Wolkenkrabber
Rozenburg
op
mê&M sin
Huisvrouwenvereniging
vraagt maatregelen
tegen aanrandingen
Caféhouder
schiet op
chauffeur
Prins opent
nieuwe pier
op 19 mei
1
op /ww Pp!
Niet zo zeker dat
crisis de baas zijn
Van Kiew tot
Kampen... I
TOON HERMANS
MET 2% MILLE
VERGOEDEN
Was jaloezie
drijfveer van
dodelijke klap?
ZONDER COMMENTAAR
Aanrander voor
30 dagen vast
Ir. Vos in PBO-forum:
Zaak-Socrates eind juni voor
O*, li® en
HET VRIJE VOLK WOENSDAG 3 MEI 1961
houdt uw zenuwen in bedwang
Lichtgrijs
Zesjarig jongetje
levend verbrand
i.iNfka(meert de zenuwen
Rónder slaap te verwekken!V
pagina 3
Gouden jubileum
R.Pli.O. concerteert
L>ij afsluitdam
20 STUKS F1.-
Accent verschoven
Medezeggenschap arbeid
B edrijfsparlemen t"
Zaal in Assen
niet goed genoeg
Gedemonteerde bom
Armslag
(Vervolg van voorpagina)
In vele opzichten is het nieuwe
woongebouw in Rozenburg te ver
gelijken met de torenflat die naar
een ontwerp van hetzelfde architec
tenbureau werd gebouwd in het
Hansaviertel te Berlijn maar die niet
meer dan vijftien verdiepingen telt.
Het aspect van dat gebouw maar
vooral de indeling, trekt nog altijd
sterk de aandacht van de interna
tionale bouwereld.
Die indeling berust namelijk op
een systeem, waarbij de woon- werk
ruimte op e>n ander niveau ligt dan
de slaapkamc.-s: het verschil van
precies een haive verdieping wordt
overbrugd door een trapje van zeven
treden. Men behoudt echter het over
zicht op de gehele woning, die door
dit verspringend effect een uitste
kende ruimtewerking heeft.
Die indeling maakt ook een grote
soepelheid mogelijk in de grootte der
woningen, die al naar gelang van de
behoefte een of drie kamers (of
meer) kan tellen. Globaal is de
woontoren op de huisvesting van ne
gentig gezinnen berekend.
De loggia's- zijn bedoeld als uit
loopmogelijkheid voor de bewoners
van elke. verdieping: de ruime af
metingen (vier bij zes meter) bieden
ook een goede speelgelegenheid voor
de kinderen Afwisselend aan de
voor- of achterzijde beschikt elke
woning over een balkon.
eAyACfsstt'x
<*a k
(Van een onzer verslaggevers)
Jaloezie is waarschijnlijk de
drijfveer geweest van de 27-
jarig e wasserij bediende H. J. E,
uit Heerde, die in de nacht
van zondag op maandag zijn
23-jarige yerloofde Johanna v.
d. Beek uit Hoenderloo met 'n
zware hamer de schedel heeft
ingeslagen. Bijna 24 uur heeft;
het levenloze lichaam van dej
jonge vrouw langs een drukke j
autoweg gelegen.
Advertentie
I.M.
-3 ,U
errermon/nq
KA nertj/on-nq
J.i merwen.-*.?
cn&er Kr f aSc
JamerwónXsta
èïvert jfnnj
De bouw zal worden uitgevoerd in
grote betonelementen: de kleur van
de gevels zal lichtgrijs zijn met een
donkerder party in de onderbouw:
evenals dat in Berlijn gebeurd is
kunnen de borstweringen in heldere
kleuren worden geschilderd.
Het staat nog niet vast of de N.V.
Gembouw zelf de woningen zal ex
ploiteren dan wel een institutionele
belegger.De mogelijkheid is ook niet
uitgesloten dat de bouw zal geschie
den volgens de A-premieregeling,
waardoor de huren beperkt zullen
blijven tot 85 per maand.
Het gebouw zal worden voorzien
van twee liften, centrale verwarming
en vuilstortkokers. In de ruime cen
trale hal, die ook gelegenheid biedt
voor de stalling van fietsen, krijgt
de conciërge zijn woning, In de kel
der onder het gebouw zal behalve de
centrale verwarming ook bergruimte
voor de bewoners worden geprojec
teerd.
Een zesjarig zoontje van het gezin
van J den Elzen is gisteravond bii
een uitslaande brand In het ouderlijk
huis aan de Weipoortseweg in Zoe-
terwoude levend verbrand.
De jongen sliep op de zolder, juist
onder het rieten dak. De andere
(tien) kinderen van het gezin en de
ouders waren nog beneden en konden
tijdig het huis veriaten
Het vuur greep in het rieten dak
zo snel om zich heen, dat aan red
dingspogingen niet meer te denken
viel.
Nadat E. zich zelf bij de politie
had aangegeven, hebben rechercheurs
het- lijk op een open plek in het
kreupelhout langs de Elburgcrstraat
aangetroffen.
E. had al drie jaar omgang met
Johanna van de Beek. Verleden week
waren zij in ondertrouw gegaan.
De dader zou hebben rondverteld
dat zijn verloofde een verhouding
was begonnen met een buschauffeur.
E. had de zware hamer weggeno
men uit een schuur in de buurt van
de plek waar hij zijn fiets gewoonlijk
stalt. Hij zou direct na die ontvreem
ding zijn gaan fietsen met Johanna
van de Beek, Zondagavond om half
eb moet hij haar hebben neerge
slagen.
E. is naar huis gegaan, naar zijn
pleegouders.
De volgende morgen is hij gezien
ui een café te Heerde, en 's avonds
dook hij op in Epe. Daar gedroeg E
zich zonderling De caféhouder liet
nem zelfs met een taxi terugbren
gen naar Heerde. Niettemin keerde
E. later terug om opnieuw verhalen
te vertellen over zijn verkering en
allerlei zelfmoordplannen.
In het dorp wordt verteld, dat de
wasserijbediende vervolgens in het
kanaal is gesprongen.
Hoe dan ook vast staat, dat E
ach die nacht heeft vervoegd bij
dokter Mulder te Heerde. Hen? zou
hij de ware toedracht hebben verteld
Deze arts heeft hem wellicht ertoe
gebracht zich aan te geven bij de
politie.
(Van een ouzer verslaggeefsters)
De Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen heeft gistermiddag per te
legram de minister van Justitie verzocht om afdoende maatregelen ter
voorkoming van aanrandingen van jonge kinderen door psychopaten.
In het telegram, dat verzonden werd vanuit de algemene vergadering
van de vereniging in Krasnapolsky te Amsterdam, wordt gezegd dat de
40.000 leden 'met alle andere huisvrouwen en moeders in den lande in de
grootste onrust en angst verkeren'.
Aan het Weizmann-lnstituut
voor wetenschappen in, Rehoboth
(Israel) wordt een internationaal
opleidingscentrum gesticht waar ge-
leeraen uit geheel de wereld terecht
kunnen, alsmede een instituut -voor
moleculaire biolrwio
(Vervolg van voorpagina)
De agenten vroegen G. het pistool
af te geven. Hij weigerde. Een van
de twee politiemannen ging assisten
tie halen. Publiek werd uit de buurt
verwijderd, om risico's te vermijden
bij een eventueel vuurgevecht.
Schietklnur
Met schietklare pistolen ging de
politleversterking het café binnen.
..Ik was op van de zenuwen," vertel
de Berkenvelder eerlijk. Bij de
Beurspassage was hij blijven staan
om op een afstand de afloop van het
gebeuren mee te maken.
„Het gaat er nu maar om, wie het
eerst zal schieten." was de begroe
ting van G. voor de politiemacht. De
agenten wisten hem echter vrij spoe
dig te overtuigen, dat schieten nut
teloos was, omdat zij een overmacht
aan vuurwapens hadden. Voor dat,
argument zwichtte G. Hij leverde
zijn pistool in en ging mee naar het
bureau.
De 425 afgevaardigden kregen de
resultaten te horen van drie studies,
waaronder cén over de bijdrage, die
de vrouw kan leveren tot lie; welsla
gen van de vijfdaagse werkweek van
de man.
Instelling van de verkorte werkweek
vraagt van de huisvrouw dat zij haar
wekelijkse werkindeling reorganiseert,
'n de gezinsbegroting moet rekening
worden gehouden met grotere uitga
ven voor vrijetijdsbesteding.
De wens werd uitgesproken dat
ia de nieuwe woningcomplexen in 1
grote steden speciale hobbv-ruimten
worden geprojecteerd, ook al zou>
een huurverhoging daarvan het ge
volg zijn.
Enkele andere conclusies: De vader
moet op de extra vrije dag nauw be
trokken zijn bij het gezinsleven. De
besteding van de vrije dag mag niet
zulke hoge financiële eisen stellen,
dat één of meer gezinsleden op die
dag moeten gaan werken. De huis
vrouw moet slechts dan een werk
kring buiten liet gezin aanvaarden,
wanneer dit verantwoord is ten op
zichte van het gezinsleven, en de
huishoudelijke taak.
Dc huisvrouwen voorzien een wijzi
ging van koopgewoonten. Zij pleiten
voor sluiting van de winkels op zater
dag uitgezonderd in toeristencentra
en voor instelling van een koop
avond.
Een vijfdaagse werkweek op de
scholen zou men tot de zomermaan
den beperkt willen zien.
Twintig van de 37 afdelingen, die
zich hadden beziggehouden met het
ophalen van oude kranten door kleine
kinderen, verklaarden sich tegen deze
activiteit. Zij zouden het ophalen van
papier voor goede doelen hoogstens
willen toestaan op van te voren vast
te stellen tijden en onder leiding van
volwassenen.
Een derde studiegroep. d:e het
alleen thuis iatcn van kinderen tot
onderwerp had. drong erop aan dat
de ouders op alle mogelijke manieren
zouden worden voorgelicht over de ge
varen die alleen thuis zijnde kinderen
beneden twaalf jaar bedreigen.
De vergadering benoemde het af
tredend® hoofdbestuurslid mevrouw
B. G. Tammens-Boer tot erelid. Even
als zij traden af de dames Hamaker-
Willink en G. A. J. Zinsmeister-
Smeets.
1 ot hoofdbestuursleden werden ge
kozen mevrouw N, la Rivière-oe
Vneze. Hilversum, mevrouw F. Mul-
der-Geuker. Warffum en mevrouw F
'Postma-Roemer. Meppel.
Het gouden jubileum van de ver
eniging zal in mei 1962 in Den Haag
worden gevierd.
(Van een onzer verslaggevers)
De Amsterdamse rechtbank heeft
gisteren voor dertig dagen de gevan
genhouding bevolen van de 27-jarige
stratenmaker A. B. van W., die ervan
beschuldigd wordt zich aan een 14-
jarig meisje te hebben vergrepen on
der bedreiging met een mes. Deze
periode kan telkens met 30 dagen
worden verlengd.
Volgende week dinsdag zal de
rechtbank het appel behandelen dat
de officier van Justitie heeft aange
tekend tegen de vrijlating door de
rechter-eommissaris van ''s mans 23-
jarige echtgenote. Zij zou door haai
man de straat zijn opgestuurd met
de opdracht een meisje mee naar
huis te brengen.
Ter viering van de beveiliging van
midden-Zeeland door de afsluiting-
van het Veersche Gat, zal het Rot
terdams Philharmonisch Orkest 21
juni in het Noord-Bevelandse Kam
perland een concert geven in de on
middellijke nabijheid van de afsluit
dam.
Eduard Flipse, Noord-Bevelander
van geboorte, zal het concert leiden.
Zijn broe", de pianist Marinus Flipse,
zal solistische medewerking verlenen.
(Van een onzer verslaggevers)
Prins Bernhard zal op 19 mei
de officiële opening van de nieu
we Scheveningse pier verrichten.
Uit gebeurt die vrijdag om half
elf 's morgens door het in ver
hing stellen van een scheeps-
sirene, waartoe de Prins op een
knop drukt.
Om circa twaalf uur begint in de
Kurzaal een feestbij eenkomst voor
genodigden, onder wie ook een depu
tatie van de arbeiders, die aan de
pier hebben gewerkt, 's Avonds om
negen uur zal voor het eerst de
avondverlichting van de pier worden
ontstoken en gaat er een groot vuur
werk de lucht in.
Op de openingsdag zal het publiek
nog geen toegang hebben. Wel de
volgende dag: de zaterdag voor
Pinksteren, de pinksterdagen en ver
der alle andere dagen van het jaar,
Eén attractie op de pier is nog niet
kiaar: de hoge uitzichttoren die wel
op hoogte is maar verder nog niet
werdafgemaakt.
De openingsdatum van 19 mei im
pliceert, dat de Exploitatie Maat
schappij Zeebad aan de bouwers van
de pier een premie van vijftig mille
uitkeert. Dit bedrag urns in uitzicht
gesteld, wanneer de aannemers er
inderdaad in slaagden de pier voor
dc pinksterdagen zo ver te krijgen,
dat hij ojjicicel kon worden ge
opend.
Deze vijftig mille is bestemd voor
de werkers aan de pier, die dag in
dag uit werkelijk hebben .gebuffeld',
toen deze aanmoedigingspremie be
kend werd. Zij hebben het gehaald.
Advertentie U.M.j
(Van onze sociaal-economische redactie)
'Alleen door de hoogconjunctuur van de laatste jaren is de gedachte
aan ordening wat op de achtergrond geraakt, maar zodra het weer ma
laise is, schreeuwt iedereen om ordening. Welnu, mag ik opmerken, dat
tK er nog niet zo zeker van ben, dat we de crisis de baas zijn. Daarom
vind ik ook, dat wij dc organen intact moeten houden die het ordenings
werk kunnen doen als het er op aan komt. Hier ligt mede een taak voor de
De Zwitserse regering heeft het
parlement de aanschaffing van. hon
derd Fra rise Mirage 3 S vliegtuigen
voorgesteld. De bouw zou voor het
grootste gedeelte in licentie door de
Zwitserse industrie moeten geschie
den.
I
Het Utrecht Byzantijns Koor 1
zal vanavond in Kampen niet I
zingen in de Herv. Broederkerk,
maar in de Gereformeerde jg
Burgwalkerk.
De kerkvoogdij van de Ned.
Hervormde Kerk had geen toe- 1
stemming verleend voor het 1
gebruik van de Broederkerk. I
omdat zij bezwaar had tegen 1
het r programma, dat naast g
een aantal liturgische liederen g
in de Kerkslavische taal en 1
religieuze en volksliederen in
de Oekraïense taal, ook een §g
dansliedje bevat: 'Van Kiew jg
tot Lubenje'.
De VVV, die het concert or- f§
ganlseert, kon te elfder ure g
wel de beschikking krijgen oreT
de Burgwalkerk. j
jntlllllil'.KItKdHtmimHtHHiÜWHfflüKWiliMlKtilHttinWmilllMllimtllliH
i Dit betoogde onder veel instem
ming uit de zaal ir. H. Vos tijdens
een zeer geanimeerde forum-discussie
over de publiekrechtelijke bedrijfsor
ganisatie op het congres van de Kon
Ned. Middenstandsbond, dat dinsdag
in Den Burg op Texel werd gehouden.
Ir. Vos zei overigens, dat de PBO
niet geworden is zoals hij zich die
had gedacht. Hij had de voorkeur
gegeven aan grote eenheden waarin
de werkelijk belangrijke vraagstuk-
ken als industrialisatie, research
enz. zouden zijn behandeld.
De leden van het forum (prof.
N. E. H; van Esveld. hoogleraar in
Rotterdam, prof. P. Borst, hoogleraai
aan de Vrije Universiteit, drs. H. L.
Jansen, secretaris van de SER en ir.
Vos) waren het er over eens. dat de
PBO belangrijk is ter verwezenlijking
van de economische medezeggenschap
van de werknemers op het niveau van
de bedrijfstak, maar verschilden ove
rigens op vele andere punten van
mening.
De discussie werd voorafgegaan
door een inleiding van nr. K. Groen,
hoofd van de afdeling PBO van het
ministerie van Algemene Zaken.
Deze faaa betoogd, dat het accent
in de PBO is verschoven. Men heeft
de ordening lang gezien als het essen
tiële van de PBO. Op die oude af
keer freewheelen reien die. zich tegen
de PBO verklaren. Maar in feite gaat
het steeds meer om oeiangenbehsro:-
ging in algemene zin en komt veror
deningen maken er nauwelijks aan te
pas. De heer Groen legde er de na
druk op. dat- de vrije organisaties door
de PBO-organen niet worden verdron
gen of vervangen, rntegendeet, als
het goed is verliezen zij niet aan
functies door de PBO, maar winnen
Bij.
Prof. Van Esveld zei naar aarde,
ding van het betoog vaa de heer
Groen, dat hij de verordenende be
voegdheid van de PBO altijd w e 1 als
het wezenlijke had beschouwd.
"Als die vervalt, zie ik niet wat
de PBO in wezen voor nieuws
brengt. Het overleg kan ook in de
rijk geschakeerde vrije organisaties
plaatsvinden.'
Waarop drs. Jansen betoogde, dat
PBO ook zonder verordenende be
voegdheid belangrijk is: men verenigt
de gegroeide groepsvorming en laat
die verantwoordelijk drasea voor het
a,gemeen belang. Daarbij geeft men.
aan de factor arbeid de medezeggen
schap die hem toekomt. In de vri'e
organisaties gaat het in wezen alléén
om de behartiging van de belangen
van de aangesloten leden zelf.
Prof. Borst heeft tijdens de dis
cussie o.m. gepleit voor de instelling
van een „bedrijfsparlement" bij eik
der schappen, grote colleges van be-
drijfsgenoten, die enkele malen per
jaar bijeenkomen, om het door het
bedrijfschap gevoerde beleid te kun
nen bespreken. Daardoor kan veel
geroddel worden opgevangen, meende
prof. Borst. De PBO-organen kennen,
aldus prof. Borst, nu wel verant
woordelijkheid naar boven (SER)
maar niet aan degenen, die de con
tributie hebben betaald.
Drs. Jansen voelde hier echter wei-,
nig voor. Als er iets fout is, dan ligt
dit bij de vrije organisaties. Zij be
grijpen veelal hun taak niet. De
punten, die in de PBO-organen aan
de orde komen, staan bij de vrije or
ganisaties veelal niet eens op de
agenda van dc vergaderingen. Men
beschouwt dit zonder meer als een
bestuurszaak.
Ik zie niets in nieuwe organen die
weer nieuwe rompslomp betekenen.
Prof. Van Esveld heeft er nog de na
druk op gelegd dat aan de PBO wel
democratische gebreken kleven, o.a.
door het feit dat groepen, die mee
willen doen, worden uitgesloten, om
dat ze niet representatief worden ge
acht. Ook drs. Jansen was het ermee
eens dat er nog wel feilen zijn aan
de democratische werking van de
PBO.
(Vanveen onzer
verslaggevers)
Toon Hermans is veroor
deeld tot het betalen van
twee en een half duizend
gulden schadevergoeding
aan de motorclub Assen.
Ruim drie jaar geleden weigerde
Toon Hermans op te treden iri
een zaal, die toen door genoem
de club was gehuurd voor een
jubileum-feestavond. Het be
stuur nam geen genoegen met
deze onverwachte ontwikkeling
en eiste schadevergoeding
Een langlopende civiele procedure
werd ontketend. Gisteren Tiel
daarvan de uitspraak 'in eerste
instantie'. De Haarlemse recht
bank veroordeelde namelijk de
cabaretier de vordering te beta
len.
Toon Hermans trad gisteravond
op in het Westend Theater van
Den Haag. We konden hem
daar niet aan de telefoon krij
gen. Namens hem werd ons
meegedeeld, dat de kleinkunste
naar officieel nog van niets
Tentoonstelling 50 jaar
K'ikboetz in Israël
In Tel Aviv wordt een tentoon
stelling gehouden bij gelegenheid van
het vijftigjarig bestaan van. het col-
lectief landbouwsysteem in de vorm
van de Kibboetz, welke door de alge
mene vergadering van zijn leden
wordt bestuurd.
(Van een onzer verslaggevers)
De Amsterdamse rechtbank zal op
20 en 22 juni de zaak-trocrates behan
delen. Er" is een speciale kr.mer sa
mengesteld, waa'-an mr. B. v. d.
Waerden preside is. Als officier van
Justitie zal opti-, Cen mr. J. F. Hart
suiker.
Deze heeft zich sinds november
bijna uitsluitend met het vooronder
zoek in dit miljoenenschandaai bezig
gehouden.
Als verdachten in de/e zaak zullen
terecht staan oe gefailleerde presi-
dent-d.rectcur van de eveneens failliet
verklaarde N.V. Socrates, Nic. den B.,
die ia november werd gearresteerd
onder verdenking van bedrieglijke
bankbreuk, en de ex-onderdirecteui
van de Amsterdamse Bank de heer
Th. H. uit Bussum, die de dag ria
Kerstmis werd aaiigenouaen onder
verdenking van verduistering m
dienstbetrekking ten nadele van do
Amsterdamse Bank en ten voordele
van Den B.
De beide Heilige Daad ambassa
deurs Jolle J. en M, J. J. V, zullen
zich eerder, en wel op 25 en mogelijk
ook 26 mei voor de Amsterdamse
rechtbank hebben te verantwoorden
wegens een reeks oplichtingen onde:
meer van de N.V. Socrates.
TOON HERMANS
...24 mille vergoeden...
wist, maar met zijn advocaat
stellig zou overleggen in hoger
beroep te gaan. En of wij deze
oude zaak niet in de doofpot
konden laten zitten
De motorclub Assen had gister
avond bestuursvergadering.
Voorzitter J. Staal kwam er
even uit om te vertellen, dat
meu niet moest denken dat die
twee en een half mille nu te
recht zou komen in de vereni
gingskas.
'Toon Hei-mans heeft ons toen
lelijk laten zitten. Wij hadden
al veel kosten gemaakt: zaal-
huur, drukwerk, muziek, enzo
voorts. Het zou een grootse
avond worden, die de leden
werd aangeboden er was dus
geen entree geheven.
Toon Hermans kwam om haif ac-
ven binnen, die twintigste de
cember 1957. Hij zou zijn 'one-
man-show* brengen. Met twee
dames inspecteerde hij de zaai
en het toneel. Dit en dat deug
de niet.
Bestuursleden beloofden een en
ander te veranderen, maas-
Toon Hermans luisterde niet en
was met twee minuten woedend
weg. Dat vonden wij geen stijl.
Overigens ging het ons in deze
zaak rneer om het spei dan om
de knikkers."
In deze rubriek vermeldt Het Vrije
Volk zonder commentaar tref
fende uitspraken van anderen, uiter
aard voor tekening van hen die
worden geciteerd.
Aan de grote praktische waarde van
de motie van dc de KVP'er Weijtcrs
(ingediend tijdens de interpellatie
over de werkttjdsverkorting in de
Tweede Kamer. Red. HW), mag
men twijfelen, nadat zij door de be
windsman en zijn liberale vrienden
zonder tegenspraak van de schadelij
ke elementen ontdaan was. Dc motic-
Weijters is een gedemonteerde bom.
Zij geeft het ambtenaren-overleg een
praatkans, die het volgens de minis
ter en wij geloven hem op dat
punt toch wel gekregen zou heb
ben, een praatkans die waarschijnlijk
weinig zoden aan dc dijk zal zetten.'
De Tijd-Maasbode, 27 april 1961
an de regering wordt geëist, dat
zich bji elk onderdeel van het be
leid anders oriënteert en bij de re
dactie van ten wetsontwerp zo een
formulering kiest, dat deze by steeds
weer anders gegroepeerde politieke
overtuigingen aansluiting vindt. Op
pervlakkig beschouwd zou men con
cluderen, dat alleen een nieuwe re
geringsformatie ons van deze moei
lijkheden kon verlossen. Daar staat
tegenover dat het uitgangspunt van
deze regering zoveel aantrekkelijks
bevat, dat het jammer zou zijn, wan
neer dit kabinet niet alle kansen
«Ügt om meer van haar grondstel
ling te realiseren.
Ofschoon het de instelling en de
taak van do oppositie is het voorge
togen beleid uiterst critisch te be
iegenen, zonden wij de PvdA toe
wensen, dat ze deze opzet prakti
seerde met het oog op het Iandsbe-
ang. waaraan het partybelang
mdergeschikt is, zonder dat het
laaronder noodzakelijk behoeft te
ijden. Wanneer de woordvoerders
Ier socialisten erin zouden slagen
Ie oppositie minder in het persoon-
ijke en meer In het zakelijke vlak te
roeren, dan krijgt deze regering wat
trmslag om gedurende de lopende
periode te laten zien of ze al dan
m 1963 vervangen moet worden op
frond van het gemeenschappelijk
velzyn.
Uit een hoofdartikel in De Linie
van 29 april 1961.
Ts het geven van een concessie
aan een'onafhankelijke'maat
schappij voor commerciële tele
visie, die daarom vraagt, een eis
van democratie? Als het program
van zo'n TV de overheid niets
kost, kan zij toch niet tegen een
groep particulieren die om zo'n
concessie vraagt, zeggen: nieuwe
lingen komen niet aan bod, de
beschikbare zendtijd is voor de
bestaande verenigingen gereser
veerd!
Zo ziet mr. Y. Scholten, de
staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en -Wetenschappen, de
positie van de overheid tegenover
de commerciële TV, Uit naam
van de democratie mag hij tegen
de concessie-aanvragers geen
neen zeggen.
Het niet toelaten van commer
ciële TV is eigenlijk een vorm
van geestelijke dwang, dus on
democratisch, heeft de staats
secretaris verder gezegd in zijn
toespraak tot de leden van het
departement Amsterdam van de
Maatschappij voor Handel en
Nijverheid. En voor hem blijft
het essentiële punt: als een
nieuw particulier initiatief leidt
tot een concessie-aanvrage, dan
kan de overheid eenvoudig niet
afzijdig blijven.
Wij achten deze stelling on-
houdbaar. Voor eerst is het
niet juist dat de Nederlandse
overheid ondemocratisch zou
handelen als zij groepen particu
lieren, die winstmogelijkheden
zien in sectoren van het maat
schappelijk leven, die aan het
winststreven zijn onttrokken,
buiten de deur houdt.
Een groep particulieren die b.v.
een spoorlijn van Haarlem naar
Amsterdam wil gaan aanleggen
naast de bestaande lijn, krijgt
geen concessie. Naast de bestaan
de provinciale waterleidingen' of
particuliere busondernemingen
worden geen nieuwe particuliere
waterleidingmaatschappijen of
particuliere buslijndiensten toe
gelaten.
En terecht niet. Want .het
openbaar verlangen vergt, dat
deze sectoren niet uit handen
worden gegeven van particuliere
groepen of prijsgegeven worden
aan concurrentiestrijd tussen
groepen belanghebbenden. Bij
ons weten acht niemand de over
heid ondemocratisch, die op deze
grond concessies weigert.
'Dij radio en TV is ook sprake
van concessies. Omdat er
maar twee zenders zijn en de
golflengten tussen de landen zijn
verdeeld, kan alleen worden uit
gezonden met verlof van de Ne
derlandse overheid.
De concessies om te zenden zijn
in Nederland in hoofdzaak ge
geven aan verenigingen, die zich
het verzorgen van radio- en TV-
programma's tot doel hebben ge
steld. Zij zijn onafhankelijk. On
afhankelijk van de overheid en
onafhankelijk van commercie!'-
belangen. Hun doel is nimmer
het maken van winst.
De vraag die de staatssecn
taris nu stelt, is dus of de ove:
heid een nieuwe groep, die oi
een concessie vraagt, nu ma-
weigeren wat aan anderen is ge
geven, te meer als die nieuv
groep geen beroep doet op de u'
kering van luister- en kijkgeld;
Deze vraag is niet goed geste!
want aan een nieuwe omroepvr.
eniging die geen winstoogmerk -
heeft, zou plaats ingeruimd kir
nen worden.
In werkelijkheid echter vraa
de staatssecretaris of het n!
democratisch is zendtijd te-gev
aan een groep particulieren, c'
met de televisie-uitzendin'
winst wil maken in tegenstelV
tot de bestaande verenigingen
In werkelijkheid vraagt hij
de overheid niet verplicht is
televisie te verkopen aan een
biedende belangengroep in nn
van de democratie,
TAe vraag zo stellen is haar i
antwoorden: nee, dat is
overheid heel zeker niet -
plicht. De tijd dat het verric
van publieke taken aan wille;
rige particulieren al dan t
het meest biedend als wi:
objecfc verkocht werd, is 1'
voorbij.
Een overheid die een medi
als TV uit handen geeft a
groepen winstzoekenden, .die
niet om de TV op zich zelf n
om het maken van winst te d
is, verzaakt haar plicht.
En omdat de televisie in o
samenleving zo'n grote rol y
spelen naast de radio en de p
tast die overheid de democr
aan als zij de TV laat verwor
tot een winstobject zonder mi
De vele bittere klachten
mensen met verantwoorde
heidsgevoel uit de Verenigde
ten en uit Engeland over de r
merciële televisie zouden
staatssecretaris van het dep;
ment van Onderwijs, KunstP'
Wetenschappen tot een van
felste tegenstanders van dit
TV moeten maken.
Beseft mr, Y. Seholten
niet welke belangen hem in
bijzonder zijn toevertrouwd? Z
de naam van zijn departem
hem niets?
Advertentie
IJV1
"■IMIJ
Ook in
lighC"
weight
pol «ster
