Het K
en
voor
mm.
Ontslagen
bij Kwatta
I
Grote chaos bij
Verkoop
auto's
stagneert
Lubbers dreigt
met aantal
M
ONGECORRKiGEEMD
Kléin: 'democratie
in onderwijs door
mij anders gesteld'
deze
week bij
Tijdelijk regen
Loonstijging moet beneden tien procent worden teruggedrongen
Belastingdruk 0,6 procejit zivaarder
3ff
Top-kabouter uit
fractie gewipt
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl streeft ernaar de loonstygingr (dit jaar ruim 13 procerrt) vplgenè
jaar belangrijk beneden de tien procent te bouden. Om dit doel te bereiken heeft de regering gisteren
in aansluiting op de revaluatie van de gulden een verdere verscherping van het prijsbeleid afgekondigd.
1 11 0»
Binnenland r
Buitenland
Kerk
WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1973
71ste jaargang no. 107
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Westblaak 9-11, Rotterdam Postbus 948
Tel. 115588 —Abonnement ƒ10,58 per maand, per kwartaal ƒ31,35
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Afd. „Bezorging vanaf 08.30 uur
Zogezegd
Als het deze keer niet hikt wór-.'
den tve wanhopig
fles 30 cl, mits afgehaald
{oretosfRiPilSri11, iftt" f r**-
P 1 hPII Ww W i liiiiii i»m iffiwiiiifflfflpffiiro
i pSH '.v.. v**
iiiiiiiiS
Minister Lubbers van
economische zaken
(■rechts) in het 3ER-
gebouw in Den Haag in
gesprek met de
prijzenoverleg-
commissie.
Utiii'/VX/l
'i'SSJEK
Minister Duisenberg presenteerde gisteren in de Tweede Kamer de
miljardennota.
Van onze automedewerker
AMSTERDAM De verkoop van
auto's in ons land stokt, omdat er
een kopersstaking is ontstaan in
de verwachting dat de buitenland
se merken goedkoper moeten
worden omdat de gulden meer
waard is geworden.
De auto-importeurs zijn intussen gis
termiddag in spoedvergadering bijeen
gekomen. Zij voelen zich benadeeld
door de na de revaluatie gewijzigde
prijzènbeschikking voor importartike-
lfen.
RenoNnttènrnó'giuetml'TO
Obe nog 'duurder 17-
RITA
'Op de schoolavond was is gis
teren een elfje» nu ben ik weer
een slavin'.
NIEUWE ABONNEE v
NAAM:
STRAAT:
GIRO: PLAATS:
Betaak per maand/kwartaal
Opgegeven dour:
Naam:
Adres;
Plaats:
Wénst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
tterdammer
„Stantvastieh ia ghebleven
mijn hert In teghenspoeti"
prc-t. christelijke
.dagblnden- -
Van een. onzer verslaggevers
DEN HAAG Met ingang van au
gustus zullen de klassen in het
■kleuter- en basisonderwijs iets
kleiner kunnen worden. Het kabi
net wil het komende jaar ook een
zwaar accent leggen op dc wclzljns-
polltiek. Dit blijkt uit troonrede,
mlljoenenota en begrotingen, die
gisteren bekendgewordén zijn.
Het kabinet heeft ook besloten tot
een omvangrijk werkgelegcnhclds-
program; onder meer zal de Inves
teringsaftrek voor bedrijfsgebou
wen hersteld worden en de land
bouw krijgt een belangrijke tege
moetkoming via dc omzetbelasting
Ander nieuws van prinsesdag:
- De belastingdruk zal met zestien
de proeent stijgen. Onder meer zal
dc accijns op benzine en diesel
olie omhoog gaan (benzine wordt
daardoor 4,5 cent duurder), vermo
gensbelasting en successierechten
gaan omboog, de fiscale huurwaar
de van de eigen woning wordt ver
dubbeld (behalve voor de goedko-
pere huizen), voor nieuwe auto's
zal een 'statiegeld' van 250 gulden
hetaaid moeten worden.
- De belastingvrije 'voet' voor de
inkomstenbelasting wordt opge
trokken, de aftrek voor alleen
staanden met kinderen wordt ver
hoogd cn er ltomt een gunstiger
regeling voor vrouwen die bij hun
man in de zaak werken.
- De regering wil de prijs van het
aardgas verhogen.
Het bedrag van de ontwikkelings
hulp gaat omhoog van 1150 naar
1380 miljoen gulden.
Dc uitkcringsnorm van' de Alge
mene Bijstandswet komt volgend
jaar op het niveau van het mini
mumloon.
De regering wil spoedig voorstel
len om ook stilstaande auto's on
der de motorrijtuigenbelasting te
doen vallen.
Volledige tekst van de troonrede
op pagina 11. Nieuws uit de mil
joenennota en de begrotingen op
9, Tl, 12,13 en 17.
Reacties'van werkgevers- en werk
nemersorganisaties op pagina 5.
Van onzë onderwijsredactie
DEN HAAG Staatssecretaris Klein
fonderwijs en wetenschappen)
ontkent dat hij in zijn gesprek met
vertegenwoordigers van de HTS-Unie
gezegd heeft dat de democratisering
m het heger beroepsonderwijs voorlo
pig, niet zal verwezenlijkt worden. Dit
antwoordt dr. Kléin op vragen van de
kamerleden Kolthof en Masman.
Minister Duisenberg over het
streven de werkloosheid bene-
den de honderdduizend 'te
krijgen.'
ADVERTENTIE
spaarmee voor 6geve) top enschdels
fft95+35steneljes 9
Sterke kritiek
op verhoging
huurwaarde
DEN HAlAG Het plan van liet
kabinet-Den Uyl om de huur
waarde van het eigen huis voor
de inkomstenbelasting te ver
dubbelen heeft in brede kring
weerstand opgeroepen. In de
Tweede Kamer hebben niet al
leen de oppositiepartijen, maar
In het algemeen veel bewolking
met van het zuid-westen uit tij
delijk regen. Eerst zwakke tot
matige wind uit-' uiteenlopende
richtingen, later tot krachtig of
hard en aan de kust van Holland
en Zeeland tot stormachtig toene
mende zuidelijke wind. Minimum
temperaturen ongeveer 13, maxi
ma omstreeks 21 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
onstandvastig en temperaturen
aanhoudend boren normaal.
ssMssmms
8Sê!m
- j-r~ t
-ƒ '.,1
Prijsbeleid wordt
extra verscherpt
Van eenonzer verslaggevers
AMSTERDAM Het personeelsbe
stand bij Kwatta Breda wordt met 220
man verminderd tot 91. Als 'redenen
voor de imkrimprngmoémt de directie
de stijging van dé rondstoffenprij-
zen, de veroudering van het machine-
paric, de herwaardering van: verschil
lende valuta én vooral het slecht-in
de markt liggen van een aantal choco-
iade-produkten. Er is een reorganisa
tie aangekondigd dié ƒ2.5 miljoen
gaat kosten en diewordt gefinancierd
door de Belgische partner van Kwatta
ContLnental Foods. Na de reorganisa
tie zal Kwatta vooral nog toé zoetwa
ren leveren, waarin naar verhouding
weinig chocolade is verwerkt Deze
produkten zijn beter verkoopbaar en
minder gevoelig voor. stijging van'
grondstof fenprijzen. -
De vakbonden hebben een definitief
oordeel over de inkrimping opge
schort omdat zij eerst verder willen
praten met de directie. De bonden
zijn er van overtuigd dat ontslagen on
ontkoombaar zijn, wil het bedrijf nóg
enige kans op overleving behouden.
Er zijn elders volgens hen dë laatste
jaren grove beleidsfouten gemaakt als'
gevolg van ondeskundigheid. Overwo
gen wordt voor het eerst in de ge
schiedenis van het enquête-recht ge
bruik te maken ..ontbét directiebeleid
aan de orde te kunnen stellen.
Zie ook pagina economie en financiën.
De verscherping komt erop .neer dat
ondernemers de post externe kosten
(een nogal ongrijpbare post, waaron
der afschrijvingen, postzegels, tele
foon, overheidstariéven e.d. vallen)
niet onbekommerd in de prijzen mo
gen doorberekenen; 'Vaak gaat in de
^OPKO
beperkt moeten worden
énkele
hoofdcategorieënzodat -het een con
troleerbare rekensom wordt,' aldus
minister Lubbers, (economische za
ken), De nieuwe maatregel voorziet
er ook in dat de afschrijvingskosten
worden gefixeerd. Een stijging- van
deze kosten .mag dus niet worden
doorberekend ir." dë prijzen.
De ministerheeft het ;bedrijfsleven
»en het^
volledig ten goede, te laten komen aan
de consumenten.' Wannéér dit in on
voldoende' mate gebeurt zuilen be-
ik ga de Rooie Reus halen
ook KVP, ARP en GHU zicli te
gen dit voórstel gekeerd. Verder
viel het op, dat ook de vakcen
trales kritiek hadden en het plan
'ongenuanceerd' noemden-
Voor de televisie reageerde premier
Den Uyl gisteravond op deze stroom
van kritiek Hij toonde met cijfers
aan, dat de lastenverzwaring van de
eigenaar-bewoner ln geen verhouding
staan tot de lastenverzwaring van de
huurder van een gelijksoortig huis.
Alleen de eigenaars van zeer dure wo
ningen moeten relatief meer betalen.
In de eerste reacties op troonrede en
miljoenennota viel het vooral op, dat
de fractieleiders van de drie confessi
onele partijen zich teleurgesteld toon
den over het feit, dat de troonrede
niet is'besloten met de traditionele
bede aan God om hulp voor het poli
tieke en parlementaire werk.
Het heeft ook de aandacht getrokken,
dat KVP en ARP weliswaar akkoord
gaan met de verhoging van de inkom
stenbelasting, maar dat'deze partijen
nog willen discussiëren ovér de ver-
delling van de lastenverzwaring. De
KVP-fractieleider noemde in dit ver
band speciaal de middengroepen.
Uif de commentaren die werden ge
geven blijkt,- dat de CHU, in tegen
stelling tot de KVP en ARP, de stij
ging van de belastingdruk te hoog
vindt. De mogelijkheid bestaat, dat de
overheid op de kapitaalmarkt leent.
Hierdoor zouden de belastingen min
der hoog kunnen, zijn. Een ander ern
stig punt van kritiek van de CHU,
waarmee de andere twee confessionele
partijen het niet eens zijn, is de bij
zonder sterke stijging van de over
heidsuitgaven. De CHU twijfelt er
aan, of zo de inflatie wel effectief kan
worden bestreden.
De heer Wiegel, fractieleider van de
WD trekt in zijn eerste commentaar
ook enkele registers van kritiek open.
Hij ziet grote groepen werknemers en
alle zelfstandigen de dupe worden van
het regeringsbeleid. Zijn bezwaren be
treffen het niet doorgaan van de in
flatiecorrectie, die hij "diefstal" noemt,
de verdubbeling van dc huurwaarde
('zuinigheid en bezitsvorming vindt
het kabinet blijkbaar een zonde') en
de verhoging van de vermogensbelas
ting en successierechten ('spaarzaam
heid wordt gestraft").
De VVD-fractieieider doet nut reeds
Voor vervolg zie pagina 5, kolom 6.
1 ;r'
DEN HAAG/ROTTERDAM/UTRECHT De eerste dag van dc opheffingsuit
verkoop van Gerzon heeft in Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven tot
chaotische taferelen geleid. Verkoopsters dreigden onder de voet te worden ge
lopen, babies raakten bekneld in. het gedrang, twee klanten kregen een hart
aanval cn enkele oudere dames vleien flauw.
Om zeven uur 's morgens stonden op koopjes beluste mensen al voor de win
keldeuren, ongeduldig wachtend tot om 9 uur de zaken open gingen.
In Rotterdam zorgde de totale uitverkoop bij Gerzon aan de Lijnbaan e/voor, dat
het verkeer in de binnenstad enkele uren werd lamgelegd en ook bij de twee
Haagse Gcrzon-filialcn ging het er zeer chaotisch aan toe. Vele tientallen men
sen probc-rden gezamenlijk de winkels binnen te dringen en dit ging er niet
altijd evéu nétjes aan toe. Ook elders zag het zwart van de mensen. Venvacht
wordt, dat met deze toeloop van klanten de winkels binnen drie dagen zullen
zijn Ieeggekocht Zie ook pag. 3.
schikkingen worden getroffen om dit
effect af te dwingen. Zowel de toespit
sing van het prijsbeleid op de externe
kosten als de oproep aan het bedrijfs
leven vormen eén aanvulling op de
reeds afgekondigde revaluatiebeschik-
king die de, ondernemersverplicht
•him: geïmporteerde voorradendeeer-'
•'ste-maand'raët't^
af te prijzen en dédaaropvolgende
maand met nog: eens tweeëneenhalf
procent ,C'.
De verscherping van het prijsbeleid is
erop gericht de prijsstijgingenvan de
afgelopen -maanden verder om te bui
gen. Bij het optreden van het kabinet
was de verwachting nog dat het jaar
gemiddelde van de prijsstijging uit
zou komen op 8,5 procent De macro-
economische verkenning schatte dit
De RAI heeft erop gewezen dat voor
alle automerken, op DAF na, onge
veer de helft van de prijs uit/vréemde
valuta bestaat. Deze valuta zijn niet
alle 5 procent goedkoper geworden.
Bovendien hebben verscheidene im
porteurs hun contractprijzen met bui
tenlandse fabrikanten in guldens ge
noteerd. Een derde probleem ls, dat
de auto-importeurs doorgaans voor
een maand voorraad hebben die reeds
betaald is.
De regering gaat met haar prijzènbe
schikking uit van een verlaging- van
de importprijzen met 2.5 pet vanaf
het begin van. deze week en met nog
eens 2.5 pet per 15 oktober. Daarin zit
respijt voor een voorraad ter grootte
van twee weken. Importeur J. L.
Lang sr. van Flat zegt reeds drie we
ken voor de aflevering aan de klant,
betalingen aan de1 Italiaanse en Spaan
se fabrieken te doen. 'Bovendien
maak ik-Fiat nooit wijs dat de gulden
nu in eens vijf cent meer waard is',
aldus de heer Lang.
De revaluatie heeft geen gelijke ge
volgen voor de autobranche. 'Bij ons
tellen de procenten alleen meteen in
grote bedragen, anders dan in vele
andere bedrijfstakken', aldus de heer
E. Servaas van Pon. De Duitse mer
ken zijn het meest gespitst op de mo
gelijkheid van prijsverlagingen, door
dat zij juist hun prijzen relatief het
meest moesten verhogen na de revalu
atie van de Mark. De Franse auto in
dustrie daarentegen moet door een
straf prijsbeleid in Frankrijk zelf op
de export winst maken.
De kopers wachtten reeds voor de re
valuatie af, tot dat de nieuwe 1974-
modellen zouden arriveren. Nu zullen
ze blijven wachten, totdat ze menen,
dat de revaluatie in de prijzen is
doorgewerkt Na 15-oktober moet dit
het geval zijn. Daarna zal steilig een
hausse ontstaan, omdat per 1 januari
1974 het statiegeld op auto's wordt in
gevoerd, waarvan velen zullen probe
ren te ontkomen door nog: difc najaar
een nieuwe wagen aan- te schaffen.
percentage al op 8 én. de regering wil
dit percentage dit jaar terugbrengen
óp 7 17,5, zódat er volgend jaar een
prijsstijginguit de bus kan komen
van 6 procent of minder.
De minister maakte er geen geheim -
van dat zijn prijsbeleid er nadrukke
lijk op is gericht de loonstijging om
laag te drukken. Hij verwacht ér het
resultaat van dat de na-indexering
van de prijsstijgingen ia de lonen in,
december lager kaïi uitvallen. Boven
dien verwacht hij dat de vakbeweging
wel zoveel vertrouwen In het prijsbe
leid van dit kabinet zal hebben dat de
aanvangseisen voor- dë: loonstijgingen
er, ook iets dop? vsorden. gedrukt - Al
dus hoopt hij beneden de tien prqcént
uit te komen. "We bobben' dan bereikt
dat de inftatie^tiraal op een.lagcr ni
veau is uitgekomen. Dat heeft alleen
maar voordelen, want de reële inko
mensverbetering wordt er nauwelijks
door aangetast Uit berekeningen van"
het centraal planbureau blijkt dat de
Voor vervolg zie pag. 5, kolom 5
Protest bij Cihileéns regiem.9
Hoessein Jaat Palestijnen vrij '8''.
Portugezen gefrustreerd8; A R:,
Keri itt' .dft^réwld
jpuzzet
Korte iohond v*n het ro#r»tpi»n«es de «Yend-w^aett* vaB_Trq«wA
Kwartet beert em ntolBm* bert<*t semaakt^r«r; het
de Boriteaose rejering, de marine af te «cisafren. Bit bericht U lamtd-
dels eeitt.
'Wordt het zetsel van elk bericht in Tróuw/Kwartet gecorri#
geerd?Velé lezers menèh van niet De overigen moeten wij,
helaas, een illusie ontnemen.- -
Men versta ons goed. Natuurlijk wordt van ieder beridat een
corretieproef getrokken. Natuurlijk wordt iedere proef door
een corrector behandeld- En er behoeft ook niet aan te wor
den getwijfeld, dat vervolgens een typograaf aan het werk
gaat om de foutieve regels over te zetten. Maar wat te doen,;
als de man daar nog mee; bezig, is. op het ogenblik dat: dè
krant gereed moet zijn?
Een actuele vraag, want ons Ruritaanse bericht is zó laat
binnengekomen, dat de tijd ontbreekt om hét zetsel nog voor'
de eerste editie te corrigeren. Het nieuws is te belangrijk om
dan maar te worden verzwegen. En zo kan het (gebeuren,
dat vele abonnees de volgende morgen aan het slot van ónze
Ruritaanse 1-kolommer met verbazing lezem 'Naar verluidt,
overweegt de Ruritaanse minister voor marinezakken a( te -
treden". Nog diezelfde dag bedanken twee adelborsten als:
abonnee van Trouw/Kwartet seen fautloze krant
IK ONTVANG GRAAG:
Altijd-paraatmap. -(-r-.brièfpa-
pier en pen).
Pletine-schaalUe (flessenon-
derzetters).
Mapje postpapier en ettt-
pen.' - "i
Een postzegel is niet nodig. Dip betalen wij. -
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, Antwoordnummer 2859, Amsterdam./
