Muziek en beweüin
motorisch
voor
estoorden
„KLEINDIERTUIN"
IN HOOGVLIET
EEN UNIEKE ZAAK
Landwinning door
zoet zeezand
o waó
ket oude ^52otterdam
|lEV£>SWUKK VAX PAULA KASSELS-KROOX
m
Vaarlestige
meisjes
Succes door
grondig, Itard
werken
met kindereu
Rw*i& nersehiltende zuigers
O
JURIST IN
DE KERKER
FRANCE OP
CRUISE-
TOER?
19701
nP ROTTERDAMMER
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1970
rpOEN Marja zes jaar was, kon ze nog geen woord spreken. Nu
I praat ze gewoon met de andere leerlingen uit de eerste klas.
Zij is een van de tweehonderd leerlingen van het Instituut voor
muziekheilkunde en bewegingsleer aan de Hofsingel 54. Dat is het
levenswerk van Paula Kassels-Kroon. Op 25 november zal prinses
Margriet de nieuwe behuizing voor haai- instituut aan de overzijde
van het huidige pand officieel komen openen. Phia Berghout, de
befaamde harpiste, zal dan tevens een harpconcert geven waarop
leerlingen van haar instituut zullen dansen of liever „bewegen".
SUBSIDIE
OPLEIDING
IB laF *•*-■
TAOOR DE steeds toenemende vraag naar zand heeft de bagger-
groep Bos en Kalis zich met succes op het winnen van zee
zand geworpen. De onderneming heeft een procédé ontwikkeld,
waardoor het zoute water direct uit het zeezand wordt gehaald en
vervangen wordt door zoet water. Het eerste project waar de ont-
ziltingsinstallatie is ingezet, is het zeezandproject voor de ge
meente Amsterdam, waaraan dezer dagen door een aantal genodig
den een bezoek werd gebracht.
Derde keer
SCHOLING
T 1EFHEBBERS en fokkers van
-*-J kleinvee krijgen in Hoog
vliet de mogelijkheid hun hobby
gezamenlijk uit te oefenen in
JN 1777 publiceerde hij het
„Astrologisch Testament van den
alom Vermaarden Philosooph en
Astrologist Johan Christopherus Lu
deman, Gevonden onder de Nagelaten
Manuscripten Van Een Geleerde de
zer eeuw". Het boek werd later
toen bleek dat het succes had door
andere zogenaamde bewerkingen van
nagelaten aantekeningen en voorspel
lingen van Ludeman gevolgd. In het
zelfde jaar werd een door Kersteman
eerder samengesteld juridisch boek
werk.' Het Hollandsch Rechtsgeleert
Woordenboekherdrukt. Het was wel
Voorloper
50 miljoen
"DAULA Kassels en haar assistente
Marian van Straaten in actie
met een groepje kinderen die door
muziek en dans weer tot normale
bewegingen komen.
Deze oud-leerlinge van de danspe-
dagoge Corrie Hartong heeft ontdekt
wat muziek en beweging kunnen
doen voor kinderen die op een of an
dere wijze motorisch gestoord zijn.
Dat laatste kan tot uitdrukking ko-
men in slecht rekenen, verward taal
gebruik, verkeerde klemtonen en
zinsbouw, het omver gooien ran be
kers melk of het overal tegen aanbot
sen. 2b worden die kinderen tenslotte
nerveus en geraken ze in de cirkel
gang van de psychisch gestoorden.
feeze vrouw, moeder van drie kin
deren, is overbezet. Ze geeft 45 uur
les per week en daar komt dan nog
de volledige leiding in de administra
tieve zin bij. Alleen haar assistente
Marian van Straaten helpt haar bi]
de lessen. Al jarenlang is ze bezig om
subsidies te verwerven en de oplei
ding van de grond te krijgen. Alleen
van de Bernard van Leerstichting
heeft ze een soort stichtingskapitaal
tje ontvangen.
Inmiddels is na vier jaar de aan
was van leerlingen uit het gehele
laad zo groot geworden dat het huidi
ge pand te klein is. Van de gemeente
heeft ze de* oude polikliniek van het
gemeenteziekenhuis aan de overkant
kunnen huren. Die inrichting heeft ze
zelf bekostigd. Haar zeventigjarige
vader, die vroeger aannemer was,
verzorgt de betimmeringen. De vader
van Marian van Straaten zorgt voor
het schilderwerk. Van januari af
wordt er elke dag «gewerkt om klaar
te komen voor zo weinig mogelijk
geld.
Waarom loopt Paula Kassels nu al
zes jaar van het kastje naar de muur
om wat subsidie en een rijkserken
ning?
„ik heb in de oorlog bij Corrie
Hartong balletlessen gevolgd en werd
in september 1945 docente aan de
Dansacademie tot juli 1959. Dat di
ploma wordt nu niet erkend. Na 1959
ging ik zo maar drie jaar naar het
Blindeninstituut in Grave waar ik
een dag per week ies gaf. In Vlaar-
dsngen ging ik toen een middag per
■week les geven in een zaaltje achter
cafe Mes aan de Sehiedamseweg.
Daarna in het Volksgebouw. In 195G
kwam ik hier.
Dan volgt de verklanng van al
haar ploeteren: „In alles zit ritme. Bij
tement aan het Instituut voor mu
ziekheilkunde.
Langzaam heeft ze haar ervaringen
aan de theorie kunnen toetsen en an- -
dersom.
Maar ais je eens beleefd hebt dat
een spastisch kind, dat bovendien de
biel was en doof en tot zijn zeventien
de jaar alleen maar „ahhhh" kon zeg
gen, ging reageren, zegt dit wel iets.
Mevrouw Kassels liet de jongen mu
zikale trillingen voelen, leerde hem
zitten en woorden nabootsen. Hij
bleek met debiel te zijn.
„Ik leg een kind op de oefenmat,
neem de voetjes, armpjes-of beentjes
vast. Dan voel ik dat er valse span
ningen lopen zodra er muziek klinkt.
Het zijn net elektrische impulsen.
Dan merk ik opeens dat een kind een
voetje bewust kan bewegen. Het is zo
belangrijk dat zo'n kind niet onver
schillig wordt omdat het alles net
verkeerd doet. Dan wordt er vaak
van dokter naar dokter mee gezeuld.
Die kinderen moeten telkens weer
hun verhaal vertellen. Dari worden ze
gesloten. Door de muziek kun je een
vertrouwenssfeer kweken."
Paula Kassels heeft nooit reclame
gemaakt. Ze weet niet hoe ze dan
meer leerlingen op zou moeten van
gen. Alleen de mogelijkheid van een
opleiding trekt haar. Maar er vallen
vaak hospitanten af' omdat ze het te
zwaar vinden of omdat het boven
hun petje gaat, Ook het lesprogram
ma wordt te zwaar beoordeeld, maar
nu bijgeschaafd op verzoek van de
Leerstichting. „Maar ik vind dat
mensen die hier vandaan komen op
eigen benen moeten kunnen staan".
En zo werkt ze door, zonder rijks-
erkenning. zonder dat het zieken
fonds gelden vergoedt 15 per
keer of f 50 per maand waarbij ze
soms ook wel gratis lessen geeft.
Hoewel 2e zelf in het bestuur van de
Stichting Muziektherapie zit, wil ze
deze zo medisch klinkende term, uit
haar eigen instituut weren. In Wenen
vormt een parallel instituut onderdeel
van de Academie voor muziek en
beeldende kunst.
In een tijd dat expressievakken al
le aandacht krijgen, past ook dit in
stituut waar leerlingen uit alle delen
van het land komen. Op 25 november
komt prinses Margriet, die voor dit
werk bijzondere belangstelling heeft
Op „Kweekhoven" heeft de prinses
mevrouw Kassels ontmoet toen ze
daar als docente optrad. Phia Berg
hout is daar directrice van. Van daar
ook dat zij gevraagd is om bij de
opening te spelen terwijl de kinderen
dan een demonstratie zullen geven.
de eerste keer deed de sleepzuiger
het al. De profielzuiger perst het
zandwatermengsel via een drij
vende leiding naar een pompstation
op het Forteiland. Van daar gaat
het mengsel verder naar de ontzil-
tingsinstallatie. Hier wordt het
zand ontzilt en gestort in duwbak
ken.
Het benodigde zoete spoelwater
wordt betrokken uit een binnen
meer op circa 7 kilometer van de
installatie, waar een drijvend
pompstation het zoete water alweer
via een pijpleiding naar de ontzil-
tingsinstallatie transporteert
De onder de installatie geladen
bakken worden met duwboten naar
Amsterdam gebracht. Hier worden
zij gelost door een bakkenzuiger
waarmee voor de derde keer het
zand, nu echter bruikbaar voor
landwinning, wordt opgezogen. Van
Het winnen van het zeezand ge
schiedt met behulp van sleepzui-
gers ongeveer 20 kilometer uit de
kust. De slteepzuigers, in dit geval
de WD Gateway lossen het zand in
de buitenhaven van IJmuiden in
een speciaal daarvoor ingerichte
bufferpüt, die een inhoud heeft van
400.000 m3.
Uit deze bufferput wordt het zee
zand door een stationaire profiel
zuiger opgezogen vanaf een maxi
male diepte van 24 meter onder
water. De zuiger zuigt het zand in
feite dus. voor de tweede maal op,
blinden, doven en stommen is dat ge
stoord. Maar ook bij mensen die
moeite hebben met de woordaccenten,
met zinsbouw, die van rechts naar
links schrijven, met de wijze van lo
pen of het gebruik van de ruimte. Ais
iemand naar een raam loopt, schat
hij onbewust het aantal passen. Maar
het kan gebeuren dat dat misgaat.
Dat is een storing in de ruimtelijke
ordening. Soms is dat motorisch ge
stoorde nauwelijks te herkennen."
Haar opvatting is dat veel kinderen
die tijdens een zware bevalling ter
wereld komen licht hersenletsel oplo
pen. Dan blijkt soms dat het later
geen torentjes kan bouwen zonder ze
om te stoten, dat het niet goed hard
kan lopen of bij kringspelletjes tel
kens valt. „Merkwaardig is dat een
kind dat niet goed denkt in ruimte en
tijd door middel van muziek en be
weging weer in het goede spoor kan
komen door bewuste handelingen te
verrichten."
Mevrouw Kassels geeft dus geen
pure balJetles; ze is ook geen logope
diste, is niet didactisch bevoegd, niet
als maatschappelijk werkster of als
psychologe.
Maar de resultaten zijn gecontro
leerd door medici. Van elk kind
houdt zij een rapport bij op de on
derdelen lopen, passen in voortbewe
ging, springen, algemene technische
prestatie, maatgevoel, muzikaal ge
voel, improvisatie en lichaamshou
ding.
Zii werkt samen met de schoolart-
sendienst en diverse huisartsen. Haar
eigen scholing is bijzonder grondig.
Zo heeft ze gewerkt als docente op
Kweekhoven waar gehandicapten
door muziek weer verder geholpen
worden. In 3962 studeerde ze in We
nen met een subsidie vat. het depar-
Ï-JET oude terrein van dc klcin-
diersport rimet hokken van al
lerlei formaat en uitvoering), dat
zal worden verlaten.
-»>«e
-r^Dr
een zg. kleindiercentruxn. Dat is
iets bijzonders, ook al omdat het
terrein voor deze aanwinst op
het gebied van de aktieve re
creatie al gereed ligt. In de
groenstrook tussen de wijken
Zalmplaat en Meeuwenplaat ligt
3500 nr8 -gras, omgeven door
struiken en met een hek afge
sloten.
De Hoogvïietse Kleindiersport Ver
eniging (HKV) hoopt dit centrum, als
zodanig het eerste in Nederland, in
het voorjaar van 1971 te openen. De
olannen zijn klaar, de gemeentelijke
toestemmingen gegeven, de voorbe-
TV/ÏAQUETTE van het klelndiercen-
trum voor Hoogvliet, die aan
geeft dat het er „model" zal uitzien.
T)ERTIEN jaar lang,
7-7 7736 cprhlcet de bi
van 1773 tot
1T86 verbleef de beruchte avon
turier mr. Kersteman achter slot en
grendel in Rotterdamse kerkers. Zel
den had de stad zulk een populaire
gevangene! Franciscus Li evens Ker
steman. werd geboren op 20 maart
1728. Zijn jeugd was al even avon
tuurlijk als zijn latere leven. Hij stu
deerde in Leiden en in Parijs, was
cadet ir. het Franse leger, dat in 1747
Bergen op Zoom belegerde, werd
daarna vaandrig, raakte in allerlei
kwade zaken betrokkenpromoveerde
in 1759 in Harderwijk tot „Doctor Ju-
ris", vestigde zich in Zaltbommel ais
leraar en als advocaat, schreef enkele
volksboekjes over ongewone mense
lijke belevenissen, en gaf voor de
„executeur-testamentair" te zijn van
de astroloog en kwakzalver Johan
Christoffel Ludeman (1683 - 1757).
Dat hij dit laatste in het geheel niet
was en dat hij de boeken die hij als
„Ludeman's nagelaten werken" publi
ceerde, uit de duim zoog, staat wel
vast.
P 17 maart 1773 werd mr. Fran-
vertl tiir Kcrste-
tnaii opgegoten in tie kerkur onder
het. hierbij afgebeelde, raad huif.
A ANVANKELIJK
teerd en vervolgens door de Rotter
damse onderschout Braat per rijtuig
naar de Maasstad gebracht. De advo
caat werd beschuldigd van wisselver
valsing. Het juiste bedrag, waarom
het ging, is -nimmer bekendgemaakt,
maar het moet beslist wel een ern
stige zaak zijn geweest, want na een
jaar werd de beklaagde tot niet min
der dan dertig jaar gevangenisstraf
veroordeeld! Nadat hij twee jaar in
de kerker onder het raadhuis aan de
Hoogstraat opgesloten had gezeten,
-werd Kersteman in 1775 overgebracht
naar het „Werkhuis", dat aan de
Korte Hoogstraat stond, ongeveer op
de plaats tvaar thans de Hema is. In
dit „Rasphuis" verschafte men de ge
leerde gevangene bepaalde voorrech
ten; ten behoeve van. zijn letterkun
dig werk (waarbij een treurspel)
mocht hij 's nachts licht laten bran
den en kreeg hij ook de beschikking
over een slaapbank, die overdag als
schrijftafel kon dienen. Leden van
het vermaarde Bataafsch Genoot
schap" hielpen hem bij de verschaf
fing van boeken die hij voor zijn
werk nodig had.
ALS de gevangenen volgens een
- oud gebruik tijdens de Kermis
door een ieder bezocht mochten wor
den, verdrongen de Rotterdamse no
tabelen zich om met Kersteman te
mogen spreken. Hij verkocht dan ge
dichtjes, waarvan hij de opbrengst
mocht houden. Zijn medegevangenen
hielpen hem met het vermenigvuldi
gen. Éénmaal kwam het tot een „op
lage" van 1200 exemplaren!
een zonderlinge samenloop van om
standigheden dat de geleerde schrij
ver in het gevang zat.
AAN zijn voorbeeldig gedrag had
Kersteman het te danken dat
hem elk jaar een deel van zijn straf
werd kwijtgescholden. Zodoende wer
den de dertig jaar er slechts dertien.
Op 19 april 1786 werd hij op voor
spraak van de regenten uit de gevan
genschap ontslagen. Om zich op zijn
terugkeer in de maatschappij voor te
bereiden bleef hij op zijn verzoek nog
vier dagen in het Werkhuis. Op 23
april sprak hij in de kerkzaal van het
huis een „Redevoering van afscheid"
uit, waarin hij verklaarde nu een
ijverig en waarachtig christen ge
worden te zijn.
JJFET was een belofte, die hij ver-
geten was, toen hij enige tijd la
ter met de noorderzon vertrok uit een
hotel in Zwolle, waar hij de rekening
niet kon betalen. Een ontmoeting met
de uitgever Elwe in Avtsterdam
bracht hem het geluk een nieuwe re
latie voor de uitgave van zijn boeken
te hebben gevonden. Tot zijn dood in
1792 leefde hij zo goed en zo kwaad
als het ging van zijn pen. Bittere ar
moede en ziekte bleven hem niet be
spaard...
reidlngen, die sedert 1969 hebben ge
duurd, komen in een beslissend sta-1
dium.
De maquette, die de HKV heeft ge
maakt om de Hoogvlieters aanschou
welijk van het plan op de hoogte te
stellen, toont rondom aan de randen
van het grasveld uniforme hokken
voor duiven, hoenders, konijnen en
vogels. In een hoek staat een club
huis, maar dat kan er pas komen als
de vereniging het benodigde geld
heeft.
Het middenterrein heeft een ruim
telijke werking. Men is van plan daar
wat schapen of geiten te laten grazen.
HKV huurt het terrein van de ge
meente, er zullen 100 deelnemers in
het centrum kunnen zijn. Zij moeten
lid worden van de vereniging en ook
een bijdrage in de algemene tuin-
kosten leveren. Kosten van hok en
inrichting zijn ook voor rekening van
de deelnemers.
De Hoogvïietse Kleindiersport Ver
eniging heeft een uitgebreid werkter
rein. Zij doet aan sportfokken fa
zanten, watervogels, cavia's en kleur-
muizen maar ook aan het telen
wan postduiven en siervogeis. Zij or
ganiseert als iedere vereniging in
haar sport tentoonstellingen en neemt
er zelf aan deel. En zij houdt ieder
jaar een of meer wedstrijden voor
kinderen met hun dieren. Daarbij
wordt gelet op de verzorging van het
dier en de omgang van het kind met
zijn dier.
Al in 1957 stichtte de HKV een
soort voorloper van het kleindiercen-
trum, dat nu voor ogen staat als eer
ste in Nederland. Op een stuk grond
van eerst 800 m2, later 1500 m2. wer
den allerlei hokken neergezet, enigs
zins ordeloos en zonder reglementen.
Dit betekende al een oase voor vele
stedelingen, die lijden aan, zoals dat
wel wordt genoemd, „biologisch
heimwee".
Voor mensen, die in de woonmas-
sa's niet of nauwelijks dieren mogen
of kunnen houden, zijn terreinen als
deze de oplossing. Dat zij bestaan
strookt ook met de opvatting de
stadsmens zoveel mogelijk relatie met
de natuur te laten behouden. Ook
daarom wordt in en om Woonwijken
steeds meer ruimte voor groen be
stemd. En in die stroken is dan weer
plaats voor mensen, die een eigen
plaatsje wensen voor het houden van
dieren.
Die oude tuin van de HKV zal nu
spoedig tot het verleden behoren.
Daarvoor in de plaats krijgt de ver
eniging een nieuw stuk grond, in de
wijk Nieuw-Engel&nd. Het model van
dit terrein is als dat voor het klein-
diercentrum. Het is 2000 m2 groot en
omgeven door water, zodat hier ook
een gelegenheid komt voor de lief
hebbers van watervogels.
Volgend jaar zal dus de Hoogvïietse
Kleindiersportvereniging over twee
gloednieuwe centra beschikken,
waarin honderden liefhebbers zich
ongestoord aan hun hobby kunnen
wijden. Wie meer over de plannen
wil weten kan overigens terecht bij
secretaris H. v.a. Goot. Wijnruitstraat
11, Hoogvliet.
T\E ontsiltingsinstallatie
Aquïla zorgt voor het om
zetten van zeesand in zoet
zand.
de drie verschillende typen zuigers,
die voor het winnen van zeezand,
overigens een project dat uniek is
in de wereld, worden ingezet is de
winzuiger Sloterdijk speciaal ont
worpen voor dit project. Aan boord
van het schip is een automatisch
systeem aangebracht om het meng
sel, indien dit dikker mocht zijn
dan is vereist, te verdunnen.
Gegevens over de concentratie en
de snelheid van het zand-water-
mengsel dat de profielzuiger uitein
delijk verlaat, worden door middel
van een straalzender overgeseind
naar de ontziltingsinstallatie. Hier
kunnen dan, zodra een mengselver
andering optreedt, de noodzakelijke
maatregelen genomen worden.
De ontzfltingslnstallatie zélf be
staat uit twaalf trechters die op
dertien portalen zijn geplaatst. De
ze rusten op twee pontons. Het tota
le gewicht van dit vreemdsoortige
vaartuig, dat de naam Aquila
draagt, is 2000 ton aan staal. Aan
het eind van de keten ligt de bak
kenzuiger Adrea die uitgerust is
met een spéciaal ontworpen indik-
systeem. Door het grote extra ger
wicht hiervan is de waterverplaat-
sing van het casco groter dan ge
woonlijk hij bakkenzuigers. ,j v
Het zand wordt uit .de duwbak
gezogen en in een trechter geperst
waar het mengsel wordt ingedikt.
Twee pompen persen het mengsel
tenslotte op de plaats waar het ge
wenst is.
Het proces zal de nodige jaren
volgehouden kunnen worden omdat
Amsterdam de komende tien jaar
60 a 80 miljoen m3 zand nodig zal
hebben, voor het westelijk haven
en industriegebied waar overigens,
een tocht langs de terreinen leert
dit overduidelijk," nog maar weinig
industrieën te zien zijn. Bos en Ka
lis investeerde in het hele zeezand-
proces rond 50 miljoen gulden.
"LIET stoomschip France, het langste
J passagiersschip ter wereld, ligt
momenteel aan de kade van Le Havre.
Er zijn sterke aanwijzingen dal cr een
einde zal kotnen aan de geregelde
transatlantische diensten van dit Frau-
so passagiersschip. Door een arbeids
geschil is de France opgélegdl tot 13
december. Hierdoor moesten twee
transatlantische vaarten en twee 'crui
ses komen te vervallen.
De toekomst van de France ligt vol
gens de directie van de French Lines
iri cruisevaart. "Voor het conflict werd
het aantal passagiers dat dc France
dit jaar zou vervoeren op 41.365 ge
raamd. Volgens een Frans dagblad nou
er op de exploitatie van 'bet enorme
schip geld worden toegelegd hoewel
de directie van een bevredigend sei
zoen spreekt.
Overwogen wordt 'het aantal trans
atlantische vaarten te beperken, tot het
hoogseizoen. De rest van het jaar zon
het luxueus ingerichte scliip dan crui
ses kunnen maken met naar mem hoopt
Amerikaneu en Canadezen.
TVE Tokiose tankermaatschap
pij heeft onlangs geadver
teerd naar tien vrouwelijke
zeelieden voor haar super
tankers. Op deze advertentie
zijn niet minder dan 600 ant
woorden gekomen. De maat
schappij zoekt thans uit wie de
tien uitverkorenen zullen zijn.
Ze zuilen een plaats krijgen op
de in aanbouw zijnde 370.000
ton metende tanker van de
maatschappij als hofmeesteres
of als verpleegster.
Wellicht een hint voor andere
maatschappijen? Tenslotte is
het leefmilieu aan boord ook
een punt van discussie.
ZEVENDE JAARGANG nr. 44
Teksten van Harry WiUemsen, Jan
Ladenius, J. van Rhijn, Kees Cor-
nelisse Illustraties van o.a. Henk
Hartog, Cees v. d. MeulenJ. v.
Rhijn Onder redaktie van Kees
Cornelisse.