Haagse raacl neemt motie aan5 pet I Aanvaring Doorman met voor 1 Indexcijfer bleef gelijk Chinese trance Cals legt sluitstuk onderwijswetgeving Wet maakt universiteiten en hogescholen zelfstandiger Arrestatie na moord op vrouw in Utrecht i Koningin naar Zwitserland Reder:6.Lichten voldeden aan voorschriften Derde-wegleclen bewandelen tweede weg NVV wil met NOV praten Nieuive titels HET VRIJE VOLK DINSDAG 2 FEBRUARI 1960 PAGINA 5 flanellen nachthemden Academische Raad Rechtspersoonlijkheid J. (Van een onzer verslaggevers) >Iet slechts zes stemmen tegen heeft de Haagse raad gistermiddag een motie aangenomen om de ge meente-ambtenaren met spoed vijf percent loonsverhoging te geven met ingang van X augustus 19»9. Voor de motte die B. en W. naar de minister nillen sturen waren de gehele PvdA, de KVF en de prot-ehr. fracties, als mede vier van de tien aanwezige VVD'ers. Alle tegenstemmers waren liberalen, onder wie de enige aan wezige VVD-wethonder, de heer Dettmcijer. De ambtenaren krijgen 3 pet voor schot. By dit punt werd de motie ingediend door de heer Damme <arb.). Deze was ondertekend door de heren Geertsema (v.v.d.). v, d. Weide (prot.-chr.) en Aalberse ik.v.p.). Zij allen zijn lid van de commissie Arbeidszaken, waar dit initiatief onder voorzitterschap van de socialistische wethouder Van den Oever (arb.) is geboren. Niet alleen deze commissie was eenstemmig voor de nu aanvaarde uitspraak, ook de plaatselijke com missie georganiseerd overleg stond er ln volle eensgezindheid achter. In de raad waar zich derhalve een groot verschil van mening onder de liberalen openbaarde deed wet houder Van den Oever nog de sug gestie om in de motie in plaats van een definitieve salarisverhoging van 5 pet" te lezen „ten minste 5 pet". De raad voelde er niet voor, hoewel ne PvdA-fractie daar onmiddellijk achter ging staan. ..Maak het ons nu toch niet moei lijker dan het al is", aldus de heer ITangelbroek, voorzitter van de prot.- chr. fractie die zich tegen deze wijzi ging verklaarde, zoals behalve de heer Damme ook de andere onderteke naars van de motie. Koningin Juliana is vanmorgen om tien uur naar Zwitserland vertrok ken voor een verblijf van tien dagen in het kanton Wallis. Prinses Bea trix is gisteren naar Sankt Anton vertrokken. a Advertentie l.M. (Van een ouzer verslaggevers) Enkele verteerde vismanden, een verspinterd stuk railing en een scheepsklok op een gescheurde, door het water aangevre ten plan waren vanmorgen in de plechtige rolzaal van het Haagse Binnenhof de stille getuigen van de scheepsramp, waarbij in de nacht van 24 op 25 september van het vorig jaar vijf Belgische vissers het leven verloren: de aanvaring van het Nederlandse vliegkampschip Karei Doorman met het Bel gische vissersvaartuig O 246, Frans Elza, in de Duitse Bocht ten zuiden van Helgoland. De Marineraad begon vanmorgen met het openbaar onder zoek naar de oorzaak van deze ramp, waarover tot in de parlementen van beide landen zo veel te doen is geweest. Er zijn veertien getuigen opgeroepen en de openbare zitting zal waarschijnlijk morgen ook nog voortgaan. De kwellende vraag, daarom het in feite gaat. is: had de Nederlandse oorlogsbodem niet tijdig uit kunnen wijken? Het verweer heirtegen zou kunnen zijn, dat de Belgische kotter niet de voorgeschreven lichten voerde. De eerste getuige, de heer F. Le gem, eigenaar van de Frans Elza. verklaarde nadrukkelijk, dat de schipper van de kotter een ordelijk, zindelijk man was. Een prima vis ser, een bovenste beste zeeman. De voorzitter van de Marineraad, mr, L. van Lookeren Campagne bla derde in een schoolschrift, het log boek van de Frans Elza, dat later is aangespoeld. Hij zei: „Inderdaad krjjgt men uit dit Echrift de indruk, dat schipper Oket een buitengewoon nauwkeurig mens is geweest." Langdurig spraken de leden van de Marineraad met de ontroerde ge tuige, die zelf vijftien jaar op de Frans Elza voer, over de lichten. De heer Legein evrklaarde, da tde lich ten aan alle voorschriften voldeden. Hij wees er verder op, dat de kot ter waarschijnlijk aan het vissen was en dus niet behoefte uit te kijken, terwijl andere schepen, wel ruim baan moesten maken. De voorzitter: „Waarschjjnijlk was de Frans Elza inderdaad aan bet vissen." üit het verhoor bleek verder, dat de Frans Elza was uitgerust met alle moderne navigatie-instrumenten. De reder verklaarde, dat het een goed en betrouwbaar schip was. Wanneer het aan. het vissen was, kon het moeilijk wenden of keien. De vaart zou dan niet groter geweest kunnen zijn dan twee mijl per uur. De voorzitter vroeg speciale aan dacht voor deze feiten. Heldere nacht De commandant van de Karei Doorman, de 47-jaxige kapitein ter zee J. G. Stegeman was de volgende getuige. Hij gaf zeer in het kort een overzicht vgn het vaarwater daar in de Duitse Bocht, ongeveer twintig tn(jn ten zuidwesten van Helgoland. Het was een heldere nacht. Kolonel Stegeman stelde vast, dat de verantwoordelijkheid ten allen tijde berust bij de gezagvoer der van het schip. Hij achtte het gevaar om buiten de mijnenvrije vaargeul te gaan aanvaardbaar, wanneer groter gevaar; voor men senlevens zou dreigen. De voorzitter vroeg naar de spe ciale scheepsorder, waarin opdracht wordt gegeven bijzondere aandacht te besteden aan vissende vissersvaar tuigen. Op de Doorman gold een dergelijke order. De commandant van het vlieg kampschip werd wakker door de schok van de aanvaring. Een minuut later stond hij op de brug. De voor zitter: "Hoe was de officier van de wacht?' 'Hij was enigszins overstuur. Men zou kunnen zeggen, dat hij zeer on der de Indruk was,' verklaarde kolo nel Stegeman.. Op dat moment stonden de scheepstelegrafen op 'stop', maar de gezagvoerder had niet op de meter gekeken hoeveel omslagen de scheepsschroef toen nog maakte. Onmiddellijk na de aanvaring is dë Doorman gedraaid. De beide an dere schepen van het' eskader lagen gestopt. Men heeft met zoeklichten naar overlevenden gezocht, maar niets gezien. Op een vraag van de voorzitter verklaarde de kapitein ter zee, dat hij het niet nodig had gevonden alarm te slaan, omdat de drie oor logsbodems over voldoende reddings middelen beschikten. Hij achtte het ook overbodig om een sloep te strijken, omdat het uit een laag op het water liggende sloep nog moeilijker zou zijn geweest om schipbreukelingen te zien. (De zitting duurt voort.) Nooit hebben wij ons kunnen Indenken dat wij deze bijzonder mooie keperflanellen nachthem den van 6.95 nog eens in een Opruiming zouden moeten Eerkopen. Maar wat wilt U met zo'n zachte winter... wij kunnen ze toch geen jaar laten liggen? Morgen moeten ze verkocht worden. Keperflanellen nachthemden, van de allerbeste Twentse keperflanel bedrukt met kleine motiefjes op helder wit fond, voor nog géén vijf gulden. Woensdagmorgen om 9 uur begint de verkoop van deze kept rfl «tellen nachthemden In verschillende dessins en kleuren en in de maten small, medium en large, nu voor (Van onze soc.-econ. redactie) Het landelijk prijsindexcijfer van het levensonderhoud van gezinnen van hand- en hoofdarbeiders (zoals het CBS dat maandelijks samenstelt op basis 1951100) is tussen half november en half december 1959 niet veranderd. Het indexcijfer inclusief AOW bleef in die periode staan op 126, exclusief AOW op 121. Binnen de sector voeding steeg het indexcijfer voor groenten en er was een kleine prijsstijging voor vlees en vis. Daartegenover stond een daling van het Indexcijfer voor aardappelen en fruit, evenals voor roomboter, kaas en eieren. De dalingen en stijgingen hieven elkaar vrijwel op. Buiten de voedings- aector hadden geen noemenswaardige veranderingen plaats, aldus het CBS. In vergelijking met 1958 blijkt het indexcijfer in 1959 gemiddeld 1 punt hoger te liggen. Het gemiddelde in clusief AOW was in 1958: 122, en 123 in 1959. Exclusief was het gemiddelde in 1958: 117, tegen 118 in 1959. France Nuyen, een actrice van Chinees-Franse afkomst, heeft geruime tijd op Broadway de titelrol gespeeld in het to neelstuk 'De wereld van Susie Wong.' Ze speelde de rol van dit Chinese meisje-van-lickte-zeden zó goed, dat ze het ook in de filmversie mocht doen. Haar tegenspelers zijn Wil liam Holden, een der best be taalde Hollyioood-acteurs. en Michael Wilding (rechts). Voor de betoverende France zal dit wel het begin zijn van een grote filmcarrière. (Van een onzer verslaggevers) Het bedanken van de heer J. W. E. Riemens ais secretaris van de vredesbeweging De Derde Weg heeft tot oorzaak dat medebestuurders her haaldelijk zitting genomen hebben in communistische of door communisten beheerste comités. De heer Riemens is van mening dat dit in strijd is met het uitgangs punt van De Derde Weg, omdat men daarmee in feite partij kiest vooreen der partijen in de zogenaamde koude oorlog. Hoewel De Derde Weg als organi satie niet wil samenwerken met com munistische comités heeft de heer Riemens niet de garantie kunnen krijgen, dat afzonderlijke bestuurs leden zich van deelenming aan deze comités zullen onthouden. (Van onze onaerwijsredacteur) Sluitstuk van de wetgeving op het terrein van het gehele Nederlandse onderwijs zo zou men het ontwerp van de wet op het wetenschappelijk onderwijs kunnen noemen, dat mi nister Cals thans bij de Tweede Kamer heeft ingediend. Het kleuteronderwijs heeft zijn nieuwe wet van 1955. voor het basisonderwijs blijft de I.o.-wet van 1920 'zij het straks op sommige punten aangevuld), geiden, en het voortgezet onderwijs is geregeld in de mammoetwet, in 1958 ingediend. De vierde grote wet is dus thans gereed gekomen. Consequent is nu ook voor de onderwijssector de lijn der pacificatie doorgetrokken: gelijkwaardige ontwikkelingsmogelijkheden voor alle univer siteiten en hogescholen. In het algemeen gesproken verruimt de wet de be voegdheden en de zelfstandigheid van de instellingen voor hoger onder- wijs. Nieuw is ook de stichting van een Academische Raad. De oude hoger-onderwijswet da teert van 1876, Zij werd herhaalde lijk gewijzigd. In de laatste oorlog werd sterker dan ooit de behoefte aan vernieuwing gevoeld en minister Van der Leeuw trof daartoe kort na de vrede de voorbereidingen. In 1952 diende minister Rutten een ontwerp in bij de Tweede Kamer, in 1954 volgde het voorlopig verslag. Het thans aanhangige wetsontwerp moet men zien als een ingrijpende herziening van Ruttens plannen, aangevuld met de ervaringen uit de laatste jaren. Het gaat ook vergezeld van een memorie van antwoord op genoemd voorlopig verslag. Waaruit bestaat nu die ver nieuwing van ons hoger onderwijs, zeven jaar geleden al wettelijk vast gelegd, sindsdien verder doorgedacht en thans definitief in de wet van Cals zwart op wit gezet? Allereerst: de naam "hoger" Is ver vangen door 'wetenschappelijk'. De regelingen voor universiteiten en hogescholen, vroeger afzonderlijk, zijn nu samengetrokken. Er komt een Academische Raad. Deze zal een schakel zijn tussen de instellingen onderling (het thans be staande Interuniversitair Contact Orgaan zou men ais een voorloper ervan kunnen beschouwen) én: een instituut dat de contacten met de maatschappij kan leggen. Voorts: de verenigde faculteiten worden vervangen door 'interfacul teiten'. In elk gevat moet er een cen trale interfaculteit zijn, die ten minste de wijsbegeerte omvat. Wijs begeerte zal dus niet meer bij lette ren behoren. Ook de openbare instellingen zullen de bevoegdheid krijgen, bij wijze van experiment binnen een fa culteit of afdeling nieuwe studie richtingen vast te stellen, eventueel zonder goedkeuring van de minister. De bepaling voor het afleggen van examens voor toelating zijn soepel- der gemaakt. Via voortentamen of colloquium kan men meer bereiken dan vroeger het geval was. Een voor opleiding in het beroepsonderwijs wordt hoger aangeslagen (die van volledig bevoegde onderwijzers en hts-ers bij voorbeeld). Het bacca- laureaatsexatoen krijgt een wettelij ke grondslag. Da openbare universiteiten ver werven rechtspersoonlijkheid; dat betekent ook: eieen inkomsten. De kosten der rijksinstellingen zijn voor 109 percent voor rekening van het rijk, de Amsterdamse* Universiteit krijgt 95 percent uit de openbare kas en 5 percent van de gemeente Am sterdam. De bijzondere universiteiten en hogescholen worden voor 95% door het rijk gesteund. De zelfstandigheid der instellingen is het duidelijkst uitgewerkt op het terrein van het financieel beheer. Nog enkele korte aantekeningen uit ontwerp en memorie: De regeling voor het toekennen van studietoelagen is in het alge meen verruimd. Elke hoger-onderwjjsinstelling moet één keer in de vier jaar een 'ontwikkelingsplan' opstellen dat ■wordt toegezonden aan de minister en de Academische Raad. En elk hFFiMJAS tVan een onzer verslaggevers) De Utrechtse recherche heeft, zoals wij gisteren reeds in een deel van onze edities meldden, de 28-jarige chauf feur J. C. van D. aangehouden in zijn woning tn de Domstad. Hij wordt verdacht van de moord op 'Dikke Alle'. Het lijk van deze 40-jarige 'vrouw uit het leven' werd zondagmorgen om 12 uur aangetroffen in de woonschuit 'Jopie' aan het Zandpad ln de Vecht. In de kennissenkring van het slachtoffer had men Van D., die ook wel Van der A genoemd werd, reeds gisteren gedoodverfd als de schul dige. Hij is in de nacht van zaterdag op zondag omstreeks vier uur het vermoedelijke tijdstip van de moord als laatste gesignaleerd bij de woonschuit van het slachtoffer. De Utrechtse recherche zond zon dagavond laat het signalement van Van D. naar alle politieposten in het land. Bij het zoeken naar de moorde naar van Dikke Alie heeft de dacty- loscopisclip dienst een belangrijke rol gespeeld. Van D.'s verhoor begon gisteren om elf uur. Hjj heeft niet bekend. Dé chauffeur, die in bepaalde krin gen bekend staat als 'Fernandel', wordt een woesteling genoemd. Hij is opgetreden als souteneur, maar moet sinds enige tijd deze inkomsten derven omdat zijn vriendin 'Kokkie' is weggelopen. Zaterdagavond had hij op het Zandpad nog een andere vrouw lastig gevallen. Vaak mishandeld Van D. heeft in de rosse buurten van Utrecht een slechte naam omdat hij 'Kokkie' herhaaldelijk mishandel de. Enkele keren sloeg hij haar zelfs een hersenschudding. Hij zou haar op straat eens bij de keel gegrepen en met het gezicht in een diepe plas geduwd hebben. De vermoorde 'Dikke Alie' woonde op de schuit die vroeger het eigen dom van "Kokkie' was. In een woede uitbarsting had Van D. deze boot destijds eens in brand gestoken, na de inventaris volledig kapot te heb ben geslagen. 'Kokkie* had toen geen geld om de woonschuit te laten repareren. Zij verkocht de geblakerde resten van haar drijvende onderdak aan 'Helderziende Lenle' die een uitge breide handel in woonarken hééft en een groot deel van haar boten verhuurt aan verdachte vrouwen. Een zekere D. neemt de zaken voor (Van onze soc.-econ. redactie) Het verbondsbestuur van het NVV heeft besloten een onderhoud aan te vragen met het hoofdbestuur van de Nederlandse Onderwijzer» Vereniging, lil zijn vergadering van gisteren hield het verbondsbestuur zich bezig met de discussie niet de NOV over de toe treding van N'OV-leden tot bet NVV. De Zwitserse regering heeft bij het parlement een wetsontwerp op de verkoop op afbetaling ingediend ter vaststelling van contractsvoor waarden en bescherming van de ko pers. Lenie waar en geldt als de huisbaas. Zoals wij meldden, is deze D. het geweest, die zondagmorgen omstreeks twaalf uur 'Dikke Alie' gewurgd vond toen hij de huur wilde komen hal' V T. zou de laatste dagen her haaldelijk op Alie geloerd hebben en ook zaterdagavond liep hij urenlang over het Zandpad voor haar schuit heen en weer. 'Dikke Alie' heeft tegen kennissen gezegd dat *y zich niet rustig voelde, maar toch met Ternandel' wel uit wilde gaan, om dat hfj geld zou hebben. Ook zondagnacht omstreeks vier uur heeft ze hem binnengelaten ln haar schuit. jaar moet voor de minister een fi nancieel schema worden gemaakt. Aan het college van rector magnificus en assessoren is een be langrijker taak toegekend en een college van overleg over de dagelijk se zaken zal de schakel zijn tussen curatoren enerzijds en senaat, facul teiten en afdelingen anderzijds. De rechtspersoonlijkheid der openbare instellingen houdt ook in, dat deze voor hun bouwvoorzienin- gen niet meer afhankelijk zijn van de Rijksgebouwendienst. Het recht tot benoeming en ontslag van hoogleraren en lectoren blijft voorbehouden aan de Kroon: wat het overige personeel betreft gaat de aanstellingsbevoegdheid van de minister over op de curatoren. (-Van onze onderwijsredacteur) Minister Cals heeft in zijn nieuwe ontwerp van wet op het wetenschappelijk onderwijs ook enige artikelen opgenomen over de titulatuur. De bedoeling daarvan is, academische graden cn titels te beschermen. De bestaande wet doet dit namelijk in 't geheel niet. En van deze vrijheid is de laatste jaren steeds meer misbruik ge maakt, zo zegt de minister Na aanvaarding van de wet zal men dus strafbaar zijn, indien men zich <fr'mr.' of 'ir.' gaat noemen zonder daartoe het recht te hebben. Bovendien zouden twee nieuwe titels in gebruik genomen worden: ten eerste die van baccalaureus voor hen die een baccalaureaat! - examen hebben gedaan (afgekort tot 'B.\ achter de naam te plaat sen mét een of meer fetters die de studie aanduidenen: magister, welke titel dan gebruikt zou mo gen worden door hen die een doc toraal examen aflegden iDaaraan niet 'mr.' af 'ir.' is verbonden. De afkorting van 'magister' zou 'mg.' moeten worden; zouden daartegen de monseigneurs niet in opstand komen? Een schok van droefheid gaf mij het bericht, dat de vroege re correspondente van de Volkskrant in Rome, mevrouw Norah Berkhuijsen, in de nacht, van vrijdag op zaterdag op 52- jarige leeftijd in Amsterdam is overleden. Norah Berkhuijsen was voor alle Nederlandse jounalisten die Rome 'aandeden', een kos telijke vriendin, die aan de verrukking van Rome nog een dosis hartelijkheid, huiselijk heid en collegiale hulpvaardig heid toevoegde, die elk verblijf in de Eeuwige Stad tot een waar feest maakten. Ze had haar hart aan Rome verloren, deze charmante col lega. Het was een groot hart, dat alle Italianen en ons, voor bij trèkkenden, omsloot. Op haar hemelhoog platje achter het wereldberoemde Pantheon was haar thuis. Ook ons thuis, want als Norah haar befaam de bezémstok-met-dweil had uitgehangen, wist iedereen: ze was binnen en de deur staat gastvrij open. Geen bezemstok, geen Norah. Wie het geluk heeft ge smaakt met Norah Berkhuij sen in de trattoria van Fausto op de Piazza Pasquino 'plat geslagen kip a la Fausto' te eten, wist hoe ook alle Italia nen van deze volksbuurt Sig- nora Norah vereerden en met zorgzaamheid omringden. Norah Berkhuijsen was een schat. Mogen haar nabestaan den troost putten uit de ge dachte, dat wij, Nederlandse journalisten, aan haar bijzon dere persoonlijkheid de aller plezierigste herinneringen blij ven bewaren. fin kamer 238 van het Amsterdamse stadhuis zullen woensdag- en donderdagavond een twintigtal stemmen opklinken van de echtgenoten van Am sterdamse hooggeleerde heren. Tijdens een concert van het Klassieke Kamermuziekensem- ble van de Vereniging van Ge meenteambtenaren (WGA) zingen de hoogleraarsvrouwen het Stabat Mater (voor so praan, alt, strijkorkest en klein dameskoor) van de Ita liaan G. B. Pergolese (1710- 1736). De kleine, bedrijvige dirigent van het orkest van WGA, de pianist Johan Ligtelijn, ver heugt zich intens op deze uit voeringen. In september '59 werd hij belast met de leiding van dit Illustere koor, dat ove rigens a! een jaar of zes be staat. 'Nee. Ik weet niet wie mijn voorgangers zijn geweest. Uit principe vraag ik daar nooit naar. Ik kan alleen maar zeg gen dat ik het prettig vind, dat we nu een concert kunnen geven in samenwerking met dit tweestemmige koor. Stabat Mater is een groot en moeilijk werk. Ik kan 't niet helemaal doen, maar we zingen wel alle koren. U weet, dat het eigen lijk een treurhymne Is met als leidmotief: Maria, die haar zoon Christus aan het kruis ziet sterven.' Johan Ligtelijn heeft alleen maar lof voor het koor, waar mee hij de laatste vier maan den Intensief heeft gerepe teerd. 'De hoogleraren komen natuurlijk luisteren,* zegt hij peinzend, 'en dat heeft me aan 't denken gezet. Ik zou zo graag óók een koor van hoog leraren erbij willen hebben... denkt u zich dat eens in een gemengd koor. wat zou dat heerlijk zijn!' En dan tot de werkelijkheid terugkomend: maar daar hebben de hoog leraren natuurlijk geen tijd De 13-jarige Rotterdam mer Arie Wezemër heeft zaterdag bij de uitrei king van de wekelijkse Tien met een Griffel in het VARA-radioprogramma stor menderhand de harten van de zaal veroverd. Arie heeft de Tien met een Griffel verdiend, omdat hij in de Maasstad een matinee op poten had gezet voor de polio patiëntjes van het Zuiderzie kenhuis. Zijn activiteit en zijn j ontwapenende openhartigheid j tijdens de uitzending kregen in het bijzonder reiiëf, toen j men hoorde dat deze onder- nemende knaap zelf al tien j maal een voetoperatie heeft j moeten ondergaan. Theo Eerdmans, die de we kelijkse onderscheiding uit reikt, vertelde mij dat het pu bliek spontaan ƒ61,64 bijeen bracht voor een nieuwe actie, die Arie Wezemer op poten wil zetten. Arie moet er stil van geworden zijn voor de eer ste keer overigens op die za terdag. Het korte geding tussen het studentenweekblad Propria Cures en Else- viers Weekblad heeft za terdagavond tijdens het tele visieprogramma van de NCRV nog een opmerkelijke reactie uitgelokt. In zijn dagsluiting besprak ds. C. M. de Vries uit Hilver sum een TV-uitzendlng van de AVRO, waarin dr. P. H. Ritter jr. aandacht had be3teed aan de schrijver Dirk Coster. De predikant haalde Costers kras se uitspraak 'Misbruik van woorden is prostitutie van de geest' aan en voegde hieraan toe: 'Zo Is er in Amsterdam een proces geweest tussen twee weekbladen. 'tGing om een be schuldiging van antisemitisme. De redactie van het ene week blad had een Ingezonden stuk geplaatst, dat een antisemiti sche strekking had en had dat voorzien van een commentaar, waardoor ik mij als het tegen mij gericht was geweest volledig afgemaakt zon heb ben gevoeld. •Niet de rechter,' aldus ds. De Vries, 'die het commentaar onvoldoende vond. Deze rech ter had aan de 14 woorden, want zo groot was het com mentaar, niet genoeg.' WILLY LEV3E

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1960 | | pagina 1