Kook eens iets
anders!
VOOR DE GROTE REIS
JOHNNY OMBACH werd
toevallig violist
Maar... Fortuna heeft rare
streken op haar kompas
The Puzzle...
Oude wereld in Prisma
Recepten uit de
Joodse keuken
Tivee Franse kindertjes
TW:
w
yi
HET VRIJE VOLK MAANDAG 21 NOVEMBER 1955
PAGINA 8
-
(Van onze correspondent te Sydney)
Het geld ligt op straat in Australië. Vermogens liggen op het
asfalt te wachten op de uitverkorenen van vrouwe Fortuna.
Zoals de man die twee jaar geleden op goed geluk een jong ren
paard kocht voor 2500 gulden en er sedertdien een half mil-
lioen aan verdiende op de wedrennen.
f BON
Loterij met millioen
.jj
-
Geraffineerd
èÊÈtSÈËÊÈÊÊËÊühJL*'
X
i Entries close 10 a.m. Thtirs., Noy, 3
ADDRESS
>-i-
üLsgsSs*
En waarom dan niet eens een gerecht uit de Joodse
keuken? De Joodse keuken heeft een traditie van eeuwen,
De Joden hebben altijd geweten wat lekker Is. Alleen al de
namen van hun gerechten dragen een geur van heerlijk
heid: schaletpot, borsch, kugel met peren, gremsjelies...
De recepten van al deze beroemde, typisch Joodse spijzen
zult u in een modem kookboek tevergeefs zoeken. Maar a
hóeft ook niet te gaan zoeken, want u vindt ze verzameld
in een heel aantrekkelijk, heel smakelijk en toch heel
goedkoop boekje:
B. E. POLAK
Gebonden In geplasticeerde
(afwasbaar) band: ƒ2,90
Welgeteld 115 recepten! In een verscheidenheid die u in
staat stelt heel wat verschillende menu's samen te stellen,
tn elke prijsklasse. Soepen, groenten, vis, sauzen, vlees,
gevogelte, broodrecepten, gebak (sommige, en niet de
minste, ook zonder oven te bereiden). Joodse Paas-
recepten
Iedere huisvrouw met enige ervaring kan ze maken. De
beschrijving laat aan duidelijkheid niets te wensen over;
elke handeling staat op een nieuwe regei (gemakkelijk als
u met bedeegde vingers bezig bent!).
Geen woord kwaad over onze Hollandse burgerpot van
aarrepels-groente-vlees-zju. Maar iedereen wil op z'n tijd
wel eens wat anders. En dat is nog gezond ook. Welnu, hier
is uw kans. Hebt u al eens linzensoep met meelballetjes
gegeten? Een zaligheid! De bereidingswijze, en die van
honderd en veertien andere gerechten, vindt u in Recepten
uit de Joodse keuken.
Bestel het boekje meteen door middel van onderstaande
bon. Het betekent vreugde voor u en uw disgenoten!
Het geld ligt
op straat in
Australië
m
Maar wie in de steek wordt gelaten door de onberekenbare godin vaa het
geluk en nochtans achter haar aan blijft draven als een verliefde jongeling,
gaat zijn noodlot tegemoet. Dat was het geval met die andere man, die
naar de bookmakers ging met handenvol bankbiljetten alsof het spliterwten
waren, en zijn leven eindigde als marskramer, sloffend van huls tot huis
en kloppend op elke deur.
Totdat het hem te veel werd en hij zich door het hoofd schoot. Anderhalf
millioen waren door zijn handen gegaan. Vergokt.
Aan de boekhandel van de N.V. De Arbei
derspers, Hekelveld 15, Amsterdam-C.
Wilt u mij zenden:
ex. B. E. Polak „Recepten uit de Joodse keuken".
Geb. ƒ2,90.
Iedereen jaagt op geld in Australië;
geid is er een machtig woord. Men
wil het niet om er op te gaan zitten
als een broedse hen op haar ei, maar
om er het leven aangenaam mee te
maken. Om een huis en een auto te
kopen. En om lange vaeanties te
houden.
Niets is aanlokkelijker voor de
Australische man dan de wildernis
in te trekken met een hengei, een
jachtgeweer en een vaatje bier. Tot
dat de laatste penny opgesoupeerd is.
Een met kinderen gezegende pak
huisknecht. die onlangs 50.000 gul
den won, zei royaal. „I give the boss
a week's notice and knock off" (Ik
maar een bagatel is, draait er nog
een Mammoet-loterij, met een
hoofdprijs van een kwart millioen.
Een ondernemend kantoor in Tas-
manië vond dit echter nog maar
half werk en bouwde een prijs op
van 140 duizend pond: één millioen
tweehonderdduizend gulden. Een on
getrouwde tuinknecht ging er mee
strijken. Hij kreeg zoveel huwelijks
aanzoeken, dat hij vluchtte. Niemand
weet waarheen.
In dit gezelschap is de radio maar
een kleine jongen. Hij komt niet
verder dan een auto ter waarde van
negen duizend gulden, voor het be
antwoorden
van vier hersengym-
zeg met een week op en schei er nastiekvragen. Een enkele keer
inee uit). Hij pakte zijn zaakjes bij maakt een internationaal bekende
Naam:
Straat en nummer:
Woonplaats:
i a «ra
elkaar en ging met vacantie.
Wie op de gunst van het lot uit
Is, heeft een ruime keuze. Driemaal
per week trekt de loterij, met een
hoofdprijs van 50.000 gulden. Een
vierde loterij werpt iemand een ton
in de schoot
Omdat Honderdduizend gulden
Violist Johnny Om-
bach had evengoed
pianostemmer kunnen
worden, of sigarenwin
kelier. Dat komt zo:
zijn ouders zaten in
de tabak. Zij dreven
een sigarenwinkel in
Nijmegen en dat John
ny in deze zaak nu
niet achter de toon
bank staat, betekent
feitelijk, dat hun hoop
in rook is vervlogen.
Johnny zelf besloot
namelijk in een opwel
ling tot het pianostem-
mersvak. In een op
welling, want hij koos
deze richting, toen in
de ouderlijke woning
de piano met de sleu
tel werd bijgetrokken
door een in Johnny's
ogen zeer interessant
personage.
Hij is toevallig violist geworden.
Want het is geen gevolg van het
feit, dat hij acht jaar oud op
de vliering een stoffige en bijzonder
onechte „Stradivarius" vond zonder
snaren. De begerige blikken van
Johnny raakten toen een gevoelige
snaar in pappa's hart. Hij liet het
strijkinstrument opknappen en
scharrelde een leraar op voor zijn
spruit.
Vanaf dat moment vond Johnny
er niets meer aan. „Allicht," zegt hij,
nu hij een 48-jarige routinier is, die
het conservatorium, met succes door
liep. Dat hij het zover bracht, bete
kent dat pappa van geen wijken
wist. De jonge Ombach móest stude
ren, maar deed dat niet en kende
toch zijn lessen.
Hij demonstreerde daarmee een
duidelijke aanleg, maar toch vond
de directeur van het conservatorium
het beter als zijn leerling een „echt
vak" zou kiezen. Hij voorzag moei
lijke tijden en achtte het noodzake
lijk, dat Johnny behalve zijn vingers
ook zijn handen zou leren gebruiken.
Geen tabak voor Johnny, die ook
nu nog een matig roker is. De piano
deed het. In overleg met wat be
vriende relaties werd besloten, dat
Johnny naar Den Haag zou gaan,
waar een grote pianohandel een
plaatsje voor hem vrij had en waar
hij het vak grondig kon leren. Als
volontair,
In deze kwaliteit stapte Johnny
dan ook welgemoed, gekleed in korte
broek en Schillerkraag, naar zijn eer
ste baan, waar hij vol verwachting
de werkplaats betrad, mét de idee,
dat hij als meneertje iets kwam
leren.
Op zijn vriendelijk „morgen,
heren!" keken een paar pruimende
politoerders en pianomakers hem
zwijgend aan.
Ombach probeerde het nog eens:
„Ik ben de nieuwe volontair."
„Wat is dat?" vroeg er een
„Ik kom hier het vak leren." ver
duidelijkte Johnny.
„Dus jij bent de nieuwe krullen
jongen," zeiden de politoerders.
En dat was hij. En dat bleef hij
voorlopig ook. Twee jaar lang. Het
hielp Johnny niet of hij al 800 gul
den in een oude piano vond. „Ze
lieten me de naarste karweitjes op
knappen," zegt hij.
Het was de viool, die redding
bracht. Zijn chef „betrapte" hem er
op, dat de jonge Om-bach een deel
van zijn naam alle eer aandeed. Hij
nodigde hem uit eens bij hem thuis
te bomen en samen wat te musice
ren
Vanaf die dag ging ailes beter.
Johnny Ombach hcejt een
onder-ons-je met zijn poedel
Rex.
Johnny werd ai spoedig uitgestuurd
als pianostemmer en zou ongetwij
feld tot grote hoogte zijn geklommen
als de crisis hem niet had verrast
en op de keien had gezet.
Hij negeerde een baan op bet toen
malige Departement van Koloniën,
trok naar zijn geboortestad en begon
voor zich zelf. Hij deed het niet on
verdienstelijk. In betrekkelijke korte
tijd bouwde hij een bloeiende piano-
handel op.
Tot er in de plaatselijke krant een
kleine advertentie verscheen, waarin
de geachte clientele hartelijk werd
bedankt voor haar trouw en aanhan
kelijkheid. Want Johnny hing alle
piano's aan de wilgen en greep naar
de viool. Nu voorgoed.
Het was feitelijk weer een opwel
ling, die hem tot deze drieste stap
deed besluiten. Johnny dacht geen
seconde na toen de leider van een
orkestje hem het voorstel deed mee
op tournee te gaan. Een leven van
reizen en trekken, dat wós het. En
dat werd het, dank zij de viool.
Na verloop van jaren kreeg Om
bach geregeld uitzendingen voor de
KRO. Kort na de Tweede Wereld
oorlog keerde hij terug bij deze om
roep, waarbij hij nu in vaste dienst
is. Hij speelde er respectievelijk de
eerste viool jn Klaas van Beecks
amusementsorkest, bij het Orkest
Zonder Naam van Ger de Roos en
in zijn eigen septet.
Dus definitief de viool? Het kan
vreemd lopen in de wereld. Op het
ogenblik neemt Johnny dit instru
ment alleen nog maar thuis onder
de kin. Hij hanteert namelijk sinds
kort uitsluitend de dirigeerstok. En
de hengel, maar dat gebeurt alleen
als zijn oudste zoon hem meesleept,
want echt dol op vissen is Johnny
niet.. Evenmin, als hij dat vróeger
was op vioolspelen.
HANS STERNSDORFF
Twee Franse kindertjes gaan naar school en hoe vindt u nu
wel, dat ze er uitzien? Zou dat jongetje, als hij ónze school
binnenstapte, niet worden geplaagd? Met zijn strikje on
der zijn kin, zijn stijf in de plooi geperste lange broek, zijn dl
te glimmende schooltas, zijn handschoenen en zijn Ameri
kaanse kuij"?
Het meisje ziet er al even „tot in de puntjes gekleed" uit: haar
roodwollen overgooier en manteltje zijn van dezelfde stof ge
maakt en hoe smetteloos zijn haar witte schoenen, sokjes en
handschoentjes. Ach ja: moeder is érg trots op ze, De vraag is
hoe de zaken er voor staan, als ze uit school komen...
zeepfabrikant er twintig duizend gul
den van, maar dat is dan ook ailes.
De nieuwste pas in de opwinden
de dan* om het gouden kalf is de
kruiswoordpuzzle m de krant. Niet
zoals in het goede vaderland, voor
een boekenbon van vijf-negentig of
misschien wel een tientje, maar
voor een prijs van ten minste
150.000 gulden.
Wekelijks spoelen een 350.000 in
zendingen over de redactietafels,
maar het kan gebeuren, dat er geen
enkele juiste oplossing bij is. De
puzzle is uitermate geraffineerd in
elkaar gezet; volgens een puzale-
specialist zouden er meer dan twee
millioen combinatie-mogelijkheden
zijn.
Indien er geen winnaars zijn,
wordt de volgende week de prijs ver
dubbeld. Het bedrag liep zelfs eens
op tot meer dan 600.000 gulden. Toen
kregen negen gelukkigen ieder zeven
tig duizend gulden naar huis ge
bracht.
De Australiër is een gelukzoeker:
vroeger op de goudvelden, tegen
woordig in de loterijlijst. Maar er
leven nog avonturiers, door wier
aderen het bloed van de oude garde
stroomt. Dat zijn de ontembaren die
dom* de onmetelijke vlakten en door
Se wildernis trekken, gewapend met
rugzak en geigerteller. Gelokt door
de roepstem van de moderne fortuin:
uranium!
Hun lot is gelijk aan dat van de
oude kolonisten: ontbering en te
leurstelling. Dan, plotseling, klopt
bij een enkeling het geluk aan de
deur. Zoals bij die taxichauffeur en
zijn maat, de dorpsbarbier, die een
uraniumveld vonden en verkochten
voor twee millioen gulden.
Het geld ligt op straat. Iedereen
kan van één dag op de andere schat
rijk worden. Maar de grillige For
tuna heeft zulke rare streken op
haar kompas...
Om voor eens en voor altijd een
eind te maken aan die onzin over
één Zwarte Piet heeft onze foto
graaf het leger Pieten gefotogra
feerd, dat de Goede Sint jaarlijks bij
zijn voorbereidingen helpt.
Twee trof hij aan in de haven
van Barcelona, druk bezig het
privé-bootje van Sinterklaas in de
verf te zetten, dat daar een jaar lang
werkloos tegen de kant dobberde.
Met dat bootje houdt hij straks een
spannende race, om het vrachtschip
op te pikken, dat van Oran naar Lis
sabon vaart en hem mee zal nemen.
„Wat een kwast!" zuchtte Piet, ter
wijl hij het hoofd boog.
J "Tb» Sim-Herald" Copyright
FINDAWORD
BOX 4969,
I G.P.O., SYDNEY
J Mr.
Twee Pieten werkten in een bak
kerij te Madrid aan de marsepein:
ze maakten dertig overuren per week
(nu al!). „We kopen er televisie
van," zeiden ze.
Twee zochten in een warenhuis
naar het stevigste kasboek, nu nog
smetteloos blank, maar straks...l „Ze
zijn allemaal te dik," zeiden ze,
want we maken nooit winsten en
gebruiken er dus maar de helft van."
„Wie een kist timmert voor een an
der, valt er zelf tn," zei Pedro, die
in de haven met zijn vriendje Beppo
al speelgoed aan het laden jvas.
En twee Pieten roskamden de
schimmel, die na een jaar staan een
beetje beschimmeld was geraakt.
Sinterklaas zelf kreeg onze foto
graaf eerst niet te zien. Totdat hij
bij de barbier verscheen... „Friction.
Goedheiligman?" hoorde hij plotse
ling een stem. En ja, daar zat de
Sint. „Spuit nog wat lak in mijn
baard, Sancho," zei hij tot de bar
bier, „voor het verwaaien. Ik zal hem
voor de vijfde tóch nog een keer
moeten laten wassen... De tijden zijn
duur."
Maar toen wilde hij tóch wel voor
een staatsieportret poseren.
/••V
BLOCK LETTFRS PLEASE
enier for "The Sun Henk!" Findawo'd competition.
ihf rulo and gzree lo accept the judi.i"
decision »nd the award of the pnz« ai fin»} and
(Attach Mainpt 6d)
CUT HERE
Het lijkt een goudmijntje voor het
grijpen. Een simpele kruiswoord
puzzle, die slechts het invullen van
een paar letters vraagt. Bovendien
staat er nog een hele omschrijving
bij, vaaruit men kan lezen, welk
woord men moet kiezen. M'n kleine
zusje kan het ook, denkt de argeloze
puzzelaar. Pas op...
ACROSS: 1. Ovation, oration. 5
Index, inset, inner, inlet, inter. 6.
Hookey, hockey. 9. Pose, post, pest.
10. Age, awe, axe (brr), ape. 11. Rea
son, season. 13. Shells, swells, smells,
spells. 15. Cart, raft. 16. Slur, slum,
slug. 17. Ems, ens. 18. Wages, wager.
DOWN: 1. Ouch, oooh. 2. Task,
tusk. 3- Nil, nix. 4, Persian, pension.
7. Overlays, overlaps, overcaps- 8.
Yankees. 9. Pearls, perils. 12. Sister,
system. 14. Slug, slog.
Hij slaat er een slag naar. En tot
zijn grote teleurstelling ziet hij bij'
de publicatie van de oplossing, dat
hij er „ergens" net naast wasDus
ook naast het goudmijntje...
.het addertje onder het gras.
Want voor vrijwel elke omschrijving
zijn verschillende viogelukheden, die
allemaal evengoed passen. Wat doet
de in het nauw gebrachte fortuin-
Het jaarboekje 19551956 van de
Chnstelijk-Historische Unie bevat de
jaarverslagen van de verschillende
Kamerkringen van de Unie, de na
men van de bestuurders van de kies
verenigingen en de nevenorganisa
ties. de namen van de leden der CHU
in de vertegenwoordigende licnamen
«te.
Een van de laatste pogingen om
de „Oude Geschiedenis" in één greep
samen te vatten werd gedaan door
M, Rostovtzeff in zijn A. His
tory of the Ancient World. Het
Spectrum gaf er in twee delen van
de Prisma-reeks een vertaling van
uit, verzorgd door dr. A. Klarens.
onder de titel De oude wereld.
De oude wereld: dat is dan toch
altijd nog maar alleen de voorge
schiedenis van onze eigen bescha
vingskring, beginnend in Mesopota
mia en aan de Nijl in het vierde
millennium voor Christus.
Wiskunde en sterrenkunde, goden
leer en in haar de eindeloze motie
ven voor de literaire verbeelding,
plastische kunsten, geschreven recht
èn boekhouding: voor eeuwen en
eeuwen werden de grondvormen van
deze geestelijke bezigheden gelegd
in deze beide vruchtbare rivierdalen.
Maar het geschreven recht diende
slechts handel, landbouw en natio
nale veiligheid, nimmer de bescher
ming van de afzonderlijke staatsbur
ger. Zulk een ongehoorde vernieu
wing daagde pas in de Griekse stad
staten vanaf omstreeks 600 voor
Christus. Daar ontstond wat wij nog
altijd noemen: „politiek leven."
In de grote gemeenschap van het
Romeinse Rijk, dat de hele Middel
landse Zee omvatte, verwerft de
Westerse mensheid dan voor hef
eerst haar besef van eenheid en van
persoonlijke gewetensvrijheid.
Maar de scheppende kracht van
cie Middellandse Zee-wereld taant
onder een steeds strenger Romeins
bureaucratisch regiem sinds de twee
de, derde eeuw na Christus.
Rostovtzeff was een der allerbeste
kenners van de sociale en economi
sche geschiedenis van die derde,
vierde en vijfde eeuw, waarin het
verval allerwegen toeneemt.
De kennis van deze aspecten der
geschiedenis is pas van recente da
tum. Een man als Gibbon, die zijn
ondergangsgeschiedenis van het Ro
meinse Rijk schreef in het derde
kwart van de achttiende eeuw, ont
beerde haar geheel; de negentiende
eeuw heeft haar langzaam vergaard.
Daarom is Rostovtzeffs goed lees
bare boek zo belangrijk; het schept
een beeld, gebaseerd op de voiie rijk
dom der moderne kennis.