Schie zal in stadsbeeld andere rol gaan spelen over water wordt venster op Nienwland Huisvuil en „tuintjesgras geven samen groen en goed bespeelbaar veld Eerste paal geslagen uizen voor Sint-Liduinastichting STUDIE OVER DE VROEGSTE BEWONING DELTAGEBIED NAAR NIEUWSTE VONDSTEN Zee dringt binnen op zwakke plaatsen trnm^sam MÊWmm Auto slaat over de kop Fotokring Schiedam voor liefhebbers fotografie Biljarten om kampioenschap 3e klas libre Verkeerstelling op Koemarkt In januari kinderfeest van 't NVV Ladder dwars door winkelruit In de schaduw van twijfel' chiedammers elkaar onder Alfred Kossmann spreekt over Anna Blaman Bromfietser breekt been bij botsing Paul Robeson in film van CF A Avondgebed Inenting tegen kindeiweiiamming Sincere Jazzband voor Nieuwland Burgerlijke Stand HET VRIJE VOLK DONDERDAG 8 DECEMBER 1960 PAGINA 4 IÊtÊM^mÊMBk (Van een onzer verslaggevers) Vanaf het Proveniershuis kijkt men uit over een betrekkelijk smal water, een onooglijk water, dat maar een bescheiden rol speelt in het aanzicht van de stad Schiedam. Maar niet lang meer zal de Schie zo onbeduidend liggen, niet lang meer zal zij in het stadsbeeld een rol van onderge schikt belang vervullen. Sloper PANTALON De Broekenspecialist Op de Zuidhollandse eilanden, misschien ook plaatselijk op Schouwen en voorts in Noordwest-Walcheren is in deze periode in de omgeving van de uitmonding van rivieren en op zwakke plaatsen in de duinketen de zee binnengedrongen, waarbij een vrije dikke, laag, overwegend marine materiaal op het veen werd afgezet. Bij de kust Burchten t&,J Z Mr. M. M. van Praag, hoofd van de woningdienst, heeft onlangs bi) het slaan van de eerste paal voor de flats aan de Maasboulevard gezegd, dat noch Amsterdam, noch Rotterdam, noch Schiedam tot dusver een goed gei ruik hebben gemaakt van de aan- -.czigheid van Amstel of Maas. Schiedam gaat daarin wat betreft de Maasboulevard verandering bren gen. Maar ook van de Schie gaat on- ..e stad in de toekomst een goed ge bruik maken, volgens plannen die nog het werk zijn van de overleden stedeboujykundige Horvath. De tentoonsteUing van de plan- ne:i voor het nlerwe stadhuis en om geving, die zo toepasselijk „Een nieuw huis een nieuw hart" is genoemd, blijkt een sueces. Sinds de opening zijn meer dan 3200 mensen een kijkje gaan nemen en in verband met de nog steeds voortdurende belangstelling Is de ex positie tot en met zondag verlengd. We hebben Intussen talloze reac ties op de plannen gehoord en vooral heel dikwijls de volgende: „Hoe lang zal het gaan duren, voordat het staat." Hoe lang het gaat duren, dat blijft voorlopig nog een vraag. Laten we hopen, dat die raadsleden, die de leus: „Over tien jaar klaar" hebben aangeheven, gelijk krijgen. In de serie lezingen over „Boeken, en wat men daar aan hebben kan", die deze winter in de studiezaal van de Gemeente-Bibliotheek worden ge houden, zal de leider van deze avon den, de heer P. h. A. Janssen, woens dagavond 14 december om S uur Al fred Kossmann inleiden. De heer Kossmann zal spreken over leven en werken van Anna Bla man, de onlangs gestorven schrijf ster, die hij persoonlijk zeer goed heeft gekend. Ter illustratie zal ten slotte ook Anna Blaman's eigen stem via de grammofoonplaat te beluiste ren zijn. Voor belangstellenden zijn nog en kele kaarten verkrijgbaar aan de Gemeente Bibliotheek, Lange Haven 131. DONDERDAG Bioscopen MONOPOLE: Het drama van Mayer- Hng, 2, 7 en 9.15 uur. PASSAGE: Een moorddadige echtge noot, 2 en 8.15 uur. Tentoonstellingen: STEDEIJK MUSEUM: Een nieuw huls eett nieuw hart, 1017 uur. Diversen: WIJKCENTRUM: Joh. Calvljnschool, ouderavond, 20 uur. Apotheek: Evers, .Lange Haven 81. VRIJDAG Bioscopen: MONOPOLE: De pelsjager van de Slacgenrlvler, 2 uur. PASSAGE: Nonnen voor het vuur peloton. 2 en 3.15 uur. Tentoonstellingen STEDELIJK MUSEUM: Een nieuw huls een nieuw hart, 1017 uur Diversen: STTRLUM CORDAJong Harmonie, contactavaafi. uur. IRENE: Chr. Ellmactle, „Stille hei den", 20 uur. Apotheek: Evere, Lange Haven 81. In de eerste plaats worden de bei de oevers in het verlengde van de Broersvest verbonden door "n nieuwe brug, die binnen afzienbare tijd tot stand zal komen. De brug maakt deel uit van een zeer belangrijke verkeers- route, van de verbinding immers van centrum met Nieuwland. De stad krijgt dus, wat men met recht mag noemen, „een venster op Nieuwland". Ten Westen van het stadhuis, naast de Proveniersbrug en als men vart de Koemarkt komt dus links van de verlengde Broersvest, is een hoog> ge bouw geprojecteerd. Dit gebouw ligt aan het eind van een ruimte, die een winkelplein zou kunnen worden en dat ook als een soort voorportaal voor het nieuwe stadhuiskan dienen. Daardoor is gelijk aan de Broersvest het karakter van een doorgaande verkeersweg weggenomen. Inmiddels zijn aan de verlengde Broersvest de sloopwerkzaamheden volop in gang. De eerste drie wonin gen zijn nu bijna met de grond gelijk. Dan volgen een paar woningen, die nog in afwachting van de slopers hamer verkeren. Ergens hangt het bord „schildersbedrijf" met ernaast de aanduiding". „Verplaatst naar.." Overal zijn de ramen dichtgespijkerd en van de laatste huizen in dit blok zijn de daken veranderd in skeletten. Aan de overkant van de straat zijn de woningen merendeels nog be woond, maar ook hier zal te zijner tijd de slopershamer eraan te pas komen. Voorlopig is het nog een triest gezicht, daar in de omgeving van het Proveniershuis, maar mgn is voornemens de plannen zo snel mo gelijk te verwezenlijken en dan zul len we, vanuit het centrum een heel ander uitzicht op Nieuwland krij gen. De voorwedstrijden werden voort gezet met de volgende resultaten- Poule I in café De Kroon, Hoogstr. 21. Vlaardingen: Zo stroomt nu de Schie door de stad. Schiedam heen. In de toekomst zal het donkere water een andere rol gaan spelen. De bromfietsberijder C, D„ ver koper in Schiedam, brak zijn rechter been, toen hij op de hoek Vlaardin- gerdijk-Renabrandtlaan werd aange reden door een personenauto, be- stourd door de aannemer J. H. v. d. S. uit Sliedrecht. D., die geen voor. Ook dit jaar is op 5 december op de Koemarkt een verkeerstelling ge houden. Komende van de Koemarkt reden tussen 10 en 12 uur over de Koemarktbrug 1542 auto's {vorig jaar 1463), 40 motoren (30), 778 fietsen en bromfietsen (654), naar de Koemarkt reden 1620 auto's (1687) en 46 motoren (105), 820 fietsen en bromfietsen (713), tussen 18 en 19 uur waren, de cijfers van de Koe markt: 1748 auto's (2028), 160 moto ren (108) cn 2561 fietsen en brom fietsen (2176) en naar de Koemarkt: 1759 auto's (2085), 135 motoren (139) en 2784 rijwielen en bromfietsen (2585). Het is moeilijk uit deze cij fers conclusies te trekken, omdat het verkeer op het ogenblik voor een deel een andere route neemt in ver band met de werkzaamheden aan het Koemarktplein. De NW-Bestuurdersbond Schie dam organiesert zaterdagmiddag 14 januari een kinderfeest. Kinderen van leden in de leeftijd van 612 jaar krijgen dan een programma voorgeschoteld met goochelen, buik spreken, sneltekenen en poppenkast. De medewerkenden zijn Oom Adrie van Oorschot en Oom Justus Jesayes. De middag wordt gehouden in Musis Sacrem, Lange Haven 115 en vangt aan om 2 uur. De ouders wor den verzocht zich te houden aan de gestelde leeftijd, want kleine kinde ren hebben niets aan het- program ma en zij zouden tot last zijn voor de vrouwen-commissie, bij wwie ook de kaarten verkrijgbaar zullen zijn, t. w. voor de Gorzen: mevr. v d Velden, Zwartewaalsestraat 26; voor het Oosten: mevr. Speijer, v Leeuwen- hoeckstraat 20; voor Nieuwland: mevr. Chaigeau, Prof. Treublaan 27; voor het Westen: mevr. Brand, Gor- donstraat 31 b; idem bij mevr. Van den Hoek, Westfrankelandsastraat 91a, ook telefonisch te bestellen on der nr. 667664. (Van een onzer verslaggevers) Acht voetbalvelden van KNVB-afmetingen, een wielerbaan, een korfbalveld, een halfverhard trainingsveld van 69 x 88 meter en twee halfverharde trainingsvelden van KNVB-afmetingen zullen nog worden toegevoegd aan het Harga-sportpark. Dit gigantische plan is inmiddels door de Schiedamse raad aangenomen. De Schiedamse tuinarchitect, de heer J. J. Schipper, heeft heel wat werk gehad aan de voorbereiding. Hij heeft, zoals men dat van hem gewoon is, ook het aangezicht van het sportpark weer alle aan dacht gegeven. Zo komen er open gazons, waterpartijen en wandel paden, zodat de recreatiemogelijkheden voor de Schiedammers be langrijk worden uitgebreid. De Chr. Film Actie, afdeling Schie dam, vertoont vrijdag in Irene de film „Stille helden", waarin men in rang had verleend liep vleeswonden een van de hoofdrollen de beroemde op. Hij is per ziekenauto naar het zanger Paul Robeson kan zien en be- gemeenteziekenhuis vervoerd. luisteren. De Sint-Lïdulnastichting is begonnen met de bouw van 34 bejaar denwoningen, waarvoor gistermiddag-de heer 3. 3. Melchers aan de Westrraukeïandsestraat de eerste paal de grond in heeft ge dreven. De heer Schipper verloor bü dat alles de economische kanten niet uit het oog. Integendeel, hij heeft zelfs een methode uitgedacht om de par keer terreinen ten volle te benutten en daaruit zijn de half verharde trai ningsvelden ontstaan. Immers, die parkeerterreinen zijn maar een zeer klein deel van het jaar in gebruik: op zondagmiddagen, Op het kruispunt Verhei)straat- P. K. Drossaai tstraat te Vlaardingen zijn woensdagmiddag twee personen auto's met elkaar in botsing geko men. Daarbij sloeg een yan de auto's over de kop. De bestuurder, de 52- jarige J. V. uit Rotterdam, kreeg echter geen ietsel. Ook de andere automobilist kwam met de schrik vrij. Beide auto's zijn zwaar bescha digd. Het oecumenisch avondgebed, dat zaterdagsavonds van half acht tot acht uur in de Lutherse kerk wordt gehouden, zal in de maand december nog slechts tweemaal plaatsvinden en wel op 10 en 17 december. Op 24 en 31 december zal in verband met de kerstnachtdiensten en oudejaars- kerkdiensten geen avondgebed wor den gehouden. De Wesiduitse regering zal wetsvoorstellen doen ter voorkoming van het toekennen van pensioen aan personen die zich onder het nazi regime aan vergrijpen tegen de men selijkheid schuldig hebben gemaakt. v. 'tPad v. d. Have Liebrechts Poot v. d. Veer v. d. Have Poot Helmleh 100 69 100 91 100 89 100 91 42 42 49 49 38 38 50 50 17 9 10 2 10 10 10 10 Poule H in café Bellevue, Haven 29, Maassluis: v. Letten v. Rossen 100 v. Tielen. Suurmond V. Dorp Mondt v. d. Linden v. L. v. Rossen Jacobs 77 100 S3 100 93 100 79 35 35 28 28 33 33 47 47 11 15 16 11 15 11 11 10 Poule IU in café De Sluis, Lekstr. 2, Schiedam: v. d. Berg 100 38 9 2 Éggelmeijer 80 38 8 0 v. Buuren 100 41 17 2 De Vormer 73 41 13 O De Winter ICO 41 16 2 Schellebeek S6 41 20 0 Éggelmeijer 100 38 16 2 De Jong 84 38 10 0 Het drlebandentoemooi. Poule II in café Heinsbroek.Vlaar- dingsedijk 1, Schiedam: Weeland v. Duikeren Heinsbroek Dröge De Ruiter Kreuger Quanjel Smit 30 29 30 19 30 25 30 17 94 34 124 124 84 84 84 3 84 2 0.319 0,309 0.242 0.153 0.357 0.297 0.357 0,202 Poule H in café Thalia, Rott. dijk 54, Schiedam: v, Deursen 30 88 2 2 0.341 Walda 27 88 3 0 0.307 Vos 30 85 3 2 0.353 Stahlie 24 83 3 0 0.282 Vermeulen 30 69 4 2 0.435 Karssen 24 69 2 0 0.349 De oud-gereformeerde gemeente te Vlaardingen komt maandagavond om half acht bijeen in zaal Emmastraat 38. Voorganger is ds. G. v. d. Bree- vaart uit H. I. Ambacht. De bejaardenwoningen vormen de eerste stap voor de modernisering en de uitbreiding van het bejaarden centrum van de stichting. Voorzitter Melchers zei tijdens deze bijeenkomst in het gebouw van de stichting on der meer, dat het oude tehuis niet meer voldoet aan de te stellen nor men. Men kan geen echtparen meer plaatsen en de toestand wordt steeds moeilijker. Het architectenbureau Margry en Jacobs uit Rotterdam heeft ruim vier jaar geleden van het bestuur opdracht gekregen plannen uit te werken voor een totale vernieuwing, met uitzondering van Huize Sint- Liduina, kapel, zusterhuis en keuken. Wethouder mr. M. J. M. van Kin deren sprak namens het gemeente bestuur waarderende woorden. Ook de aannemer van het bouwwerk, de heer Kwaaitaal, voerde het woord. De eerste fase van het werk omvat de bouw van de 34 bejaardenwonin gen. Als sluitstuk komen aan de Westfrankelandsestraat een winkel en garages. De bouw wordt uitgevoerd in twee lagen. Elke woning bevat een huiska mer, een slaapkamer, (acht woningen krijgen twee slaapkamers) een keu ken, bergruimte, toilet en douchecel, Men neemt aan, dat het gehele werk ruim vUf jaar in beslag zal nemen. De huisjes kunnen wellicht in sep tember 1961 voor bewoning worden opgeleverd. Advertentie IM. gedurende enkele uren. En voor het overige liggen die terreinen daar on gebruikt en dus onrendabel. Drie half verharde trainingsvelden zijn er nu in hetHarga-complex op genomen en daar komen er bij de uitbreiding nog drie bij. Het nadeel van half verharde velden is, dat ze bij regen en uitgesproken droogte niet ideaal zijn. Aan de andere kant kan men er altijd op trainen. De heer Schippers heeft ook dit nadeel nog willen wegwerken en hij gebruikt daartoe het huisvuil van het oude woonwagenkamp en het doodgewone „tuintjesgras" Het woonwagenkamp lag op een oude stortplaats van huisvuil en er liggen er nu nog duizenden kubieke meters van. Dit huisvuil, gemengd met andere stoffen, en het „tuin tjesgras", ook gemengd met andere grassen, geeft een uitstekend be speelbaar half verhard veld. En het zijn gróene velden. Dat laatste is een belangrijk punt, want de heer Schippers is /an mening, dat sportbeoefenaren groen gras moeten zien. Groen gras als tegenstelling tot de omgeving, waarin zij wonen en werken. Een ladder heeft gistermiddag om half twee in de Hoogstraat een win kelruit verbrijzeld. Een vrachtauto, bestuurd door J. K., expediteur uit Overschle en de ladderwagen van M. J. K., glazenwasser uit Schiedam, kwamen met eikaar in botsng. De ladderwagen zwenkte daarbij om en reed de wnkel aan de Hoogstraat 58 n, waarbij behalve de rut enkele nesten schalen en plastcartkelen ver nield werden, Een lading van 36 balen stro is gistermorgen op de Nieuwe Dam- laan van een vrachtauto gevallen, die werd bestuurd door de Zuid- beijerlandse chauffeur A, K. Er Is proces-verbaal opgemaakt omdat de lading niet goed was gestuwd, De Algemene Fotokring Schiedam houdt geregeld bijeenkomsten, waar de leden geconfronteerd worden met interessante uitingen van hun liefhebberij. Gisteravond in Chr. Sociale Belangen was het de heer C. Muys, zelf lid van de Schiedamse Fotokring, die het gehele programma verzorgde. Hij vertoonde daarbij vele fraaie kleurendia's van een reis door Zwit serland en gaf daarop een toelichting door middel van een bandrecorder. Penningmeester J, Éggelmeijer vertelde ons iets over de activiteiten van de fotokring in de laatste tijd. De kring die bevordering van de amateur-fotografie en de dia-projec tie beoogt heeft afgelopen zomer een tentoonstelling gehouden, die een succes werd. Belangstelling is er zeker voor de fotografie en dat is dan ook de re den, waarom men een onderlinge fotowedstrijd heeft georganiseerd, waarbij de Algemene Fotokring Den Haag als jury optreedt. Men is nu bezig met de vierde ronde, maar het ?5 r?5 HOOGSTRAAT S6 TELEFOON «WOU Geron speelt dinsdag 13 en woens dag 14 december in Musis Sacrum „In de schaduw van twijfel", een to neelspel van Norman King. De regie is in handen van Onno Molenkamp. aantal inzendingen valt wat tegen. Voor de vijftig leden van de kring wordt tweemaal per maand een club avond gehouden, waar foto's en dia's aan een oordeel worden onderworpen, en waar, zoals gisteravond, bepaalde programma's door leden worden ver zorgd. Ook nodigt men wel sprekers uit, die na een inleiding vragen over de fotografie behandelen. Doordat het aantal leden niet zo groot Is, is de onderlinge band sterk. Vele leden duiken samen wel eens in de donkere kamer, terwijl nieuwe le den, die niet over zo'n vertrek be schikken, door de anderen met raad en daad worden geholpen. Voorzitter H. J. Lindenhof, die de avond geopend had, merkte op, dat in de vereniging een tendens bestaat om van de kleurendia's terug te ke ren naar zwart-wit-foto's, die bij vergroting en 'verbetering van de compositie grote mogelijkheden bie den. Over veertien dagen organiseert de Algemene Fotokring Schiedam weer een clubavond, waar dan een collec tie dia's van de Ned. Bond van Ama teurfotografen zal worden geprojec teerd. De directeur van de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst maakt bekend, dat da hoofdinspectie van de Volksgezondheid besloten heeft de kinderen geboren in 1958 in de gelegenheid te stellen een vierde Injectie tegen kinderverlamming in ontvangst te nemen. De inentingen zullen geschieden op maandag 12 december Cs middags) en dinsdag 13 december in het ge bouw van de G. G. en G. D„ Tuin- laan 80, telefoon 69290, waar tevens alle inlichtingen worden gegeven. In Kethel geschieden de inentingen op woensdag 14 december 's middags In het vm. gemeentehuis. Daar by deze groep van kinderen voor een goede bescherming tegen kinderverlamming een vierde injec tie van zeer groot belang is, wordt men dringend aangeraden deze gele genheid niet te verzuimen. De oproepkaarten voor de in aan merking komende kinderen zij.i reeds verzonden. Men gelieve zich stipt aan de oproeptijd te houden. De „Sincere Jazzband" onder lei ding van Frans Reiniers speelt za terdag 10 december voor sociëteit Nieuwland la het Wijkcentrum. Het zal een „dixie-avond" met dansen worden. Geboren: Robert Z z v Z Klijn en C M Eikelenboom; Jacqueline R d v W van der Zouwen en E Krult; Ernst J z v C Rutteman en W M M Wouters; Diana d v F Kieboom en M H A Veerkamp; René Th A z v J J L Baars en Th J Stor, Overleden: C Verbaten 68; H van Leerdam 65. (Van een onzer verslaggevers) Eerst in de late Ijzertijd en de Romeinse tijd kan van een vrij intensieve bewo ning van vrijwel het gehele Deltagebied vooral van de kuststrook worden gesproken, aldus ir. Trimpe Burger in zijn artikel in Geologie en Mijnbouw, het maandblad van het Koninklijk Nederlands Geologisch Mijnbouwkundig Genoot schap. Tussen ongeveer 300 jaar v. Chr. en 50 jaar na Chr. is echter een groot gedeelte van het veenlandsehap, dat zich achter de duinenrij had ontwikkeld, overstroomd, waardoor dit gebied tijdelijk onbewoonbaar werd. II In de Romeinse tijd was dit over stroomde gebied weer bewoonbaar, getuige de talloze vondsten die hier op de voor-Romeinse marine af zettingen op veen zijn gedaan, bij voorbeeld te Poortugaal, Roekan je. Ouddorp, Domburg, Westkapelle enz. De nederzettingen treffen we, in het binnen de duinen gelegen gebied, vooral aan langs de oevers van de tijdens de voor-Romeinse transgres sie gevormde, nog niet verlande kre ken en geulen, die, blijkens een te Ouddorp ingesteld oudheidkundig onderzoek (waarvan het verslag wordt voorbereid door ir. Trimpe Burger) voor de scheepvaart werden benut. Het is bekend, dat de Romeinen zoveel mogelijk binnendoor voeren ter vermijding van de gevaarlijke zee, aldus ir. Trimpe Burger. Waar schijnlijk hebben zij van de bestaan de krekenstelsels, verbonden door kunstmatig gegraven waterwegen, gebruik gemaakt. Het Deltagebied is voor de Romei nen zowel voor de handel als uit mi litair oogpunt van veel belang ge weest. Een belangrijk Romeins steun punt heeft vermoedelijk bij Domburg gelegen. Van daar uit stak men blijkbaar over haar Brittannië, het geen valt af te leiden uit een in scriptie op een van de te Domburg in een Romeins heiligdom gevonden geloftestenen. De vertaling luidt: 'Na verhoord gebed aan de godin Nehalennia heeft Marcus Secun- dinius Silvanus, handelaar in aar dewerk. op Brittannië, wegens rich- tig behoud van zijn koopwaar, gaarne zijn belofte aan haar ver vuld.' Voorts zijn bij Domburg enige Ro meinse dakpannen aangespoeld, waarop het stempel van de Classis Germanica pia lidelis (de aanhan kelijke en getrouwe vloot van Ger- manië). Ook te Ouddorp en Aarden- burg zijn aanwijzingen verkregen voor Romeinse militaire activiteiten Het aantal Inheemse nederzettin gen uit de late Ijzertijd en de Ro meinse tijd, waarvan in het Delta gebied overblijfselen zijn gevonden, is zeer groot. Het is hierbij opvallend, aldus ir. Trimpe Burger, dat men in de vroegere perioden Voor zover dit althans valt na te gaan uit sluitend in de nabijheid van de kust woonde. Bij voorbeeldwel op Wal cheren en Schouwen, maar niet op Zuid-Beveland en Duiveland. In de Romeinse tijd was ook het "binnenland" hier en daar wat be volkt. De bewoning breekt af in de derde eeuw na Chr. Naar alle waarschijnlijkheid hangt dit samen met een toenemend overstromings gevaar, die het land met uitzonde ring van de duinen langs de kust en de hoge zandgronden in Zeeuwsch-Vlaanderen praktisch onbewoonbaar maakten. Buiten dit hogere gebied zijn de vondsten uit de Romeinse tijd en vroeger dan ook afgedekt door een dikke kleilaag. Vooral tijdens deze overstromingen is het landschap zeer veranderd. W elvarend In de vroege middeleeuwen woon de men uitsluitend op de hogere gronden langs de kust. Bekend zijn de vondsten uit de Merovingische en Karolingische tijd, die in de duinen van Schouwen zijn gedaan, aldus ir. Trimpe Burge Van nog groter betekenis zijn de talloze kostbare voorwerpen, die in de zeventiende tot en met de twin tigste eeuw op het strand tussen Domburg en Oostkapelle te voorschijn kwamen uit een Vroegmiddeleeuwse begraafplaats, die daar door afslag van de kust werd ontdekt. Z«j dateren uit de zesde tot en met de negende eeuw. In die tijd moet aan de noordwestkust van Walche ren naar de aard van de vondsten te oordelen een zeer welvarende bevolking hebben gewoond. De be langrijkste nederzetting met haar begraafplaats en landerijen verdween omstreeks 1000, maar vooral na de twaalfde eeuw ider de landinwaarts stuivende duinen. Middeleeuwse vondsten ouder dan de negende eeuw zoeken wij in het gebied buiten de onmiddellijke na bijheid van de duinen in geheel Zee land tevergeefs. Vermoedelijk was het schorrengebled In die vroege tijd nauwelijks of niet bewoonbaar. Het ligt voor de hand, dat de van ouds bewoonde duinen en overige zandgronden (Zeeuwsch-Vlaanderen) als uitgangsbasis hebben gediend voor het in cultuur brengen van de schorgronden. Eenzelfde versprei ding van de bevolking zagen we rond het begin van de jaartelling, waar bij eveneens het aan de mond van de Schelde gelegen Domburg een grote rol heeft gespeeld. Uit de negende eeuw dateren ojm. de vluchtburehten te Burgh, Dom burg Middelburg, Souburg, Oost burg en Aardenburg De burchtvorm is vooral in Burgh nog goed te onderscheiden, aldus ir. Trimpe Burger. De volksburchten bestonden uit een aarden wal met een omringende gracht. Binnen de omwalling ston den gehouwen. Deze grote, ronde Middeleeuwse versterkingen hebben ln Zeeland naar alle waarschijnlijk heid gediend om weerstand te kun nen bieden tegen de invallen der Noormannen. Ook in tijden van over stromingsgevaar waren deze otnwal- 4e versterkingen een veilig toe vluchtsoord voor de bevolking. Behalve vluchtburehten lagen erin westelijk Zeeland vrij veel terpjes, her en der over de schorgronden ver spreid. Eerst in de elfde en twaalfde eeuw schijnt men ook in de overige delen van het Deltagebied te zijn gaan wonen, eveneens op terpjes, van een drie meter hoogte. In de elfde en twaalfde eeuw is de bevolking in het gehele Deltagebied zeer toegenomen. Het land was toen waarschijnlijk hoog genoeg opgeslibd om het te gaan bewonen en van lie verlede te bedijken. Bovendien be stond in die tijd e». -rote behoefte aan grond door de snelle groei van de bevolking en de betere bestaans mogelijkheden. die de landbouw en de veeteelt bood. Voorts betekende het bezit van grond 'in een periode, waarin weinig geld ln omloop was. de enige vorm van rijkdom. In de -Ifde en twaalfde eeuw is overal in Nederland veel land ontgonnen. Vaststaat, dat de bewoners van het Deltagebied de eeuwige strijd tussen land en water na 1000 niet meer passief aanzagen, maar dat zij met alle middelen ge tracht hebben de vruchtbare lande rijen met hun talrijke bevolking te gen overstromingsgevaar te behoe den.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1960 | | pagina 1