WBI^^ÊmSMÊSUÊBSÊ^
SPECIALE AANBIEDINGEN
TOQNKAMER MODELLEN
Hoogleraren
achter pater
VanKilsdonk
2,95
AP,-Boekwinkels
ZONDER COMMENTAAR
Bestuur staat achter protest
letterkundigen
Unieke
ear
ibiedlng
Opvolger van
Sandberg klopt
aan de deur
De beste sigaret in de fleurigste verpakking
Maak Uw woning gezellig nog vóór de
a.s. feestdagen!
HENK
HARTOG
Emoties
HET "VRIJE VOLK VRUDAQ 21 DECEMBER 1662
PAGINA 3
Advertentie LM.
Leg zelf Uw nieuwe vloer
bedekking!
De originele BERG-OSS bij
Henk Hartog voor Q m perm.
MEUBELTOONZALEN
ROTTERDAM
AelbrecWskade 100
Tel. 56815
V:
-
TWEED,DE GROTE MODE
TWEED HERENWINTERJAS
HOOGVLIET: Winkelcentrum
Strikt eerlijk
Zindelijke film
Mijnwerker gedood
1"
Zucht
VerontvKaardigdT
Mr.R.van den Bergh
naar Kamer
j
m 1'. *..*6*"
AMSTERDAM (ANP) De ïcherpe
terechtwijzing die de Amsterdamse
stndentenmoderator pater 3. van
Kilsdonk heeft gekregen, blijft onge
rustheid wekken, ook buiten zijn
eigen kring.
Negen hoogleraren van de Vrije
Universiteit te Amsterdam hebben
zich In een telegram aan het Neder
lands episcopaat over de kwestie uit
gesproken.
'Een eventuele maatregel tegen pa
ter Van Kilsdonk', zo schrijven zij,
'zou aan het groeiende vertrouwen
tussen de kerken in Nederland ern
stige schade toebrengen' en zij ver
klaren dat zij hem hebben leren
kennen als 'een beginselvast katho
liek priester'.
Ondertekend hebben de hooglera
ren Bavinck. v. d. Berg, Berkouwer,
Dooyeweerd, Lindeboom, Meuleman,
mevr. Van de Molen. Den Otter,
Schippers.
Ook een aantal reformatorische
theologen heeft aan kardinaal Al-
frink, aartsbisschop van Utrecht,
mgr Van Dodewaard, bisschop van
Haarlem en mgr. Willebrands. secre
taris van het Vaticaanse secretariaat
voor de eenheid der christenen, een
telegram gezonden, waarin zij hun
grote ongerustheid uitspreken over
het dreigende ontslag aan pater J.
van Kilsdonk.
Het telegram ls ondertekend door
prof. dr. M. A. Beek, prof. dr. W. F.
Dankbaar, dr. W. F. Golterman. dr.
J. M. Hasselaar, prof. dr. W. J. Kool
man, ds. K. H. Kroon, prof. dr. C. W.
Mönnich, ds. W. G. Overbosch. dr.
G. J. Paul, prof. dr. P. A. van Stemp-
voort, dr. K. Strijd en ds. J. R. Wol-
fensberger.
BU de bisschop van Haarlem, mgr.
J. A. E. Dodewaard, komen geregeld
irieven binnen. De Volkskrant spreekt
intussen de verwachting uit dat de
oisschop van Haarlem de zaak over
mkele maanden persoonlijk zal be
spreken bij het Heilige Officie als h(j
vanwege concilie-werk toch in Rome
noet zijn.
Maatregelen worden,op dit ogenblik
liet verwacht. De bisschop kan zelf
standig beslissingen nemen.
Drs. J. Dfimoiseaux, wethouder van
Den Haag, zelfs rooms-katholiek, zei
jlsteravond in het NTS-joumaal:
Moeten wij in de reactie uit Rome
-■en laatste stuiptrekking van de Cu-
■ie zien?'
Amsterdam, Keizersgracht ïlï Arnhem, Bakkerstraat 60 Slledrecht, A 664
KP-leider Piet Kramer (Rob
dé Vries) heeft inspecteur Bak
ker (Kees Brusse) uit zjjr: cel
bevrijd.
niveau
Advertentie I.M.
Morgen 9 uur beginnen wij met
de verkoop van zuiver wollen
tweed HERENWINTERJASSEN in
prachtige dessins. Schitterende
coupe en afwerking.
Deze prachtige
normaal 119.75, nu één dag, als
grote gOBfidPfe CA
verrassing jgf
Vrijdagavond en zaterdagavond
tot 9 uur geopend.
ROTTERDAM: Hcwjmii'
Kateodr.Ugedijk
West-Kruiskade
LEIDEN: Haarlemmerstraat
ZEIST: Slotlaan
VL AARDINGEN: liesveld f
„De overval" is een uitstekende film. Hij is op een beschaafde
manier vaderlandslievend, op een beschaafde manier heroïsch,
zeer knap gemaakt, duidelijk van verhaal, duidelijk van op
bouw, spannend en ontroerend. Hij is zonder twijfel de beste
film, die ooit in Nederland werd' gemaakt. '•>-
Bij alle beschouwingen' over Nederlandse films moest men tot nu
toe voorbehouden maken, onderdelen prijzen en onderdelen laken,
constateren dat helaas öf de regisseurs óf de acteurs óf de scenario
schrijvers tekort waren geschoten. Dit keer is geen enkel voorbehoud
nodig. „De overval" geniet men zoals men een goede buitenlandse
film geniet.
Over het verhaal is al veel in onze
krant meegedeeld. En men weet dus,
dat de overval op het huis®van be
waring te Leeuwarden, die tijdens de
hongerwinter plaatsvond, is gedra
matiseerd. De makers hebben niet
gestreefd naar een precieze recon
structie, maar zich wel precies aan
de feiten gehouden. Dat wil dus
zeggen: zij hebben in de karakteris
tiek van de personages zich „vrij
heden" veroorloofd, maar de overval
zelf vertoond zoals hij zich heeft af
gespeeld.
Dr. L. de Jong heeft het scenario
geschreven; het is bij Querido's Uit
geverij als pocket verschenen, ver
sierd met veertig foto's uit de film.
De Jongs bijdrage aan het welslagen
van de film is natuurlijk zeer groot,
en men leest zijn proza, nadat men
de film heeft gezien, met bewonde
ring.
Maar daarbij constateert men, dat
het scenario „Hollandser" (in de
slechte zin) is dan de film, dat er
te nadrukkelijk scènes, te grove ef
fecten in voorkomen en dat deze géén
van alle in de film voorkomen. De
Engelse regisseur heeft het toch al
zeer verdienstelijke werk van De Jong
ontdaan van wat er nog aan slechte
filmtraditie in te vinden was.
Deze regisseur, Paul Rotha, heeft
geassisteerd door Kees Brusse met
een voor Nederlandse films tot nu
toe ongekende accuratesse en helder
heid gewerkt. Hij heeft geen enkele
overbodige scène toegelaten, geen
enkele acteur in staat gesteld om
een solo te spelen, en hij geeft van
het begin af aan de bioscoopbezoe
ker opening van zaken. Zus en zo
liggen de problemen, dit en dat zijn
de karakters, hier en daar schuilen
de gevaren. Er wordt niets achterge
houden, strikt eerlijk, ononderbroken
in de tijd worden de gebeurtenissen
verteld. Deze eerlijkheid van vertel
trant maakt, dat men de tamelijk
eenvoudig-nobele types van het ver
zet volkomen aanvaardt en gelóóft
in Piet Kramer en Eppie Bultsma
en inspecteur Bakker.
Men doet dat natuurlijk mede, om
dat de acteurs zo volkomen geloof
waardig spelen. Wie dient men' te
prijzen, de acteurs, de regisseur Paul
Rotha of zijn assistent voor de dia
logen, Kees Brusse?
In elk geval: Rob de Vries als
de KP-leider Piet Kramer, Yoka
Berretty als de dappere, lieve
koerierster Mies, Piet Römer als
de bakker Bultsma, Hans Bos
winkel als de voortvarende Wim
Douma, Kees Brusse als inspec
teur Bakker, Bernhard Droog als
gevangenisbewaker Jellema, Chris
Baay en Sacco van der Made als
gevangenisdirecteuren zijn geheel
Nederlands in uiterlijk, gedrag,
spreektrant, maar zonder enige
nadruk, met zoveel natuurlijkheid
als enkel een begaafde regisseur
begaafde acteurs weet bij te bren
gen.
Een bijzondere prestatie leverde
Hans Culeman (die zich nu H. D.
Culeman noemt). HiJ moest een
Hauptsturmführer van de SS film
leven bezorgen en hij slaagde uitste
kend. Ook zijn wijze van Duits spre
ken en overgangen vinden naar een
Nederlands met
voortreffelijk.
sterk accent was
„De overval" is een zindelijke film
en men vindt er gelukkig niet één
marteling in. Rustig maar gespan
nen, in fraai ritme, gevoelig maar
niet sentimenteel, bewonderend,
maar niet vererend wordt er een hel
dendaad in verteld. Men zal ook in
het buitenland niet gemakkelijk een
film vinden; .dief zo eenvoudig en" op
recht artistiek gevaarlijke gevoelens
als mensenliefde en vaderlandsliefde
weet uit te beelden.
Kortom: „De overval" is een film,
die zijn Nederlandse afkomst geen
seconde verloochent, maar op inter
nationaal niveau staat. Men mag er
de makers en de producent Rudolf
Meyer mee gelukwensen.
„De overval" gaat deze week in
achttien Nederlandse bioscopen in
première.
ALFRED KOSSMANN
AMSTERDAM (ANP) Het bestuur
van de Vereniging van Letterkundi
gen heeft ln zijn vergadering van
dinsdagavond een resolutie aange
nomen, en deze aan de staatssecre
taris van O. K. en W. mr. V. Schol
ten toegezonden, van de volgende In
houd:
Het bestuur van de Vereniging van
Letterkundigen, kennis genomen heb
bende van de protestactie van schrij
vers tegen de literatuurpolitiek van de
overheid, is eenstemmig van oordeel
dat de zorg voor de scheppende kun-
Advertentie i-M
stenaars ln het algemeen sterk is ach
tergebleven bij de zorg voor de uit
voerende kunstenaars, en dringt er
daarom met kracht bij de regering op
aan de zorg voor de letteren en de
letterkundigen op korte termijn in
grijpend te verbeteren en daardoor
het schrijverschap als levenstaak ln
ons land materieel mogelijk te maken.
Rotterdam - Slaak 31 - Tel. 11.10.30
Delft - Oude Delft 143 - Tel. 24648
yiaardingen - Dayer ,2 - Tel. 2070
Den Raag, prtnsegraoM- 49, tel, -333993
In een pijler op de 700-meterver-
dieping van de staatsmijn Emma te
Treebeek is de 27-jarige houwer J.
Robben uit Jabeek gistermorgen ge
troffen door een uit het dak vallen
de steen en op slag gedood. Het
slachtoffer was gehuwd en rader
van een kind.
P'
(Van een onzer verslaggever»)
Een beslissing over de opvolging
van jhr. Sandberg als directeur van
het Stedelijk Museum te Amsterdam
staat voor de deur. De voorbereiden
de besprekingen zijn afgerond, heeft
gisteravond de Amsterdamse wethou
der voor Kunstzaken, mr. R. van den
Bergh meegedeeld in de gemeente
raad. Een beslissing op grond va»
deze besprekingen is echter nog niet
genomen.
De wethouder verklaarde, dat hij
bü zijn bezoeken en besprekingen in
verband met de opvolging van jhr.
Sandberg zo met rust waa gelaten,
dat 'dat wat het dichtst bij de waar
heid kwam, niet ln de oers is geko
men'. HU doelde daarmee niet op de
namen van mogelUke opvolgers van
jhr. Sandberg, die in de pers zijn ge
noemd. Er zijn echter veel meer din
gen gebeurd, besprekingen gevoerd
en bezoeken afgelegd, dan de kran
ten hebben geweten.
In deze rubriek vermeldt Het Vrije
Volk. zonder commentaar trei
lende uitspraken van anderen., uiter
aard voor rekening van hen die wor
den geciteerd.
'Over de verdeling van do woningen
over. de provincies zei de minister,
dat Je. er grijze haren van zon krij
gen. Speciale maatregelen ter bevor
dering vun het eigen woningbezit be
sprekende, merkte mr. Van Aarisen
op: "Het ligt niet eenvoudig, en nu
het zo ligt is het niet verantwoord
een regeling in te voeren, want je
doet het op jc doet het niet.'
De Kamer aanvaardde met een bij
na hoorbare zucht de begroting van
I[Volkshuisvesting. Nog slechis een half
aartje en een nieuwe minister komt
in het zicht.'
do Volkskrant, 10 december 1961
Advertentie I.M.
rpot de vaste gebruiken in deKVP
J- behoort het rumoer dat eens
ln de vier jaar in verschillende
rooms-katholleke maatschappe
lijke groeperingen ontstaat over
de samenstelling van de Tweede-
Kamerfractie van deze partij. Dat
komt door de opvatting, dat in
deze fractie bepaalde groeperin
gen vertegenwoordigd behoren te
zijn: de boeren, de middenstan
ders en de arbeiders.
Deze keer is het weer eens de-
Katholieke Arbeidersbeweging die
in het noorden van ons land ver
ontwaardigd heet te zijn. Het
rooms-katholleke dagblad Ons
Noorden spreekt zelfs van hoogst
ernstige verontwaardiging. Want
men schijnt in de KVP het werk
nemerselement te willen ver-
De buitenstaander krijgt al
licht de indruk dat het bij deze
I meningsverschillen gaat om za
ken van politiek belang. Om men
sen die meer progressief of meer
j conservatief denken. Maar die in-
idruk wordt zelden door de feiten
later bevestigd. De keren dat een
i progressief afgevaardigde in de
iKVP erin slaagt zich in de Tweede
jKamer als zodanig te laten ken-
inen zijn gemakkelijk te tellen,
i De hoogst ernstige verontwaar-
dlging betekent derhalve eerder
.dat men de KVP als een combi-
i natie van belangengroepen-ver
tegenwoordigers ziet en teleurge
steld ls ln de vertegenwoordiging
jvan zijn eigen groep, dan dat men
teleurgesteld is in de politieke
koers die Is gevaren. Vele rooms-
katholleke werknemers, die in het
verleden op de KVP hebben ge
stemd, zullen zich dan ook over
ihun invloed op de politieke koers
ivan de KVP geen illusies meer
imaken.
"Mr. J. de Wilde, lid van de Eer-
1TJ- ste Kamer voor de WD en
directeur van de Fries-Groningse
Hypotheekbank (die onlangs Ge
meenschappelijk Eigendom heeft
overgenomen ƒ70.000 vergoe
ding per afgetreden commissaris)
heeft ln het Financiële Dagblad
een uitvoerige beschouwing ge
publiceerd over de positie van de
commissarissen en over het
vraagstuk van hun beloning. Hij
keert zich daarin onder meer te
gen de emotionele benadéring van
het vraagstuk. Men moet ook deze
kwestie zakelijk bezien, schrijft hij.
Wij vinden dat een te waar
deren doelstelling, maar merken
wel op, dat het b.v. voor een
werknemer met een. inkomen van,
laten we zeggen, ƒ120 per week,
niet zó eenvoudig is, alle emoties
thuis te laten als hij ziet, dat de
comissarissen van'zijn bedrijf uit
keringen van tienduizenden gul
dens ineens krijgen of dat direc
tieleden te zamen 1,4 miljoen
in een jaar mogen verdelen, zoals
minister Zijlstra nog deze week
ten aanzien van Hoogovens 1961
heeft bevestigd. Een mens ls maar
een mens en emoties horen
daarbij.
iTViet emotioneel dus, maar zake-
lijk bezien, zouden wij overi
gens andermaal willen stellen,
dat wij van mening zijn, dat
commissarissen beloond behoren
te worden naar de arbeid, die zij
in deze functie verrichten,'daarbij
rekening houdend met de verant
woordelijkheid die zij dragen. En
de beloning kan dus. ais het
eersteklas mensen betreft, een
heel behoorlijk bedrag uitmaken.
Maar als wij zien, dat vele com
missarissen en directeuren een
groot aantal topfuncties combi
neren en dat ze voor elk van die
functies zo'n 'heel behoorlijk be
drag' krijgen, dan vragen wij ons
af, of hier wel naar evenredigheid
van tijd en verantwoordelijkheid
wordt betaald.
Mr. De Wilde eindigt zijn arti
kel als volgt: 'Ik zie niet ln, dat
het onredelijk is, dat iemand die
een belangrijke economische
functie voor een vennootschap
verricht vanuit zijn kwaliteit van
commissaris een odieuze figuur
zou moeten zijn, wiens inkomen
met afgunst wordt bekeken, ter
wijl leder het prachtig vindt, dat
een juffrouw met sex-appeal bij
een weinig decente etalering van
haar schoonheden overigens
ook een economische functie, het
voldoet aan een grote vraag
hoge Inkomens verwerft.'
TTijk. daar zouden wij net niet
op zijn gekomen om commis
sarissen te vergelijken met juf
frouwen met sex-appeal. Maar
'aan het eind van een zo lang be
toog als mr. De Wilde heeft ge
leverd ter verdediging van de
commissaris, treft deze uitspraak
ons te meerals een typisch
emotionele benadering.
(Van een onzer verslaggevers)
Mr. R. van den Bergh, wethouder
van Financiën en Kunstzaken in
Amsterdam, zal een benoeming tot
lid van de Tweede Kamer aanvaar
den. Na het bedanken van mr. Hot-
stra komt mr. Van den Bergh in
aanmerking om de vacature te ver
vullen, die is ontstaan door het over
riden van het socialistische kamer
lid mr. Schouwenaar.
De Amsterdamse wethouder zal
echter zijn kamerlidmaatschap niet
continuerep in de periode na de
kamerverkiezingen van komend
voorjaar. Hij blijft by zUn verkla
ring van enkele jaren geleden, dat
nU aan hei wethoudersehan de voo»-.
kern- geelt boven het kamerlidmaat
schap. Nu het echter om een zit
tingsperiode van nog slechts enkele
maanden gaat, wil mr. Van den
Bergt» «co benoeming niet afwijzen.
