Zuiver juridisch probleem blijft
Kin der, n ishan deling nu in
handen vertrouwensartsen
Zwaar geschut tegen
aanleg rijksweg 14
W oningbouw in Randstad
achter bij programma
m
Martin Air selecteert stewardessen
met behulp van computer
m meisjes lonen
met
hun hoofd in de wolken
1
1
:rt
mm
I
1
Metro
si
if
li
i'È
Hf
LANGE WEG
Zettie
Leeuwenburgh
HEKSENJACHT
GEESTELIJK
DEN HAAG Een lach
en een snik, het einde van
een bewogen dag voor on
geveer 250 meisjes die in
het Haagse congresgebouw
zich onderwierpen aan een
test voor de functie van ste-
wardes bij Martin Air. Dit
was de tweede keer in suc
cessie dat deze luchtvaart
maatschappij met behulp
van een computer meisjes
selecteerde, die het komen
de zomerseizoen ingescha
keld kunnen worden op de
verschillende charterlijnen.
Een lach klonk op van 82
gelukkigen die zich hiervan
verzekerd zagen. Een snik
werd door de overigen weg
geslikt: hun ideaal werd
niet verwezenlijkt.
Hard werken
Advertenties
m
m
ip
!H
PAGINA 5
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1972
BOTTERDAM ..Baby ge-
Sterven na mishandeling", „Va
der zou baby doodgedrukt heb-
jieiT', alarmerende berichten,
die een stilzwijgend bewijs vor-
jaeÈ voor de mening vastge
steld door de vroegere Rotter-
se kinderrechter inr. €h.
E. Abbenhuis dat in Ne
land tien procent van de
jshandelde kinderen sterft,
jt komt neer op ongeveer tien
lerfevallen per maand.
jjje kindermishandeling kan men
jelijken met een ziektebeeld dat
it wordt herkend. Het begint ge
nii jk met blauwe plekken,
uitstortingen, gebroken beende-
feu, schedelletscl en soms zelfs dc
jood. Pas in 1964 verschenen in Ne
erland de eerste publikaties hier-
jher. En nog blijft het moeilijk ora
a vallen van doorlopende kindermis-
landeling te constateren.
Het recente geval in Roosendaal is
tier een tragisch voorbeeld van.
Makkelijk genoeg om te zeggen dat
arts of wijkverpleegster dit hadden
moeten merken. Veelal komt het ech-
roor dat de wat labiele moge
lijk zelfs ontwrichte gezinnen
Naar kindermishandeling voorkomt
juist deze mensen hardnekkig toe
gang weigeren. Moeder gaat dan ook
waa niet naar een consultatiebureau, maar
•«geit voeding en dergelijke op eigen
houtje.
iner
Biij:
va
ider:
s Z(
krij;
vis;
Mi
kun-'
i ai
'isch
.eiijt
uit
imai
«ge
loler
punt
sfee:
nge
Ha-
3er-
;ra-
vsa
ars
met
vii-
aar
de
ch-
nde
de
rep
ito-'
Ja-
vid
igd,
:af-
ta-
le
en
tm-
be-
,'ld-
H'j
wr,
de
di
jn-
Pas wanneer de mishandeling em-
fjyj^siiger vorm aanneemt, wordt noodge
dwongen dc hulp van een arts in ge-
roeper., die op zijn beurt het kind
kan laten opnemen in een ziekenhuis.
Dit kan de eerste stap voor hulp
M\vel voor het kind 2ls voor dc
ouders zijn. mits de mishandeling
jeconstateerd wordt als mishandeling.
Natuurlijk betekent dit een bepaald
risico voor de ouders. Vooral in ge-
rallen van vergaande kindermishan
deling kan dit betekenen dat de Raad
voor de Kinderbescherming of zelfs
de officier van justitie moeten wor
den ingeschakeld.
Veelal zal echter geprobeerd wor
den een andere oplossing te vinden.
Vooral omdat de arts gebonden is
door zwijgplicht. Hij mag bovendien
hel vertrouwen dat in hem wordt ge
steld niet beschamen. Een moeilijk
>n
lat
re
st
en
ga!
De
'al
len
rrlc
na
uit
ROTTERDAM Rotterdam,
Amsterdam, Groningen en Arn-
aem hebben „hun" vertrou
wensarts. Een man die probeert
de problemen rond de kindermis
handeling op te losser. Liefst
huitcn de officier van justitie cn
de rechtbank om. Hoe denkt men
bier zuiver juridisch gezien over?
De arts-jurist dr. rar. W.
Sehuurmans Stekhoven uit Kneg-
sol zegt: „Het is een elegant
stuippaadje. De vertrouwensarts
aangesteld door het ministerie
treedt niet als behandelend
geneesheer op. Hij heeft dus ook
geen enkel recht op informatie
van de zijde van de huisarts. De
ze is gebonden aan zijn beroeps
geheim, zijn zwijgplicht, die hij
slechts mag breken als het een
geval van wederrechtelijke vrij
heidsberoving betreft."
Kindermishandeling vindt men
juridisch gezien veel minder be
langrijk, dus moet de huisarts
zwijgen. Veelal zal men bemer
ken dat familie van het bewuste
gezin niet de hulp van een arts
zal inroepen, of dat nu de huis
arts is of de vertrouwensarts. Dat
zou immers schande betekenen
voor de familie. De ouders zelf
zullen dit ten overstaan van bui
tenstaanders buren verzwij
gen. Natuurlijk horen deze wel
iets vooral bij etagewoningen
of flats maar men weet
niets.
Dr. Sehuurmans Stekhoven
zegt hierover: „De vertrou
wensarts als hij al een tip
krijgt van buren of familie zal
voor verdere informatie de hulp
in moeten roepen van de hulsarts.
Heeft deze het gevoel dat hij het
kind moet besehermen, dan zal
hij toch beseffen dat dit de taak
is van de ouders. Hij mag geen
informatie geven".
„Zodra hij dit doet zelfs aan
de vertrouwensarts dan kun
nen de ouders hem aanklagen
wegen:: schending van de zwijg
plicht. Tenzij hij de ouders van
tevoren vraagt of hij een andere
arts in dit geval de vertrou
wensarts mag raadplegen om
roet hem en de bevoegde instan
ties te proberen de moeilijkheden
i op te lossen".
„Daarnaast hebben we het on
weerlegbare feit dat iedere bur
ger verplicht is een misdrijf aan
i» geven bij de politie. De ver-
trouwensarts komt in dit geval in
een moeilijke positie, omdat hij
als vertrouwensarts het kind niet
roedisch behandelt. Hij kan zich
dus niet beroepen op zijn medi
sche zwijgplicht. Hooguit op een
discretie-verplichting. Hij be-
wudt zich dus op glibberig ter
rein".
„Ik mag dus stellen dat de
vorm „vertrouwensarts" niet on
aardig is gevonden. Zuiver juri
disch gezien deugt het echter
niet."
I
0 Kinderarts J. J- Pieterse
punt, dat misschien een „gewetens
conflict" kan veroorzaken.
Wat moet de arts die duidelijke
kindermishandeling constateert doen?
Hij kan praten met de ouders. Hij
kan een maatschappelijk werkster in
schakelen, Het kind kan in eerste in
stantie opgenomen worden in een zie
kenhuis. Na een dag of veertien zal
dit kind genezen zijn, mogelijk duurt
het langer.
Maar daarna.... De maatschappelij
ke werkster, die aan het ziekenhuis is
verbonden, zal misschien constateren
dat het gezinsleven (voorlopig al
thans) voor dit kind inet de juiste
omgeving betekent. Dan kan de arts
er op aandringen dat het kind nog
enige tijd naar een kindertehuis gaat,
met toestemming van de ouders in dit
geval, omdat er geen'beschikking van
de Raad -voor de Kinderbescherming
is.
Het zijn mogelijkheden, die echier
bijzonder veel tijd vergen. Meestal
zal bovendien de arts niet aan een
bepaalde controle toekomen. Dit is
een van de redenen dat in viersteden
in Nederland een proef wordt geno
men met de zogenaamde „vertrou
wensarts". In Rotterdam, Amsterdam,
Groningen en Arnhem is een arts
„aangesteld", die optreedt als een
soort bemiddelaar, een soort „om
budsman".
De Rotterdamse kinderarts J. J.
Pieterse, verbonden aan het Sophia-
kinderziekenhuis, constateert na de
eerste „proefmaand" dat deze ver
trouwensarts bijzonder hard nodig is.
Hij behandelt het kind niet, probeert
echter de achtergrond, het „waarom"
te achterhalen en zoekt naar wegen
om herhaling te voorkomen. Daarna
zorgt hij ook voor de „follow-up".
Hoe gaat het na zes weken, na drie
maanden met het kind.
Dokter Pieters vertelt: „In vele ge
vallen zijn het kinderen tussen de 0
en 2 jaar. Zuigelingen dus. Irritatie
kan vaak de oorzaak zijn. Tandjes
komen door, het kind huilt veel en
krijgt slaag. Na deze eerste maand
ben ik er heilig van overtuigd dat de
vertrouwensarts een belangrijke taak
gaat vervullen. Als ik alleen al de
veie telefoontjes in die ene maand
reken...."
„Wel moeten we oppassen dat we
geen heksenjacht gaan ontketenen.
We gaan ervan uit dat we veie tele
foontjes zullen krijgen van bijvoor
beeld de grootouders, ooms, tantes,
buren misschien zelfs. Het hoeft lang
niet altijd Waar te zijn. Komt daarbij
dat de man of vrouw die opbelt, geen
verantwoording hoeft af te leggen.
Hij hoeft geen bewijzen op tafel te
leggen".
„Onderzoeken is onze taak. We
kunnen een praatje gaan maken, we
kunnen informeren bij de huisarts,
bij de wijkverpleegster. Daarna pro
beren we een oplossing te vinden", 't
Is wel de bedoeling dat de vertrou
wensarts zelf in de praktijk werk
zaam blijft als arts. Dokter Pieterse
zegt hierover: „Je moet inderdaad in
de praktijk blijven staan. Ik blijf
kinderarts. Anders word je zo'n „pa
pier-dokter" en dat kan nooit bevor
derlijk zijn".
De door het ministerie en sociale
zaken en volksgezondheid aangestelde
vertrouwensartsen hebben een kan
toor in het gebouw van de Raad voor
de Kinderbescherming. Zij werken
alleen volkomen „los" hiervan. Be
grijpelijk, anders zou onmiddellijk
deze Raad moeten worden ingescha
keld, en dat is nu net het punt wat
voorkomen moet worden.
Juridisch gezien blijft het een
moeilijk punt vooral in de „Roo-
sendaal-affaire" wat er moet ge
beuren met ouders die hun kind her
haaldelijk mishandelen. Dinsdag is de
„vader-in-kwestie" voorgeleid aan de
officier van justitie. Wat er met deze
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De belangstel
ling om in de provincies met de
hoogste woningnood, de beide
Hollanden en Utrecht, woningen
te bouwen is in 1971 duidelijk
afgenomen.
Minister Udink zegt dit in ant
woord op vragen van de vdA-Ka-
merleden Van den Doel, Earendregt,
De Ruiter en Dolman.
Voor de hoofdoorzaken van deze
ongunstige ontwikkeling verwijst de
minister naar een rapport van.de
commissie-Roelse, waarin onder meer
melding wordt gemaakt van de on
mogelijkheid van de grote steden om
woningbouwplannen te realiseren.
Een van de oorzaken daarvan is dat
siech's met de grootste moeite bouw
rijpe grond kan worden opgeleverd.
De realisering van het bouwprogram
ma hangt daarom voor een groot ge
deelte af van de kleinere gemeenten
die daarvoor echter een ambtelijk ap
paraat missen.
De verflauwing van de gesubsi
dieerde bouw lijkt uit een vergelij
king van de in 1971 voorgestelde pro
gramma's en de in werkelijkheid door
het ministerie uitgegeven bouwver
gunningen. Zo zou volgens de pro
gramma's in deze drie provincies de
bouw mogelijk gemaakt moeten zijn
van 23.973 woningwetwoningen, 5.723
corporatiewoningen en 18.520 gesubsi
dieerde particuliere woningen. In
werkelijkheid werden slechts bouw
vergunningen uitgegeven voor
respectievelijk 18,151 woningwetwo
ningen 4.884 corporatiewoningen en
16.991 gesubsidieerde particuliere wo
ningen.
De verflauwing valt- samen met een
record aantal woningen, nl. 136.595
dat in 1971 in het hele land gereed is
gekomen. In zijn antwoord consta
teert minister Udink verder dat er op
dit ogenblik van een stuwmeer van
woningbouwplannen geen sprake is.
Uitbreiding van het woningbouwpro
gramma boven de uitbreiding die de
regering thans reeds aan de woning
bouw heeft gegeven zou derhalve op
korte termijn geen effect kunnen sor
teren, aldus minister Udink.
man zal gebeuren, is voorlopig nog
een open vraag. Vermoedelijk volgt
een strafzaak.
Als arts zegt dokter Pieterse hier
over: „Het is de vraag of deze man
met strafvervolging geholpen zal zijn.
Natuurlijk komt er een psychiatrisch
rapport, maar dan nog vraag ik me af
of deze man niet beter zou kunnen
worden geholpen door artsen mis
schien de vertrouwensarts die hulp
vragen aan de bevoegde instanties op
dit gebied. Zeker ligt hier nog een
taak open voor de vertrouwensarts.
Er zal moeten worden gelet op even
tuele andere kinderen, volgende kin
deren, in dit gezin.
Vier steden en tevens vier delen
van Nederland hebben nu hun
vertrouwensarts. Verwacht mag wor
den, dat een deel van de problemen
rond de kindermishandeling worden
opgelost. De lichamelijke kindermis
handeling althans. Er blijft nog zo'n
belangrijk terrein braak liggen: De
geestelijke kindermishandeling.
Een vorm van mishandeling, die
zich over een veel groter aantal jaren
kan uitstrekken. Een kind dat niet
wordt geaccepteerd, dat niet gewenst
was in een gezin, liet leed dat hier
aangebracht kan worden, is onmete
lijk groot, kan tekenend zijn voor het
hele verdere leven.
Deze vorm van mishandeling is nog
moeilijker te herkennen dar. de licha
melijke mishandeling, gr is nog wei
nig over gepubliceerd, er is zelfs wei
nig over bekend. Wie zullen ook de
mensen moeten zijn die geestelijke
mishandeling ontdekken. De wijkver
pleegster misschien? Een groot
vvraagteken, want gedurende de tijd
dat zij in het gezin doorbrengt zal dit
niet meteen aan het iicht komen.
Volgt dan de kleuterschool, de lagere
schooi. In dat geval zal men echter de
ondenvwzers een zeker onderricht
moeten geven om een dergelijk geval
te kunnen herkennen
„Een nog moeilijker geval", zegt
dokter Pieterse. „Zo mogelijk zullen
we zeker ook de geestelijke mishan
deling proberen op te lossen. We zijn
in Nederland echter nog niet eens
aan de signalering toe".
DEN HAAG De noodzaak
van de aanleg van een derde
rijksweg tussen Den Haag en
Rotterdam is gisteren tijdens een
hoorzitting van de 'commisssie
overleg wegen' van Rijkswater
staat bestreden. Als alternatief
werd het openbaar vervoer ge
noemd, men verlangde een on
derzoek naar de mogelijkheden,
die de Hofpleinlijn van het cen
trum van Rotterdam naar Den
Haag biedt.
Verder bleek tijdens deze hoorzit-
tin,g dat vooral de tuinbouw door de
aanieg van de derde weg zal worden
gedupeerd. Het verkeer Rotterdam-
Den Haag is op hét ogenblik aange
wezen op de uit zes rijstroken be
staande rijksweg 13. Als tweede ver
binding wordt aangelegd rijksweg 19,
lopend van Ypenburg naar Schiedam.
Het onderwerp van de hoorzitting,
die in Berkel werd gehouden, was het
tracé van de derde verbinding, rijks
weg 14, lopend van Leidschendam
door Pijnacker, Berkel en Bergschen-
hoek naar de oostpunt van de Rotter
damse wegenruit.
Berkel en Bergschenhoek zuilen
verder nog belast worden, afgezien
van de geplande provinciale wegen,
met de tweede noordelijke randweg
van Rotterdam.
Dan moet ook nog de Kruithuisweg,
gaande van Delft naar het oosten
worden aangelegd.- De vertegenwoor
diger van de gemeente Pijnacker
klaagde dan ook „straks liggen we
ingeblikt tussen vier rijkswegen".
Mr. H. van 't Hoogerhuis, die een
van de ruim tachtig bezwaarstukken
schreef, vond de aanleg van de derde
verbinding onlogisch, omdat de steden
Rotterdam en Den Haag de nieuwe
verkeersstroom toch niet kunnen ver
werken. Er wordt dan ook een sys
teem van metro's en semi-metro's
door de steden ontwikkeld.
De heer P. Kroon uit Rotterdam zei
dat de nieuwe weg met zes knoop
punten direct een verstedelijking met
zich meebrengt. En dit is in strijd
net de tweede nota ruimtelijke orde
ning.
Burgemeester M. J, D. Reekers van
Berkel en Rodenrijs haakte op deze
betogen in. „Alleen het bewegen tus
sen de parkeerstations aan de rand
van de steden blijft over." Hij formu
leerde dan ook de wens van het on
derzoek naar het openbaar vervoer.
Uit een reactie van de kant van de
commissie bleek echter, dat rijksweg
14 ook bestemd is voor het doorgaan
de noord-zuidverkeer, omdat de
aanleg van rijksweg 16 naar Amster
dam door het groene hart zelfs niet
meer in discussie is.
Namens de tuinbouwveilingen hield
de heer J. Bregman een bewogen be
toog. Terwijl in het buitenland de
tuinbouw door allerlei maatregelen
kunstmatig wordt gesteund, worden
de bedrijven in Nederland steeds ver
dreven. Een omzet van honderden
miljoenen wordt ernstig aangetast. De
nieuwe veiling, die nu wordt ge
bouwd ten noorden van Bleïswijk, is
ook aangewezen op de altijd voor de
tuinbouw aanbevolen b.-driehoek, die
wordt aangetast.
Mr. C. A. J. M. Ontzïgt sprak na
mens de agrarische organisaties in dit
verband van een funeste doorsnij
ding. Een belangrijk punt was, als
het dan tóch moet, dat de minister
snel (zeker nog dit jaar) een beslis
sing neemt over het tracé.
PUTTERSHOEK De nieuwe
burgemeester van Puttershoek, me
vrouw G. J. van den BoschBret-
houwer uit Wassenaar wordt op vrij
dag 18 februari geïnstalleerd. Dat zal
gebeuren tijdens een buitengewone
gemeenteraadsvergadering, die des
middags om half twee begint in het
verenigingsgebouw „De Drie Lelies",
hoek EendrachtswegOranjelaan.
Na afloop volgde nog een gesprek
De grote toevloed van passagiers,
voornamelijk vakantiegangers, dwingt
Martin Air ieder jaar extra stewar
dessen in dienst te nemen, omdat de
40 vliegende gastvrouwen die in
vaste dienst zijn dit niet aankunnen.
Vorig jaar reeds werden met behulp
van een computer 107 meisjes voor
dit wtrk geselecteeerd. Na het aflo
pen van het seizoen bleven daarvan
27 werkzaam bij de maatschappij, zo
dat dit jaar slechts 82 gegadigden ge
plaatst konden worden.
blijkt het werk van een stewardess
nog vaak een speciale aantrekkings
kracht te hebben. Of de werkelijkheid
nu overeenkomst met die meisjes
dromen vertelde stewardess Ingrid
Boekhorst (21) die vorig jaar na een
soortgelijke selectie bij Martin Air in
dienst trad en na afloop van het sei
zoen hier bieef werken.
Twee advertenties van Martin Air
leverden 1373 reacties op van meis
jes die wel iets voelden voor het ste
wardessschap. Allen kregen een vra
genformulier thuis, maar ongeveer de
helft zette door en stuurde terug. De
gegevens die met een computeer wer
den geanalyseerd leverden 310 kan
didaten op, die voor een tweede test
in aanmerking kwamen. Deze zwaar
dere selectie had gisteren in het
Congresgebouw plaats. Zenuwen en
nog eens zenuwen waren de meest,in
het oog lopende eigenschappen van
de kandidaten. Acht testformulieren
moesten trachten daar doorheen te
prikken en uit te maken of de kan
didaat wel in aanmerking zou komen.
Een ochtend vol spanning werd af
gesloten. Toen alle gegevens waren
verwerkt kon er bekend worden ge
maakt, dat 151 meisjes door mochten
gaan met de test. In een persoonlijk
gesprek waar gelet werd op repre
sentativiteit, persoonlijkheid en ta
lenkennis ondergingen de kandidaten
hun laatste proef. Hoewel de ver
schillen in kwaliteit zover uit elkaar
bleken te liggen moest er een besluit
vallen. Dat hield in dat 82 meisjes
dolgelukkig waren, terwijl de rest een
beetje teleurgesteld huiswaarts ging.
Verre reizen maken, veel mensen
ontmoeten en vreemde landen zien,
zijn en blijven toch nog de belang
rijkste argumenten voor vele meisjes
om stewardess te willen worden. Hoe
wel de romantiek in deze zakelijke
tijd wel van het beroep is afgegaan,
1 Vol sp.anning wachten op de
uitslag
„Ik heb van het stewardess-zijn
niet meer en niet minder verwacht
dan het bleek te zijn. Van mij2elf ben
ik niet iemand die van regelmatig
werk boudt en daarom is dit beroep
mij juist wel bevallen. Je moet het
stewardssschap echter niet te zeer
idealiseren. Het is doodgewoon hard
werken. Als je na je bestemming be
reikt te hebben, daar met het vlieg
tuig een paar uur blijft staan om dan
weer op te stijgen voor de retour
vlucht loop je gewoon hard mee om
het vliegtuig schoon te maken. Toilet
ten h.v. horen daar net zo goed bij.
Natuurrijk zitten er een groot aantal
pluspunten aan dit vak. Als je in
charter voor een lijndienst vliegt heb
je hier cn daar stops van een paar
dagen, zodat je dan wat van het land
kan zien.
Voorlopig heb ik het nog best naar
mijn zin, maar het kan best zijn dat
ik er opeens uitstap." Ingrid meende
dat een goed aanpassingsvermogen
onontbeerlijk is, „want", zo zegt zjj,
„het is echt niet alleen rozengeur en
maneschijn". In ieder geval zullen
deze zomer weer ruim tachtig meisjes
met hun hoofd in de wolken zijn
%i
apl
ftil
