of ver n i PDPENVERKOOP VOOR NIEUW ORGEL 8 i WÊmmÊm fifspil l! Eomaiitiseh? Waai* en wat? Opruiming 0cit^rdoiid& WÊÊSImiMSiÊ y'"^'v <?n ~y I® 1 ■mm ■E «MH r'.-.. ZATERDAG 22 OKTOBER 1966 pE ROTTERDAMMER WW :èw>M Rotterdam is verleden week ongewild en op een bepaald niet prettige wijze bepaald bij het pro bleem van de zwervers, „haven clochards" zo u wilt. In de afge lopen maanden zijn deze mannen, over wier bestaan weinig bekend is, drie keer in het nieuws ge weest en drie keer was dat on prettig. Ook vrouwen Groep zwervers in wereldstad kwam »i ie mi*.s plots Pendrechters I Slaapplaatsen Trekpleister Geen papieren si Iam F Afgelopen zomer, en wel op 1 september, waren wij er getuige, van dat het s.s, Lely de haven van Zijpe binnenvoer. Niets bij zonders, zult u zeggen. Geduren de het vakantieseizoen kon men dagelijks de „Lely" de haven uit en zien invaren, 's Morgens half twaalf vertrok het schip vanaf de aanlegsteiger,' meestal afgela den met opgeruimde vakantie gangers, om via hét Zijpe koers te zetten naar het historische stadje Zierikzee.: Vele - toeristen bewaren de prettigste herinnerin gen aan een mooie tocht met de Lely over de brede Zeeuwse stromen, 's Middags werd de tocht in omgekeerde richting gemaakt. SPEELBAL Vit rijke historié van de „Lely" (1) OP STROOM Hlbe bl> prgcjtutttjbs. jll' «Ji bes taan lilt fcclitspé lende orgeipljpjes van tiii. Hij koopt ze jifecios zo vt'ks otiti>|)ëii muien) Villi tu.flllw rni ilji Nomadentapijt uit 't grensgebied van Westelijk-Perzië, de streek van prachtige door hun eenvoud zo geliefde tapijten. Bijvoorbeeld 135x190 f875.-. Pagina 3 DE MINISTER C. Le!y voor de aanlegsteiger in Ooltgensplaat. Toen de plaat werd gemaakt was het laag water, vandaar dat de kop van de boot schuil gaat achter het hoge deel van de steiger. AANGETROKKEN door de roman- A lisehe zijde van het zwerversbestaan tan )tia de. )0l. srk. ire. set sk. iét srt sla lit In januari werd in een wrak van kk personenauto op een parkeer plaats rthter het Centraal Station centrum van de Rotterdamse zwervers - het lichaam gevonden van de 32-ja- rige P. Rijnaars uit Gouda. Hij bleek te zijn doodgevroren. In april vond de politie het lichaam van de papieropha ler Bare'd Nieboer onder een balkon asn de Diergaardesingel, stervend. Een eventuele dader werd niet gevon den. Men neemt aan dat Nieboer dron ken óver de balustrade is gevallen. g En tenslotte werd verleden week in de cabine van een vrachtwagen op het parkeerterrein bij. De Doelen het lichaam van de 52-jarige Nicolaas van der Harst gevonden met een dolk door het hoofd. Spoedig meldde de dader zich, de zeventienjarige P. S. Al deze mensen stonden in de rap porten van de Rotterdamse politie aan gegeven als „zonder vaste woon- of verblijfplaat1:". De grootte van de groep is ongeveer bekend bij de poli tie. Het moeten er een honderd zijn. De groep is zeer gemêleerd samen geteld. Er zijn hele Jonge-mannen onder, zo van een jaar o£ zestien, zeT ventien,en. oude van rond de tachtig. Er zijn ook enkele vrouwen bij. Maar haar aantal is zeer gering. De meeste zwervers zijn te vinden bij en rond het Centraal Station. Toen hun aanwezigheid vervelend begon te wor den en de al te „dorstigen" het pu bliek bedreigden en geld vroegen heelt de politie doeltreffend opgetre den. Het is er nu weer rustig. Trou wens de echte zwervers zouden het niet anders willen. Ze zijn bijzonder gesloten. Ze la ten niets los over elkaar als ze al iets van elkaar zouden weten. Ze willen geen ruzie, ze willen alleen maar' met rust gelaten worden. Toch blijkt uit gesprekken, die bijzonder moeizaam verlopen, dat wat de zeventienjari ge P, S. suggereerde zijn slachtof fer niet „van de verkeerde kant" was. ZO KAN men de zwervers aantref fen op de stoep van CS als het zonnig weer is: wachtend op werk De roes moet de narigheid vergeten en de alcohol het lichaam verwarmen. Soms is er ook geen werk. Dan drente len ze wat rond, scharrelen hier en daar wat op en zijn vaak al dronken ver voor de middag. worden ook allerlei andere mensen, zo als avontuurlijke buitenlanders, provo's, nozems die het zo flink vinden staan om de nacht onder de blote hemel door te brengen. Zij zien echter alleen dat romantische. Er biijft echlcr niets van hangen in de praktijk. Een zwervend leven is hard, keihard. Meestal komen de ge legenheids zwervers wel weer terug als liet koud begint te worden en vochtig. Dan is elk onderdak te verkiezen boven een bank in een park. Gelukkig ziet de politie er nauwlettend op toe dat er geen vreemdelingen onder de zwervers zjjn. Deze worden, als zjj geen midde len vani bestaan 'hebben, prompt <yver de grens gezet. Aan dat soort, bulten- landers heeft men hier geen behoefte. Over het algemeen hééft de politie geen last van de Rotterdamse zwervers. Bij overtredingen zoals bedelarij of landloperij treden ze zelfs „sportief" op. Hoe sportief ook, de Rotterdamse politie blijft er scherp op letten dat de bevolking geen overlast beeft van de zwervers. MOU, de opgaaf van 8 oktober was voor velen toch niet te moeilijk. Dat waren dan wel inzenders, dio voor het merendeel in de huurt woonden van de Hoeksteeiikcrk, het nieuwe bedehuis der hervormde wjjkgemeente Stadionwijk. Wal u zag was namelijk de luidklok van die kerk, hangend in een nis. De prijs gaat naar mevrouw T. v. Vliet-Bilderheek, Koninginne weg 231, Rotterdam-26. TT 1VEET dat we een zwak voor beeldhouwwerk hebben. Daarom nu maar weer eens iets op dit gebied. Het is vry oud. Waar... en wat? In zenden PER BRIEFKAART onder dit motto, vóór donderdag 3, uitslag zater dag 5 november, aan RIJNJIOND- REVTJE, De Rotterdammer, Post bus 918, Rotterdam. Ze kenden hem wel en de jongen ook. Oude auto's zijn de geliefkoosde slaapplaatsen van de Rotterdamse zwervers. Ze waren er in voldoende mate te.vinden. De laatste tijd echter worden er steeds meer. opgeruimd. Toch blijven er in Rotterdam wel vol doende slaapplaatsen over, zoals bal kons, portieken, trappen en, als het zomer is, banken in de openlucht. O Een enkele gelukkige heeft een slaapplaatsje op een verlaten woon boot. Ook zijn er die proberen regel matig bij het Leger des Heils in de Lichtboei te slapen. De politie heeft echter de bepaling gemaakt dat ze er maar drie nachten achtereen mogen doorbrengen, gratis uiteraard, en dat ze er dan veertien dagen niet mogen komen. Overigens gaat liet maar om 1G van de SI bedden. De overige zijn voor daklozen, die vast werk hebben. Deze mensen betalen ook voor hun logies. Het ligt niet aan het Leger des Heils, dat zou de daklozen best willen helpen, maar én de bepalingen én de hoge kosten vormen een belemmering. Vele zwervers komen graag naar de „Lichtboei" aan de Schiedamsesingel. Het Centraal Station blijft een trekpleister. Ook omdat daar 's mor gens de mannen komen met de kleine busjes die voor heel vuil en niet onge vaarlijk werk goed willen betalen. Een hele schare van oude en jonge zwervers dringt zich rond de ronse laars. Voor al te vuil werk schrikken de zwervers ook terug. De meesten hebben slechts de kleren die zij dra gen en daarop moeten ze zuinig zijn. II Enkele „gegoede" zwervers maken verschil tussen werk- en andere kle ding. De „goede" kleren gaan in een bundeltje mee of ze spenderen er wat geld aan en huren een bagagekluis in het station, 's. Avonds, als de busjes de werkende zwervers hebben terugge bracht,-wordt de bagage opgehaald en verdwijnt men naar de verblijf plaatsen. Meestal is echter de eerste gang naar een van de kleine winkeltjes of kroegen die er voldoende zijn te vin den om het op één dag verdiende geld direkt om te zetten in bier of jenever. DE ZWERVERS willen rust, zijn gesloten, maar de meesten ken nen elkaar wel Contact met andere mensen is er niet. Men schuwt-de zwervers en dat juist maakt het de goedwillende zwer vers zo moeilijk dit leven achter zich 4e laten. Eerste vereiste is' daarbij vast werk en eèn kamer. Vooral dat laatste, is een groot probleem.. En mocht het dan een tijdje goed gaan, bij tegenslag vervallen zé te shei weer iii hun oude staat. Grote misdaden plegeri deze mensen niet. Het gaat slechts meestal om het wegnemen van -een paar fles sen melk" of om 'ander voedsél. De politie controleert de bekendeslaap plaatsen regelmatig. Onderzoek in de ze groep is echter moeilijk. De meesten hebben geen papieren. Fotografen en journalisten wor den helemaal gemeden. Bij; de zwer vers -zijn mensen van „goede -af komst" „Ze. hebben gezinnen die in.' dé steek zijn gelaten of ze hebben zich onmogelijk^gemaakt zn de- familie die" ze nu links laten liggen. Allemaal pro blemen die de terugkeer in de geór dende maatschappij steeds moeilijker maken. -;..r - Rotterdam is een wereldstad. Het verschijnsel zwerver hoort kennelijk daarbij, maar het geeft tevens een schrijnend beeld van wat in een maatschappij kan gebeuren. De een zaamheid is groot en het onderduiken in de anonimiteit is gemakkelijk. '2 O Op de dag lag de „Lely" werkloos voor de ponton. Nu geen gedrang van passagiers, die haast hadden aan boord te komen, om toch maar vooral een mooi plaatsje in een der kajuiten te veroveren; hoewel het onze onder vinding is, dat men in de ruime kajui ten van iedere plaats af eèn ruim en vrij uitzicht naar buiten heeft Op het moment, dat wij op het aanlegsteiger (ponton) te Zijpe ston den, moest het schip verhaald worden. Nu het toeristenseizoen ten. einde was, was er igeen emplooi meer voor de oude veerboot. Dus zat er niets anders op dan hem gedurende de wintermaan den in een verlaten hoekje van de haven te Zijpe aan de ketting te leg gen. Voor het laatst van dit seizoen beklom de kapitein de stuurhut, waar hij de telegraaf op „Langzaam voor- uitzette. Óp het dek van de boot een bootsman, die trachtte de kabel, waar mee het vaartuig op de bolster van de ponton was verbonden, los te wippen. Het lukte 'niet! Ook een tweede po ging daartoe mislukte. Ondertussen werd de ruimte tussen de boot en de ponton groter. De bootsman (in: betere tijden machinist op een der vele RTM-vèerboten) vroeg ons de kabel van de bolster te wülen losmaken, aan welk verzoek wij natuurlijk volde den.'Daarna werd dan de boot ver haald. Het s.s.. Minister C. Lely is één der oudste, zo niet de oudste, nog in bedrijf zijnde stoomboten in ons land. Dit schip werd namelijk aan hèt eind van de vorige .eeuw gebouwd op de werf van de firma Smit te Kinderdijk. In het jaar 1900 werd de Lely. ingezet op de RTM-veerdienst Numansdorpha- ven-Zijpe, als verlengstuk van de op 30 april 1898 geopende (eerste) stoom- tramdienst Rotterdam Numansdorp ha ven. De proefvaart, die daaraan was voorafgegaan, werd meegemaakt door talrijke autoriteiten, onder wie een paar ministers. Tijdens haar 66-jarig bestaan heeft de oude veerboot zo het een en ander meegemaakt. De Zuidhollandse en Zeeuwse stromen staan vanouds bekend als moeilijk te bevaren rivie ren. Stormen en orkanen hebben me nigmaal geprobeerd de veerboot uit haar positie te brengen of ten onder te doen gaan. Doch dank zij het vak manschap van de kapiteins, die in de loop der jaren het bevel over de veer boot voerden, kregen orkanen en stor men geen vat op de Lely. Uitgezonderd dan die éne keer, tij dens een vliegende storm op 30 sep tember 1911. Op die dag had kapitein J. C. Roth, die vanaf 1908 tot 1936 het commando ovér de „Lely" voerde, zijn periodieke vrije dag. Ondanks de zwa re storm en de hoge zee, besloot de stuurman, die de kapitein „verving, de overtocht vanaf Numansdorphaven haar Zijpè té aanvaarden. Enige passa giers- hadden zich ingescheept, want, overlegden zij, als de „stuur" van me ning is, dat ce zeven kwartier duren de „overtocht gemaakt kan worden, waarom zouden wij dan aan de wal blijven? Alles verliep tijdens dé tocht naar wens. Nou ja, hét schip voer wel meer onder dan boven water, doch dat deerde noch bemanning, noch pas sagiers. Nog slechts enkele honderden me ters varen en de. „Lely" zou de kop binnen de veilige haven van Zijpe ste ken. „Stuur" Van der Est had reeds door de spreekbuis vanaf de stuurhut zijn stem in de' machinekamer laten klinken: „Licht voorop!" Het zoeklicht op de kop van het schip floepte aan. De contouren van de wal werden zichtbaar in het felle licht. Toen ge beurde het... Wind en stroom kregen vat op het hoog op de golven dansen- EN ZEER oude opname van hét RTM-statlon.netje in St. Philips- land, waar juist een trein is aan gekomen. U7ERBIJ liet eerste van drie ver halen, waarin de „stokoude" stoom boot Minister Lely van de RTM de hoofdrol speelt. Dit schip vaart nog steeds, hel beeft een rjjkc geschiedenis, waaruit onze RTM-niedewerkcr veel wist te pulten. rak en Krammer gooiden echter- roet in hét (veerbooQeter.. Dié stromingen waren er de schuld van, dat er steeds meer zand werd aangevoerd, op de hoogte waar de „Lely" de vaargeul verliet om koers te zetten naar de aanlegsteiger te Ooltgensplaat. Op den duur nam de verzanding voor de stei ger dergelijke afmetingen aan, dat het voor de veerboot een hachelijke onder neming werd om zonder gevaar voor omhoogvaren voor de steiger te ko men. Uiteindelijk werd, het vaarwater zo ondiep, dat het niet meer mogelijk -was Ooltgensplaat „aan te dóen"..; Er werd naar een andere mogelijk heid omgezien om eventuele' 'passa giers van en naar Ooltgensplaat toch met de veerboot te blijven vervoeren. 1. i <!- T."' TVTOG altjjd zijn er bunkers uit de Tweede "Wereldoorlog af te breken. Zal ooit al dit soort beton uit de bo dem verdwijnen? In ieder geval worden nu do monsters achter de Quarantaine- haven bjj de Heysehaven gesloopt. Helaas kan de. inrichting zelf niet wor den gemist.... de vaartuig. Met alle macht die in. hem was en rekening houdend met stroom en'wind probeerde de stuur man het schip in de goede koers te houden. Al zijn vakmanschap mocht echter niet baten. Steeds dichter na-_ derde het schip de ingang van de ha-- ven, gekluisterd in de boeien van de sterke stroom en hevige windstoten. Als een speelbal van wind en golven werd zijn schip op de rijkssteiger bui ten de haven geworpen. Hoog zat zijn schip geboeid op het obstakel. Geluk kig konden passagiers en bemanning het schip veilig verlaten. Tweemaal per dag maakte de Le ly de lange vaartocht Numansdorpha ven Zijpe v.v.; alleen in de zomer maanden werd driemaal per dag geva ren. Aanvankelijk was Ooltgensplaat in.de vaarroute opgenomen. Ten gerie ve van haar passagiers had de RTM, toen zij haar tramdiensten op Goeree Overflakkee op 30 april 1909 opende, de lijn Middelharnis Ooltgensplaat tot aan het aanlegsteiger van de veerboot doorgetrokken. Dat betekende dat de passagiers, die van de veerboot kwamen en het eiland in moesten, een directe aanslui ting op de stoomtram hadden. De gril lige stromingen in het Hellegat, Volke- Die mogelijkheid deed zich voor, 'toen veerschipper Van Nimwegen te Óolt-- gensplaat, die met een klein motor-' bootje tegen een tarief van 2.50 per persoon passagiers overzette van Oolt gensplaat naar Dintelsas, zich na over leg met de RTM-directie. bereid ver klaarde met zijn motorbootje tegen een tarief van 0,25 per persoon passa giers van en haar de veerboot te bren gen., De kapitein van de veerboot gaf, indien er passagiers voor Oolt gensplaat aan boord waren, een stoot op de stoomfluit Op dit sein voer dé heer Van Nimwegen de haven van Ooltgensplaat uit om de passagiers af te halen. De „Lely" bleef op stroom liggen, 'onderwijl werd het losse stuk in de reling eruit gehaald, om op' die plaats een trapje aan te brengen, waarlangs de passagiers in het kleine motorbootje konden overstappen, wan neer dit langszij gekomen zou zijn. Vooral met stormachtig weer, wan neer er hoge zeeën liepen, eiste het veel stuurmanskunst van beide kan ten om de passagiers veilig in het hevig op de golven dansende motor bootje van Van Nimwegen te doen belanden. Doch dank zij het zee manschap van kapitein J. C. Roth van de Lely en de heer Van Nimwegen zijn er bij deze escapades nimmer on gelukken gebeurd. T"\E hervormde Open Hof-kerk in RotterdamPendrecht heeft een kerkorgel waarover men niet ai te enthousiast is. Het is geen echt pijpor gel. Dat zou hervormd PènÖrècht wei graag willen hebben eri daarom is nieuw leven geblazen in het oude nog steeds bestaande orgelfonds. Allerlei acties zijn op touw gezet om dat fonds te spekken, want een echt pijporgel is kostbaar. Éen van de acties komt van een lid van de orgejeommissie, de heer C. van Oortrnerssen van de Oldegaarde. Hij kwam op het Idee om de eige naars van elektrorilfche hfgejs 'eèn edit orgelfront'tè tóten jtpjién,ijjt'èr-r' aard tèri Bafe yah.Hiit orgelfonds. Het is niét zo vreemd Üat de heer Van pen, worden de orgelfrontjes samen- dat er een gulden in past. Deze pijpen gesteld. In de kerk hangen er twee die zijn eigenlijk niet te koop, maar wor- als spaarpotten dienst doen. den bij kerkleden uitgezet die ze ais De eenvoudigste uitvoering is een spaarpot voor de orgeiactie gebruiken, fraaie pijp die zo'n doorsnede heeft Èr gaat ongeveer 150 in. is met zo vreemd dat de heer van Oortnierssèn hiermee kwam.' Zijn ge- |i js'zeer muzikaal. Zijn yijfjieriiari- rhijn'js zH!s'bfiJanist''yarlldé Opèfi oir 11 iii Oortrnerssen is verte- n 'weet dus wel Iets die bij eet jpimiit iiM wil. Bij iemani lipuicn onder Ui en 'b! ht|elai! él inders bestelt hij cje ij tiii satripH niet; iteij- tjëh tjjë wji]eri mbetiël- Een van de mooiste froatjes bestaat uit drie pijpen strak naast el kaar, bijzonder sierlijk. Dit frontje dat een sierraad voor bijvoorbeeld een schoorsteen is, kost slechts 37,50. Uiteraard zijn een aantal van deze frontjes op den duur samen te stel len tot een grote. Deze zijn echter wel kostbaar. De gemeenteleden van de Open Hofkerk kunnen bij de heer Oortrners sen materiaal bestellen om de orgel frontjes te monteren. Bovendien kun- heri zij hem om een „spaarpot" vra gen. Deze frontjes zijn bijzonder geschikt om cadeau te worden gedaan met Sint Nicolaas of met Kerst. Het adres vari 'dé heer Van Oort- ihersseh is oidegaarde 514, tel. 173971 en van de heer K. K. E. Pohi, St. Maartensdiikstraat 45, tel. 173200. pit tweetal wil graag alles vertellen óver de orgellr.ontjesactie en eventu eel graag uw bestelling opnemen. T )'AN LltjKS naar rechts: spaar- V potten die bedoeld zijn voor het orgelfonds, orgeUrontjes die 30 kosten, een frofitjè van drie grotere i>Upen (dezelfde als die de heer Oortrnerssen in zijn hand houdt) dat ƒ37,50 kost en tenslotte het grote front, waarvoor ƒ225 moet worden betaald, maar dat ook is aan te schaffen in gedeelten. ROTTERDAM, LIJNBAAN 55 AMSTE413AM CBNJïAAO UNEÜDflOl AKfBSB

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1966 | | pagina 1