Bij marine hier
en daar nog de
hand aan de pet
Bi
Stockholmse politie maakt
einde aan gijzelingsdrama
Wè.
in deze krant
Collega's vallen
Sacharow aan
Mbert Heyn
verkoopt'weer
Angola koffie
Voor en na de vakantie
Een oude belofte
i
II
,>Hèt Kwartet
If
Vrije interpretatie groetplicht
Anders
bekeken
m
Overheidsdeelneming
m
'deze
week bij
reuzepak
500 gram
Eindhoven krijgt
experiment met
een magneettrein
m
Wm
m
m
Economie
w
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Westblaak 9-11, Rotterdam Postbus
V/OENSDAG 29 AUGUSTUS 1973
71ste jaargang nö. 90
Tel. 115588
Glronr. 269274 t.n.v. B V.'De Christelijke Pérs, Amsterdam Abonnement ƒ,10,58 per maand, per kwartaal ƒ31,35
Afd. Bezorging vanaf-08.3Ö uur^
a m
11
3
Van,onze Haagse redactie -V.?'
DEN HAAG Bij enkele onderdelen van de marine blijkt de
afgeschafte groetplichtregeling nog gedeeltelijk van kracht te
zijn. Dit is met name het geval bij het marine opleidingskamp
té Hilversum, dat per jaar 4000 vj willige en dienstplichtige
marinemensen binnen de poorten heeft. De marineleiding stelt
hier eèii onderzoek naar in.
Een woordvoerder- van de marine
noemde gisteren desgevraagd de
groetregeling die met ingang van
15 augustus in het opleidingskamp
is ingevoerd 'wel erg stringent'.
Hij wees er daarbij op dat de door
staatssecretaris Mommersteeg (de
fensie) uitgevaardigde nieuwe re
geling^ niet op alle punten even
duidelijk is. 'Dc regeling is riet
honderd- procent waterdicht, de
uitwerking-kan op een punt wel
eens mislukt zijn'.
'Blijvend'
111111111
SSS
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het plan van de regering om de industrialisatie in
het noordén van het land te bevorderen door zelf nieuwe bedrijven
op .te richten of deel te nemen in nieuwe of bestaande bedrijven,_ heeft
gisteren de instemming gekregen van de Twèede Kamer, mlëien de
V /D sprak zich uit tegen deze vorm van hulp. De liberale partij is
tegen een te grote invloed van de staat in het bedrijfsleven. -
Binnenland 3.,
Buitenland
Koppeling
ipliMé.;A'Aïf,Stóckhohn,heeft,gisteraYbnd-een^^
OLM
'i I
Van een onzer verslaggevers
ZAANDAM - Albert Heyn gaat
met ingang vaui donderdag weer
Angola-koffie verkopen in alle
supermarkten, die het concern
telt. De koffie, die onder de naam
'Indonesia Melange' wordt" ver
kocht, bestaat uit een melange
van koffie uit Indonesië, Kame
roen en Angola. Dit zei een woord-
voerdster van- Albert Heyn gis
termiddag.
.in détrégermgséed
Kërit'.v.vV:v?;
mfemmb
'msmmiïÊm
'Berisping CSM/iGist-Bróca- -
des en MeiieLa juist'tAL-iL.-V lS.
-|g
kom ook 'ns een avondje
uitblazen?;
rbijde^
'elke avond om 9 uur
t/m zaterdag T sept.
kaarten bij alle vvv's
De zomervakantie heeft heel wat Tweede Kamerleden gisteren
voor het eerst na het reces weer bijeen op nieuwe, frisse ideeën
gebracht. Bij enkelen van hen trad dat ook naar buiten. De vernieu
wing heeft echter juist daar toegeslagen, waar je het niet zou ver
wachten. Ket Tweede-Kamerlid drs. A. Schouten (ARP) heeft zijn
baar laten staan, zijn. geestverwant dr. W. de Kwaadsteniet een mar
tiale snor. Het verst ging dr. W. Drees jr., fractieleider van DS'70.
Ofschoon bekend om de soberheid van zijn levenswijze en zijn afkeer,
van uiterlijk vertoon heeft hij een haarstukje opgezet.
RITA
'Ik pas alleen op Marietjes
zusje. Verder mag u kiezen wie
u wilt.'
NIEUWE ABONNEE
STRAAT: l'.....:
GIRO:
.PLAATS:
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROrTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
n
IK ONTVANG GRAAG:r
NIEUWE LE1DSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Altijd-paraaünap briefpa
pier en pen).
Pietine-schaaltje (flessenon-
derietters). v
Mapje postpapier en envelop-
Be
vooraanstaande
fprol.chrislelijkt'
dagbladen
„Stantvastich Is ghebleven
imijn hert in teghenspoet!"
M
®g
fl W
Zoals bekend werd de groetplicht
regeling per 1 augustus afgeschaft
met twee -'duidelijke uitzonderin
gen,, het groeten bij ceremoniële
gebeurtenissen en bij verblijf in
het .buitenland. Naar aanleiding
van de hangende afschaffing van
-dé groetplicht zond de comman
dant; zeestrijdkrachten vice-admj-
raal Koest al op ,18 juli een tele-
groet aan boord van schepen en
bij inrichtingen. Ik hoop zelf dat
de vrijwilligheid het uitwisselen
van de groet zal bevorderen'.
De commandant van het oplei
dingskamp in Hilversum, de kapi
tein ter zee J. W. Herrijgers inter
preteerde dit telegram .en.de nieu
we, regels van de staatssecretaris
op eigen wijze. Zo verduidelijkte
hij jn een- zogenaamde'otder van
blijvende aard' van 15 augustus
dat onder ceremonieel niét alleen
de gebeurtenissen moeten worden
verstaan waarover het voorschrift
ceremonieel van de marine spreekt,
zoals beëdigingen, vlaggënparades,
uitreiking van onderscheidingen,
bezoeken van vorstelijke personen
en dergelijke.Volgens zijn order
vallen onder ceremonieel ook het
halt en front'maken voor de com
mandant, vlag- en oppérofficieren,
het op .rapport komen bij de com
mandant,' het vervoegen bij de
meerdere, omstandigheden waarin
volgens hem dus ook de groet ver
plicht is. Voorts verklaarde hij 'uit
overwegingen vn wellevendheid en
opleiding', ook do bij de marine ge
bruikelijke ochtendgroet verplicht
Ook op andere marine-onderdelen
is de verplichte groet, nog gedeel
telijk gehandhaafd. Dit geldt, voor
alle onderdelen bij de marine, spe
ciaal als de militair bij zijn com
mandant op rapport moet in ver
band-met een straf.'De woordvoer-
der van demarine zei:'Als eën
mUitafc^yopr-L-straf-.bij ,,zi}n. coin.-
--'a --
evVamGent
t groet- blijft" >eènf ;üiting/i,?vanvW 'Kbttèrdzm nog vër-
"'vëbdheid en. saamhörigheidsgevbel.plicKt'halt. en front-maken ais zij
ifM
In eenorganisatie als de' marine,
'Vwaar teamgeest en goede houdin-
-gên zorbelangrijk zijn, vervult .de
jwederZijdse 'groet een 'duidelijke
:Stimuièrehder fühctie -ert-iis 'als zo-
danig ;onmisbaari'lfc#eem, dan ook
Vaap dat. de niéuwe tégeliUg'weinig
yerarftfering zal brengén in .onze
hun commandant' tegenkomen.'
Het Kamerlid WieTdraaijer: (PvdA)
zal over de situatie bij de marine
ten aanzien van de groetregeling,
vandaag nadere inlichtingèn vra
gen. 'Wat. er gebeurt lijkt mij toch
niet overeenkomstig letter en geest
van de nieuwe groetregeling', zei
gewoontes,waarphder. de ochtend- het Kamerlid gisteren.
De kleine Stan ja,
van Mlerlo (5
Jaar), dochtertje
van het Kamerlid
H.A.f'dtf.0. van
Mierlo, heeft een
wat ongebrui
kelijke en onpar
tijdige plaats ge
kozen: aan de
voeten van de
heer B. Roolvink.
Ze zal hem nooit
vergeten.
N'egcn parlemen
tariërs gaven na
hun terugkeer uit
Peking een pers
conferentie op
Schiphol, toen de
kleine Stanja de
kans kreeg weg
te benen.
Zie voor kort ver
slag pag. 5 en op
pag. 7: VPRO-team
reisde door China.
mmmmmmÊ
,r.rrif
Kamer voor
steun aan
't noorden
Ook de commissarissen van de konin
gin in Drente eri Groningen, mr. K.
H. Gaarlandt en mr. E. H. Toxopeus,
die het debat over het noorden. zuid-
Limburg en Den Haag op de publieke;
tribune volgden, waren tevreden over
de beslissing van de regering. Alleen
wacht men-in het noorden in span
ning af, hoe de nieuwe maatregel
wordt toegepast en wat het effect zal
zijn.
De bedoeling van het kabinet is een
maatschappij op te richten in de zin'
van de DSM, die in zuid-Limburg met
succes heeft gewerkt. Er zal "een nau
we band worden gelegd met het bu
reau noorden des- lands' (het acquisi
tiebureau Bloemendaal). De maat
schappij begint met een eigen vermo
gen van 1.000.000 met de mogelijk
heid veel meer kapitaal aan, te trek
ken door middel van leningen, die
door de overheid worden gegaran
deerd. Op deze wijze hoopt mea het
voor industriële investeringen zo nodi
ge risicodragende kapitaal aan te trek-
ken. Voor de garanties is voor bet
jaar 1974 een bedrag van maximaal
50 miljoen beschikbaar.
de regeriüg gistermórgen békend
werd, een pleidooi opgenomen voor
een oplossing in deze 'geest. Het aan-,
trekken van risico dragend kapitaal.;
iri de vorm van staatsdeelneming
moet worden bevorderd. Alleen vroeg
Ad Schouten zich af, waarom nu toch
weer een nieuwe maatschappij met
een apart bureautje met een directeur
Voor vervolg zie pag. .5, kolom 5
NS bezuinigt -V.-.r":5ï;
Frans in brugklas 5-.
Sa dat vreest linksen 9
(KlOlS^ - v -S7T»- r -5 -^TT^T-iv^ »-r,
Qp;?;btancaï^S;-wéi^éd .dé,,vièr'.gijzèi-'- .Olsson 'en Olofssdr. Vhadden de deur
i..r.wmXiiV' gebarricadeerd fm'ét - twee archièfkas-
«SFï
(ADVERTENTIE!
KOFFIE
2?8
spaarmee voorögevel tóp en schotels
f835 +35stenetjes
--| T
MOSKOU (UPI) De Academie van
Wetenschappen vau de Sowjet-Unie
heeft de'Russische natuurkundige An-
drej Sacharow gisteren ervan beschul
digd zijn eigen land in diskrediet te
hebben, gebracht tijdens de persconfe-
rentie, die hij vorige week aan wes
terse Journalisten gaf.
In een verklaring, die door het Russi
sche persbureau Tass werd verspreid,
en die door 14 leden van de Academie
was ondertelend, wordt 'diepe vcront-
waardiging' uitgesproken over de uit-
spraken van Sacharow en worden
- diens activiteiten aan de kaak gesteld,
aangezien die de eer cn de waardig
heid van de Russische geleerden in
- diskrediet brengen.
Volgens de geleerden heeft Sacharow
afstand gedaan van actief wetenschap
pelijk werk cn heeft hij een aantal
verklaringen afgelegd waardoor het
Vsysteem van de staat, de buitenlandse
•-en dé binnenlandse politiek in diskre-
diet werden gebracht. Bovendien
heeft hij zich opgesteld tegen de poli-
tiek van zijn regering tot vreedzame
coëxistentie en tot het opvoeren van
de wetenschappelijke en culturele sa
menwerking met andere landen. Daar
door is hij een instrument geworden
van de vijandige propaganda tegen de
Sowjet-Unie en andere socialistische
landen.
Het is de scherpste officiële aanval,
die olit op deze internationaal bekend
- staande geleerde is gedaan.
Albert Heyn is daarmee het eerste
grootwinkelbedrijf, dat welbewust het
besluit ongedaan maakt geen koffie
uit Angola méér te importeren. Begin
januari 1972 deelde de directie' van
Albert Heyn namelijk mee, dat het
geeti koffie uit-Angola meer zou im
porteren en dat dit besluit uit com--
merciëlé overwegingen was genomen.
Bekend is echter, dat de directie van
AH dit besluit mede heeft genomen
onder druk van - de aangekondigde
boycotactie van het; Angola-comité,
dat vorig jaar met succes deze boycot
actie heeft gevoerd tegen grootwinkel
bedrijven en koffiehandelaren en via,
deze actie de koffie-import uit Angola
Voor vervolg zie pag. 5, kolom 6
Van onze correspondent
EINDHOVEN Eindhoven zal moge
lijk experimenteerstad worden voor
een nieuw openbaar vervoersysteem,
de, zogenaamde magneettrein. DAF
komt misschien neg dit jaar met con
crete -plannenop tafel. Van Doome's
Automobielfabrieken heeft de minis
ter van economische zaken en van
verkeer en waterstaat enige tijd gele
den benaderd om het overheidsstand
punt tc vernemen over mogelijke me
dewerking aan de ontwikkeling van
een nieuwe railvervoersysteem vol
gens electro-magnetisch principe. Bij
dit systeem beweegt het voertuig zich
zwevend voort .boven zijn baan, van
daar de naam magneettrein.
De minister van verkeer en waterstaat
heeft aL meegedeeld dat een dergelij
ke systeem in aanmerking kan komen
voor een rijksbijdrage.
'laarséi-, drie/vrouwen en een man.
het - bankgebouw uitgedragen. Toen
leidde de politie Jan-Erik Olsson (32)
in de handboeien naar buiten, terwijl
hét pübliek woedend naar. hem floot;
Kürt Lindrdth, het hoofd van'de Póli-
tie, Tende de straat over naar -wach
tende -journalisten achter dranghek
ken en kondigde met emotie in zijn
stem 'aan: 'Ik kan u vertellen-.dat nie
mand is gewond'.
'Hlj.gaf :zich tenslotte over, toen we.
traangas in de kluis spoten.. Het'gas
werd hem teveel. Hij gooïde zijn ma-
chlnégeweer onhoog door een vande
gaten in het dak. Hij had wat proble
men, maar' daar konden we hem ge
lukkig mee helpen. Toen bevalen we
hem en dé anderen naar buiten te lo
pen door de deur, die we open had
den 'gebroken'.
Premier Olof Palme sprong in zijn
auto en reed naar de bank in het cen
trum van Stockholm om de'.politie te
bedanken..Hij had het 131-uur duren
de drama op de voet gevolgd. Journa
listen applaudiseerdcn voor commissa
ris Lindroth, die vëtelde: 'Olsson, die
we het meeste hadden gevreesd, gaf
gewoon cp en schrreuwde dat hij zich
over gaf'. Het was nogal ondrama-
tisch', 2ei.een andere agent.
Het raangas werd de kluis binnen ge
spoten door de gaten die de politie
eerder in het dak had geboord. Een
van dé agenten, die daaraan werkte,
werd-eerder op. de dag.aan zijn hand
w en hoofd gewond, toén :cr vanuit de
kluis op hem werd geschoten. Twee
en .een halve minuut na het raangas
gavën Olsson en Olofsson zich over.
De -politie dusde de kluisdeur open
met een grote hydraulische pers.
-ten. De gijzelaars -waren, er neg zo
góed aan tóe dat ze^ mee .konden heb
pen bij het- opzij ;sehuiyen' van de kas
ten. 'Voordat wé:'vhet,'gas aanzetten,
wisten we dat geen van de gevange
nen vast gebonden was,' zei een poli
tieman. Olofsson en Olsson wandelden
- zwijgend uit de kluis, kregen onmid
dellijk" de handboeien om en werden
naar de wachtende ziekenauto's ge
bracht. Toen premier Paime bij de
bank aankwam,'bedankte hij Lindroth
en.zijn assistenten. Palme schudde de
handen van alle agenten, die zich
vrijwillig hadden aangeboden voor de
aanvalsactie.
MARTELKAMER
De rover had, volgens de politie,- de
kluis veranderd iri een ware martelka
mer. -'Wat daar gebeurt, maakt me ra
zend', zei één van de agenten toen de
belegering nog voortduurde. Zijn zijn
zeer. wreed in hun optreden tegen de
gijzelaars'. Elk woord, dat-in de kluis
.werd gesproken, werd door.de politie
met gevoelige microfoons vastgelegd.-
Eén van de agenten, die de gesprek
ken afluisterde, vertelde dat Olsson
'een taal gebruikt en zich gedraagt op
een manier, dat je het niet zou gelo
ven, als je niet wist dat het waar wa-
s'.
Commissaris Lindroth had al eerder.
Olsson een 'beest' genoemd. Eén ande
re agent beschreef Olsson als 'een vol
komen koude en emotieloze psycho
paat, die de gijzelaarszo maar kan
doden als hij daar zin in heeft'. De
drie vróuwen en de man lagen, ge
boeid in een hoek van de kluis, ge
heel overgeleverd aan de grillen van
de'tweé.mlédadlgers: Maandag" slóegên"
dé •'twee mannén galgen?om de .hoofd
en ;Van dê'gijzelaars'om.een gasaaiivaL
van-de poliüe te voorkomen.
Hardnekkige;,geruchten dat éénvan
de vrouwelijke 'geijzelaars aangerand
was, werdendoor een hoge politie-,
functionaris - tegengesproken. Maar
volgens ahdére agenten had een póli-
ticman, die de geluiden in de kluis;
afluisterde', een geluid gehoord dat
duidde op verkrachting. 'Jk. wil nooit
meer naar zo'iets lüisté'rén'. zou deze
agent verklaard hebben.
GEESTCLIJKE LAST
Vólgens één, militairepsycholoog lie
pen,' de^vi.ér-igijzelaais kans op ernsti
ge geestelijke letsels,als het drama
nog.yeéllanger- zou voortdi m?n. 'De
risico's voor'de gijzelaars zijn dezelf
de .als voor' mensen dié lange tijd in
een kléine schuilkelder zitten.,Zij ris
keren, hetzelfde "soort neurose. De be
dreiging opgehangen té worden was
zeer .gevaarlijk, vooral- voor 'de twee
oudsten', aldus de psycholoog.
(ADVERTENTIE!
r'Ailëé'ri 'o.i'pm de gratis cdri-t
certen van Syd Lawrence?
op 29, 30 en 31 aug? en Stan
Kenton op 1 september...
Alleen al om de NOS klank-:
presentatie
Alleen al om de drie hifi-'
stereo LP's voor èpeoiale;
RAl-prijzén is de Hifi Rai 73
een gebeurtenis.
LIHft
tentoonstelling yanhip-stereo apparatuur
Pikant in deze opzet is, dat deze ga
rantieverlening wordt gekoppeld aan
de opbrengst van het aardgas*-, dat in
dé Groningse bodem wordt gevonden.
Deze koppeling was? door;de PvdA. in
de verkiezingscampagne beloofd. Maar
;ésproi
óradatVd'e plaate WanJ35el|
•het -"aardgas niet' doorslaggevend 'kan-"
'- zijn' voor.hulp.'
Er;is'-nu: één indirect'verband";gèlegd
'tussen; dé-;-aardgascpbrengst.- en .'de
hulpjaan het noorden? Voor de kabi
netsbeslissing, die zeer recent is, is
fdoor de. PvdA hard achter de scher
men gevochten. De heer H. Wieringa
(PvdA) was in zijn reaktie' op het be-
sluit dan ook bijna lyrisch, Hij zei:
'Ale lof;, excellenties en dat laatste
woord gebruik ik dit keer zeer be
wust. Dit kabinet tracht een. funda
mentele fout in onze maatschappijjte
herstellen.. Het, zorgt niet alleen vonr
aanvullende werken en. werkgelegen-
heidsprogramma's, maar. het;.wil zelf
blijvende zinvolle werkgélgenheid
.scheppen door de taak van de onder
nemer over te nemen'. 1
Drs. J. F. Scherpenhulzen, de in 'Gro
ningen wonende VVD-er; sprak zièh
principieel uit tegen een soort regio
nale ontwikkelingsmaatschappij van
de overheid. Hij onderschreef de be
zwaren van zijn fraktiegenoot Joekes.
die in juni 1968 in de Kamer reeds
had betoogd dat deze Vorm van over
heidsbemoeiing en -bevoogding in het
bedrijfsleven-niet acceptabel is.-
Drs. A. Schouten,' die vandaag het
woord zou voeren namens ARP, KVP
en CHU, betuigde tegenover ons zijn
instemming met het plan van het ka
binet. Evenals de heer Wierenga had
hij in zijn betoog, voor het plan van-.
Da Costa actueel
Congres van Graliam
'HSi
1. SXi\.
Nieuwe boeken.,
Men schrijft ons,
nadic «u tv;..'...'.';..:...
Strips, feuilleton
Coramentanr.f
Dichtbij i-'cn- vertier
Fa miUebërichtcn
q:xu
.7"'
i 12
ADVERTENTIE
TreiiFToegangsbiljetien bij NS stations
Het is al weer even geleden, dat wij ons op of nabij deze plaats
een belofte lietqn ontvallen. De belofte om de lezers van Trouw/-
Kwartet nog eens, en dan waf uitvoeriger dan vorig jaar, over
het wel en wee van, hun krant te informeren.
Het was onze redactie-chef, die ons onlangs aan. deze belofte
herinnerde. Maar met de milde ironie, hem lêigen, begon hij
meteen de onmiddellijke inlossing ervan onmogelijk te maken,
door zélf dit hoekje te vullen met loftuitingen over ons
vorstelijke jubileumnummer.
Vanaf vandaag nemen wij zijn taak over; We hopen dat u, lezer,
op uw beurt een stukje van onze taak de versteviging van de
financiële basis van de krant wilt overnemen. U voelt al waar
we heen willen.'Inderdaad: naar méér abonnees^,'-i;
Wij zijn vandaag weer begonnen. Begint u ook? A
DE DIRECTIE
V
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
Schrijf op de envelop: De Chr. l'ers, Anivvtiordnetniscr 2889, Amsterdam.
