Geen communist
man van t midden
ACOP ziet in
nieuw overleg
weinig heil
Muiterij op tanker
van Shell berecht
toll
ft
Textielindustrie is de
volledig te boven
'V
ANWB moderniseert
z'n wegwijzerssysteem
i'a
'Ili',/ n
6 Vakcentrales
waren abuis'
Generaal pleit
voor monarchie
in Portugal
Betere bestrijding
van pijnen en griep!
hefarme A
si
ZONDER COMMENTAAR
Amerikaan
koopt 5en gros'
kunst
AMBTENARENSALARISSEN
Nog witter...
stralend wit...
zo wast...
HET VRIJE VOLK
WOENSDAG 2 DECEMBER 1959
PAGINA 3
Arm land
„Farce"
V
Hoger personeel:
i
Samenwerken
SER-uitspraak over
vestigingswet voor
land- en tuinbouw
Het gaat vlugger
en beter
V* O t=r
Aan de oevers van de maas
AARDEWERK
Eigen geluid
Delgado: Weerstand
in Portugal neemt toe
(Van onze soc.-econ. redactie)'
De centrale commissie voor
georganiseerd overleg is dins
dag weer bijeen geweest om
over de salarisverhoging van
het overheidspersoneel te spre
ken.
De minister van Binnenlandse Za
ken, mr. Toxopeus, heeft de vergade
ring bijgewoond. Na afloop is mede
gedeeld, dat het overleg op 10 de
cember a.s. zal worden voortgezet.
Zoals bekend wil de regering een
voorschot van.drie percent geven op
een later toe te kennen, definitieve
salarisverhoging. De ambtenarenor-
ganisatles hebben dit voorstel, toen
het hun op 18 november werd voor
gelegd, van de hand gewezen.
Van belde kanten de regerings
delegatie en de ambtenarenorganisa-
ties zijn in de besprekingen van
gisteren nieuwe suggesties gedaan.
Naar wü vernemen vormen deze
suggesties voor de grootste centrale
van het overheidspersoneel, het ACOP
waarvan onder meer de Algemene
Bond van Ambtenaren deel uitmaakt,
geen basis voor een vruchtbaar ver
der overleg.
In deze kring heeft men er dan
ook geen behoefte aan zich nader te
beraden voor de vergadering van 10
december a.s.
Advert»nti« i.M.
(Vervolg van voorpagina)
De heer Delgado, die een geëmotioneerde indruk maakt als
hij het over de onderdrukking in zijn vaderland heeft, begon
de persconferentie met zijn dank uit te spreken tegenover de
pers en tegenover de Partij van de Arbeid, die door hun kritiek
op het besluit van de minister het nu mogelijk hebben ge
maakt, dat hij tpch nog in het openbaar kon spreken.
„Ik ben niet door de Partij van de Arbeid uitgenodigd," zei
hij, „maar het was voor mij wel gemakkelijker contact op te
nemen met de oppositie dan met de regeringspartijen. Ik heb
wel geprobeerd met politici van de meest uiteenlopende rich
tingen te spreken."
De politieke situatie in Portugal
schetste Delgado door vier voorbeel
den te noemen van anti-democra
tisch optreden. Er bestaat In Portu
gal censuur, de politieke politie heeft
het recht een recht waarvan druk
gebruik wordt gemaakt om mensen
zonder vorm van proces voor perioden
van drie jaar gevangen te houden.
Deze perioden kunnen willekeurig
worden verlengd. In Portugal be
staan buiten de officiële, semi-fas-
cistische partij van Saiazar, geen
andere partijen. Ten slotte komt in
de gevangenissen van het regime
dagelijks marteling van gevangenen
voor.
.Ik ben geen communist", aldus de
heer Delgado, „al laat de regering
dat natuurlijk in het buitenland ver
spreiden. Ik ben een man van het
midden. Mijn beweging in Portugal
is geen partij, maar een vereniging
van alle democraten. Bij de verkie
zingen van vorig jaar kreeg ik of
ficieel 23'/3 procent van de stemmen.
Deze uitslag is vervalst. Het zou zeker
75 procent moeten zün> zoals wij heb
ben kunnen vaststellen in dorpen,
waar de mensen elkaar allemaal
kennen."
Portugal is een van de armste lan
den van de wereld, hoewel Saiazar
al 33 jaar alle macht in handen heeft
om het land economisch beter op
poten te zetten. Het meeste geld gaat
nu naar wat wij noemen de vijftig
rijke families. Er zijn enorme ver
schillen tussen arm en rijk. Het ge
middelde inkomen per hoofd is min
der dan 200 dollar per jaar.
Saiazar wordt alleen door de
politie en door .de apathie van het
leger aan de macht gehouden. Toch
zijn er de laatste achttien maanden
drie pogingen tot opstand gedaan,
die alle zijn mislukt. Ook in de
kringen van de rdc. kerk neemt de
weerstand toe. Er is niet veel voor
nodig om in Portugal een grote
verandering te brengen".
De heer Delgado vertelde, dat zijn
vrouw en kinderen in Lissabon be
trekkelijk vrij kunnen leven. Aan zijn
vrouw wordt zijn pensioen uitbetaald
en zij was ook in de gelegenheid hem
onlangs in Londen te bezoeken.
„Maar ik heb ook niet gezegd, dat
de dictatuur'in Portugal te vergelij
ken is met die in Hitler-Duitsland of
van het fascistische Italië van voor
heen. Als je je maar niet met de
politiek bemoeit!"
Maar zich met de politiek bemoeien
doet Delgado nu juist wel.
„Bij vorige verkiezingen trok de
oppositiekandidaat zich na alle of
ficiële tegenwerking altijd voor de
verkiezingen zelf terug. >k heb dat
niet willen doen, al wist ik ook geen
schijn van kans te hebben tegen de
organisatie van de regering. Ik wii
aan de wereld laten zien, dat het
regime in Portugal een farce is en
dat is ook mijn bedoeling bij mijn
rondreis, waarop ik nu enkele dagen
in Nederland ben."
Dank zij de onvrijwillige medewer
king van minister Beerman, zou men
kunnen zeggen, is dat de heer Del
gado nu dan voor een groter forum
gelukt dan hij waarschijnlijk anders
gehad zou hebben.
Advertentie LM.
(Van onze soc.-econ. redactie)
De vereniging van hoger personeel
in de rayon-industrie meent, dat de
drie vakcentrales in hun commen
taar op het adres van de 53 hoog
leraren een onjuiste uitlating hebben
gedaan.
Ten onrechte zouden de vakcen
trales hebben geschreven, dat deze
vereniging het alleenrecht wil hebben
om kandidaten uit het hogere per
soneel aan te wijzen voor de onder
nemingsraden.
Het bestuur van de vereniging
betoogt nu in een verklaring, dat
andere organisaties (bedoeld wor
den de bónden van NW, KAB en
CNV) niet genoeg leden hebben
onder het hogere personeel om als
representatief te worden be
schouwd.
Het bestuur meent, dat alleen de
organisaties, die voldoende leden heb
ben binnen een bepaalde groep van
personeel, bij het samenstellen van
ondernemingsraden een rol behoren
te spelen ten behoeve van die groep.
Advertentie IM
LISSABON (Beuter). Generaal
Paulo Benard Guedes, voormalig
gouverneur-generaal van Portugees
India heeft in de Portugese stad
Coimhroes gepleit voor herstel van
de monarchie in. Portugal. De gene
raal sprak tijdens een plechtigheid
waarbij hij werd geïnstalleerd als
vertegenwoordiger van de Portugese
troonpretendent Don Duarte Nuno
de Braganca. Aangezien de censuur
deze mededeling heeft laten passe
ren wordt aangenomen dat de rege-
ring-Salazar niet afwijzend staat te
genover een uiteindelijk herstel van
de monarchie.
(Van een onzer verslaggevers)
Aan boord van het Nederlandse tankschip „Theobaldius" van
de Shell Tankers N.V. is in november 1956 in dc haven van Freetown
aan de westkust van Afrika een rel ontstaan tussen de leiding van
het schip.en een vijftal bemanningsleden.
De Haagse rechtbank heeft zich
gisteren met deze affaire bezig
gehouden. Tegen vier van de vijf
verdachten werden voorwaardelijke
gevangenisstraffen van drie maan
den en boetes van 100,geëist.
Voor de andere verdachte werd vrij
spraak gevraagd.
De tanker moest in november 195C
om Afrika varen, omdat het Suez-
kanaal geblokkeerd was. In Free
town moest de Theobaldius bunke
ren. De tijd daarvoor was echter zeer
beperkt, omdat het schip zo spoedig
mogelijk plaats moest maken voor
een Brits oorlogsschip.
De gezagvoerder van de tanker gaf
in verband daarmee order, dat de
bemanningsleden de steiger niet
mochten verlaten. Tezamen met an
deren deed de stoker-olieman A. M.
v. d. M. dat echter niet, hij ging in
de stad een biertje drinken.
Toen deze bemanningsleden te
rugkwamen, stond de tanker op
punt om te vertrekken. Enkele ma
trozen konden nog cp het achter
dek springen, maar enkele anderen
kwamen in het water terecht.
A M. v. d. M. zou toen de kapitein
bij 'de telegraaf hebben weggestoten
en hem hebben beledigd. Hij ver
klaarde woedend te zijn geweest om
dat de gezagvoerder de schroef liet
draaien terwijl er nog een beman
ningslid op korte afstand van de
schroef in het water lag.
De kapitein ontkende echter met.
nadruk de schroef te hebben laten
draaien terwijl er iemand in het
water lag, hoewel ook de andere ver
dachten de verklaring van v. d. M.
onderschreven.
Wegens Insurbordlnatie en beledi
ging eiste de officier van Justitie
tegen deze verdachte de reeds ver
melde gecombineerde straf.
Tegen de 20-jarige matroos B. K.
uit Botterdam, de 20-jarige matroos
F. G. A. V: E. uit Maassluis en de
28-jarige matroos A. J. D. uit Bot
terdam, die geweigerd hebben de
trossen los te gooien, werden gecom
bineerde straffen geëist wegens ge
zamenlijk gepleegde dienstweigering.
Voor de 24-jarige olieman-stoker P.
H. S. uit Schiedam vroeg de officier
vrijspraak.
Uitspraken op 15 december.
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen eikeer en.... doen wonderenl
Op grond van belangrijke ontdekkingen
wat hei mogelijk de werking van hot sinds
tientallen jaren meest gebruikte middel
to versterken door toevoeging van nieuwe
geneesmiddelen. 0e 4 middelen in één
tablet helpen ook vaak dan, wanneer
andere middelen (alen. f/
Tfjn pijnen en grirp. 6«sehiki voor de gevoeligste maag,
«om 41* werft tescfiirmd door het bestanddeel Chat»,ox.
20ttt*. 10.80. Voordelige gezinsverpakking 100 UW. 13.50
p 4.35 -V.
.7' 6.90
v 8.35
Parfum
Troika
1 Carat-
Rnemgold
(Van een onzer verslaggevers)
De Nederlandse textielindustrie
heeft rich dit jaar krachtig hersteld
van de economische neergang van de
laatste jaren. De afzetcrisis van 1958,
toen de voorraden bij de katoen-,
rayon- en linnenindustrie alleen maar
toenamen, behoort tot het verleden.
Leveringstermijnen van vier tot zes
en zelfs meer maanden rijn weer
normaal.
Dit blijkt uit wat de directeur van
de Stichting Nederlandse Textieljaar-
beurs, de heer A. G. Biemond jr., op
een persconferentie meedeelde.
Er is, zei hij, weer een tekort aan
geschoold personeel evenals een paar
jaar geleden. Hoezeer de investerin
gen in de katoen-, rayon- en linnen-
industrie vorig jaar zijn teruggelopen
ten gevolge van de bestedingsbeper
king, bleek uit de cijfersdie hij
noemde. In 1958 werd per arbeider
986 gulden geïnvesteerd, in 1957 was
het 1239.
Belgiëen Wast-Duitsland waren
üTROWf R
voor neaeriana veruit ae voornaam
ste afnemers.
De tricotindustrie bereikte in het
tweede kwartaal van 1959 een record
omzet van 736 miljoen gulden. In de
tapijtindustrie heeft men het langst
hinder gehad van de verminderde
koopkracht, maar op het ogenblik
neemt ook hier de bedrijvigheid weer
toe.
De Europese integratie en de wij
ziging op technisch terrein maken
research en nieuwe investeringen no
en Belgische wolfabrikanten heeft
onlangs besloten zoveel mogelijk sa
men te werken in dit opzicht.
Het Nederlandse terlenkaprodukt.
aldus de beer Biemond, heeft de
ichterstand op het buitenland inge
haald. Ook aan het modieuze aspect
wordt thans voldoende aandacht ge
schonken.
Op de textieljaarbeurs 1960 in
Utrecht zullen weer alleen Neder
landse en Belgische textiel-en kle
dingbedrijven vertegenwoordigd zijn.
In 1960 hoopt men meer ruimte te
hebben. Zwitserland is uitgenodigd
dan ook deel te nemen.
De heer Biemond was slecht te
spreken over de accommodatie In
Utrecht. In het algemeen vond bij
dat de leiding van de jaarbeurs te
weinig contact zoekt met het be
drijfsleven.
(Van een onzer verslaggevers)
De Sociaal-Economische Baad zal
zich volgende week vrijdag in open
bare vergadering moeten uitspreken
over een voorontwerp van een land
bouw vestigingswet. die dc vorige mi
nister van Landbouw, dr. ir. A. Von
deling, dit college ter advies had
toegestuurd.
In een commissie van de SER, die
zich met dit voorontwerp van wet
heeft beziggehouden, bestond nogal
wat verschil van mening. In feite
waren eer vier standpunten, die ge
deeltelijk door elkaar heen liepen.-
Een deel van de commissie voelde
niets voor de invoering van vesti
gingseisen in de landbouw, een ander
deel wel.
Ten aanzien van vestigingseisen in
ae tuinbouw waren de meningen ook
verdeeld, maar de voor- en tegen
standers hiervan waren niet dezelfde
als die van vestigingseisen in de
landbouw.
Advertentie IM.
als U er nu Kloosterbalsem (Akker-
Balsem) op doet. Die heerlijke, zuiveren
de wondb&isem reinigt en heelt wonden
van allerlei aard. (speciaal ook brand
wonden). en bevordert de groei van' de
nieuwe huid. Maar ook als wriffmiddel
bij reumatiek, spierpijn en lendenpijn
wordt Kloosterbalsem al drie geslach
ten lang geprezen met de woorden:
..Geen goud zo goed."
Het Tsjechoslowaakse persbu
reau Ceteka meldt dat bij opgravin
gen in Libenice nabij Kolin een Kel
tische offerplaats is ontdekt. Er
werden voorwerpen gevonden die da
teren van het einde van de vierde
en het begin van de derde eeuw voor
Christus.
Advertentie IJl.
Daar. staan nu de uitgestrekte fa
briekscomplexen van de N.V.
Sphinx-Céramique, waarin ruim
4000 mensen werken aan de ver
vaardiging van MAASTRICHTS
AARDEWERK.
125 Jaar geleden legde Petra* Re-
gout hier de grondslag van de aarde
werk-industrie. Sedertdien is Maas
tricht in de hele wereld bekend als
de aardewerkstad.
Volgens de aloude, geheime pro-
cédé's wordt ook het modern Maas
trichts aardewerk hier gemaakt.
Sterk van kwaliteit, hoog van glans,
mooi van vorm, aantrekkelijk van
kleur en decoratie. Kortom
waardewerk
maar dan natuurlijk van do
rt.V.^KONIHKlUXE SPHIHX-tÉBAMIQlrt
V/H PETRUS RE60UTMAASIMOtt
In deze ruonc/e vermeldt Het Vrijs
Volk zonder commentaar tref-
jende uitspraken van anderen, uiter■-
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd
•Romme heeft, ondeugend, in zijn
partijraadrede herinnerd aan prol.
Oud's mislukte 'derde macht'. Indien
een gemeenschappelijk program tot
stand komen kan, daagt voor Rom
me de 'eerste macht' op. KVP
ARP CllU zou dan een zo groot
mogelijke combinatie zijn. Wie kan
tegen deze 'macht', op? Bijna triom
fantelijk sprak Romme van de éérst»
macht. Daar kan Ouds derde macht
bij in het niet zinken. Er is in de
pers terecht gesproken over de blok
kendoos die Romme hier hanteerde.
Grote blokken treden op: bet chris
ten-democratische blok, het rode blok
en het liberale blok. Hier dreigt de
verzuiling ten top te worden gevoerd.
Deze 'machten'-polltiek lijkt ons wel
heel ver af te liggen van de christe-
lijk-hlstorische opvattingen.
Nog een slotopmerking
Er is tussen rooms-katholieken en
protestanten op geestelijk terrein een
verheugend gesprek aan de gang.
Over en weer wordt niet alleen be
leefd kennis genomen van eikaars li
teratuur, maar er Is een mogelijk
heid van wezenlijk gesprek. Wie re
gelmatig bepaalde r.-k.tijdschriften
leest De Wenken aan De Bazuin,
Te elfder ure, enz. ziet dit alles le
vensgroot voor zich. En het is ver
heugend. "Er roert over en weer heel
wat.
We hebben ons na de rede van
Romme afgevraagd: wat bezielt hem?
Wil hij politieke vorm geven aan
wat theologisch en geestelijk bezig
is? Maar dan wordt dit gesprek ge
bracht op een terrein waar het niet
thuis hoort Dan komt een groeiend
begin van juiste verhoudingen tus
sen Romme en de Reformatie in het
water van de politieke machtsvor
ming. En wordt dan vermoord. Rom
me heeft heel wat losgemaakt. En
dat is niet erg. Het gesprek over deze
suggesties van Romme zal nog wel
even voortduren. Ook dat is niet erg.
Bij dit alles weet de CHU van de
waarde van haar eigen geluld.'
F. Goudzwaard in Binding,
contactblad voor de Christelljk-
Hlstorische Unie.
(Van onze Kunstredactie)
Een geheimzinnige Ameri
kaan, een door naturalisatif
staatsburger der Verenigde
Staten geworden. Nederlander,
is op bet ogenblik op grot»
schaal werk aan het kopen van
'Europese en in het bijzondei
van Haagse beeldende kunste
naars.
Van meer dan tien schilders
heeft deze mysterieuze 'Mister
H.' twaalf tot veertig doeken
aangekocht. Voor geen enkel
schilderij is minder dan hon
derd gulden betaald, voor velen
een veelvoud daarvan, alles
contant.
Enkele honderden schilderijen zijn
Inmiddels al ingelijst en wel
gearriveerd in of op weg naar de
Verenigde Staten, waar zij krachtens
de bedoelingen van 'mr. H." in bons.
fide kunsthandels zullen worden ge-
exposeerd en ten verkoop aangebo
den als een soort 'tegengif' tegen de
Europese kitsch, die met scheeps
ladingen tegelijk onder het goed
kope douanetarief voor 'galanterieën'
naar Amerika wordt geëxporteerd en
die volgens 'mr H.' aan de over
kant van de Atlantische Oceaan een
volkomen vervalst beeld van 'de' mo
derne Europese kunst heeft geves-
tigd.
De keuze van 'mr. H.' beperkt zich
niet tot een bepaalde school of stijl,
maar richt zich toch wel in het bij-
'- .zonder op het werk van wat hij
'^-progressieve kunstenaars' acht, te
tripten experimentelen en non-figura-
"fieVèn.
De geheimzinnigheid, waarmee Mj
zijn identiteit omhult, verklaart hu
uit de vrees, belegerd te, worden
door verkoopgrage schilders wanneer
hij in de openbaarheid zou treden.
Het ligt om meer dan één reden
voor de hand dat ook de kunste^
naars die goede zaken met 'mr. H.
hebben gedaan, liever niet hun na-
men, laat staan hun 'omzetcijfers
openbaar gemaakt willen zien.
(Van onze verkeersredacteur)
De ANWB gaat zijn werwijzersysteem, dat zoals wij kortgeleden
nog schrijven dreigt te verouderen, moderniseren, vooral voor
wat betreft een aantal autowegen. In ongeveer achttien dagen zal de
bond 561 borden plaatsen.
Grotere borden dan er tot nu toe
staan, komen bij verkeersplein
Oudenrijn (zestien), de Oude Maas
bü Dordrecht (rijksweg 1 16) en
langs rijksweg 43, de bijna voltooide
autoweg van Groningen naar de Af
sluitdijk.
Ook in de steden.Roterdam, Utrecht
en Tilburg wordt de rich ting aandui
ding verbeterd en de ANWB gaat
hier nu toch over tot het gedeelte
lijk laag geplaatste richtingsbord, dat
in het buitenland reeds allerwege
van zo groot praktisch nut is geble
ken. In totaal zullen in deze steden
enige honderden borden woerden aan
gebracht. Wegwijzerprojecten worden
verder uitgevoerd bij Breda, Waal
wijk, Huizen, Voorthulzen en Oost
stellingwerf.
En dan komen er in december nog
tachtig borden met riviernamen bij.
De borden voor verkeersplein
Oudenrijn zijn twaalf vierkante me
ter groot. Zij staan reeds anderhalve
kilometer van het plein af en wor
den dan gevolgd door borden, die
negen vierkante meter groot zijn. Zij
zullen aangeven hoe men moet voor
sorteren. Acht meter hoge wind
vaste constructies steunen deze enor
me wegwijzers, dei over de berm van
de weg heen steken.
De ANWB zal dit grote werk. dat
maandenlange voorbereidingen heeri
gevergd, nog voor 1 januari vol
tooien. Het omvat 289 richtingsbol
den, 192 wegwijzers n 80 rivier*
naamborden, met een totale opper*
vlakte van 573 vierkante meter.
In het conglomeraat Botterdam
gaat de ANWB de route west-oost en
omgekeerd op veel duidelijkere wyze
aangeven dan tot nu toe het ge»»1
was. Op het ogenblik is het
beeld zeer moeilijk van het Oostplein
rijdende over de Oostzeedijk en ver-
der de weg naar Gouda en Utreen»
te vinden, welke weg tevens de rome
„binnendoor" naar Amsterdam is. pe
kleine, verouderde wegwijzers van ae
bond worden vooral 's avonds, nau
welijks opgemerkt.
Door het plaatsen van zestig
den op deze route, gaat de ANWB
dit alles grootscheeps verbeteren-
