o waó frïening Ton Koot sï/ii gewoon HISTORIË Initiatief tot verplaatsing verwacht LEERLINGEN VAN ACADEMIE MAKEN BOEIEND PROJEKT IN BOUWCENTRUM Geen familie ZEEVISCHMARKT A AN 'het eind van de zeventien jaar durende strijd met als inzet A het behoud van het landgoed de Oliphant is slechts één conclu sie mogelijk. Het uit 1592 daterende kasteel, gelegen in, het inmid dels verdwenen buurtschap Nieuwesluis pal benoorden Heenvliet, zal moeten verdwijnen." Tot deze sombere voorspelling komt de heer Ton Koot (63) secretaris van de Bond Heemschut en al vieren twintig jaar vechter voor het behoud van historische gebouwen en situaties. Bittere noodzaak Unieke kans Recreatieplan Als eert oase DE gQTTËP'D'AMMPg PAGIMA 3 ZATERDAG 21 FEBRUARI 1970 TVE GESCHIEDENIS van de Oliphant gaai terug tot 1592. Het kasteel werd gebouwd door Cornells .Koolwijk, rentmeester van de Hervormde Kerk, die in Delft' in de vergulde Oliphant woonde. Bij de bóiiw van het kasteeltje stootte men op fundamenten' van een nog ouder gebouw. Het 16e eeuwse gebouw is diverse malen niet de ondergang bedreigd. In 1920 dreigde bet te worden afgebroken. Dit kon op bet laatste moment'voorko men worden em het landhuis werd ge* restaureert!. De tweede aanval op bet kasteel werd gedaan in de oorlog toen de Duitsers'ter verkrijging van een ruim schootsveld Let in de weg staand ge bouw dreigden op te blazen. Nu is het einde van de Oliphant ver moedelijk echt in zicht. Of niet? BliliÉi TAE enthousiaste ploeg van de aca- demie is in de ruimte van het Bouwcentrum begonnen met zjjn. „RUIMTE"-expositie. Wie schetst echter onze verbazing toen-wij nauwelijks vijf maanden la ter om precies te zijn op 29 december 1965 van Gedeputeerde Staten te ho ren kregen dat de Oliphant maar ■moest verdwijnen omdat het gebouw niet'meer tot zijn recht kwam in de omgeving waar het stond". /"AP zeker moment kronkelden er rookslierten op uit oerwouden. Toen was er eindelijk het zoogdier dat kampvuren kon aanleggen. DE MENS, aan gewezen op CREATIVITEIT. Zonder graafpoten scheurkiezen vleugels kieuwen. Ongeschikt te graven te verslinden te vliegen te leven in het water. Maar tot alles in staat door zijn scheppende geest. VRIJ om alle kanten op te gaan in de RUIMTE die voor hem lag." Op onze vraag of de heer Koot door deze slepende kwestie een verbitterd man Is geworden antwoordde deze: „Niet verbitterd, maar wel ernstig te leurgesteld. Het enige positieve punt dat ik uit deze raak kan lichten is het feit dat hier es», duidelijk voorbeeld is van hoe het niet moet. T\E Oliphant" wordt officieel niet doodgezwegen. Er wordt op een richtidgbord naar verwezen. Zo nodig is dat bord nu ook weer niet... hij nu gekomen tot deze exposi tie-opzet. „Ir. van Ettinger van het Bouwcen trum vroeg mij begin 1959 na te den ken over een expositie in de C'70-pe- riode ten behoeve van de Stichting Ruimte voor de jeugd. De expositie moet het werk van de stichting toe lichten, een cultureel centrum zijn waarin de a-politieke leefbaarheids kwestie in verwerkt is. Bovendien zou er plaats moeten zijn voor een workshop. Dat alles met een perma nent karakter. Het departement van Cultuur recreatie en maatschappelijk werk zou er een subsidie voor beschikbaar stellen. Tekst: Frans Brakkee Exposanten: derde klas binnenhuis afdeling van de Rotterdamse acade mie voor beeldende kunsten. Plaats van handeling: Nieuwe vleu gel Bouwcentrum, eerste etage, zijde Weena. Datum opening: Op of omstreeks 15 april. Opdrachtgever: Stichting Ruimte voor de jeugd. rond de Oliphant bijvoorbeeld twintig jaar later gespeeld zou hebben ben ik er van overtuigd dat wij de zaak ge wonnen zouden hebben, aldus de heer Koot. Onze in 1911 opgerichte bond wordt wel eens ten onrechte gezien als een verzameling oude baasjes die zo ■graag historische monumenten, willen behouden. De toeloop van steeds meer jongere mensen toont echter duidelijk aan dat dit langzaamaan, bitter nood zakelijk wordt, aldus de heer Koot. Onze laatste vraag betreft het veer tje het laatste Rotterdamse, ge- meenteveer dat alleen in stand wordt gehouden ten gerieve van de bewoners vaii de Oliphant. De heer Koot zegt hiervan: "Dit"is slechts van ondergeschikt belang. Men zou deze verbinding kunnen zien als een laat ste dunne draad tussen de bewoners van het landgoed - en de gemeente Rotterdam". Wellicht zal men over een jaar of twintig door hebben dat de weinig recreatieve gebieden en gebouwen die er dan nog over zijn beschermd die nen te worden. Indien deze kwestie Tien man en een meisje besteden een goed deel van een jaar aan de voorbereiding en uitvoering van een permanente expositie in het Bouw centrum-die geheel gericht is op het welzijn: van kind en volwassene. Ideeënaandrager van dit boeiende project, dat in de Academie-annalen een unieke plaats inneemt is - Frans Brakkee, altijd bezige kunststimula tor voorzover zijn drukke onder wijsfunctie (Lucia-kweekschooi).,..en de vele commissiewerkzaamheden in gemeentelijk en ander verband dit toelaten. Vanuit zijn ideeën voor de aanleg van speelpleinen in de stad is TVTANNEER het om reclame gaat, dan schijnen de fantasieën welhaast onuitputtelijk. Frans de Vries, 23-jarige eigenaar van het jeugdcafé „Sergeant Peppers", heeft er weer een nieuwe bij gevonden. Zijn zaak aan de Strandweg in Hoek van Holland wordt "langzamerhand zowel binnen als buiten het seizoen hét trefpunt voor de iéts rijpere jeugd. Als redamevorm:heeft Frans dé Vries zich nu een originele Londense •taxi aangeschaft, waarmee hij fier door de Hoekse straten rijdt. Het embleem van „Sergeant. Peppers" zal er-ook nóg opgeschilderd worden. Zijn felgekleurde wagen, aén de linkervoorzijde als alle Londense taxi's zonderportier, trekt veel1, aandacht, méde'door het bord „For Hire" (te huur) en de enorme taximeter. Dat het idee van de wagen inslaat blijkt 'wel uit het feit dat de wagen al enkele malen heeft dienst gedaan als -trouwcoupé voor moderne jonge echtparen.' De expositie hééft drie hoofdonder delen: een deel dat-„ei"- heet en te maken heeft met de creativiteit van,' de mens, het samen onderwég zijn naar een betere samenleving waarbij men- deelneemt in een creatief gebeu- ren.: Tussengedachte: kinderen' -zijn/-' dit-nog helemaal-creatief, samen, on-i' derweg. Tweede hoofdmoment is de'„Cer', verbeeld in een slakkenhuisachtige cocoonkoepel. De bedreiging van de jeugd, het vastlopen (dat. hier letter lijk gaat gebeuren), het opstaan, de opstand en de bevrijding. Daar mo gen de bezoekers ook-kiezen uit twee lijsten met alternatieven. Hun keuze uit tent of nest, zwerver of uniform, .schip of zetel, kampvuur of schaap op het droge, wandelstaf of maar schalkstaf kunnen de bezoekers met krijt op een schrijfwand noteren. Na de informatiewanden, het derde hoofdstuk: eindigt de rondgang bij de tekst: „Ga er maar aan staan. Sa men in creatieve arbeid. In education permanente. Onderweg naar de stad achter de horizon. Laat doorgaan, laat doorgaan. Wie achter is moet voorgaan. Er is ruimte genoeg". Optimisme in de tekst, naast verzet tegen alles wat statisch is. Een ex positie die natuurlijk kritiek zal op leveren, lekker flexibel. En voor het gebruik goed hanteeerbaar: kinderen kunnen er hun tekeningen hangen, volwassenen hun reacties neerschrij ven. Op kubussen of andere zitpun- ten kan er gediscussieerd worden. En. in de open praatruimte komen dan nog spectaculaire zaken als een, speelschip (creativiteit, een vernuft- wagen (techniek) en een commu ne-tent, een „gelegenheid tot het sa men eten, denken, schrijven van gek ke dingen", zo noemt Brakkee het. de gebied. Niet omdat wij tegen in dustrialisatie zijn maar omdat vol gens ons industrie best afgewisseld kan worden met een leefbare Omge ving. TJUIZE „Dé Oliphant" in volle glorie, omringd door een fraaie tuin... In dat inferno werken nu Walter Nobbe met zijn groep: Joke de Rad der, het enige meisje en verder Hans Lamet, Gilles Lerou, Ernst Evenblij, Drikus Bos, Ronald Vermaas, Wouter Putter, Fred Hofman, Hans de Ko ning. Walter Nobbe licht toe: „Wij zoch ten in deze klas al naar een project. Het zou eerst een dependance zijn maar dat ging niet door. Toen kwam deze mogelijkheid en die hebben we graag aangegrepen. Dat vergt nogal wat. De leerlingen zijn hier drie da gen in de week aan het werk. Dat betekent omzettingen en aanpassin- tJET LANDHUIS de Oliphant wordt sinds 1953 bewoond door de 'lieer cn mevrouw Van Everdingen. De heer H. C. van Everdingen liet weten dat hij voor het geven van commentaar niet te bereiken was. Bij onze poging dieper op deze kwestie in te gaan werden wij ech ter op weg geholpen door de heer M. van Everdingengeen familie van de Oliphantbewoner. Tot aan 1961 spraken de officiële instanties slechts over het recreatie plan voor het omliggende gebied. De toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat Korthals liet echter voor het eerst uitkomen dat het in feite om een haven- en industrieterrein ging. Als antwoord hierop kwamen wij het jaar daarop met een voorstel dat beantwoordde aan het industrie- doel én aan het behoud van het ge bied voor recreatieve doeleinden in clusief het landgoed de Oliphant. Xf"ASTEELHEER van „De Oliphant' mr. II. G. v. Everdingen. 1965. Op 15 mei werd er voor het laatst vis afgeslagen. ALLEEN straatnamen als Vis- sersdiik, Vissteeg, Haringvliet en Haringpakkerstraat herinneren nu nog aan de ver vervlogen eeuwen, waarin Rotterdam een belangrijk vis- handelscentrum (met twaalf visban- ken!) was. Ook de Hang waar eens de bokking te drogen gehangen werd zou men nog in dit verband kun nen noemen. iigt en derhalve wel zal moeten ver dwijnen. Met name het begrip „bijbe horende terreinen" werd door o.a. de gemeente Rotterdam zo geïnterpre teerd dat inmiddels met opspuiten in de directè omgeving van de Oliphant is begonnen. Het moet een boeiende, maar bescheiden expositie worden. Be scheiden^ omdat de geldmiddelen 45.000 inclusief materiaal niet erg groot zijn, omdat men niet wil en kan concurreren met de omgevende exposities. Vandaar ook dat men deze expositie over de jeugd als een oase te midden van een lawaaierige: om geving wil zien. Voor dé studenten van de Acade mie zit er dan nog het aantrekkelijke aan dat ze als beloning een studiereis krijgen aangeboden. Dat ook andere leraren (verlichting, fotografie,; constructie, vorm en kleur) hun'les-, sen op dit project hebben afgestemd! En ze doen alles zelf: timmeren, foto-: graferen, schilderen, verlichting. Een student van de Amsterdamse' Rietveldacademie, de Tsjech Vojtech. Dukat maakt van het hele werkstuk een film die misschien ook nog wel op de expositie te zien zaKzijru -Zó treedt de academie naar buiten, ont-ï moeten bedrijfsleven en leerlingen elkaar en krijgen eigentijdse gedach ten over de jeugd anno 1970 aantrek kelijk gestalte. j ~i De enige mogelijkheid om althans het gebouw nog te redden van de ondergang is het steen voor steen af te breken en elders weer op te bou wen. Een mogelijke plaats hiervoor is aan de Bérriissete Heenvliet", „Het is echter een .lapmiddel' dus de heer Koot. ZEVENDE JAARGANG nr. 3 - Teksten van Jan Ladenius, J. v. Rliijn, Harry Willcmse, J. v. Ooijen Illustra ties van.Ary Groeneveld,. Anefo, Gerco- f°to, J. v, Rliijn. J. v. Ooijen Onder redaktie van Kees Cornelisse.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1970 | | pagina 1