iguren en hoogleraren in de getuigenbank I egen mij zijn héél weinig aanwijzingen Gratis 8 leuke kinderboekjes: jongen, drie uur lang,1 als schipbreukeling alleen op woeste zee Commandant 'Groningen' in beroep ZONDER COMMENTAAR BOEK Man van magere Josje: Geen beslissing over lonen in zuivelindustrie mijnindustrie Lonen bij AKU 6 pet omhoog Radioluisteraars ■en' Onomivonden AN MB-V OORSTEE 'Lonen in de f optrekken De avonturen van Pré!tentje" door Annie MG. Schmidt Jongen (12 jaar) nam vier brommers weg HET VRIJE VOLK WOENSDAG 18 NOVEMBER 1959 (Van een onzer verslaggevers) Zij heette Johanna Machelina Oudes. Als 'Magere Josje' werd de 34-jarige vrouw na haar dood ook buiten het oudste centrum van Amsterdam bekend. Op 11 augustus 1957 stierf zij op een miezerige zondagmorgen een gewelddadige dood in bet souterrain van de Oude Zijds Voorburgwal 83. rijf'dagen lang te beginnen met vandaag zal de rechtszaak tegen de 42-jarige Joop Sch., weduwnaar van Magere Josje, duren. Hij wordt ervan verdacht zijn vrouw door wurging van het leven te hebben beroofd. De officier van Justitie mr, J. F. Hartsuiker heeft 34 getuigen gedagvaard; mr. H. G. Th. Keune, voorlopig-12. de verdediger, H«n lach klinkt van zover.„ Meijer Siuijser ƒ3,95 HET PAROOL Ruim twee jaar na üe gruwelijke dood van Magere Josje, die als publieke vrouw voor haar zelf en haar man het brood ver diende, komt het tot dit monsterproces. Velen hebben eraan getwijfeld, of het nog weieens zover zou komen, omdat er wel iswaar vermoedens on aanwijzingen voldoende waren, maar het bewijs altijd zwak leek. tijdnood ^...maak een blikje vis open! ZONDAGMORGEN NIETS GEHOORD PANIEK JALOEZIE GESCHREEUW ft - i jgg fiS/f mm De lonen in de mijnindustrie dienen te worden, verhoogd naarmate zij een achterstand' hebben opgelopen vergeleken! bij een aantal bedrijfstakken] waarvan de lonen voorheen! dienden als vergelijkingsobject voor die in het mijnbedrijf. Koop 'n bij De Arbeiderspers (Van een onzer verslaggevers) Vriendelijk knikkend naar alle kanten is vanmorgen cm tien uur de 42-jarige Joop S., die verdacht wordt van moord op zijn echtgenote, in donker Amsterdam bekend als Magere Jos je, de rechtzaal binnengestapt. De verdachte, een enigszins bleke man met zwart achterover gekamd. haar, gekleed in een grijs pak, staat met de handen op de rug voor zijn rechters. Hij maakt een onrustige bewe ging als de president, mr. J. Coninck Liefsting, een greep doet uti zijn strafregister: elf veroordelingen wegens diefstallen en mishnadelingen. Bij elke 2 pak Pré zo'n boekje cadeau* U krijgt ze direct mee bij Uw winkelier. Wurging Magere Josje' vijf en lang voor rechtbank Advertentie I.M. Luister hedenavond om 20,05 u via Hilversum n (VARA) naar Een hoorspelreportage van S. do Vries .jr. naar het nieuwe boet vaa Hun. lach kimkt van zover../ telt 200 pagina's mei. 22 sfeervolle foto's en een uitvoerige Jijst ver klaringen van alle ln Sluijsers boeken voorkomende joodse uit drukkingen en woorden In Bala- lederen band met stofomslag voor slechts Bestel trw exemplaar bij afd. Boekuitgaven, M.2. Voorburgwal 225, A'dnm-C. postbus 433. Telefoon 38232 Gem. Giro X 5555. Postgiro 260728 of bij uw boekhandelaar. <"Van een onzer verslaggevers)' Kapitein-luitenant ter zee A. M. Niessink uit Huisduinen heeft de weigering van het departement om hem tot kapitein te bevorderen, aan hangig gemaakt bij de Centrale Kaad van Beroep in Utrecht, die de zaak gisteren behandelde. De weigering hield verband met de overvaring van een kotter door de o.iderzeebootjager Groningen, waar van de kapitein-luitenant op dat ogenblik commandant was. Op de dag van de aanvaring, 29 mei 1957. was er op de Noordzee helder weer met ruim zicht. De raadsman betoogde dat de overvaring geweten moet worden aan 'een moment van verstandsverbijste ring' bij de officier van de wacht, die verzuimd zou hebben zijn com mandant te waarschuwen dat een ander schip op de route van het oor logsschip lag. Hij achtte liet onjuist de commandant aansprakelijk tc sieilen voor de aanvaring. Namens de minister van Defensie betoogde de kapitein-luitenant tet zee F. A. Bouman dat de comman dant van een schip de volledige ver antwoordelijkheid draagt, ook voor de gedragingen van zijn onderge schikten. De raad zal op 8 december uit spraak doen. De politie zegt wel eens, dat het gemakkelijker Is een publieke vrouw te vermoorden dan een fiets te stelen. Dat is overdreven. Van de vier recente moorden op publieke vrouwen in Amsterdam werd de moordenaar van Finse Henny gegrepen. De verdachte van de moord op Magere jsöje jnai deze week terechtstaan. Advertentie I.M. (Van onze sec.-econ. redactie) In de zuivelindustrie is nog geen akkoord bereikt over een herziening van de c.a.o. Tijdens de onderhan delingen, die gisteren in. Den Haag zijn voortgezet, bleek het niet mo gelijk tot een concreet resultaat te komen. De werkgevers- en werknemersor ganisaties zuilen zich in eigen kring nader beraden over de ruimtebere keningen. In de eerste helft van de cember wordt het overleg voortgezet. In een vroeger stadium van de be sprekingen hacMen de werkgevers een loonsverhoging van 5 aange boden. De werknemersorganisaties hebben toen hun oorspronkelijke voorstel gehandhaafd. Zij wilden een loonsverhoging van 6 plus een uitkering ineens van 214 maal het weekloon. Verder hebben zij aange drongen op een verbetering van de reeds toegekende pensioenen. Op vrije voeten zijn de moorde naars van Chinese Annie en Zwarte Truus. Het is dus niet zo, dat de vrijwel altijd anonieme bezoekers van deze vrouwen straffeloos hun gang kunnen gaan. Zelden heeft de politie in een zaak zoveel tips gekregen als in de moord zaak-Magere Josje. Dat sproot voort uit het feit, dat de penoze geen en kele sympathie heeft voor de moor denaar van een publieke vrouw. Daaraan liggen niet in de eerste plaats menselijke gevoelens ten grond slag. De achtergrond is, dat moorden in de oude binnenstad bij de vrouwen tegenzin oproept door te blijven gaan met de 'business'. Bovendien schrikt het de klanten af. Dit soort moorden kosten de pro fiteurs van de ontucht geld. Zij de monstreerden hun afkeer van de moordenaar zo sterk, dat zij een eigen recbercbeploeg vormden om de dader, te pakken. Een van hen' kwam tot de opmer kelijke iütspraak:'''Als we hem vin den, hoeft de justitie hem niet meer te veroordelen, dan vonnissen wij hem zelf wel.' Het is aannemelijk, dat de dader de voorkeur aan de reguliere justitie geeft Welk resultaat had. het speuren van recherche en onderwereld? Twee jonge, intelligente rechercheurs van bureau Warrooesstraar, A. C. Baantjes en J. W. Petersen deden hun uiterste best 'eruit' te komen. Zij hadden de stevige steun van de toenmalige chef van de recherche van dit bureau h.i.p. P. ran Dijk. Zij kwamen na intensief speuren tot enige duidelijke aanwijzingen tegen Joop Sch. de echtgenoot van Magere Josje. Weliswaar zijdelingse aanwijzingen, maar toch suggestief genoeg om het onderzoek voorname lijk in de richting van Joop Sch. te leiden. Wat was er op die zondagochtend tussen half zeven en acht uur gebeurd in het souterrain, waar Magere Josje de dood vond? Twee tijdstippen zijn essentieel in deze geschiedenis. Om half zeven had Magere Josje nog staan praten met een vriendin. Net nadat de klok van de Oudekerks- toren acht slagen had laten klinken kwam Joop Sch, op het bureau War- moesstraat vertellen, dat zijn vrouw was vermoord. Deze anderhalf uur moesten dooi een logische reconstructie worden 'ge- vuld'. Het verhaal' van Joop Sch., die bijna twee jaar na de dood van'Ma- jere Josje werd gearresteerd, luidde; ik stond om acht uur op. Ik ging naar beneden om de hond uit te laten. Het dier stootte de deur open en ik zag mijn vrouw vermoord op de divan van het souterrain liggen. Joop Sch., die samen met zijn vrouw een kamer op de bovenste verdieping van hetzelfde huis be woonde, placht elke morgen om streeks zeven uur op te staan, da hond uit te laten en Magere Josje naar boven te halen. Uitgerekend deze ene ochtend zou hij zich verslapen hebben. Dit uur extra slaap is van wezenlijk belang voor Joop Sch., want omstreeks zeven uur werd zijn vrouw vermoord. De recherche nam deze verklaring niet voor zoete koek. Zij hoopte, das de verhuurster van het huis 'Kromme Miep'. die samen met haar vriendin 'Haarlemse Hennie' boven het sou terrain woonde, iets gehoord zou heb ben. Maar deze vrouw verklaarde, dat zij niets van een ruzie in het sou terrain had gemerkt. Aan de juistheid van deze verkla ring werd getwijfeld, omdat de 64- jarige verhuurster om zakelijke rede nen er belang bij bad dag en nacht op te letten hoe het met de 'business' in het souterrain was. En dat zij zakelijk was, vertelde de buurt in geuren en kleuren. Een verblijf van twee dagen op het hoofdbureau bracht 'Kromme Miep-' niet tot andere gedachten. Haai motto bleef: zwijgen. Veel verder was de recherche dus toen nog niet. Ei waren echter aanwijzingen, die na een psychologische reconstructie dui delijk in de richting van Joop Sch. gingen. De politie constateerde, dat er wa- ter over het ontzielde lichaam van Magere Josje was uitgestort. Bij de divan lag een handdoek. Deze feiten leidden tot de opvat ting, dat de' moordenaar kennelijk was geschrokken van zijn hardhan dig optreden en getracht zou heb ben de vrouw met water weer bij kennis te brengen. - In de kamer was een wasbak, waar bij enkele onaangeroerde handdoeken zo maar voor het grijpen lagen. Wat, was logischer geweest dan da? de moordenaar deze handdoeken had gebruikt? Maar neen: hij greep naar de privé-handdoek van Magere Josje, die vrijwel onzichtbaar verborgen hing in haar nachtkastje achter een emmer. Wie alleen zou in paniek naar deze handdoek gegrepen kunnen hebben.' Aïlcen iemand, die zeer goed op de hoogte was van de situatie in het souterrain. Geen wonder dus, dat de eerste ge dachten uitgingen naar Joop Sch„ de echtgenoot van de vermoorde vrouw. Een andere, geringere aanwijzing was, dat het geld bestemd voor 'Kromme Miep' onaangeroerd in een potje stond. Het deel echter, dat voor de huishouding van Joop Sch. en zijn vrouw bestemd was, bleek verdwenen te zijn. De vraag was voorts: 'Had Joop Sch. een motief om. zijn vrouw te doden?' Het meest voor de hand liggende antwoord was 'neen'. Immers 'Ma gere Josje' was zijn broodwinning. 'Wees toch redelijk," zo riep hij tijdens een van de verhoren uit, 'zij was alles wat ik had Oppervlakkig bezien was het een zeer houdbaar standpunt. Maar uit langdurige gesprekken met kenners van de wallen, kwamen er andere gezichtspunten naar voren. Het bleek, dat Joop Sch. die niet bepaald .het type is van een 'he-man' in [voortdurende angst leefde zijn vrouw •te verliezen. Magere Josje, was een primitief, emotioneel type sprong naar de me ning van haar man iichtvaardig met haar gunsten om. Het was bekend, dat zij er enkele vriendjes op na hield, die er stuk voor stuk niet toe bijdroegen haar inkomstenpeil op niveau te houden. Integendeel: Ma gere Josje was royaal. Zij gaf deze figuren zo nu en dan geschenken. Deze leefwijze was allerminst ln het belang van Joop Sch., die bepaald gekweld moet zijn door jaloezie en boosheid over haar goedgeefsheid aan anderen. De recherche vond, dat in deze elementen toch wel een mo tief voor de moord op Magere Josje lag. En dan mocht Joop Sch. wel schreeuwen: 'Wees toch redelijk...,' het was allerminst ondenkbaar, dat de man in drift tot een daad was gekomen, waarover hij achteraf ook op materiële gronden wel spijt had. Toch was bij deze stand van het onderzoek nog niet bepaald te zeg gen, dat de zaak rond was. Pas in november 1958 ruim vijftien maanden, na de dood van Magere Josje kwam er een sensationele wen ding. De politie ontving een anoniem briefje, dat interessant leek. Welis waar was het een tamelijk primitief epistel, maar er stonden toch een paar houtsnijdende dingen ln. vol doende om verlangend te zijn naar een directe ontmoeting met de ano nymus. In enkele dagbladen verscheen een door de politie geïnspireerde oproep aan de briefschrijver. Een week later meldde zich een Hilver- sumse kelner bij de politie. Het bleek een man te zijn die in de eerste plaats zeer goed de ver houdingen in de Amsterdamse onder wereld bleek te kennen. Jarenlang had hij zelf in dit milieu vertoefd Zijn verhaal luidde als volgt. Op 10 augustus was hij naar Amsterdam gekomen voor een ouderwetse Tour de Ville. Diep in de nacht legde hij zich te slapen in zijn auto op het Ouüekerksplein. precies tegenover Oude Zijds Voorburgwal 83, waar Magere. Josje woonde. Tegen zeven uu?-in de ochtend was hij wakker geworden door geschreeuw. Volgens zijn verklaring zag hij Joop Sch. bezig zijn vrouw. Magere Josje te slaan. Hij trok haar naar binnen en verder weet ik niets,' aldus de Hilversumer. Hij bad er verder geen aandacht aan geschonken, omdat hij als routinier wist. dat vrouwen ia deze buurt wel vaker klappen moeten in casseren van verbolgen echtgenoten. De Hilversumer was toen maar weer verder gaan slapen. Ruim een uur later was hij opnieuw ontwaakt. Voor het huis Oude Zijds Voorburg wal 83 zag hij mensen samendrom-: men. HU ging ertussen staan en hoorde dat Magere Josje vermoord was. Laconiek dacht hy toen"De prinsernarij zoekt het maar uit.' Hij verdween naar Hilversum. "Waarom bent u niet eerder naar ons toegekomen?' werd hem ge-- vraagd, 'Ach,' zei hy, 'ik dacht dat jullie het zelf wel zouden oplossen.' Het motief van deze plotseling opgedoken getuige is niet geheel duidelijk geworden. Zeker is het, dat hij tot zijn verklaring kwam na een bezoek aan de Amsterdamse binnenstad. Hy vertelde zijn ver- haai aan een man, die hem advi seerde de politie in te lichten. Met deze verklaring in handen be ton het poiitie-onderzoek vaste voet te krijgen. Er waren nu voldoende termen aanwezig tot arrestatie over ;e gaan. De politie had echter geen aaast. Joop Sch. was juist bezig een vrij- ïeidsstraf van acht maanden uit te ritten in de Arnhemse gevangenis regens de diefstal van een dames- sas in het hotelletje De Witte Ballon' op de Geldersekade. Maar op de dag. dat hy in vrijheid werd gesteld (25 april van dit jaar) stonden twee rechercheurs aan de ;evangenispoort te wachten. Ze hiel den Joop Sch, aan. 'Als ik weer vrij ben, begin ik een perscampagne. Ik breek jullie car-' rière,' riep de gevangene uit. Nadien vergde het vooronderzoek nog zeven maanden. AI die tijd is Joop Sch, blijven ontkennen. Deze week komt de ontknoping voor de rechtbank met een onge hoord groot aantal getuigen. Het zal tonder twijfel voor alle betrokkenen een moeiiyke zaak worden. Voor de officier van Justitie, die het wettig en overtuigend bewijs zal moeten leveren van verdachtes schuld, maar ook voor de recht bank, die waarschijnlijk zelden een zo gemengd gezelschap getuigen zal moeten aanhoren. Behalve enkele hoogleraren zullen pecende penoze-figuren gaan be loven niets dan de waarheid te zullen spreken. Advertentie I.M. MO REUS HVVapew/Ng ln deze rubriek vermeldt Het Vrija Volk zonder commentaar tref- fende uitspraken van anderen, uiter. aard voor rekening van hen. die worden geciteerd. Hij zegt het, onomwonden, zonder de zaken mooier te maken dan ze zijn: 'Er is in de middenstand een klein zwak elemen naast een heel krachtige kern. Dat zwakke element is vooral opgenomen in de jaren der tig.' Nadrukkelijk ieder woord be klemtonend: 'Het zai onherroepelijk verdwijnen. De goede middenstand zal groeien in omvang en achteruit gaan iu aantal. Volgens mij zullen over tien of vijftien jaar vrijwel alle levensroiddelenzaken zelfbedienings- bedrijven zijn. liet aantal filialen van middenstandsbedrijven zal even eens toenemen. Als overheid mag jo die ontwikkeling niet tegengaan, ook al weet je dat door die ontwikkeling slachtoffers zullen vallen.' Dr. G. M, J, Veldkamp, staats secretaris van Economische Zaken, in een interview met Tussen de Rails' van november 1959. Morgen. J (Van een onzer verslaggevers)1 j Dit voorstel heeft de bij het NW! aangesloten Algemene Nederlandss Bedrijfsbond Mijnindustrie ts Heer len gedaan aan de Mijnindustrieraad De mijnarbeiders met de laagste lo nen behoren volgens de ANBM een extra loonsverhoging te krijgen. j De bond verzoekt de Mijnindustrie-' raad op korte termijn te oneferzoekea! noe groot de achterstand ten op-j ziehte van bij voorbeeld de bedrlifs- tak metaal is. De ANBM staat op het standpunt! dat de bovengronders bij db mijnen^ tot de best betaalde Nederlandse» werknemers moeten behoren, en dat! de ondergrondse nog weer aanmerke lijk hogere lonen moeten hebben dan' de bovengronders. Verder heeft de ANBM de Mijn-! industrieraad gewezen op het ongs-j wenste van de situatie, dat er op lj april I960 een. nieuwe huurtoeslag epi de lonen komt naast de toeslag van' de huurverhoging 1957 en nog andere compensaties. De bond heeft aan de Mijnindustrieraad verzocht de huur- compensatie 1957 uiterlijk op 1 fe bruari 1960 in het loon te verwerken.! De president begint aan een kort verhoor. „Verdachte u zult moeten erken nen dat uw vrouw" in ieder geval een gewelddadige dood is gestorven," stelt mr. Coninck Liefsting vast. „Och, een gewelddadige dood? Ja, dat ben ik wel met u eens," zegt de verdachte joviaal. „Het gaat er nu om," vervolgt de president, „of de dood u kan wor den toegerekend. Of het moord of doodslag of mishandeling is geweest komt nog wel ter sprake." „U bent degene die schuldig is?", vraagt de president. „Nee, edelachtbare." „Bent u dan medeplichtig?", vraagt de president. „Nee, edelachtbare." „U weet dat er vele aanwijzingen tegen u zyn," zegt- de president. „Ik weet, edelachtbare, dat er heel weinig aanwijzingen tegen me zijn," antwoordt de verdachte en hy glim lacht fijntjes. „U biyft dus volkomen ontken nen?" „Ja, edelachtbare." Op die bewuste zondagmorgen, om ruim acht uur, stapte de 36-jarige agent H. A. Mol met Joop S., die dus zelf de politie had gehaald, het kel dertje binnen waar Magere Josje mannen ontving. „Het keldertje," vertelt agent Mol, „was schaars verlicht. Boven het bed brandde een klein,..rood lampje. De kamer was in wanorde of er een wor steling had plaatsgevonden. De vrouw- lag op het divanbed. Mijn eerste in druk was: ze is gewurgd." Agent Mol wendde zich die morgen meteen tot de man van Magere Josje. Hij vroeg hoe ze heette. Maar Joop S. wist haar voornamen niet eens. kwam ik erachter dat het zyn eigen Advertentie LM. St.Nicoto komt wast f dn kef twit en... prettig snel „Pas toen ik hem even verhoorde vrouw was," zegt agent Mol. In de zaal worden gruweiyke kleu renfoto's van het dode slachtoffer (mond open, bloedende wonden op de hals) geprojecteerd. De 34-jarige hoofdagent P. Ho- ningh doet hetzelfde verhaal als zijn collega Mol. De verdachte, die het zo blijkt uit alles een groot onrecht vindt dat hij wordt beschul digd, maakt tijdens de getuigenver horen ijverig aantekeningen. Het onderzoek werd verricht door hoofdinspecteur P. van Dpk (34) en hoofdagent-rechercheur A. C. Baan- tjer (35), die tot de belangrijkste ge tuigen van de rechtbank behoren. De laatste vertelt aan de hand van de geprojecteerde foto's gruwelijke en onsmakelijke bijzonderheden, die ook betrekking hebben op het oneer bare beroep van het slachtoffer. (De zitting duurt voort.) (Van onze soc.-econ. redactie) Het personeel van de AKU-bedrij- ven te Arnhem, Ede, Emmers en Eni- mércompascuum krijgt een loonsver hoging van zes percent. Het College van Rijksbemiddelaavs heeft de werknemers- en werkgevers organisaties medegedeeld, dat het te gen hun voorstellen, behoudens op enkele ondö-geschikte punten, geen bezwaar heeft. Behalve een loonsverhoging zullen de volgende verbeteringen van kracht worden: verwerking van de huur- bijslag 1957, verkleining van het ge- meenteklassèverschil ten gunste van Emmers, en Emmereompascuum, etap- pegewijze verkorting van de arbeids tijd, beginnende op 1 januari 1960. (Van een onzer verslaggevers) Alleen op een losgeslagen schip heeft de 16-jarige Willem Kwast uit Den Helder gisteravond drie uren op een woeste zee rondgezwalkt. Zijn positie werd nog hachelijker, toen de zolderbak vastliep op de Texelse kust en «laai werd gebeukt door een bij windkracht 8 aanstormende zee. De reddingboot Prins Hendrik uit Den Helder heeft de jongen kunnen redden. Om half zes was de tros gebroken waarmee de met stenen geladen zol derbak -was bevestigd aan een sleep- viefc van de firma Wijnan&s uit Slie- dreebt, die van Den Helder op weg was naar de Texelse zeewering. Dë schipper van de vlet probeerde met de rest van de sleep de afdrijvende zolderbak in te halen. Dit mislukte echter door de kracht van de opste kende storm. Bovendien bevond het schip zich juist in een zwel. de plaats waar opkomende vloed en wind tegen elkaar wei-ken. De vlet moest voor hulp koers zet ten naar de Helderse haven. Voor Willem Kwast begon een benauwd avontuur. Hij zwaaide herhaaldelijk met een lamp naar in da verte voor bijvarende kotters. Zonder succes. Om acht uur vertrokken de Prins Hendrik en de Zeekoet uit Den Eel- dor, op zoek naar de 'schipbreuke ling'. Orn half negen kon de kust wacht Huisduinen de schepen dirige ren naar de westpunt van Texel waai- Willem op de hevig slingeren de bak met zijn witte licht stond te 2waaien. Nogal pips kwam hij om vijf ovei negen aan boord van de Prins Hen drik in veilige Helderse haven. DORDRECHT Om half twaalf gistermorgen werd op het Begijnhof een bromfiets ont vreemd. Ongeveer een uur later reed een twaalfjarige knaap met grote snelheid op een bromfiets door de tunnel in de richting van Krispijn. Door de snelheid raakte hij de macht over het stuur kwijt, kwam met de brommer tegen de rand van het trot toir en viel. Hij liet de brommer met draaiende motor liggen en nam de benen. Het bleek de bromfiets te zijn, die 's morgens op het Bagijnbof was ontvreemd. Gistermiddag werd de knaap door een surveillerend agent aangehouden, tn: hij met een bromfiets over de Vju.straat wandelde. Ook deze broni- i oei- bleek op het Bagijnhof wegge- nomen. Bovendien bekende de Jon gen, dat hij ook verleden week twee urommers had ontvreemd. Een ervan had hij na een plezierritje in de Vest gereden. Alle vier bromfietsen stonden niet op slot.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1959 | | pagina 2