad in de Stichting van de Arbeid toch weer op gang zal kunnen worden ge bracht. Niet alleen zal dan wellicht alsnog een akkoord over het minimumloon kunnen worden bereikt, maar zal er ook nog overeenstemming kunnen ko men over de andere centrale loonpoli tieke elementen: verdere arbeidstijd verkorting, koppeling van lonen aan de prijsontwikkeling en gelijke belo ning voor mannen en vrouwen. Veel zal echter afhangen van het resultaat van de Kamerdebatten, die dinsdag beginnen, want de genoemde aanknopingspunten zullen zowel door de werkgeversorganisaties als door de vakbeweging moeten worden „ge zien". rijke parlementaire gebeurtenissen alle aandacht schenken, maar er tege lijk voor zorgen, dat de verzadiging niet in oververzadiging omslaat. Daarom laten ze weieens wat weg, tot grote ontevredenheid van de Ka merleden, die hun betogen dolgraag in extenso in de krant of in de ether willen hebben. De eigen parlementaire omroep zal die wens inwilligen, maar is daar veel mee gewonnen? We dachten van niet. Het denkbeeld Van Some ren steunt op de standaard-opvat ting, dat terwille van de gezondheid der democratie de continuïteit van het parlementaire gebeuren zo ade quaat mogelijk in de publiciteitsme dia tot uiting moet komen. Simpeler gezegd; de mensen moeten dag in dag uit met hun neus op de parle mentaire feiten worden gedrukt, anders loopt het fout met de demo cratie. Meestal wordt daaraan toege voegd, dat gebrek aan belangstelling voor het parlement de dictatuur na derbij brengt. Op zichzelf zijn het volstrekt juis te opvattingen, maar als argument tegen de selectieve stijl van parle mentaire berichtgeving doen ze toch wel wat pretentieus -n verouderd aan. Verouderd, want de democratie staat of valt niet meer uitsluitend' met het optreden van het parlement. De controlerende taak van de volks vertegenwoordiging js voor een zeers belangrijk deel overgenomen - (en- wordt aangevuld) door de tientallen maatschappelijke verbanden die ope reren in de spanningsruimte tussen' overheid en onderdaan. Het is voor* de krantenlezer, kijker en luisteraar minstens zo belangrijk, soms belang rijker, om op de hoogte te zijn van de moeilijkheden in de Stichting van de Arbeid en de adviezen van de SER dan van wat zich in de Kamers, afspeelt. In de tweede plaats gaan vermelde opvattingen, uit van een.- lichjelijk- overtrokken visie op de verhoüding parlement-publiek, een visie die weer samenhangt met de omstreden werkwijze die de Kamers zich eigen hebben gemaakt. Om met het laatste te beginnen: het parlement haalt veel te veel overhoop. Het discussi eert over duizend en een zaken, die niet in de volksvertegenwoordiging thuishoren. De obligate uitpluizerij bij de begrotingsbehandeling is daar van het sterkste voorbeeld. De Ka merdebatten van de laatste weken gingen mank aan een evident onver mogen van de sprekers om de hoofd zaken van de bijzaken te scheiden. Die bijzaken zijn ongetwijfeld erg belangrijk voor de Kamerleden zelf en de direkt betrokkenen onder de achterban, maar niet voor het grote publiek en ook niet voor de publici teitsmedia, die dat publiek vertegen woordigen. Van een parlementair journalist kan men moeilijk verwach ten dat hij dat allemaal in de krant zet. De stelling dat de democratie daar baat bij heeft, is we herhalen" het pretentieus en (als men het ge vaar van oververzadiging in aanmer king neemt) zelfs onjuist. Het parlement beschikt over de mogelijkheden om het overheidsbe leid te controleren en om te buigen, maar dat betekent niet, dat het van die mogelijkheden ook te allen tijde en onder alle omstandigheden ge bruik moet maken. Wie dat meent, heeft (het klinkt misschien wat pe dant) geen goed begrip van de parle mentaire taakstelling. De volksverte genwoordiging moet fungeren als sla perdijk, heeft prof. Zijlstra gezegd. De mensen moeten weten dat als hét fout gaat of dreigt te gaan, er een parlement is dat kan ingrijpen. Ze hoeven niet altijd te weten, dat me- neeer X of mevrouw IJ zo'n knap betoog heeft gehouden over de maat schappelijke opbouworganen of het voedingspercentage van het Gemeen tefonds. Als het om werkelijk belangrijke en actuele zaken gaat, laat de Kamer noga] eens een steek vallen. Dat ge beurde deze week. Behalve C.P.N. en P.S.P. had niemand in de Kamer be hoefte om heet van de naald te dis cussiëren over de Ankersmit-affaire. Men stelde zich op het akelig forma listische standpunt, dat over deze zaak schriftelijke vragen waren ge steld die eerst beantwoord moeten worden. Zo werd de kans gemist om onmiddellijk en publiekelijk ophelde ring te verkrijgen over een kwestie, die toch velen in den lande heeft verontrust. Het parlement faalde, dit maal zelfs als slaperdijk. opgelost en vastgelopen besprekingen in de Stichting van de Arbeid weer op gang heeft gebracht) kon worden- ge voerd dank zij een initiatief van het Chr. Nationaal Vakverbond, dat aa de breuk in de Stichting de partijen opriep nog een „uiterste pogingf* aan te wenden om de knelpunten in de loonpolitiek voor volgend jaar alsnog uit de wereld te helpen. De voorzitter van het Verbond van Nederlandse Werkgevers, de heer H. J. de Koster, deelde na afloop mee dat het overleg in goede sfeer is verlopen. Aan beide kanten is de bereidheid uitgesproken een gëdach- tenwisseling over de toekomst.van het centraal overleg op gang te brengen, al zijn de controverses „nog niet verminderd'V

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1965 | | pagina 1