4 oude mensen
in Stadskanaal
door
gas
C.a.o. bakkersgezellen
- nog geen akkoord
WYBERT
voor
Storm laat alarm
sirene
banken
Zes percent
bij Philips
Prof. Samkalden
hoogleraar in
Leiden
Ziekenhuis in
Den Haag 5,4
miljoen duurdei
WITTER DAN DE
WITSTE KIP
en spaart uw linnenkast
LIER TREFT
MAN
ZONDER COMMENTAAR
1
Ruitentikkers
opereren
vanuit auto
Warm
sportief
praktisch!
Bakkers vormen
weerstandsfonds
Bazaaropbrengst
verduisterd
Golden Fiction
e zachtheid
x>rt:inietabak
HST VRIJE VOLK DINSDAG 11 OKTOBER 1959
pagina S
Hier is met Sunil gewassemdat
hemelsblauwe Sunil, waarin al
't wasgoed stralend wit wordt,
werkelijk stralend wit!
Bleken en blauwen kunt u zelfs
vergeten, met Sunil hebt u min
der was werk, minder te wrin-
gen, dus..- minder slijtage,
"Waar Sunil de was doet .blijft
alles veel langer nieuw, ook ;j
was machine en wringer varen
er wel bij- e. -L'. u'\WÏ1
Camoufleren
Alarm
(Van onze soc.-econ. redactie)'
Het College ran Rijksbemiddelaars
heeft de nieuwe collectieve arbeids
overeenkomsten voor de bandarbei
ders en beambten va nde N.V. Phi
lips gisteren goedgekeurd. De lonen
en salarissen mogen met ingang van
26 oktober met /es percent worden
verhoogd.
Het college heeft de gevraagde
terugwerkende kracht tot 5 oktober
ni«t verleend, wegens de reeds gedane
uitbetalingen en de consequenties
daarvan.
Sij het concern was men er zo vast
van overtuigd, dat de zes percent ver
hoging op korte termijn zou worden
goedgekeurd, dat men de nieuwe
lonen al in bewerking had gegeven
aan de administratie. Er was echter
enige vertraging ontstaan doordat de
Loaneommissie van de Stichting van
de Arbeid, die over de c.a.o. moet ad
viseren, neg nadere inlichtingen wil
de hebben.
Advertentie IM.
(Van een onzer verslaggevers)
De oud-minister van Justitie, prof.
dr. I. Samkalden, zal binnenkort wor
den benoemd tot buitengewoon hoog
leraar aan de Leidse universiteit voor
het recht der internationale organi
saties. Prof. Samkalden Inrijgt daar
mee een nieuwe leerstoel. Vanaf 1952
tot z\jn benoeming tot minister in
oktober 1956 was prof. Samkalden
reeds hoogleraar te Wagerdngen.
Advertentie LM.
(Van een onzer verslaggevers)
Een tragisch geval van gasvergiftiging heeft zoals wij in
een deel van onze edities gisteren reeds meidden dit weekeinde
het leven gekost aan een viertal bejaarde bewoners van de wo
ning Burgemeester Reindersplein 9 te Stadskanaal.
Df+'8~jarise heer E' «Ün 14-jarige vrouw A. Hammin-
ga-Sstreuper en de 74-jarige blinde huisgenoot en broer van mevrouw
Hamminga, de heer A. Streuper, werden maandagmiddag tegen
t* feven'°.os >n de woning aangetroffen.
Be 88-jarige mej. R. Hamminga, zuster van de hoofdbewoner van
het perceel, overleed op weg naar het ziekenhuis.
De politie tast In het duister over
de oorzaken van het ontzettende
drama, dat grote beroering in Stads
kanaal teweegbracht. Men denkt aan
zelfmoord en moord, maar zekerheid
is er niet.
Sportieve jongenicoat, ver
vaardigd van de gewilde
flausch in streep- en ruit-
dessins, half wattine half plaid
gevoerd.
Textieldeskundigen zijn het
erover eens. dat de/e pratht-
jas minstens f 3D,- zou
moeten kosten, maar U be
taalt tijdelijk slechts
(leeftijd
8 jaar)
Kl.st.p.m.
De melkventer R. Brinkman, die de
vier bejaarde mensen dagelijks van
melk voorzag, ontdekte maandag
tegen twaalf urn-, dat er iets in het
huis niet in orde moest zijn. Hij ver
scheen op de gebruikelijke tijd aan
de voordeur, die evenwel gesloten
bleek te zijn, terwijl ook de gordijnen
gedeeltelijk dicht waren.
De heer Brinkman begaf zich toen
naar de achterdeur, die ook dicht
was. Er kwam hem daar echter een
sterke gaslucht tegemoet, die hem
direct het ergste deed vermoeden,
In allerijl alarmeerde hij de po
litie van Onstwedde, die direct de
deuren forceerde. In de slaapkamer
beneden vond men het echtpaar
Hamminga in nachtkleren leven
loos in bed liggen, terwijl op de
vloer de nog aangeklede blinde
heer Streuper dood lag.
In bewusteloze toestand trof men
in haar slaapkamer boven de 88-ja
rige mej. Hamminga aan. Een arts
diende direct zuurstof toe en liet het
slachtoffer ogenblikkelijk naar het
ziekenhuis brengen, maar op weg
daarheen overleed de oude vrouw
eveneens.
Kranen open
Bij het onderzoek van de politie
bleek, dat alle gaskranen van de wo
ning, drie in getal, openstonden.
Hoe dit is gekomen en of er opzet in
het spel is geweest, kon nog niet
worden uitgemaakt.
Het medisch onderzoek kon geen
antwoord geven op de vraag of het
drama zich moet hebben afgespeeld
in de nacht van zaterdag op zondag
of van zondag op maandag.
De buren hebben zondag in ieder
geval niets abnormaals gemerkt.
De oudjes vertoonden zich zondags
nooit buiten, zodat toen dus ook geen
argwaan is gewekt.
De vier slachtoffers woonden tot
het vorige jaar in een oud boerde
rijtje in de Drouwenermond. Zij ston
den bekend als zeer rustige mensen.
KLEREN'
MAKEN DE MAN
EN HUISMAN
MAAKT DE KLEREN
.KORTE HOOGSTRAAT IS
1« MIODELLANDSTRAAT 98-100
WOLPHAERTSBOCHT 218-224
(Van een onzer verslaggevers)
Het weerstandsfonds van de hak
kerspatroons in Nederland is maan
dag in werking getreden. De Haar
lemse bakkers, die bij dat fonds zijn
aangesloten, krijgen nu de verliezen,
die zij lijden door de prijsverlagingen,
uit dat fonds vergoed.
Heel wat patroons echter zijn niet
bij dat fonds aangesloten. Daarom is
onder leiding van de heer Manschot
uit Utrecht via de patroonsorganisa
ties een oproep om financiële bijstand
gericht tot alle bakkers in Nederland.
De Heemsteedse bakker L. Jansen,
een lid van de groep van bakkers die
vorige week de prijs heeft verlaagd
en daardoor de broodoorlog ontke
tende, heeft een beroep op het pu
bliek gedaan de kleine bakkers gelde
lijk steun te verlenen.
Er zou over dit eigenmachtig op
treden van de heer Jansen bij vele
Haarlemse bakkers grote ontstem
ming bestaan.
Enkele leden van de zogenaamde
actiegroep, in Haarlem hebben voor
gesteld, dat de kleine patroons van
de week opnieuw hun broodprijzen
zouden verlagen. Hiervoor voelt de
meerderheid van de patroons echter
niets.
(Van een onzer verslaggevers)
De bouwkosten van het nieuwe
Rode-Kruisziekenhuis in Den Haag
moeten 5.4 miljoen hoger worden,
gesteld dan oorspronkelijk was ge
raamd. In 1954 werden de kosten be
groot op 102 miljoen, nu moet men
rekenen op een bedrag van 15.6
miljoen.
Dit blijkt uit een mededeling van
het Haagse college van B. en W. aan
de gemeenteraad, waarin gezegd
wordt dat de Stichting Rode-Kruls-
ziekenhuis het stijgen van de bouw
prijs met ruim vijftig procent wijt
aan de sedert 1954 opgetreden loons
verhoging en prijsstijgingen.
Neem meteen
het voordelige"
reuzenpak"
SUN
(Van een onzer verslaggevers)
Het georganiseerd overleg over een
nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst voor bakkersgezellen is gis
teren, na een vier uur durende ver
gadering, afgebroken zonder dat een
eindbeslissing is bereikt.
De werkgevers vroegen en kregen
twee weken de tijd voor nader be
raad over de voorstellen van de
werknemersorganisaties. Met name
wil men deze toetsen aan de stijging
van de produktiviteit in de bakkerij
sector.
Wegens dit uitstel zal de geldende
c.a.o. weer met een maand worden
verlengd, ditmaal echter met de af
spraak dat binnen, die termijn over
eenstemming moet worden verkre
gen. Op de vergadering die over twee
weken wordt belegd, zal moeten blij
ken of de werkgevers zich bij de
wensen van de werknemersorganisa
ties kunnen neerleggen.
Met opzet heeft men de Haarlemse
broodoorlog buiten de besprekingen
gehouden. Hoewel deze genoeg be
roering in de bakkerswereld heeft
veroorzaakt voor een bespreking,
meende men de broodoorlog buiten
het c.a.o.-overleg te moeten houden,
om de kansen op overeenstemming
niet nadelig te beïnvloeden.
(Van een onzer verslaggevers)
De 53-jarige C. Roelofse uit Kam
pen is gistermorgen bij werkzaam
heden aan de nieuwe brug in Dron-
ten (Flevoland) getroffen door een
lier, waarvan een stag brak. Het
slachtoffer overleed op weg naar het
ziekenhuis te Zwolle, waarheen hij
na onderzoek in het Kamper zieken
huis vervoerd was.
Advertentie LM.
Bij guur weer
kunt U
verkoudheid
voorkomen met
In deze rubriek vermeldt Het Vrije
Valk zonder commentaar tref
fende uitspraken, van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd.
'Hierna was het woord aan mi
nister mr, dr. Van Rooy. Deze vol
stond met de opmerking, dat staats
secretaris Roolvink op sociale zaken
meer in het bijzonder met het ioon-
beleid is belast. 'Sta mij toe door zijn
mond te antwoorden." Deze medede
ling ontlokte aan de socialisten hoon
gelach en gesis. Mr. dr. Van Rooy,
die zijn ondeskundigheid op loonge-
bïed toch wel wat had kunnen
camoufleren, kreeg een kleur en ging
weer zitten. Het woord was toen aan
staatssecretaris Roolvink.'
Kamerverslag in het Binnenhof,
22 oktober 1959.
De rechtbank te Amsterdam heeft
vanochtend de 58-jarige gedetineer
de Amsterdammer A. Z. veroordeeld
tot tien maanden met aftrek, Zjj
achtte bewezen dat verdachte de
Nationale Handelsbank N.V. voor
20.000 gulden en de Nederlandse
Handelmaatschappij voor 10.000 gul
den had opgelicht.
Advertesntie I.M.
President de Gaulle, premier
Debré en een. aantal leden van diens
kabinet hebben maandag beraad
slaagd over de vraag of Frankrijk
Parijs kandidaat moet stellen voor de
volgende wereldtentoonstelling die
tussen 1964 en 1968 zal worden ge
houden.
(Vervolg van voorpagina)
Dc kraanmachinist G. Wolf uit
Delfzijl heeft zich vanmorgen het le
ven moeten redden door een gewel
dige sprong. Hij was bezig met het
lossen van hoogovenslakken toen de
loopbrug omwaaide. De machinist
kon nog net op een loods springen
en werd licht gewond. De loopbrug
vernielde twee loodsen. De schade
■wordt geschap op een miljoen gulden.
Mannen van de PTT hebben van
morgen omstreeks half tien de aan
nemer H. Daalder uit De Cocksdorp
uit het water gehaald toen deze met
auto en al bij Den Helder in het
Noordhollands Kanaal waaide. Het
dorps Oudeschild op Texel raakte
stroomloos doordat de storm het dak
vernielde van een verdeelstation van
de elektriciteitsmaatschappij.
In de steden werden vanmorgen
trams en bussen bestormd. Velen
kwamen te laat op hun werk door
dat de openbare vervoermiddelen de
toeloop niet aan konden. Uit het hele
land komen berichten van door de
lucht suizende dakpannen, omge
waaide bomen en antennemasten, ge
sneuvelde ruiten en schoorstenen.
Op de Lijnbaan te Rotterdam ver
oorzaakte de storm vrij veel opschud
ding toen een ruit van dc juweliers-
zaak van de firma J. G. Beetman
zover naar binnen werd gedrukt dat
de alarminstallatie in werking trad,
In Arnhem werd een bouwkeet van
vijftien bij acht meter door de storm
opgenomen ea midden op de rijbaan
van de Worth Rhedenseweg neerge
smeten. Over een lengte van twee
honderd meter werd de bovengrondse
elektrische leiding en passant ver
nield.... het duurde vrij lang eer
de chaos was opgeruimd.
(Van een onzer verslaggevers)
Door de penningmeester van een
Velpse vereniging is bij de politie
aangifte gedaan van verduistering
van een bedrag van f 1000,-.' Dit be
drag bleek een deel t® rijn va» de
opbrengst van een bazaar.
Toen de financieel beheerder van
het b&zaarcomité de opbrengst
1200.- groot aan zijn penningmees
ter wilde afdragen, kwam hij tot de
ontdekking dat hij 1000,- miste.
—De president van Guinea. Seltoe
Toere, is maandag voor een officieel
bezoek van drie dagen te Washing
ton aangekomen.
De officier van Justitie eiste veer
tien dagen geleden anderhalf jaar
gevangenisstraf plus voorwaardelijke
terbeschikkingstelling, eveneens we
gens oplichting meermalen gepleegd.
De verdachte had een der direc
teuren van de Nationale Handelsbank
verteld dat hij voor de oorlog sche
pen exploiteerde en dat er thans vier
in Oost-Duitsland waren teruggevon
den. waarvan hij er twee whae ver
kopen en twee andere verhuren. De
transacties wilde hij via deze bank
laten lopen. Hij had voor de revisie
lp.000 gulden nodig die hij snel zou
terugbetalen. Gezien de papieren die
de man bij dit verhaal toonde, werd
hem 10 mille ter beschikking gesteld.
Twee maanden later nam hy nog
eens 10 mille op met het verhaal dat
hij alle vier schepen inmiddels voor
een kwart miljoen had verkocht.
Ter terechtzitting verklaarde de
man dat hij in het geheel geen schip
had verkocht. De Russen wilden de
vaartuigen niet vrijgeven.
Naar roulette
In juni jl. nam hij 10.000 gulden op
bij de Nederlandse Handelmaat
schappij nadat hij verteld had chef
van de BPM in Suriname te zijn ge
weest. Ook hier volgde een verhaal
vas nchepen en van een aantal rijn
aken waarvan hij eigenaar zou zijn.
Met dit bedrag wilde hij naar België
uitwijken doch bij Roosendaal werd
hij aan de grens gearresteerd. Vol
gens de officier was verdachte toen
op weg naar de roulettetafel in Oost
ende, waar hij een deel van de eer
ste twintig mille reeds had verspeeld.
(Van een onzer verslaggevers)
Sedert enkele dagen en uitsluitend
bij duisternis worden Venray en en
kele dorpen rondom deze gemeente
geplaagd door een eigenaardig soort
ruitentikker. Vanuit een personen
auto worden met een katapult stenen
door ruiten geschoten, waar licht
door schijnt.
Voordat de getroffenen in de gaten
hebben wat er precies aan de hand
is, kan men van de daders geen spoor
meer vinden. Slechts in de verte
hoort men een auto wegrijden. Een
kapotte ruit en een kiezelsteen is
alles wat men achterlaat. Reeds zijn
enige tientallen gezinnen door deze
maniak gedupeerd. De rijkspolitie
heeft nog geen enkel houvast. Het
staat evenwel vast dat er zich meer
dan een persoon in de auto bevinden,
aangezien gebleken is dat er ook on
der het rijden geschoten is.
Een groep Franse oudheidkun
digen heeft bil opgravingen in het
oude Klaros een Artemis-beeld uit
de 7de of 8ste eeuw voor Christus ge
vonden. Klaros ligt 30 km van de
Turkse havenstad Izmir.
Moet u
Herr Martin R. Gustavus aus
Berlin, die in Amsterdam een
behoedzaam (speel)balletje
heeft opgegooid, is een keurig
gesoigneerde heer. Wie hem
aanhoort, komt maar tot één
conclusie: een héél, heel slim
me man, die nu reeds Hotel
Slotania met kleine, gebieden
de gebaren in zijn geldgreep
heeft.
Samen met negen collega's
heb ik gisterochtend aan zijn
speeltafel gespeeld met zeven
tig gulden aan fiches, die hij
mij bereidwillig afstond en
even bereidwillig weer naar
zich toe harkte.
Ik ben, dat is me wel duide
lijk geworden, niet behendig
genoeg voor zijn spel. Ik was
na afloop de enige die 28 gul
den bad 'verloren'. Acht col
lega's 'verdienden' in twintig
minuten samen bijna 700 gul
den, alleen de Volkskrant
waagde er zich niet aan en
bleef nauwlettend toekijken.
Trouw was heel consequent
afwezig.
Ik was dan ook de enige die
'plein' (op nummers) gokte,
Verzeihung hitte, speelde. De
anderen speelden voorname
lijk op rood en zwart en stre
ken met verhitte gezichten
hun winst op, die de koele Herr
Gustavus later weer weg-
harkte.
Deze gladde Bériijner de
justitie zal het nog wel mer
ken heeft zich terdege op
een spervuur van lastige vra
gen voorbereid. De persconfe
rentie die hij gisteren gaf, liet
hij tot ontsteltenis van de
journalisten op de band opne
men. Hij gaf hiervoor een wat
vage verklaring, evenals op een
aantal scherpzinnige vragen,
die hij zeker had voorzien.
Hoe slim hij wel is, bewijst zijn
mededeling, dat hij twee zwar
te lijsten heeft laten maken:
een van beroepsgokkers en
roulette-exploitanten eneen
van figuren uit. de onder
wereld, die het hem lastig zou
den kunnen maken.
De grote winsten die mijn
collega's maakten, hebben mij
niet overtuigd. De kronkel
redeneringen van Herr Gusta
vus evenmin, ik heb de indruk,
dat deze heer om de dooie dood
niet getikt is en heel goed weet,
wat hij begonnen is en nog
beter, hoe hij eruit zal sprin
gen.
De grote verliezen die hij
volgens zijn zeggen zaterdag
bij de opening heeft geleden,
en de demonstratieve winsten
van de journalisten tijdens de
persconferentie zullen belang
rijke troeven moeten zijn voor
het gerecht, als ik Herr Gusta
vus goed door heb.
Vooral deze ene opmerking
frappeerde me: Heren, ik heb
u twintig minuten laten spe
len. Ik wist van tevoren, dat u
zoudt winnen. Maar als we
zouden hebben doorgespeeld,
zoudt u vrijwel alles weer ver
loren hebben.'
Herr Gustavus gooit het dan
op de concentratie van de be
hendige speler, die zou ver
slappen. Maar ik gooi het op
de behendigheid van Herr*
Gustavus, wiens concentratie
nóóit verslappen zal, zolang er
guldens van spielfreudige Hol
lander naar Berlijn te harken
zijn.
Seth Oswald Vander-
Puye, een paar maan
den te laat uit de Afri
kaanse nëgerrepubllek
Ghana naar Groot-Schermer
(N.-H.) gekomen om het boe
renvak van onderaf te leren,
staat elke dag te rillen op het
erf van de familie K, Scher-
merhorn in de Noordelnder-
meer.
Ondanks z'n colbertjasje,
z'n blauwe overall en z'n tro
penhelm vindt hij DIT klimaat
één grote afschuw.
Maar Seth, uitgezonden in
hetkader van de Internationale
hulpverlening, heeft ondanks
z'n rilierigheid een warme be
langstelling voor Nederland.
Zijn naam, VanderFuye duidt
op een Nederlandse afkomst:
zeven generaties geleden bleef
een van zijn voorvaderen fi
guurlijk gesproken dan -han-
-gen aan een inheems meisje.
Dat weet hij zeker. Niet
zeker weet hij of hij nu 27, 28
of 29 jaar is, want Ghana kent
pas sinds kort de verplichte
geboorte-aangifte. Niet hele
maal zeker ook is hij van; het
feit of hij nu volgens Europese
maatstaven wel of niet ge
trouwd is en met hoeveel
vrouwen, want in Ghana be
kijkt men deze zaken ruimer.
Laten we het erop houden, dat
Seth enkele trouwe verloofdes
heeft, die hem geregeld schrij
ven, en anderen die taal noch
teken meer van zich laten
horen. Wat hem zo te zien
niet bezwaart.
Een paar weken geleden
kwam hij in ons land en via
de Volkshogeschool in Bergen
Is hij nu aan zijn eerste leer
tijd bij de familie Schermer-
hom begonnenn.
Seth wil met de veefokkerij
vertrouwd raken en als hij
aan de koeien van Groot-
Schermer gewend is, zal hij op
andere boerderijen In ons land
de varkens, de schapen en de
hoenders nader bekijken.
Hij blijft twee jaar, is opge
togen over zijn gastheer en z'n
familie, eet en drinkt met
smaak mee en bergt maande
lijks vijftig gulden zakgeld in
z'n colbertje weg. 'Ik drink en
rook niet, dus ik kom er wel!'
Heimwee kent hij (nog) niet.
wel kan hij verlangend over
het wijde, eenzame polderland
staren naar verre torens, waar
hij een stad vermoedt.
'Een prettige, plezierige gast,'
zegt K. Schermerhorr. be
dachtzaam, 'ik hoop maar. dat
hij er wat van opsteekt.'
WILLY LEVDE
