Stam boom van zeilmaker
gaat terug tot
Oude bestekken voor
fregatten en barken
1584
Huiztfei
Kinderspelen trekken
veel belangstelling
PARAAT
Bos en Kalis eeuw oud:
feest in Sliedrecht
Baggermaatschappij
met wereldreputatie
Actie voor geestelijk
gehandicapt kind
Jeugd speelt
met lucifers
SVV-Neptunus
m
Grote drukte op speelweide
Bak spiritus
vatte vlam
Klachten over
de bezorging
Bliksem treft
vi jf koeien
Plaatwerker
vernielt cel
Jongeman van
oplichting
verdacht
Hoog viaduct
in weg naar
Zandvoort
Multatulihuis
moet ontruimd
HET VRIJE VOLK VRIJDAG 22 JULI I960
PAGINA 4
P. C. Hooft
ghiedammers
ondere,kaar
film
PROJECTIE
BANDRECORDERS
VERREKIJKERS
Vechtpartij in café
(Van een onzer verslaggevers)
Het was donderdagochtend van tien uur tot half een bijzon
der druk op de grote speelweide van het Oranjepark te Vlaar-
dingen, De kinderspelen, die er onder auspiciën van het comité
Jeugdvakantievreugd werden gehouden, trokken grote belang
stelling. Eieren lopen, zaklopen, koekhappen, blokjesrapen en
touwtje springen stonden op het programma. Er is stevig strijd
geleverd. Maar de jeugd bleef sportief.
WEEKBLAD VOOR DE
PARTIJ VAN DE ARBEID
PANTALON
De Broekenspecialist
Na de bevrijding
Uitbreiding
In de jaren 1924 en 1928 werden
niet alleen belangrijke werken uit
gevoerd in eigen land, maar ook de
activiteiten naar het buitenland wer
den uitgebreid, o.a. België, Duitsland
en Spanje. Het jaar 1928 was bijzon
der druk voor de firma: bijna zes
(Van een onzer verslaggevers)
De Federatie Nazorg B.L.O. organiseert van 25 tot 31 juli een
landelijke collecte voor het geestelijk gehandicapte kind. Hoe
wel de overheid voor 80 percent de noodzakelijkste uitgaven
op dit gebied subsidieert, moet nog minstens voor 20 percent
door particuliere bijdragen in de kosten worden voorzien.
Wisselkoersen
Pro vinciate Waterstaat
Tiveede keer
Gemeente AmsterdamJ
j
(Van een onzer verslaggeefsters)
Zeilmaker is een oud vak de familie Mak kan dat bevesti
gen. Zij telt sinds eeuwen zeilmakers en ze heeft nog talloze
overeenkomsten op dit gebied, op perkament en vergeeld pa
pier. En bovendien een stamboom, die teruggaat tot 1584, toen
in Schiedam Gerrit Andriesz Macq in het huwelijk trad met
Grietgen Jorisdr.
Traditiegetrouw worden al deze documenten bewaard in zeil
doeken zakken. Maar de heer Jacobus Mak, de zeilmaker, die
nu het oude bedrijf aan het Broersveld beheert, haalt de her
inneringen aan vroeger nog wel eens te voorschijn.
Al is het alleen al ,om zich te amuseren met de bestekken en
rekeningen uit die dagen. Voor de verzorging van de drie molens
Zestienhoven, Rijs en Waal rekende men in de vorige eeuw ƒ200
per jaar. Een vangtouw kostte toen 4,75, nu meer dan 45 gulden.
Voor drie zeilen, arbeidsloon en
zeilgaren vermeldt de rekening
36,85 de heer Mak zou het niet
voor minder dan 350 gulden voor el
kaar'krijgen.
Oudere Schiedammers herinneren
zich nog wel de tomvbanen achter
het Broersveld. Welnu, de heer Mak
bewaart nog een akte van transport,
gedateerd 21 november 1722, waarbij
de touwbanen op het hand van Be
lofte, zoals het hier heette, werden
overgedragen.
In 1922 wonnen de machinale
spinnerijen het voorgoed: de touw
banen werden opgedoekt, De akten
komen steeds terug: in 1822, zo blijkt
bijvoorbeeld, heeft een zekere Jaco
bus Mak de baan overgenomen. Hij
is sindsdien voortdurend in het bezit
van de familie geweest. De Jacobus
Mak, die nu aan het Broersveld zijn
zeilmakerij leidt, is een rechtstreeks
afstammeling van de Jacobus Mak,
die de zaak in 1822 overnam,.
Landerijen
De stamboom bewijst dat. Die
stamboon overigens toont ook aan.
dat de Maks afstammen van Clara
de Sparwoude.
Clara de Sparwoude nu heeft haar
nakomeling een aantal landerijen
nagelaten en elke afstammeling zou,
naar zij heeft bepaald, een deel van
de rente ontvangen.
Zo kregen de heer en mevrouw
Mak, toen zij in het huwelijk traden
nog een uitkering uit de nalaten
schap van Clara de Sparwoude. Ze
behoorden tot de laatsten, want het
kapitaal was inmiddels zo geslonken,
dat het spoedig is verdeeld.
De beroepen van kuiper, mouters-
knecht en zalmvisser komen veel voor
en in 1808 kiest Aart Lievinghsz.
Mak het vak van touwslager.
Er zijn tussen de oude paperassen
bestekken voor tuigen voor barken en
fregatten. Voor het fregat P. C.
Hooft bij voorbeeld, dat niet minder
dan 47 zeilen op reis mee kreeg met
bovendien nog de nodige zeilen voor
i zonnetenten» op het dek, enz
De maten zijn ong geen meters en
centimeters, maai' el, voet en duim.
Het fregat had stormkluivers, bin-
nenkluivers, kluiffok, een harzeil en
andere onderdelen met pittoreske na
men nodig.
Er is een overeenkomst op perka
ment uit 1722, ondertekend door de
schepenen der stad Schiedam, door
Stoffen Voogt en Adriaen Doom. En
waar nu de showroom is, werd in 1853
de zeilmakers win kei ontruimd voor
de mandemaker Keuzenkamp. Oude
Schiedammers herinneren zich hem
misschien.
De familie Mak verhuisde naar de
andere zijde van de straat, maar de
contacten met de Keuzenkamps ble
ven. Getuige het gedicht van twee
en een halve pagina, dat een van de
voorvaderen van de heer Mak pleeg
de, toen 'Keus', Hein de Barbier en
een Schiedamse vriend een dagje uit
waren geweest naar Rotterdam en
daar na veel plezier in de cel be
landden. Hein de barbier verloor als
gevolg van deze escapade een klant,
zo meldt het dichtwerk.
Belangrijk In de verzameling van
de heer Mak zijn vooral de Molen
boeken. waarin gegevens staan om
trent de tweehonderd molens, die
door de familie Mak werden ver
zorgd. Daar waren de molens in Kin
derdijk, die in. Schiebroek, op het
Honderd en Tien Morgenland, in
Zestienhoven en in Overschie.
De boer op
De heer Mak herinnert zich er nog
wel iets van: Als kind ging ik met
vader de molens langs om geld te
halen. En ook de boer op. Want de
boeren haalden vroeger de spoeling
uit de Schiedamse bedrijven per
boot. Ze zeilden dan de Schie af en
hadden dus geregeld zeilen nodig.
Ze bestelden die in januari. De
rekening werd in januari van het
volgend jaar aangeboden en als je
dan in augustus met de kwitantie
kwam zeiden ze: Ben je d'r nou al.
Zo lag het tempo in die dagen.
Voor de jonge Jacobus Mak was
het dagje de boer op gelijk aan een
verre reis. 's Morgens vroeg wandel
de hij naast zijn vader Schiedam uit,
langs de Overschieseweg, vervolgens
In de richting van Delft tot halver
wege, dan terug naar de molens aan
de Hoflaan.
De molens uit de liele streek ko
men voor in de oude molenboeken
van de familie Mak. Daar zijn de
befaamde molens van Speelman en
De Overwaard, de Schiedamse mo
lens, de Schiebroekse watermolen, de
oliemolen De Koot in Overschie en
de Hegge, een peper- en kaneelmolen.
En nu? Nou gaat ook hij de zeil
maker Mak het, meeste machinaal.
De Jacobus Mak uit 1822, die be
sloot een eigen bedrijfje te begin
nen zou vreemd opkijken. En nog
verbaasder zou de Gerrit Andriesz.
Macq uit 1584 zijn, als hu zijn na
komelingen aan het Broersveld
aan het werk zag.
Advertentie (LM.)
smal
TUINIjAAN 98 SCHIEDAM
TELEFOON' 67464
Aan de Westmolenstraat 3b te
Schiedam Is gistermiddag een brand
je ontstaan, doordat de kinderen
tijdens afwezigheid van de ouders in
de nabijheid van een hoop lorren
met lucifers speelden.
Omwonenden blusten het vuur, zo
dat de brandweer niet meer hoefde
in te grijpen.
Tegen middernacht is gisteravond
in een cafe aan de Broersvest de
matroos J. S. uit Schiedam slaags
geraakt met een paar Duitsers, Na
dat hij het cafe was uitgezet heeft
hij de auto van de Duitsers bescha
digd.
Ze gingen de matroos vervolgens
te lijf. De jongeman moest met
lichte verwondingen naar het ge
meenteziekenhuis worden gebracht.
Zaterdagavond 6.30" uur speelt in
het Harga-sportpark een combinatie-
elftal van SW een oefenwedstrijd
tegen de Rotterdamse amateurs Nep-
tunus. De opstelling van de rood
groene combinatie luidt: Kouwen-M.
Hekman en L. Westdijk; v. Elderen-
p. Romeijn-H. Hekman: Mulder -
Herwig-v. Meteren- de Graaf-P. de
Regt,
In hel Stedelijk Museum gaan
vanavond de zamertentoonstellmgen
open. Daarbij is één expositie, die
ons aller belangstelling in het bij
sonder verdient. Dat is de expositie
van kindertekeningen uit het ghetto
Theresienstadt.
Conservator P. L. A. Janssen zegt
daarover onder meer: „V/at doet een
kind er toe? Wat heb je aan het
gekrabbel van een kindertekening?
De bewakers van het ghetto The
resienstadt in Bohemen verbrandden
aan het ein'd van de oorlog alle do
cumenten, die het nageslacht iets
van hun misdaden zouden kunnen
verraden. Maar vierduizend kinder
tekeningen en kinderschilderijtjes op
papier lieten ze liggen, en een paar
kinderversjes ook.
„Een vlinder heb ik hier niet ge
zien" staat er in een van die vers
jes. En op de tekeningen staan de
beelden van het ontaard en angst
aanjagend bestaan van het kamp,
maar ook de gedroomde, de onbe
reikbare andere dingeneen huis,
een poppenkast, een stad, bloemen,
kinderen in parken, winkels
V ij J tienduizend Joodse kinderen
werden naar Theresienstadt wegge
sleept. Slechts een honderdtal ont
kwam aan de dood.
Maar het spoor van hun bitter le
ven bleef op de velltejes papier be
waard.
Ik kan mij voorstellen, dat u des
zomers wel ergens anders heen gaat
dan naar een museum. En dat. als
u naar een museum gaat, u zich op
de prachtige verzamelingen van de
grotere musea richt. U hebt in het
een zowel als in het ander groot
gelijk.
Maar u begrijpt hoe het mij sou
beklemmen als juist de tekeningen
uit Theresienstadt eenzaam in onze
zalen zouden hangen," aldus de con
servator van het Stedelijk Museum.
En inderdaad: deze tentoonstel
ling, onder auspiciën van de Schie
damse Gemeenschap, is vooral een
getuigenis. Zoals de heer Janssen
zegt: „Deze kunst, die immers geen
kunst is, maar het leven zelf, niet
door prikkeldraad te weerstaan, niet
door beulen te vernietigen." Laten
we deze bijzondere tentoonstelling
JV t S' r"-\
Advertentie I.M,
Bij het overhellen van een bak met
spiritus in een tankauto in een dis
tilleerderij, genaamd Hellebrekers, in
ae Voorstraat te Delft, is gistermid
dag brand ontstaan in de 40 liter
spiritus bevattende bak.
De 41-jarige fabrieksbaas P, v,
Driel uit Delft- en de 54-jarige chauf
feur- van de tankwagen P. v. d. Kooij
ui", Delfgauw, die op de drie meter
hoge bak stonden, sprongen hier
vanaf.
De eerste liep een gebroken enkel
oop, de tweede kreeg brandwonden
aan het gelaat en bovenarm. Toen
de brandweer arriveerde had het
personeel reeds met een kootzuur-
sneeuwapparaat de brand geblust.
Het vuur was ontstaan door het
overspringen van een vonkje uit het
motortje waarmee de spiritus werd
overgeheveld.
Het Sowjet-ministerie voor de
Verbindingen heeft postzegels en spe
ciale enveloppen uitgegeven ter her
denking van het feit, dat twintig
jaar geleden de republieken Litouwen,
Letland en Estland werden gevormd.
Klachten over bezorging san de
krant kunnen elke avond tussen
half zeven en half acht opgegevcD
worden aan ons kantoor te Rotter
dam, telefoon 11.10.30.
De krant wordt dan dezelfde
avond nog nabezorgd.
Een staaltje van deze sportiviteit
leverde Els Sala, die vijfde werd met
touwtje-springen. Bij vergissing werd
haar de tweede prijs uitgereikt en
niemand die het had gemerkt. Maar
uit zich zelf kwam Els haar prijs
ruilen voor de vijfde.
De spelen stonden onder leiding
van de here Johan v. d. Hoogt, een
oud-Vlaardinger, die onderwijzer te
Nykerk is. Hij brengt zijn vakantie
in Vlaardingen door en gebruikt een
deel van zijn vrije dagen om de jeugd
van zijn vaderstad bezig te houden.
De heer v. d. Hoogt werd geassis
teerd door de heer K. P. Oosterlee en
mevr. L. Traas-Sparidaans.
De uitslagen zijn:
Eierenlopen: le prijs Ria van der
Velde, 2 Martha Landheer, 3 Diana
Seekles, 4 Trudie Maarleveld, 5 In-
grid Smit.
Zaklopen: I Jos Wmkes. 2 Jan de.
Baan, 3 Edwin Brandt, 4 Aadje Smit,
5 Michel Polman.
Blokjesrapen: 1 Marian v. d. Lin
den, 2 Ineke van der Ende, 3 Hermen
van der Heuvel, 4 Jeantje Matthijsen,
5 Tiny Smit.
Touwtjespringen: 1 Marga Smit,
2 Ada Smit, 3 Ankie de Bloeme, 4
Conny Matthijsen. 5 Els Sala.
Koekhappen: 1 Frans Kuyl, 2 Hugo
Matthijsen, 3 Cobie Collé, 4 Arie
Kuyl, 5 Anjo Groen.
BERKENWOUDE Tijdens een
zwaar onweer, dat gisteravond boven
de Krimpenerwaard losbrak, zijn
vijf koeien van de veehouder P. Wes-
seling te Berkenwoude door de blik
sem getroffen en gedood. De dieren
liepen in een naast de veehouderij
gelegen stuk land. De veehouder is
verzekerd.
Bij de Appelmarlftbrug is men
gistermorgen vroeg begonnen met
het verwisselen van de beide
helften van de brug. De werk
zaamheden verliepen zeer vlot en
gisteravond hingen beide nieuwe
delen op hun plaats.
De N.V. baggermaatschappij Bos en Kalis, thans gevestigd te
Sliedrecht, maar binnenkort verhuizend naar de nieuwe Ketel
haven in Papendreeht, gaat volgende week het 100-jarig be
staan vieren. Verwacht wordt, dat dit feest zeer grote belang
stelling zal trekken: Bos en Kalis is een van de grootste bagger-
maatschappijen ter wereld, met drieduizend werknemers in bin
nen en buitenland.
Zeer vele Sliedrechters werken er al jaren en zijn met het
baggermateriaal uitgezwermd over de hele wereld. Hoewel het
een typisch Slledrechts bedrijf, wordt de jubileumreceptie, in
verband met de te verwachten belangstelling, niet in het bag-
gerdorp, maar donderdagmiddag in hotel Witteburg in Den Haag
gehouden.
Eliza van Noordenne over. die toen
samen beschikten over een kleine
vloot van baggermaterieel. Zij kwa
men in contact met Gerrit Jan Bos
W. A. zn., en per 1 januari 1910
stichtten deze drie mannen een
aannemersfirma onder de naam
..Kraaijeveld en Van Noordenne", die
in Sliedrecht gevestigd werd.
Reeds in het eerste jaar van het
bestaan van de nieuwe firma werden
verschillende baggerwerken aange
nomen o.a. op de rivier De Dieze, de
havens van Terneuzen en Delfzijl, de
haven van de Lemmer en andere
plaatsen in Friesland. In 1911 en
1912 werd de vloot uitgebreid en er
werden wederom diverse grote en
kleinere baggerwerken aangenomen.
-Per 1 januari 1913 werd de heer
Willem Bos Jzn. in de firma
Kraaijeveld en Van Noordenne opge
nomen, waardoor het bedrijf zich
verder kon ontplooien en grotere
armslag kreeg, wat o.m. tot uiting
k*am in het aannemen van de wer
ken voor de aanleg van een zeehaven
te Dordrecht, een object dat voor die
tijd tot de grote werken behoorde.
Een bijzonderheid bij dit werk was,
dat oorspronkelijk gerekend was om
dit „in de droge" te maken, daar de
haven gemaakt moest worden in de
polder Wieldrecht en de Rivierdijk
niet mocht worden doorgegraven
voordat de nieuwe haven gereed was.
Men besloot toen de baggermolens
Zuilen en Leeuwarden en de zand
zuiger Utrecht plus de benodigde
bakken 07er de dijk te brengen. On
der grote belangstelling werd dit
experiment tot een goed einde ge
bracht.
Thuishaven
Het materieel had als thuishaven
het Middeldiep, ter hoogte van de
hedendaagse Witte de Withstraat. Op
dit werfje werden kleine reparaties
aan de schepen in eigen beheer uit
gevoerd- schepen, modern wat het
toenmalige baggermechanisme betrof,
maar uiteraard nog geheel met pe
troleumverlichting en soms maar
.een kist om op te zitten in de kom
buizen.
In aansluiting op het werk aan
de zeehaven te Dordrecht, dat in de
Eerste Wereldoorlog werd voltooid,
volgden meer opdrachten, o.a. het
baggeren van de eerste Merwede-
Advertentie I-M.
♦UMHiSTKAAT
TELEFOON 689»!
Een 36-jarige plaatwerker uit Delft,
de heer P. H-, heeft vannacht in een
cel in het politiebureau aan de Oude
Delft nogal huis gehouden. De man
die onder invloed van sterke drank
verkerend getracht had een rijwiel te
besturen, werd om half twee inge
sloten.
De plaatwerker', die deze vrijheids
beroving kennelijk niet op prijs stel
de, heeft de aart de muur bevestigde
stenen tafel in de cel ontwricht door
er zjjn schouders onder te zetten.
Een houten zitting aan de andere
kant van de cel heeft hij losgewerkt.
Tegen de man zal ook proces-verbaal
worden opgemaakt vanwege vernie
ling.
Het begon in feite ai in 1909, toen
in Utrecht, de firma J. van Noordenne
en Co. werd ontbonden. Daarvan ble
ven de heren Joh. Kraaijeveld en
haven en het ophogen van terrei
nen aan de Staart te Dordrecht.
Ook In de andere buurgemeenten
van Sliedrecht werden werken uit
gevoerd, zoals ophogingswerkzaam-
heden te Hardïnxveld en Papen
dreeht.
Na de Watersnood van 1916 werden
dijken in de Biesbosch gespoten. In
1920 had de firma reeds zeven bag
germolens, drie zuigers, twee sleep
boten, acht elevatorbakken, zes on-
derlossers, zeven zolderbakken en een
drijvende bok Hercules. Het bestaan
de oude materiaal werd gemoderni
seerd, o.a. door elektrificatie van de
verlichting.
Een ware revolutie ontstond in het
begin der jaren twintig, doordat het
elektrisch lassen zijn intrede deed in
het bedrijf. Grote bedrijvigheid ont
stond door het aannemen van bag-
In 1930 werd het bedrijf in een
1 n.v. omgezet. Het heette toen N.V.
Aannemersbedrijf voorheen Joh.
Kraaijeveld. Het dagelijks bestuur
werd gevormd door de heer G. J.
Bos W. Aznais directeur, byge
staan door de heer Willem Bos als
plaatsvervangend directeur. Korte
tijd na de oprichting werd de naam
andermaal gewijzigd, toen in N.V.
Baggermaatschappij Bos en Kalis.
Opnieuw werd de vloot met be
langrijke werktuigen uitgebreid. In
1931 werd nabij Liverpool voor de
eerste maal een groot baggerwerk
uitge /oertj. Dit object kan beschouwd
worden als de entree van Bos en
Kalis in Engeland, in welk land
sindsdien miljoenen kubieke meters
srond zijn verzet. In 1933 werd in
Engeland zelfs een dochtermaat
schappij opgericht, de Westminster
Dredging company, met Londen als
zetel.
Tydens da bezetting kon de N.V.
Bos en Kalis haar werkzaamheden
niet ontplooien en vooral gedurende
de laat-te bezettingsjaren kampte
men met grote moeilijkheden i Op 5
mei 1945 konden alle drijvende werk
tuigen echter weer te voorschijn
worden gehaald 'en in betrekkelijk
korte tijd slaagde men erin alles in
een werkvaardige toestand te bren
gen.
Reeds voor de bevrijding van Ne
derland boven de rivieren was door
de Rijkswaterstaat aan de Maat
schappij tot Uitvoering van Zuider
zeewerken, waarin Bos en Kalis loen-
dertüd een belangrijk aandeel had,
opdracht verstrekt voor het droog
maken van het eiland Walcheren,
gerwerken in de havens van Vlieland
en Terschelling. Het zype, Brielle
Hansweert, Terneuzen, Stavoren.
Harlingen, Delfzijl, Zoutekamp en
Zierikzee.
In 1921 werd voor het eerst het
onderhoudsbaggerwerk in de Vissers-
haven te Scheveningen aangenomen,
een contact dat tot vandaag is blij
ven bestaan, terwijl het baggerwerk
in de haven van Delfzijl sedert de
oprichting een zeer lange reeks van
jaren door de firma werd uitgevoerd.
'Het probleem van de zorg voor de
geestelijk gehandicapte mens spreekt
nog altijd te weinig tot het publiek.
Niettemin gaat deze zorg het gehele
volk aan. Een ieder zal op zijn eigen
wijze dienen bij te dragen tot oplos
sing van het vraagstuk der verzorging
en plaatsing in de maatschappij van
de zwakzinnige.' Dat zei woensdag de
heer J. W. Wehrmeyer. directeur van
de Van der Woudestichting in Delft,
op een in Amsterdam gehouden pers
conferentie van de federatie. Hierin
zijn de algemene en confessionele
nazorgorganen en de drie landelijke
ouderverenigingen vertegenwoordigd
Niet minder dan 200.000 jonge en
oude landgenoten horen tot de groep
geestelijk gehandicapten. De federa
tie streeft naar een plaats om te wer
ken en ruimte om de vrije tijd te
genieten en naar een plaats voor
eventuele verpleging of blijvende ver
zorging van deze grote groep.
De federatie acht het nodig dat er
door het hele land sociaal-pedagogi
sche diensten komen met eigen
rayons, en. met verzorgingstehuizen
en -instituten voor het opvangen van
debielen en imbecielen.
Hiervoor is veei geld nodig. De
postrekening van het landelijk col
lecte-comité van de federatie Nazorg
BLO is nummer 200999 in Den Bosch.
Op verzoek van de Schiedamse
recherche is in Balkburg (Over
ijssel) aangehouden de 27-jarige D.
,T„ die ervan wordt verdacht eind
juni in Zaandam een bromfiets te
hebben gehuurd, die hjj in Schiedam
van de hand deed.
Hij is vervolgens aan het werk ge
gaan en zou zijn werkgever hebben
opgelicht door gereedschap weg te
nemen. Hij woonde hier onder een
valse naam.
Engels pond 10,59110,591
Amerik. dollar3,76fi3,77-^
Franse frank 76,92476,97)
Belgische frank 7,557,551
Zwitserse frank 87,38187,43)
Zweedse kroon 72.9873.01
Duitse mark 90,39190.441
Deense kroon 54,7254,77
Noorse kroon 52,81152,90)
Canada 3,8513,86
(Van onze verkeersredacteur)
Het ziet er wel naar uit, dat de
verbinding van Amsterdam met zijn
badplaats Stand voort in de toekomst'
op een hoog viaduct zal gaan door
Aerdenhout, benoorden de Zand-
voortselaan.
De gemeente Bloemendaal heeft
zich altijd verzet tegen dit plan van
de Provinciale Waterstaat, omdat het
een mooie villawijk, waarin het Ju-
lianaduin of Aerdenhoutse Kopje ligt,
op ruwe wijze in tweeën zou snijden,
maar na aanneming van een motie in
Provinciale Staten is een uitgebreid
verkeersonderzoek gehouden.
Dit onderzoek heeft nu uitgewe
zen. dat het verkeer het meest ge
diend zou zijn met een weg, die
de Zandvoortselaan direct kan ont
lasten cn niet met een verbinding,
die helemaal bezuiden Heemstede
zou omgaan, zoals de gemeente
Bloemendaal wilde,
Het ziet er dus naar uit, dat Pro
vinciale Staten eerlang zullen beslui
ten het advies van hun waterstaats
dienst te volgen. Deze dienst zou het
dan voor de tweede maal winnen,
van de gemeente Bloemendaal, die
zich ook heeft verzet tegen eea zeer
groot viaduct over een aantal lanen
bij het Kennemer Lyceum te Over-
veen. Dit viaduct dwars door een vil
lawijk en ten dienste van de Weste
lijke Randweg is nu in aanbouw.
De nieuwe oost-westverbinding, die
voor het verkeer met Zandvoort no"
dig is, zou de Schipholwcg via de
Haarlemmerhout verbinden met Aer
denhout en Aerdenhout met Bent
veld. -
miljoen kubieke meter grond werd
door de schepen 'verzet'.
De firma leed in dat jaar ook een
groot verlies, toen in november Joh.
Kraaijeveld op bijna 63-jarige leef
tijd vrij plotseling overleed. De heer
Kraaijeveld vervulde niet alleen
een belangrijke positie in de aan-
nemerswereld, maar vele jaren
maakte hij ook deel uit vande
Sliedrechtse gemeenteraad (1901—
1920). Gedurende negen jaar was
hij wethouder.
BU de drooglegging van de Zuider
zee heeft het Sliedrechtse bedrijf gro
te activiteit ontwikkeld en konden
tal van topprestaties worden geleverd.
Het gigantisch werk kon met
vereende krachten van de gehele
Nederlandse baggervloot tot een.
goed einde worden gebracht. Het
personeel en het materieel van Bos
en Kalis had hierin zeker niet het
minste aandeel.
De technici van Bos en Kalis heb
ben in samenwerking met de scheeps
werf De Klop te Sliedrecht een de
montabele elektrische zuiger ont
worpen. In Shotton (Engeland) heeft
deze zuiger terreinen opgehoogd door
het zand via een drijvende leiding en
een tussenstation (opjaagstation)
naar de stortputten te persen. Dat
was in 1947.
Het is in het baggersdorp Slie
drecht een publiek geheim, dat bij
Bos en Kalis bijzonder veeel research-
werk wordt verricht, waardoor het
mogelijk is geworden, dat op de gro
te werken zo efficiënt mogelijk kan
worden gewerkt. Na de voltooiing
van de tweede demontabele zuiger de
Amsterdam, werden nog tal van zui
gers, molens, hoppers en bakken ge
bouwd.
Hoe belangrijk het is, dat zuigers
demontabel zijn, bleek toen de zuiger
's-Hertogenbosch aan het werk moest
in Lagos in Nigeria. Al het materi
aal, zoals de demontabele zuiger, de
demontabele elektrische centrale en
de persbuizen werden in „moten" met
een zeeboot verscheept. Er hoefde zo
doende geen zeesleepwerk met de
daaraan onvermijdelijk verbonden
risico's te worden verricht.
Spectaculair
Tot een van de meest spectaculaire
objecten behoort het persen van zand
vanuit de Vinkevecnse plassen naar
Amsterdam voor ophoging van terrei
nen. Jaren van voorbereiding waren
hieraan vooraf gegaan, waarin grote
problemen moesten worden opgelost.
Voor wat de technische kant be
trof werd een geheel nieuw systeem
in toepassing gebracht. Voor het
zandtransport werd een persleiding
van de kolossale lengte van tien kilo
meter aangelegd, welke om het
landschapsschoon niet te schaden
groen geverfd werd.
N.V. Bos en Kalis heeft thans
vele dochtermaatschappijen over
de gehele wereld verspreid: behal
ve de Westminster Dredging Com
pany, de Land and Marine Ltd in
Bromborough. James Contracting
Company Ltd te Southampton,
Formost*Dredging Ltd. eveneens te
Southampton, Bos en Kalis Draga-
gens Company Ltd, in Canada,
Dezer dagen is weer een nieuwe
dochtermaatschappij gesticht in
Australië.
De vloot bestaat thans uit 26 bag
germolens, 24 zuigers, 7 hopperzul-
gers, 72 bakken en 45 stuks ander
drijvend materieel. Het grondverzet
bedroeg alleen in 1959 17.700.000 m3.
(Ongecorrigeerd)
'Van een onzer verslaggevers)
De gemeente Amsterdam heeft op
een persconferentie haar standpunt
uiteengezet in de zaak van de 62-ja-
rige schoenmaker W. A. A. Janssen
die zijn woning in de Korsjespoort-
stceg moet ontruimen omdat de ge
meente in dit huis (het geboortehuis
van Multatuli) een Multatuli-Museum
wil vestigen.
Sinds 1958 doet de gemeente, aldus
de heer Tulp. directeur van de afd.
Wettelijke Aansprakelijkheid van de
gemeente Amsterdam al pogingen de
schoenmaker tot vertrekken te bewe
gen. Na het vertrek van de Duitsers uit
het pand, heeft hij zonder toestem
ming van de eigenaar de benedenver
dieping ook betrokken. De gemeente is
van mening, dat de schoenmaker in
het hem aangeboden en geheel ge
restaureerde pantj no. T8 (eerste,
tweede en zoideretagei zijn bedrijfje
wel kan uitoefenen. Daarnaast is
hem vijf maal de jaarhuur van de te
verlaten woning aangeboden.
De schoenmaker wil minstens
ƒ25.000 schadevergoeding en een
woning aan de rand van de stad. Zijn
argument, dat no, 18 ongeschikt zou
zijn voor zjjn verlamde vrouw, ver
werpt de gemeente. 'Ook no. 20 heeft
een hoge stoep en de vrouw komt de
deur niet meer uit. De trap van
no. 18 kan dan geen bezwaar zijn,'
vindt de gemeente.
Deze argumenten snijden geen
hout, aldus mr, M. V, v. d. Woude,
raadsman van de schoenmaker. 'De
trappenkwestie ls een medische zaak
die ook voor de man geldt: hij is
hartpatiënt en een bovenwoning is
voor een bedrijfje beslist niet ge
schikt."
VRIJDAG
Bioscopen;
MONOPOLE: Kasim, de bandiet van
Zhobe. 2, 7 en 9.15 uur.
PASSAGE: The Nun's Story. 2 en 8
t uur.
Tentoonstellingen
STEDELIJK MUSEUM. Opening
zotnertentocnstelUngen, 20.15 uur.
ZATERDAG
Bioscopen;
MONOPOUS: Kasim, de bandiet van
Zhobe. 2, 7 en 9.15 uur.
PASSAGE: The Nun's Story. 2 en 8
uur.
Tentoonstellingen:
STEDELIJK MUSEUM. „Een vlinder
heb ik hier niet gezien," tekenin
gen uit het ghetto Theresienstadt
„Twee werelden," foto's van Joan
van der Keuken; antiek speelgoed.
10—17 uur