Voorzitster Vrouwenbond PvdA
Socialisme nog lang niet
verwezenlijkt - uitbuiting
bestaat nu ook
aneriko
Vakbonden
boos over
ingrijpen
V alsemunters vertrouwen
elkaar bii
weinig
Rondgang door
gelddrukkerij
GEEN GOED WOORD VOOR KABINET
I
x llp§S ïSlfISISf® W;
Proces in Osnabrück wijst uit:
Beverwijk en
Heemskerk
één gemeente
Hoger inkomen
voor Koningin
KLM vliegt heel
ijsballet over
de oceaan
Korter werken
ziekenhuizen
Gezagvoerder
KPM-schip aan
boord overleden
ZONDER COMMENTAAR
Wèf*m
'jBeicicT
\y
HET VRIJE VOLK DONDERDAG 20 APRIL 1961
PAGINA 3
Kamerledeii willen
meer weten over
Baliem-affaire etc.
Hulj
I) is nodig
üiiii d
3
styfe
verkrijgbaar bij de
gerenommeerde stoffenzaken,
modemagazijnen
en warenhuizen
PUP?
■êmsëÊÉÊZÊmmë.
syfefe,®sit*f w
K >A
Hudson - Touchant,..
mrnm
Paarsgewijze
TWINTIG V0QR ÉÉN TWINTIG
Offers van cle KVP
Het plotseling ingrijpen van
de regering in de afspraken
over de vijfdaagse werkweek
heeft bij voor- en tegenstander
van het kabinet-De Quay ver
bazing en verontrusting ge
wekt. De meeste bladen hebben
voor het beleid van het beleid
van het confessioneel-liberale
kabinet geen goed woord over,
getuige de volgende citaten
v
(Van een onzer verslaggevers)
,,De strijd voor de emancipatie van de arbeiders is voltooid,
iedere burger heeft gelijke rechten. De onzekerheid van het be
staan is sterk verminderd. Maar dit betekent allerminst dat het
socialisme is verwezenlijkt. De mens wordt, zij het op andere
wijze en in een tijd van hoogconjunctuur niet zo in het oog-
lopend. ook thans uitgebuit. De monopolies brandschatten ons
iedere dag en ontnemen weer veel, wat door jarenlange strijd
is verworven".
Dit is een van de kerngedachten
uit het betoog, waarmee mevrouw A.
v. d. Goes van Naters-v. d, Plaats
vanmorgen het tweedaagse congres
van de Vrouwenbond van de Partij
van de Arbeid in de Dierentuin te
Den Haag heeft geopend.
Mevrouw Van der Goes stelde eerst
vast dat de strijd voor het socialisme
nooit alleen is geweest een kwestie
van meer loon en kortere arbeidstijd.
Voorop stond, de arbeiders ie maken
tot volwaardige burgers, die door
medezeggenschap op eik gebied, zich
verantwoordelijk zouden gaan gevoe
len voor de maatschappij in haar ge
heel.
Parallel met deze sociale en poli
tieke actie voerde de socialistische
beweging' de strijd voor de bevrijding
van de vrouw. Ook. hierbij kwam
eerst het accent te liggen op de
medezeggenschap in de slaat, op het
verkrijgen van het kiesrecht, onr
daarna gelijke rechten voor de vrouw
op elk gebied op te eisen.
Spr. herinnerde in dit verband aan
de strijd van de burgerlijke vrouwen
vereniging voor algemeen kiesrecht.
De vrouwen wilden niet langer als
poppen worden behandeld. Zij wens
ten toegang tot de scholen, universi-
(Van onze parlementsredactie)
Tussen de Justitie en het binnen
lands bestuur óp Nieuw-Guinea heb
ben zich de censnurkwestie en de
Baüemaf'faire wijzen daarep on
gewenste tegenstellingen voorgedaan.
Vele Tweede-Kamerleden vragen mi
nister Toxopeus (Binnenlandse Za
ken' m het voorlopig verslag van de
begroting 1961 van Nieuw-Guinea om
een nadere uiteenzetting over de ge
spannen verhoudingen, waarbii ook
gouverneur Platteel betrokken bleek
te zijn.
Liggen deze tegenstellingen louter
in liet persoonlijke vlak of moeten
zij wellicht meer worden toegeschre
ven aan wetgeving in organisatie?
Hoe denkt de regering dergelijke op
zienbarende conflicten te voor
komen?
Verder wordt, de minister eraan
herinnerd, dar, de regering om rede
nen van landsbelang op schriftelijke
vragen van het PvdA-teamerlid mr.
Kranenburg over de pacificatie-
methoden in de BahemvallPi een
openbaar antwoord ten dele schul
dig is gebleven. De kamerleden vra
gen of overwegingen van inwendigs
dan wel uitwendige veiligheid de
regering tot deze stilzwijgendheid
hadden genoopt.
teiten en beroepen van hun eigen
keuze.
De arbeidersvrouwen, aldus spre
ker. zagen de emancipatieals on
derdeel van de socialistische strijd.
Eerst moest er een eind komen aan
uitbuiting en onderdrukking cn de
politieke eelijkberechtigdheid wor
den bereikt; daarna konden de man
en de vrouw, tezamen ais gelijk-
waardigen de strijd voor een betere
samenleving voeren.
Mevrouw Van der Goes constateer
de dat staatsrechterlijk gezien, ook
de emancipatiestrijd van de vrouw
nagenoeg is voltooid. Zij is volledig
staatsburgeres geworden, heeft toe
gang tot, bijna alle scholen en beroe
pen: zelfs het huwelijksrecht, dat
bolwerk van de oude Adam. is gemo
derniseerd.
Maar, vervolgde spr.. tarditie en
cultuur zijn taai, zfj laten zich niet
in enkele jaren veranderen. Onze
maatsehapoij is nog typisch een man
nenmaatschappij en het is moeilijk
voor een vrouw met haar eigen ge
aardheid. haar eigen aanpak van de
dingen, zich ergens thuis te voelen en
een taak aan te vatten.
En dat is juist het. grote belang van
dc vrouwengroepen in de Partij van
de Arbeid. Hier kunnen de vrouwen,
volgens eigen aanleg, met elkaar sa
menwerken om de grote doeleinden
van de partij te helpen verwezenlij
ken.
Velen van u. zei mevrouw Van der
Goes tot het congres, hebben herin
neringen aan deze grootse strijd. Voor
de jongeren is het geschiedenis. Maar
iedere tijd kent zijn eigen strijd om
bevrijding.
Thans 'zijn het de gekleurde vol
ken. die vrijheid en zelfstandigheid
begeren. Geen wonder dat dit inspi
rerend werkt on de .ieued. Het zal
misschien moeilijker worden om niet
te veel. dan om te weinig te doen.
de bevrijgdingke tt-altedgdat
want ook bij de gekleurde rassen
geldt dat de bevrijding door hen zelf
moet geschieden.
(Van onze parlementsredactie)
Het jaarlijkse inkomen van konin
gin Juliana zal met een miljoen
gulden worden verhoogd. Hel bedrag
voor het onderhoud van de zomer
en winterverblijven van het Konink
lijk gezin dient raet ƒ150.000 te stij
gen.
Een wetsontwerp van deze strek
king is door minister-president De
Quay en de ministers Toxopeus
(Binnenlandse Zaken' en Zijlstra
(Financiën) bij de Tweede Kamer
ingediend.
De bewindslieden wijzen erop dat
de inkomsten van de Koningin smas
maart 1952 niet zijn verhoogd. De
geldelijke lasten zijn gedurende deze
negenjarige period" aanzienlijk vei-
zwaard en de kosten verbonden aan
het onderhoud van de paleizen zijn
zeer toegenomen.
In verband hiermee wordt, voorge
steld in de grondwet twee artikelen
te wijzigen, zodat liet inkomen wordt
gesteld op 2,5 miljoen en de onaei-
houdskosten op een half miljoen
gulden.
De geschiedenis gaat met schokken,
en oorlogen versnellen gewoonlijk do
ontwikkeling .die al lang ongezien
aan de ea"g was,
De onafhankelijkheidsstrijd van de
volken ir> Azië en Afrika legt hen
e"n anorme verantwoordelijkheid op.
Bij de opbouw hebben zij echter
economische hulp nodig.
Over de wijze van hulpverlening
bestaat geen 'eenstemmingheid. Spr.
prefereert dat het zal gebeuren in
(Van onze sociaat-econ. redactie)
Het NVV, de KAB cn liet
CNV zijn zeer ontstemd over
het ingrijpen van de regering
in de afspraken over de ar
beidstijdverkorting. Hun over
legorgaan heeft gisteren een
spoedvergadering gehouden in
Den Haag.
De drie vakcentrales achten, h'et nood
zakelijk, dat dc Stichting van de
Arbeid zich op korte termijn nader
beraadt over haar positie als advies-
orgaan in loonpolitieke aangelegen.-
heden.
In een verklaring van het overleg
orgaan wordt geconstateerd, dat de
regering haar nieuwe algemene
aanwijzing heeft uitgevaardigd na
dat orer cle arbeidstijdverkorting in
het bouwbedrijf reeds een unaniem
gunstig advies van de Stichting van
de Arbeid was uitgebracht.
De vakcentrales wijzen op de in over
leg met het College van Rijksbcmid-
deiaars vastgestelde gedragsregels
waarin onder meer is bepaald, dat
daar waar gesanctioneerde afspra
ken bestaan, het mogelijk is de ar
beidstijd tot 45 U«r per week te
verkorten.
Zii zeggen dat de regering in afwij
king van de tot nu toe gevolgde
weg, het bedrijfsleven slechts op
formele wijze heeft ingeschakeld
alvorens Jiaar algemene aanwijzing
uit te vaardigen.
Het bedrijfsleven wordt thans gecon
fronteerd met een door de regering
eenzijdig vastgestelde algemene
aanwijzing.
Dit overheidsbeleid schept een grote
mate van onzekerheid voor het be
drijfsleven en leidt noodzakelijker
wijs tot discriminerende beslissin
gen, aldus de vakcentrales.
Dat de vakbeweging deze zaak hoog
opneemt, blijkt verder uit het feit
dat dc wekelijkse vergadering van
de looncommissïe van de Stichting
van de Arbeid vanmorgen niet kon
doorgaan. De vakbewegingsverte-
genwoordirs moestee aanwezig
zijn op de spoedvergadering van
het overlegorgaan.
De drie centrales van het overheids
personeel hebben gisteren de schor-
f singsbesluiten van minister Toxo-
j peus besproken en daarna het
volgende telegram aan minister
Toxopeus gezonden:
*D« samenwerkende Centrales rijtl
ernstig verontrust over de verwach
te gevolgen van de voorgenomen
schorsing van besluiten lagere
organen ipzake de vijfdaagse werk
week.'
Dc drie centrales komen vrijdag weer
bijeen.
het kader van de Verenigde Naties.
Maar de bevolkingen van deze jonge
landen behoeven ook scholing om
in eigen land leiding te kunnen geven.
Gelukkig, zo stelde spr. vast, staan
de problemen ons steeds concreter
voor de ogen. De Vrouwenbond be
sloot daarom geld bijeen te brengen
om een studiejaar te bekostigen. Deze
actie sloeg zo in, dat de bond twee
vrouwen uit Ghana een jaar lang
kan laten studeren. De volgende
maand zullen zij in Nederland ar
riveren.
Mevrouw Van der Goes sprak nog
over de les van de geschiedenis. De
historie leert ons, zei zij, dat de
drang in het menselijk hart naar
vrijheid en gerechtigheid ook dc
zwaarste ketenen der slavernij ver
breekt, maar de bevrijding heeft pas
waarde als de mens er zelf voor ge
vochten heeft.
f
Zelfbewust staan in Osnabrück
drie mannen twee Duitsers en
een Nederlander terecht in üe
zauvan de valsemunterij voor
het Algerijnse B evrij dingsfront
FLN. Op de foto: de Nederlander
O. in de beklaagdenbank.
Advertentie l.M.
(Van onze speciale verslaggever Nico Polak)
Hij was werkloos geworden; hij vroeg mij of ik nog wat voor hem te ver
dienen wist en voerde aan, dat liij ons toch had geholpen bjj het drukken
van die valse persoonsbewijzen bij Joop Z. Zeker drie keer in de week
kwam bij bij me aan om mjj te vragen, of ik nog niets voor hem te doen had.
Pas in maart, toen onze plannen, voor het maken van valse franken hun
verwezenlijking naderden, vroeg ik hem of hij ons helpen wilde. Omdat ik
tóch met hem moest werken, heb ik hem daarna gezegd waarom het ging.
Maar ik heb hem nóóit verteld, waar onze drukkerij gevestigd was ik
heb hem wijs gemaakt dat hij naar België moest. Pas op 24 maart om
half zeven, toen wjj gezamenlijk per trein vertrokken uit Amsterdam, heb
ik hem meegedeeld dat wij naar Osnabrück -gingen.'
Deze woorden werden gisteren, dc
tweede dag van het grote valsemun
ters-proces te Osnabrück, uitgespro
ken door dc Nederlandse chemigraaf
Albertus O. Zij waren typerend voor
de betrokkenen in deze zaak, die
elkaar blijkbaar bijzonder weinig
vertrouwden.
Zij waren bovendien typerend voor
liet gehele rechtsgeding, waarin
steeds meer de nadruk valt op die
genen die niér. in de rechtszaal aan
wezig zijn. Want cok deze H„ die
blijkens de onweersproken verklarin
gen van verdachten vanaf eind maart
tot aan de liquidatie begin .juli ten
nauwste bij de samenzwering betrok
ken .was. blonk ter zitting door af
wezigheid, Hij was spoedig na zijn
arrestatie vrijgelaten en sindsdien
onvindbaar.
Zo'n geheimzinnige onbekende is
ook de Algerijn-met-het-Marokkaanse-
accent 'Omar', van wie de 50.000
Zwitserse franken, die de FLN aan
deze onderneming had bijgedragen,
afkomstig zouden zijn. Reeds dinsdag
was diens naam herhaaldelijk ge
noemd door de Algerijnse verdachte
Ahmed A., die de suggestie wekte, dat
hij slechts als tolk of meer nog als
stroman optrad voor deze raadsel
achtige figuur, die doorlopend ergens
opduikt om dan weer als bij tover
slag te verdwijnen.
Ook gisteren wekte Ahmed - een
dikke en wat bevreemd in alle intri
ges rondtastende man, die weinig
vragen begrijpt weer veel hilariteit
met zijn verklaring, dat 'Omar' er
eigenlijk altijd was geweest, maar
nooit zichtbaar, in die zin dat hij
zich immer 'um die Ecke (om de
hoek) bevond.
Dat deze.'Omar' wel degelijk be
staat, bleek ondubbelzinnig uit- de
meer nuchtere bewoordingen, waar
mee de andere verdachten hem be
schreven.
'Omar' zowel door de Neder
lander O, als de Duitser Sch. gezien
tijdens een voorbereidende bijeen
komst in Dusseldorp op 24 februari
1960, tijdens welke hij de eveneens
aanwezige verdachte H. als contact
man voor de FLN had aangewezen.
'Omar' die ook plotseling opdook
tijdens de laatste bespreking op 4
mei. tijdens welke hij de Nederlander
O. liet waarschuwen voor een gevaar
dat hem bedreigde. 'Is het.' zo had
O., (denkend aan een rechts-terroris-
tische organisatie, die door de links-
J*. Touchant fn alle rokers-
kringen. Heel wat and erf
dit fijne, nieuwe, kleine
Hudson sigaartje. Jtt* heer-
lijks Yoor 6 et. Smakelijk.
Jicht en geurij enprettig
opbrandend, tot
het laatste trekje. v.
Vraag Uw winke-
lier een doosje -
vóór hij wéér Is uitverkocht.
Ze vliegen weg!
Ett met reden.
revolutionairen zeer wordt gevreesd)
gevraagd, 'is het de Rode Hand?'
'Neen,' had Omar doen weten. Op
dit moment zo was 's morgens
duidelijk geworden uit de verklaring
van de Duitse commissaris Burg-
hardt werd de valsemunterij reeds
geschaduwd dooi' de Duitse politie
'Omar?' zo zei de verdachte Sch.
gistermiddag, 'ik heb nooit beter ge
weten dan dat dit de leider was van
de FLN in Frankrijk.'
Hoe verder het proces vordert, hoe
meer de toeschouwer onderhevig
raakt aan de suggestie, dat veel be
trokkenen iu dit drama paarsgewijze
gerangschikt kunnen worden De in
Nederland gearresteerde trotskisten
Michel R. en Sal S. worden niet an
ders dan in een adem genoemd Met
de .FLN-er 'Omar' en 'Ahmed' is het
al niet anders.
Dat Albertus O. en Helmut Sch.
het meest direct bij het inrichten
der drukkerij betrokken zijn, erken
nen zij al zegt Sch., dat hij pas
op het laatst de volle omvang had
begrepen van het project, waarvoor
zij zich hadden geleend.
Slechts de positie van de vrijge
laten H. is niet duidelijk evenmin
als die van de iu dit proces herhaal
delijk genoemde Joop Z.. tegen wie
het onderzoek voortduurt.
De Duitse Justitie heeft deze af
faire overigens bijzonder grondig on
derzocht. Zo kon de president van
daag meedelen, dat de gezamenlijke
apparatuur in de drukkerij te Osna
brück in totaal 34.812 mark had ge
kost. Voor het papier had men rond
160# gulden betaald.
'Wij wilden eerst 500 kg kopen.' zo
verklaarde O, dienaangaande, 'maar
zo'n klein partijtje konden wij niet
krijgen. Vandaar dat wij maar een
ton hebben genomen en niet de aan
vankelijk voorbereide 50 miljoen
franken, maar bijna 100 miljoen
franken wilden drukken. Het papier
was bij een Amsterdamse firma aan
gekocht door H. Ik had hem leren
kennen bij Joop Z„ in wiens drukke
rij hij werkte.'
(Van onze speciale verslaggever
Nico Polak;
De sedert tien maanden verzegelde,
deuren van de valsgelddruktkerij in
Osnabrück zijn gisteren geopend.
Terwijl de Osnabriickers samendrom
den in de Johannisstrassc daarvóór
cn zelfs bovenop de bouwval de poli
ticmannen hun wapens in de aan
slag hielden, arriveerde de zicaar ge
traliede verdachtenwagen om hall
elf.
Kort daarna kwamen de rechters
en advocaten aan gevolgd door een
horde persfotografen en TV-camera-
mannen. Om ongeveer elf uur snuf
felden vele tientallen nieuwsgierigen
vrijmoedig rond in 'dc grootste en
meest complete illegale gelddrukkerij
van na de oorlog.'
Toen de Duitse politiecommissaris
Burghardt hier op tien juni 1960 een
inval deed stond de niet vervolgde
Nederlander H. aan de pers. 'Soll ich
abstellen." vroeg hij de commissaris
('zal ik hem uitschakelen?'). 'Ja,' ant
woordde de commissaris.
Op de pers lag op dat moment een
groot cliché met twaalf Napoleons
koppen. terwijl de rollen met blauwe
inkt waren ingesmeerd. Men stond
op het punt aan te vangen met aan
brengen der (imitatie) watermerken.
Een der vele grafische experts
die de verdachten omringen merk
te tijdens de rondgang op dat een
der twaalf Napoleonportretten op
een reeds vervaardigd cliché een
kleine afwijking vertoonde.
'Dat had ik al gezien.' antwoordde
de Nederlandse chemigraaf O., 'en
ik was al van plan hier verandering
in aar. te brengen. De fout zat overi
gens niet in het portret, maar in de
achtergrond daarvan.'
(Van onze luehtvaartredacteur)
Twee Superconstellations en twee
DC 7 F's van de KLM hebben giste
ren en eergisteren alle requisieten en
de volledige elektrische uitrusting
van een Amerikaans ijsballet overge
vlogen van Philadelphia naar Lon
den. Twee vrachtschepen zijn nodig
om deze zending verder te transpor
teren naar Rusland, waar het ijsbal
let als onderdeel van de Amerikaans-
Russische culturele uitwisseling op 6
met een tournee van acht weken be
gint.
Vorig jaar presenteerden de Ame
rikanen My Fair Lady in Rusland.
Ook toen werd de KLM ingescha
keld om requisieten en artiesten over
tc brengen. Daar waren toen zes
chartervluchten voor nodig.
KïXDHOVJvN (ANP). Met ing^anif
Tan 1 mei 7.al al het personeel van
het rooms-ivatholick Binnenziekcn-
huis en van het St. Jozef Ziekenhuis
in Eindhoven 45 uur per neek £aan
trerken. Met ing:an£ van 1 juni zal
het personeel van het Diakonesscn-
ziekenhuis 45 uur per week gaan
werken.
SYDNEY CAP) De 42 jaar oude
gezagvoerder T. Koeslag van het
vrachtschip Straat Soenda van de
Royal Inter Ocean Lines (te Por)
is op lfi april aan boord van zijn
schip overleden.
Toen de Straat Soenda gisteren in
Sydney arriveerde deelde de eerste
stuurman J. H. Mak mee dat kapi
tein Koeslag een hartaanval had ge
kregen op 100 mijl van de kust van
Nieuw-Zeeland. Men had radiogra
fisch om medisch advies gevraagd in
Auckland, maar de gezagvoerder
stierf een half uur nadat het ant
woord op dit verzoek was binnenge
komen.
Gezagvoerder Koeslag was sinds
1938 in dienst bij de Royal Inter
Ocean Lines. Vorig- jaar kreeg hij
zijn aanstelling als gezagvoerder. De
overledene was met een Australische
vrouw gehuwd en woonde in Sydney.
In deze rubriek vermeldt 'Het Vrije
Volk zonder commentaar tref
fende uitspraken van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd.
De KVP heeft cle samenwerking
met de AR cn CHU voorgestaan om
wille van de christcn-dcmocratiscbe
soliclariteitsgedachic. Daarvoor beeft
de KVP belangrijke offers gebracht,
zowel bij de verdeling van porte
feuilles in het kabinet als bij de om
streden (toto-ontwerp) beleidszaken.
Van die offers heeft de KVP bijzon
der weinig ptczitr gehad. Velen in
KVP-kring vragen zich dan ook af,
of het niet verstandig zou zijn. de.
AR cn CH1.1 nu eens in de oppositie
te laten. Misschien komt men er aan
die kant da ntoe, orde op eigen zaken
te stellen.
Overigens is het natuurlijk zeer
wel mogelijk, dat er straks een poging
zal worden gedaan om nu eens dc
KVP buiten de regering tc houden.
Wij betwijfelen, of het landsbelang
daarmee GEDIEND zou zijn, of
partijen als de AR en CHU dan
het overlieersingsstrcven van de
PvdA zullen kunnen weerstaan. Wil
men het proberen: akkoord. De KVP
schuwt de oppositie niet. De rekening
wordt wel gepresenteerd bij de vol
gende verkiezingen.
Uit De Nieuwe Limburger
van 13 april 1961.
ALGEMEEN HANDELSBLAD.
Hoewel wij de snelle invoering van
cle verkorte werkweek en vrije zater
dag niet zender bezorgdheid waar
nemen, moeten wjj in dit geval de
vraag stellen wat de regering met
deze maatregel denkt te bereiken.
Een nieuwe richtlijn in het kader
van de 'vrijere' loonpolitiek, die de
verantwoordelijkheid voor de loon
vorming zoveel mogelijk op het be
drijfsleven wil leggen, is niet popu
lair. In dit geval te minder, omdat,
zaais reeds gezegd, de vrjje zaterdag
in de bouwnijverheid lang geert on
bekend verschijnsel was.
Hoopt de regering de capaciteit
van de bouwnijverheid hierdoor op
peil te houden? Wij denken dan aan
het spreekwoord dat het met on
willige honden slecht hazen vangen
is Uit psychologische overwegingen
lijkt ons deze beslissing daarom on
juist. Zij zal eerder wrevel dan ver
hoogde werklust veroorzaken.
DE TIJD—DE MAASBODE: Hct
is ook geenstijl. Het ging met de
arbeidstijdsverkorting veel te hard,
dat zal iedereen erkennen. Maar nu
de regering er dan eindelijk iets aan
doet. zal zij weinig lof oogsten voor
haar al te grote spomanictiet wat
hollen en stilstaan betreft. De route
die deze regering heeft uitgestippeld
haar beleid is niet zo slechr.
maar zij slaagt er bij herhaling in
de grootste opschudding te verwerk
ten door haar uiterst zonderlinge rij-
techniek. Zij kan haar blunders keer
op keer slechts verdedigen met het
alternatieve argument: het is min
der slecht te blunderen dan zich te
pletter te rijden.
HET PAROOL: Vrijheid blijheid,
het klinkt wel goed, maar in de
praktijk is er bitter weinig terecht
geofcmen. van deze schone theorie.
Luister naar mijn leuzen, maar toets
er mijn daden niet aan, dat blijkt
telkens weer de politieke leefregel
van dit confessioneel-liberale kabi
net.
ALGEMEEN DAGBLAD: Het valt
dikwijls met mee een vaste lijn in het
beleid van de regering te ontdekken.
Het kabinet stelt ons nu evenwel
voor bijzonder grote raadselen met
zijn jongste besluiten inzake de ver
korting van de werktijd. Elke conse
quente logica is zoek en het mag geen
verwondering baren, dat vriend en
tegenstander van dit kabinet ver
bijsterd zijn. Voorlopig is er maar
een. bovendien zeer onbevredigende
oplossing van deze raadselen te /er-
zinnen en dat is deze: er is in'Tien
Haag een blunder van de eerste orde
gemaakt. Het kabinet heeft onbe
kookt gehandeld en daardoor zijn
eigen positie verzwakt.
TROUW: De regering heeft wel
gezegd, dat de verantwoordelijkhe
den meer bij het bedrijfsleven" zou
den komen te liggen, maar in de
praktijk is daar weinig of niets van
terechtgekomen.
De aanhoudende hoogconjunctuur
dwong de regering eenvoudig voort
durend attent te blijven op de loon
ontwikkeling.
Verder schrijft dit blad: Nu ont
kennen wij niet. dat cle regering het
recht had de maatregelen te nemen,
die zij genomen heeft. Maar zij is
tot op heden althans in gebreke
gebleven duidelijk te maken wat haar
bewogen heeft zo rigoreus in te grij
pen.
Goede voorlichting juist over deze
zaken is een eerste vereiste om het
beleid dat het kabinet zich gedacht
heeft, te doen slagen. Het heeft
helaas aan die goede voorlichting
ontbroken. En het gevolg is een
situatie vol onzekerheden "ook voor
het landsbestuur.
DE VOLKSKRANT: Te vreemder
is deze gang van zaken, omdat de
regering zegt te willen overleggen
met de Stichting, maar ondanks'de
unanieme afwijzing onmiddellijk
darop met de maatregel komt. Een
dergelijke houding kan alleen maar
tot sociale onrust" leiden, omdat alle
zekerheid over het lot van voorstel
len tot verbetering van arbeidsvoor
waarden ophoudt, als de regering het i
toetsende college naar believen opzij
kan schuiven en zelf rijksbemidde
laar gaat spelen.
Onbegrijpelijk hebben wij
in een eerste commentaar de
nieuwe algemene aanwijzing van
de regering over de verkorting van
de arbeidstijd genoemd. Daarvoor
hebben wij twee redenen.
In de eerste piaats kunnen wij
niet inzien, waarom de legering
nu met een nieuwe aanwijzing
moet komen. Zij schept daarmee
een ongelijkheid van behandeling
tussen de bedrijfstakken en on
dernemingen die er vroeg bij zijn
geweest met het aanvragen van
een verkorting van de arbeidstijd,
en de bedrijfstakken die er nu
aan toekomen.
Tot nu toe is het mogelijk ge
weest, dat het College van Rijks
bemiddelaars zijn goedkeuring
hechtte aan een verkorting van
de arbeidstijd tot 45 uur per
week. Dat gebeurde dan op grond
van de bestaande algemene aan
wijzing. Maar in het vervolg kan
dat niet meer. Tot het einde van
dc lopende c.a.o.'s kan de arbeids
tijd tot niet. verder dan 46} uur
worden teruggebracht.
,e nieuwe maatregel van de re
gering richt zich rechtstreeks
tc-gen het bouwbedrijf. Werkge
vers en werknemers in deze be
drijfstak zijn het eens over de
45-urige werkweek. De Stichting
van de Arbeid geeft een gunstig
advies.
Het College van Rijksbemidde-
laars heeft verleden week laten
weten, dat het zich bevoegd acht
op grond van de bestaande aan
wijzing een beslissing te nemen,
als er geen nieuwe aanwijzing zou
komen.
Intussen is op een groot aantal
werken de vijfdaagse werkweek ai
ingevoerd. De Arbeidsinspectie
heeft daartoe vergunning gegeven
en zij kan dat doen, als de totale
werktijd niet wordt verkort.
Straks zal dus op deze werken
46i uur in vijf dagen worden ge
wérkt, of wel 9 uur en 18 minuten
per dag. Zou men nu in Den Haag
werkelijk menen, dat op bouw
werken een arbeidstijd van 9 uur
en 18 minuten te verwezenlijken
is?
De regering stuurt aan op maat
regelen die niet worden uitge
voerd. Daarmee verzwakt zij haar
gezag en tegelijkertijd brengt zij
onrust in de bouwwereld.
ftok de manier, waarop de aan-
wijzing tot stand is gekomen,
is, zacht gezegd, vreemd.
Het behoort tot de goede ge
woonten. dat de regering in zuike
belangrijke aangelegenheden
overleg pleegt met het bedrijfs
leven.
Opmerkelijk is in dit geval, dafc
het College vanRijksbemiddeiaars
verleden week woensdag niet al-
leen kon zeggen, dat er een aan-
wijzing op komst was. maar dafc
j het ook het belangrijkste van de
inhoud al kon meedelen.
Daarna hebben minister Van
Rooij en staatssecretaris Roolvink
inderdaad met de Stichting ge
sproken. Zij hebben vernomen,
i dat de Stichting eenstemmig haar
j gunstig' advies over de arbeids-
i tijdsverkorting in het bouwbedrijf
handhaaft. Maar desondanks
hebben zij de nieuwe algemene
j aanwijzing, die blijkbaar al een
'week klaar gelegen had. gepubü-
eeerd.
Wat de zitt van zulk een 'over
leg' kan zijn Is ons niet duidelijk
en vermoedelijk de Stichting ook
niet.
(Tegelijkertijd heelt een andere
-t minister. Toxopeus, cle beslui
ten tot invoering van de 45-urige
werkweek van de gemeenten Am
sterdam en Rotterdam en van de
provincie Noord-Holland voor
schorsing voorgedragen. Hij nam
en passant ook de gemeente Den
Haag mee. maar daar ligt de zaak
iets anders.
Van enige motivering van de
schorsing hebben wij niets verno
men. Ook hier. evenals In het
particuliere bedrijfsleven, heeft
de regering verwachtingen ge
wekt, die dan achteraf niet in
vervulling kunnen gaan. omdat de
regering plotseling volgens ande
re maatstaven gaat werken.
'Tndicn de lokale situatie, met
name die op de arbeidsmarkt,
dit noodzakelijk maakt' kan de
45-urige werkweek bij de lagere
overheidsorganen (gemeente en
provincie) reeds op 1 mei 1961
worden ingevoerd. Dat heeft mi
nister Toxopeus op 4 januari en
nog eens op 4 maart meegedeeld.
Een aantal gemeenten menen.dat
de noodzaak aanwezig is en ne
men dienovereenkomstig beslui
ten.
En dan worden die besluiten
zonder verdere motivering ge
schorst.
Mag een regering, die zo'n be
leid voert, zich nog beklagen, als
zij allerwegen tegenstand onder
vindt?
lVa,i ccn a riser verslaggevers)
De gemeenten Beverwijk Pn Heems
kerk zullen op 1 januari' 19C3 samen-
gcvccgd ..orden, onder de naam Be
verwijk-Heemskerk. De burgemeester
van Heemskerk draagt dan zjjn be
voegdheden over aan z(jn collega van
Beverwijk cn krijgt dezelfde datum
eervol ontslag evenais secretaris ea
ontvanger.