Alles verloopt
nu naar wens
w.
toch
Vaticaanstad sluit
fluwelen gordijn'
iri
ïg worden
X
N
D
a
9
Wim Kan
toch niet op
oudejaar
VLAER KOL
Quizdeelnemers hebben vier
weken de krant gespeld
jïfï
Ju
Hu
f.
m
wat
warmte voor
repatrianten
Maurits Dekker
gecremeerd
Begrip
f?
is
POKXAKA
KATMAXUOl
"RrXAT/L
PAtnA
MATRASSEN-KUSSENS
Besiedici! peil
fölsjïider
DacSiau
Stuitend
KET VRIJE VOLK ZATERDAG 13 OKTOBER 1962
PAGINA 3
(Van onze speciale verslaggever, Joost van Roon)
ROME, vrijdag.
Met het geschitter van zonlicht uit blauwe luchten Is nu ook
de glans van het Vaticaans Concilie verdwenen. Zoals de hemel
boven Rome zich vandaag in wolkengewaden hult, zo sluit Va
ticaanstad zijn 'fluwelen gordijn' zorgvuldig toe.
Geen inmenging
Grof en fijn
r~
(Speciale berichtgeving)
Op papier klopte het heel precies: als kwartiermakers voor de Nederlandse Himalaja-expe
ditie, een deels wetenschappelijk, deels alpinisstische,, zouden de geologen prof, dr. C. Egeleren
dr. T. de Booy naar de hoofdstad van Nepal, Kat mandoe, vliegen. Twee weken later zouden de
andere zeven arriveren.
Dan zou inmiddels de 6000 kilo bagage, zijn uitgeklaard en gesorteerd. Honderd dragers zou
den al begonnen zijn aan hun tiendaagse voettocht van hier naar Pokhara, om te beginnen
met een voor hun doen licht vrachtje van nog geen twintig kilo de man. Hoofdzakelijk petro
leum die «iet per vliegtuig verzonden mocht worden. Dan zou ook
GOEDE ZAKEN
VASTGELOPEN
DE DERTIENDE
Uw rekening draagt ten naam hij VLAER. KOL
Er was eens heer in
Istanbael
die vond deze wereld een
janboel.
I Zijn vrouw zei in 't Turks:
Ach, hij is soms wat nurks
maar 'k geloof toch ivel dat
ik hem anvoel.
v
Bankiers anno 1691
ep de gezeads «èWa»
W
De karavaan van de Nederland
se Himalaja-exp editie heeft
in het laatst van september, bet
Nepalese dorp Pokhara verlaten.
En daarmee de drukkende hitte
die daar op 800 meter hoogte
heerste en ook de civilisatie; want
al Is In onze westerse ogen Pok
hara met z|jn lemen hutten niet
meer dan een nederzetting, men
heeft er toch een vliegveld.
Ten noorden van het dorp
houdt alle moderne gerief op. Er
zUn slechts voetpaden waarlangs
'de negen deelnemers aan de ex
peditie, geologen, alpinisten en
arh en, het gebergte intrekken met
zes Sherpa's en honderd dragers,
die op hun hoofd een last va»
ettelijke tientallen kilo's torsen.
Hes loopt en verloopt naar
wens. In de eerste week van
oktober werd een eerste basis
kamp gemaakt. Daar heeft de
tiende man, de f ranse hoogge
bergte-specialist Lionel Terra?
zich b(j het gezelschap gevoegd.
Hij zal de leiding op zich nemen
als de alpinisten van de groep de
ruira 7000 meter hoge hop van de
Niiglri gaan beklimmen.
De misère die men aanvanke
lijk heeft moeten doormaken
tegenslag bij het transport van
de expeditiebagage Is vergeten.
Maar het had weinig gescheeld
of daardoor zou de expeditie een
voor de klimmers funeste vertra-
ging hebben opgelopen.
Over die beginmoellükheden
kunt u lezen In bijgaand speciaal
voor Het Vr«e Volk geschreven
artikel.
Eindelijk waren de 72 kisten met uitrusting en proviand in Kaimcndoe. Het
kavwzi i 'i sorteren begon.
r
Het concilie van de Hooms-Katholieke Kerk is onder water, de journa
listen dobberen er nog wat omheen,, morgen hebben zü een audiëntie bi)
de Paus. Welke en hoeveelinformaties in de komende maanden worden
vrijgegeven is nog steeds niet met zekerheid te zeggen.
Tussen Patna en Baxaul ging het
mis met het transport van de expe
ditiebagage. De rivier de Gandak
had de weg vernield. Er was voor de
vrachtauto's geen doorkomen aan.
(Van een onzer verslaggevers)
Vele 'belangstellenden waren gis
termorgen aanwezig by de crematie
van de Amsterdamse schrijver Mau
rits Dekker en zijn echtgenote.
In de langzaam voortschrijdende
rif, die zich achter ;de stoffelijke
overschotten hadden geschaard, be
vonden. zich onder meer de musici
Wouter Denijs en Karei Mengelberg,
de acteur Rob. de Vries, de schilder
Melle, de. schrijvers Max 'Dender-
monde en Ben Stroman, de fotograaf.
Paul ..fctuJ jr. cn-de uitgevers G. yan.v
Oors^öo^ea..Schputen,
Zwygëhd?: volgde1 de' schare .'de
overledenen naar de heuvel van de
crematoriumkoepel. Ook daar bleef
het stil. Op verzoek van de overlede
nen werd er niet gesproken.
Na de inzet van de eerste maten
van het tweede deel uit het Allegret
to van Becthovens Zevende Symfo
nie .onttrok het stoffelijk overschot
zich aan de blikken van de talrijke
vrienden.
Het concilie heeft morgen zijn
eerste grote zitting in de Sint Pieter.
Voorlopig gaat het nog om techni
sche kwesties, zoals het kiezen van
commissies, Daar gaan dagen mee
heen en ingewijden weten, dat de
jenoemingen van diverse persoonlijk
heden enig. touwtrekkeu zullen ver
oorzaken.
Ook op het plein voor de Sinf
"Meter is een betrekkelijke stilts
leergedaald. De carabinieri, de gar-
'e noble en de Zwitserse garde, gis
eren hier met honderden tegelijk op
:e been, zijn gereduceer dtot eenlin
gen.
Daarbinnen in die kerk, dat bouw
sel vol majesteit, en lelijke pronk, za!
in da komende maanden de koers
van een stuk christendom worden uit
gezet. Met de bijbel geopend op het
altaar, zoals de Paus heeft bepaald
Zonder toekijkende nieuwsgierigen.
Ook zonder vertegenwoordigers van
de staat, in tegenstelling tot vroe
ger eeuwen.
Johannes XXIII heeft gisteren in
z'n openingstoespra doen uitkomen
verheugd te zijn over het ontbreken
van politieke inmenging.
Op het concilie zijn wel andere "in
dringers', van een zachtmoediger
soort: een vijftien waarnemers van
niet-rooms-katholieke kerken. Een
van hen. prof. J. Maan die de Oud-
Katholieke Kerk komt vertegenwoor
digen, vertelde mij dat er een uitste
kende relatie bestaat tussen deze
groep van waarnemers en de uitno
digende instantie, het 'secretariaa
voor de eenheid van de christenen',
van kardinaal Bea.
Prof. Maan weet ook wel dat hij
en zijn mede-waarnemers niet bij
ille concilievaarde.'s welkom zullen
zijn.
Twee stromingen ziet men binnen
de leiding van de Rooms-Katholieke
Kerk aan het werk. De ene heeft
bezwarend de handen op en spreekt
slechts van de alleenzaligmakende
kerk. het vaderhuis waarheen alle
dwalenden moeten terugkerende
snüere wil 'de broeders in Christus'
een eindweegs tegemoet, gaan. Het
boeiende van het eoncilit is onder
meer dan ook de vraag: waarin zal
de botsing van de krachten resulte
ren?
Dezer dagen werd mij van huis
iet volgende onliturgische liedje toe-
jestuurd: laatstmaal was ik binnen
Rome, daar zat een walvis in de
zomen,, die -zong, een:: lied ,al 'in het
Latijn". -Hlj wist" rijn stem zo' zbet te
- mengelen gelijktde.-kiokk.ert die daar
oengelen, dat is te zeggen: grof en
fijn.'
Ieder die zich interesseert voor
tet tweede Vaticaanse Concilie kan
het toewensen, dat het grof gebeier
van valse klokken uiteindelijk zwak
ker zal blijken te zijn dan het fijne
geluid van een heiliger geest. d«
geest die de kerk pleegt aan te roe
oen.
Wim Kan zal op de oudejaars
avond niet voor de radio te beluiste
ren z(jn. Hij en de VARA hebben
besloten, zo is ons medegedeeld, de
door vele luisteraars gevraagde con
férence niet te doen doorgaan. Men
wacht maar weer tot 1863.
Verschillende overwegingen heb
ben tot dit besluit geleld, aldus onze
informaties. Daarbij heeft voor
al een rol gespeeld, dat de tijd van
voorbereiding te kort werd geacht.
De VARA is op 31 december zelf
niet in de ether. De AVRO had
zich echter reeds bereid verklaard
voor dit doel zendtijd af te staan.
Maar dit was theorie. Een theorie, meer dan tien percent betaald be
hoeven te worden en dat was einde-
watergeweld van detambbwmwLm
die omvergeworpen werd door het
watergeweld van de rivieren in noor
delijk India. Op de dag, dat Engeler
en De Booy landden tn Katmcndoe
(op 2g augustus) hadden ze daar i.:og
geen weet van. Het zag er toen nog
naar uit, dat alles mooi volgens sche
ma verliep.
Aan de rand van het vliegveld
stonden de tentjes van de leider van
de sjerpa's, Watigdi en de kok Dan-
nu Al twee dagen hadden ze daar
gewacht, want het toestel van de.sa
hibs had door slecht weer oponthoud
gehad.
Lionel Terray had Wangdl gecon
tracteerd. Hij had hem tijdens vorige
expedities naar achtduizenders -en
kennen als een fenomenale klimmer,
een die de Annapoema zonder zuur
stofmasker had bestegen.
Wangdi was ook de man die des
tijds de vrouwenexpeditie In de Hl-
waiaja had begeleid. Twee van de
klimsters en twee sjerpa's waren toen
door een sneeuwlawlne om het leven
gekomen, hij had zich als enige kun
nen uitgraven. Die expeditie had
hem een paar vingertoppen gekost.
Ze waren bevroren en moesten geam
puteerd worden.
Tussen de hoofdstad en Pokhara
was een brug weggeslagen, over de
rivier de Trisuli, vertelden de sjer
pa's. Ze zouden proberen er met
touwen overheen te komen.
Maar over de bagage hadden ze
goed nieuws. De twee vrachtauto's
die de per schip in Bombay geloste
vracht naar Nepal reden, waren al
gevorderd tot op één dagreis van Pat-
na En Patna lag volgens Indiase
maatstaf althans betrekkelijk dicht
bij de Nepalese grens.
Onbezorgd ging dr. De Booy de vol
gende dag naar het regeringsgebouw,
de Slngha Durban, voor nog meer
visa en ook om te onderhandelen
over de invoerrechten.
Hij deed goede zaken. Er zou niet
lijk eens een financiële meevaller.
Dat mocht ook wel. want de totale
begroting van 175.000 was al over
schreden en de kosten dreigden de
twee ton te passeren.
De lange professor Egeler, omringd
door de bij hem vergeleken we! heel
nietige Sherpa's, ging bootschappen
doen, voor ongeveer drie mille, le
vensmiddelen en brandstof.
Wangdi zette die dag zijn handte
kening onder het contract en de an
dere. vijf, die niet schrijven konden,
hun vingerafdruk.
Toen bereikte hun het bericht, dat
de twee vrachtwagens waren vastge
lopen. Overstromingen hadden de weg
ondergraven. En omdat Egeler ziek
was geworden hij had last van
misselijkheid en. hevige diarree -~
ging dr De Booy per jeep zuidwaarts
in de hoop dat hij contact zou kun
nen maken met het transport. Wang
di, Dannu en Mingma Tserng reden
met hem mee.
Even buiten de stad hield een con
trolepost de jeép tegen. De auto
moest terug om een vergunning. De
Booy lopend verder, dat was tegelijk
een goede oefening en bood ook de
kans om wat geologie te doen.
Vier uur later kwam de jeep hem
achterop. Of hij maar wilde terug
keren want bij de controlepost
moesten ze zijn paspoort afstempe
len.
Enfin, die avond kwamen ze dan
toch in een soort pleisterplaats. Niet
Bepaald een gewoon hotel. Met der
tig anderen, mannen die allemaal te
voet onderweg waren, sliepen ze op
de lemen grond. De kinderen van de
hotelier lagen er ook op hun bed van
jutezakken.
Er was niet de minste kans dat de
mto's over de weg verder zouden
Raxaul. In geen veertien dagen.
De enige oplossing was. dat de 6000
kilo per trein verder geëxpedieerd
tonden worden. Wangdi en de Sherpa
Mingura Tserng gingen te voet ver
der om dat te regelen. Wangdi was
een man aan wie je zo iets kon toe
vertrouwen.
Een paar dagen later stond hij al
weer in Katmandoe. Hij was per
vliegtuig van Patna gekomen. De
spullen zouden met een goederen
trein meekomen, maar dat kon nog
wel een weekje aanlopen.
Het was maar goed dat de ex
peditieleider inmiddels een tele
gram naar Holland had gestuurd
om de anderen te laten weten dat
ze twee weken later dan was af
gesproken moesten vertrekken.
Het was het werk van Wangdi als
sirdar van de Sherpa's voor dragers
te zorgen. Volkomen, onverwacht op
de ochtend van 12 september zijn ze
er, honderd schreeuwerige, sjofel ge
klede en zo te zien beslist niet sterke
mannen.
Er werd nauwkeurig afgewogen, zo
dat ieder precies achttien kilo
vracht had en toen gingen ze. Naar
Pokhara. Het is een afstand, die met
het vliegtuig in 35 minuten kan wor
den overbrugd. De dragers zouden an
derhalve week onderweg zijn.
Wie beweert, dat de dertiende een
ongeluksdag is? Juist op die dag rent
een wild gebarende Ncpalees op De
Booy toe. Het is Mingura Tserng. de
Sherpa die ze bij de bagage hadden
achtergelaten.
Hij meldt dat morgen alles zal ar
riveren, op dezelfde dag dat de ande
re leden van de expeditie worden ver
wacht
En de 72 kisten kwamen inder
daad.' De aanval op de Nilgiri, 'de
bèrg die blauw ziet door het ijs', zal
dus toch nog op tijd kunnen wor
den ingezet.
Advertentie IM
Nog steeds wordt
aan Uw zakelijke belangen
vertrouwelijke, persoonlijke
aandacht geschonken.
Ook voor Uw
verzekeringen leven, varia,
transport - zulien
Uw bankiers ViaerS Kol
de voor U
gunstigste mogelijkheden
weten te vinden.
Rotterdam 2 - CooUingcl 75- tel 120126. Utrecht - tel. 26351. Bilthoven - tel- 2571-2572.
(Van een onzer verslaggevers)
De vijftig repatrianten, die onder
gebracht z|jn in het contractpension
De IJsei (voorheen De Engel) te De
venter, hebben gisteren voor het
eerst sinds hun Intrek (op 29 augus
tus) de beschikking gekregen, over
een straalkacheltje.
Twee ambtenaren van de Dienst
van Maatschappelijke Zorg hebben
de exploitanten van hotel De IJsei
voor de keuze gesteld, onmiddellijk
het pension te sluiten of straalkachels
te kopen. Het. resultaat is geweest dat
et onmiddellijk tien straalkachels
wetden aangeschaft.
Wij spraken gisteravond laat met
mevrouw U„ moeder van zeven kin
deren, die haar man eind december
in ons land verwacht. „Wij hebben
het erg koud gehad en wij zijn bli).
dat er tenminste warmte voor de
kleintjes is."
..De kinderen zijn erg blij met het
speelgoed," zei mevrouw U., die haar
naam niet wou zeggen.
Wel vertelde zij, dat het eten
slecht is. Het is smakeloos en een
dessert is er niet bij. Een knak
worstje, een bal gehakt of vis is
het enige dat bij de aardappelen
en de groente op het bord komt te
liggen. Twee maal per week een
sinaasappel voor ieder en een keer
per week een ei.
Koop 'n boek bij do
ARBEIDERSPERS
(Van een onzer verslaggevers) wordt. Als ze het slecht doen, kan vier weken betreft moet beheersen
ook het programma wel eens misluk- Het algemene gedeelte komt voor
Drie Leerdammers en drie Bnsche- kenrekening van de heer G. t Lam van
deërs hebben vier weken lang ieder „Maak nou een quiz waaraan we in de Technische Dienst. Als sportdes-
vrij uur gelezen. In negen kranten de huiskamers kunnen meedoen!" kundige fungeert L. de Koster
zochten zij naar de laatste nieuwtjes, schreven de kijkers bij tientallenaan
En met dat lezen waren ze er niet. de VARA. „Die mensen met hobby's De textielploeg uit Enschede, be-
z(jn wel leuk. maar op de vragen die staat uit drie heren: H Suthof j
aan hen gesteld worden, kunnen wij Winkelman J. Bonman
thuis toch geen antwoord geven." Enorm zwaar! Je wordt er een
Deze waarheden-als-koelen bewo- beetje suf van!' zo denkt de Leer-
sen Piet te Nuyl en Gi)s Stappershoef dp.mse portier-bewaker De Koster er
naar iets anders te gaan zoeken Het over, nu hij, vie:- weken lang, in vijf
resultaat is geworden de actualitei- kranten alle sportberichten en -ver
ten-quiz tussen ploegen van dne gjagen heeft gelezen. 'Ik lig er des
»rLie.^nbcAi0" PerSOnCel5i- "fchts wel wakker van. Dan vraag
Hc. 111 me af wie tooit wel het doelpunt,
Enschede is de premiere, beeft gescoord, dat 'Anderiecht deed
winnen van Real Madrid
Het werd herlezen en nog eens lezen.
Want ze moesten proberen te ont
houden wie de hele EEG een „sme
rige Kamer van Koophandel" had
genoemd en wat de tijd van Gerda
Kraan was geweest op de 800 meter
in Bergamo.
Of het gelukt is? Dat moet van
avond blijken als de zes één dame leden van twee bedrijven,
en vijf heren hun TV-debuut ma- Leerdam
ken in de nieuwe actualiteiten-quiz De glasfabrikanten brengen de be-
die de VARA Wèreldwvjs noemde, drijfsfotografe mej. E. Scholtz in
Van hen hangt het trouwens ook af actie. Cultuur en muziek zijn de on
of dit televisienieuwtje een succes derwerpen die zij wat de afgelopen
Advertientie I.M.
1
mm «U
IM
1 PERS.
MATRAS
REEDS V.A.
WM
De winnende ploeg plaatst zich
voor de tweede ronde. "Dat wordt
moeilijk. Stel je voor, dat wij win
nen, dan zou ik weer vier weken tn
kranten moeten duiken. En dan moet
Je Je ook weer prepareren op de
derde ronde. Dat is niet vol te hou
den. Ik geloof nooit dat je dé.t
redt.
In Enschede hebben ze zich heel
grondig voorbereid. Zes selectiewed
strijden werden er onder het perso-
Alinister Visser heeft veertig
~'A wegens hun gezondheidstoe
stand ontslagen beroepsmilitairen
weer ln dienst genomen. Ook net-
voorgenomen ontslag om gciijke
redenen van driehonderd ande
ren gaat niet door.
Deze sociale maatregel werpt
een schril licht op het personeels
beleid bij "het grootste Neder-,
landse overheidsbedrijf'.
Het gebeuren is in drie punten
samen te vatten:
1. De minister heeft veertig
personeelsleden ontslagen en.
driehonderd anderen willen ont
slaan. terwijl met enige moeite
voor hen elders in het defensie
apparaat nog passende plaatsen
gevonden hadden kunnen worden.
2. Hij heeft periodieke medi
sche keuringen ingesteld, waar
van deze ontslagen het gevolg
moesten zijn. zonder zich de con
sequenties van zijn daden te
3. Pas nadat de militaire per-
soneelsbonden en de Tweede
Kamer hem met de consequenties
hebben geconfronteerd, gaat de
minister zich bezinnen op sociale
maatregelen voor de betrokkenen.
Als die op redelijke termijn on
mogelijk blijken, maakt de minis
ter in arren moede al zijn ont
slagbesluiten ongedaan.
Men kan desnoods nog waarde
ring hebben voor de moed van de
bewindsman om op zijn foute be
slissingen terug te komen. Maar
voor het overige past voor dit
hakke-takkerige personeelsbeleid
maar één oordeel: beneden peil.
rte minister ontkent elk verband
tussen zijn besluit de ont
slagen op medische gronden on
gedaan te maken en de kwestie
die is gerezen rondom het ontslag
verleend aan de kolonel K.
Maar de kolonel Kr. (waarvan
algemeen bekend is dat hij 'niet
goed ligt' bij de defensieleiding,
omdat hij o.m. als militair mede
werker van het weekblad Elsevier
de organisatie en werkwijze van
het defensie-apparaat scherp
heeft gekritiseerd), maakt wel
deel uit van de groep waarvan
het ontslag ongedaan wordt ge
maakt. Niet rechtstreeks, want de
kolonel is niet bij een periodieke
keuring afgekeurd. Maar de de
fensie wil 'zo soepel' zijn ook herri
onder het besluit te laten vallen.
Het is nu niet de tijd om nader
op de kwe5tie-Kr. in te gaan. Het
Ambtenarengerecht houdt zich er
nog mee bezig.
Maar door thans de ontslagen
"voor de afgekeurden ongedaan te
maken, wekt de minister sterk de
indruk, dat hij langs een omweg
de kwestie-Kr. uit de wereld wil
helpen. Maar al te gemakkelijk
geeft dat de idee, dat de defensie
leiding iets wil verbergen.
En het wekken van die indruk
is van de defensieleiding een tac
tische blunder van de eerste orde.
TJ'et ontgroeningsschandaal in
1 de Amsterdamse studenten
wereld blijft de gemoederen bezig
houden. En terecht. De emoties
en onderzoekingen richten zich
echter langzamerhand a! te zeer
op een Jiunt dat slechts een on
derdeel van het schandaal is.
Daartegen willen wij waarschu
wen. Het gaat bij de gebeurtenis
sen in Amsterdam niet alleen en
zelfs niet in de allereerste plaats
om de vraag of men hier te ma
ken had met een uiting van anti
semitisme. Die kant van de zaak
is van belang omdat zij strafrech
telijk optreden mogelijk maakt,
een optreden dat wij al eerder
bepleit hebben.
Maar los daarvan gaat het bij
de ontgroeningsgeschiedenis even
zeer. zelfs ln veel sterkere mate
om de vraag of het in de studen
tenwereld acceDtabel is dat er
weerzinwekkende spelletjes be
dreven worden die allen, ongeacht
ras of geloof, die in de concen
tratiekampen gezeten hebben, tot
in het diepst van hun ziel kren
ken. Daar zit de hoofdzaak, die.
afgezien van strafrechtelijke
mogelijkheden wegens de anti
semitische aspecten, nu juist bin
nen de kring van de universiteit
onderwerp van onderzoek en
maatregel behoren te zijn.
T-Tet bericht dat een groep Ber-
lijnse studenten betaling heeft
aangenomen van een Amerikaan
se televisiemaatschappij voor het
graven van een vluchttunnel on
der de beruchte muur door. is
stuitend. Ook al zijn deze studen
ten begonnen te graven zonder
geldelijke steun en ook al zouden
zij met graven zijn doorgegaan
als de televisiemaatschappij geen
belangstelling voor hun onderne
ming had gehad.
Want deze verdediging van wat
er is gebeurd, gaat langs de kern
van de zaak heen. Die kern is dat
het graven van een tunnel om
mensen te redden geen spelen
voor de televisie is. Brengt men
•r dit spelelement-tegen-betaling
vel ln, dan gaat men van de Ber-
ïjnse tragedie een lugubere ope-
■ette maken. Een operette waarin
-'e doden, die aan de communis
tische kant van de muur vallen,
echt ziin.
neel gehouden. Toen regisseuse Ellen
Blazer op het tapüt kwam, vond ze
de zes finalisten bi) elkaar. Na dat
onderonsje maakte zü uit wie En
schede vanavond zulien vertegen
woordigen.
'Ik hoop dat het leuk wordt.' is
haar grote wens. 'Iedereen thuis kan
in elk geval zich zelf testen. Quiz
master Theo Eerdmans en Maud van
Praag, zijn asistente, zijn het daar
mee roerend eens.
