Eerste TEEM-treinen in
mei uit Rotterdam - vele
landen doen mee
FTT
Jongeman bekent
veertig inbraken
Kunstijsbanen in Amsterdam
en Deventer
Vhtküêt
Ook in Amsterdam ivet opgenomen
Waar büjit m'n eten?
in de boodschappentas kan het niet...
m
m
Trapje ontdekt in toren
van Jan van Schaffelaar
KOEK
Vier pet. voor
grafici
PTT mag over
de brug - maar
tegen betaling
Bestuursleden
ongediplomeerd
Vijfdagen-week op
lagere school
Lugubere vondst
viel nogal mee
m
m
I
jSff.
Baby verbrand
Sicrkboasw
HET VRIJE VOLK WOENSDAG 22 FEBRUARI 1961
PAGINA 3
mm
iPiöilt
m£m
W
1
ttodmêmr
IfÉPÉsÉ
fnet'
De kinderen van de Burgemeester
Dekkerschool in Brummen krijgen
een vijfdaagse werkweek. Van vier
achtereenvolgende zaterdagen zullen
ze telkens de eerste twee vry zijn en
de laatste twee normaal werken.
Daartoe is na overleg met de in
specteur van het lager onderwijs be
sloten, omdat de meeste vaders van
de leerlingen werken bjj de fabriek
van Becker's Sons N.V., waar men
ook twee zaterdagen vrij heeft en
twee zaterdagen werkt.
De scholieren zullen de lesuren van
de vrije zaterdagen inhalen door elke
dag een kwartier eerder te beginnen.
(Van een onzer verslaggevers)
Niet alleen Rotterdam, maar ook Amsterdam zal worden op
genomen in het TEEM-net, de nieuwe internationale dienst
van zeer snelle goederentreinen.
De Nederlandse Spoorwegen hebben dit onlangs weten te be
reiken. Rotterdam blijft begin- en eindpunt van het TEEM-
net (de afkorting Is van: Trans-Europ-Express-Merehandises),
maar Amsterdam en nog enkele andere grote stations zullen
er via Venlo rechtstreeks op worden aangesloten.
De TEEM-treinen gaan rijden met
ingang van de nieuwe 7.oinerdienst-
regeling, eind mei. Al onmiddellijk
(Van een onzer verslaggevers)
In een zogenaamde kruipkelder
onder een pand aan de Prins Hen
drikkade in Botterdam dacht PTT-
personeel dinsdag beenderen te heb
ben gevonden. De politie werd ge
alarmeerd om naarde lugubere
vondst te komen kijken. Uit het on
derzoek bleek, dat de „beenderen"
gedeelten van een karbouwhoorn
waren. Die hoorn is er vermoedelijk
door de vorige bewoners, mensen
die uit Indonesië kwamen, achterge
laten.
Van een relatie in Nieuw-Guinea
heejt Artis dezer dagen een casua-
ris familielid van de struisvogel
ontvangen.
Het is nog een jong exemplaar van
enkele maanden oud, dat door de
inheemse bevolking icas gevangen
en op het punt stond als hoofd
figuur te dienen bij een feestmaal
tijd.
De Artisrelwtie en üe eigenaars van
de casuaris zijn toen overeenge-
■komen, dat de vogel zou morden ge
ruild voor deachterbout van
een hert. Het casuarisje werd
prompt in het vliegtuig gezet en
kwam dezer dagen in Amsterdam
aan, waar hei direct de aandacht
op zich vestigde door een onvoor
stelbare eetlust aan de dag te leg
gen.
dagelijks, maar niet op zondag. Ze
zullen met een snelheid van ten
minste 85 km per uur over de Euro
pese spoorlijnen daveren en voorrang
hebben boven alle andere goederen
treinen.
Er is besloten met een vijftiental
TEEM-treindiensten per dag te be
ginnen. Voor Nederland zijn daar
van de diensten RotterdamVenlo
BazelChiasso, RotterdamVenlo
Neurenberg en BazelKeulenVen
loRotterdam de belangrijkste.
Achttien landen werken aan het
TEEM-net mee: België, Bulgarije,
West- en Oost-Duitsland, Frankrijk,
Griekenland, Hongarije, Italië, Zuid-
slavië. Luxemburg, Nederland, Oos
tenrijk, Polen. Roemenië, Zweden,
Zwitserland. Penemarken en Noor
wegen. Ze hebben op een onlangs in
Boedapest gehouden conferentie
reeds besloten het net zo spoedig mo
gelijk met nieuwe trajecten uit te
breiden.
Concurreren
De opzet van dit alles is de con
currentiepositie van de spoorwegen
ten opzichte van het wegvervoer te
versterken. Door de grote snelheid
van de TEEM-treinen en doordat de
deelnemende landen zich hebben
verplicht voor een zo kort mogelijk
oponthoud aan de grenzen te zorgen,
kunnen de treinen op alle trajecten
een gemiddelde snelheid van 45 km
per uur bereiken. Dat is volgens de
TEEM-partners sneller dan men met
een vrachtauto kan bereiken.
De TEEM-treinen zullen aver het
traject RotterdamBazel bjj voor
beeld drie uur korter doen dan de
snelste goederentrein van vandaag.
Voor wagons met aan bederf onder
hevige goederen kan op dit traject
zelfs een tijdwinst van zes uur be
reikt worden. Op het Neurenbergse
traject wordt een versnelling van
zes uur bereikt, wat voor het vervoer
in de richting Praag tijdbesparingen
tot een heel etmaal oplevert.
De spoorwegdirecties in de landen
van vertrek bepalen welke goederen
voor vervoer met TEEM-treinen zijn
toegelaten. De NS huldigen het prin
cipe. dat alle goederen, met uitzon
dering van massagoederen (kolen,
steenslag e.d.) moeten worden ver
voerd.
A msterdamParijs
ZÜ streven er bovendien naar om
in ons land alle havens van beteke
nis en zoveel mogelijk produktie- en
consumptiecentra een aansluiting te
geven op de TEEM-treinen. «Rotter
dam werd als begin- en eindpunt ge
kozen, omdat dit voor de dienstre
geling het best uitkwam.
Voor een aparte verbinding met
Parijs is om dezelfde reden Amster
dam als begin- en eindpunt gekozen.
Daarover Is de vorige maand, tijdens
een speciale TEEM-conferentie in
Praag, overeenstemming bereikt met
de Belgische en Franse spoorwegen.
De TEEM-treinen op deze lijn zul
len over de afstand Amsterdam
Parijs viji' uur korter doen dan de
snelste goederentrein van de huidige
dienstregeling. Het Noordhollandse
groen tegebied en de IJmuidense vis-
hallen krijgen een aansluiting op
deze treinen.
1SSS»
'SS'
De huisvrouwen (en -mannen)
die hun boodschappen doen in dit
grote warenhuis te B renten, in
Duitsland, kunnen er niet alleen
de gewone dingen kopen, maar
ook, zoals de foto aantoont, een
kïéin sportvliegtuig. dat hier bo
ven de toonbanken met sokken en
onder-goed aan het plafond is op
gehangen.
Het is een klein Belgisch sport
vliegtuig, dat 14.500 mark moet
kosten een kleinigheid voor het
toestelletje misschien, maar of de
huisvrouw er gauw toe zal beslui
ten? Het is in ieder geval voor het
eerst dat een warenhuis ertoe is
overgegaan zijn klanten ook een
sportvliegtuig aan te bieden.
V
(Van een onzer verslaggevers)
Het zeven maanden oude zoontje
van de familie Boon te Kapclle aan
de Usel is dinsdagmorgen om het
leven gekomen nadat zijn bedje in
brand was geraakt.
De brand ontstond na oververhit
ting van een stoomtoestel, dat werd
gebruikt om een longontsteking bij
het kind te bestrijden.
De moeder was in een aangrenzen-
de kamer in slaap gevallen. Do
nacht ervoor had zij bij haar zoon-
tje gewaakt. I
(Van een onzer verslaggevers)
De Oldenzaalsc politie heeft een
jongeman uit Locliem aangehouden,
die volgens zijn verhaal de laatste
maanden uitsluitend van inbraak
zou hebben geleefd. Toen het uren
lange verhoor dinsdagmiddag voor
lopig werd afgesloten, waren een
veertig inbraken geteld.
In totaal zou de Lochemer, de 22-
jarige H. U,, ruim duizend gulden
hebben buitgemaakt. Zijn ouders
wisten niet beter of hun zoon had
een betrekking in Enschede.
In werkelijkheid ging hij er week
in week uit in Overijsel en in de
Achterhoek op uit. Zijn gereedschap
bestond uit een schroevedraaier,
waarmee hij zich via een raam
meestal wel toegang wist te ver
schaffen tot woonhuizen of fabrie
ken.
In het verhoor wist hij zich giste
ren inbraken te herinneren in Goor,
Zutphen. Deventer, Almelo (5 op
één nacht), Doetinchem, Oldenzaal,
Diepsnheim, Enschede, Zwolle, in het
NS-station te Lochem en in Does
burg.
(Van een onzer
verslaggeefsters)
In de beroemde toren
in Jan van Schaffelaar
Barneveld is het trap-
ontdekt, waarlangs
it in 1482 met zijn
innen naar boven
ichtte, toen hij door
bende van 'Perrol met
Rode Hand' achterna
:rd gezeten. Met ware
•odsverachting maakte
m Schaffelaar toen
in helciensproYig van-
de torentrans: daar-
sor redde hij het leven
van zijn metgezellen.
De toren wordt op het
ogenblik onder leiding
van ir, T. Hogevest uit
Amersfoort gerestau
reerd. Men wil het mach
tige touwwerk in zijn
oorspronkelijke staat te
rugbrengen.
Bij boorwerkzaamhe-
den in de twee meter
dikke muur ontdekte
men een gotische boog.
In de omgeving van de
top van dit gewelfje
vond de opzichter een
paar treden. Daarna
werd de hele trap bloot
gelegd. Boven elke tree
bevindt zich een boog;
de trap loopt door de to
renmuur naar boven.
De kerkeraad van de
Nederlands Hervormde
Kerk en het college van
B. en W. zijn er aan te
pas gekomen. Men snuf
felde in oude archieven
en vond inderdaad een
tekening uit de grijze
oudheid waarop de trap
stond aangegeven.
Metro-maquette op ware grootte
moet fouten
voorkomen
Naar het ANP verneemt heeft het
College van Rijksbemiddelaars aan
partijen, betrokken bij de collectieve
arbeidsovereenkomsten voor de gra
fische bedrijven medegedeeld, dat het
besloten heeft voor deze overeen
komsten een loontoeslag van 4 pet.
goed te keuren.
(Van een onzer verslaggevers)
Twee grote ruimten in de oude fabriek, van Jamin te Rotterdam worden
sinds kort geheel in beslag genomen door twee kolossale stukken „metro
station": lichte modellen in schaal een op een, gebouwd omdat een project
dat het op papier erg aardig deed, in de praktijk wel eens kan tegenvaller.
Men besteedde aan deze stationsmoten, samengebauivd uit hout, board ev
triplex, een bedrag van ongeveer tienduizend gulden. Het is xvel zeker, dc
het rendement een veelvoud daarvan zal zijn.
Het betreden van de perrons is een merkwaardige belevenis. Zr
echt is alles op ware grootte „voorgebouwd", dat je je met een beetjf
fantasie inderdaad in een ondergronds station kunt wanen. Je mi
er eigenlijk alleen de rails, öe sinaasappelschillen en de lege siga
rettendoosjes daartussen.
IrG. Plantema, die ons gistermiddag over de houten perron:
leidde vertelde dat een van de directe aanleidingen tot het bouwer
van de modellen is geweest de vraag, hoe de kolommen gevorim
moesten worden, die het „dak" moesten steunen. Bezoeken aan 011
dergrondse spoorlijnen in Canada en Amerika hadden de Rotter
damse metrobouwers geleerd, hoe belangrijk het is ruimte en fris
heid na te streven.
Men had een ontwerpje voor
een kolom in paddestoelvorm, dat
het ook in de perspcctiefschcts
erg goed deed. Maar in de suiker-
werkfabriek nagebouwd bleek het
een wat plomp geval te zijn,
waarvan een drukkende werking
uitging. Met die ontdekking wa
ren de modellen ai vele malen te
rugverdiend.
Maar er is meer. Men kan met
wandbekiedingen en kleuren expiri-
menteren. Vooral de keuze van dt
stationswand is heel belangrijk: men
streeft naar een bekleding, die een
minimum aan steeds duurder
wordend! onderhoud vergt. Toe
standen als In New York, waar mc:
na een minder gelukkige materiaal
keus het onderhoud maar nalaat, w-
men beslist voorkomen.
En zo laat het zich aanzien, dat
de keus zal vallen op een kleine
mozaieksteen met een fijne, grijs
blauwe tint. Een straal water met
een zeepmiddeltje zo nu en dan
Is dan wel voldoende, hoopt mer
op het metrobouwbursau.
Verllchtingsproeveu neemt men
ook in deze modellen, waarvan er
één een stuk van het station Cen
traal (met middenperron) uitbeeldt,
het andere het station Leuvehaven
(dat zijperrons krtygt). Trappehui-
zen, vitrines en reclameaffiches zijn
niet vergeten.
Helemaal nieuw is het „voorbou
ten" van belangrijke delen van een
groot project voor Rotterdam niet.
Men deed het desttsds ook met de
ziekenkamers van het Dijkzigtzieken-
huis.
En naar pas nu bekend werd de
den de Rotterdamse metrobouweis
iiet anderhalf jaar geleden ook al
met een metrotunnelstuk: buiten de
stad, In Krimpen aan den IJssel. En
niét in hout en board, maar echt, in
oeton.
Intussen vordert de bouw van
het dok Weena met meer dan
rasse schreden, ondanks de pech
van de oude palen, die nu in
overgrote meerderheid verwijderd
zijn. De heiers zijn met de dam-
wand klaar: men is druk bezigde
grond te verzetten. Twaalf meter
moet er weg...
Dat kan niet geheel in het droge
gebeuren. Om de damwanden tegen
druk te geven, zal er over enige tijd
water in het dok worden gepompt
Grijpers „knijpen" de grond dan ver
der onder water weg.
Is de twaalf meter overal bereikt,
dan wordt er een vijf meier dikke
laag mooi zand in het dok gestort.
Het moet de functie van het water
overnemen, dat pas nu wordt wegge
pompt. Het zand, goed verdicht, gaat
bovendien de betonnen dokbodem
dragen, waarop de timnelstukken
zullen worden gefabriceerd.
Een stukje perron van de Rot
terdamse metro. Toekomstmuziek
in hout, board en triplex, 'voor
gebouwd' op ware schaal.
y u
Hoewel er uit het dok zo'n 80,000
kubieke meter klei moet worden
weggegraven, merkt men in de
stad toch van grootscheepse grond
transporten niets. Het overgrote
deel ervan kan namelijk op het
werkterrein zelf goed worden ge
bruikt.
Een zware pijpleiding, die het
aok straks vol water moet zet
ten, ligt gereed. Zij is aangesloten
op de grote spuileiding, die de
Rotterdamse singels van „vers"
water voorziet.
(Van een onzer verslaggevers)
- Hoewel de nieuwe brug over de
Merwede bij Gorkum pas op 15
maart zal worden geopend, mogen de
postwagens van de PTT van en naar
Gorkum reeds sinds half februari
gebruik maken van deze brug.
Dat betekent een aanzienlijke ver
betering van de postverbindingen
tussen de gemeenten ten noorden en
zuiden van de Merwede in vergelij
king met vroeger, toen men eerst om
6 uur 's morgens voor het eerst met
de veerpont over kon.
Maar hoewel de PTT-wagens dus
geen gebruik meer maken van de
veerdienst, betekent dat nog niet, dat
er geen veergeld meer betaald wordt.
Tot de opening van de brug heeft
Gorkum volgens zijn „heeriyk veer-
recht" het alleenrecht om mensen
over de rivier te zetten en tot die
datum blijven de PTT-wagens, die
over de brug rijden, trouw hun veer
geld betalen.
(Van onze correspondent)
Op de vergadering van de kolen-
bond Algemeen Belang te Ooltgens-
plaat kwamen de leden tot de ont
dekking, dat er een post van 50
boete op de uitgavenlijst prijkte. Het
bestuur kwam snel met een ophel
dering. Niemand van de bestuursle
den was in het bezit van het diplo
ma voor brandstoffenhandelaar en
dus was men in botsing gekomen met
de vestigingswet In de leemte Is
inmiddels voorzien!
Bij een gasontploffing in een
uit de veertiende eeuw daterend
Franciscaner klooster in Piacenza
(Noord-Italië) zijn dinsdag twee pa
ters om het leven gekomen. Het ge
bouw liep zware schade op.
TTet door de regering ingedien-
de wetsontwerp waarin een
rijksregeling voor de subsidie voor
kerkbouw wordt voorgesteld, ach
ten wij in grote trekken aan
vaardbaar. Het bouwen van nieu
we kerken in nieuwe stadswijken
en dorpen is voor de inwoners ter
plaatse nauwelijks meer te be
talen. Waar de overheid bijspringt
in de aanleg van sportterreinen
en speelplaatsen, parkeerruimten
en zwembaden is het juist, dat
ook de helpende hand wordt ge
boden" bij de bouw van nieuwe
kerken. De geestelijke ontplooiing
van de burgers gaat de overheid
in zoverre direct ter harte, dat zij
hulp dient te verlenen waar zon
der haar hulp de mogelijkheden
voor geestelijk en godsdienstig ge
meenschapsleven lange tijd zou
den blijven ontbreken.
Het spreekt wel vanzelf dat de
overheid zich niet heeft te men
gen in het godsdienstig eii gees
telijk leven zelf. De kerk dient
haar eigen leven te leiden. Het
spreekt voor ons ook vanzelf dat
de overheid de verschillende ker
ken en levensbeschouwelijke groe
peringen op dezelfde wijze moet
behandelen als zij tot enige hulp
verlening overgaat.
"P"et thans ingediende ontwerp
voldoet aan deze eisen. De
hulp wordt beperkt tot een subsi
die in de bouw van nieuwe ker
ken. Verder gaat de overheid niet
en inmenging in kerkelijke aan
gelegenheden lijkt ons niet te
duchten. En de overheid behan
delt de kerken naar dezelfde
maatstaf. Bovendien is in het
wetsontwerp voorgesteld de le
vensbeschouwelijke verenigingen,
die een bezinningsgebouw willen
stichten, volgens een speciale re
geling op gelijke manier te helpen
als de kerken. Het zou, voor alle
zekerheid, wenselijk zijn als het
parlement bij de behandeling van
het wetsontwerp reeds de nodige
zekerheid kon krijgen over de in
houd van de koninklijke beslui
ten, die deze materie op grond
van deze wet voor de bezinnings-
gebouwen zullen regelen.
Hoewel het ontwerp van de
commissie-Sassen model heeft ge
staan voor de Ingediende rege
ling, wijkt het wetsontwerp op
een paar belangrijke punten van
het ontwerp-Sassen af. De afwij
kingen achten wij verbeteringen.
TTet belangrijkst is de bepaling
A dat alleen nieuwe kerken voor
subsidie in aanmerking- komen en
geen kerken die worden gebouwd
ter vervanging van bestaande ge
bouwen. Deze bepaling garan
deert, dat het beschikbare subsi
die daar terechtkomt waar er de
meeste behoefte aan is: In de
nieuwe woonwijken. De vervan
ging van een bestaand gebouw
door een nieuw blijft helemaal
een zaak van de leden van het
kerkgenootschap. Daarmee is nog
niet helemaal voorkomen dat de
overheid kerkbouw subsidieert die
niet bedoelt In een bestaande be
hoefte te voorzien, maar een nog
niet bestaande behoefte te schep
pen. Om elke mogelijkheid af te
snijden dat de overheid In de
wervingsactiviteit van kerken en
levensbeschouwelijke groeperin
gen wordt betrokken, zou het ge
wenst zijn dat de wet eist, dat van
een bepaalde behoefte aan het
gebouw ter plaatse genoegzaam
is gebleken.
Om de gelijkheid van behande
ling te waarborgen moet elke pro
vinciale of gemeentelijke subsi
dieregeling verdwijnen als de
rijksregeling van kracht wordt.
De terugwerkende kracht van de
wet wordt terecht beperkt tot ge
bouwen die na 1 maart 1961 zijn
gegund. Daarmee zijn twee
knopen bevredigend doorgehakt.
Er blijft ten slotte nog de vraag
of een subsidie van 25 percent van
de bouwkosten voldoende soelaas
biedt waar de commissie-Sassen
de behoefte aan subsidie op een
derde van de stichtingskosten
heeft berekend. En ten slotte: dat
deze wet na tien jaar zou kunnen
vervallen lijkt ons uitgesloten. Als
eenmaal besloten Is van rijks
wege kerkbouw te subsidiëren Is
is het zeer onwaarschijnlijk dat
deze regeling binnen afzienbare
tijd weer gemist zal kunnen
worden.
(Van een onzer verslaggevers)
Amsterdam en Deventer krijgen ee:
kunstijsbaan. De Nederlandse Sport
federatie is bereid in beide plaatsen
250.000 te investeren. De kunstijs
banen worden gemaakt volgens hel
systeem van het Ullevi-stadion in
Gotenburg. Met de aanleg van beide
banen is ongeveer twee, miljoen ge
moeid.
De gemeente Amsterdam had ais
voorwaarde gesteld voor het verlenen
van eventuele financiële medewer
king, dat ook van de zijde van de
sportorganisaties belangrijke garan-
,ies zouden worden gegeven.
Nu de Nederlandse Sportfederatie
bereid «een bedrag te investeren
van f -50.000.— en bovendien een
gara wil geven van hetzelfde
- J" 15 '1ft wm* -n- uur be
reia de gemeenteraad voor te stel
len garant ie zijn voor net ontbre
kende half miljoen gulden.
Binnenkort hoopt de SIA een dele
gatie naar Gotenburg af te vaardigei
om de technische bijzonderheden vai
de koeltechniek in het Ullevi-stadior
te bestuderen.
De NSF wil aan Deventer dezelfde
faciliteiten voor het aanleggen van
een kunstijsbaan bieden. Deventer
heeft indertijd morele steun toege
zegd gekregen van een aantal fabri
kanten. Het wachten is op financiële
steun uit de industriële kringen.
De NSF staat ook sympathiek
Tegenover de plannen van Heeren
veen. Deze zijn echter nog niet in
een stadium van uitvoering op korte
termijn, in Friesland is men echter
vast van plan de ijsbaan tot werke
lijkheid te maken.
Advertentie l.M.
