„Vaak hebben onbevoegden
toegang tot de cilinders
met koolzuur
,Ineen
oogwenk
Amerikaan sloeg alarm terwijl
achter hem mannen van de
trappen stortten
li 'AYTA
TJQSEr
Duizenden
kuikens
verbrand
Monteur na bijna-ongeluk in Amsterdam:
Het
Vrije
\olk
Koolzuurgas
Lasser slaat
vrouw met
bikliamertje
Beslissing over
vijfdaagse
is urgent
Acht jaar voor
roofoverval
in cle Purmer
PIk weet niet hoe ik me heb kunnen redden
Geen
gifgas
Zo'n heerlijke reep cadeau
l voor 10 Kwatta-soldaatjes
Spaargeld van
oude man (71)
gestolen
Incasseerder
verduisterde
f 15.000
Vi jfdaagse voor
ambtenaren
gemeente Zeist
PBO op de
helling
Grappig
waarschuwing
Geredde A. Noordzij:
Extra beveiliging
a KENT FILTERS BESTv
Bouivbedrijf:
ST VRIJE VOLK DONDERDAG 6 APRIL 1961
PAGINA 3
55
Si#
SiSIS;
20
verkrijgbaar bij de
gerenommeerde stoffenzaken,
modemagazijnen
en warenhuizen
Advertentie (I.M.)
(Van een onzer verslaggevers)
Het zou mogelijk kunnen zijn, dat de ramp bij de RDM js
ntstaan doordat bij het controleren van de koolzuurblusln-
tallatie 'verkeerde manipulaties' zijn verricht.
Uiteraard wordt een onderzoek in gesteld naar de oorzaak van dit
vreselijke ongeluk. Intussen is ons bekend geworden, dat kort gele
den nagenoeg dezelfde catastrofe heeft gedreigd aan boord van een
schip, dat toen voor de werf lag van de NDSM te Amsterdam.
Deze waarschuwing geldt voor het
personeel „beneden", dat (nog) niets
heeft gemerkt van een eventuele
brand. Het signaal blijft loeien tot de
installatie in bedrijf is gesteld.
Dat gebeurt door het overhalen van
een trekhandel, die de zogenaamde
startbatterij tot actie brengt: uit drie
of vier cilinders stroomt onder hoge
druk gas naar de ventielen van de
andere flessen waarin dan mem
branen doorslaan en het koolzuur
vrijkomt.
Om de machinekamer metterdaad
„onder te zetten" moet vervolgens een
hoofdafsluiter in de toegangsleiding
,>c^^dJan tankers en vrach-t SlSvifdS SChake'Pa'
boten staan soms wel „collecties van handel. „Brallend
een aparte
spuit dan het
Een ervaren monteur heeft van-
.acht het verhaal van dat bijna-
ngeluk verteld. Uit zijn relaas bleek, meer dan honderd flessen "elk mét 17'!; Qan
aat maar al te vaak onbevoegden dertig kilogram vas en onder een 1 vali )ae,n nee .oor
nv....i...ieu onaer een do overal aangebrachte sproeiers
naa.- buiten. „D machinekamer wordt
snel gevuld met een duidelijk waar-
XrrT neembare nevel een grijze mist."
Voor het in werking stellen van
zo n arsenaal bevindt zich aan dek
een soort schakelkast. Bij het ope
nen van de deur behoort er in de
af vei regelrechte beunhazen toegang druk van veertig tot vijftig atmos-
Uebben tot de batterijen koolzuur- feer. b B 05
cilinders, die in geval van brand
- een machinekamer binnen enkele
econden vol gas kunnen spuiten.
(Vervolg van voorpagina)
Terwijl het werk op de grote werf
(er werken circa zesduizend mam
geheel stil lag en de niet getroffen
arbeiders in hun .witte overalls zwij
gend stonden toe te kijken, droeg men
de brancards met de gewonden van
het schip. Op het RDM-terrein ston
den de ambulance-auto's te wachten
en voorafgegaan door motoragenten
reden ze soms met één, soms met
twee of drie getroffenen in ijltempo
naar het Zuiderziekenhuis, de Clara-
stichtmg, het ziekenhuis Dijkzigt, het
Bergwegziekenhuis of naar de Schie-
damse ziekenhuizen.
Voor de poort stonden angstige
vrouwen zwijgend te kijken naar het
af-en-aan ryden van de ziekenauto's.
Niemand wist nog, hoe groot de ramp
was. Tegen één uur ging het gerucht:
„Er zijn drie doden." om twee uur
werd gezegd: „Vijf mannen zijn
dood" en om drie uur vertelde men:
„Er zjjn zeven doden."
Zekerheid kreeg men pas veel la
ter op de middag. Toen hoorde men
ook. dat het aantal slachtoffers
waarschijnlijk niet meer zou stijgen
en dat er nog dertig mannen in de
ziekenhuizen lagen.
Gisteravond al werd er bij de
RDM weer normaal gewerkt. Maar
er heerste diepe verslagenheid onder
de arbeiders en vooral ook in de ge
zinnen op de Heypiaat. die vrijwel
allen nauw bij de RDM betrokken
zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
Een diepgewortelde echtelijke on
enigheid heeft zich donderdagavond
ontladen in de Boerhavestraat in Den
Kaag. Voor haar woning ging de
32-jarige lasser J. G. zijn 22-jarige
vrouw johanna Maria G. met een
bikhamertje te lijf. De man sloeg
zijn vrouw enkele malen met het
hamertje op het hoofd. Hevig bloe
dend heeft een voorbijganger haar
het ziekenhuis aan de Zuidwa! ge
bracht. De vrouw is met hoofdwon
den opgenomen. Haar toestand is
goed. De man heeft zich bij de poli
tie gemeld.
Onze zegsman heeft ais monteur
tot taak op alle mogelijke cshepen
deze schakelingen te controleren en
vooral ook na te gaan hoe de toe
stand is van de diverse leidingen plus
machinekamer een sirene te «aan llet be0°rdele van de voorraad fles-
Innro» -55PT1 fflflTl Hp n ar> r? tra n uuHrintrAn)
loeien via een in het slot aan
gebracht elektrisch contact.
|IJIlIllil(IIIil!|(l!Ift]|||IflUI!lIJIlj>|iIl|jfjjtf[niI(i(IIIilllI!IIIlllinjllIUIIltlU
AAD NOORDZIJ, 28 jaar en bank
werker bij de RDM, is een van de
mannen die door het dodelijk gas
werden verrast-. Hij was boven in
de machinekamer aan het werk,
toen hij een korte plof hoorde en
een dichte, witte wolk omhoog zag
komen. Hij stortte bedwelmd van
een trap, maar zijn val werd ge
broken en hij was de eerste, die
door de redders naar buiten werd
sen (aan de hand van wegingen).
„De batterijen staan meestal in
zogenaamde „koolzuurkamers" op
gesteld. Soms zijn de toegangsdeu
ren daarvan voorzien van een slott.
"Vaak ook niet zoals ook onlangs
op die boot uit Zweden bij de
NDSM."
„Ik had daar op een dag de aan
wezige flessen voor een groot deel
gecontroleerd. Voor mijn vertrek naar
een spoedkarwei elders had ik de
installatie natuurlijk geheel start-
Tijdens mijn afwezigheid werd ont-
klaar en bedrijfszeker achtergelaten,
dekt, dat er „een leiding lekte" of
iets van die aard. Ik werd opgeroe
pen mm de oorzaak op te sporen."
.Aan boord zag ik al gauw, dat de
schakelkast niet open was geweest
er had dus geen alarm geklonken
in de machinekamer, waar mensen
aan het werk waren. Maar buiten
het paneel om had een onverlaat
in de ..kamer met de flessen" aan de
naar het vertrek had aldoor open-
bedieningskabel getrokken. De deur
gesaan
„Gelukkig was de draad naar de
„laatste zekering" extra beveiligd; de
hoofdafsluiter bleek nog dicht te zijn.
Maar in alle honderd flessen waren
de ventielen gesprongen. Daarbii had
misschien wel door het dichtbb'ï-
ven van de hoofdafsluiter een klei
ne leiding de geest gegeven, waardoor
het „mankement" werd ontdekt.
Bij rniin weten heeft men tot nu
toe niet kunnen uitvinden welke on
bevoegde aan die kabels heeft gerukt
en daardoor bijna een ramp veroor-
zaake, zoals die nu is ontstaan in
Rotterdam."
Volgens onze zegsman moeten on-
oordeelkundigen hebben gewerkt aan
of bij de kooizuurblusinstailatie van
de Mathie„son in het dok bij de RDM.
Ook in de foyer van de
Opera in Parijs,
rookt men KENT.
Internationaal meest gevraagde filtersigaret
met de beroemde lichtblauwe micronite filter.
In Nederland
fl.- per
(Van onze soc.-econ. redactie)
De werkgevers- en werknemers
organisaties in het bouwbedrijf be
treuren het in hoge mate. dat het
College van Rjjksbcmiddelaars de
bespreking over de verkorting van
de werkweek op het laatste moment
heeft uitgesteld.
Zij menen, dat een beslissing over
de invoering van de arbeidstijdver
korting op 5 juni a.s. geen enkel
uitstel meer gedoogt, zulks ter voor
koming van grote onrust op de wer
ken.
De trage behandeling van hun
voorstellen door het College van
Rijksbemiddelaars heeft te meer
ontstemming gewekt, omdat de in
houd daarvan reeds meer dan een
jaar geleden bij dit college bekend
was.
Advertentie l.M.
PERÜTZ-COLOR-filnl
36 prachtige kleurendia's!
De gebroeders Gerard en Frans T
uit Vclscn. die vandaag precies tien
iaar geleden drie bejaaiden bewo
ners van een boerderij in Monni
kendam ernstig mishandelden
zodanig dat een van hen. de 76-
jarige heer P. Laan, aan de gevol
gen daarvan overleed en er daar
na met een portemonnaie met 30
gulden vandcor gingen, zjjn "van
ochtend door het Gerechtshof te
Amsterdam beiden veroordeeld tot
een gevangenisstraf van acht jaar
met aftrek. De rechtbank had hen
in eerste instantie tot zes jaar met
aftrek veroordeeld.
Het vorig jaar pas, negen jaar na
het gebeurde, kwam vast te staan
dat de gebroeders T de daders
waren van deze roofoverval. Bij de.
behandeling van deze zaak voor het
hof ontkende Gerard hardnekkig
dat hij deelgenomen zou hebben
Ran de geweldpleging. De procu
reur-generaal had tegen beiden
negen jaar gevangenisstraf met af
trek geëist.
gebracht. In de verbandkamcr,
waai- hij spoedig weef bijkwam,
heeft hij daarna de slachtoffers
zien binnendragen.
Diep. heel diep respect heb ik voor
de redders gekregen", vertelde hij
ons vanmorgen nadat de bedrijfs
arts hem had gezegd, dat- hij geen
nadelige gevolgen van de ramp zal
ondervinden. „Ik heb enorme be
wondering voor de rust en de snel
heid waarmee de dokters hun werk
deden, voor het zelfverzekerde op
treden van de GG en GD en de
brandweer. Ik geloof, dat het aan
hun kalmte te danken is, dat er
vallen.
niet nog meer slachtoffers zijn ge-
Aad Noordzij is ervan overtuigd, dat
de meeste slachtoffers nauwelijks
hebben begrepen wat er is gebeurd.
„De ramp vlotiok zich in een oog
wenk. Toen ik de gaswolk in de ma
chinekamer zag stromen, wilde ik
eerst, nog naar beneden gaan om
te kijken wat er aan de hand was.
Verder dan vijf treden ben ik niet
gekomen. Toen werd alles grijs
voor mjjn ogen, ik viel en dacht
dat ik in een opengemaakte cylin
der zou sorten. Dat zou zeker mijn
dood zijn geweest, maar ik viel er
juist naast en toen de redders kwa
men moeten zij mij onmiddellijk
hebben zien liggen".
Advertentie l.M.
PERUTZ-COLOR films
Kleuren-fleurt
(Van een onzer verslaggevers)
Henri Marchel, een 53-jarige boordwerktuigkundige uit New
York, zat gistermiddag half versuft en gebroken aan boord van
het ongeluksschip Mathieson. Hij was, toen het koolzuurgas de
machinekamer van de bulkcarrier binnenstroomde beneden
met de mannen aan het werk. Hij weet, dat hij op het nippertje
aan de dood is ontsnapt, maar hoe hij zich heeft kunnen red
den begreep hij uren nadat de ramp zich voltrok, zelf nog nau
welijks.
33t
jg (Van een onzer verslaggevers)
Koolzuurgas is geen gifgas.
S Het komt ook voor in de lucht,
s die wij inademen. De slachtof-
g Iers van de rarpp bij ds RDM
s eijn ook niet door gasvergifti-
jg ging aai het leven gekomen,
fg- maar door verstikking.
Het gas, dat in de maclnne-
kamer ontsnapte, nam name-
H lijk alle zuurstof uit de lucht
weg en de mannen zijn dus
ff door zuurstofgebrek beuntsle-
loos geraakt, waarna enkele
g stierven.
Sr is een goede kans, dat de
arbeiders, die bewusteloos zijn
ff geweest, bij hun herstel geen
g verdere schade van het kool-
H zuurgas zulten ondervinden.
'We waren normaal aan het werk;
ik helemaal beneden, anderen op de
bordessen en plotseling zag ik dat er
iets verkeerd ging. Een paar mannen
begonnen op hun benen te zwaaien
en zakten in elkaar. Ik wist, dat het
reukloze koolzuurgas uit veiligheids
overwegingen licht geparfumeerd was.
waardoor we dachten, dat het niet
ongemerkt kon binnenstromen. Of ik
het geroken heb, weet ik niet meer.
Ik kreeg plotseling een doodschrik en
rende mar boven.'
Henri Marchel, die verleden week
speciaal voor de reparatie van New
York naar Rotterdam kwam en vol
gende week, als -het schip klaar is.
weer naar huis hoopt terug te keren,
is een van de weinigen, die hoewel
al half bedwelmd toch langs de
trappen naai- boven hebben weten te
komen. Terwijl de achter hem ko
mende mannen van de trappen
stortten, sloeg hij op het dek alarm
'Ik heb niets dan bewondering
voor de mannen van de brandweer,
voor de politie en de redders van
de GG en GD,' vertelde de Ameri
kaan, die aanvankelijk niet over
het ongeluk wilde praten. Hij her
innerde zich vaag. dat er onmid
dellijk van alle kanten hulp toe
schoot en dat binnen enkele mi-
Advertentie IM.
Kir* -bij Uw winkeiier a*rnefc, pww, boneVafx*, j»okk* m BixkM e»
nuten de eerste slachtoffers naaij
boven werden gedragen.
De wachtsman van het dok, die bü
het verschijnen van de wankelende
Marchel ook direct alarm sioeg, zag
dat ze naast elkaar op het dek wer
den gelegd.
'Het was een verschrikkelijk ge
zicht,' vertelde bü later. Er waren in
de eerste minuten geen zuurstofap
paraten genoeg om ieder onmiddel
lijk bü te staan, maar ik kon zien dat
er bü waren, voor wie geen hulp
meer zou baten.'
Hij zag een vriend van hem lijk
bleek en snakkend naar adem uit de
machinekamer strompelen. De man
liep nog enkele meters en zakte toen.
bij de loopbrug van het dok, in el
kaar. Hij kwam later weer tot be
wustzijn en verkeert nu buiten le
vensgevaar. maar een andere getrof
fene stierf nadat hü op het dek was
gelegd.
A gestolen
Er was één slachtoffer, dat men
met geen mogelijkheid naar boven
kon dragen. Hü werd met de dok
kraan uit de machinekamer gehesen
en moest ook in allerijl naar een zie
kenhuis worden vervoerd.
Daar weiden hij en andere slacht
offers gisteravond bezocht door de
kapitein van het schip. De gezag
voerder had inmiddels opdracht ge
geven niemand meer aan boord toe
te laten. De machinekamer was afge
sloten en alleen de politie mocht er
nog binnenkomen.
Hoofdcommissaris A. Wolters was
gistermiddag al tijdens het reddings
werk aan boord van het schip ge
weest. Hij was toen vergezeld van de
wethouder van Volksgezondheid, G.
Z. de Vos. Later in de middag be
zocht burgemeester mr. G. E. van
Walsum in gezelschap van de hoofd
commissaris de RDM.
De directie stond ons daarna toe
aan boord te gaan. maar na het ge
sprek met de werktuigkundige werd
ons te verstaan gegeven, dat het
schip verder voor iedereen verboden
terrein was.
Advertentie l.M.
(Van een onzer verslaggevers)
Terwijl de bewoner op bezoek was
bij familie is dezer dagen een dief
binnengedrongen in de woning van
de 71-jarige G. van der Vliet in
Siiedrecht. Toen de heer Van uer
Vliet om half tien 's avonds thuis
kwam. merkte hij dat de buitendeur
openstond en dat het dressoir was
opengebroken. Een spaarbankboekje
en spaarcentjes (te zamen een be
drag van enkele duizenden guldens)
bleken gestolen.
De politie vermoedt dat de dief
met de situatie in het huis bekend
was.
(Van een onzer verslaggevers)
Gistermiddag is te Vriezenveen
brand ontstaan in een schoolgebouw
ivaarin een confectiebedrijf en een
suikenfokkerij waren gevestigd. Ruim
iOOft kuikens zijn verbrand. Het con
fectiebedrijf heeft geen schade gele
ten-
In het gebouw waren gelijkvloers
3000 kuikens ondergebracht die reeds
slachtrijp waren. Op de zolder va
ren dinsdag 6000 kuikens geïnstal
leerd die nog verwarmd moesten wor
den. Voor deze verwarming werden
petroleumkachels gebruikt. Men
neemt aan dat een van deze kachels
is omgevallen. De kuikens die gelijk-
floers werden verzorgd, konden voor
net grootste deei worden gc.ed.
(Van een onzer verslaggevers)
In Zaandam is de 40-jarige incas
seerder P. B. aangehouden wegens
veduistcring van ten minste ƒ15.000.
Dit geld heeft hij zich in ongeveer
acht jaar toegeëigend. Hij gebruikte
het onder meer voor de aankoop en
verbetering van zijn woning.
Advertentie l.M.
PERUTZ-COLOR films
Kleuren-fieurl
Advertentie l.M.
PERUTZ-COLOR-film
Binnen 36 werk-uren wear
ontwikkeld aan u retour!
(Van een onzer verslaggevers)
Het college van B. en W. te Zeist
stelt aan de raad voor, met ingang
van 1 mei voor het hele gemeente-
personeel een vijfdaagse werkweek in
te voeren. Voor de ambtenaren die 48
uur per week werken zal de werktijd
tot 45 uur per week worden terugge-
brach* voor de ambtenaren met een
tlj-urige werkweek wordt Mn werk-
t-ijdversohtavitvg toegepast.
rtat het met de pubüekrechte-
L' üjke bedrijfsorganisatie niet
best botert, Is nu wel algemeen
bekend geworden. Na een vlot en
in het algemeen geestdriftig be
gin is er een stagnatie ingetreden.
De Organisatiecommissie van de
Sociaal-Economische Raad heeft
thans een onderzoek Ingesteld
naar 'de omstandigheden, welke
de totstandkoming van bedrijfs
lichamen bemoeilijken.'
De commissie constateert, dat
vorming van bedrijfslichamen ge
remd wordt door een geest van
onbehagen, die weer een gevolg
is van 'wisseling in de geest des
tijds.' Deze wisseling in de geest
des tijds bestaat inderdaad en
men moet er rekening mee
houden. Maar als de bedrijfs
organen wat hun taak en werk
wijze betreft meer algemene in
stemming zouden oogsten, zou de
kritiek van de geest des tijds er
minder vat op hebben,
"Terecht zegt de commissie, dat
t de bedrijfsgenoten meestal
maar weinig van hun schappen
bemerken en dat zij van het
werken en het belang ervan maar
slecht op de hoogte zijn. De com
missie dringt aan op betere voor
lichting in de vergaderingen en
publikaties van de vrije organi
saties.
Akkoord, maar dan moet er ook
iets voor te lichten zijn. En het
zou misschien niet overbodig zijn,
als men aan de vorm van de voor
lichting ook enige aandacht gaat
schenken. Want in het algemeen
kan men wel zeggen, dat, de
publikaties van de verschillende
publiekrechtelijke organen ver
antwoord en gedegen zijn, boeiend
zijn ze zelden.
Enkele weken geleden schreven
wij dat men aan een klein aantal
grote bedrijfslichamen meerheeft
dan aan een groot aantal
kleintjes, die elk voor zich maar
een beperkte betekenis hebben.
Tot ons genoegen hebben wij ge
lezen dat 'enkele leden* van
de Organisatiecommissie dezelfde
mening toegedaan zijn. Wij hopen
dat deze enkele leden in de SER
gehoor zulien vinden.
A/Tisschien zal een van de
DA grootste verdiensten van d«
nota en de bijbehorende be
schouwing zijn, dat er wat leven
komt in de PBO-brouwerij, waar
het een bijzonder dooie boel
dreigt te worden, om een uitdruk
king van de Volkskrant te lenen.
Dat leven zal kunnen opbloeien,
als op 28 april de nota in de
Sociaal-Economische Raad zal
worden behandeld.
Daar zal waarschijnlijk nog
niet uitvoerig gesproken worden
over het aandeel dat de regering
kan hebben bij een verder uit
groeien van de PBO. Daarmee
heeft de commissie zich namelijk
niet beziggehouden en de behan
deling van dit belangrijke aspect
kan dus 'bulten de orde' zijn.
De drie industriële (fabrieks
arbeiders-) bonden hebben er on
langs op gewezen. Deze kant van
de zaak zal ongetwijfeld wel aan
de orde komen, als In de komende
maanden het parlement de PBO
onder de loep gaat nemen.
Dan zal ook blijken of de warme
belangstelling voor de PBO die bij
voorbeeld bij de KVP leeft, sterker
of zwakker is dan de kille bejege
ning die de PBO In WD-krlngen
veelal ontmoet.
Terwijl wij dus menen dat de
zaak van de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie met de nota
zelf maar weinig gediend wordt,
zijn wij van oordeel, dat het ver
schijnen van de nota het goede
gevolg heeft, dat de hele PBO met
al haar goede kanten en gebreken
weer eens in de algemene aan
dacht komt.
'/"\p het departement van Sociale
Zaken wordt koortsachtig
gewerkt aan de voorbereiding van
een regeling die het veelbespro
ken wetsontwerp op de kinder
bijslag zou moeten vervangen.'
Dat heeft in Het Vrije Volk ge
staan, maar daarin niet alleen.
Alle andere kranten hebben ook
gesuggereerd, dat de regering
overweegt of reeds bezig is het
aanhangige wetsontwerp te ver
vangen door twee afzonderlijke
regelingen, één voor de loontrek
kers en één voor de zelfstandigen,
die dan ruimschoots uit de alge
mene middelen zouden worden
geholpen.
Het Tweede-Kamerlid Berger
heeft daarover al op 2 maart vra
gen gesteld aan minister Van
Rooij. Hij zei toen niet te geioren,
dat de KVP zulk een knieval voor
de VVD zou doen. 'Als er één par
tij is, die zich tegen voorziening
uit de algemene middelen heeft
verzet, dan is het de KVP,' zo zei
hij.
TLTinister Van Rooij heeft toen
x geantwoord, dat hij het
wetsontwerp onverkort hand
haafde. En wat de heer Berger
naar aanleiding van een bericht
in het Eindhovens Dagblad had
gezegd, was volgens de minister
fantasie. Zijne Excellentie sprak:
'Als het niet zulk een ernstige
zaak was, zou het hijna grappig
zijn om te lezen welke fantasieën
op dit moment opgeld doen.'
Het is inderdaad bijna grappig.
En het zou nog grappiger zijn,
als bleek, dat de fantasieën van 2
maart werkelijkheid worden. Voor
sommigen overigen* een, wrang
grapje.
