FRAUDE in Goes bij j
Provinciale Waterstaat
Rijksbemiddelaars
tegen openbreken
van metaal c.a.o.
Het blijft
gisten in
metaal
Delta na urenlange
zwerftocht weer
bij baas terug
Noem ons de man of
vrouw van het jaar!
Met Sam de Wolf!
markant veteraan'
Voetbaltoto
blijft nog
ongewijzigd
Wij
Licht
Loon
IJzersorteerder
verongelukt op
weg naar huis
We! akkoord met winstdeiing
Snel overleg
tussen Arnhem
en Theater
Dr. Drees op Wester veld
l Arts na brand
overleden
O
5%
Geen gratificatiesysteem
=4«ij^
|H
i if®
I Js@}S W
Él; wmn: iHJ
het rs&>z vot*
Dienstciangelegenheid
DE MAN OF DE VROUW VAN HET JAAR
Synthetisch denker
Voorstel verhoging
loongrens
Prof. Vau Hamel j
commandeur ON J
-ÏJCl NCO&
I C01.0GNÊ If
l Ow City óf J §e;j
COI.OGNtJ^Cj
I
htA^VT/
Iau_db cologne.
T neens rolt het ene bericht na het
andere uit de lucht over leraren
en onderwijzers, die onbevoegd ie*
hebben gegeven, terwijl mml
dacht dat zij bevoegd waren. Ge-,
heel of gedeeltelijk. Waar komt
deze merkwaardige golf vandaan?
Wanneer er een reeks overval
len op taxi-chauffeurs plaats
vindt. is er reden om te veronder
stellen dat de perspublüaties
daaraan niet vreemd zijn. Een be
richt over zo'n overval brengt web
licht anderen op een idee. En dal
is dan de schaduwkant van deze
berichtgeving, die omdat de krant
behoort weer te geven wat er in
de samenleving gebeurt, toch niet
uit de krant kan en mag wegblij
ven.
Cpeelt deze berichtgeving nu
een rol bij deze reeks aan
licht komende gevallen van leer
krachten, die het bezit van
voegdheden hebben voorgewend
die niet bleken te bestaan? Neer
zoals bij de overvallen op taxi
chauffeurs kan het hier niet lig-;
gen. Want de praktijken die aan
het licht komen, dateren niet van
vandaag of gisteren. Het zijn ge-j
vallen die geruime tijd onopge
merkt hebben bestaan.
Men zou dus nu kunnen ver
onderstellen, dat deze gevallen!
aan het licht komen, doordat de
persberichten de aandacht van do
autoriteiten hebben verscherpt.
En dat zou dan een lichtzijde zijn'
van een reeks berichten over on
toelaatbare gedragingen, die ook
de aandacht verdient.
»r-j
■enj
■xl-
T}e staatssecretaris van Alge-
mene Zaken, de heer W. K. Nd
Schmelzer, heeft een lans gebro
ken voor de gedachte, meer dan
t t nu toe geschiedt lonen en an
dere arbeidsvoorwaarden te laten
vaststellen door de publiekrechte
lijke bedrijfsorganen. Onder d«
andere arbeidsvoorwaarden beho
ren bij voorbeeld de werktijden.
Deze gedachte werd uitgespro
ken op een studie conferentie vani
het Christelijk Nationaal Vakver-j
bond. Zij ontmoette daar, als wijj
het goed hebben begrepen, nog ai.
wat bezwaren. En dat kunnen wij'
ons heel goed voorstellen.
Immert de bescheiden ervarin
gen opgedaan met het vaststellend
van loon- en arbeidsverhoudin-4
gen in een publiekrechtelijk be-j
drijfsorgaan, zijn niet bemoedt-4
gend. De werktijden in de lan<M
bouw met door strafbepalingenj
afdwingbare verschijnlngsplichö
zijn een afschrikwekkend voor-]
beeld van wat er in een bedrijfs-*
organisatie met overstemming van
de minderheid kan gebeuren.
JJet Is duidelijk dat loonbepalim®.
per verordening de onderhan
delingen over een collectieve ar
beidsovereenkomst overbodig toa
maken. Een dergelijke loonbepa-
ling zou derhalve aan de vakbe
weging één van haar belangrijk
ste taken ontnemen. Zij zou tea
slotte de positie van de werkne
mers ernstig kunnen ondergra
ven. Want in een systeem waarin
per verordening het loon wordt
vastgesteld, past geen staking ala
uiterste middel meer.
In een samenleving waarin aan
de kant van de ondernemers het
inkomen niet aan publiekrechte
lijk vastgestelde bedragen is ge
bonden, lijkt het ons onaanvaard
baar, het inkomen uit werkne-
mersarbetd wel aan zulke regels
te binden. Als men de PBO dessa
taak geeft, ondergraaft men dei
positie van de vakbonden en be-J
neemt men vele burgers een stuks
vrijheid. De vrijheid om gezamen-j
lijk Invloed te kunnen ui toefen em
Op het loon In een bedrijfstak]
Van deze vrijheid is in Nederland»
een zo verstandig gebruik ge-i
maakt, dat de statistiek van de'
stakingsdagen Is afgeschaft bij!
gebrek aan stakingen van belan»,!
(Van een onzer verslaggevers)
De 62-jarige jjzersorteerder K. ranj
hier uit de Van Maisemstraat irj,
Rotterdam is maandagavond op he/t
Breeplein in zijn woonplaats ondfjr
de vrachtauto gekomen, waar If/ttJ
even tevoren was uitgestapt.
De man werd met ernstige knela-
zingen naar het Sint-Claraziekrtri
buis gebracht» waar hij is overledjen.
Het slachtoffer was maandag na
drie weken ziekte voor het eerst vfeer
naar zjjn werk geweest. Hij Uftfce tnet
de vrachtauto naar huis. Toen. hij
op het Breeplein uit de cabine stap
le ts hy vermoedelijk gestruikeld en
daardoor onder het rechteraciater-
wiel van de alweer wegrijdendeauto
gekomen.
PAGINA 8
BtNBDAO 89 NOVEMBER 1960
Advertentie LM.
(Van onze parlementsredactie)
Het College van Rijksbemid
delaars zal, zo verluidde gis
teravond in Den Haag, niet in
stemmen met het openbreken
van de metaal-c.a.o. Wel gaat
het college akkoord met de
winstdelingsvoorstellen van de
Vakraad Metaal, aldus verne
men wij In doorgaans goed ge-
informeerde kring.
Het college besprak de concept-
e.a.o. voor de metaalnijverheid gister
middag. Aan de vergadering ging een
bespreking met staatssecretaris Rool-
vink vooraf.
Op grond van de pas onlangs toe
gevoegde richtlijn van de regering,
dat de c.a.o.'s niet tussentijds mogen
worden gewijzigd, zou het college het
voornemen tot verhoging der lonen,
hebben afgewezen. De Metaal wilde
drie percent per 1 januari (vier per
cent op de schalen der gemiddelde
maxima) en nog eens vijf percent
per 1 Juli 1961. De huidige metaal-
c.a.o. loopt tot 1 januari 1962, maai
bevat wel de bepaling, dat een hall
jaar tevoren tot loonsverhoging kan
worden besloten.
Omdat de rcgertagsrichtlijn open
breken verbiedt, zou het coUege ei
niet toe zijn overgegaan, de produk-
tiviteitscyfers van de Vakraad Me
taal te toetsen.
Het college zou echter wel bereid
zijn, de winstdelingsvoorstellen goed
te keuren. Deze omvat 11 percent van
het jaarloon voor het einde van dil
jatr en eenzelfde percentage in hei
eerste halfjaar van 1961.
Ook zou het college er niet tegen
gekant zijn, dat op de eerste ander
half percent een voorschot wordt
verstrekt. Wel zou men een garantie
veriangen, dat het een echte winst
deiing wordt en geen gratificatie-
systeem,
In Den Haag verwacht men nu, daf
het coUege op korte termijn de Vak
raad Metaal nog voor een bespreking
zal uitnodigen.
Advertentie IM.
Advertentie IJltr.'
(Van een onzer verslaggevers)
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben bij de officier van
Justitie aangifte gedaan van een onregelmatigheid, die onge
veer vier jaar geleden gepleegd is bij het arrondissement Goes
van Provinciale Waterstaat. Daarbij zouden de aannemer M. W.
K. uit Goes en de waterstaatkundig hoofdambtenaar eerste klas
J. A. S. zijn betrokken. De laatste Is gistermorgen gehoord in
een bijzondere vergadering van G.S.
bet resultaat van de beschuldigingen die de Goese
id-weihouder J. J. van Mclle tot het provinciaal hestunr richtte.
end
(Van een onzer verslaggevers)
Ongeveer 1300 man heeft maan
dagmiddag het werk neergelegd bij
de twee werven Alblasserdam en
Noord te Alblasserdam. Ook hier ga
ven de werknemers door deze korte
protestactie, die van één tot drie uur
duurde en gedisciplineerd verliep,
uiting aan hun ontevredenheid over
de gang van zaken bij de loononder
handelingen. Men ging om drie uur
weer rustig aan het werk.
Eveneens ongeveer 1300 man leg
den het werk maandagmiddag gedu
rende drie uur stil by De Vries
Robbé in Gorkum. De nachtploeg
van maandag Is na die kortstondige
proteststaking van de dagploeg nor
maal aan het werk gegaan.
Maandagmiddag is ook door 70
man uit de plaatwerkery van Verol
me in IJsselmonde gestaakt. Ook
deze actie duurde kort. Zij breidde
zich niet over andere afdelingen uit.
Bij de Hoogovens in IJmuiden is
het maandag ook voortdurend on
rustig geweest. Er deden zich echter
geen stakingsacties voor.
Hetzelfde kan van Wilton-Fyen-
oord in Schiedam worden gezegd.
Er bleef voortdurend overleg tussen
de directie en de ondernemingsraad.
Aan beide kanten toonde men be
grip voor de huidige situatie, die be
tekende, dat men in afwachting was
van hetgeen het College van Ryks-
bemiddelaars zou beslissen. Er was
or 'ust in het bedrijf, maar tot nieu
we stakingsacties kwam het niet.
Vanmorgen was de toestand bij Wil-
ton-Fijenoord ongewijzigd.
(Van onze parlementsredactie)
Er moet voor de voctbaltoto
thans niet naar een definitieve
'maar naar een voorlopige op
lossing worden gestreefd. Bij
deze voorlopige oplossing zou
moeten aansluiten een verzoek
aan de Commissie-Wiarda om
haar werk voort te zetten. Een
wetswijziging die uitsluitend
■het uitkeren van geldprijzen
mogelijk maakt, acht minister
Beerman niet aantrekkelijk.
De heer Van Melle zei, rekeningen
te hebben gezien waaruit hem zou
zijn gebleken, dat ook bij de provin
cie zogenaamde 'verschrijvingen' (het
verstoppen van bepaalde uitgaven in
een begroting) zijn voorgekomen. Hij
wilde GS daarover echter niet inlich
ten. wel wilde hij aan de minister van
Binnenlandse Zaken vertellen wat
hij wist. Hij zal nu donderdag door
de minister in Den Haag worden
ontvangen.
Los daarvan kregen GS argwaan
tegen het arrondissement Goes van
Provinciale Waterstaat. Bij een on
derzoek rees verdenking tegen de
heer J. A. S., die inmiddels de zaak
zou hebben toegegeven.
In een telefoongesprek vertelde de
aannemer ons. dat hij een goede ken
nis Is van de heer Van Mclle. hij zei
zich de door hem uitgevoerde op
dracht, waarbij de onregelmatigheid
moet zijn gepleegd, niet te kunnen
herinneren.
De lieer J. A. S. vertelde ons tele
fonisch, dat deze opdracht een dienst-
aangelegenheid betrof en dat hij uit
de onregelmatigheid geen persoon
lijke voordelen heeft genoten. Vo!
gens hem wist de aannemer er alles
van.
liet gaat volgens hem om het
plaatsen van een keet voor kantoor
ruimte, een uitgave die onder een
andere post zou zijn geboekt.
Geen commentaar
De heer Van Melle wilde ons geen
enkel commentaar geven voordat hij
met de minister heeft gesproken. Hij
bleek gisteravond reeds wel op de
hoogte te zijn van de aanklacht die
GS hebben ingediend, maar wilde
niet antwoorden op de vraag of dit
nu de zaak is. waarop hij zijn be
schuldigingen heeft gegrond.
Tegen de ambtenaar zijn geen dis
ciplinaire maatregelen genomen in
afwachting van het justitieel onder
zoek. Uit betrouwbare bron vernamen
wij nog, dat het zou gaan om een
bedrag van enkele duizenden guldens
(Van een onzer verslaggevers)
Tientallen Rotterdammers, hebben maandagmiddag na het
horen van een extra-omroepbericht via VARA en NCRV op
straat uitgekeken naar de forse, zwarte blindengeleidehond
Delta van de 32-jarige F. Kramer, telefonist bij de Rotterdamss
tram.
Delta had 's morgens vroeg de
poten genomen, toen mevrouw Kra
mer, die haar wilde uitlaten, de deur
alvast van het slot had gedaan. Toen
mevrouw Kramer zich snel had ver
kleed en achter de hond aanging
was het dier al spoorloos.
Speurtochten door Rotterdam en
Schiedam, waarby de Rotterdamse
politie met surveillanceauto's mee
hielp, hadden geen resultaat. Toen
Delta tegen één uur nog niet terecht
was beide de heer Kramer Hilver-
(Van onze kunstredactie)
Deze opvattingen spreekt de minis
ter van Justitie uit in de Memorie
!van Antwoord bij zijn begroting van
■1961.
Uit de memorie blijkt voorts dat
.'de bewindsman met de 'voorlopige
oplossing' bedoelt: een voortzetting
■van de huidige praktijk.
Hierbij stuit men echter wel op de
imoeilijftheid dat art. 3 van de Lote-
(rijwet bedoeld is voor incidentele en
■niet voor doorlopende vergunningen.
;Ten slotte levert de eis dat de prij-
izen niet in geld mogen worden uit-
jgekeerd, een praktische hindernis op.
De bewindsman zegt op vragen uit
de Tweede Kamer dat door hem ver
leende' vergunningen niet in strijd
zijn met de Loterijwet. Maar hij
blijft een speciale wettelijke regeling
noodzakelijk achten, aangezien de
huidige bepalingen niet voldoende op
deze soort van. loterijen zijn bere
kend.
De thans geldende vergunningen,
,die verstrekt zijn aan de Nederlandse
■Sportfederatie en aan het Comité
Sportprijsvragen. lopen tot 30 janu
ari 1961.
Burgemeester en wethouders van
Arnhem en het stichtingsbestuur van
de Toneelgroep Thetater verklaren
gezamenhjk, dat in onderling overleg
waarby ook de directie van Theater
betrokken wordt op de kortste ter
mijn zal worden nagegaan, wel
ke verlangens van de Toneelgroep
Theater op korte termijn kunnen
worden vervuld en welke verlangens
late gerealiseerd kunnen worden,
uiteraard met overweging en inacht
neming van financiële consequenties
voor de gemeente Arnhem.
Uitdrukkelijk wordt vastgesteld,
dat met de meeste ernst naar een
bevredigende oplossing zal worden
gestreefd.
Dit communiqué werd vanmorgen
uitgegeven. Gezien de voorwaarden,
die de Toneelgroep Theater heeft
gesteld, zal men zich dus nu gaan
beraden over de mogelijkheid van
een spoedige instelling van een cou-
ponsysteein, inplaats van het ver
ouderde abonnementenstelsel en over
de organisatie van bedrijfspersoneels-
voorstellingen.
sum. VARA en NCRV zonden na het
nieuws van één uur een omroepbe-
richt over de weggelopen hond uit
en direct daarna gingen velen in
Rotterdam en Schiedam op zoek.
Vele mensen belden de heer Kra
mer op om hem te vertellen, dat ze
de hond waarschynlijk hadden ge
zien. Uit die mededelingen bleek, dat
Delta naar de haven was gegaan,
waar zij nydig had geblaft tegen een
schippershond, dat zü aan de Wil-
lemskade en in de Maasstraat was
geweest endat twee kleine jon
getjes haar naar het politiebureau
Öostervantstraat hadden gebracht.
Delta had echter kans gezien om ook
uit dat bureau te ontvluchten.
Ten slotte werd zij door personeel
van de firma Vinke Co. aan de
Parklaan bij de balsband gepakt en
naar het hoofdbureau van politie
gebracht. Daar kon zjj even later
door mevrouw Kramer worden weg
gehaald. Het !s moeilijk te zeggen
wie gelukkiger was: Delta, die blaf
fend en jankend tegen haar vrouw
tje opsprong, of mevrouw Kramer
zelf.
Maandagavond lag de hond uitge
put aan de voeten van haar baas te
slapen. „Ze is van een mooi soort
vuilnisbakkenras, maar een erg lieve
hond en we willen haar niet graag
weer kwijtraken," zeiden de heer en
mevrouw Kramer.
De Sterrenwacht te Utrecht heeft
de volgende opgave verstrekt van de
tijdstippen waarop de Amerikaanse
b-ïloiisatelliet de komende dagen bo
ven Nederland zichtbaar zal zijn:
Vandaag (dinsdag) 18.31 uur; mor-
gen 20.04 uur. donderdag 19.33 en
vrydag 19.02 uur. De ballon zal zich
steeds vrij hoog door het zuiden be
wegen.
uuMim
Nogr ruim een maand dan is het jaar 1960 voorbij.
En ook gedurende de laatste weken van dit jaar vragen
wij onze lezers zich met ons te bezinnen op de vraag
welke Nederlander de onderscheiding zou verdienen ge
noemd te worden
Wij nodigen u allen uit over deze vraag na te denken
en ons mee te delen wie u voor deze eretitel in aanmer
king vindt komen uiteraard met een korte toelichting.
Iedere Nederlander komt in aanmerking voor deze on
derscheiding: het kan een politieke figuur zijn, een man
of een vrouw die bijzondere prestaties heeft geleverd in
de sport, de kunst of de wetenschap of iemand die de
aandacht op zich heeft gevestigd door speciale karak
tereigenschappen hetzij onbaatzuchtigheid, gemeen
schapszin, moed of zelfopofferingsgezindheid.
Wilt a ons UW man of vrouw van het jaar opgeven?
Wij zullen u tot 24 december in de krant op de hoogte
houden van de binnengekomen ideeën en de definitieve
keuze in onze oudejaarskrant publiceren.
Bedenk wei: het gaat om NEDERLANDERS.
Richt uw brieven aan de redactie van Het Vrije Volk,
Hekelveld 15 te Amsterdam, met het opschrift: Man of
Vrouw van het Jaar.
'Met het heengaan op S2-jarige leeftijd van Sam de Wolff is
ons een der weinige veteranen ontvallen, die de socialistische
beweging vrijwel van het begin af hebben meegemaakt. Hij is
van die verdwijnende generatie een van de markantste figuren
geweest. In de ruimere zin van het woord heeft hij altijd be
hoord tot 'de partij'. Wij herdenken hem ais een groot socialist.'
Deze woorden sprak dr. W. Drees
gisteren namens de Party van de Ar
beid, toen de kist, gedekt met de rode
vlag. stond opgesteld in de aula van
het crematorium Westerveld. Vele
honderden waren de haar gevolgd.
Onder hen bevonden zich bestuurs
leden van de PvdA, ds. J. Buskes, di
rectie en hoofdredactie van De Ar
beiderspers, dr. Jef Last, Marie Hamel
en vele bekenden uit de socialistische
en de zionistische beweging.
Sam de Wolff was, zo zei dr. Drees,
een historisch materialist, die alle ma
teriële belangen ondergeschikt maakte
aan geestelijke waarden. In de bezet
tingstijd liet hij zijn boeken onderdui
ken. maar zelf wilde hij zich niet ont
trekken aan het gevaar.
Veel leed heeft hem getroffen. Maar
zijn vreugde was het, er nog getuige
van te mogen zün, dat Israel in een
nieuwe gedaante oprees onder socia
listische leiding. Het Land van Belof
te heeft hy betreden en hy heeft er
wat zyn grote wens was, de jeugd on
derwezen in de theorie van het socia
lisme.
i
Namens de zionistische beweging
;n de socialistische groepering daarin
sprak prof. dr. S. Kleerekoper. Deze
Herinnerde er aan. dat De Wolff erin
jeslaagd is, een synthese tot stand te
mengen van twee bewegingen, die van
iet begin af ietwat vreemd tegenover
dkander stonden. In alles was hy een
synthetisch denker. Zo kon deze typi-
;che internationalist voorganger zijn
n het nationale streven van bet jood-
:e volk.
Ook de vroegere voorzitter van het
voormalig Sociaal-Democratisch Cen-
I trum in de PvdA, mr. B. van Tyn,
herinnerde aan De Wolffs streven,
socialisme en zionisme als een een-
i heid te iaten zien. Dat men niet meer
met hem polemiseerde, maar zijn ge
dachten veronachtzaamde dat was
de grote droefheid in De Wolffs laat
ste levensjaren, aldus de heer Van
Tyn.
Op verzoek van de familie voerden
alleen deze drie sprekers het woord
by de baar. Mr. Van Tyn richtte een
dankwoord tot de velen, die gekomen
waren om de dode de laatste eer te
bewijzen.
(Van onze parlementsredactie)
Bij de Tweede Kamer is thans door
staatssecretaris Van den Berge (Fi
nanciën) een wetsontwerp ingediend,
waarin wordt voorgesteld de loon-
en inkomensgrens per 1 januari 1961
van ƒ7450 te verhogen tot ƒ8000.
(Van een onzer verslaggevers)
In een ziekenhuis in Utrecht is
overleden de 87-jarige arts C. Nieu-
wenhcyzen.
Hy liep vorige week verwondingen
op, toen zyn woning aan de Oude
gracht in Utrecht in brand raakte.
(Van een onzer verslaggevers)
Tijdens een diner ter gelegenheid
van het vijftigjarig bestaan van de
Nederlandse Vereniging voor Inter
nationaal recht heeft minister Beer
man medegedeeld, dat de Koningin
de afgetreden voorzitter J. A. van
Hamel, heeft benoemd tot Comman-
aeur m de orde van Oranje-Nassau,
en de afgetreden secretaris mr. K.
Jansma, tot ridder in de orde van
dtL öfideri&Bd® Leeuw
