brengt
Noorden stap dichterbij
Lo. in worggreep
door groot tekort
aan schoolruimte
ASPRO
Nieuwe verkiezingen
in Huissen
Kolenkit met accu moet expert
in aardstralen zwijgen opleggen
i
Nu draait
mijn motor
'uitgekiend'
lekker!
Hel
Vrije
Vol!
Minister Korthals verricht
maandag opening
m
Twee doden bij
auto-ongeluk
Droog
weekeinde
Lonen 1963
Landen
Tot ziens...
bij de BP pomp!
&ET "VRIJE VOLK ZATERDAG 20 OKTOBER 1962
PAGINA 3
(Van onze verkeersrëdacteur)
Maandagmiddag i uur komt Zwolle, komt het hele noorden
een grote stap dichter bij de rest van Nederland. Dan opent
namelijk de minister van Verkeer en Waterstaat, drs, H. A.
Korthals, de nieuwe Zuiderzee Autoweg, voor zover deze thans
gereed is.
Een stoet officiële auto's zal rijden van Harderwijk naar
Wezep en daarmee zullen dan dertig kilometer hoogst moderne
autoweg in de plaats zijn gekomen voor veertig kilometer oude,
bochtige en gevaarlijke Zuiderzeestraatweg.
Effectief gescheiden
Bermtoerisme
mmaK
WfÊsÊËsm
Langs Veluwemeer
Europaweg 35
(Van een onzer verslaggeefsters)
Het Consumenten Contact Orgaan (CCO) wil op zo kort mo
gelijke termijn een gesprek voeren met het ministerie van Eco
nomische Zaken over de prijzen van antraciet.
Die prijzen zijn de laatste jaren zeer snel gestegen, vooral die
van de voorheen altijd goedkope nootjes vier en vijf. Vergele
ken bij 1960 zijn de winterprijzen van de viertjes met 25 en die
van de drietjes met 22 percent gestegen. Er is ook een groot
verschil tussen voorjaars-en winterprijzen.
Vóorkorrh
Rillerig/? Onprettig?
'v.( Vlug:-
Preventieve zorg
Winterprijzen
(Van een onzer verslaggevers)
Met een voldaan lachje op zijn gezicht, zag de heer C. Doyer, 1
ing.-directeur van een transportvoerktuigenfabrlek in Assen,
vrijdagmidag een aantal journalisten en persjotbgrafen op I
Schiphol staan. Met een Scandinavisch vliegtuig was hij uit g
Brussel gekomen en in zijn hand droeg hij het geheimzinnige
zware apparaat, waarmee hij volgens zijn zeggen de'naturopaat'
J. Bron en zijn aardstralen-kastjes voor goed het zwijgen wil
opleggen.
Kolenkit
Publiciteit
JWGMUWaea O. Down*. TO* i* gem grapt
Elburg en Oldebroek zullen niet
meer aan de directe route liggen,
waar Zwolle zal men zeter een klein
half uur eerder bereiken dan tot nu
toe mogelijk is.
Bovendien krijgt Nederland met
deze nieuwe routq fer een weg bij, die
het zeker als cte mooiste in zijn net
van autostrade mag beschouwen. De
weg gaat dwars door de bossen en
stuif duinen van de Overveluwe en
Rijkswaterstaat heeft bij de aanleg
Advertentie l.M.
't Is wat je noemt „gemengd"
rijden op een bestelwagen.
Dan weer stadsritten, dan weer
de grote weg. Dat eist heel wat
van je motor. Maar ik heb nu
de juiste benzine gevonden:
BP Super Mix 75. Knap uitge
kiend van BP, die vijf soorten
benzine.
Probeer zelf ook eens welke
soort het beste bij uw moto'r
past M'n woord er op, dat u
dan veei plezieriger en
economischer rijdt!
alle profijt getrokken van het mooie
landschap. Van stads- en dorpskom
men heeft men geen last meer en het
enige dat men nog i i de bewoonde
wereld ziet is eigenlijk de spoorba-
waarmee de weg tot Wezep vrijwel
parallel loopt.
Het tracé begin tussen Harderwijk
en Ermelo, even ten zuiden van de
stad en zonder moeite kan men er
van de oude Zuiderzeestraatweg op
k' en. Met een grote boog gaat het
dan oostelijk om Harderwijk heen,
zodat ook de spooroverg&ng in die
stad vervalt.
Met vijfendertig kunstwerken is
de autoweg over alle zijwegen heen
gevoerd en. ook de toeristische worden
door de hoge wegbaan met onderbro-,
ken. Gelijkvloerse kruisingen zijn er
uiteraard nergens .overal gaat men
met tunnels onder de weg door.
"Rij Nunspeet, 't Harde en Wezep
bestaan aansluitingen op de kruisen
de wegen, en op de oude Zuiderzee
straatweg, die ongetwijfeld na maan
dagmiddag een heel stille weg zal
worden, waarvan de vele paardewa-
gens die er hier nog zijn, de bussen
en enig militair verkeer weer volledig
bezit kunnen nemen.
Over de hele lengte is de autoweg
uitgevoerd met twee gescheiden banen
en deze banen zijn soms wel zeer
effectief gescheiden doordat men de
middenberm heeft verbreed tot vier
entwintig meter toe.
Hier dus eindelijk eens een auto
weg, waar het gevaar van door de
middenberm schietende auto's eens
niet zo fel zal loeren.
Hier ook een weg waar men niet
te zeer tegen de kosten van een '-rede
middenberm behoefde op te zien,
omdat de grond hier hard is en het
bouwen van de weg niet zo moeilijk
was als meestal in ons land wel het
geval is.
Toeristisch za! deze nieuwe rijks
weg 28, Europaweg 35, van de groot
ste betekenis zijn, maar juist daar
om heeft men het bermtoerisme wil
len weren als te gevaarlijk.
Bijna overal zijn voor de vlucht-
WEZEP
THARRE
ONSPE
f.
bermen parkeerverboden ingesteld,
die alleen niet zullen gelden als men
werkelijk vluchten moet, dus bij
panne of benzinegebrek.
Het gedeelte Zwolle—Wezep van de
(acht kilometer) was al enige jaren
in gebruik, en het gedeelte Wezep
't Harde (tien kilometer) ruim een
jaar. Maar dat laatste had nog niet
veel betekenis, omdat het van de
oude weg of moeilijk te vinden was.
Zwolle—V/ezep is bovendien thans
ook op twee banen gebracht. Te r
westen van Zwolle wordt nog druk
gewerkt aan nieuwe viadukten voor
de voortzetting naar Meppel.
r>e Zuiderzee-autoweg moet nu nog
worden aangelegd tussen verkeers
plein Hoevelaken en Harderwijk. Dit
gedeelte Van ook ongeveer dertig
kilometer moet langs de kust van het
Veluwemeer lopen.
Als het klaar is, vermijdt men de
doortocht door Nijkerk, drie spoor-
overgangen en een aantal zeer
scherpe bochten, "'aar het zal nog
wel een paar jaar duren voor het
zover is, want het werk aan dit ge
deelte is nog nauwelijks begonnen.
Veel eerder zal de randweg van
Amersfoort klaar zijn, 'de dan weer
een goede aansluiting betekent in de
richtingen Arnhem en Utrecht. Het
laatste deel van deze randweg wordt
nu aangesloten op Plein Hoevelaken.
De nieuwe Zuiderzee Autoweg is
een onderdeel van Europaweg 3b,
Amsterdam - Groningen - Hamburg en
dus ook een schakel in de route naar
Scandinavië.
De kosten van de hele rijksweg 28
zullen zeventig miljoen bedragen,
waarvan er dertien drukken op de
begroting van dit jaar en elf op die
van 1963 en waa, /an er dan nog
ruim 22 miljoen moeten worden be
steed.
Langs de spoorlijn Harderwijk—Zwolle loopt het nieuwe deeï van de Zui
derzee Autoweg, Rijksweg 28. EIburg en Oldebroek aan de oude Zuiderzee
straatweg worden geïsoleerd, maar verder niets dan winst. In tijd uitgedrukt
zeker een klein half uur.
(Van een onzer verslaggevers)
Twee personen zijn gistermiddag
om het leven gekomen bij een ver
keersongeval in Vriezenveen
Het waren de 65-jarige bestuurder
van een Duitse personenauto E.
Gloerfeid uit Gelsenkirehen en een
inzittende bejaarde dame, afkomstig
uit Laengerieh. Drie andere inzitten
den, twee vrouwen en een man, even
eens Duitsers, werden zwaar gewond
in een ziekenhuis te Almelo opgeno
men.
Het ongeval gebeurde op de Alme-
loseweg bij een inhaalmanoeuvre.
(Van onze weerkundige medewerker)
Ook tijdens het
weekeinde zal het vrij- „«.„.„.v.».
wel overal droog blij
ven, Een enkel ver- Over het
dwaald, licht buitje
mag geen naam heb- uteer
Het is aan een sterk gesproken
hogedrukgebied bi)
Ierland tedanken.dat -
de depressies in ons
land niets te vertellen hebben. Over
het algemeen wordt de zon nogal
gehinderd door wolkenpartijen, maar
plaatselijk zijn enkele zonnige door
braken niet uitgesloten.
(Van onze onderwijsredacteur)
De heer N. Y. Vlietstra, die hoofdinspecteur ts bij het buitengewoon
onderwijs, heeft gistermiddag te Amsterdam scherpe woorden doen horen
over de plannen voor belastingverlaging, toen hjj het tekort aan inrichtin
gen voor het gehandicapte kind besprak.
Hij deed dat op de jubileum vergadering van de UCBO, de Unie voor
Christelijk Buitengewoon Onderwijs, die 50 jaar bestaat en dat feit met een
tweedaags congres in Krasnapolsky kwam vieren.
sterk o
Het CCO had al terder de aandacht van het ministerie van Economische
Zaken gevestigd op de snel stijgende koienprijzen, die het ^inover-
eenstemming vond met de prijspolitiek van minister De Pons. Vande zijde
van het ministerie is toen aan het CCO gevraagd materiaal te verzamelen.
ni zen
Enquêteurs van liet CCO hebben
op beperkte schaal in het land prij
zen verzameld en het CCO heeft
thans op grond van gegevens uit
Den Haag en Utrecht conclusies kun
nen trekken. Men hoopt binnenkort
.y "U.: ',T
Verkoud
heid
De nood in gezinnen met geeste
lijk gehandicapte kinderen is ver
schrikkelijk groot, zei de heer Vliet
stra, Van de 18.000 kinderen die niet
thuis kunnen blijven, hebben er
slechts 11.000 een plaats gevonden
in inrichtingen en van die 11.000
wordt de helft niet goed verzorgd.
Hoe is dat mogelijk in ons land?
Want het gaat hier in de eerste
plaats om een geldkwestie.
Het tekort aan schoolruimte heeft
het b.l.o. In een worggreep gekregen,
zei de heer Vlietstra. Hij pleitte ver
der voor een goed georganiseerde
preventieve zorg.
Zijn betoog kwam hierop neer, dat
in de gewone lagere school de licha
melijk gebrekkige, de slechthorende
en slechtziende en licht gestoorde
kinderen veel te weinig worden op
gevangen, zodat niet tijdig maatrege
len worden genomen.
Nu komen deze kinderen in het
bJ.o. terecht en dat zou met pre
ventieve zorg bij het gJ.o. veelal te
voorkomen zijn. Voor zwakzinnige
kinderen ligt het probleem uiteraard
anders, zij moeten wel in bl.o.-
scholen worden opgenomen.
ARNHEM (ANP) B. en W, van
Huissen hebben in de gisteren ge
houden vergadering de datum van
de nieuwe gemeenteraadsverkiezin
gen vastgesteld op woensdag 14 no
vember.
Er zal geen nieuwe kandidaat
stelling worden gehouden. De kandi
datuur voor de verkiezingen van 30
mei jl. (13 lijsten met 75 kandidaten
voor 13 zetels) blijft gehandhaafd.
Wel wordt weer gelegenheid gege
ven om bij volmacht te stemmen.
Nijmeegse ambtenaren zijn intus
sen gereedgekomen met de voor
bereidende verkiezingswerkzaamhe
den, die o.m, betrekking hebben op
het aanleggen van een nieuw kies-
register. Gebleken is, dat de mani
pulaties in dit register niet van die
omvang zijn geweest als aanvanke
lijk was verwacht. Deze zijn tot
enkele gevallen beperkt gebleven.
Het door de rijksrecherche inge
stelde onderzoek naar de gepleegde
onregelmatigheden is bijna voltooid.
Men is thans bezig met het op
maken van het proces-verbaal dat
mede in verband met het verho
ren van ongeveer 250 ingezetenen
een lijvig boekwerk zal worden.
NEW YORK (Reuter) Mr. C. W. A.
Schunnami, onze vertegenwoordiger
bü de Verenigde Naties, heelt vrij
dag uit handen van secretaris
generaal Oe Thant de eerste van een
pakket door Nederland te kopen
obligaties van de volkenorganisatic
in ontvangst genomen.
Voor deze obligatie moest een be
drag van 687.000 dollar worden ge
stort. Ons land heeft In totaal voor
ruim twee miljoen dollar ingetekend.
uit nog meer plaatsen vergelijkend
materiaal te krijgen.
De winterprijzen van de goedkoop
ste soortep antraciet blijken, verge
leken bij verleden jaar als volgt ge
stegen te zijn: nootjes drie met onge
veer vier percent: parelnootjes (die
tussen drie en vier inliggen) met
8;& 11 percent; nootjes vier. met 10 a
16 percent (vergeleken bij twee
jaar geleden met 25 percent): noot
jes vijf met 15 a 20 percent (verge
leken bü twee jaar geleden met
22 percent)
De winterprijzen blijken ook aan
zienlijk hoger te zijn dan de voor
jaars- en zomerprijzen. Een enkel
voorbeeld een bepaald soort noot
jes vijf deden in het voorjaar ƒ7,10
de mud, in de zomer ƒ7,30 en thans
8,15. Een bepaalde soort parel
nootjes werd In het voorjaar ver
kocht voor 10,60 per mud, ln de zo
mer voor 10,80 en thans kost ze
ƒ11,45.
Vooral de prijsstijging van de noot
jes vier en vijf is sterk en zij treft de
vele mensen die, mede om de goed
kope viertjes en vüfjes te kunnen
stoken, zich een nogal dure coavec-
torhaard hebben aangeschaft.
Het bezwaar van het CCO gaat
vooral tegen het feit, dat de prijzen
steeds stijgen maar dat nooit een
reden wordt opgegeven waarom ze
stijgen. Niemand kan beoordelen of
die prijsstijgingen werkelijk nodig
zijn.
Een ander punt dat het CCO aan
de orde wil stellen is de naamsaan-
duiding van de kolen. Zij worden
verkocht onder diverse fantasiena
men als eerste kwaliteit, impertkwa-
liteit, elite of onder de namen van
kleuren, goud, rood, groen, maar aan
die namen heeft niemand iets. Men
kan er bepaald geen conclusies uit
trekken omtrent de kwaliteit, aldus
de directeur van het CCO, mr. P. H,
van Rij.
'Veel handelaren geven weliswaar
het land van herkomst aan of de
mijn, Wales, Donetz, België, Duits
land, Laura, Dominiale, maar fiat
geeft ook niet veel garantie omtrent
de kwaliteit. Wat wij willen is een
Massificatie op grond van de kwali
te it, die verplicht wordt gesteld via
de Warenwet.'
De heer Van Rij meent voor de
vervulling van deze wens een aan
knopingspunt te vinden in de Memo
rie van Toelichting. De Warenwet
opent perspectieven voor de garantie
van hoedanigheid en kwaliteit van
artikelen
Tot dusver wordt daarvan vrijwel
alleen gebruik gemaakt voor artike
len die invloed hebben op de volks
gezondheid, maar minister De Pous
heeft in de Memorie van Toelichting
geschreven dat er ook behoefte blijkt
te bestaan aan een dergelijke be
scherming voor andere artikelen,
met name die waarin wol is ver
werkt. Hij zegt zich daarop te willen
bezinnen.
'Maar men hoeft zich niet te be
perken tot artikelen waar wol in zit,
aldus de heer Van Rij.
'Met een beetje goede wil zou er
ook een. kwaliteitswaardering voor
brandstoffen te maken zijn, bij
voorbeeld op grond van verbran-
dingswaarde, as vorming enzovoort.
Een dergelijke Massificatie zou
men dan in de naamsaanduiding
tot uiting moeten brengen en die
zou verplicht gesteld moeten wor
den.'
Wanneer het gesprek over de ko
len zal plaatsvinden, kon men ons
nog niet zeggen. Men hoopt op korte
termijn stappen te ondernemen.
'Ik ben blij, heren,' zei hij, 'dat
u ditmaal uw taak hebt begrepen.'
Vervolgens besteedde hij een goed
uur aan het ophalen van alle stap
pen die faü in de afgelopen weken
tegen de 'naturopaat' had onderno
men, noemde hü de heer Bron een
oplichter, beschuldigde hij hem van
grootheidswaanzin en humbug en
zwaaide met een cheque van
ƒ100.000, die hü 's avonds persoon
lijk aan de heer Bron wilde over
handigen. 'Ik Wil 's kijken of hij het
geld durft te halen. Als hij het haalt,
klaag ik hem aan wegens oplich
ting.'
Met enkele manipulaties, een sim
sals bim waardig, probeerde hij zijn
gehoor ervan te overtuigen dat hem
slechts één ding voor ogen staat: de
man van de oardstralenkastjes, die
volgens de heer Doyer jaarlijks
ƒ250.000 netto aan zijn humbug moet
verdienen, de genadeslag toe te
brengen.
Hü onthulde daarop zijn apparaat.
Te voorschijn kwam een keurig op
gekalefaterde stalen kolenkit, ge
kocht op een Rotterdamse markt,
waarin een geheimzinnige accu met
ontelbare draadjes was opgeborgen.
'De heer Bron beweert,' zei hij,
'dat een accu op de grens van een
aardstraal in één nacht leegloopt.
Welnu, in deze accu zit 90 ampère,
12 voU. Laai vannacht dg heer Bros.
er met zijn kastjes elk uur 10 am
père uitstromen, dan krijgt hij van
mij de cheque.'
Vervolgens zette hij het apparaat
in werking. Wü hoorden het gemauw
van een kat, het gegrom van een
hond, het getingel van een carillon,
heftig gegorge! en de stem van een
gekweld mens die riep dat hü met
rust gelaten wilde worden. En wij
zagen lichtflitsen die aan. Vince Tay
lor deden denken.
Ten slotte onthulde de heer Doyer,
dat hg vrijdagmorgen speciaal naar
België was gevlogen, uitsluitend en
alleen om 's middags op Schiphol te
rug te kunnen komen en zo meer
publiciteit te verwerven. De appara
tuur was gebouwd door een 18-jari-
ge Rotterdamse jongen, die hü had
meegebracht en een nadere techni
sche uiteenzetting over het leeglopen
van een accu kon worden verstrekt
door een Zwitserse deskundige in
elektrische ontladingen, van wie hü
zich eveneens had laten vergezellen
Met de raadselachtige woorden
'dit is geen grap, heren,' besloot hij
zijn seance.
De heer Bron heeft inmiddels te
kennen gegeven, dat hij niet op de
uitdaging van de heer Doyer in zal
gaan
Meer over de heer Doyer in 'Moet
u horen.'}
Van de besprekingen, die over
de mogelijke loonsverhogingen
in 1963 hebben plaatsgevonden, ls
nu al wel zoveel bekend gewor
den, dat het hoogst onwaar
schijnlijk is dat een eenstemmig
advies aan de regering wordt uit
gebracht.
Minister Veldkamp had advies
gevraagd over de begrenzing der
lonen. De werkgevers zijn van
mening, dat de grenzen zó eng
zijn, dat er van loonsverhoging
geen sprake kan zijn. Misschien
is er nog een gedeelte van een
percentje beschikbaar, maar
iedereen begrijpt wel, dat de aan
kondiging van een loonsverho
ging van twee of drie kwartjes
per week in het land slechts
hoongelach zou verwekken.
W7ij hebben al eerder gezegd, dat
men een vergissing begaat,
als men de vraag, of en hoeveel
de lonen dienen te worden ver
hoogd, beantwoordt uitsluitend
op grond van economische gege
vens. In de eerste plaats zijn de
economische gegevens daarvoor
te weinig exact. De wetenschap is
nog niet zo ver, dat zij precies kan
zeggen wat er gebeuren gaat. Men
moet nog altijd werken met voor
spellingen die gemakkelijk onjuist
kunnen blijken.
Tn de tweede plaats en ook
1 dat is eerder betoogd zit er
in de bepaling van de loonshoogte
een sterk zielkundig element, In
een tijd van grote spanning op de
arbeidsmarkt en van nog
steeds grote winsten kan men
het de werknemers, die onder een
c.a.o. vallen en die dus waarlijk
niet de hoogste inkomens trek
ken, niet duidelijk maken, dat nu
juist zij maar moeten wachten tot
het beter gaat.
In dit verband zij gezegd, dat
de regering dit in de laatste
plaats kan verwachten. Zij heeft
met royale hand gedenivelleerd
door aan haar hogere dienaren
een extraatje toe te stoppen, vier
jaar lang. Zij heeft de ministers
salarissen verhoogd met rond
ƒ10.000 tot ƒ50.000 's jaars. Kan
zij nu verwachten, dat de mensen
die 5000 per jaar verdienen zich
er bij neerleggen, als zij voorlopig
worden overgeslagen?
"pn heeft niet kort geleden de
iJ minister van Financiën, prof.
Zijlstra, op een vergadering van
zijn partij laten weten, dat ons
land er, mede dank zij zijn voor
treffelijk beleid, zo uitstekend
voorstaat?
Neen, men kan van de werk
nemers niet eisen, dat nu juist zij
het vaderland zullen redden.
"Fiat ls ook trouwens niet nodig.
u Want als de spanning voort
duurt, voltrekken de loonstijgin
gen zich langs alle papieren be
sluiten heen. Dat hebben wij nu
wel geleerd. En als de conjunc
tuur terugloopt, zal er zoveel van
de franje afgaan, dat de totale
loonsom de economie niet ln de
war zal brengen. Ook dat hebben
wij geleerd.
Het zou dus een daad van on
wijs beleid zijn, als het resultaat
van al het spreken in Werkgroe
pen, SER-commissies en in de
SER zelf zou zijn, dat de regering
de vrije hand zou krijgen om een
loonstop of -pauze af te kondi
gen. En het zou wel eens kunnen
zijn, dat dan de economische zui
nigheid de sociale wijsheid be
driegt.
Mauwelijks heeft de Tweede Ka
mer een wetswijziging goed
gekeurd, die het straks mogelijk
zal maken parkeermeters ln te
-voeren, of het Algemeen Handels
blad begint te waarschuwen, en
minister Korthals te kritiseren,
'De meters zullen door de ge
meenten niet als melkkoetjes
moeten worden gebruikt.' 'Het is
slechts jammer, dat de minister
het tarief niet wat duidelijker aan
barden heeft gelegd.'
YWij willen hie: niet ingaan op
de wenselijke hoogte van par
keertarieven, noch op de vraag:
parkeermeter of parkeer schijf. Dat
zou een beschouwing op zich zelf
vragen. Maar wij willen wel wij
zen op de drang oie hier wordt
uitgeoefend om maar wéér meer
dingen in Den Haafe ie laten be
slissen. De gemeenten zitten aan
alle kanten in Haagse voorschrif
ten en beperkingen geklemd.
Iedereen die het wel met de ge
meentelijke autonomie meent
ook het Handelsblad heeft zich
daar herhaaldelijk bezorgd over
getoond.
Maar nauwelüks is er een kleine
mogelijkheid dat de gemeen
ten zelf over iets zouden mogen
beslissen (overigens uiteraard
toch nog ónder toezicht van ho
ger gezag) of het koor begint: zo
veel vrijheid moet de minister de
gemeenten niet geven. In theorie
roept men: gemeentelijke autono
mie. in de praktijk: leg ~e vooral
goed aan banden.
Onze vraag: is he nu werkelijk
goed liberaal om zo weinig ver
trouwen in plaatselijke besturen
tp hebben, dat men ze niet eens
de kans durft laten hun eigen
fouten te maken?
