m
Aanzienlijke verbetering
begrotingsbeeld bereikt
PTT wordt
duurder
10 miljard
minder
schuld dan
in 1947
Kern van Hofstra
TROONREDE: bestedingsbeperking is nog
geboden
Woningbouw
moet voorgaan
m
m
MINISTER HOFSTRA IN ZIJN SLOTBESCHOUWING:
iït
V
au.
Studiebeurzen
worden hoger
(nog dit jaar)
Tot het bereiken van al deze doeleinden is een gemeenschap
pelijke inspanning nodig van ons gehele volk, zomede de be
reidheid de maatregelen te aanvaarden, die door de regering
worden voorgesteld.'
'De nu in de begroting verwerkte beperking der uitgaven en
de verdere voorzieningen, die nog afzonderlijk bij de wet moeten
worden bekrachtigd, dragen er toe bij, dat voor het komende
jaar weer op een gezonde financiering in de sector der rijks-
ovèrhëïd mag worden gerekend.'
Toch verbetering
Ongezonde f inanciering
T erughoudendheid
Geen geldschepping
'De regering zal bevorderen,
dat deze mogelijkheid op korte
termijn wordt geopend. Het
vertrouwen lijkt gewettigd, dat
nu de woningwetbouw door het
rijk zal worden gefinancierd,
het aanbod van nieuwe bespa
ringen deze behoeften zal kun
nen bevredigen.'
f.-agJL&c
§*2ogiog
Middelen en uitgaven van de staat
it
HET VRIJE VOLK
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957
PAGINA 8
tv
Gezondheid van ons geld en
voortzetting woningbouw
staan op het spel
De nu ingediende begroting beoogt een belangrijke bijdrage te geven tot herstel van het
vertrouwen in de financiële stabiliteit van ons land, zegt minister Hofstra in zijn slot
beschouwing, dat deel van de miljoenennota, dat altijd hel meest het persoonlijke stempel
ran de minister draagt.
En hij vervolgti 'Het gaat hij het in 1958 te volgen financiële beleid dan ook om be
langrijke zakeni
om herstel van het evenwicht lussen de nationale middelen en de bestedingen
ooi de verdediging van de gezondheid van ons geld en het vermijden van inflatie:
en bovenal om bet financieren van de woningbouw, die moet worden voortgezet.
Minister Hofstra begint zijn slotbe
schouwing met op te merken, dat in
1956 een ernstige onevenwichtigheid
in onze economie aan de dag is ge
treden. Een te krachtige toeneming
van de binnenlandse bestedingen
lieeft deze verstoring teweeggebracht.
Van een herstel van het verstoorde
evenwicht zijn thans nog slechts wen'
nig symptomen aanwijsbaar, aldus
minister Hofstra, 'al zij daaraan on
middellijk toegevoegd, dat verschil
lende van de in dit najaar getroffen
maatregelen nog nauwelijks effect
kunnen hebben gehad.'
Voor het komende jaar moet wor
den gerekend met een tekort op de
gehele dienst van de begroting van
615 miljoen gulden.
Plaatst men dit tekort naast dat
van het lopende jaar, dat thans op
495 miljoen wordt geraamd, dan
1 ij k t het begrotingsbeeid op bet
eerste gezicht niet wezenlijk gewij
zigd.
Maar men moet dan toch wel on
middellijk twee belangrijke factoren
in aanmerking nemen.
1. Onder de inkomsten over 1957
is een bedrag van 363 miljoen aan
inkomsten begrepen, die afkomstig
waren van de Marshailguldenspot
bij de Nederlandse Bank (in wezen
zuiver een kwestie van het schep
pen van nieuw geld).
2. Onder de uitgaven voor 1958
valt nu ook de financiering van het
overgrote dee! van de in 1958 aan
te vangen woningwetwoningen.
Hiervoor is 540 miljoen nodig.
Deze bedragen wettigen de conclu
sie, dat een aanzienlijkeen trou-
wensook dringend noodzakelijke
verbetering van het begrotingsbeeld
kon worden bereikt.'
In vergelijking met 1957 is het to
taal der uitgaven niet 523 miljoen
gulden gedaald. Of in percenten van
het nationale inkomen: gedaald van
26,8 ill 1957 tot 24,6 percent
'In deze cijfers komt duidelijk het
streven van de redering tot uiting,
waar mogelijk tot vermindering van
de uitgaven te geraken. Daarbij moet
dan nog een tweetal factoren in aan
merking worden genomen:
Tn de eerste plaats zijn in de cijfers
De PTT-tarieven zullen in de loop
van dit jaar opnieuw enigszins wor
den verhoogd. Sommige tarieven
leveren namelijk een verlies op, wat
de regering een verkapte subsidiëring
ten laste van de overheid noemt.
De regering is van mening, dat in
het algemeen aan overheidsbedrijven
de eis mag worden gesteld, dat zü
2onder verlies werken en een deel van
de noodzakelijke investeringen zelf
opbrengen.
De miljoenennota geeft geen na
dere bijzonderheden over de te ver
wachten verhoging.
over 1957 de uitgavenverminderingen
waartoe in het kader van het beste-
dingsbeperkingsprogramma in het
voorjaar werd besloten reeds ver
werkt.
In de tweede plaats kon het resul
taat worden bereikt ondanks de onont
koombaarheid van een toeneming van
enkele soorten van uitgaven, ook in
verhouding tot het nationale inko
men. Als duidelijk voorbeeld kunnen
de uitgaven voor onderwijs worden
genoemd.
Intussen zal dc wens van de rege
ring, de voortgang van de woning
bouw zoveel mogelijk te waarborgen,
in het komende jaar zijn stempel
op de rijksbegroting drukken.
In 1956 en ook dit jaar' heeft een
ongezonde financiering van de ge
meentelijke investeringen en een on
verantwoord oplopen van de gemeen
telijke (kortlopende) schuld plaatsge
vonden als gevolg van het feit. dat
voor de woningwetbouw en. de ge
meentelijke investeringen onvoldoen
de besparingen beschikbaar bleken.
Voor 1958 behoeven de gemeenten
de woningwetbouw niet meer te fi
nancieren. maar minister Hofstra wil
niet verhelen, dat de financiële taak
van de gemeenten zwaar blijft. Een
woningbouwprogramma van 80,000
woningen brengt noodzakelijkerwijze
omvangrijke aanvullende" gemeente
lijke investeringen mede, waarvoor
langlopende leningen moeten worden
gesloten.
Daarenboven moeten de nu tot 1600
miljoen gulden opgelopen vlottende
schulden dringend worden vermin
derd door ze in langlopende leningen
om te zetten.
De positie van het rijk ten op
zichte van de kapitaalmarkt is daar-
Op nyddelwi r.d. b?qrotir*j b«lr<w»(»i!5niilprê
DU IS75MIUARD SUtDCft.
men l«n erca.!85huis-
Sismers met guldensbil-
jet ten mee vullen
zou rnen *an 1 tol75mH-
jard woordrijk wtlfcn
drukten dan rou men
627-QOO boeken hrijyn
om 7,5 milja rd sigaref ren
he roken 2ou U ca. 1 mil
joen jaar nodig hebben
iwn kan er ca.!/imiijc*r
auto's voor ko
men kan er ca. 50 miljoen
fiehsen voorkopen
men kan er uTSmnjoet
costoums voor kopen
men kan er ieder mens
op de wereld ca. f13.—
van y wi
opqestopefd «ïztïv«fffi
gulden* knjghrneneen
mee duidelijk bepaald. Het rijk zal
een vergaande terughoudendheid
moeten blijven betrachten bij het
opnemen van langlopende leningen.
Het beroep van het rijk op de ka
pitaalmarkt zal niet mogen uitgaan
boven het bedrag, dat op de voorin-
schrijfrekening beschikbaar zal ko
men en dat gesteld kan worden op
345 miljoen gulden.
Op de voorinschrijjrekening
storten pensioenfondsen, spaar
banken e.d. vast kapitaal in
afwachting van later uit te
geven staatsleningen).
Daarnaast zal door de huurblokke-
ring een bedrag van ongeveer 60 mil
joen beschikbaar komen. En hiermee
is dan tevens de grens gesteld aan
het kastekort, dat het rijk zich kan
veroorloven.
Als liet tekort groter zou zijn dan
405 miljoen, dan zou het rijk zijn
toevlucht hebben moeten nemen tot
geldschepping en 'inflatoire financie
ring is duidelijk in strijd met de eisen
van de algemeen-economische situatie
en een voortzetting van hetgeen te
dien aanzien in 1956 en 195" is ge
schied dient dan ook tc worden ver
meden.'
'Een voortgaande inflatie is in we
zen een sluipende en ongecontroleerde
belastingheffing, die op den duur niet
slechts de maatschappelijke structuur
ontwricht, maar die ook de spaarzin
ondermijnt, en die veelal Juist de eco
nomisch minst-weerbaren het zwaarst
treft.
De regering zal er dan ook met
vastberadenheid naar streven om
mede door haar financiële politiek.
1 aan dit ernstige euvei een krachtig
halt toe te roepen.'
'Het stemt de ondergetekende tot
voldoening, dat het begrotingsbeeid.
zoals het in deze nota is gepresen
teerd, in overeenstemming is met
de zojuist geformuleerde eisen.
In de sector der rijksoverheid ko
men we weer tot een gezonde finan
ciering. en ook voor de lagere over
heid wordt een gezonde financiering
van uitgaven vergemakkelijkt.
Het eerst nodige is, dat nieuwe ka
pitaalbehoeften van gemeenten en
provincies weer kunnen worden ge
dekt door het afsluiten van lang
lopende leningen.
In nog geen tien jaar is het
dc staat gehikt ruim tien mil
jard af te lossen op de enorme
naoorlogse schuld, die eind
1947 zijn top bereikte met een
totaal van 28.1 miljard. Op 30
juni van dit jaar was het schul
dentotaal verminderd tot 18,25
miljard. Dit is gepaard gegaan
met een grote consolidatie van
de binnenlandse vlottende
schuld.
Dat, het de staat niet altijd even
gemakkelijk ging zijn verplichtingen
steeds na te komen, blijkt uit de ont
wikkeling van de kaspositie in het
afgelopen, jaar. De iiQuiditeitSjJOSitie
van de schatkist is steeds zeer krap
geweest.
In het eerste halfjaar van 1956 ver
minderden de contante middelen van
de staat met 355 miljoen, in de twee
de helft zagen we weer een kleine
vooruitgang met 144 miljoen tot 252
miljoen, maar in de eerste helft van
het lopende jaar ging daar weer 238
miljoen van verloren.
Toch mogen wij de kans groot ach
ten, dat de beheerders van de.schat
kist erin zullen slagen tn het verdere
verloop van dit jaar zij het soms
met enige moeite de verplichtin
gen, waaronder schuldaflossingen be
hoorlijk na te komen.
Op grond van herziene berekenin
gen wordt geraamd, dat het bud
gettaire kastekort, dat aanvankelijk
voor 1957 op 900 miljoen werd ge
raamd. teruggebracht kan worden tot
725 miljoen, waarvan reeds 530 mil
joen is gerealiseerd in de eerste helft
van het jaar.
Over de tweede helft zal dus nog
moeten worden voorzien in een tekort
van ƒ200 miljoen.
Het werkprogramma van de
dienst der domeinen is beperkt. De
dienst zal evenwel voortgaan met de
verbetering van gronden in de in uit
voering zijnde objecten als De Kleine
Geest, de Zwette, de Braakmanpolder
en de Noorderbuurtsepoider. Ook de
verbetering van in vroeger jaren ont
gonnen gronden in het Witteveen en
hel Land van Vollenhove gaat voort.
T\ijgaande staat geeft de kern van
D Hoistra's huishoudboekje weer.
De uitgaven voor de gewone dienst
zijn. zoals uit da cijfers blijkt, flink
verlaagd. De middelen fontvangsten)
lijken ook lager, maar dat is schijn,
omdat onder de middelen voor 1957
een bedrag van 360 miljoen is gere
kend. dat Hofstra uit de Marshail
guldenspot heeft gehaald, en dat
eigenlijk als een reservepotje had.
moeten dienen. In feite zullen de
Gnt.vangst.en - dus toch een 200 mil
joen stijgen.
Uit het Landbouw-Egalisatiefonds
wordt de subsidie op melk betaald.
Het bedrag is voor 1958 lager ge
raamd, omdat de melkprijs omhoog
is gegaan en ook op suiker geen sub
sidie meer wordt gegeven.
De kapitaaldiensl (uitgaven voor
grote werken, enz.) laat grotere uit
gaven zien: daar zitten voor 1958
voor het eerst de voorschotten bij.
die het rijk aan de gemeenten gaat
geven voor de woningbouw.
De gehele dienst vat dan alles nog
eens samen en komt dan tot een te
kort van 440 miljoen.
Maar daar zijn we er niet mee.
Want 305 miljoen aan uitgaven lig
gen nog te wachten en het tekort
wordt dan 745 miljoen.
Dat is te veel, zegt Hofstra en
daarom komt hij met zijn nieuwe
maatregelen: extrabelasting op tele
visie, auto's, vermogens en de verla
ging van de werkloosheidspremie die
mogelijk is, komt geheel aan het rijk
ten goede en niet ook aan werkgevers
en werknemers. Blijft over een tekort
van 615 miljoen.
Maar. zegt Hofstra: van dc wo
ningvoorschotten behoeft een belang
rijk deel pas in 1959 te worden be
taald. Daarover heb ik dus in 195S
geen zorg.
Bovendien kunnen we tien miljoen
zij het met tegenzin) voor de on
ontwikkelde gebieden vasthouden en
pas later uitbetalen. En dat vermin
dert mijn kastekort weer. Maar dan
moet ik er wel rekening mee houden,
dat er in 1958 nog voor 109 miljoen
aan uitgaven komen, die eigenlijk
al in 1957 op de begroting stonden.
Alles bijeen zal ik in 1958 405 mil
joen meer moeten betalen dan ik
ontvang, maar dit is nog net te dek
ken Enfin, leest u daarvoor de
slotbeschouwing maar.
(in miljoenen guldens)
O £0 G "cC~i
GEWONE DIENST
Uitgaven 6.847 6.330
Middelen 7.428 7.263
Overschot581 -f 933
LANDBOUW-EGALISATIEFONDS
Tekort 407 32«
BUITENGEWONE DIENST
(Kapitaaluitgaven en -ontvangsten)
Uitgaven 995 1.322
Middelen 227 275
Saldo 768 —1.04T
GEHELE DIENST
Uitgaven 8.249 7.97S
Middelen 7.655 7.538
Tekort 594 440
Voorts zijn nog te verwachten de
volgende extra-uitgaven:
Defensie-uitgaven (In
vorige jaren niet opge
nomen gelden) 96
Sanering Burgerlijk
Pensioenfonds en
spoorwegpensioen
fonds 159
Euromarkt- en Eura-
tomverdragen 50
305
Tekort 745
Voor te stellen maatregelen ter ver
mindering vau dit nadelig saldo:
Vermindering aandeel
rijk in werkloosheids
premie 23
Belastingverhoging 107
130
615
Nieuw begrotingstekort:
Met de volgende posten dient dan
nog rekening te worden gehouden:
1. Woningwetvoor
schotten in 1958 ver
leend, maar in 1959
uitbetaald
issingw.
238
Accijnzen Igëchfpnë
542 Ijsden
OraieiDe-i Invoer-
lasl-mo I reensn
1307 I 601 l I no
TOTAALKOSTPR'JSVERHOGENDE BELASTINGEN
2990
Motorr'jt
Loontetss-i Vmnoot- j Vbrrr.o- Successie
TOTAAL BELASTINGEN OP WINST INKOMEN EN
VERMOGEN 3833
Wmsten,
pi) BP.
472
nadelig saldo
nogtewrwach-
tenadd.uiTqaven305
Cijfers in mil
joenen guiaens
Tekort 745miljoen
UITGAVEN 7978
INKOMSTEN 7538
erensie
1779
Land-en
torntouw
reetoefU
558,9
Sociale
voorzien
emigrate'
volksgez
870,9
rawhuis-
vesting
8672
HersfeJv.
oorlogs
schade
139,5
uiensfen
v.algeme
neaard
385,5
Naljonafe
schuld
795
Ovpngeuii--
OAven
Handel pn
nijverheid
Wafer-
staal* V.
707,3
jushrie
311,9
Uilgawn rd. Gew.Die nsf, Builffv}. Oiensf, LE.f (inriadd posten)
2. Reservering van een
gedeelte van het ge
raamde bedrag voor
minder - ontwikkelde
gebieden
300
10
3. Uitgaven van begro
ting- 1957, die in i958
gedaan worden
310
100
210
405
BUDGETTAIR KASTEKORT:
Dit bedrag kan volledig worden ge
dekt uit de regelmatige stortingen
van pensionfondsen e.d. in 's rijks
kas, in afwachting van een staats
lening (345 miljoen) en uit de huur-
blokkering (60 miljoen).
Minister Hofstra heeft in de mil
joenennota meegedeeld, dat het
maximale bedrag, dat een student
aan rUksstudietoelagc kan krijgen zal
worden verhoogd van 2000 tot 2400
gulden. Dit in verband met de ge
stegen kosten van studie en levens
onderhoud.
Het aantal aanvragen voor rijks
studietoelagen neemt nog steeds toe.
Leden der Staten-Generaai.
Een zeer bewogen jaar iigt achter ons. De
internationale spanningen duren onvermin
derd voort. In onze nationale economie is het
evenwicht verbroken.
Terwijl de nationale welvaart en de werk
gelegenheid op een hoog peil zijn gebleven,
geven de vermindering van de deviezen
reserve en de ontwikkeling op de kapitaal
markt reden tot ernstige bezorgdheid. Hierin
komt tot uiting, dat de bestedingen aan con
sumptie, investeringen en overheidsuitgaven
te zamen het nationale inkomen overtreffen.
De genomen maatregelen hebben het be
oogde doel nog niet bereikt. Ten dele. omdat
zij eerst geleidelijk hun werking kunnen
doen gevoelen, anderdeels omdat blijkens de
thans beschikbare gegevens dieper ingrijpen
noodzakelijk is.
Ons volk kan zonder twijfel de gerezen
moeilijkheden te boven komen. Het zal zich
daartoe bewust moeten zijn van de ernst van
de situatie en aan een reële beperking van
de bestedingen moeten meewerken. Dit geldt
zowel voor de consumptieve uitgaven van de
bevolking als voor de uitgaven van het be
drijfsleven en de overheid. De Regering
harerzijds is vast besloten zodanige maatre
gelen te treffen of te bevorderen, dat het
evenwicht in de verhoudingen en het ver
trouwen in de financiële en monetaire si
tuatie worden hersteld.
Dit beleid drukt zijn stempel op de rijks
begroting voor 3 958. Een beperking van
uitgaven is op vele punten lot stand gebracht.
Daarnaast is afgezien van tal van nieuwe
plannen. Bovendien moet het Rijk in zijn
financieel beleid rekening houden met de
zeer grote moeilijkheden, die de gemeenten
ondervinden bij de financiering ook van de
meest dringende kapitaalsuitgaven.
Daarom acht de Regering het voor een ge
zonde en ongestoorde financiering van de
woningbouw noodzakelijk met ingang van het
komende jaar weder over te gaan tot het
verstrekken aan de gemeenten van voor
schotten ten behoeve van de woningbouw ten
laste van *s Rijks kas. Onder de tegenwoor
dige omstandigheden kunnen de gemeenten
de verantwoordelijkheid voor de financiering
van deze bouw niet blijven dragen.
Het Rijk zal er zich voorts vooral ter wille
van dc gemeenten van moeten onthouden
voor zijn eigen uitgaven een beroep te doen
op de kapitaalmarkt. Het is om deze reden,
dat de begroting zodanig is opgesteld, dat de
financiering van de gehele dienst is gewaar
borgd zonder een dergelijk beroep.
Ten einde dit mogelijk te maken acht de
Regering naast beperking van de overheids
uitgaven een tijdelijke verhoging nodig van
de omzetbelasting op personenauto's en
motorrijwielen, op televisietoestellen en op
sigaretten. Bovendien zal de opschoning van
de investeringsaftrek in 1958 moeten voort
duren en zal een tijdelijke beffing van op
centen op de vermogensbelasting worden
voorgesteld. Deze maatregelen leveren tevens
een bijdrage tot de beperking van de beste
dingen.
"Teerdere verhoging van de uitvoer vraagt
bijzondere aandacht. Ter wille hiervan is
het nodig te waken tegen het ongunstiger
worden van onze concurrentiepositie op de
internationale markt. Grote voorzichtigheid
bij het nemen van maatregelen, die tot ver
hoging der produktiekosten kunnen leiden,
is geboden. Zolang de huidige toestand voort
duurt zullen bedrijfsleven en overheid zich ten
aanzien van de ontwikkeling van het loon
peil de grootst mogelijke beperking moeten
opleggen.
Mede met het oog hierop moet de prijs-
stabilisatiepolitiek in overleg met het be
drijfsleven onverflauwd worden voortgezet.
Het. prijsbeleid en het mededingingsbeleid
zuilen ook moeten bevorderen, dat kosten
verlagingen zoveel mogelijk in de prijzen
doorwerken.
Het is dringend noodzakelijk de besparin
gen op te voeren onder inschakeling van zo
breed mogelijke lagen der bevolking.
Voorstellen ter bevordering van de bezits
vorming zullen u in het komende zitlings
jaar bereiken.
Voor iandbouwprodukten vertoont de on
gunstige verhouding van vraag en aanbod
op de wereldmarkt geen verbetering. Zij iijkt
zelfs van structurele aard te worden. Voort
gebouwd zal worden op de grondslag, welke
de Regering het afgelopen jaar heeft gelegd.
In dit verband zullen de vraagstukken van
de totale omvang van de produktie en van
de verbetering van de bedrijfsstructuur de
bijzondere aandacht vragen.
De strijd tegen de woningnood blijft nog
steeds de meest dringende taak bij de voor
ziening in de behoeften van ons vólk.
]\/]"ede dank zij de gunstige weersomstan-
i-'J- digheden in het begin van liet jaar. zal
in 1957 een groter aantal woningen gereed
komen dan in enig voorgaand jaar het geval
was. Verwacht mag worden, dat meer dan
80 000 woningen aan de woningvoorraad zul
len worden toegevoegd. Het streven van de
Regering blijft, ook in het komende jaar.
gericht op een binnen het kader van de
bestaande mogelijkheden zo groot moge
lijke woningbouw. Het is haar voornemen de
financiering van 40.000 woningwetwoningen
mogelijk te maken.
Ter betere aanpassing van de rijkssteun
aan de werkelijke behoeften en ter stimu-
lering van de bouw van particuliere wonin
gen met een redelijke huurprijs is een wijzi
ging van de premie- en bijdrageregeling
woningbouw 1953 tot stand gebracht. Ver
wacht wordt, dat mede dank zij' deze maat
regel met de bouw van 40.000 particuliere
woningen zal worden aangevangen.
Ten einde een begin te maken met do con
solidatie van de te hoog opgelopen vlottende
schuld der gemeenten en van de schulden,
die moet,en worden aangegaan, in het bijzon
der voor de nog in dit jaar ondernomen
woningbouw, zal de Regering haar medewer
king verlenen aan een binnenkort door de
Bank voor Nederlandse Gemeenten tegen
marktvoonvaarden tut te geven woningbouw
lening.
Maatregelen zijn in voorbereiding om het
vrijwillig beschikbaar stellen van ruimte
voor inwoning sterker aan te moedigen. De
mogelijkheden tot het verlenen van een bij
drage in de kosten van noodzakelijke voor
zieningen aan de woningen zuimn worden
verruimd.
l~je samenwerking tussen Nederland. Suri-
■- name en de Nederlandse Antillen in de
geest van het Statuut heeft de voortdurende
aandacht der Regering. Na ontvangst van
een binnenkort te verwachten advies van de
commissie tot- herziening van de staats
inrichting van Nederlands Nieuw-Guinea,
hoopt de Regering aan de Staten-Generaai
te kunnen aanbieden een ontwerp van wet
tot partiële herziening van de bewindregeling
Nieuw-Guinea.' dat een ruimer uitzicht zal
bieden voor de politieke ontwikkeling van dat
gebied,
In de samenwerking tussen de vrije landen
wordt een nieuw perspectief geopend door de
ondertekening van verdragen betreffende een
Europese .Economische Gemeenschap en een
Europese Gemeenschap voor Atoomenergie,
alsmede door de tussen de Regeringen der
drie Beneluxlanden bereikte overeenstem
ming over het verdrag inzake de economische
unie. De behandeling van de drie hiermede
samenhangende wetsontwerpen zal in de
komende zitting vee! van uw aandacht
vragen.
Het levensbelang van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie voor de vrije wereld
blijft, ook van ons lanu een" redelijke defen-
siebijdrage eisen. In de Verenigde Naties zal
de Regering haar steun verlenen aan elk
oprecht streven naar politieke ontspanning,
herstel van onrecht en bevordering van de
vrede.
Nauwere Europese samenwerking maakt
het. ons te meer tot plicht in eigen land ver
houdingen te scheppen, die Nederland in
internationaal verband een goede en sterke
partner doen zijn.
HPen einde de aandacht geconcentreerd te
houden op do vraagstukken, die op het
ogenblik centraal staan, spreek ik thans niet
tot u over tal van andere onderwerpen, die
nochtans in het komende zittingsjaar veel
van uw werkkracht zullen vragen.
Beperking op velerlei gebied, waarbij de
Regering er intussen naar streeft het meest
essentiële te ontzien, mag niet het laatste
woord zijn.
Een positief gerichte inspanning, zowel ter
vergroting van de nationale produktie ais ter
versterking van de geestelijke en maatschap
pelijke krachten, zal nieuwe en ruimer mo
gelijkheden moeten openen
Terugziende op hetgeen ons volk na de
oorlog onder veel moeilijker omstandigheden
heeft gepresteerd, vertrouw ik, dat het ook
thans de zelfbeheersing en de kracht zal
weten op te brengen, noodzakelijk voor her
stel en voor nieuwe vooruitgang.
Moge God u ste^Ken bij de verantwoorde
lijke taak waartoe gij weder zijt geroepen
Hiermede verklaar ik de gewone zitting der
Staten-Generaai geopend.
17 september 1957.
